117 Ja”/oND+aR lub Ja”/oN+Dar J/Z”a”/oNDzi, czyli Je”D+RNe Ja”/oND+Ra JiNDRy, czyli PRa-SL”oW+iaN’+SKie+Go Je”/eND+RuSia 05

A oto i piąta… i wcale nie ostatnia część wpisu poświęconego wywiedzeniu znaczenia Pra-Słowiańskiego słowa Jantar / Ja”/oN+DaR. Oto następne słowa, które wg Mię mają coś wspólnego ze znaczeniami innych słów, które wymieniłem w poprzednich 4 częściach.

Zwracam szczególną uwagę na słowa Żądać / J/Z”a”/oN+DaC’, Żądza / J/Z”a”/oNDza, Jurny / Jo”R+Ny i Horny / HoR+Ny, a także Górny / Go”R+Ny, Korzeń / KoR”eN’, itp, które zestawiłem ze sobą pod koniec tego wpisu. Piję tu do jaśniewielebnych i jedynie prawdziwych allo-allo „odtfoszeń”… Mam nadzieję, że rozumiecie co mam na myśli, ten teges… hehehe

A przy okazji, to wygląda mi to na tzw. rough breathing, tyle tylko, że dźwięk zapisywany znakiem J/Z/S/G… przeszedł w późniejsze ubezdźwięcznione H… także i w j. germańskim, jakim jest tzw. j. angielski…

W ostatniej części skupię się na jeszcze nie omówionym i zapomnianym przeze mnie Pra-Słowiańskim słowie i rdzeni, jak Dar / DaR, czy Dać / DaC’, itp.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/Strona:M._Arcta_S%C5%82ownik_Staropolski.djvu/0128

Strona:M. Arcta Słownik Staropolski.djvu/0128

Janaki, jednaki.

Janako, jednako.

Janczarycha, janczaryczka, niewola turecka, tyranja.

Janczaryn, janczar, piechur turecki, przysposobiony z porwanego dziecka chrześcijańskiego.

Janczyk (z tur. jaudżúk), rodzaj czapraka.

Jandowa, janduła (z lit. indas), czara.

Jandziar, p. Andziar.

Janiczar, janiczer, janczar; p. Janczaryn.

Jankor, rankor, uraza, gniew.

Jankorliwy, złośnik, popędliwy, obraźliwy.

Jantar (śr. łac. gentarum, lit. jentaras), bursztyn.

January, styczeń.

Jany, jeden.

Japończa (tur. japondża), opończa, burka.

Japrahl, japrakła, japralema, japrał, dera wełniana.

Jar, jaro, 1) wiosna; 2) zboże jare.

Jarak (tur.), szturmak, petarda.

Jarczak, lekki gatunek kulbaki, siodło tatarskie.

Jarki, jasny, słoneczny.

Jarko, gorąco, żwawo, krzepko.

Jarlak (z niem. Jährling), roczniak, jagnię tegoroczne.

Jarlik, jarłyk (z tur. jarleg), dyplom, piśmienne pozwolenie.

Jarmak, 1) p. Giermak; 2) jarmark.

Jarmica, jarmo, jarzmo.

Jarmulach, p. Jarmułach.

Jarmułuk (z tur. jagmurlek, płaszcz), rodzaj tkaniny, barchan podwójny

Jarmurka, jarmułka, p. Jalmurka.

Jarny, letni.

Jaro, jędrnie, krzepko.

Jarować, 1) przebywać gdzie wiosną; 2) trenować konia.

Jaruga, kałuża, jar błotnisty, wądół.

Jarz, jarzyna, zboże jare.

Jarzęcy, wiosenny, letni, jary.

Jarzmo, jerzmo, uprząż na woły; niewola, ciężar; wiązanie drewniane, rusztowanie.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/Strona:M._Arcta_S%C5%82ownik_Staropolski.djvu/0129

Strona:M. Arcta Słownik Staropolski.djvu/0129

Jarzny, jary, wiosenny, letni, tegoroczny,

Jasień, jasin, jesion.

Jasiotr, jesiotr.

Jaskolczy, jaskołczyn, jaskółczy.

Jaskrzawy, jaskrawy.

Jasłka, jasełka, żłobik.

Jasły, jasła, jasełka.

Jasnowdzięczny, miły, piękny.

Jasnowschodny, wschodzący jasno.

Jastewny, żarłoczny.

Jastkolica, jastkoła, jaskółka.

Jastrych, p. Astrych.

Jasyr, jeńcy, niewola tatarska.

Jaszczerzyca, jaszczorka, jaszczurka.

Jaszczurcy, jaszczorczy, jaszczorowy, jaszczurczy.

Jaszczyć się, podskakiwać z radości, cieszyć się.

Jaśle, (lm.) jasła, żłób.

Jaślice, jaśliska, jaśliszka, jasełka, żłób.

Jaśnia, światło dzienne; na jaśnią wyciągnąć: wydobyć na światło dzienne, wyświetlić.

Jata, schronienie, budka, szałas, szopa.

Jato, stado.

Jatro, krostka.

Jawien, jawny, okazały, wydatny.

Jawisko, zjawisko, widzenie.

Jaz, grobla kierująca wodę na koło młyńskie; zagroda na rzece do wstrzymywania i łowienia ryb; przyrząd z wikliny do chwytania ryb; miejsce płytkie łączące wody głębsze; skała wystająca z pod wody.

Jaz, ja.

Jazgot, pisk, wrzask, hałas, krzyk; mamrotanie.

Jazgotliwy, opryskliwy, kłótliwy.

Jaże, aż.

Jądro, skorupa; łupina.

Jątrew, jątrewka, jątrzewka, bratowa.

Ją-ż, którą, (od dawnego zaimka względnego: iże, jaże, jeże).

Jecy, jedki, jeńcy, obżarty, żarłoczny.)

Jedbaw, jedwab.

Jedejnaćcie, jedenaście.

Jeden, ktoś, jakiś.

…..

https://sjp.pl/%C5%BC%C4%85dza

żądza

chęć, pragnienie, życzenie

…..

https://sjp.pwn.pl/slowniki/%C5%BC%C4%85dza.html

żądza

żądza -dzę; żądz

1. «niepohamowane pragnienie posiadania lub doznawania czegoś»

2. «silny pociąg fizyczny»

• żądny

Synonimy

żądza (emocjonalna)

pragnienie

żądza (fizyczna)

pożądanie

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%BC%C4%85dza

żądza (język polski)

wymowa:: IPA: [ˈʒɔ̃nʣ̑a], AS: [žõnʒa], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ą wymowa ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) silne pragnienie, chęć^[1]

(1.2) fizyczne pożądanie

odmiana:

(1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	żądza	żądze
dopełniacz	żądzy	żądz
celownik	żądzy	żądzom
biernik	żądzę	żądze
narzędnik	żądzą	żądzami
miejscownik	żądzy	żądzach
wołacz	żądzo	żądze

przykłady:: (1.1) Nie mógł powstrzymać swoich materialistycznych żądzy, co doprowadziło go do bankructwa.; (1.2) Widział w jej oczach żądzę, lecz nie zdobył się na pierwszy krok.

kolokacje:: (1.1) żądza władzy / pieniądza

wyrazy pokrewne:: czas. żądać; przym. żądny

etymologia:: od prasł. *žęžda, od czasownika prasł. *žędati → pragnąć^[2]

tłumaczenia:

angielski: (1.1) desire; (1.2) desire, lust
białoruski: (1.1) жаданне n, прага f; (1.2) пажаднасць f
francuski: (1.1) désir; (1.2) désir
jidysz: (1.1) תּאווה f (tajwe); (1.2) תּאווה f (tajwe)
kataloński: (1.2) luxúria f
rosyjski: (1.1) жажда f; (1.2) похоть f
ukraiński: (1.1) спрага f; (1.2) хіть f

źródła:

Skocz do góry↑ Hasło żądza w: SJP.pl.
Skocz do góry↑ Jaka jest etymologia wyrazu żądza? w: Poradnia językowa UŚ.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%C5%BC%C4%85dza

żądza

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *žęďa.

Pronunciation

IPA^(key): /ˈʐɔn.d͡za/

Noun

żądza f

lust, craving

Declension

declension of żądza

	singular	plural
nominative	żądza	żądze
genitive	żądzy	żądz
dative	żądzy	żądzom
accusative	żądzę	żądze
instrumental	żądzą	żądzami
locative	żądzy	żądzach
vocative	żądzo	żądze

Related terms

(verbs):

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/żądać

żądać (język polski)

wymowa:: IPA: [ˈʒɔ̃ndaʨ̑], AS: [žõndać], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ą wymowa ^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany

(1.1) domagać się czegoś kategorycznie

(1.1) koniugacja I

1. os.

2. os.

3. os.

1. os.

2. os.

3. os.

bezokolicznik

żądać

czas teraźniejszy

żądam

żądasz

żąda

żądamy

żądacie

żądają

czas przeszły

żądałem

żądałeś

żądał

żądaliśmy

żądaliście

żądali

żądałam

żądałaś

żądała

żądałyśmy

żądałyście

żądały

żądałom

żądałoś

żądało

tryb rozkazujący

niech żądam

żądaj

niech żąda

żądajmy

żądajcie

niech żądają

pozostałe formy
czas przyszły	m	będę żądał, będę żądać	będziesz żądał, będziesz żądać	będzie żądał, będzie żądać	będziemy żądali, będziemy żądać	będziecie żądali, będziecie żądać	będą żądali, będą żądać
	f	będę żądała, będę żądać	będziesz żądała, będziesz żądać	będzie żądała, będzie żądać	będziemy żądały, będziemy żądać	będziecie żądały, będziecie żądać	będą żądały, będą żądać
	n	będę żądało, będę żądać	będziesz żądało, będziesz żądać	będzie żądało, będzie żądać	będziemy żądały, będziemy żądać	będziecie żądały, będziecie żądać	będą żądały, będą żądać
czas zaprzeszły	m	żądałem był	żądałeś był	żądał był	żądaliśmy byli	żądaliście byli	żądali byli
	f	żądałam była	żądałaś była	żądała była	żądałyśmy były	żądałyście były	żądały były
	n	żądałom było	żądałoś było	żądało było	żądałyśmy były	żądałyście były	żądały były
forma bezosobowa czasu przeszłego		żądano
tryb przypuszczający	m	żądałbym, byłbym żądał	żądałbyś, byłbyś żądał	żądałby, byłby żądał	żądalibyśmy, bylibyśmy żądali	żądalibyście, bylibyście żądali	żądaliby, byliby żądali
	f	żądałabym, byłabym żądała	żądałabyś, byłabyś żądała	żądałaby, byłaby żądała	żądałybyśmy, byłybyśmy żądały	żądałybyście, byłybyście żądały	żądałyby, byłyby żądały
	n	żądałobym, byłobym żądało	żądałobyś, byłobyś żądało	żądałoby, byłoby żądało	żądałybyśmy, byłybyśmy żądały	żądałybyście, byłybyście żądały	żądałyby, byłyby żądały
imiesłów przymiotnikowy czynny	m	żądający, nieżądający
	f	żądająca, nieżądająca			żądające, nieżądające
	n	żądające, nieżądające			żądające, nieżądające
imiesłów przymiotnikowy bierny	m	żądany			żądani
	f	żądana			żądane
	n	żądane			żądane
imiesłów przysłówkowy współczesny		żądając, nie żądając
rzeczownik odczasownikowy		żądanie, nieżądanie

przykłady:: (1.1) Strajkujący żądają podwyżek.; (1.1) Pan Jan żądał odszkodowania od pracodawcy.

synonimy:: (1.1) domagać się / dopominać się, postulować, wymagać

wyrazy pokrewne:: rzecz. żądanie, żądza; przym. żądny

tłumaczenia:

angielski: (1.1) demand
arabski: (1.1) طالب
duński: (1.1) forlange, kræve
esperanto: (1.1) postuli
francuski: (1.1) exiger, requérir
hiszpański: (1.1) exigir, reivindicar
jidysz: (1.1) פֿאָדערן (fodern)
litewski: (1.1) reikalauti
łaciński: (1.1) postulo
niemiecki: (1.1) fordern, verlangen, beanspruchen
nowogrecki: (1.1) απαιτώ, ζητώ
rosyjski: (1.1) требовать
szwedzki: (1.1) kräva, fordra, begära
wilamowski: (1.1) ferłaonga

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%C5%BC%C4%85da%C4%87#Polish

żądać

See also: zadać

Etymology

From Proto-Slavic *žędati.

Pronunciation

IPA^(key): /ˈʐɔn.dat͡ɕ/

Verb

żądać impf (perfective zażądać)

to demand

Conjugation

Conjugation of żądać impf

		singular			plural
	person	m	f	n	m pers	m anim, m inan, f, n
infinitive		żądać
present tense	1st	żądam			żądamy
	2nd	żądasz			żądacie
	3rd	żąda			żądają
past tense	1st	żądałem	żądałam		żądaliśmy	żądałyśmy
	2nd	żądałeś	żądałaś		żądaliście	żądałyście
	3rd	żądał	żądała	żądało	żądali	żądały
future tense	1st	będę żądał¹	będę żądała¹		będziemy żądali¹	będziemy żądały¹
	2nd	będziesz żądał¹	będziesz żądała¹		będziecie żądali¹	będziecie żądały¹
	3rd	będzie żądał¹	będzie żądała¹	będzie żądało¹	będą żądali¹	będą żądały¹
conditional	1st	żądałbym	żądałabym		żądalibyśmy	żądałybyśmy
	2nd	żądałbyś	żądałabyś		żądalibyście	żądałybyście
	3rd	żądałby	żądałaby	żądałoby	żądaliby	żądałyby
imperative	1st	—			żądajmy
	2nd	żądaj			żądajcie
	3rd	niech żąda			niech żądają
active adjectival participle		żądający	żądająca	żądające	żądający	żądające
passive adjectival participle		żądany	żądana	żądane	żądani	żądane
contemporary adverbial participle		żądając
impersonal past		żądano
verbal noun		żądanie
¹ or: będę żądać, będziesz żądać etc.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%BC%C4%85danie

żądanie (język polski)

wymowa:: IPA: [ʒɔ̃nˈdãɲɛ], AS: [žõndãńe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• asynch. ą wymowa ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od: żądać

(1.2) kategorycznie wyrażone życzenie

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	żądanie
dopełniacz	żądania
celownik	żądaniu
biernik	żądanie
narzędnik	żądaniem
miejscownik	żądaniu
wołacz	żądanie

(1.2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	żądanie	żądania
dopełniacz	żądania	żądań
celownik	żądaniu	żądaniom
biernik	żądanie	żądania
narzędnik	żądaniem	żądaniami
miejscownik	żądaniu	żądaniach
wołacz	żądanie	żądania

wyrazy pokrewne:: rzecz. pożądanie n; czas. żądać; przym. pożądliwy, żądny

tłumaczenia:

angielski: (1.2) request
arabski: (1.2) طالب m, مطالبة f
francuski: (1.2) prétention, réclamation, demande, réquisition
litewski: (1.2) reikalavimas
rosyjski: (1.1) требование n; (1.2) требование n
szwedzki: (1.2) fordran, begäran

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%C5%BC%C4%85danie

żądanie

Polish

Etymology

żądać +‎ -nie

Pronunciation

IPA^(key): /ʐɔnˈda.ɲɛ/

Noun

żądanie n

verbal noun of żądać demand, request
(computing) request, query

Declension

declension of żądanie

	singular	plural
nominative	żądanie	żądania
genitive	żądania	żądań
dative	żądaniu	żądaniom
accusative	żądanie	żądania
instrumental	żądaniem	żądaniami
locative	żądaniu	żądaniach
vocative	żądanie	żądania

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/zada%C4%87

zadać (język polski)

wymowa:: IPA: [ˈzadaʨ̑], AS: [zadać] wymowa ^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: zadawać

(1.1) koniugacja I

1. os.

2. os.

3. os.

1. os.

2. os.

3. os.

bezokolicznik

zadać

czas przyszły prosty

zadam

zadasz

zada

zadamy

zadacie

zadadzą

czas przeszły

zadałem

zadałeś

zadał

zadaliśmy

zadaliście

zadali

zadałam

zadałaś

zadała

zadałyśmy

zadałyście

zadały

zadałom

zadałoś

zadało

tryb rozkazujący

niech zadam

zadaj

niech zada

zadajmy

zadajcie

niech zadadzą

pozostałe formy
czas zaprzeszły	m	zadałem był	zadałeś był	zadał był	zadaliśmy byli	zadaliście byli	zadali byli
	f	zadałam była	zadałaś była	zadała była	zadałyśmy były	zadałyście były	zadały były
	n	zadałom było	zadałoś było	zadało było	zadałyśmy były	zadałyście były	zadały były
forma bezosobowa czasu przeszłego		zadano
tryb przypuszczający	m	zadałbym, byłbym zadał	zadałbyś, byłbyś zadał	zadałby, byłby zadał	zadalibyśmy, bylibyśmy zadali	zadalibyście, bylibyście zadali	zadaliby, byliby zadali
	f	zadałabym, byłabym zadała	zadałabyś, byłabyś zadała	zadałaby, byłaby zadała	zadałybyśmy, byłybyśmy zadały	zadałybyście, byłybyście zadały	zadałyby, byłyby zadały
	n	zadałobym, byłobym zadało	zadałobyś, byłobyś zadało	zadałoby, byłoby zadało	zadałybyśmy, byłybyśmy zadały	zadałybyście, byłybyście zadały	zadałyby, byłyby zadały
imiesłów przymiotnikowy przeszły	m	zadany			zadani
	f	zadana			zadane
	n	zadane			zadane
imiesłów przysłówkowy uprzedni		zadawszy
rzeczownik odczasownikowy		zadanie, niezadanie

wyrazy pokrewne:: czas. zadawać ndk.; rzecz. zadanie n, zadanko n

związki frazeologiczne:: zadać bobu • zadać chleba • zadać kłam • zadać sobie trud

tłumaczenia:: (1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: zadawać

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/zada%C4%87

zadać

See also: żądać

Polish

Pronunciation

IPA^(key): /ˈza.dat͡ɕ/

Verb

zadać pf (imperfective zadawać)

to give
(mathematics) to fix, to set (to assign a particular fixed value)

Usage notes

The „give” sense is predominantly used in set expressions like zadać pytanie (“to raise a question”), zadać cios (“to punch”) or zadać pracę domową (“to give homework”).

Conjugation

Conjugation of zadać pf

		singular			plural
	person	m	f	n	m pers	m anim, m inan, n, f
infinitive		zadać
future tense	1st	zadam			zadamy
	2nd	zadasz			zadacie
	3rd	zada			zadadzą
past tense	1st	zadałem	zadałam		zadaliśmy	zadałyśmy
	2nd	zadałeś	zadałaś		zadaliście	zadałyście
	3rd	zadał	zadała	zadało	zadali	zadały
conditional	1st	zadałbym	zadałabym		zadalibyśmy	zadałybyśmy
	2nd	zadałbyś	zadałabyś		zadalibyście	zadałybyście
	3rd	zadałby	zadałaby	zadałoby	zadaliby	zadałyby
imperative	1st	niech zadam			zadajmy
	2nd	zadaj			zadajcie
	3rd	niech zada			niech zadadzą
passive adjectival participle		zadany	zadana	zadane	zadani	zadane
anterior adverbial participle		zadawszy
impersonal past		zadano
verbal noun		zadanie

jędza

1. «zgarbiona starucha z długim nosem – postać z bajki uosabiająca zło»

2. pogard. «kłótliwa i dokuczliwa kobieta»

…..

https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C4%99dza

Jędza, jęza, jęga, zła baba, jędza baba, jędzyna – demon starosłowiański, pierwotnie zła bogini, wyobrażająca chorobę i gniew, po chrystianizacji zdegradowana do miana gniewliwej, wychudzonej czarownicy, o charakterze strzygi, porywająca i pożerająca dzieci.

Była starą, wysoką, chudą, bardzo złą kobietą, zamieszkującą pustkowia. Wykradała matkom dzieci, zasadzała do klatek, wykarmiała, a następnie upieczone lub surowe pożerała.^[1]

Zobacz też

Baba Jaga

Przypisy

Skocz do góry↑ Barbara i Adam Podgórscy: Wielka Księga Demonów Polskich. Leksykon i antologia demonologii ludowej. Katowice: Wydawnictwo KOS, 2005, s. 219. ISBN 83-89375-40-0.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/j%C4%99dza

jędza

See also: jedzą

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *ędza, *ęga.

Pronunciation

IPA^(key): /ˈjɛn.d͡za/

Noun

jędza f

witch, hag, harridan
vixen, virago

Declension

declension of jędza

	singular	plural
nominative	jędza	jędze
genitive	jędzy	jędz
dative	jędzy	jędzom
accusative	jędzę	jędze
instrumental	jędzą	jędzami
locative	jędzy	jędzach
vocative	jędzo	jędze

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/%C5%BE%C4%99dati

Reconstruction:Proto-Slavic/žędati

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Balto-Slavic *gend-, from Proto-Indo-European *gʷʰedʰ-, with a nasal infix. Cognate with Lithuanian pasigèsti (“to miss”) (3sg. pasigeñda), gedáuti (“to desire, to yearn”) (1sg. gedáuju), gedė́ti (“to seek, to yearn”) (1sg. gedù, gedžiù). Also cognate with Ancient Greek θέσσασθαι (théssasthai, “to pray for”), ποθέω (pothéō, “to desire”), Avestan (jaidiiat, “he asked”), Old Irish guidim (“to ask”), probably English bid.

Verb

*žę̄dàti ?

to wish, to desire

Inflection

Accent paradigm b.

1sg. *žęďǫ, *žędajǫ

This verb needs an inflection-table template.

Related terms

*žẽďa (“wish, desire”)

*žędьnъ (“avid, greedy”)

Descendants

East Slavic:
- Old East Slavic: жадати (žadati), 1sg. жажꙋ (žažu), жадаю(žadaju)
  - Belarusian: жада́ць (žadácʹ), 1sg. жада́ю (žadáju)
  - Russian: жада́ть (žadátʹ, “to thirst for”) (archaic or dialectal), 1sg. жада́ю (žadáju); cf. modern жа́ждать (žáždatʹ, “to crave”)
  - Ukrainian: жада́ти (žadáty), 1sg. жада́ю (žadáju)

South Slavic:
- Old Church Slavonic:
  
  Cyrillic: жѧдати (žędati), жѧдѣти (žęděti, “to wish, to desire”), 1sg. жѧждѫ (žęždǫ), жѧдаѭ (žędajǫ)
  
  Glagolitic: [Term?]

West Slavic:
- Czech: žádat (“to ask, to demand”)
- Polish: żądać (“to demand”)
- Slovak: žiadať (“to ask, to demand”)
- Sorbian:
  - Upper Sorbian: žadać (“to wish, to desire, to demand”)
  - Lower Sorbian: žedaś (“to demand”)

References

Černyx, P. Ja. (1999), “жа́дный”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 1, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 290
Černyx, P. Ja. (1999), “жа́жда”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 1, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 290
Derksen, Rick (2008), “*žę̄dàti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 560
Vasmer, Max (1964–1973), “жада́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačev O. N., Moscow: Progress

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/g%CA%B7%CA%B0ed%CA%B0-

Reconstruction:Proto-Indo-European/gʷʰedʰ-

Proto-Indo-European

Root

*gʷʰedʰ-

to request, pray, ask for

Derived terms

► Terms derived from the PIE root *gʷʰedʰ-

*gʷʰédʰ-ye-ti (ye-present)
*gʷʰ-ne-dʰ- ~ *gʷʰ-n̥-dʰ- (nasal-infix present)
- Balto-Slavic: *gend-
  - Slavic: *žę̄dàti, *žęďati (see there for further descendants)
*gʷʰédʰ-ti-s ~ *gʷʰdʰ-téy-s
- Celtic: *gʷeddis
  - Brythonic:
    - Welsh: gweddi
  - Old Irish: geiss (“curse, taboo”)
*gʷʰedʰ-eh₂
- Germanic: *bedō (“request, plea”) (see there for further descendants)
*gʷʰodʰ-yeh₂
- Celtic:
  - Old Irish guide (“prayer”)
    - Irish guí (“prayer”)
Unsorted formations:
- Armenian:
  - Old Armenian: գոթի (gotʿi, “worship, sorcery”) (?)
- Balto-Slavic: *gend-
  - Lithuanian: gedáuti, gedė́ti
- Hellenic:
  - Ancient Greek: πόθος (póthos), ποθή (pothḗ), ποθέω (pothéō) (< gʷʰedʰ-s-o-), θέσσασθαι (théssasthai) (< gʷʰedʰ-s-)

References

Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume II, Bern, München: Francke Verlag, page 488
Derksen, Rick (2008). Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon. Brill Leiden-Boston, p. 571

…..

UWAGA! Tu stawiam pytanie czy słowa Rząd / Z”/R”aD, Rządzić / Z”/R”a”/oND+iC’, nie pochodzą znaczeniowo od Żądać / Z”a”/oND+aC’, Żądza / Z”/R”a”Dza, a nie od Rada / RaDa, Radzić / RaDziC’, itp? Wiecie, rozumiecie żądania, podatki, jumanie, 🙂

Dodatkowo wg Mię, Jurny / Jo”R+Ny, to nic innego jak Górny / Go”R+Ny, Horny / HoR+Ny, Yearn / YeaR+N, czyli górujący, uniesiony, itp.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/jurno%C5%9B%C4%87#pl

jurność (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) książk. cecha tego, co jurne; cecha tych, którzy są jurni

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	jurność	jurności
dopełniacz	jurności	jurności
celownik	jurności	jurnościom
biernik	jurność	jurności
narzędnik	jurnością	jurnościami
miejscownik	jurności	jurnościach
wołacz	jurności	jurności

składnia:: (1.1) jurność + D.

kolokacje:: (1.1) męska jurność

hiperonimy:: (1.1) namiętność

wyrazy pokrewne:: przym. jurny; przysł. jurnie

etymologia:: (1.1) pol. jurny + -ość

uwagi:: (1.1) Liczba mnoga w tabeli odmiany została podana za Słownikiem gramatycznym języka polskiego^[1]. Inne słowniki (np.: Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego^[2], Uniwersalny słownik języka polskiego^[3]) odnotowują, że rzeczownik ten nie tworzy liczby mnogiej.

źródła:

Skocz do góry↑ Hasło jurność w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
Skocz do góry↑ Hasło jurność w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Skocz do góry↑ Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/jurny#pl

jurny (język polski)

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) przest. pełen temperamentu, żywotności^[1]

odmiana:

(1.1)

przypadek

liczba pojedyncza

liczba mnoga

jurny

jurna

jurne

jurni

jurne

dopełniacz

jurnego

jurnej

jurnego

jurnych

celownik

jurnemu

jurnej

jurnemu

jurnym

biernik

jurnego

jurny

jurną

jurne

jurnych

jurne

narzędnik

jurnym

jurną

jurnym

jurnymi

miejscownik

jurnym

jurnej

jurnym

jurnych

wołacz

jurny

jurna

jurne

jurni

jurne

stopień wyższy jurniejszy
przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
przypadek	mos/mzw	mrz	f	n	mos	nmos
mianownik	jurniejszy		jurniejsza	jurniejsze	jurniejsi	jurniejsze
dopełniacz	jurniejszego		jurniejszej	jurniejszego	jurniejszych
celownik	jurniejszemu		jurniejszej	jurniejszemu	jurniejszym
biernik	jurniejszego	jurniejszy	jurniejszą	jurniejsze	jurniejszych	jurniejsze
narzędnik	jurniejszym		jurniejszą	jurniejszym	jurniejszymi
miejscownik	jurniejszym		jurniejszej	jurniejszym	jurniejszych
wołacz	jurniejszy		jurniejsza	jurniejsze	jurniejsi	jurniejsze

stopień najwyższy najjurniejszy
przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
przypadek	mos/mzw	mrz	f	n	mos	nmos
mianownik	najjurniejszy		najjurniejsza	najjurniejsze	najjurniejsi	najjurniejsze
dopełniacz	najjurniejszego		najjurniejszej	najjurniejszego	najjurniejszych
celownik	najjurniejszemu		najjurniejszej	najjurniejszemu	najjurniejszym
biernik	najjurniejszego	najjurniejszy	najjurniejszą	najjurniejsze	najjurniejszych	najjurniejsze
narzędnik	najjurniejszym		najjurniejszą	najjurniejszym	najjurniejszymi
miejscownik	najjurniejszym		najjurniejszej	najjurniejszym	najjurniejszych
wołacz	najjurniejszy		najjurniejsza	najjurniejsze	najjurniejsi	najjurniejsze

przykłady:: (1.1) Jurny chłopak chwycił dziewczę.

wyrazy pokrewne:: rzecz. jurność f

związki frazeologiczne:: jurny wał → mężczyzna żądny przygód seksualnych

tłumaczenia:

angielski: (1.1) horny

źródła:

Skocz do góry↑ Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

https://www.etymonline.com/word/yearn

yearn (v.)

Old English giernan (West Saxon), geornan (Mercian), giorna (Northumbrian) „to strive, be eager, desire, seek for, beg, demand,” from Proto-Germanic *gernjan (source also of Gothic gairnjan „to desire,” German begehren „to desire;” Old High German gern, Old Norse gjarn „desirous,” Old English georn „eager, desirous,” German gern „gladly, willingly„), from PIE root *gher- (2) „to like, want.” Related: Yearned; yearning.

Related Entries

*gher-, yearning, yen

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/yearn

yearn (język angielski)

wymowa:: IPA: [jɜːn] wymowa amerykańska ^?/i

znaczenia:

czasownik nieprzechodni

(1.1) tęsknić, pragnąć

(1.2) wzdychać (do)

(1.3) solidaryzować

(1.4) współczuć

odmiana:: (1.1) yearned, yearining, yearns

przykłady:: (1.1) They all yearn for freedom. → Oni wszyscy tęsknią za wolnością.; (1.1) He just yearns for a second chance. → On pragnie jedynie drugiej szansy.

synonimy:: long

wyrazy pokrewne:: rzecz. yearning

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/yearn

yearn

English

Pronunciation

Rhymes: -ɜː(r)n

Etymology 1

From Old English giernan, from Proto-Germanic *girnijaną.

Verb

yearn (third-person singular simple present yearns, present participle yearning, simple past and past participle yearned)

(intransitive, construed with for) To long, have a strong desire (for something).
(intransitive, construed with for) To long for something in the past with melancholy, nostalgically
(intransitive) To be pained or distressed; to grieve; to mourn.
(transitive) To pain; to grieve; to vex.

Derived terms

Etymology 2

See yearning (“rennet”).

Verb

yearn (third-person singular simple present yearns, present participle yearning, simple past and past participle yearned)

(Scotland) To curdle, as milk.

Etymology 3

Conflation of yearn and yen (“desire, craving”).

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/yearny#English

yearny

English

Etymology

From yearn +‎ -y.

Adjective

yearny (comparative yearnier or more yearny, superlative yearniest or most yearny)

Indicating strong desire, passion, or longing; eager.
Overly desirous; sentimental.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/horny#en

horny (język angielski)

horny (1.2) animal

wymowa:: amer.IPA: /ˈhɔɹ.ni/

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) zrogowaciały

(1.2) zool. mający róg/rogi

(1.3) pot.podniecony seksualnie

(1.4) pot.jurny

odmiana:: (1.1–2) st. wyższy hornier; st. najwyższy horniest

synonimy:: (1.1) corneous; (1.3) sexually aroused

wyrazy pokrewne:: rzecz.horn; przysł.hornily

etymologia:: horn + –y

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/horny

horny

English

A horny male Nubian ibex.

Etymology

From Middle English horny, equivalent to horn +‎ -y. Compare German hornig. Compare also Dutch hoornachtig, Swedish hornaktig.

Pronunciation

(US)IPA^(key): /ˈhɔɹ.ni/
Rhymes: -ɔː(ɹ)ni

Adjective

horny (comparative hornier, superlative horniest)

Hard or bony, like an animal’s horn.
Having horns

„In 1997, 4th and 5th grade Waterville Elementary students told me they saw Short-horned lizards (commonly known as Horny toads) all around their area.” http://depts.washington.edu/natmap/projects/waterville/begin.html
(informal) Sexually aroused.

That girl makes me feel horny.
(informal) Sexually arousing.

Synonyms

(hard or bony): callous, coarse, coarsened, hardened, rough
(having horns): horned
(sexually aroused): randy, toey, in heat, excited; see also Thesaurus:randy
See also Thesaurus:sexy

Derived terms

(sexually aroused): horniness

Descendants

(sexually aroused): → Irish: adharcach (calque)

Translations

hard or bony

Select targeted languages

Albanian: brinor (sq)
Bulgarian: рогов m (rogov), мазолест m (mazolest)
Catalan: corni (ca)
Chinese:

Mandarin: ^{(please verify)} 粗硬的 (cū yìng de)
Czech: rohovitý m
Dutch: hoornig
Finnish: luinen (fi)
French: corné (fr) m, cornée (fr) f
Georgian: გამაგრებული (gamagrebuli)
German: hornig, schwielig (de)

Greek: κεράτινος (el) m (kerátinos)
Hungarian: szarus
Italian: corneo (it)
Macedonian: рогат m (rógat)
Polish: rogowy, zrogowaciały
Portuguese: caloso, calejado (pt), córneo (pt)
Russian: рогово́й (ru) (rogovój), мозо́листый (ru) (mozólistyj)
Spanish: córneo (es)
Swahili: nyege (sw)
Walloon: coirnixheus (wa) m, coirnixheuse (wa) f

having horns

Select targeted languages

Bulgarian: рогат m (rogat)
Chinese:

Mandarin: 角質 (zh), 角质 (zh) (jiǎozhì)
Czech: rohatý m
Dutch: gehoornd (nl)
Finnish: sarvekas (fi)
French: cornu (fr) m

Georgian: რქიანი (rkiani), რქოსანი (rkosani)
Indonesian: bertanduk (id)
Polish: rogaty (pl)
Russian: рога́тый (ru) (rogátyj)
Swedish: behornad
Walloon: coirnou (wa) m, coirnowe (wa) f

sexually aroused

Select targeted languages

Albanian: epshor (sq)
Arabic: please add this translation if you can
Armenian: գրգռված (grgṙvac), ղզղնած (łzłnac) (informal)
Bulgarian: възбуден (bg) m (vǎzbuden), надървен (nadǎrven)
Catalan: calent (ca)
Chinese:

Mandarin: (no real equivalent exists; lit. „lust consumes the body”) ^{(pleaseverify)} 欲火焚身 (yùhuǒfénshēn), (lit. „burning up”) ^{(please verify)} 慾火中繞, ^{(please verify)} 欲火中绕 (yùhuǒ zhōng rào) , (euphemism; „wanting”)^{(please verify)} 想要 (zh) (xiǎngyào), („sexually frustrated”) ^{(please verify)} 慾求不滿, ^{(please verify)} 欲求不满 (yùqiú bùmǎn), („in heat”) ^{(please verify)} 發春, ^{(please verify)} 发春 (zh) (fāchūn)
Czech: nadržený (cs)
Danish: liderlig
Dutch: geil (nl), opgewonden (nl)
Faroese: graður, gessigur
Finnish: kiihottunut, kiimainen (fi) (usually of animal)
French: excité (fr) m, excitée (fr) f
Georgian: აღგზნებული (aɣgznebuli)
German: geil (de), heiß (de), erregt (de), spitz (de)
Greek: καυλωμένος (el) (kavloménos)
Hebrew: חרמן‎‎ (kharmán)
Hindi: कामोत्तेजित (kāmottejit), उत्तेजित (hi) (uttejit)
Hungarian: kanos (hu)
Icelandic: graður m, gröð f

Irish: adharcach
Italian: arrapato (it)
Japanese: むらむら (ja) (muramura), 性的興奮 (せいてきこうふん, seiteki kōfun)
Macedonian: запален m (zápalen), запалена f (zapálena), напален m(nápalen), напалена f (nápalena), попален m (pópalen), попалена f(popálena)
Norwegian: kåt, tent (no)
Persian: شهوتی‎‎ (fa) (shahvati)
Polish: napalony (pl) m
Portuguese: excitado (pt)
Romanian: excitat (ro)
Russian: (сексуа́льно) возбуждённый ((seksuálʹno) vozbuždjónnyj)
Scottish Gaelic: drùiseil
Serbo-Croatian: napaljen m, напаљен m
Slovak: nadržaný
Slovene: potrében
Spanish: jodontón, cachondo, caliente (es), arrecho (es)
Swahili: nyege (sw)
Swedish: kåt (sv), tänd (sv)
Turkish: abazan (tr)
Vietnamese: nứng (vi)

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/horn#English

horn

English

Etymology

From Middle Englishhorn, horne, from Old Englishhorn, from Proto-Germanic *hurną (compare West Frisian hoarn, Dutch hoorn, Low German Hoorn, horn, German Horn, Danish and Swedish horn, Gothic 𐌷𐌰𐌿𐍂𐌽 (haurn)), ultimately from Proto-Indo-European *ḱerh₂-, (compare Breton kern (“horn”), Latin cornū, Ancient Greek κέρας (kéras), Old Church Slavonic сръна (srŭna, “roedeer”), Hittite (surna, “horn”), Persian (sur), Sanskrit शृङ्ग (śṛṅga, “horn”)).

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/%E1%B8%B1erh%E2%82%82-

Reconstruction:Proto-Indo-European/ḱerh₂-

Proto-Indo-European

Alternative reconstructions

*ḱer-^[1]

References

Potentially a collective derivation in *-h₂ from *ḱer- (“horn”).^[2] A possible loan relation with Proto-Semitic *qarn- (“horn”) has also been suggested.

Root

*ḱerh₂-

head, top
horn

Derived terms

► Terms derived from the PIE root *ḱerh₂-

*ḱérh₂-s-ō ~ *ḱr̥h₂-s-né-^[3]^[4]
- Germanic: *hersô ~ *herzô (“brain”)
  - Old English: hærn, hærnes
    - Middle English: hernes
      - English: harns
      - Scots: harn, harnis
  - Old Dutch:
    - Middle Dutch: hersene
      - Dutch: hersens pl, hersenen pl, (only in compounds) hersen sg
        
        Afrikaans: harsings pl
  - Old High German: hirni
    - Middle High German: hirne
      - German: Hirn
  - Old Norse: hjarni
    - Elfdalian: ienne
    - Icelandic: hjarni
    - Norwegian: hjerne, hjarre
    - Swedish: hjärna
  - Old Saxon:
    - Middle Low German: herne
- Hellenic:
  - Ancient Greek: κᾰ́ρᾱ (kárā), κράς (krás), κρᾱνίον (krāníon, “upper part of the head, skull”) (< denominative)^[5]
    
    Epic, Ionic Greek: κᾰ́ρη (kárē)
  - Mycenaean Greek: (ka-ra-a-pi /krāʰat-pʰi/, inst.pl.)
- Indo-Iranian:
  - Indo-Aryan:
    - Sanskrit: शीर्षन् (śīrṣán)
*ḱŕ̥h₂-es-n-h₂ (collective)^[4]
- Hellenic: *kárānon (backformation from *kárāna)
  - Ancient Greek: κᾰ́ρηνον (kárēnon)
    
    Doric Greek: κᾰ́ρᾱνον (kárānon)
*ḱér-h₂-os ~ *ḱér-h₂-es-^[6]
- Hellenic: *kéras
  - Ancient Greek: κέρᾰς (kéras)
*ḱŕ̥h₂-os ~ *ḱŕ̥h₂-es-^[3]^[7]^[8]
- Armenian:
  - Old Armenian: սար (sar, “tip, top; mountain”) (or borrowed from the Iranian cognate)
- Indo-Iranian: *ĉŕ̥Has (see there for further descendants)
*ḱr̥h₂-nó-s^[9]^[10]^[11]^[12]
- Balto-Slavic: *śírˀnāˀ
  - Latvian: stir̃na
  - Lithuanian: stìrna
  - Slavic: *sьrna
- Celtic: *karnos
  - Brythonic:
    - Old Breton: carn
      - Breton: karn
    - Middle Welsh: carn
  - Gaulish: *carnon (“horn”), carnuātus (“horned”)
    - → Ancient Greek: κάρνον (kárnon, “Gallic horn”)
- Germanic: *hurną (see there for further descendants)
- Indo-Iranian:
  - Indo-Aryan:
    - Sanskrit: शृङ्ग (śṛṅga, “horn, tusk”)
- Italic:
  - Latin: (possibly?) cornū
*ḱer-wós, *ḱr̥h₂-wós, *ḱér-wo-s ~ *ḱr̥h₂-éw-os (“deer, stag”, literally “the horned one”)^[13]^[14]^[15]^[16]
- Balto-Slavic:
  - Old Prussian: sirwis
  - → Proto-Finnic: *hirvas, *hirvi (see there for further descendants)
  - → Proto-Samic: *sërvēs, *sërvë (see there for further descendants)
- Celtic: *karwos (see there for further descendants)
- Hellenic: *kerawós
  - Ancient Greek: κερᾰός (keraós), κερᾱΐς (kerāḯs)
- Indo-Iranian: *ćr̥Hwás (see there for further descendants)
- Italic:
  - Latin: cervus
*ḱórh₂-we-h₂ (collective)^[17]^[18]
- Balto-Slavic: *kórˀwāˀ
  - Lithuanian: kárvė
  - Slavic: *kòrva
*ḱerh₂-s-ro-m^[3]^[19]
- Italic: *kerazrom
  - Latin: cerebrum (see there for further descendants)
*kr̥h₂-s-ḗr ~ *kr̥h₂-s-n-ós (“hornet”, literally “the one with horns, i.e. antennae”)^[20]^[21]^[22]^[23]
- Balto-Slavic: *śirˀšō (see there for further descendants)
  - Slavic: *sьrxy (see there for further descendants)
- Germanic: *hurznutō
- Italic: *krāzrō
  - Latin: crābrō (see there for further descendants)
*ḱerh₂-o-now-os (literally “head nodding”)^[24]
- Italic: *keronowos
  - Latin: cernuus
Unsorted formations:
- Anatolian: (possibly, though Kloekhorst disagrees)^[2]
  - Hittite: (karau̯ar), (surna), (harsar)
  - Luwian: (zurni)
  - → Persian: سرنا‎ (sornâ) (see there for further descendants)
- Indo-Iranian:
  - Indo-Aryan:
    - Sanskrit: शिर (śira)
  - Iranian:
    - Avestan: (sāra), (sara)

References

^ Pokorny, Julius (1959), “¹k̑er-”, in Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume II, Bern, München: Francke Verlag, page 574
↑ ^{Jump up to:2.0} ^2.1 Kloekhorst, Alwin (2008), “^(SI)karāu̯ar / karaun”, in Etymological Dictionary of the Hittite Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 5), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 517-518
↑ ^{Jump up to:3.0} ^3.1 ^3.2 Kroonen, Guus (2013), “*hersan- ~ *herzan-”, in Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, pages 221–222
↑ ^{Jump up to:4.0} ^4.1 Beekes, Robert S. P. (2010), “κάρᾱ”, in Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), volume I, with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, page 641
^ Beekes, Robert S. P. (2010), “κρᾱνίον”, in Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), volume I, with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, page 770
^ Beekes, Robert S. P. (2010), “κέρας”, in Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), volume I, with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, pages 676-677
^ Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage(Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 906
^ Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, pages 570–571
^ Derksen, Rick (2008), “*sьrna”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 485
^ Derksen, Rick (2015), “stirna”, in Etymological Dictionary of the Baltic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 13), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 428-429
^ Matasović, Ranko (2009), “*karno-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, pages 190-191
^ Kroonen, Guus (2013), “*hurna-”, in Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, page 259
^ Beekes, Robert S. P. (2010), “κεραός”, in Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), volume I, with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, page 676
^ Beekes, Robert S. P. (2010), “κερᾱΐς”, in Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), volume I, with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, page 674
^ Čong (Cheung), Dž. (2009) Očerki istoričeskovo razvitija osetinskovo vokalizma [Studies in the Historical Development of the Ossetic Vocalism] (in Russian), Translated into Russian from the 2002 English original by Salbiev T. K., Vladikavkaz: Izdatelʹsko-poligrafičeskoje predprijatije im. V. Gassijeva, pages 22, 82, 177, 178, 320
^ Abajev, V. I. (1979) Istoriko-etimologičeskij slovarʹ osetinskovo jazyka[Historical-Etymological Dictionary of the Ossetian Language] (in Russian), volume III, Moscow, Leningrad: USSR Academy of Sciences, pages 179–181
^ Derksen, Rick (2015), “karvė”, in Etymological Dictionary of the Baltic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 13), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 230
^ Derksen, Rick (2008), “*kòrva”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 236
^ De Vaan, Michiel (2008), “cerebrum”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, page 109
^ Derksen, Rick (2008), “*sьršenь”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 485-486
^ Derksen, Rick (2015), “širšuo”, in Etymological Dictionary of the Baltic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 13), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 449-450
^ De Vaan, Michiel (2008), “crābrō”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, page 140
^ Kroonen, Guus (2013), “*hurznuta/ō-”, in Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, page 259
^ De Vaan, Michiel (2008), “cernuus”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, pages 110-111

UWAGA! Dla mnie to całe odtfoszone *ḱerh₂- to po prostu Korona / KoR+oNa, jako GoR+oNa, czyli górująca, na górze…

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/korona

Słownik etymologiczny języka polskiego/korona

korona, dawniej koruna, koronować, koronka, koronny, koroniarz, koronacja, z łac. corōna z grec. korōnē, ‘pierścień’, ‘wieniec’; koronkanietylko ‘obszycie’, dawniej ‘forboty’, ale i ‘różaniec’, i ‘wieniec’, i ‘plesz, tonsura księża’; pierwsze znaczenie wyłącznie polskie.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/korona

korona (język polski)

korona (1.1)

korony (1.2) szwedzkie

korony (1.3)

korona (1.5) drzewa

korona (1.7)

korona (1.9) cesarska

korona (1.10)

korona (1.12) zapory

wymowa:: IPA: [kɔˈrɔ̃na], AS: [korõna], zjawiska fonetyczne: nazal. wymowa ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) atrybut królewski (złota obręcz zakładana na głowę)

(1.2) jedn. monet. waluta w Skandynawii; zob. też korona szwedzka w Wikipedii

(1.3) jedn. monet. waluta w Czechach; zob. też korona czeska w Wikipedii

(1.4) jedn. monet. daw. waluta w Czechosłowacji, na Węgrzech i na Słowacji, w Austro-Węgrzech

(1.5) bot. część drzewa składająca się z gałęzi; zob. też korona drzewa w Wikipedii

(1.6) stomat. metalowe lub porcelanowe wzmocnienie plomby na zębie; zob. też korona protetyczna w Wikipedii

(1.7) muz. element notacji muzycznej przedłużający wartość nuty lub pauzy o dowolną długość

(1.8) monarchia

(1.9) bot. Fritillaria L.^[1], rodzaj roślin z rodziny liliowatych

(1.10) środ. kosmet. rodzaj koka wykonany z warkoczy upiętych dookoła głowy

(1.11) bot. wewnętrzna część okwiatu złożona z płatków

(1.12) bud. górna część tamy, obwałowania lub murów obronnych

(1.13) zob. Korona Ziemi

odmiana:

(1.1–12)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	korona	korony
dopełniacz	korony	koron
celownik	koronie	koronom
biernik	koronę	korony
narzędnik	koroną	koronami
miejscownik	koronie	koronach
wołacz	korono	korony

(1.13)

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	korona
dopełniacz	korony
celownik	koronie
biernik	koronę
narzędnik	korona
miejscownik	koronie
wołacz	korono

przykłady:: (1.1) Król wystąpił nieoficjalnie – bez korony.; (1.2) Ta książka kosztuje dwieście koron i piętnaście øre.; (1.3) Ta płyta kosztuje trzysta koron i pięćdziesiąt halerzy.; (1.5) Drzewo to wieloletnia roślina składająca się z korzeni, pnia i korony.; (1.6) Dentysta wyleczył mi ząb i założył koronę, więc na jakiś czas powinienem mieć spokój.

kolokacje:: (1.2) korona duńska / islandzka / norweska / szwedzka; (1.4) korona słowacka; (1.5) rozłożysta korona

synonimy:: (1.2) 100 øre; (1.3) CZK, Kč, 100 halerzy; (1.6) koronka; (1.7) fermata; (1.8) monarchia; (1.9) szachownica

wyrazy pokrewne:: rzecz. Korona f, koronka f, koroneczka f, koronacja f, koronat m, koroniarz m, koronczarstwo n, koronkarstwo n, koronkarnia f, koronkarzm, koronkarka f, koronczarka f, koronkowość f, koronarografia f, koronografia f, koronograf m, koroniec m, koruna f, koronowanie n; przym. koronkowy, koronkarski, koronny, koronacyjny, koronarograficzny, koronograficzny, koroniasty; przysł. koronkowo; czas. koronować

związki frazeologiczne:: (1.1) korona z głowy nie spadnie

etymologia:: łac. corona → wieniec^[2]^[3]

uwagi:: zob. też korona w Wikipedii

tłumaczenia:

angielski: (1.1) crown; (1.2) krone; (1.4) crown; (1.5) crown, corona, tree-top, head of a tree; (1.6) cap; (1.8) kingdom
arabski: (1.1) تاج m; (1.2–4) كرونة f
baskijski: (1.1) koroa; (1.2) koroa; (1.3) koroa; (1.4) koroa; (1.5) adaburu, kukula; (1.6) koroa; (1.7) kalderoi, fermata
chorwacki: (1.1) kruna f; (1.2) kruna f; (1.3) kruna f; (1.7) korona f
czeski: (1.3) koruna f
duński: (1.1) krone w; (1.2) krone w; (1.3) krone w
esperanto: (1.1) krono; (1.5) branĉaro
francuski: (1.1) couronne m; (1.2) couronne m; (1.3) couronne m
hiszpański: (1.1) corona f; (1.2) corona f; (1.3) corona f; (1.4) corona f; (1.5) copa f; (1.6) corona f; (1.7) calderón, corona, fermata (1.8) corona f; (1.11) corola f
interlingua: (1.1) corolla, corona; (1.2) corona; (1.3) corona; (1.8) monarchia
islandzki: (1.1) kóróna f, krúna f; (1.2) króna f; (1.3) króna f; (1.4) króna f; (1.8) krúna f
jidysz: (1.1) קרוין f (krojn)
łaciński: (1.9) Fritillaria
niemiecki: (1.1) Krone f; (1.2) Krone f; (1.3) Krone f; (1.8) Krone f
rosyjski: (1.1) корона f; (1.2) крона f; (1.3) крона f; (1.4) крона f; (1.5) крона f; (1.6) коронка f; (1.11) венчик m
słowacki: (1.1) koruna f; (1.3) koruna f; (1.4) koruna f; (1.5) koruna f; (1.8) koruna f; (1.11) koruna f
ukraiński: (1.1) корона f, вінець m; (1.2) крона f; (1.3) крона f; (1.4) крона f; (1.5) крона f
węgierski: (1.1) koronakorün
wilamowski: (1.1) körun f, korün f; (1.2) körun f,korün f; (1.3) körun f,korün f; (1.4) körun f, korün f; (1.5) körun f, korün f; (1.6) körun f, korün f; (1.7) körun f, korün f; (1.8) körun f, korün f; (1.9) körun f, korün f; (1.10) körun f, korün f; (1.11) körun f, korün f; (1.12) körun f, korün f
włoski: (1.1) corona f; (1.2) corona f; (1.3) corona f; (1.4) coronaf; (1.5) corona f, chioma f; (1.6) capsula dentaria f; (1.7) corona f; (1.8) corona f; (1.9) corona f; (1.10) treccia a corona f; (1.11) corolla f; (1.12) corona f

źródła:

Skocz do góry↑ Hasło Fritillaria w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
Skocz do góry↑ Zenon Klemensiewicz, Historia języka polskiego, PWN, Warszawa 2002, s. 138.
Skocz do góry↑ Hasło korona w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/korona

korona

Polish

korona

Etymology

From Latin corona

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/corona#Latin

corona

Latin

Etymology

Borrowed from Ancient Greek κορώνη (korṓnē, “garland, wreath”).

Pronunciation

(Classical) IPA^(key): /koˈroː.na/, [kɔˈroː.na]

Noun

corōna f (genitive corōnae); first declension

garland, chaplet, laurel, or wreath; presented to athletes, the gods, or the dead
crown

Declension

First declension.

Case	Singular	Plural
nominative	corōna	corōnae
genitive	corōnae	corōnārum
dative	corōnae	corōnīs
accusative	corōnam	corōnās
ablative	corōnā	corōnīs
vocative	corōna	corōnae

Related terms

Descendants

Albanian: kurorë
Aromanian: cãrunã, curunã
Asturian: corona
Catalan: corona
English: corona, crown
French: couronne
Friulian: corone
Galician: coroa

German: Krone
Irish: coróin
Italian: corona, cruna
Norman: couorône, couraonne
Occitan: corona
Old Occitan: corona
Old Portuguese: corõa
Portuguese: coroa, corona

Romanian: coroană, cunună
Romansch: curuna, cruna
Russian: коро́на (koróna)
Sardinian: corona, curona
Sicilian: curuna
Scots: croun
Spanish: corona
Welsh: coron

References

corona in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
corona in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
corona in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition, 1883–1887)
corona in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français [Illustrated Latin-French Dictionary], Hachette
Carl Meissner; Henry William Auden (1894) Latin Phrase-Book‎^[1], London: Macmillan and Co. [Collapse]
corona in The Perseus Project (1999) Perseus Encyclopedia‎^[2]
corona in Harry Thurston Peck, editor (1898) Harper’s Dictionary of Classical Antiquities, New York: Harper & Brothers
corona in William Smith et al., editor (1890) A Dictionary of Greek and Roman Antiquities, London: William Wayte. G. E. Marindin

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%CE%BA%CE%BF%CF%81%CF%8E%CE%BD%CE%B7#Ancient_Greek

κορώνη

Ancient Greek

Etymology

From Proto-Indo-European *(s)ker- (“to turn, bend”). See also κορωνός (korōnós, “curved, bent”).

Pronunciation

(5^th BCE Attic) IPA^(key): /ko.rɔ̌ː.nɛː/
(1^st CE Egyptian) IPA^(key): /koˈro.ne/
(4^th CE Koine) IPA^(key): /koˈro.ni/
(10^th CE Byzantine) IPA^(key): /koˈro.ni/
(15^th CE Constantinopolitan) IPA^(key): /koˈro.ni/

Noun

κορώνη • (korṓnē) f (genitive κορώνης); first declension

a type of sea-bird, perhaps shearwater
crow
anything curved, especially a door handle
the tip of a bow, on which the string is hooked
the curved stern of a ship, especially its crown (ornamental top)
the tip of a plow-beam, upon which the yoke was attached
apophysis (the part of a bone where the tendon is attached)
end, tip, point

Inflection

First declension of ἡ κορώνη; τῆς κορώνης (Attic)

Case / #	Singular	Dual	Plural
Nominative	ἡ κορώνη hē korṓnē	τὼ κορώνᾱ tṑ korṓnā	αἱ κορῶναι hai korônai
Genitive	τῆς κορώνης tês korṓnēs	τοῖν κορώναιν toîn korṓnain	τῶν κορωνῶν tôn korōnôn
Dative	τῇ κορώνῃ têi korṓnēi	τοῖν κορώναιν toîn korṓnain	ταῖς κορώναις taîs korṓnais
Accusative	τὴν κορώνην tḕn korṓnēn	τὼ κορώνᾱ tṑ korṓnā	τᾱ̀ς κορώνᾱς tā̀s korṓnās
Vocative	κορώνη korṓnē	κορώνᾱ korṓnā	κορῶναι korônai
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For declension in other dialects, see Appendix:Ancient Greek dialectal declension.

Descendants

→ Latin: corōna (see there for further descendants)

κορωνός

Ancient Greek

Etymology

From Proto-Indo-European *(s)ker- (“to turn, bend”). Cognates include Latin curvus, Old Irish cruind, and Proto-Slavic *krivъ (Russian кривой (krivoj)). See also κορώνη (korṓnē).

Pronunciation

(5^th BCE Attic) IPA^(key): /ko.rɔː.nós/
(1^st CE Egyptian) IPA^(key): /ko.roˈnos/
(4^th CE Koine) IPA^(key): /ko.roˈnos/
(10^th CE Byzantine) IPA^(key): /ko.roˈnos/
(15^th CE Constantinopolitan) IPA^(key): /ko.roˈnos/

Adjective

κορωνός • (korōnós) m (feminine κορωνή, neuter κορωνόν); first/second declension

curved, crooked

Inflection

First and second declension of κορωνός; κορωνή; κορωνόν (Attic)

Number	Singular			Dual			Plural
Case/Gender	Masculine	Feminine	Neuter	Masculine	Feminine	Neuter	Masculine	Feminine	Neuter
Nominative	κορωνός korōnós	κορωνή korōnḗ	κορωνόν korōnón	κορωνώ korōnṓ	κορωνᾱ́ korōnā́	κορωνώ korōnṓ	κορωνοί korōnoí	κορωναί korōnaí	κορωνᾰ́ korōná
Genitive	κορωνοῦ korōnoû	κορωνῆς korōnês	κορωνοῦ korōnoû	κορωνοῖν korōnoîn	κορωναῖν korōnaîn	κορωνοῖν korōnoîn	κορωνῶν korōnôn	κορωνῶν korōnôn	κορωνῶν korōnôn
Dative	κορωνῷ korōnôi	κορωνῇ korōnêi	κορωνῷ korōnôi	κορωνοῖν korōnoîn	κορωναῖν korōnaîn	κορωνοῖν korōnoîn	κορωνοῖς korōnoîs	κορωναῖς korōnaîs	κορωνοῖς korōnoîs
Accusative	κορωνόν korōnón	κορωνήν korōnḗn	κορωνόν korōnón	κορωνώ korōnṓ	κορωνᾱ́ korōnā́	κορωνώ korōnṓ	κορωνούς korōnoús	κορωνᾱ́ς korōnā́s	κορωνᾰ́ korōná
Vocative	κορωνέ korōné	κορωνή korōnḗ	κορωνόν korōnón	κορωνώ korōnṓ	κορωνᾱ́ korōnā́	κορωνώ korōnṓ	κορωνοί korōnoí	κορωναί korōnaí	κορωνᾰ́ korōná
Derived forms	Adverb			Comparative			Superlative
Derived forms	κορωνῶς korōnôs			κορωνότερος korōnóteros			κορωνότᾰτος korōnótatos
Notes:	This table gives Attic inflectional endings. For declension in other dialects, see Appendix:Ancient Greek dialectal declension.

Reconstruction:Proto-Indo-European/(s)ker-

Proto-Indo-European

Root

*(s)ker-

to cut off
to turn

Extensions

*ker-p-
*(s)ker-t-
- Italic:
  - Latin: scortum, cortex, cēna
*(s)k(e)r-e-bʰ-
- Germanic: *skrapōną, *skrepaną, *skarpaz
  - English: scrap, scrape
- Italic:
  - Latin: scrobis
*(s)k(e)r-ey-bʰ-
- Hellenic:
  - Ancient Greek: σκάριφος (skáriphos)
- Italic:
  - Latin: scrībō
*(s)kr-ew-
- Italic:
  - Latin: scrūta
*(s)kr-ew-p-
- Italic:
  - Latin: scrūpus
(s)kér-mn̥ ~ (s)kr̥-mén-s
- Indo-Iranian: *čárma (see there for further descendants)

Derived terms

► Terms derived from the PIE root *(s)ker-

*sker- (root present)
- Germanic: *skeraną (see there for further descendants)
*ker-ye- (ye-present)
- Hellenic: *keřřō
  - Ancient Greek: κείρω (keírō)
*(s)kor-os
- Celtic: *koros
  - Old Irish: cor
- Germanic: *skaraz (see there for further descendants)
  - Old English: scear
    - English: share
  - Old High German: skar
*(s)kr̥-tós
- Germanic: *skurtaz (see there for further descendants)
- Italic: *kortos
  - Latin: curtus (see there for further descendants)
*skēr-is
- Germanic: *skēriz (see there for further descendants)
*(s)kor-yo-
- Italic:
  - Latin: corium
Unsorted formations:
- Armenian
  - Old Armenian: քերեմ (kʿerem), քերծեմ (kʿercem), քերթեմ (kʿertʿem), քորեմ (kʿorem)
- Celtic: *skara-
  - Old Irish: scaraid
    - Irish: scar
    - Scottish Gaelic: sgar
  - Welsh: ysgar
- Germanic: *skirmiz
- Germanic: *skurtijǭ (see there for further descendants)
- Germanic: *skuraz
  - Old Norse: skor
    - → English: score
- Germanic: *skuriz
  - Old Dutch: *skuri
    - Middle Dutch: schore, schuere
      - Dutch: scheur
- Italic:
  - Latin: carō (see there for further descendants)
- Lithuanian: skìrti
- Slavic: *xorbrъ
- Slavic: *kora (see there for further descendants)
- Slavic: *skora (see there for further descendants)

References

Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume III, Bern, München: Francke Verlag, page 938

Root

*(s)ker-

to turn, bend

Derived terms

► Terms derived from the PIE root *(s)ker-

*(s)kr̥-tós
- Hellenic:
  - Ancient Greek: κυρτός (kurtós)
*(s)kr̥-wós
- Italic: *korwos
  - Latin: curvus
*(s)kr̥-kr̥- (duplicated)
- Italic: *karkros, *kankros
  - Latin: carcer, cancer
*(s)kr̥-tiH-neh₂ (extended)
- Italic:
  - Latin: cortīna
*(s)ker-ew- (extended)
- Hellenic:
  - Ancient Greek: κορωνός (korōnós), κορώνη (korṓnē)
*(s)ker-k- (extended)
- Hellenic:
  - Ancient Greek: κίρκος (kírkos)
*(s)kre-i- (extended)
- Italic:
  - Latin: scrīnium
*(s)kre-i-s- (extended)
- Italic:
  - Latin: crīnis, crista, crispus
*(s)kre-u-k- (extended)
- Italic:
  - Latin: crux
*(s)kre-n-gʰ- (extended, nasalized)
- Germanic: *hringaz (see there for further descendants)

References

Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume III, Bern, München: Francke Verlag, page 935

UWAGA! Jak komuś pasuje wywodzenie znaczenie Korony, od Kroić / KRoiC’, Krzywy / KR”yWy, Kręty / KRe”/eNTY, itp, a nie od Góra / Go”Ra, Górny / Go”R+Ny, itp.. no cóż…

24 uwagi do wpisu “117 Ja”/oND+aR lub Ja”/oN+Dar J/Z”a”/oNDzi, czyli Je”D+RNe Ja”/oND+Ra JiNDRy, czyli PRa-SL”oW+iaN’+SKie+Go Je”/eND+RuSia 05”

Stefan Urynowicz pisze:

2018-04-09 o 00:36

HoRNy – jasne, że górny? Ale:
SaRNa – to już nie górna?
S”a RaNa – to jak cięta rana, przedmiot polowań, w domyśle jedzenie.

Żądać. To też ciekawa zabawa. Na podstawie prardzenia „żą” oznaczającego cięcie i rdzenia „duk” oznaczającego dziurę można pokusić się o odtworzenie anatomii przewodu pokarmowego:
Z”o” B – ząb
Jo” Z”y K – język
G Z” DuKa – gżdyka (tak wychodzi)
P Z”e L”yK – pżełyk, no co?
Z”o” L”o” DuK – żołądek
Ki S”o” Ka – kiszka
DuK Ka – dupa.
W ten sposób określona została droga pociętego przez zęby pokarmu, aż do jego opuszczenia ciała. 😃
Zainspirował mnie Irek Ć. tłumaczeniem napisów etruskich ze złotych tabliczek.
W tej tonacji „żądać”, to być głodnym, łaknąć .

Nie mogę się oprzeć .
S”a S” L”y K – pocięte (jedzenie) na uciętym (patyku), albo pewniej: drobno pocięte do łykania. Za tym z kolei:
Gu La S” – ku ogniu cięte, czyli posiekane i gotowane. Szaszłyk, gdy brak garnka a gulasz, gdy garnek jest.

Najlepszy ponoć z sarny jest gulasz.😂

Skrbh, czy ja wyważam otwarte drzwi? Coś za łatwo mi idzie.

PolubieniePolubienie

Odpowiedz
- SKRiBHa pisze:
  
  2018-04-09 o 10:01
  
  HoRNy – jasne, że górny? Ale:
  SaRNa – to już nie górna?
  S”a RaNa – to jak cięta rana, przedmiot polowań, w domyśle jedzenie. (…)
  
  Pamiętaj, że wg mnie i danych Pra-Słowianie wymawiali dźwięki tzw. satem, czyli wysokoenergetyczne, świszcząco-gwiżdżące, ale i inne także. Z SaRNa to dobry przykład z przekształceniem tego samego rdzenia, patrz SR, ZR, GR, HR, JR. Pamiętaj o tzw. językach syntetycznych i ich odmienia rdzeni, czyli tzw. fleksji… czyli giętkości w wymowie także.
  
  A co do Za”/oMB i Ge”/eMBa, to jest jedno i to samo słowo, tyle że w postaci tzw. satem i tzw. kentum. Prof Gołąb powinien tu wymyślić jakąś siekierą ciosaną opowieść o dwóch plemionach Germańskich, co to jedno było tzw. satem, a drugie tzw. kentum, od których to prastarych plemion Pra-Słowianie zapożyczyli byli sobie i te słowa… Patrz jego fyfody etymologiczeskie o słowach G+Ro”D i Z”e+RDz’…
  
  PolubieniePolubienie
  
  Odpowiedz
  - Stefan Urynowicz pisze:
    
    2018-04-10 o 15:12
    
    Ge”Ba
    Z”oPa
    No i zrobiłem dupę z gęby. 😃
    
    PolubieniePolubienie
    
    Odpowiedz
Laxim pisze:

2018-04-12 o 09:54

Sława Wam, Bardzo ciekawe SKRIBHA – dodam tylko, że w pewnym momencie dźwiękonaśladownictwo miało znaczenie wielce duchowe, mistyczne, i mamy S – krótkie Ś, lub ŚRI – długie, SiaRa – to KOBYLE mleko – dalej patrz SiWa – kierunek Północ – Południe
Sz, SzCz – uznawane za Święte jak Światło.
Co do JA(ON) DAR – mamy Jędrka, czyli semickiego Andrzeja, który notabene w blebli się nie znalazł chodź prawdę przekazywał, że żadnego zmartwych nie było, ale to było nie zgodnie z linią polityczną pustynnych ogolonych małp przerzucania karmy pustynnych nomadów na ludy łowiecko-rolnicze. Co dla myślących od razu kojarzy się KOLE N-DAR – SOLE – i okres od andrzejek do Szczodrych Godów.
Pozdrawiam

PolubieniePolubienie

Odpowiedz
Laxim pisze:

2018-04-12 o 11:33

Super zajewiaszczo z tą jedzą, jagusią – G – jest mokre, ciepłe – jak JaRuGa – ale JaRuHa – przechodzi w suche H to „wysuszona baba” po przekwicie, gdzie mamy JaRy – dający Ogniste, i w zalezności jak działa – gotuje albo suszy, Kochci – Kuchci- Warzy.
O-YA ( system 0-1) B – bie -krótkie bezdźwięczne przechodzi w dźwięczne W – energetyczne, lub niskie P.
G- gie, dźwięczne, silne, prawie jak O, lecz niższe w wartościowaniu ( GiN), przechodzi w h – krótkie, jako sposób na wzmocnienie innych spółgłosek mający nadać charakter ważny – PH – daje F znów krótkie , ale PH w wymowie zanikło, – np. BHARAT, WHARAT – gdzie w zalezności od zawilgocenia w ustach i ilości piasku między zębami zanika H, lub mocna spółgłoska, ale mamy też G jak Ż – bżżżżżżżżży, a to dźwięk najstarszego instrumentu na świecie – zgadniecie jakiego?
D- die, de, – podobnie jak N – polaryzacja – kolejne z praw natury – gdyż – O -YA BoGa DeVa, Ola Boga, DoLa MoYa – DeVa – Dziewa, Dsiewa, Dziewczyna do wydania, Siew, Siem, – przez Va, który pochodzi z matki Ba, – mamy Van – czyli Pan – ładnie się to matematycznie układa, – ale to jest system 6-0-9 czyli ROD – czyli Nasz system tworzenia z MyŚli, MyŚlący, My Sło(b)wia, ale też MyŚleg -My ŚLeH, My ŚLęŻ

PolubieniePolubienie

Odpowiedz
Pingback: 118 Ja”/oND+aR lub Ja”/oN+Dar J/Z”a”/oNDzi, czyli Je”D+RNe Ja”/oND+Ra JiNDRy, czyli PRa-SL”oW+iaN’+SKie+Go Je”/eND+RuSia 06 | SKRBH

Ciekawostka:

http://www.forumbiodiversity.com/showthread.php?t=49502&p=1340143&viewfull=1#post1340143

A dodatkowo to:

sucinum (język łaciński)

sucinum (1.1)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) bursztyn^[1]

odmiana:: (1.1) sucin|um, ~i (deklinacja II)

synonimy:: (1.1) glaesum n, glesum n, electrum n

źródła:

Skocz do góry↑ Hasło sucinum w: Mały słownik łacińsko-polski, praca zbiorowa pod red. Józefa Korpantego, s. 590, Warszawa, Wydawnictwo Szkolne PWN, 2001, ISBN 978–83–7195–844–1.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/sucinum

sucinum

Latin

Alternative forms

succinum

Etymology

This entry lacks etymological information.

Pronunciation

(Classical) IPA^(key): /ˈsuː.ki.num/, [ˈsuː.kɪ.nũ]

Noun

sūcinum n (genitive sūcinī); second declension

amber

Declension

Second declension.

Case	Singular	Plural
nominative	sūcinum	sūcina
genitive	sūcinī	sūcinōrum
dative	sūcinō	sūcinīs
accusative	sūcinum	sūcina
ablative	sūcinō	sūcinīs
vocative	sūcinum	sūcina

Synonyms

Descendants

English: succin-
Italian: succino

References

sucinum in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
sucinum in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
sucinum in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français, Hachette

…..

https://pl.wikipedia.org/wiki/Bursztyn

(…) Nazwy

Nazwa „bursztyn” pochodzi od niemieckiego bernstein (kamień, który się pali). Znany był od dawna pod różnymi nazwami:

sukcynit – nazwa geologiczna, pochodzi od succinum – sok, żywica drzewna;
Grecy nazywali ten kamień elektron (ηλεκτρον), co oznacza świecący i błyszczący;
Rzymianie nazywali bursztyn lyncurium, czyli mocz rysia, albowiem według legendy złocisty kamień powstał ze skamieniałego moczu tego drapieżnika;
succinum to łacińska nazwa bursztynu używana w farmacji. Powstała od łac. succus – sok;
Egipcjanie nazywali bursztyn sokal;
Arabowie anbar, ponieważ zapach pocieranego bursztynu kojarzył się z zapachem ambry;
Persowie nazywali kamień karuba – złoty rabuś;
Słowiańska nazwa jantar została przejęta od Litwinów, a ta od fenickiej nazwy jainitar – żywica morska.
Żydzi nazywali go haszmal, co dosłownie oznacza przepływ prądu, ale metafizycznie również Moc Boża, Moc Anielska, Tchnienie^[4]

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

https://en.wiktionary.org/wiki/succus

succus

Latin

Etymology

See sucus.

Pronunciation

(Classical) IPA^(key): /ˈsuk.kus/

Noun

succus m (genitive succī); second declension

Alternative form of sūcus („juice„).

Inflection

Second declension.

Case	Singular	Plural
nominative	succus	succī
genitive	succī	succōrum
dative	succō	succīs
accusative	succum	succōs
ablative	succō	succīs
vocative	succe	succī

References

succus in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
succus in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
succus in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition, 1883–1887)
succus in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français, Hachette

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/succus

succus (język łaciński)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) sok

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	succus	succī
dopełniacz	succī	succōrum
celownik	succō	succīs
biernik	succum	succōs
ablatyw	succō	succīs
wołacz	succe	succī

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/sucus#Latin

sucus

Latin

Alternative forms

succus

Etymology

From Proto-Indo-European sewg-, sewk-. Cognate with sugō.

Pronunciation

(Classical) IPA^(key): /ˈsuː.kus/, [ˈsuː.kʊs]

Noun

sūcus m (genitive sūcī); second declension

juice
sap
moisture
(figuratively) strength, vitality, rigor, energy, life

Inflection

Second declension.

Case	Singular	Plural
nominative	sūcus	sūcī
genitive	sūcī	sūcōrum
dative	sūcō	sūcīs
accusative	sūcum	sūcōs
ablative	sūcō	sūcīs
vocative	sūce	sūcī

Derived terms

Terms derived from sucus

Descendants

Catalan: suc
French: suc
Friulian: sûc
Italian: succo, sugo
Mozarabic: súkko
Portuguese: suco
Romanian: suc, usuc
Romansch: suc
Sicilian: sucu
Spanish: jugo

References

sucus in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
sucus in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
sucus in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition, 1883–1887)
sucus in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français, Hachette

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/sucus

sucus (język łaciński)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) sok, wyciąg

odmiana:: (1.1) suc|us, ~i

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

https://en.wiktionary.org/wiki/sugo#Latin

sugo

Latin

Etymology

From Proto-Indo-European *sewg-, *sewk-. Cognate with sūcus, English suck.

Pronunciation

(Classical) IPA^(key): /ˈsuː.ɡoː/

Verb

sūgō (present infinitive sūgere, perfect active suxī, supine suctum); third conjugation

Inflection

Conjugation of sugo (third conjugation)
indicative		singular			plural
indicative		first	second	third	first	second	third
active	present	sūgō	sūgis	sūgit	sūgimus	sūgitis	sūgunt
	imperfect	sūgēbam	sūgēbās	sūgēbat	sūgēbāmus	sūgēbātis	sūgēbant
	future	sūgam	sūgēs	sūget	sūgēmus	sūgētis	sūgent
	perfect	suxī	suxistī	suxit	suximus	suxistis	suxērunt, suxēre
	pluperfect	suxeram	suxerās	suxerat	suxerāmus	suxerātis	suxerant
	future perfect	suxerō	suxeris	suxerit	suxerimus	suxeritis	suxerint
passive	present	sūgor	sūgeris, sūgere	sūgitur	sūgimur	sūgiminī	sūguntur
	imperfect	sūgēbar	sūgēbāris, sūgēbāre	sūgēbātur	sūgēbāmur	sūgēbāminī	sūgēbantur
	future	sūgar	sūgēris, sūgēre	sūgētur	sūgēmur	sūgēminī	sūgentur
	perfect	suctus + present active indicative of sum
	pluperfect	suctus + imperfect active indicative of sum
	future perfect	suctus + future active indicative of sum
subjunctive		singular			plural
subjunctive		first	second	third	first	second	third
active	present	sūgam	sūgās	sūgat	sūgāmus	sūgātis	sūgant
	imperfect	sūgerem	sūgerēs	sūgeret	sūgerēmus	sūgerētis	sūgerent
	perfect	suxerim	suxerīs	suxerit	suxerīmus	suxerītis	suxerint
	pluperfect	suxissem	suxissēs	suxisset	suxissēmus	suxissētis	suxissent
passive	present	sūgar	sūgāris, sūgāre	sūgātur	sūgāmur	sūgāminī	sūgantur
	imperfect	sūgerer	sūgerēris, sūgerēre	sūgerētur	sūgerēmur	sūgerēminī	sūgerentur
	perfect	suctus + present active subjunctive of sum
	pluperfect	suctus + imperfect active subjunctive of sum
imperative		singular			plural
imperative		first	second	third	first	second	third
active	present	—	sūge	—	—	sūgite	—
active	future	—	sūgitō	sūgitō	—	sūgitōte	sūguntō
passive	present	—	sūgere	—	—	sūgiminī	—
passive	future	—	sūgitor	sūgitor	—	—	sūguntor
non-finite forms		active			passive
non-finite forms		present	perfect	future	present	perfect	future
infinitives		sūgere	suxisse	suctūrus esse	sūgī	suctus esse	suctum īrī
participles		sūgēns	—	suctūrus	—	suctus	sūgendus
verbal nouns		gerund				supine
		nominative	genitive	dative/ablative	accusative	accusative	ablative
		sūgere	sūgendī	sūgendō	sūgendum	suctum	suctū

Derived terms

Related terms

sūcus

Descendants

Aromanian: sug, sudziri
Catalan: xuclar
French: sucer
Italian: succhiare, suggere

Portuguese: sugar
Romanian: suge, sugere
Sicilian: sucari
Spanish: succionar

References

sugo in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
sugo in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
sugo in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français, Hachette
Carl Meissner; Henry William Auden (1894) Latin Phrase-Book‎^[1], London: Macmillan and Co.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/suck#English

suck

English

Etymology

From Middle English souken, suken, from Old English sūcan (“to suck”), from Proto-Germanic sūkaną, sūganą (“to suck, suckle”), from Proto-Indo-Europeanseug-, sug-, *suk-. Cognate with Scots souke (“to suck”), obsolete Dutch zuiken (“to suck”). Akin also to Old English sūgan (“to suck”), West Frisian sûge, sûgje(“to suck”), Dutch zuigen (“to suck”), German saugen (“to suck”), Swedish suga (“to suck”), Icelandic sjúga (“to suck”), Latin sugō (“suck”), Welsh sugno (“suck”). Related to soak.

Pronunciation

(US), (UK) enPR: sŭk, IPA^(key): /sʌk/
Rhymes: -ʌk
(some Northern English accents) enPR: so͝ok, IPA^(key): /sʊk/
Rhymes: -ʊk
Hyphenation: suck

Noun

suck (plural sucks)

An instance of drawing something into one’s mouth by inhaling.
(vulgar) Fellatio of a penis.
(Canada) A weak, self-pitying person; a person who won’t go along, especially out of spite; a crybaby or sore loser.
A sycophant, especially a child.

(…)

Terms derived from suck (verb)

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/suck

suck (język angielski)

wymowa:: IPA: /sʌk/; wymowa amerykańska ^?/i

znaczenia:

czasownik

(1.1) ssać

(1.2) pot. być złym, nieprzyjemnym, niewygodnym

przykłady:: (1.2) This job sucks. → Ta robota jest do niczego.; (1.2) You ‚re great at baseball, but you suck at golf. → Jesteś świetny w baseballu, ale (jesteś) kiepski w golfa.

kolokacje:: (1.2) suck at sth → być w czymś kiepskim

antonimy:: (1.1) blow

wyrazy pokrewne:: rzecz. sucker, suction; czas. suckle

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

SKRiBHa pisze:

2018-04-19 o 17:38
https://pl.wiktionary.org/wiki/ssa%C4%87#pl

ssać (język polski)

chłopiec ssie (1.1) napój

małpka ssie (1.2) mleko

dziewczynka ssie (1.3) lizak

niemowlę ssie (1.4) palce

pompa ssie (1.5) wodę ze stawu

wymowa:

IPA: [sːaʨ̑], AS: [•sać], zjawiska fonetyczne: gemin.

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) pić wyciągając z czegoś płyn ustami

(1.2) o niemowlętach i młodych zwierzętach pić mleko z piersi matki

(1.3) powolne spożywanie twardego i rozpuszczalnego pod wpływem śliny pokarmu

(1.4) trzymać w ustach coś niejadalnego i obracać językiem

(1.5) odprowadzać płyn (gaz i ciecz) lub drobne przedmioty za pomocą podciśnienia

odmiana:

(1.1–5) koniugacja IX: w czasie teraźniejszym: ssę (a nie ssię ani ssam), ssiesz, ssie, ssiemy, ssiecie, ssą; w trybie rozkazującym: ssij

przykłady:

(1.1) Moje dzieci wolą ssać skondensowane kakao z tubki niż je rozpuszczać w szklance wody.

(1.2) Kubuś, gdy ssie, to zawsze zamyka oczka.

(1.2) Gdy Margot stanik swój rozpinała, / By miał kotek, biedactwo, co ssać / Biegła nas, biegła nas cała zgraja, / By popa-pa-pa-pa-pa-patrzeć…^[1]

(1.3) Tomek lubi ssać landrynki.

(1.4) Niektóre przedszkolaki mają zły nawyk ssania kciuka.

(1.5) Odkurzacz zawsze z jednej strony ssie, a z drugiej dmucha.

synonimy:

(1.1–4) pot. środ. cyckać; daw. sysać

(1.3) ciumkać

(1.5) zasysać

antonimy:

(1.1) (1.5) dmuchać

wyrazy pokrewne:

rzecz. ssanie n, ssak m, ssawka f, ssawa f, przyssawka f, ssacz m, ssaczka f, osesek m; daw. sys m, sysak m, sysałka f, sysadło n, sysanie n, syseczka f, sysołek m^[2]

czas. wysysać / wyssać, odessać / odsysać, zasysać / zassać, przyssać / przyssać; daw. sysać^[2]

przym. ssący, ssaczy, wyssany, przyssany, odessany

przysł. ssąco

związki frazeologiczne:

pokorne cielę dwie matki ssie • wyssać z mlekiem matki • ssać komuś

tłumaczenia:
- angielski: (1.1) suck
- arabski: (1.1) مص (maṣṣa)
- baskijski: (1.1) hurrupatu, xurgatu, zurrupatu; (1.2) edoski; (1.5) xurgatu
- dolnołużycki: (1.1) cycaś
- duński: (1.1) suge
- esperanto: (1.1) suĉi; (1.2) mamsuĉi
- francuski: (1.1) sucer
- górnołużycki: (1.1) cycać
- gudźarati: (1.1) ચૂસવું (cūsavuṁ)
- hindi: (1.1) चूसना (cūsanā)
- hiszpański: (1.1) chupar, succionar, sorber; (1.2) mamar; (1.3) chupar; (1.4) chupar, succionar; (1.5) aspirar, succionar
- jidysz: (1.1) זויגן (zojgn); (1.2) זויגן (zojgn); (1.3) סמאָקטשען(smokczen)
- niemiecki: (1.1) saugen
- rosyjski: сосать
- sanskryt: (1.1) धे (dhē)
- tahitański: (1.1) ʻote
- wilamowski: (1.1) cica, cicca, ziöegja; (1.2) cica, cicca, ziöegja
źródła:
1. Skocz do góry↑ Georges Brassens Dzielna Margot, tłumaczenie Filip Łobodziński
2. ↑ ^{Skocz do:2,0} ^2,1 Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. 6, s. 545, Warszawa 1900–1927.
PolubieniePolubienie
Odpowiedz

https://en.wiktionary.org/wiki/ssa%C4%87

ssać

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *sъsati.

Pronunciation

IPA^(key): /ssat͡ɕ/

Verb

ssać impf

(transitive) to suck (to use the mouth to pull in liquid substances for ingestion)
(intransitive, colloquial) to perform fellatio
(intransitive, slang) to suck; to blow (to be inferior or objectionable)

Conjugation

Conjugation of ssać impf

		singular			plural
	person	m	f	n	m pers	m anim, m inan, f, n
infinitive		ssać
present tense	1st	ssę			ssiemy
	2nd	ssiesz			ssiecie
	3rd	ssie			ssą
past tense	1st	ssałem	ssałam		ssaliśmy	ssałyśmy
	2nd	ssałeś	ssałaś		ssaliście	ssałyście
	3rd	ssał	ssała	ssało	ssali	ssały
future tense	1st	będę ssał¹	będę ssała¹		będziemy ssali¹	będziemy ssały¹
	2nd	będziesz ssał¹	będziesz ssała¹		będziecie ssali¹	będziecie ssały¹
	3rd	będzie ssał¹	będzie ssała¹	będzie ssało¹	będą ssali¹	będą ssały¹
conditional	1st	ssałbym	ssałabym		ssalibyśmy	ssałybyśmy
	2nd	ssałbyś	ssałabyś		ssalibyście	ssałybyście
	3rd	ssałby	ssałaby	ssałoby	ssaliby	ssałyby
imperative	1st	—			ssijmy
	2nd	ssij			ssijcie
	3rd	niech ssie			niech ssą
active adjectival participle		ssący	ssąca	ssące	ssący	ssące
passive adjectival participle		ssany	ssana	ssane	ssani	ssane
contemporary adverbial participle		ssąc
impersonal past		ssano
verbal noun		ssanie
¹ or: będę ssać, będziesz ssać etc.

Derived terms

verbs derived from ssać

dosysać impf, dossać pf
obsysać impf, obessać pf
odsysać impf, odessać pf
possać pf
przysysać się impf, przyssać się pf
wsysać impf, wessać pf
wysysać impf, wyssać pf
zasysać impf, zassać pf

Related terms

osesek

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

SKRiBHa pisze:

2018-04-19 o 17:47
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/s%D1%8Asati

Reconstruction:Proto-Slavic/sъsati

Proto-Slavic

Etymology
- Derksen: From Proto-Balto-Slavic *suś- / *suk-, from Proto-Indo-European *sewḱ-. Cognate with Latvian sùkt, Latin sūcus (“juice”). Proto-Indo-European root variant *sewǵ- produces English suck (Proto-Germanic *sūkaną), Latin sūgō (“to suck”) (inf. sūgere).
- Chernykh: Derived from earlier *sъpsati, from Proto-Indo-European *sew(H)-, with extended variants *sewp-, *sewb-. Cognate with Gothic 𐍃𐌿𐍀𐍉𐌽 (supōn, “to spice, to season”), Old English sūpan (“to drink, to slurp”), English sup, Sanskrit सूप (sū́pa, “soup”).
Verb

*sъsàti impf
1. to suck
Inflection
- 1sg. *sъsǫ
This verb needs an inflection-table template.

Descendants
- East Slavic:
  
  Old East Slavic: съсати (sŭsati), 1sg. съсꙋ (sŭsu)
  
  Belarusian: ссаць (ssacʹ), 1sg. ссу (ssu)
  
  Russian: сосать (sosatʹ), 1sg. сосу́(sosú), 3sg. сосёт (sosjót); ссать (ssatʹ)(dialectal)
  
  Ukrainian: сса́ти (ssáty), 1sg. ссу (ssu)
- South Slavic:
  
  Old Church Slavonic:
  
  Cyrillic: съсати (sŭsati), 1sg. съсѫ(sŭsǫ)
  
  Glagolitic: [Term?]
  
  Bulgarian: си́сам (sísam)
  
  Macedonian: цица (cica) (?)
  
  Serbo-Croatian:
  
  Cyrillic: са̏ти, 1sg. се̑м; си̏сати, 1sg. си̏ше̄м
  
  Latin: sȁti, 1sg. sȇm; sȉsati, 1sg. sȉsām
  
  Slovene: səsáti (tonal orthography), 1sg. səsȃm (tonal orthography)
- West Slavic:
  
  Old Czech: ssáti, 1sg. ssu
  
  Czech: sát, 1sg. saji
  
  Polish: ssać, 1sg. ssę
  
  Slovak: sať
References
- Derksen, Rick (2008) Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 482
- Vasmer, Max (1964–1973), “соса́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačev O. N., Moscow: Progress
- Černyx, P. Ja. (1999), “соса́ть”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, pages 189–190
PolubieniePolubienie
Odpowiedz
- SKRiBHa pisze:
  
  2018-04-19 o 20:26
  http://www.forumbiodiversity.com/showthread.php?t=49502&p=1340194&viewfull=1#post1340194
  
  Nie ma że boly…
  
  Tu macie trochę wzajemnie sprzecznych ofitzjalnych fyfotzeń i odtfoszeń związanych z tzw. łacińskimi nazwani Jantaru / Ja”/oN+DaRo|, patrz:
  
  https://skrbh.wordpress.com/2018/04/08/117-ja-ondar-lub-ja-ondar-j-za-ondzi-czyli-jedrne-ja-ondra-jindry-czyli-pra-slowianskiego-je-endrusia-05/comment-page-1/#comment-4962
  
  Zwracam uwagę, że np. dźwięk zapisywany znakiem S w tzw. abecadle łacińskim, ma odpowiednik w tzw. cyrylicy zapisany znakiem C…
  
  Czyż to nie jest zastanawiające..? Wie ktoś może i rozumie do czego piję, hm?
  
  https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/s%D1%8Asati
  
  (…)
  - East Slavic:
    
    Old East Slavic: съсати (sŭsati), 1sg. съсꙋ (sŭsu)
    
    Belarusian: ссаць (ssacʹ), 1sg. ссу (ssu)
    
    Russian: сосать (sosatʹ), 1sg. сосу́(sosú), 3sg. сосёт (sosjót); ссать (ssatʹ)(dialectal)
    
    Ukrainian: сса́ти (ssáty), 1sg. ссу (ssu)
  - South Slavic:
    
    Old Church Slavonic:
    
    Cyrillic: съсати (sŭsati), 1sg. съсѫ(sŭsǫ)
    
    Glagolitic: [Term?]
    
    Bulgarian: си́сам (sísam)
    
    Macedonian: цица (cica) (?)
    
    Serbo-Croatian:
    
    Cyrillic: са̏ти, 1sg. се̑м; си̏сати, 1sg. си̏ше̄м
    
    Latin: sȁti, 1sg. sȇm; sȉsati, 1sg. sȉsām
    
    Slovene: səsáti (tonal orthography), 1sg. səsȃm (tonal orthography)
  - West Slavic:
    
    Old Czech: ssáti, 1sg. ssu
    
    Czech: sát, 1sg. saji
    
    Polish: ssać, 1sg. ssę
    
    Slovak: sať
  …..
  
  Twierdzę, że dźwięk zapisywany znakiem C, jest nawet STARSZY niż ten zapisywany znakiem S lub C, bo CyC, CyC+eK!!!
  
  PolubieniePolubienie
  Odpowiedz
SKRiBHa pisze:

2018-04-19 o 17:50

UWAGA! Źródłosłów dla tego sucinum jest oczywisty i jasny, a to wytłumaczenie z wiki zwyczajnie SSie, patrz dalej!!! 🙂

PolubieniePolubienie

Odpowiedz
Stefan Urynowicz pisze:

2018-04-19 o 22:46

Karuba – złoty rabuś? Arabskie g…o.
KaRuBa
Ka RuBa – gdzie rąbią. To samo, co „bor ścin” i „łam bur”.

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

https://pl.wiktionary.org/wiki/cycek

cycek (język polski)

wymowa:: IPA: [ˈʦ̑ɨʦ̑ɛk], AS: [cycek] wymowa ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) pot. kobieca pierś

(1.2) pot. sutek zwierzęcia

przykłady:: (1.1) „Pokaż cycki!” – zawołał kloszard za przechodzącą kobietą.

synonimy:: (1.1) zob. cyc

wyrazy pokrewne:

rzecz. cyc m, cycowanie n, cycatka f

zdrobn. cycuś m

czas. cycować ndk.

przym. cycaty

związki frazeologiczne:: cycki Murzynki

etymologia:: pol. cyc

tłumaczenia:: (1.1) dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: cyc

angielski: (1.1) tit
rosyjski: (1.1) сиська f
słowacki: (1.1) cecok m, cicík m; (1.2) cecok m, cicík m
wilamowski: (1.1) cic m; (1.2) cic m

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/cycek

cycek

Polish

Etymology

cyc +‎ -ek

Pronunciation

IPA^(key): /ˈt͡sɨ.t͡sɛk/

Noun

cycek m inan (diminutive cycuszek, augmentative cyc)

(mildly vulgar) tit, nipple

Declension

div class=”NavFrame inflection-table-noun”>

declension of cycek

div class=”NavContent”>

	singular	plural
nominative	cycek	cycki
genitive	cycka	cycków
dative	cyckowi	cyckom
accusative	cycek	cycki
instrumental	cyckiem	cyckami
locative	cycku	cyckach
vocative	cycku	cycki

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/cyc#Polish

cyc

Polish

Etymology

From German Zitze.

Pronunciation

IPA^(key): /t͡sɨt͡s/

Noun

cyc m inan

(mildly vulgar) augmentative of cycek

Declension

declension of cyc

	singular	plural
nominative	cyc	cyce
genitive	cyca	cyców
dative	cycowi	cycom
accusative	cyc	cyce
instrumental	cycem	cycami
locative	cycu	cycach
vocative	cycu	cyce

Synonyms

cycek

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Zitze#German

Zitze

German

Etymology

From Middle High German zitze, from an original titte, compare tit.

Pronunciation

IPA^(key): /ˈtsɪtsə/

Noun

Zitze f (genitive Zitze, plural Zitzen)

Zitze (język niemiecki)

Zitzen (1.1)

wymowa:: lp IPA: [ˈtsɪtsə], lm IPA: [ˈtsɪtsn̩]

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) cycek

odmiana:: (1.1) lp die Zitze, Zitze, Zitze, Zitze; lm Zitzen, Zitzen, Zitzen, Zitzen

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

https://en.wiktionary.org/wiki/tit

tit

English

Pronunciation

IPA^(key): /tɪt/
Rhymes: -ɪt

Etymology 1

From Middle English tit, titte, tette, from Old English tit, titt, from Proto-Germanic titt- (“teat; nipple; breast”), from Proto-Indo-European tata- (“father; parent; nipple”). Cognate with Saterland Frisian Tit, Dutch tiet, dialectal Dutch tet, German Zitze, Titte, Yiddish ציצע‎ (tsitse).

Probably related to an original meaning “to suck”. Compare Albanian thith (“to suck, breast, tit”) and teat.

Alternative forms

Noun

tit (plural tits)

A mammary gland, teat.
(slang, vulgar, chiefly in the plural) A woman’s breast.
(Britain, pejorative, slang) An idiot; a fool.

Look at that tit driving on the wrong side of the road!

Synonyms

(breast): See also Thesaurus:breast.
(fool, idiot): See also Thesaurus:idiot.

Derived terms

Related terms

titty, tittie

Translations

a mammary gland, teat

Select targeted languages

American Sign Language: Claw@NearInsideChesthigh-PalmBack-Claw@NearInsideChesthigh-PalmBack
Arabic: حَلَمَة‎‎ f (ḥalama)
Bulgarian: цица (bg) f (cica)
Chinese:

Mandarin: 乳頭 (zh), 乳头 (zh) (rǔtóu), 乳房 (zh) (rǔfáng)
Czech: bradavka f
Danish: brystvorte c
Dutch: tiet (nl) f
Esperanto: mamo
Finnish: nänni (fi) (teat), maitorauhanen (fi) (mammary gland)
French: glande mammaire
Galician: teta (gl) f, mama (gl) f
German: Zitze (de) f, Euter (de) n (bovine)
Greek: θήλη f (thíli)
Hindi: स्तन (hi) m (stan)
Hungarian: emlő (hu)
Irish: faireog mhamach f
Italian: tetta (it) m
Japanese: 乳頭 (にゅうとう, nyūtō), 乳房 (ちぶさ, chibusa)

Kurdish:

Central Kurdish: مه‌مک‎‎ (memk)
Malay: puting
Malayalam: മുല (ml) (mula), സ്‌തനം (s‌tanaṃ)
Marathi: स्तन (mr) (stan)
Norwegian: pupp m
Polish: cyc (pl) f, cycek (pl) f, pierś (pl) f
Portuguese: teta (pt) f, mama (pt) f
Romanian: mamelon (ro) n, sfârc (ro) n
Russian: моло́чная железа́ (ru) f (molóčnaja železá), сосо́к (ru) m (sosók)
Scottish Gaelic: cìoch f
Serbo-Croatian:

Cyrillic: (сисна) бра̀давица f

Roman: (sisna) bràdavica (sh) f
Spanish: teta (es) f
Swedish: bröstvårta (sv) c
Volapük: blötatät (vo)
Yiddish: ציצע‎‎ f (tsitse)

…..

Takiego drobiazgu, jak jakiekolwiek słowiańskie słowo, oczywiście przypadkowo tu nie ma… I to niby jest ofitzjalna fietza… Aha… No to ja pierdolę taką fietzę! Dotarło?!!

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

SKRiBHa pisze:

2018-04-19 o 21:19

To jest kurwa najdebilniejsze wytłumaczenie znaczenia i źródłosłowu, jakie kiedykolwiek czytałem, a czytałem już wiele… Rzekłem!

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

A tu jest jeszcze inny przykład fietzy i znaczenia tzw. łacińskiego słowa związanego z Jantarem, patrz:

https://pl.wiktionary.org/wiki/glaesum#la

glaesum (język łaciński)

glaesum (1.1)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) bursztyn^[1]

odmiana:: (1.1) glaes|um, ~i (deklinacja II)

synonimy:: (1.1) glesum n, sucinum n, electrum n

źródła:

Skocz do góry↑ Hasło glaesum w: Mały słownik łacińsko-polski, praca zbiorowa pod red. Józefa Korpantego, s. 298, Warszawa, Wydawnictwo Szkolne PWN, 2001, ISBN 978–83–7195–844–1.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/glaesum

glaesum

Latin

Etymology

From Proto-Germanic *glasą, possibly related root *glōaną (“to shine”) (compare glow), and ultimately from the Proto-Indo-European root *ǵʰel- (“to shine, shimmer, glow”)^[1].

Noun

glaesum n (genitive glaesī); second declension

amber (fossil resin)

Inflection

Second declension.

Case	Singular	Plural
nominative	glaesum	glaesa
genitive	glaesī	glaesōrum
dative	glaesō	glaesīs
accusative	glaesum	glaesa
ablative	glaesō	glaesīs
vocative	glaesum	glaesa

Synonyms

References

glaesum in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
glaesum in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers

^ Pokorny, Julius (1959), “ghlend-”, in Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume II, Bern, München: Francke Verlag, pages 432-433

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/%C7%B5%CA%B0elh%E2%82%83-

Reconstruction:Proto-Indo-European/ǵʰelh₃-

Proto-Indo-European

Root

*ǵʰelh₃-^[1]^[2]

to flourish
green, yellow

Derived terms

► Terms derived from the PIE root *ǵʰelh₃-

*ǵʰélh₃-ye-ti (ye-present)
- Balto-Slavic:
  - Latvian: zelt
  - Lithianian: žélti
*ǵʰolh₃-éh₂
- Hellenic: *kʰolā́
  - Ancient Greek: χολή (kholḗ)
- Indo-Iranian:
  - Iranian:
    - Avestan: (zāra, “gall”)
    - Old Persian: ?
      - Middle Persian: [script needed] (zahrag, “gall, bile”)
        
        Persian: زهره‎ (zahre, “gall”), زهله‎ (zahle)
*ǵʰelh₃-i-s
- Indo-Iranian:
  - Indo-Aryan:
    - Sanskrit: हरि (hari)
  - Iranian:
    - Avestan: (zairi)
- Indo-Iranian:
  - Indo-Aryan:
    - Sanskrit: हिरि- (hiri-) (in compounds)
*ǵʰélh₃-os ~ *ǵʰl̥h₃-és-
- Italic: *helos
  - Old Latin: helus
    - Latin: holus
*ǵʰelh₃-en-
- Balto-Slavic:
  - Slavic: *zelènъ (see there for further descendants)
*ǵʰl̥h₃enyom
- Proto-Indo-Iranian: *ĵʰr̥Hanyam (see there for further descendants)
*ǵʰl̥h₃-o-s
- Germanic: *gulaz (see there for further descendants)
*ǵʰl̥h₃-ró-s
- Hellenic:
  - Ancient Greek: χλωρός (khlōrós)
*ǵʰelh₃-to-s
- Balto-Slavic:
  - Latvian: zelts
*ǵʰolh₃-to-s
- Balto-Slavic:
  - Slavic: *zolto (“gold”) (see there for further descendants)
*ǵʰl̥h₃-to-s
- Balto-Slavic:
  - Slavic: *žьltъ (“yellow”) (see there for further descendants)
*ǵʰl̥h₃-to-m
- Germanic: *gulþą (“gold”) (see there for further descendants)
*ǵʰelh₃-wo-s
- Balto-Slavic:
  - Lithuanian: žel̃vas
- Germanic: *gelwaz (see there for further descendants)
- Italic: *helwos
  - Latin: helvus

References

^ Kroonen, Guus (2013) Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill
^ De Vaan, Michiel (2008) Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill

…..

LS’Ni, LS’Nia”/oNCy, JaSNy… patrz tzw. przestawka, itp.

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

Stefan Urynowicz pisze:

2018-04-19 o 22:35

Glaesum
GLaeSuM
Z”LaeZuM
Z”eLaZo – żelazo
Z”e La Z – żę la zo, tnę (kopię) do ognia i (potem) z niego (wyjmuję). W słowie tym, po słowiańsku, całym zdaniem jest opisana technologia produkcji stali. Decydującym słowem/sylabą jest prardzeń L, oznaczający płomień. To, co się przed nim wypowiada dotyczy czynności wcześniejszych a po nim – później wykonanych. Zasada ta jest uniwersalna dla polskich słów.

PolubieniePolubienie

Odpowiedz
- Stefan Urynowicz pisze:
  
  2018-04-20 o 20:17
  
  Szkło wszak tak samo się robi. Wydaje się wręcz, że hutnictwo żelaza było zaczynem hutnictwa szkła. Dlatego nie dziwi niemieckie „glas” na określenie rzeczonego produktu.
  
  PolubieniePolubienie
  
  Odpowiedz

https://pl.wiktionary.org/wiki/g%C5%82az

głaz (język polski)

głaz (1.2)

wymowa:: IPA: [ɡwas], AS: [gu̯as], zjawiska fonetyczne: wygł.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) pot. ogromny kamień

(1.2) geol. fragment skały o średnicy większej niż 20 cm, obtoczony wskutek transportu i erozji; zob. też głaz w Wikipedii

odmiana:

(1.1–2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	głaz	głazy
dopełniacz	głazu	głazów
celownik	głazowi	głazom
biernik	głaz	głazy
narzędnik	głazem	głazami
miejscownik	głazie	głazach
wołacz	głazie	głazy

kolokacje:: (1.1) głaz narzutowy

holonimy:: (1.1) głazowisko

wyrazy pokrewne:: rzecz. głazowisko n, Głaz m, Głazów m, Głażewo n, głazotek m, Głazowisko n; przym. głazisty, głazowy

etymologia:: prasł. *glez > prasł. *głaz – bursztyn; por. ros. глаз

tłumaczenia:

angielski: (1.2) boulder
rosyjski: (1.1) валун m; (1.2) валун m

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/g%C5%82az

głaz

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *glazъ.

Pronunciation

IPA^(key): /ɡwas/

Noun

głaz m inan

boulder; large rock

Declension

declension of głaz

	singular	plural
nominative	głaz	głazy
genitive	głazu	głazów
dative	głazowi	głazom
accusative	głaz	głazy
instrumental	głazem	głazami
locative	głazie	głazach
vocative	głazie	głazy

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

глаз (język rosyjski)

глаз (1.1)

transliteracja:: glaz

wymowa:: IPA: [ɡɫas] wymowa ^?/i

znaczenia:

rzeczownik nieżywotny, rodzaj męski

(1.1) anat. oko

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	гла́з	глаза́
dopełniacz	гла́за	гла́з
celownik	гла́зу	глаза́м
biernik	гла́з	глаза́
narzędnik	гла́зом	глаза́ми
miejscownik	гла́зе	глаза́х

przykłady:: (1.1) Я ча́сто на у́лице чу́вствую су́хость в глаза́х. → Często na ulicy czuję suchość w oczach.

kolokacje:: (1.1) бельмо в глазу • фальшивые глаза • третий глаз

synonimy:: (1.1) око

związki frazeologiczne:: ворон ворону глаз не выклюет → kruk krukowi oka nie wykole • глаз бури → oko cyklonu • глаза в глаза → prosto w oczy, w cztery oczy • делать круглые глаза → robić wielkie oczy • мозолить глаза → naprzykrzać się komuś • на глазах → w oczach • не верить своим глазам → nie wierzyć własnym oczom • невооружённым глазом → gołym okiem • резать правду в глаза → walić prawdę między oczy • с глаз долой — из сердца вон → co z oczu, to z serca • глаза не видят, сердце не болит → czego oko nie widzi, tego sercu nie żal

etymologia:: prasł. *glez > prasł. *głaz – bursztyn

uwagi:: (1.1) zobacz też: Indeks:Rosyjski – Części ciała; zobacz też: Indeks:Rosyjski – Fałszywi przyjaciele

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%D0%B3%D0%BB%D0%B0%D0%B7

глаз

Russian

Alternative forms

глазъ (glaz) (Pre-reform orthography)

Etymology

From Old East Slavic глазъ (glazŭ, “ball, eye”), from Proto-Slavic glazъ (“ball”), from Proto-Indo-European g(ʰ)el- (“round, spherical, stone”).

Pronunciation

IPA^(key): [ɡlas]
Homophones: глас (glas)

Noun

глаз • (glaz) m inan (genitive гла́за, nominative plural глаза́, genitive plural глаз)

Usage notes

Note on irregular forms — глаза́ (glazá) is actually an old nominative dual form. The genitive plural in глаз (glaz) is also an archaic form.

Declension

Declension of глаз (inan masc-form hard-stem accent-c irreg)

	singular	plural
nominative	гла́з gláz	глаза́^△ glazá^△
genitive	гла́за gláza	гла́з^△ gláz^△
dative	гла́зу glázu	глаза́м glazám
accusative	гла́з gláz	глаза́^△ glazá^△
instrumental	гла́зом glázom	глаза́ми glazámi
prepositional	гла́зе gláze	глаза́х glazáx
locative	глазу́ glazú

△ Irregular.

Synonyms

о́ко (óko) (dated, poetic or in set expressions)

Derived terms

глаза́стый (glazástyj)
глазе́ть (glazétʹ)
глазно́й (glaznój)
глазо́к (glazók)
гла́зик (glázik)
глазоме́р (glazomér)
гла́зки (glázki)
глазу́нья (glazúnʹja)
де́лать больши́е глаза́ (délatʹ bolʹšíje glazá)
за глаза́ (za glazá)

References

Vasmer, Max (1964–1973), “глаз”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačev O. N., Moscow: Progress
Trubačev O. N., editor (1979), “*glazъ”, in Etimologičeskij slovarʹ slavjanskix jazykov [Etymological dictionary of Slavic languages] (in Russian), volume 06, Moscow: Nauka, page 117f

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

SKRiBHa pisze:

2018-04-20 o 19:53

Widać już od kogo tzw. rzymianie zapożyczali swoje nazewnictwo dla Jantaru? 🙂

PolubieniePolubienie

Odpowiedz

Colors in Proto-Indo-European ·(layout · text)
*h₂elbʰós		*kr̥snós
	*h₁rewdʰ-, ..?		*ǵʰelh₃-, ..?
*ǵʰelh₃-

Strona:M. Arcta Słownik Staropolski.djvu/0128

Strona:M. Arcta Słownik Staropolski.djvu/0129

żądza

żądza

Synonimy

żądza (język polski)

żądza

Polish

Etymology

Pronunciation

Noun

Declension

Related terms

żądać (język polski)

żądać

Etymology

Pronunciation

Verb

Conjugation

żądanie (język polski)

żądanie

Polish

Etymology

Pronunciation

Noun

Declension

zadać (język polski)

zadać

Polish

Pronunciation

Verb

Usage notes

Conjugation

Further reading

jędza

Zobacz też

Przypisy

jędza

Polish

Etymology

Pronunciation

Noun

Declension

Reconstruction:Proto-Slavic/žędati

Proto-Slavic

Etymology

Verb

Inflection

Related terms

Descendants

References

Reconstruction:Proto-Indo-European/gʷʰedʰ-

Proto-Indo-European

Root

Derived terms

References

UWAGA! Tu stawiam pytanie czy słowa Rząd / Z”/R”aD, Rządzić / Z”/R”a”/oND+iC’, nie pochodzą znaczeniowo od Żądać / Z”a”/oND+aC’, Żądza / Z”/R”a”Dza, a nie od Rada / RaDa, Radzić / RaDziC’, itp? Wiecie, rozumiecie żądania, podatki, jumanie, 🙂

Dodatkowo wg Mię, Jurny / Jo”R+Ny, to nic innego jak Górny / Go”R+Ny, Horny / HoR+Ny, Yearn / YeaR+N, czyli górujący, uniesiony, itp.

jurność (język polski)

jurny (język polski)

yearn (v.)

Related Entries

yearn (język angielski)

yearn

English

Pronunciation

Etymology 1

Verb

Derived terms

Etymology 2

Verb

Etymology 3

yearny

English

Etymology

Adjective

horny (język angielski)

horny

English

Etymology