przewodnik szczuje (1.1) psem
Jak wspomniałem w poprzednim wpisie, zajmę się teraz trochę w sumie tym samym słownictwem, ale… raczej takim bardziej lub mniej ubezdźwięcznionym, czyli zkentumizowanym.
I od razu pytania:
- Czyż to nie dziwne, że ciągle ubezdźwięcznionym słownictwie… i ciągle jakoś magicznie występującym np. w j. polskim?
- Dlaczego nie rzekomo jakoś średniowieczno słowiańsko zpalatelizowanym, czyli zmiękczonym i udźwięcznionym?
- Czyż nie tak tak sobie allo-allo wymyślili i następnie odtfoszyli, patrz tzw. miękkie k’/K’, itp,.. hm?
Tak, tak,.. WYMYŚLILI i ODTFOSZYLI,.. a no bo czyż „niezpalatelizowane” (c)HC+ieC’, nie powinno ofitzjalnie brzmieć obecnie coś jak C+C+ieC’ lub Z/S+C+ieC’, hm? A (c)HCe”, czyż nie powinno teraz brzmieć coś jak CCe” lub… Z/SC”e”,.. hm?
A pamiętacie może jeszcze Szczęt / S”C”e”T, (a K’K’e”T wg twierdzeń Sławomira Ambroziaka, z tym jego super pierwotnym rzekomym miękkim k’/K‚), hm? Pewno nie… i czcze me pisanie i próżny trud.
A co powiecie na ciągle istniejące Szczuć / S”+C”o’C’, Czuć / C”o’C’, Tyć / TyC’, Kuć / Ko’C’, Chuć / (c)Ho’C’, Chodź / (c)HoDz’, Żuć / Z”/R”o’C’, Gicz / GiC”, Dziać / DziaC’, Ziać / ZiaC’, Siać / SiaC‚, Kisi / KiSi, Kica / KiCa, Kita / KiTa, Kiedy / KieDy, Gdy / GDy, Gdzie / GDzie, Gzy / GZy, itp, hm?
Nie za dużo tu tych wyjątkowych wyjątków, hm? Sami dalej zobaczcie te wszystkie odstępstwa od ofitzjalnych reguł i praw, a ja tymczasem sam sobie będę nadal zadawał pewno nieprawomyślne i zupełnie nieodpowiednie wg. allo-allo pytania… 🙂
Jest tego znów tyle, że muszę to zrobić jeszcze inaczej. Trochę też sobię po Świszczę / S’+Wi+S”C”e” i po Świstam / S’+Wi+ST+aM i po Gwiżdżę / G+Wi+Z”/R”Dz”e” i po Gwizdam / G+Wi+ZD+aM nosową…
No proszę, i znów nowy dowód makabryczny znalazł sam siem! Ciekawe co allo-allo i inne adolfki nakręciły w temacie tem od 150 lat, bo nie wiem, bo nie sprawdzałem jeszcze… To jest coś pokroju nierozwiązywalnego wstydliwego problemu Grodu / G+RoDo‚ i Z”/R”e+RDzi, patrz:
„Zbigniew Gołąb tak pisał o tym fenomenie:
Można założyć, że satemowy substrat 6 (idący od wschodu?) 7 w końcu 8 wchłonął kentumowy substrat 9, ale – jak bywa w takich sytuacjach 10 – język lub dialekt etnicznego substratu 11 przesiąkł pewnymi 12 elementami języka lub dialektu substratowego 13 […] Jest więc rzeczą prawdopodobną 14, że jakieś kentumowe plemię 15 zostało wchłonięte przez satemowy trzon wczesnych Prasłowian 16, przesuwających się zapewne ze wschodu 17. Jak wskazują znaczenia powyższych wyrazów, to kentumowe plemię żyło z hodowli bydła i rolnictwa[4] 18, mieszkało w zabezpieczonych umocnieniami osadach (gordъ) o rozwiniętej drewnianej architekturze[5].” *19
Będzie o tym nowy wpis. … Kurczę w takim tępię nigdy tego nie skończę! To powinien być coś jak oficjalny tytuł:
Szczuć / S”C”o’C’ i jego powiązanie z Puszcza / Po’+S”C”a, Puszczać / Po’+S”C”+aC’, Pustka / Po’+ST+Ka i Stać / STaC’ przykłady nieregularnych wtórne ubezdźwięcznień w tzw. j. germańskich na podstawie Sic / SiK i Hate / HeiT 01
http://www.forumbiodiversity.com/showthread.php?t=50244&p=1353805#post1353805
Szczuć, Sic, Hate, itp – jako przykłady wtórnego ubezdźwięcznienia wysokoenergetycznych pierwowzorów PS
…..
K’K’o’K’
Szczuć / S”C”o’C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/szczu%C4%87
szczuć (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
- odmiana:
- (1.1) koniugacja Xa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik szczuć czas teraźniejszy szczuję szczujesz szczuje szczujemy szczujecie szczują czas przeszły m szczułem szczułeś szczuł szczuliśmy szczuliście szczuli ż szczułam szczułaś szczuła szczułyśmy szczułyście szczuły n szczułom szczułoś szczuło tryb rozkazujący niech szczuję szczuj niech szczuje szczujmy szczujcie niech szczują czas przyszły m będę szczuł,
będę szczućbędzieszszczuł,
będzieszszczućbędzie szczuł,
będzie szczućbędziemyszczuli,
będziemyszczućbędziecieszczuli,
będziecieszczućbędą szczuli,
będą szczućż będę szczuła,
będę szczućbędzieszszczuła,
będzieszszczućbędzie szczuła,
będzie szczućbędziemyszczuły,
będziemyszczućbędziecieszczuły,
będziecieszczućbędą szczuły,
będą szczućn będę szczuło,
będę szczućbędzieszszczuło,
będzieszszczućbędzie szczuło,
będzie szczućczas zaprzeszły m szczułem był szczułeś był szczuł był szczuliśmy byli szczuliście byli szczuli byli ż szczułam była szczułaś była szczuła była szczułyśmy były szczułyście były szczuły były n szczułom było szczułoś było szczuło było forma bezosobowaczasu przeszłego szczuto tryb przypuszczający m szczułbym,
byłbym szczułszczułbyś,
byłbyś szczułszczułby,
byłby szczułszczulibyśmy,
bylibyśmyszczuliszczulibyście,
bylibyścieszczuliszczuliby,
byliby szczuliż szczułabym,
byłabymszczułaszczułabyś,
byłabyś szczułaszczułaby,
byłaby szczułaszczułybyśmy,
byłybyśmyszczułyszczułybyście,
byłybyścieszczułyszczułyby,
byłyby szczułyn szczułobym,
byłobymszczułoszczułobyś,
byłobyś szczułoszczułoby,
byłoby szczułoimiesłów przymiotnikowy czynny m szczujący, nieszczujący ż szczująca, nieszczująca szczujące, nieszczujące n szczujące, nieszczujące imiesłów przymiotnikowy bierny m szczuty szczuci ż szczuta szczute n szczute imiesłów przysłówkowy współczesny szczując, nie szczując rzeczownik odczasownikowy szczucie, nieszczucie
- przykłady:
- (1.1) Łobuz szczuł przerażonego policjanta agresywnym psem.
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) sic
- duński: (1.1) hetze, pudse
- hiszpański: (1.1) azuzar, achuchar
- niemiecki: (1.1) hetzen
- rosyjski: (1.1) травить; науськивать, натравливать, натравлять
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/szczu%C4%87
szczuć
Polish
Etymology
From earlier szczwać, from Proto-Slavic *ščьvati.
Pronunciation
Verb
szczuć impf (perfective poszczuć)
- (transitive) to sic
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim, m inan, f, n | |
infinitive | szczuć | |||||
present tense | 1st | szczuję | szczujemy | |||
2nd | szczujesz | szczujecie | ||||
3rd | szczuje | szczują | ||||
past tense | 1st | szczułem | szczułam | szczuliśmy | szczułyśmy | |
2nd | szczułeś | szczułaś | szczuliście | szczułyście | ||
3rd | szczuł | szczuła | szczuło | szczuli | szczuły | |
future tense | 1st | będę szczuł1 | będę szczuła1 | będziemy szczuli1 | będziemy szczuły1 | |
2nd | będziesz szczuł1 | będziesz szczuła1 | będziecie szczuli1 | będziecie szczuły1 | ||
3rd | będzie szczuł1 | będzie szczuła1 | będzie szczuło1 | będą szczuli1 | będą szczuły1 | |
conditional | 1st | szczułbym | szczułabym | szczulibyśmy | szczułybyśmy | |
2nd | szczułbyś | szczułabyś | szczulibyście | szczułybyście | ||
3rd | szczułby | szczułaby | szczułoby | szczuliby | szczułyby | |
imperative | 1st | — | szczujmy | |||
2nd | szczuj | szczujcie | ||||
3rd | niech szczuje | niech szczują | ||||
active adjectival participle | szczujący | szczująca | szczujące | szczujący | szczujące | |
passive adjectival participle | szczuty | szczuta | szczute | szczuci | szczute | |
contemporary adverbial participle | szczując | |||||
impersonal past | szczuto | |||||
verbal noun | szczucie | |||||
1 or: będę szczuć, będziesz szczuć etc. |
Derived terms
- (verbs) zaszczuć, zaszczuwać (“to hound”)
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=poszczu%C4%87&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for poszczuć.
…..
https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=pudse&action=edit&redlink=1#da
Tworzenie pudse
…..
UWAGA!
Ktoś umie to jakoś wytłumaczyć, patrz: szczuć, szczuty, szczuta, szczute, szczuci, szczuto, szczucie, itp? Przy okazji to brakuje Szczutą / S”C”+o’Ta”…
…..
No ale co ze Szczekać / S”C”e+K+aC’ i jego ubezdźwięcznieniem w wygłosie, hm?
…..
K’K’+eK+aK’
Szczekać / S”C”+eK+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/szczeka%C4%87
szczekać (język polski)
- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. szczeknąć)
- (1.1) o psie, lisie, szakalu: wydawać krótki, urywany głos
- (1.2) przen. pot. pogard. wymyślać komuś, oburzać się na coś
- (1.3) przen. pot. pogard. kłamiąc, mówić o kimś lub o czymś źle
- (1.4) przen. pot. wydawać głośne dźwięki przypominające szczekanie psów
- (1.5) łow. o samcu sarny: wydawać głos
- odmiana:
- (1.1–5) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik szczekać czas teraźniejszy szczekam szczekasz szczeka szczekamy szczekacie szczekają czas przeszły m szczekałem szczekałeś szczekał szczekaliśmy szczekaliście szczekali ż szczekałam szczekałaś szczekała szczekałyśmy szczekałyście szczekały n szczekałom szczekałoś szczekało tryb rozkazujący niech szczekam szczekaj niech szczeka szczekajmy szczekajcie niech szczekają czas przyszły m będę szczekał,
będę szczekaćbędziesz szczekał,
będziesz szczekaćbędzie szczekał,
będzie szczekaćbędziemy szczekali,
będziemy szczekaćbędziecie szczekali,
będziecie szczekaćbędą szczekali,
będą szczekaćż będę szczekała,
będę szczekaćbędziesz szczekała,
będziesz szczekaćbędzie szczekała,
będzie szczekaćbędziemy szczekały,
będziemy szczekaćbędziecie szczekały,
będziecie szczekaćbędą szczekały,
będą szczekaćn będę szczekało,
będę szczekaćbędziesz szczekało,
będziesz szczekaćbędzie szczekało,
będzie szczekaćczas zaprzeszły m szczekałem był szczekałeś był szczekał był szczekaliśmy byli szczekaliście byli szczekali byli ż szczekałam była szczekałaś była szczekała była szczekałyśmy były szczekałyście były szczekały były n szczekałom było szczekałoś było szczekało było forma bezosobowa czasu przeszłego szczekano tryb przypuszczający m szczekałbym,
byłbym szczekałszczekałbyś,
byłbyś szczekałszczekałby,
byłby szczekałszczekalibyśmy,
bylibyśmy szczekaliszczekalibyście,
bylibyście szczekaliszczekaliby,
byliby szczekaliż szczekałabym,
byłabym szczekałaszczekałabyś,
byłabyś szczekałaszczekałaby,
byłaby szczekałaszczekałybyśmy,
byłybyśmy szczekałyszczekałybyście,
byłybyście szczekałyszczekałyby,
byłyby szczekałyn szczekałobym,
byłobym szczekałoszczekałobyś,
byłobyś szczekałoszczekałoby,
byłoby szczekałoimiesłów przymiotnikowy czynny m szczekający, nieszczekający ż szczekająca, nieszczekająca szczekające, nieszczekające n szczekające, nieszczekające imiesłów przysłówkowy współczesny szczekając, nie szczekając rzeczownik odczasownikowy szczekanie, nieszczekanie
- wyrazy pokrewne:
- czas. oszczekiwać ndk., naszczekiwać ndk., rozszczekać się dk., odszczekiwać ndk., obszczekiwać się ndk.
- przym. szczekliwy
- rzecz. szczekanie n, szczek m, szczekanina ż, szczekaczka ż
- związki frazeologiczne:
- pies szczeka, karawana idzie dalej • psy szczekają, karawana idzie dalej • na biednego zawsze psy szczekają • na biednego i psy głośniej szczekają
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) bark
- arabski: (1.1) نبح
- bułgarski: (1.1) лая, джавкам
- czeski: (1.1) štěkat
- duński: (1.1) gø; (1.4) gø
- francuski: (1.1) aboyer, japper
- hiszpański: (1.1) ladrar; (1.2) indignarse, vituperar, abominar; (1.3) calumniar, decir pestes
- holenderski: (1.1) blaffen
- ido: (1.1) aboyar
- interlingua: (1.1) latrar
- jidysz: (1.1) האַווקען
- kazachski: (1.1) арсылдау
- niemiecki: (1.1) bellen
- norweski (bokmål): (1.1) bjeffe
- nowogrecki: (1.1) γαβγίζω
- rosyjski: (1.1) лаять
- slovio: (1.1) gavkat
- turecki: (1.1) havlamak
- ukraiński: (1.1) гавкати, брехати
- włoski: (1.1) abbaiare
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/szczeka%C4%87
szczekać
Polish
Pronunciation
Verb
szczekać impf (perfective szczeknąć)
- to bark (to make loud noise, e.g. a dog, a wolf)
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim, m inan, f, n | |
infinitive | szczekać | |||||
present tense | 1st | szczekam | szczekamy | |||
2nd | szczekasz | szczekacie | ||||
3rd | szczeka | szczekają | ||||
past tense | 1st | szczekałem | szczekałam | szczekaliśmy | szczekałyśmy | |
2nd | szczekałeś | szczekałaś | szczekaliście | szczekałyście | ||
3rd | szczekał | szczekała | szczekało | szczekali | szczekały | |
future tense | 1st | będę szczekał1 | będę szczekała1 | będziemy szczekali1 | będziemy szczekały1 | |
2nd | będziesz szczekał1 | będziesz szczekała1 | będziecie szczekali1 | będziecie szczekały1 | ||
3rd | będzie szczekał1 | będzie szczekała1 | będzie szczekało1 | będą szczekali1 | będą szczekały1 | |
conditional | 1st | szczekałbym | szczekałabym | szczekalibyśmy | szczekałybyśmy | |
2nd | szczekałbyś | szczekałabyś | szczekalibyście | szczekałybyście | ||
3rd | szczekałby | szczekałaby | szczekałoby | szczekaliby | szczekałyby | |
imperative | 1st | — | szczekajmy | |||
2nd | szczekaj | szczekajcie | ||||
3rd | niech szczeka | niech szczekają | ||||
active adjectival participle | szczekający | szczekająca | szczekające | szczekający | szczekające | |
contemporary adverbial participle | szczekając | |||||
impersonal past | szczekano | |||||
verbal noun | szczekanie | |||||
1 or: będę szczekać, będziesz szczekać etc. |
…..
UWAGA!!!
Tak sobie myślę, czy Szczuć / S”C”o’C’ nie pochodzi zwyczajnie od Z Czucia / Z/S+C”o’Cia, Poczuć / Po+C”o’C’, Puść / Po’S’C’, Puszczać / Po’+S”C”aC’, Puszcza / Po’+S”C”a, Pustka / Po’+ST+Ka,.. albo Psuć / PSo’C‚, Psocić / PSoC+iC’, itp. Napisze o tym oddzielny wpis, a tymczasem poniżej różne ciekawe zapożyczenia i ubezdźwięcznienia.
Co Mię zdziwiło (w sumie bez sensu), to to, że Sic / SiC i Hate / HeiT to jedno i to samo, patrz: SiC > HiC >HeiC > HeiT…
Czy muszem tłumaczyć, że angielski Sic / SiC jakoś magicznie nie ubezdźwięczniło się, podczas gdy… giermańskie Hate / HeiT to zrobiło? Czyżby Angliczanie zapożyczyli to słowo później, niż odfieczne Giermańsce, hm?
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/sic
sic
Etymology 2
Variant of seek.
Alternative forms
Verb
sic (third-person singular simple present sics, present participle siccing, simple past and past participle sicced)
- (transitive) To incite an attack by, especially a dog or dogs.
- He sicced his dog on me!
- (transitive) To set upon; to chase; to attack.
- Sic ’em, Mitzi.
Usage notes
- The sense of „set upon” is most commonly used as an imperative, in a command to an animal.
Translations
|
References
- ↑ Jump up to:1.0 1.1 „sic, adv. (and n.)” Oxford English Dictionary, Second Edition 1989. Oxford University Press.
- ^ E. Belfort Bax. On Some Forms of Modern Cant. Commonweal: 7 May 1887. Marxists’ Internet Archive: 14 Jan. 2006
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/seek
seek (język angielski)
- wymowa:
- wymowa amerykańska
- homofon: Sikh
- znaczenia:
czasownik
- (1.1) szukać
- (1.2) aportować
- (1.3) starać się, usiłować
wykrzyknik
- (2.1) aport!
- odmiana:
- (1.1–3) seek, sought, sought; he seeks; be seeking
- przykłady:
- (1.1) Some words, like ‚veal‚, help us forget what we are actually talking about. Some, like ‚free-range‚, can mislead those whose consciences seek clarification.[1]. → Pewne słowa, jak „cielęcina”, pomagają nam zapomnieć o czym tak naprawdę mówimy. Niektóre, jak„wolny chów”, mogą wprowadzać w błąd osoby, których sumienie poszukuje wyjaśnień.
- uwagi:
- zobacz też: Aneks:Język angielski – czasowniki nieregularne
- źródła:
- Skocz do góry↑ Jonathan Safran Foer: Eating Animals. Little, Brown and Company. New York 2009. s. 45.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/seek
seek
English
Etymology
From Middle English seken (also sechen), from Old English sēċan, with influence from Old Norse sœkja, whence the hard /k/ sound (compare beseech); both from Proto-Germanic *sōkijaną (“to seek”), from Proto-Indo-European *seh₂g- (“to seek out”). Cognate with West Frisian sykje, Low German söken, Dutch zoeken, German suchen, Danish søge, Icelandic sækja, Norwegian Bokmål søke, Norwegian Nynorsk søkja, Swedish söka.
Pronunciation
Verb
seek (third-person singular simple present seeks, present participle seeking, simple past and past participle sought)
- (transitive) To try to find; to look for; to search for.
-
I seek wisdom.
-
- (transitive) To ask for; to solicit; to beseech.
-
I seek forgiveness through prayer.
-
- (transitive) To try to acquire or gain; to strive after; to aim at.
-
I sought my fortune on the goldfields.
-
- (intransitive, obsolete) To go, move, travel (in a given direction).
-
When the alarm went off I sought the exit in a panic.
-
- (transitive) To try to reach or come to; to go to; to resort to.
- (intransitive, computing) To navigate through a stream.
Synonyms
(…)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/sick#English
sick
English
Etymology 1
From Middle English sik, sike, seek, seke, seok, from Old English sēoc (“sick; ill”), from Proto-Germanic *seukaz (compare West Frisian siik, Dutch ziek, German siech, Norwegian Bokmål syk, Norwegian Nynorsk sjuk), from Proto-Indo-European *sewg- (“to be troubled or grieved”); compare Middle Irish socht (“silence, depression”), Old Armenian հիւծանիմ (hiwcanim, “I am weakening”).
Pronunciation
Adjective
sick (comparative sicker, superlative sickest)
- Having an urge to vomit.
- (chiefly US) In poor health.
-
She was sick all day with the flu.
-
- (colloquial) Mentally unstable, disturbed.
- (colloquial) In bad taste.
-
That’s a sick joke.
-
- Tired of or annoyed by something.
-
I’ve heard that song on the radio so many times that I’m starting to get sick of it.
-
- (slang) Very good, excellent, awesome, badass.
-
This tune is sick.
-
Dude, this car’s got a sick subwoofer!
-
- In poor condition.
-
sick building syndrome; my car is looking pretty sick; my job prospects are pretty sick
-
- (agriculture) Failing to sustain adequate harvests of crop, usually specified.
Synonyms[edit]
- (in poor health): ill, not well, poorly, sickly, unwell; See also Thesaurus:diseased
- (mentally unstable): disturbed, twisted, warped.
- (having an urge to vomit): nauseated; See also Thesaurus:nauseated
- (slang: excellent): rad, wicked; See also Thesaurus:excellent
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/sewg-.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/seh%E2%82%82g-
Reconstruction:Proto-Indo-European/seh₂g–
Proto-Indo-European
Alternative reconstructions
Root
*seh₂g–[2]
- to seek out
Derived terms
- *séh₂g-ti ~ *sh₂g-énti (athematic root present) or *sh₂g-é-ti (zero-grade thematic root present)
- Germanic: *sakaną
- *séh₂g-ye-ti (ye-present)
- *sh₂g-yé-ti (yé-present)
- Celtic:
- Old Irish: saigid
- Celtic:
- *seh₂g-o-s
- Italic:
- Latin: sāgus (“prophetic”)
- Italic:
- *sh₂g-eh₂
- Germanic: *sakō
- *séh₂g-ti-s ~ *sh₂g-téy-s
- Unsorted formations:
References
- ^ De Vaan, Michiel (2008) Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill
- ^ Kroonen, Guus (2013) Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/s%C3%A9h%E2%82%82gyeti
Reconstruction:Proto-Indo-European/séh₂gyeti
Proto-Indo-European
Etymology
Verb
*séh₂gyeti (imperfective)[1][2]
Inflection[edit]
Imperfective, thematic, active only | |||||
---|---|---|---|---|---|
Active voice | Present indicative | Past indicative | Imperative | Subjunctive | Optative |
1st singular | *séh₂gyoh₂ | *séh₂gyom | — | *séh₂gyōh₂ | *séh₂gyoyh₁m̥ |
2nd singular | *séh₂gyesi | *séh₂gyes | *séh₂gye | *séh₂gyēsi | *séh₂gyoys |
3rd singular | *séh₂gyeti | *séh₂gyet | *séh₂gyetu | *séh₂gyēti | *séh₂gyoyt |
1st dual | *séh₂gyowos | *séh₂gyowe | — | *séh₂gyōwos | *séh₂gyoywe |
2nd dual | *séh₂gyetes | *séh₂gyetom | *séh₂gyetom | *séh₂gyētes | *séh₂gyoytom |
3rd dual | *séh₂gyetes | *séh₂gyetām | *séh₂gyetām | *séh₂gyētes | *séh₂gyoytām |
1st plural | *séh₂gyomos | *séh₂gyome | — | *séh₂gyōmos | *séh₂gyoyme |
2nd plural | *séh₂gyete | *séh₂gyete | *séh₂gyete | *séh₂gyēte | *séh₂gyoyte |
3rd plural | *séh₂gyonti | *séh₂gyont | *séh₂gyontu | *séh₂gyōnti | *séh₂gyoyh₁n̥t |
Participle | *séh₂gyonts |
Descendants
- Anatolian:
- Hittite: (ša-a-ki-ez-zi /šākizzi/, 3.sg.pres.act.)
- Germanic: *sōkijaną (“to seek, to look for”) (see there for further descendants)
- Italic: *sāgiō
- Latin: sāgiō
References
- ^ Ringe, Don (2006) From Proto-Indo-European to Proto-Germanic, Oxford University Press
- ^ Kroonen, Guus (2013) Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BC%A1%CE%B3%CE%AD%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B9#Ancient_Greek
ἡγέομαι
Ancient Greek
Alternative forms
Etymology
From Proto-Indo-European *seh₂g-. Cognates include Old English sēċan (English seek), Gothic 𐍃𐍉𐌺𐌾𐌰𐌽 (sōkjan), Latin sagiō.
This etymology is incomplete. You can help Wiktionary by elaborating on the origins of this term.
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /hɛː.ɡé.o.mai̯/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /(h)eˈɡɛ.o.mɛ/
- (4th CE Koine) IPA(key): /iˈɣe.o.mɛ/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /iˈʝe.o.me/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /iˈʝe.o.me/
Verb
ἡγέομαι • (hēgéomai)
- I go before, precede; I lead the way, guide
- I lead (dative) in (genitive)
- (with accusative) I am leader (in a thing)
- I lead, command in war
- I rule, I have dominion
- (post-Homeric) I believe, hold
Inflection
Derived terms
- ἀνηγέομαι (anēgéomai)
- ἀρχηγός (arkhēgós)
- ἀφηγέομαι (aphēgéomai)
- εἰσηγέομαι (eisēgéomai)
- ἐνηγέομαι (enēgéomai)
- ἐξηγέομαι (exēgéomai)
- ἐφηγέομαι (ephēgéomai)
- καθηγέομαι (kathēgéomai)
- παρηγέομαι (parēgéomai)
- περιηγέομαι (periēgéomai)
- προηγέομαι (proēgéomai)
- σκυλακαγέτις (skulakagétis)
- συνηγέομαι (sunēgéomai)
- ὑφηγέομαι (huphēgéomai)
- χορηγός (khorēgós)
Related terms
References
- ἡγέομαι in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- ἡγέομαι in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
- ἡγέομαι in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
- ἡγέομαι in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
- Bauer, Walter et al. (2001) A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, Third edition, Chicago: University of Chicago Press
- ἡγέομαι in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
- G2233 in Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible, 1979
UWAGA!!!
From Proto-Indo-European *seh₂g- > Ancient Greek: ἡγέομαι (hēgéomai)
Typowe mykeńskie / ahaiskie / helleńskie / greckie, itp, ubezdźwięcznienie, czyli tzw. rough breathing działa , jak zwykle… 🙂
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/sagio#Latin
sagio
Latin
Etymology
From Proto-Italic *sāgiō, from Proto-Indo-European *séh₂gyeti (“to seek out, to track”). Cognate with Ancient Greek ἡγέομαι (hēgéomai, “I guide, lead”), Gothic 𐍃𐍉𐌺𐌾𐌰𐌽 (sōkjan), and English seek.
Pronunciation
Verb
sāgiō (present infinitive sāgīre, perfect active sāgīvī, supine sāgītum); fourth conjugation
Inflection
Derived terms
References
- sagio in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
- sagio in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
- sagio in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français, Hachette
…..
A teraz Pra-Słowiański źródłosłów dla tych powyższych słów… Przy okazji pytanie: Dlaczego istnieją ciągle i S„C„o’C’ i S„o’K+aC’, przeciez postać S„o’K+aC’ powinna ofitzjalnie zpalatelizować się jakoś kiedyś w średniowieczu do coś jak S„o’C/Z/S+aC’, nieprawdaż?
…..
K’o’KaK’
Szukać / S„o’K+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/szuka%C4%87
szukać (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. poszukać)
- (1.1) podejmować działanie w celu odnalezienia kogoś / czegoś
- odmiana:
- (1.1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik szukać czas teraźniejszy szukam szukasz szuka szukamy szukacie szukają czas przeszły m szukałem szukałeś szukał szukaliśmy szukaliście szukali ż szukałam szukałaś szukała szukałyśmy szukałyście szukały n szukałom szukałoś szukało tryb rozkazujący niech szukam szukaj niech szuka szukajmy szukajcie niech szukają czas przyszły m będę szukał,
będę szukaćbędziesz szukał,
będziesz szukaćbędzie szukał,
będzie szukaćbędziemy szukali,
będziemy szukaćbędziecie szukali,
będziecie szukaćbędą szukali,
będą szukaćż będę szukała,
będę szukaćbędziesz szukała,
będziesz szukaćbędzie szukała,
będzie szukaćbędziemy szukały,
będziemy szukaćbędziecie szukały,
będziecie szukaćbędą szukały,
będą szukaćn będę szukało,
będę szukaćbędziesz szukało,
będziesz szukaćbędzie szukało,
będzie szukaćczas zaprzeszły m szukałem był szukałeś był szukał był szukaliśmy byli szukaliście byli szukali byli ż szukałam była szukałaś była szukała była szukałyśmy były szukałyście były szukały były n szukałom było szukałoś było szukało było forma bezosobowa czasu przeszłego szukano tryb przypuszczający m szukałbym,
byłbym szukałszukałbyś,
byłbyś szukałszukałby,
byłby szukałszukalibyśmy,
bylibyśmy szukaliszukalibyście,
bylibyście szukaliszukaliby,
byliby szukaliż szukałabym,
byłabym szukałaszukałabyś,
byłabyś szukałaszukałaby,
byłaby szukałaszukałybyśmy,
byłybyśmy szukałyszukałybyście,
byłybyście szukałyszukałyby,
byłyby szukałyn szukałobym,
byłobym szukałoszukałobyś,
byłobyś szukałoszukałoby,
byłoby szukałoimiesłów przymiotnikowy czynny m szukający, nieszukający ż szukająca, nieszukająca szukające, nieszukające n szukające, nieszukające imiesłów przymiotnikowy bierny m szukany szukani ż szukana szukane n szukane imiesłów przysłówkowy współczesny szukając, nie szukając rzeczownik odczasownikowy szukanie, nieszukanie
- antonimy:
- (1.1) znajdować
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. szukanie n, poszukanie n, poszukiwanie n, przeszukiwanie n, poszukiwacz m, poszukiwaczka ż, szukacz m, wyszukiwanie n, wyszukanie n, odszukiwanie n, odszukanie n, poszukiwany m, poszukiwana ż
- czas. poszukać, dk., poszukiwać ndk., przeszukiwać ndk., przeszukać dk., wyszukiwać ndk., wyszukać dk., odszukiwać ndk., odszukać dk.
- przym. poszukiwawczy
- związki frazeologiczne:
- kto szuka, ten znajdzie • szukać guza • szukać dziury w całym • szukać igły w stogu siana • szukać mocnych wrażeń • szukać słów • szukać szczęścia • szukać wczorajszego dnia • szukać zaczepki • szukać zapomnienia • szukać wiatru w polu • szukam człowieka • na koniu jedzie, a konia szuka • ze świecą szukać • na św. Annę mrowiska, szukaj w zimie ogniska • kto szuka, nie błądzi
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Czeski – Fałszywi przyjaciele • Indeks:Słowacki – Fałszywi przyjaciele
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) look for, search, seek
- arabski: (1.1) بحث
- baskijski: (1.1) bilatu
- białoruski: (1.1) шукаць
- bułgarski: (1.1) търся
- chorwacki: (1.1) tražiti
- czeski: (1.1) hledat
- dolnołużycki: (1.1) pytaś
- duński: (1.1) søge, lede, kigge
- esperanto:(1.1) serĉi
- estoński: (1.1) otsima
- fiński: (1.1) etsiä
- francuski: (1.1) chercher
- górnołużycki: (1.1) pytać
- hiszpański: (1.1) buscar
- interlingua: (1.1) perquirer
- kataloński: (1.1) buscar
- niemiecki: (1.1) suchen
- norweski (bokmål): (1.1) lete
- nowogrecki: (1.1) ψάχνω
- romansz: (1.1) tschertgar
- rosyjski: (1.1) искать
- slovio: (1.1) iskat (искат)
- słowacki:(1.1) hľadať
- suahili: (1.1) tafuta
- szwedzki: (1.1) leta, söka
- tetum: (1.1) buka
- ukraiński: (1.1) шукати
- wilamowski: (1.1) zihia, zihja
- włoski: (1.1) cercare
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/szuka%C4%87
szukać
Polish
Etymology
Pronunciation
Verb
szukać impf (perfective poszukać)
- (transitive) to look for, to seek, to search
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim, m inan, f, n | |
infinitive | szukać | |||||
present tense | 1st | szukam | szukamy | |||
2nd | szukasz | szukacie | ||||
3rd | szuka | szukają | ||||
past tense | 1st | szukałem | szukałam | szukaliśmy | szukałyśmy | |
2nd | szukałeś | szukałaś | szukaliście | szukałyście | ||
3rd | szukał | szukała | szukało | szukali | szukały | |
future tense | 1st | będę szukał1 | będę szukała1 | będziemy szukali1 | będziemy szukały1 | |
2nd | będziesz szukał1 | będziesz szukała1 | będziecie szukali1 | będziecie szukały1 | ||
3rd | będzie szukał1 | będzie szukała1 | będzie szukało1 | będą szukali1 | będą szukały1 | |
conditional | 1st | szukałbym | szukałabym | szukalibyśmy | szukałybyśmy | |
2nd | szukałbyś | szukałabyś | szukalibyście | szukałybyście | ||
3rd | szukałby | szukałaby | szukałoby | szukaliby | szukałyby | |
imperative | 1st | — | szukajmy | |||
2nd | szukaj | szukajcie | ||||
3rd | niech szuka | niech szukają | ||||
active adjectival participle | szukający | szukająca | szukające | szukający | szukające | |
contemporary adverbial participle | szukając | |||||
impersonal past | szukano | |||||
verbal noun | szukanie | |||||
1 or: będę szukać, będziesz szukać etc. |
Further reading
- szukać in Polish dictionaries at PWN
UWAGA!!!
Powyżej przynajmniej nie piszą, że to jest rzekome zapożyczenie od-giermańskie… Pewno ich Schnie / S(c)HNie, Suchy / So’(c)Hy, Socha / So(c)Ha, Rosochata / Ro+So(c)H+aTa, itp powstrzymują i wola nie wygłupiać się jak z tymi rzekomymi TiTTe > ZiTZe > CyCe, itp…
Swoją drogą te słowa musza być straszne dla allo-allo, bo rzekoma ofitzjalna palatalizacja występuje tu razem z tzw. laryngałem… hehehe. Dobre i to, bo oto poniżej pikny przykład Od-Pra-Słowiańskiego zapożyczenia w tzw. j. germańskich, z jednoczesnym wtórnym ubezdźwięcznieniem, patrz:
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/suchen#de
suchen (język niemiecki)
- wymowa:
- IPA: [ˡzuːxən] wymowa austriacka IPA: [ˈzuːχtə] IPA: [ɡəˈzuːχt]
- znaczenia:
czasownik słaby, przechodni
- przykłady:
- (1.1) Ich suche meinen fünfjährigen Bruder. Haben Sie ihn gesehen? → Szukam mojego pięcioletniego brata. Widzieli go państwo?
- (1.1) Der Mann hat mir mitgeteilt, die Ware, nach der ich gesucht habe, sei schon ausverkauft worden. → Mężczyzna poinformował mnie, że towar, którego szukałam/szukałem, został już wyprzedany.
- antonimy:
- (1.1) finden
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. Suchen n, Suche ż, Sucherei ż, Sucher m, Sucherin ż, Gesuch n
- przym. gesucht
- uwagi:
- zobacz też: suchen • absuchen • ansuchen • aufsuchen • aussuchen • besuchen • durchsuchen • ersuchen • nachsuchen • untersuchen • versuchen • zusammensuchen
- źródła:
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/suchen
suchen
German
Etymology
From Old High German suohhen, from Proto-Germanic *sōkijaną, from Proto-Indo-European *seh₂g- (“seek out”). Akin to Low German söken, sooken, Dutch zoeken, English seek, Danish søge, Gothic 𐍃𐍉𐌺𐌾𐌰𐌽 (sokjan).
Pronunciation
Verb
suchen (third-person singular simple present sucht, past tense suchte, past participle gesucht, auxiliary haben)
Conjugation
infinitive | suchen | ||||
---|---|---|---|---|---|
present participle | suchend | ||||
past participle | gesucht | ||||
auxiliary | haben | ||||
indicative | subjunctive | ||||
present | ich suche | wir suchen | i | ich suche | wir suchen |
du suchst | ihr sucht | du suchest | ihr suchet | ||
er sucht | sie suchen | er suche | sie suchen | ||
preterite | ich suchte | wir suchten | ii | ich suchte | wir suchten |
du suchtest | ihr suchtet | du suchtest | ihr suchtet | ||
er suchte | sie suchten | er suchte | sie suchten | ||
imperative | such (du) suche (du) |
sucht (ihr) |
Derived terms
- absuchen
- ansuchen
- aufsuchen
- aussuchen
- besuchen
- ersuchen
- Suchbaum m
- Suche f
- Suchmannschaft
- Suchmaschine f
- untersuchen
- Untersuchung f
- Versuch m
- versuchen
- Versuchung f
Further reading
- suchen in Duden online
UWAGA!!!
Dziwnie podobne do słowiańskiej postaci? No to tu jeszcze taka fińska ciekawostka. Czy to też nie jest jakoś dziwnie znajome, patrz:
https://en.wiktionary.org/wiki/usuttaa#Finnish
usuttaa
…..
A teraz jeszcze bardziej ubezdźwięcznione inne postacie giermańskie…
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/hetzen#de
hetzen (język niemiecki)
- wymowa:
- wymowa
- znaczenia:
czasownik słaby
- (1.1) ścigać, gonić
- (1.2) napuszczać, napuścić, poganiać, pogonić
- (1.3) podburzać, podburzyć, agitować
- (1.4) ganiać, gonić, pędzić
- odmiana:
- (1.1–3) hetz|en (hetzt), hetzte, gehetzt (haben)
- (1.4) hetz|en (hetzt), hetzte, gehetzt (sein)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/hetzen
hetzen
German
Etymology
From Middle High German hetzen, from Old High German hezzen (“to pursue”), from Proto-Germanic *hatjaną (“to hunt down, pursue, persecute, attack”).
Pronunciation
Verb
hetzen (third-person singular simple present hetzt, past tense hetzte, past participle gehetzt, auxiliary haben)
- to agitate
- Die rechtspopulistische Partei hetzt gegen Ausländer.
- The right-wing populist party agitates against foreigners.
- Die rechtspopulistische Partei hetzt gegen Ausländer.
- (transitive with auf) to sic, to set upon (of dogs etc.)
- Die Jäger hetzten ihre Hunde auf die Enten.
- The hunters sic their dogs on the ducks.
- Die Jäger hetzten ihre Hunde auf die Enten.
(…)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/hatjan%C4%85
Reconstruction:Proto-Germanic/hatjaną
Proto-Germanic
Etymology
From Proto-Indo-European *ḱeh₂d– (“strong emotion”).
Pronunciation
Verb
*hatjaną
Inflection
active voice | passive voice | ||||
---|---|---|---|---|---|
present tense | indicative | subjunctive | imperative | indicative | subjunctive |
1st singular | *hatjō | *hatjaų | — | *hatjai | *? |
2nd singular | *hatisi | *hatjais | *hati | *hatjasai | *hatjaisau |
3rd singular | *hatiþi | *hatjai | *hatjaþau | *hatjaþai | *hatjaiþau |
1st dual | *hatjōs | *hatjaiw | — | — | — |
2nd dual | *hatjaþiz | *hatjaiþiz | *hatjaþiz | — | — |
1st plural | *hatjamaz | *hatjaim | — | *hatjanþai | *hatjainþau |
2nd plural | *hatiþ | *hatjaiþ | *hatiþ | *hatjanþai | *hatjainþau |
3rd plural | *hatjanþi | *hatjain | *hatjanþau | *hatjanþai | *hatjainþau |
past tense | indicative | subjunctive | |||
1st singular | *hatidǭ | *hatidēdį̄ | |||
2nd singular | *hatidēz | *hatidēdīz | |||
3rd singular | *hatidē | *hatidēdī | |||
1st dual | *hatidēdū | *hatidēdīw | |||
2nd dual | *hatidēdudiz | *hatidēdīdiz | |||
1st plural | *hatidēdum | *hatidēdīm | |||
2nd plural | *hatidēdud | *hatidēdīd | |||
3rd plural | *hatidēdun | *hatidēdīn | |||
present | past | ||||
participles | *hatjandz | *hatidaz |
Related terms
Descendants
- Old English: hettan
- Middle English: (hetien)
- Old Saxon: hettian
- Middle Low German: (hetien)
- Old Frankish: *hatjan
- Old High German: hezzen
- Gothic: 𐌷𐌰𐍄𐌾𐌰𐌽 (hatjan)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/keh%E2%82%82d-
Reconstruction:Proto-Indo-European/keh₂d–
Proto-Indo-European
Root
*keh₂d–
Derived terms
- *kéh₂d-o-s[1][2]
- *kéh₂d-os ~ *kéh₂d-es-os (s-stem noun)
- *kéh₂d-tis ~ *kh₂d-téy-s[3]
- Celtic: *kassis (see there for further descendants)
- *kh₂d-os ~ *kh₂d-es-os (zero-grade s-stem noun)
- Germanic: *hataz (see there for further descendants)
References
- ^ De Vaan, Michiel (2008), “cadeis”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, pages 78-79
- ^ Matasović, Ranko (2009), “*kādo-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, pages 183
- ^ Matasović, Ranko (2009), “*kassi-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, pages 193-194
UWAGA!!!
- Allo-allo pomylili rdzenie, patrz: *ḱeh₂d- =/= *keh₂d–, bo ḱ =/= k…
- To *ḱeh₂d- , czy *keh₂d– wygląda mi na zwyczajne Kazić / KaZ+iC’, Skazić / Z/S+KaZ+iC’, Kaźń / KaZ’+N’, Kazimierz / KaZi+MieR”, itp…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/hate#English
hate
English
Etymology
From Middle English hate (noun), probably from Old English hatian (“to hate”, verb) and/or Old Norse hatr (“hate”, noun). Merged with Middle English hete, hæte, heate (“hate”), from Old English hete, from Proto-Germanic *hataz (“hatred, hate”), from Proto-Indo-European *keh₂d- (“strong emotion”). Cognate with West Frisian haat, Dutch haat, German Hass, Norwegian and Swedish hat.
The verb is from Middle English haten, from Old English hatian (“to hate, treat as an enemy”), from Proto-Germanic *hatōną (“to hate”), from Proto-Germanic *hataz, from the same root as above. Cognate with Dutch haten, German hassen, Swedish hata, French haïr (a Germanic borrowing).
Pronunciation
Noun
hate (countable and uncountable, plural hates)
- An object of hatred.
- One of my pet hates is traffic wardens.
- Hatred.
- He gave me a look filled with pure hate.
- (Internet slang) Negative feedback, abusive behaviour.
- There was a lot of hate in the comments on my vlog about Justin Bieber from his fans.
Related terms
(…)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%CE%BA%E1%BF%86%CE%B4%CE%BF%CF%82#Ancient_Greek
κῆδος
Ancient Greek
Alternative forms
Etymology
From Proto-Hellenic *kā́dos, from Proto-Indo-European *ḱeh₂dos, from *keh₂d-. Cognate with Old English hete (English hate).
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /kɛ̂ː.dos/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /ˈke.dos/
- (4th CE Koine) IPA(key): /ˈki.ðos/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /ˈci.ðos/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /ˈci.ðos/
Noun
κῆδος • (kêdos) n (genitive κήδεος or κήδους); third declension
- care for others
- (in the plural) troubles
- cares for the dead, mourning
- an object of care
- connection by marriage
Inflection
References
- κῆδος in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- κῆδος in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
- κῆδος in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
- κῆδος in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
- κῆδος in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
- Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language[1], London: Routledge & Kegan Paul Limited. 11 headwords
- Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/ḱeh₂dos.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/keh%E2%82%82d-
Reconstruction:Proto-Indo-European/keh₂d–
Proto-Indo-European
Root
*keh₂d-
Derived terms
- *kéh₂d-o-s[1][2]
- *kéh₂d-os ~ *kéh₂d-es-os (s-stem noun)
- *kéh₂d-tis ~ *kh₂d-téy-s[3]
- Celtic: *kassis (see there for further descendants)
- *kh₂d-os ~ *kh₂d-es-os (zero-grade s-stem noun)
- Germanic: *hataz (see there for further descendants)
References
- ^ De Vaan, Michiel (2008), “cadeis”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, pages 78-79
- ^ Matasović, Ranko (2009), “*kādo-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, pages 183
- ^ Matasović, Ranko (2009), “*kassi-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, pages 193-194
…..
A teraz dalszy ciąg słów powiązanych ze słowem Szczuć / S”C”o’C’…
…..
K’K’Wa+Ny
Szczwany / S”C”Wa+Ny
https://en.wiktionary.org/wiki/szczwany
szczwany
Polish
Etymology
From szczwać (“to course game”).
Pronunciation
Adjective
szczwany m (comparative szczwańszy, superlative najszczwańszy, adverb szczwanie)
Declension
case | singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
m pers, m anim | m inan | n | f | m pers | other | ||
nominative, vocative | szczwany | szczwane | szczwana | szczwani | szczwane | ||
genitive | szczwanego | szczwanej | szczwanych | ||||
dative | szczwanemu | szczwanym | |||||
accusative | szczwanego | szczwany | szczwane | szczwaną | szczwanych | szczwane | |
instrumental | szczwanym | szczwanymi | |||||
locative | szczwanej | szczwanych |
Synonyms
Further reading
- szczwany in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=szczwa%C4%87&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for szczwać.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/ščьvati.
…..
A teraz porównanie z dziwnie podobnym słowem, ale ubezdźwięcznionym i nadal istniejącym innym spokrewnionym znaczeniowo słowem…
…..
K’Ko+WyK’+eK’
Skowyczeć / SKo+WyC„+eC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/skowycze%C4%87
skowyczeć (język polski)
- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
- (1.1) o psie lub innym ssaku psowatym: wydawać urywane, żałosne dźwięki[1]
- (1.2) o ludziach: jęczeć, skarżyć się żałośnie[1]
- odmiana:
- (1.1–2)
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik skowyczeć czas teraźniejszy skowyczę skowyczysz skowyczy skowyczymy skowyczycie skowyczą czas przeszły m skowyczałem skowyczałeś skowyczał skowyczeliśmy skowyczeliście skowyczeli ż skowyczałam skowyczałaś skowyczała skowyczałyśmy skowyczałyście skowyczały n skowyczałom skowyczałoś skowyczało tryb rozkazujący niech skowyczę skowycz niech skowyczy skowyczmy skowyczcie niech skowyczą czas przyszły m będę skowyczał,
będę skowyczećbędziesz skowyczał,
będziesz skowyczećbędzie skowyczał,
będzie skowyczećbędziemy skowyczeli,
będziemy skowyczećbędziecie skowyczeli,
będziecie skowyczećbędą skowyczeli,
będą skowyczećż będę skowyczała,
będę skowyczećbędziesz skowyczała,
będziesz skowyczećbędzie skowyczała,
będzie skowyczećbędziemyskowyczały,
będziemy skowyczećbędziecie skowyczały,
będziecie skowyczećbędą skowyczały,
będą skowyczećn będę skowyczało,
będę skowyczećbędziesz skowyczało,
będziesz skowyczećbędzie skowyczało,
będzie skowyczećczas zaprzeszły m skowyczałem był skowyczałeś był skowyczał był skowyczeliśmy byli skowyczeliście byli skowyczeli byli ż skowyczałam była skowyczałaś była skowyczała była skowyczałyśmy były skowyczałyście były skowyczały były n skowyczałom było skowyczałoś było skowyczało było forma bezosobowa czasu przeszłego skowyczano tryb przypuszczający m skowyczałbym,
byłbym skowyczałskowyczałbyś,
byłbyś skowyczałskowyczałby,
byłby skowyczałskowyczelibyśmy,
bylibyśmy skowyczeliskowyczelibyście,
bylibyście skowyczeliskowyczeliby,
byliby skowyczeliż skowyczałabym,
byłabym skowyczałaskowyczałabyś,
byłabyś skowyczałaskowyczałaby,
byłaby skowyczałaskowyczałybyśmy,
byłybyśmyskowyczałyskowyczałybyście,
byłybyścieskowyczałyskowyczałyby,
byłyby skowyczałyn skowyczałobym,
byłobym skowyczałoskowyczałobyś,
byłobyś skowyczałoskowyczałoby,
byłoby skowyczałoimiesłów przymiotnikowy czynny m skowyczący, nieskowyczący ż skowycząca, nieskowycząca skowyczące, nieskowyczące n skowyczące, nieskowyczące imiesłów przymiotnikowy bierny m skowyczony skowyczenie ż skowyczona skowyczone n skowyczone imiesłów przysłówkowy współczesny skowycząc, nie skowycząc rzeczownik odczasownikowy skowyczenie, nieskowyczenie
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. skowyt mrz, skowyk mrz, skowyczenie n, skowytanie n
- czas. skowytać ndk., skowyknąć dk., skowytnąć dk.
- przym. skowytliwy
- tłumaczenia:
- źródła:
- ↑ Skocz do:1,0 1,1
Hasło skowyczeć w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
…..
https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=skowyta%C4%87&action=edit&redlink=1#pl
Tworzenie skowytać
…..
K’Ko+WyT
Skowyt / SKo+WyT
https://pl.wiktionary.org/wiki/skowyt#pl
skowyt (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) przerywane, żałosne wycie psa lub – rzadziej – innego zwierzęcia[1]
- (1.2) cichy, żałosny jęk człowieka[1]
- (1.3) inny, podobny odgłos[1]
- odmiana:
- (1.1–3) blm,
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik skowyt skowyty dopełniacz skowytu skowytów celownik skowytowi skowytom biernik skowyt skowyty narzędnik skowytem skowytami miejscownik skowycie skowytach wołacz skowycie skowyty
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. skowytanie n, skowyczenie n, zaskowyczenie n, zaskowytanie n
- czas. skowyczeć ndk., skowytać ndk., zaskowyczeć dk., zaskowytać dk.
- źródła:
- ↑ Skocz do:1,0 1,1 1,2
Hasło skowyt w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
…..
A teraz jeszcze i inne jeszcze bardziej ubezdźwięcznione postacie, patrz:
…..
(c)HWyT
Chwyt / (c)HWyT
https://pl.wiktionary.org/wiki/chwyt
chwyt (język polski)
- wymowa:
- IPA: [xfɨt], AS: [χfyt], zjawiska fonetyczne: post. utr. dźw. wymowa
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) czynność chwycenia czegoś – ręką lub narzędziem[1]
- (1.2) sport. pewien określony sposób uchwycenia przeciwnika w walce wręcz[1]
- (1.3) med. pewien określony sposób uchwycenia osoby ratowanej
- (1.4) muz. pewien określony sposób przyciśnięcia strun gitary, dający w rezultacie akord
- (1.5) przen. zaplanowane, sprytne posunięcie[1]
- (1.6) daw. uchwyt, zaczep[1], to za co się chwyta
- odmiana:
- (1.1–6)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik chwyt chwyty dopełniacz chwytu chwytów celownik chwytowi chwytom biernik chwyt chwyty narzędnik chwytem chwytami miejscownik chwycie chwytach wołacz chwycie chwyty
- kolokacje:
- (1.3) chwyt Rauteka • chwyt Leopolda • chwyt Heimlicha
- (1.4) chwyt a-mol / A-dur / c-mol / C-dur / … • chwyt barre
- (1.5) chwyt marketingowy / literacki / polityczny
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. chwytak m, chwytanie n, chwycenie n, uchwycenie n, wychwytywanie n, wychwycenie n, nachwyt m, podchwyt m, schwytanie n, schwycenie n, podchwytliwość ż, chwytacz m, chwytadło n, chwytarka ż, chwytka ż, chwytliwość ż, chwytnik m, chwytność ż
- czas. chwytać (się), chwycić (się), schwytać, schwycić, przechwytywać, przechwycić, wychwytywać, wychwycić, uchwycić, chwytnik m, chwytnica ż, chwytacz m, Chwytowo n
- przym. chwytny, chwytliwy, podchwytliwy, chwytakowy, chwytalny, chwytki
- przysł. chwytnie, podchwytliwie
- związki frazeologiczne:
- wszystkie chwyty dozwolone • chwyt tkaniny
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) grip
- hiszpański: (1.1) agarre m, asimiento m; (1.2) llave ż, presa ż, movimiento m; (1.3) agarre m, asimiento m; (1.4) acorde m (deguitarra); (1.5) recurso m, ardid m, maniobra ż; (1.6) asa ż, agarradero m, asidero m
- jidysz: (1.5) מאַניפֿאָרגע ż (maniforge)
- nowogrecki: (1.2) λαβή ż
- rosyjski: (1.1) хватка ż; (1.2) приём m, хват m, захват m; (1.5) уловка ż
- wilamowski: (1.1) gryjf, grejf
- źródła:
- ↑ Skocz do:1,0 1,1 1,2 1,3
Hasło chwyt w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/chwyt
chwyt
Polish
Pronunciation
Noun
chwyt m inan (diminutive chwycik)
- grip (manner of holding things with the hands)
- (colloquial) trick, gimmick (effective, clever or quick way of doing something)
- (colloquial) trick, gimmick, ploy (something designed to fool or swindle)
Declension
Derived terms
Further reading
- chwyt in Polish dictionaries at PWN
…..
(c)HWyT+aT
Chwytać / (c)HWyT+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/chwyta%C4%87#pl
chwytać (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ˈxfɨtaʨ̑], AS: [χfytać], zjawiska fonetyczne: post. utr. dźw. wymowa
- znaczenia:
czasownik przechodni
czasownik nieprzechodni
- (2.1) zaczynać rozumieć coś lub orientować się w czymś
- (2.2) postrzegać coś słuchem (słyszeć) lub wzrokiem (widzieć)
- (2.3) (o pomyśle, reklamie) odnajdować zainteresowanie, trafiać do przekonania
- (2.4) (o stanie, uczuciu, nastroju) znajdować, ogarniać
czasownik zwrotny chwytać się
- (3.1) łapać się
- odmiana:
- (1.1, 2.1–4) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik chwytać czas teraźniejszy chwytam chwytasz chwyta chwytamy chwytacie chwytają czas przeszły m chwytałem chwytałeś chwytał chwytaliśmy chwytaliście chwytali ż chwytałam chwytałaś chwytała chwytałyśmy chwytałyście chwytały n chwytałom chwytałoś chwytało tryb rozkazujący niech chwytam chwytaj niech chwyta chwytajmy chwytajcie niech chwytają czas przyszły m będę chwytał,
będę chwytaćbędziesz chwytał,
będziesz chwytaćbędzie chwytał,
będzie chwytaćbędziemy chwytali,
będziemy chwytaćbędziecie chwytali,
będziecie chwytaćbędą chwytali,
będą chwytaćż będę chwytała,
będę chwytaćbędziesz chwytała,
będziesz chwytaćbędzie chwytała,
będzie chwytaćbędziemy chwytały,
będziemy chwytaćbędziecie chwytały,
będziecie chwytaćbędą chwytały,
będą chwytaćn będę chwytało,
będę chwytaćbędziesz chwytało,
będziesz chwytaćbędzie chwytało,
będzie chwytaćczas zaprzeszły m chwytałem był chwytałeś był chwytał był chwytaliśmy byli chwytaliście byli chwytali byli ż chwytałam była chwytałaś była chwytała była chwytałyśmy były chwytałyście były chwytały były n chwytałom było chwytałoś było chwytało było forma bezosobowa czasu przeszłego chwytano tryb przypuszczający m chwytałbym,
byłbym chwytałchwytałbyś,
byłbyś chwytałchwytałby,
byłby chwytałchwytalibyśmy,
bylibyśmy chwytalichwytalibyście,
bylibyście chwytalichwytaliby,
byliby chwytaliż chwytałabym,
byłabym chwytałachwytałabyś,
byłabyś chwytałachwytałaby,
byłaby chwytałachwytałybyśmy,
byłybyśmy chwytałychwytałybyście,
byłybyście chwytałychwytałyby,
byłyby chwytałyn chwytałobym,
byłobym chwytałochwytałobyś,
byłobyś chwytałochwytałoby,
byłoby chwytałoimiesłów przymiotnikowy czynny m chwytający, niechwytający ż chwytająca, niechwytająca chwytające, niechwytające n chwytające, niechwytające imiesłów przymiotnikowy bierny m chwytany chwytani ż chwytana chwytane n chwytane imiesłów przysłówkowy współczesny chwytając, nie chwytając rzeczownik odczasownikowy chwytanie, niechwytanie - (3.1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik chwytać się czas teraźniejszy chwytam się chwytasz się chwyta się chwytamy się chwytacie się chwytają się czas przeszły m chwytałem się chwytałeś się chwytał się chwytaliśmy się chwytaliście się chwytali się ż chwytałam się chwytałaś się chwytała się chwytałyśmy się chwytałyście się chwytały się n chwytałom się chwytałoś się chwytało się tryb rozkazujący niech się chwytam chwytaj się niech się chwyta chwytajmy się chwytajcie się niech się chwytają czas przyszły m będę się chwytał,
będę się chwytaćbędziesz się chwytał,
będziesz się chwytaćbędzie się chwytał,
będzie się chwytaćbędziemy się chwytali,
będziemy się chwytaćbędziecie się chwytali,
będziecie się chwytaćbędą się chwytali,
będą się chwytaćż będę się chwytała,
będę się chwytaćbędziesz się chwytała,
będziesz się chwytaćbędzie się chwytała,
będzie się chwytaćbędziemy się chwytały,
będziemy się chwytaćbędziecie się chwytały,
będziecie się chwytaćbędą się chwytały,
będą się chwytaćn będę się chwytało,
będę się chwytaćbędziesz się chwytało,
będziesz się chwytaćbędzie się chwytało,
będzie się chwytaćczas zaprzeszły m chwytałem się był chwytałeś się był chwytał się był chwytaliśmy się byli chwytaliście się byli chwytali się byli ż chwytałam się była chwytałaś się była chwytała się była chwytałyśmy się były chwytałyście się były chwytały się były n chwytałom się było chwytałoś się było chwytało się było forma bezosobowa czasu przeszłego chwytano się tryb przypuszczający m chwytałbym się,
byłbym się chwytałchwytałbyś się,
byłbyś się chwytałchwytałby się,
byłby się chwytałchwytalibyśmy się,
bylibyśmy się chwytalichwytalibyście się,
bylibyście się chwytalichwytaliby się,
byliby się chwytaliż chwytałabym się,
byłabym się chwytałachwytałabyś się,
byłabyś się chwytałachwytałaby się,
byłaby się chwytałachwytałybyśmy się,
byłybyśmy się chwytałychwytałybyście się,
byłybyście się chwytałychwytałyby się,
byłyby się chwytałyn chwytałobym się,
byłobym się chwytałochwytałobyś się,
byłobyś się chwytałochwytałoby się,
byłoby się chwytałoimiesłów przymiotnikowy czynny m chwytający się, niechwytający się ż chwytająca się, niechwytająca się chwytające się, niechwytające się n chwytające się, niechwytające się imiesłów przymiotnikowy bierny m chwytany chwytani ż chwytana chwytane n chwytane imiesłów przysłówkowy współczesny chwytając się, nie chwytając się rzeczownik odczasownikowy chwytanie się, niechwytanie się
- przykłady:
- (1.1) Kowal chwyta raszpel, by wygładzić kopyto konia do podkucia.
- (1.1) Pomysł jest prosty: młodzież chwyta za pędzle i farby i odmalowuje zniszczone przystanki według własnego projektu[1].
- (2.1) Dopiero po kilku minutach wyjaśnień chłopak zaczął chwytać dowcip.
- (2.3) Zdecydowanie mogę powiedzieć, że twój pomysł zmiany koloru ścian zaczął chwytać.
- synonimy:
- (1.1, 2.1,4) łapać
- (3.1) obejmować się, przytulać się
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. chwytak m, chwytność ż, chwyt m, chwytanie n, uchwyt m, nachwyt m, podchwyt m, podchwytliwość ż, przechwyt m, chwytacz m, chwytaczka ż, chwytnik m, chwytnia ż, schwytanie n, podchwytywanie n
- czas. chwycić, uchwycić, schwytać, schwycić, przechwytywać, przechwycić, wychwytywać, wychwycić
- przym. chwytny, chwytliwy, chwytany, schwytany, podchwytliwy, uchwytny
- przysł. chwytnie, podchwytliwie
- związki frazeologiczne:
- chwytać za gardło • chwytać za serce • chwytać dwie sroki za ogon • chwytać wiatr w żagle • chwytać chwile • chwytać Pana Boga za nogi • chwytać na lep • chwytać za miecz • chwytać przynętę • chwytać byka za rogi • tonący brzytwy się chwyta • chwytać w mig • chwytać w lot • chwytać za słówka
- tłumaczenia:
- źródła:
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/chwyta%C4%87
chwytać
Polish
Etymology
Contamination of now dialectal chytać, from Proto-Slavic *xytati, and now obsolete chwatać, from Proto-Slavic *xvatati.
Pronunciation
Verb
chwytać impf (perfective chwycić)
- (transitive) to grab, grasp, clutch, seize, catch
- (transitive) to bite (bait)
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim, m inan, f, n | |
infinitive | chwytać | |||||
present tense | 1st | chwytam | chwytamy | |||
2nd | chwytasz | chwytacie | ||||
3rd | chwyta | chwytają | ||||
past tense | 1st | chwytałem | chwytałam | chwytaliśmy | chwytałyśmy | |
2nd | chwytałeś | chwytałaś | chwytaliście | chwytałyście | ||
3rd | chwytał | chwytała | chwytało | chwytali | chwytały | |
future tense | 1st | będę chwytał1 | będę chwytała1 | będziemy chwytali1 | będziemy chwytały1 | |
2nd | będziesz chwytał1 | będziesz chwytała1 | będziecie chwytali1 | będziecie chwytały1 | ||
3rd | będzie chwytał1 | będzie chwytała1 | będzie chwytało1 | będą chwytali1 | będą chwytały1 | |
conditional | 1st | chwytałbym | chwytałabym | chwytalibyśmy | chwytałybyśmy | |
2nd | chwytałbyś | chwytałabyś | chwytalibyście | chwytałybyście | ||
3rd | chwytałby | chwytałaby | chwytałoby | chwytaliby | chwytałyby | |
imperative | 1st | — | chwytajmy | |||
2nd | chwytaj | chwytajcie | ||||
3rd | niech chwyta | niech chwytają | ||||
active adjectival participle | chwytający | chwytająca | chwytające | chwytający | chwytające | |
passive adjectival participle | chwytany | chwytana | chwytane | chwytani | chwytane | |
contemporary adverbial participle | chwytając | |||||
impersonal past | chwytano | |||||
verbal noun | chwytanie | |||||
1 or: będę chwytać, będziesz chwytać etc. |
Related terms
Further reading
- chwytać in Polish dictionaries at PWN
…..
(c)HWyT+iT
Chwycić / (c)HWyC+iC
https://pl.wiktionary.org/wiki/chwyci%C4%87
chwycić (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ˈxfɨʨ̑iʨ̑], AS: [χfyćić], zjawiska fonetyczne: zmięk.• post. utr. dźw. wymowa
- znaczenia:
czasownik przechodni
- (1.1) aspekt dokonany od: chwytać
czasownik zwrotny chwycić się
- (2.1) aspekt dokonany od: chwytać się
- odmiana:
- (1.1) koniugacja VIa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik chwycić czas przyszły prosty chwycę chwycisz chwyci chwycimy chwycicie chwycą czas przeszły m chwyciłem chwyciłeś chwycił chwyciliśmy chwyciliście chwycili ż chwyciłam chwyciłaś chwyciła chwyciłyśmy chwyciłyście chwyciły n chwyciłom chwyciłoś chwyciło tryb rozkazujący niech chwycę chwyć niech chwyci chwyćmy chwyćcie niech chwycą czas zaprzeszły m chwyciłem był chwyciłeś był chwycił był chwyciliśmy byli chwyciliście byli chwycili byli ż chwyciłam była chwyciłaś była chwyciła była chwyciłyśmy były chwyciłyście były chwyciły były n chwyciłom było chwyciłoś było chwyciło było forma bezosobowa czasu przeszłego chwycono tryb przypuszczający m chwyciłbym,
byłbym chwyciłchwyciłbyś,
byłbyś chwyciłchwyciłby,
byłby chwyciłchwycilibyśmy,
bylibyśmy chwycilichwycilibyście,
bylibyście chwycilichwyciliby,
byliby chwyciliż chwyciłabym,
byłabym chwyciłachwyciłabyś,
byłabyś chwyciłachwyciłaby,
byłaby chwyciłachwyciłybyśmy,
byłybyśmy chwyciłychwyciłybyście,
byłybyście chwyciłychwyciłyby,
byłyby chwyciłyn chwyciłobym,
byłobym chwyciłochwyciłobyś,
byłobyś chwyciłochwyciłoby,
byłoby chwyciłoimiesłów przymiotnikowy przeszły m chwycony chwyceni ż chwycona chwycone n chwycone imiesłów przysłówkowy uprzedni chwyciwszy rzeczownik odczasownikowy chwycenie, niechwycenie
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. chwytak m, chwytaczka ż, chwytnia ż, chwycenie n
- czas. chwytać, schwytać
- przym. chwytliwy, chwytny, chwytakowy, uchwytny
- tłumaczenia:
- (1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: chwytać
- (2.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: chwytać się
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/chwyci%C4%87
chwycić
Polish
Pronunciation
Verb
chwycić pf (imperfective trząść)
- to grab, to seize, to catch
- (reflexive) to notice, to catch, to perceive
- (reflexive) to get convinced, to get interested, to get into
- (reflexive) to accept, to embrace
Further reading
- chwycić in Polish dictionaries at PWN
UWAGA!!!
Powyżej ktoś czegoś raczej nie chwycił lub kogoś ciężko zatrzęsło, patrz: „chwycić pf (imperfective trząść)”…
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=chyta%C4%87&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for chytać.
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/xytati&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/xytati.
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=chwata%C4%87&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for chwatać.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/xvatati.
…..
(c)HWaT
Chwat / (c)HWaT
chwat
1. człowiek odważny, dzielny, śmiały; śmiałek, zuch, odważniak;
2. w łowiectwie: półkole w żelazie nastawionym na zwierzynę, które zatrzaskuje się przez poruszenie się zwierza;
3. w zoologii: ryba karpiowata, brzuchopłetwa
…..
https://sjp.pwn.pl/sjp/chwat;2448868.html
chwat
daw. «człowiek energiczny, zaradny i śmiały»
• chwacki • chwacko
Podobne wyszukiwania
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/chwat
chwat (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (2.1) icht. boleń pospolity[2]
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- odmiana:
- (1.1), (2.1), (3.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik chwat chwatowie dopełniacz chwata chwatów celownik chwatowi chwatom biernik chwata chwatów narzędnik chwatem chwatami miejscownik chwacie chwatach wołacz chwacie chwatowie depr. M. i W. lm: (te) chwaty
- przykłady:
- (1.1) Gdy ci uda się taka sztuka, toś jest chwat![3]
- (2.1) Brały tak sobie, złapaliśmy dwa średnie chwaty.
- (3.1) Złapali go leśnicy, jak wjeżdżał z chwatami w torbie do lasu.
- synonimy:
- (1.1) bohater, chojrak, gieroj, junak, kozak, mołojec, śmiałek, zuch; gw. (Śląsk Cieszyński i Zaolzie) pierón, pieróńszczok
- (2.1) boleń pospolity, boleń, rap, rapa
- antonimy:
- (1.1) bojaźliwiec, cykor, strachajło, tchórz, panikarz, trusia, asekurant, ostrożniak, kapitulant, zajęcze serce, człowiek małego ducha; wulg. trzęsidupa
- uwagi:
- (2.1) zobacz też: Indeks:Polski – Ryby
- tłumaczenia:
- (2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: boleń pospolity
- białoruski: (1.1) сокал m
- francuski: (1.1) gaillard m
- hiszpański: (1.1) barbián m
- rosyjski: (1.1) хват m
- źródła:
- Skocz do góry↑
Hasło chwat w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Skocz do góry↑
Hasło chwat w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- Skocz do góry↑ Eugeniusz Bodo, Ach te baby
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/chwat#Polish
chwat
Polish
Pronunciation
Noun
chwat m pers
- (archaic) An energetic, resourceful, and daring person.
Declension
Related terms
Noun
chwat m anim
- asp (fish)
Noun
chwat m inan
- A type of semicircular iron trap for game animals.
Further reading
- chwat in Polish dictionaries at PWN
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/%D1%85%D0%B2%D0%B0%D1%82#ru
хват (język rosyjski)
- transliteracja:
- hvat
- znaczenia:
rzeczownik żywotny, rodzaj męski
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/%D1%85%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%8C
хватить (język rosyjski)
- transliteracja:
- hvatitʹ
- wymowa:
- wymowa
- znaczenia:
czasownik przechodni dokonany
- (1.1) złapać, chwycić
- (1.2) starczyć, wystarczyć
- przykłady:
- (1.1) Собака хватила за ногу. → Pies złapał za nogę.
- (1.2) Хватит! → Dosyć! albo Wystarczy!
- (1.2) С меня хватит. → Mam dosyć.
- związki frazeologiczne:
- хватить лишку • хватить через край
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%85%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8%D1%82%D1%8C
хватить
Russian
Pronunciation
Verb
хвати́ть • (xvatítʹ) pf (imperfective хвата́ть)
- (impersonal) suffice, be sufficient / enough; last out
-
э́того хва́тит ― étovo xvátit ― this will be sufficient / enough
-
на сего́дня хва́тит ― na sevódnja xvátit ― that’ll do for today!; let’s call it a day
-
у него́ хвати́ло му́жества (де́лать что́-ли́бо) ― u nevó xvatílo múžestva (délatʹ štó-líbo) ― he had the courage (to do something)
-
ему́ хвати́ло вре́мени (де́лать что́-ли́бо) ― jemú xvatílo vrémeni (délatʹ štó-líbo) ― he had (the) time enough
-
э́того должно́ хвати́ть на́ зиму ― étovo dolžnó xvatítʹ ná zimu ― this must last the winter
-
э́того ему́ хва́тит на ме́сяц ― étovo jemú xvátit na mésjac ― it will last him a month
-
мне хва́тит ― mne xvátit ― that’s enough for me, that will do for me
-
не хва́тит ― ne xvátit ― not be enough
-
не хвата́ет вре́мени (для кого́-ли́бо / чего́-ли́бо; де́лать что-ли́бо) ― ne xvatájet vrémeni (dlja kovó-líbo / čevó-líbo; délatʹ što-líbo) ― there isn’t enough time (for something; to do something)
-
у него́ не хвата́ет вре́мени ― u nevó ne xvatájet vrémeni ― he is hard pressed for time
-
у него́ не хвата́ет де́нег ― u nevó ne xvatájet déneg ― he is short of money
-
у него ша́риков не хвата́ет (colloquial) ― u nevo šárikov ne xvatájet ― he is not all there
-
ему́ по́роха не хвата́ет ― jemú póroxa ne xvatájet ― he lacks the energy; he has not got it in him, he is not up to it
-
- (idiomatic expressions)
-
хва́тит! ― xvátit! ― that will do!; enough of that!, enough!, stop it!
-
с меня́ хва́тит! ― s menjá xvátit! ― I have had enough!
-
э́того ещё не хвата́ло (colloquial) ― étovo ješčó ne xvatálo ― that’s a bit too thick, that’s the limit, that would be the last straw
-
Conjugation
perfective aspect | ||
---|---|---|
infinitive | хвати́ть xvatítʹ |
|
participles | present tense | past tense |
active | — | — |
passive | — | — |
adverbial | — | — |
present tense | future tense | |
1st singular (я) | — | — |
2nd singular (ты) | — | — |
3rd singular (он/она́/оно́) | — | хва́тит xvátit |
1st plural (мы) | — | — |
2nd plural (вы) | — | — |
3rd plural (они́) | — | — |
imperative | singular | plural |
— | — | |
past tense | singular | plural (мы/вы/они́) |
masculine (я/ты/он) | — | — |
feminine (я/ты/она́) | — | |
neuter (оно́) | хвати́ло xvatílo |
Derived terms
imperfective
- хвата́ться (xvatátʹsja)
- выхва́тывать (vyxvátyvatʹ)
- захва́тывать (zaxvátyvatʹ)
- нахва́тывать (naxvátyvatʹ)
- нахва́тываться (naxvátyvatʹsja)
- обхва́тывать (obxvátyvatʹ)
- охва́тывать (oxvátyvatʹ)
- отхва́тывать (otxvátyvatʹ)
- (no equivalent)
- перехва́тывать (perexvátyvatʹ)
- подхва́тывать (podxvátyvatʹ)
- подхва́тываться (podxvátyvatʹsja)
- (no equivalent)
- прихва́тывать (prixvátyvatʹ)
- прохва́тывать (proxvátyvatʹ)
- расхва́тывать (rasxvátyvatʹ)
- спохва́тываться (spoxvátyvatʹsja)
- схва́тывать (sxvátyvatʹ)
- схва́тываться (sxvátyvatʹsja)
- ухва́тывать (uxvátyvatʹ)
- ухва́тываться (uxvátyvatʹsja)
imperfective
- хвати́ться (xvatítʹsja)
- вы́хватить (výxvatitʹ)
- захвати́ть (zaxvatítʹ), захвата́ть (zaxvatátʹ)
- нахвата́ть (naxvatátʹ)
- нахвата́ться (naxvatátʹsja)
- обхвати́ть (obxvatítʹ), обхвата́ть (obxvatátʹ)
- охвати́ть (oxvatítʹ)
- отхвати́ть (otxvatítʹ), отхвата́ть (otxvatátʹ)
- перехвата́ть (perexvatátʹ)
- перехвати́ть (perexvatítʹ)
- подхвати́ть (podxvatítʹ)
- подхвати́ться (podxvatítʹsja)
- похвата́ть (poxvatátʹ)
- прихвати́ть (prixvatítʹ)
- прохвати́ть (proxvatítʹ)
- расхвати́ть (rasxvatítʹ), расхвата́ть (rasxvatátʹ)
- спохвати́ться (spoxvatítʹsja)
- схвати́ть (sxvatítʹ)
- схвати́ться (sxvatítʹsja)
- ухвати́ть (uxvatítʹ)
- ухвати́ться (uxvatítʹsja)
…..
Dziwne, że ciągle w j. słowiańskich istnieją takie słowa, jak np. Swat / SWaT, Swatać / SWaT+aC’, Swatanie / SWaT+aNie, itp…
…..
K’WaT+aT
Swat / SWaT
https://pl.wiktionary.org/wiki/swat#pl
swat (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- (1.1) etn. osoba, która swata dwie osoby, pośredniczy w zawieraniu związku małżeńskiego
- (1.2) ojciec zięcia lub synowej
- odmiana:
-
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik swat swatowie/swaci dopełniacz swata swatów celownik swatowi swatom biernik swata swatów narzędnik swatem swatami miejscownik swacie swatach wołacz swacie swatowie/swaci
- przykłady:
- (1.1) Ich swatem był wspólny znajomy.
- (1.2) Umówiłem się ze swatem, żeby obgadać szczegóły chrzcin naszego wnuka.
- antonimy:
- (1.2) st.pol. współteść, st.pol. współteściowa[1]
- związki frazeologiczne:
- ani brat, ani swat • ni brat, ni swat • posyłać swaty • majątek nie potrzebuje swatów
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) matchmaker
- baskijski: (1.1) ezkontzagin, ezkongile
- esperanto: (1.1) svatisto
- niemiecki: (1.1) Heiratsvermittler m, Ehestifter m
- rosyjski: (1.1) сват m
-
źródła:
- ↑ Grzegorz Jagodziński, Terminologia pokrewieństwa i powinowactwa.
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/%D1%81%D0%B2%D0%B0%D1%82#ru
сват (język ukraiński)
- transliteracja:
- svat
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski
- synonimy:
- (1.1) pot. сватач, pot. сватальник
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. сватко m, сваток m, сватонько m, сватуньо m, сватач m, сватальник m, сватання n, сватанки lm, сваха ż, свашенька ż, свашечка ż, свашка ż, свашкування n
- czas. сватати ndk., свататися ndk., свашкувати ndk.
- przym. сватів, сватальний
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%81%D0%B2%D0%B0%D1%82
…..
K’WaT+aT
Swatać / SWaT+aC’
https://sjp.pwn.pl/doroszewski/swatac;5502582.html
swatać
…..
swatać
radzić komuś małżeństwo z kimś, pośredniczyć w zawieraniu małżeństwa, polecać kogoś jako kandydata na męża lub kandydatkę na żonę
…..
https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=swata%C4%87&action=edit&redlink=1#pl
Tworzenie swatać
…..
K’WaT+aNie
Swatanie / SWaT+aNie
https://pl.wiktionary.org/wiki/swatanie
swatanie (język polski)
- wymowa:
- wymowa , IPA: [sfaˈtãɲɛ], AS: [sfatãńe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• nazal.• -ni…
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) rzecz. odczas. od: swatać
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza mianownik swatanie dopełniacz swatania celownik swataniu biernik swatanie narzędnik swataniem miejscownik swataniu wołacz swatanie
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. swat mos, swatka ż, swaty nmos, zeswatanie n, wyswatanie n
- czas. swatać ndk., zeswatać dk., wyswatać dk.
…..
I jakby tego było mało… no to istnieją jeszcze takie słowa jak, Suwać / So’+WaC’, Zwać / Z+WaC’, Zwiać / Z+WiaC’, Zwiad / Z+WiaD, Skuwać / SKo’+WaC’, czy np. Kwakać / K+WaK+aC’, itd…
Nie można zapomnieć o kolejnych kolcach wbitych w allo-allo mózgi, jak Świat / S‚+WiaT, Świt / S‚+WiT, Święto / S‚+Wie”To, Kwiat / K+WiaT, itp…
Wygląda na to, że one wszystkie mają związek z nieznanymi allo-allo słowami, jak Wyć / WyC’, czy Wać / WaC‚, ale to znów zadanie na cały nowy wpis…
A teraz na sam koniec znów jeszcze kilka dziwnych wyjątkowych słów i dźwięków wymieniających się wzajemnie, patrz S>C>T…
…..
K’K’y
Czczy / C”C„y
https://pl.wiktionary.org/wiki/czczy
czczy (język polski)
- znaczenia:
przymiotnik
- odmiana:
- (1.1–2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik czczy czcza czcze czczy czcze dopełniacz czczego czczej czczego czczych celownik czczemu czczej czczemu czczym biernik czczego czczy czczą czcze czczych czcze narzędnik czczym czczą czczym czczymi miejscownik czczym czczej czczym czczych wołacz czczy czcza czcze czczy czcze
- przykłady:
- (1.2) Ograniczamy się na ogół w wyrażaniu miłości do czczych deklaracji, wierząc naiwnie, że słowa zastąpią czyny[1].
- kolokacje:
- (1.1) pić / jeść na czczy żołądek • jelito czcze
- (1.2) czcza gadanina • czcze obietnice • czcze pogróżki • czcze wysiłki
- tłumaczenia:
- źródła:
- Skocz do góry↑ Wojciech Eichelberger, O co pytają dzieci? : o miłości i wychowaniu, 1999, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/czczy
czczy
Polish
Etymology
From Old Polish tszczy, from Proto-Slavic *tъščь(jь).
Pronunciation
Adjective
czczy m (not comparable, adverb czczo)
- empty; meaningless; ineffectual
-
Jego pogróżki to tylko czcze gadanie.
- His threats are just empty talk.
-
Declension
…..
TK’K’y
Tszczy / TS”C„y
https://en.wiktionary.org/wiki/tszczy#Old_Polish
tszczy
Old Polish
Etymology
From Proto-Slavic *tъščь(jь).
Adjective
tszczy
Descendants
- Polish: czczy
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/tъščь(jь).
…..
Proto-IE: *tweskʷ-
Slavic: *tъščь(jь), *tъščetā

…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%82%D1%89%D0%B5%D1%82%D0%B0
тщета
Russian
Etymology
From Old East Slavic тъщь (tŭščĭ), from Proto-Slavic *tъščь, from Proto-Indo-European *tweskʷ- (“desert, barren”). Compare Sanskrit तुच्छ (tuccha, “empty, vain”), Latin tesqua (“desert”)
Pronunciation
Noun
тщета́ • (tščetá) f inan (genitive тщеты́, uncountable)
Declension
Related terms
- тще́тный (tščétnyj)
UWAGA!!!
Powrócę jeszcze do tego przy okazji opisywania słów, jak Tarcie / TaR+Cie i Darcie / DaR+Cie.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%E0%A4%A4%E0%A5%81%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%9B
तुच्छ
Sanskrit
Etymology
Ultimately from Proto-Indo-European *tweskʷ- (“desert, barren”). Cognates include Latin tesqua (“desert”).
Adjective
तुच्छ • (tucchá)
Declension
more ▼Masculine a-stem declension of तुच्छ | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | तुच्छः (tucchaḥ) | ||
Gen. sg. | तुच्छस्य (tucchasya) |
more ▼Feminine ā-stem declension of तुच्छ | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | तुच्छा (tucchā) | ||
Gen. sg. | तुच्छायाः (tucchāyāḥ) |
more ▼Neuter a-stem declension of तुच्छ | |||
---|---|---|---|
Nom. sg. | तुच्छम् (tuccham) | ||
Gen. sg. | तुच्छस्य (tucchasya) |
Noun
तुच्छ • (tucchá) n
- anything trifling
- chaff
Declension
Neuter a-stem declension of तुच्छ (tucchá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | तुच्छम् tucchám |
तुच्छे tucché |
तुच्छानि / तुच्छा¹ tucchā́ni / tucchā́¹ |
Vocative | तुच्छ túccha |
तुच्छे túcche |
तुच्छानि / तुच्छा¹ túcchāni / túcchā¹ |
Accusative | तुच्छम् tucchám |
तुच्छे tucché |
तुच्छानि / तुच्छा¹ tucchā́ni / tucchā́¹ |
Instrumental | तुच्छेन tucchéna |
तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām |
तुच्छैः / तुच्छेभिः¹ tucchaíḥ / tucchébhiḥ¹ |
Dative | तुच्छाय tucchā́ya |
तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām |
तुच्छेभ्यः tucchébhyaḥ |
Ablative | तुच्छात् tucchā́t |
तुच्छाभ्याम् tucchā́bhyām |
तुच्छेभ्यः tucchébhyaḥ |
Genitive | तुच्छस्य tucchásya |
तुच्छयोः tuccháyoḥ |
तुच्छानाम् tucchā́nām |
Locative | तुच्छे tucché |
तुच्छयोः tuccháyoḥ |
तुच्छेषु tucchéṣu |
Notes |
|
References
- Monier Williams (1899), “तुच्छ”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, OCLC 458052227, page 0450.
…..
UWAGA!!!
Pytania za 1000 punktów:
A co jak to rzekomo pradawne Tszczy / TS”C”y,.. to po prostu znów błąd w zapisie, a nie rzeczywisty zapis brzmienia tego słowa, hm?
A dlaczego ciągle w j. polskim istnieje słowo Taszczy / TaS”C”y, które przecież nie zpalatelizowało się do coś jak Caszczy / CaS”C”y, hm?
Dlaczego ciągle w j. polskim i nie tylko mamy słowa jak Trzy / TZ”/R”y, Trzeszczy / TZ”/R”e+S”C”y,Trzyma / TZ”/R”y+Ma, Trze / TZ”/R”e, itp, przecież powinno to być „zpalatelizowane”, coś jak np. Crzy / CZ”/R”y, Crzeszczy / CZ”/R”e+S”C”y, Crzyma / CZ”/R”y+Ma, Crze / CZ”/R”e, porównaj: „From Old Polish tszczy, from Proto-Slavic *tъščь(jь).”
A tak swoją droga to jakoś nie odtfoszono pierwotnej postaci w tzw. PIE. Ciekawe czy dlatego, że żadne podobne słowa nie występują nigdzie indziej poza j. słowiańskim, hm?
Jest tego oczywiście dużo, dużo więcej, patrz np. Krzyk / KR”/S”yK, Krzyczeć / KR”/S”yC”+eC’, Szczekać / Z/S”+C”eK+aC’, Szczecina / S”C”eC+iNa, Szczotka / Z/S”+C„oT+Ka, itd…
…..
Kolejne dziwne wyjątki od logiki ofitzjalnych odtfoszeń w kolejnej części.
Przy okazji czeskiego štěkat, no no w j. polskim mamy np. takie słowo, jak Stękać / STe”K+aC’, więc gdzie ta rzekoma średniowieczna słowiańska palatelizacja, hm?
PolubieniePolubienie
https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%A1t%C4%9Bkat#cs
štěkat (język czeski)
czasownik
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%C5%A1t%C4%9Bkat
štěkat
Czech
Verb
štěkat impf
Related terms
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/st%C4%99ka%C4%87
stękać (język polski)
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. stęknąć)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/st%C4%99ka%C4%87
stękać
Polish
Pronunciation
IPA(key): /ˈstɛŋ.kat͡ɕ/
Verb
stękać impf (perfective stęknąć)
Conjugation
Related terms
PolubieniePolubienie
Wygląda mi na to, że Stękać / STe”K+aC’, pochodzi od Tęsknić / Te”SK+NiC’…
https://pl.wiktionary.org/wiki/t%C4%99skni%C4%87
tęsknić (język polski)
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
będę tęsknić
będziesz tęsknić
będzie tęsknić
będziemy tęsknić
będziecie tęsknić
będą tęsknić
będę tęsknić
będziesz tęsknić
będzie tęsknić
będziemy tęsknić
będziecie tęsknić
będą tęsknić
będę tęsknić
będziesz tęsknić
będzie tęsknić
byłbym tęsknił
byłbyś tęsknił
byłby tęsknił
bylibyśmy tęsknili
bylibyście tęsknili
byliby tęsknili
byłabym tęskniła
byłabyś tęskniła
byłaby tęskniła
byłybyśmy tęskniły
byłybyście tęskniły
byłyby tęskniły
byłobym tęskniło
byłobyś tęskniło
byłoby tęskniło
…..
PolubieniePolubienie
https://en.wiktionary.org/wiki/t%C4%99skni%C4%87
tęsknić
Polish
Pronunciation
Verb
tęsknić impf
Conjugation