149 Kopiąc i kpiąc z kpa w czepcu, czy innej czapie, tępy cap sapie i kipi kiepsko klepany cepem,.. czyli kolejne nierozwiązywalne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 01


A domestic sheep

A oto i nawiązanie do tragicznie-przekomicznych i dramatycznych ofitzjalnych fyfodzeń z poprzedniego odcinka. Tym razem znów zestawię ze sobą trochę jakoś tak magicznie bardzo podobnych do siebie Pra-Słowiańskich słów, z tym że… część z nich jest dźwięczna, czyli ma postać tzw. satem, a inna część jest jakoś przedziwnie ubezdźwięczniona, czyli ma postać tzw. kentum… Jak to możliwe? Ano proszę pytać o wytłumaczenie ofitzjalnych jęsykosnaftzóf. Ciekawe co wymyślą i jak to łykną i strawią inne bidne allo-allo pelikany… 🙂

Na pierwszy ogień rzucę słowa, które posiadają postacie dźwięczne tzw. satem w nagłosie. Zacznę od szczerzącej kły tragicznej angielskiej Owiecki / (L”)oW+ieCKi… Zwracam od razu uwagę, że już sama końcówka tego słowa jest bardzo kłopotliwa logicznie. Jej pierwsza części jest dźwięczna, czyli tzw. satem, w przeciwieństwie do części drugiej, ubezdźwięcznionej. czyli tzw. kentum.

Już kfasik,.. a to dopiero początek początku, bo jakoś tak dziwnie składa się, że pewne słowa ciągle odnajdywane w gwarach języka słowiańskiego, mają zarówno postać dźwięczną, czyli tzw. satem, mimo że jej mieć ofitzjalnie nie powinny, patrz postacie np. z  j. czeskiego, j. słowackiego, j. bułgarskiego, j. rosyjskiego, czy serbo-chorwackiego, itp.

Tam ciągle np. CeP CePa CeP+eM Po+GaNia, a nie TeP TePa TeP+eM Po+GaNia…

Dlaczego? Czyżby dlatego, że ofitzjalna wykładnia twierdząca o rzekomych tzw. palatalizacjach słowiańskich, które jakoś rzekomo zaszły w średniowieczu,.. no to zwykła lipa jest, a było dokładnie odwrotnie, czyli doszło do utraty dźwięczności, czyli tzw. kentumizacji?

Żeby było zabawniej, no to podobnie brzmiące słowa, używane np. w  j. polskim mają postać ubezdźwięcznioną. Więcej o postaciach ubezdźwięcznionych napiszę w następnej części.

Tymczasem tytuł tego wpisu powinien brzmieć coś jak to:

149 Shield / SHieLD, jako Target / TaRG+eT – Giermański Drag / DRaG i jego pierwotne Pra-Słowiańskie źródłosłowy i znaczenia, czyli tragiczne targnięcie się na najświętsze świętości ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 18

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/sheep

sheep (język angielski)

sheep (1.1)
wymowa:
bryt. (RP), amer.: enPR: shēp, IPA: /ʃiːp/, SAMPA: /Si:p/
wymowa brytyjska ?/i
wymowa amerykańska ?/i
nie mylić z: ship
znaczenia:

rzeczownik policzalny

(1.1) zool. owca
odmiana:
(1.1) lp sheep; lm sheep
wyrazy pokrewne:
rzecz. sheepskin, sheepy
przym. sheepish, sheep-like, sheeplike, sheepy
związki frazeologiczne:
wolf in sheep’s clothing
etymologia:
średnioang. sheep, scheep, schep, schepe < st.ang. sċēap < pragerm. *skēpą
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Angielski – Ssaki

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/sheep

sheep

English

A domestic sheep

Pronunciation

Etymology 1

From Middle English sheep, scheep, schep, schepe, from Old English sċēap, from Proto-Germanic  *skēpą (compare West Frisian skiep, North Frisian schäip,  Dutch schaap, German Schaf), beside *keppô (compare Old Norse kjappi (“he-goat”), dialectal German Kippe (“newborn calf”)), of unknown origin. Perhaps from the same Scythian word (compare Ossetian цӕу (cæw, “goat”), Persian چپش‎ (čapiš, “yearling goat”))[1] which was borrowed into Albanian as cjap,  sqap (“he-goat”) and into Slavic (compare Polish cap). After Kroonen, *skēpą is instead from the root of Proto-Germanic *skabaną (“to scratch”) via Kluge’s law.[2] (…)

UWAGA!!!

Wg ofitzjalnych jęsykosnaftzóf Pra-Słowiańskie słowo Cap / CaP, zostało jednocześnie zapożyczone do j. słowiańskiego co najmniej 2 albo i nawet 3 razy… Raz od Scytów, Osetyjczyków, czy innych Irańczyków… Drugi raz od Rumunów, a żeby nie było za prosto, no to jest jeszcze trzecia możliwość, że słowo to zapożyczone zostało jakoś, kiedyś od… jakichś Turków.. No tak. Jakie to logicznie oczywiste i jednoznacznie proste, nieprawdaż?

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/cap#Polish

cap

Polish

Etymology

From Romanian țap.

Pronunciation

Noun

cap m anim

  1. billy-goat
  2. buck (male of an antlered animal)

Declension

declension of cap
singular plural
nominative cap capy
genitive capa capów
dative capowi capom
accusative capa capy
instrumental capem capami
locative capie capach
vocative capie capy

Derived terms

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%C8%9Bap#Romanian

țap

Romanian

Etymology

Akin to or derived from Albanian cjap, itself possibly of Scythian origin. Some Slavic languages may have also gotten the word from Scythian or an Indo-Iranian language; compare Ukrainian цап (cap).

Noun

țap m (plural țapi)

  1. he-goat
  2. buck
  3. beer mug

Declension

declension of țap
singular plural
indefinite articulation definite articulation indefinite articulation definite articulation
nominative/accusative (un) țap țapul (niște) țapi țapii
genitive/dative (unui) țap țapului (unor) țapi țapilor
vocative țapule țapilor

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/cjap#Albanian

cjap

Albanian

Alternative forms

Etymology

From Scythian *čapi (compare Ossetian цӕу (cæw)), from Turkic *čepiš (“half-yearling kid”) (whence Persian چپش‎ (čapiš, “yearling kid”), Azeri çəpiş). Lent Romanian țap. Doublet of sqap, with initial s– identical to Germanic (see sheep).

Pronunciation

  • IPA(key): /t͡sjap/
  • Hyphenation: cjap

Noun

cjap m (indefinite plural cjape, definite singular cjapi, definite plural cjapet)

  1. he-goat, billy goat

Declension

declension of cjap
indefinite forms
(trajta të pashquara)		 definite forms
(trajta të shquara)
singular
(numri njëjës)		 plural
(numri shumës)		 singular
(numri njëjës)		 plural
(numri shumës)
nominative
(emërore)		 cjap cjape cjapi cjapet
accusative
(kallëzore)		 cjap cjape cjapin cjapet
genitive
(gjinore)
(i/e/të/së)		 cjapi cjapeve cjapit cjapeve
dative
(dhanore)		 cjapi cjapeve cjapit cjapeve
ablative
(rrjedhore)		 cjapi cjapesh cjapit cjapeve

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Scythian/%C4%8Dapi&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Scythian/čapi.

…..

UWAGA!!!

Czyli jednak Cap / CaP, to nie jest zapożyczenie od-irańskie, czy od-rumuńskie,.. ale od-tureckie, patrz: from Turkic *čepiš (“half-yearling kid”)… No tak… Jakie to oczywiste,.. jak np. budowa Cepa / CePa…

No ładnie, no ale co z tym Cepem / CeP+eM? Od kogo on został zapożyczony wg. ofitzjalnych jęsykosnaftzóf, hm?

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/cep

Słownik etymologiczny języka polskiego/cep

cep, cepy, cepak, do młócenia, ale i ‚przybór błazna’, »błazen z cepami«. Prasłowo, to samo co w czepić, przyczepić, i w szczepa, szczepić, bo pień skoip- ‚odłupywać, odłamywać’; u nas i na całym Zachodzie tylko cep, cepy, w owem ograniczonem znaczeniu, ale na Południu i Rusi  cěp nierównie szerszy, cerk. cěpiti, ‚szczepać’, bułg. cěpiŭ, ‚rozorywam’, ‚rozdzieram’, serb. cjepka, ‚polano’, słowień. cep, ‚szczep’, drewocep, ‚drzewoszczep’, małorus. cipok, ‚laska’, rus. ociep, ‚ramię (studni)’; tu i cerk. i rus. ocěpěněti, ‚wysychać (jak szczepa)’, ‚zmartwieć’, u Czechów i ‚zdechnąć’, s-ciplina, ‚ścierw’. Pień skoip, skeip i skep, grec. skoipos, ‚koło garncarskie’, niem. Scheibe z skība (stąd nasze skiba i szyba, p.), grec.  skipōn i łac. scipio, ‚pałka’, niemiec. Schiff, ‚okręt'(?); do skep, grec. skeparnos, ‚siekiera’.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/cep

cep (język polski)

cep (1.1)

wymowa:
IPA: [ʦ̑ɛp], AS: [cep] wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) daw. roln. narzędzie rolnicze do ręcznego młócenia zboża, składające się z dwóch kijów: dłuższego trzonka (zwanego dzierżakiemlub cepiskiem) i krótszego bijaka połączonych ze sobą rzemienną gązwą; zob. też cep w Wikipedii
(1.2) daw. wojsk. broń drzewcowa używana w średniowieczu podobna do cepa (1.1); zob. też cep bojowy w Wikipedii

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) pot. pogard. głupek
odmiana:
(1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik cep cepy
dopełniacz cepa cepów
celownik cepowi cepom
biernik cep cepy
narzędnik cepem cepami
miejscownik cepie cepach
wołacz cepie cepy
(2.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik cep cepy
dopełniacz cepa cepów
celownik cepowi cepom
biernik cepa cepów
narzędnik cepem cepami
miejscownik cepie cepach
wołacz cepie cepy
hiperonimy:
(1.1) narzędzie
(1.2) broń drzewcowa
związki frazeologiczne:
prosty jak budowa cepa • prosty jak konstrukcja cepa
tłumaczenia:

cep (język czeski)

cep (1.1)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny

(1.1) cep

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/cep

cep

Czech

Etymology

From Proto-Slavic *cěpъ, from Proto-Indo-European *skey-.

Noun

cep m

  1. flail (tool)

Declension

singular plural
nominative cep cepy
genitive cepu cepů
dative cepu cepům
accusative cep cepy
vocative cepe cepy
locative cepu cepech
instrumental cepem cepy

Polish

cep

Etymology

From Proto-Slavic *cěpъ.

Pronunciation

Noun

cep m inan

  1. flail

Declension

declension of cep
singular plural
nominative cep cepy
genitive cepa cepów
dative cepowi cepom
accusative cep cepy
instrumental cepem cepami
locative cepie cepach
vocative cepie cepy

Slovak

Etymology

From Proto-Slavic *cěpъ.

Pronunciation

Noun

cep m (genitive singular cepa, nominative plural cepy, declension pattern of dub)

  1. flail

Declension of cep

singular plural
nominative cep cepy
genitive cepa cepov
dative cepu cepom
accusative cep cepy
locative cepe cepoch
instrumental cepom cepmi

Derived terms

Further reading

  • cep in Slovak dictionaries at korpus.sk

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/cijep#Serbo-Croatian

cijep

Serbo-Croatian

Etymology 1

From Proto-Slavic *cěpъ (Russian цеп (cep), Polish cepy).

Alternative forms

Pronunciation

  • IPA(key): /t͡sijêːp/
  • Hyphenation: ci‧jep

Noun

cijȇp m (Cyrillic spelling ције̑п)

  1. slip, graft, scion (shoot or twig containing buds from a woody plant, used in grafting)

Declension

Declension of cijep
singular plural
nominative cijȇp cjȅpovi
genitive cijepa cjepova
dative cijepu cjepovima
accusative cijep cjepove
vocative cijepe cjepovi
locative cijepu cjepovima
instrumental cijepom cjepovima

Etymology 2

From cijépati.

Alternative forms

  • (Ekavian): cep

Pronunciation

  • IPA(key): /t͡sîːjep/
  • Hyphenation: ci‧jep

Noun

cȋjep m (Cyrillic spelling ци̑јеп)

  1. This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text {{rfdef}}.
Declension
Declension of cijep
singular plural
nominative cijep cijepovi / cjepovi
genitive cijepa cijepova / cjepova
dative cijepu cijepovima / cjepovima
accusative cijep cijepove / cjepove
vocative cijepe cijepovi / cjepovi
locative cijepu cijepovima / cjepovima
instrumental cijepom cijepovima / cjepovima

References

  • “cijep”, in Hrvatski jezični portal, 2006–2018
  • “cijep”, in Hrvatski jezični portal, 2006–2018

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/cepati#Serbo-Croatian

cepati

Serbo-Croatian

Alternative forms

Etymology

From cȇp.

Pronunciation

  • IPA(key): /t͡sěːpati/
  • Hyphenation: ce‧pa‧ti

Verb

cépati impf (Cyrillic spelling це́пати)

  1. (transitive, intransitive) to tear, tear up
  2. (transitive, intransitive) to rip
  3. (transitive, intransitive) to chop
  4. (transitive, intransitive) to split, break (apart)

Conjugation

Conjugation of cepati
Infinitive: cepati Present verbal adverb: cépajūći Past verbal adverb: — Verbal noun: cépānje
Number Singular Plural
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Verbal forms ja ti on / ona / ono mi vi oni / one / ona
Present cepam cepaš cepa cepamo cepate cepaju
Future Future I cepat ću1
cepaću		 cepat ćeš1
cepaćeš		 cepat će1
cepaće		 cepat ćemo1
cepaćemo		 cepat ćete1
cepaćete		 cepat će1
cepaće
Future II budem cepao2 budeš cepao2 bude cepao2 budemo cepali2 budete cepali2 budu cepali2
Past Perfect cepao sam2 cepao si2 cepao je2 cepali smo2 cepali ste2 cepali su2
Pluperfect3 bio sam cepao2 bio si cepao2 bio je cepao2 bili smo cepali2 bili ste cepali2 bili su cepali2
Imperfect cepah cepaše cepaše cepasmo cepaste cepahu
Conditional I cepao bih2 cepao bi2 cepao bi2 cepali bismo2 cepali biste2 cepali bi2
Conditional II bio bih cepao2 bio bi cepao2 bio bi cepao2 bili bismo cepali2 bili biste cepali2 bili bi cepali2
Imperative — cepaj — cepajmo cepajte —
Active past participle cepao m / cepala f / cepalo n cepali m / cepale f / cepala n
Passive past participle cepan m / cepana f / cepano n cepani m / cepane f / cepana n
1   Croatian spelling: others omit the infinitive suffix completely and bind the clitic.
2   For masculine nouns; a feminine or neuter agent would use the feminine and neuter gender forms of the active past participle and auxiliary verb, respectively.
3   Often replaced by the past perfect in colloquial speech, i.e. the auxiliary verb biti (to be) is routinely dropped.
* Note: The aorist and imperfect have nowadays fallen into disuse and as such they are found only in literary texts; routinely replaced by the past perfect in both formal and colloquial speech.

Derived terms

References

  • “cepati”, in Hrvatski jezični portal, 2006–2018

UWAGA!!!

Dlaczego w powyższych gwarach języka słowiańskiego nie zachowała się postać rzekomo pierwotnie ubezdźwięczniona, która powinna brzmieć coś jak Tep / TeP, hm? A no bo ofitzjalni jęsykosnaftzy odtfoszyli to sobie inaczy, bo tak im pasowało…

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/c%C4%9Bp%D1%8A

Reconstruction:Proto-Slavic/cěpъ

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Indo-European *(s)kēi-p- : *(s)koi-p-. Compare Lithuanian skiẽpas, skiẽpti : skiẽbti, Old High German skivaro, Old Norse skīfa, Ancient Greek  σκοῖπος (skoîpos), σκἰπων (skipōn). Probably related to Ancient Greek σκίπων (skípōn), Latin sсīрiō, Proto-Germanic *skipą  (“ship; hollow object”), perhaps  Latin scindō (“I split”), Ancient Greek σχίζω (skhízō, “I split, cleave”), Sanskrit छिनत्ति (chinatti), perhaps  Sanskrit शिफा (śíphā, “fibrous or flexible root”).

Noun

*cěpъ m

  1. stick[1]

Declension

*cěpъ (hard o-stem)
Singular Dual Plural
Nominative *cěpъ *cěpa *cěpi
Accusative *cěpъ *cěpa *cěpy
Genitive *cěpa *cěpu *cěpъ
Locative *cěpě *cěpu *cěpěxъ
Dative *cěpu *cěpoma *cěpomъ
Instrumental *cěpъmь, *cěpomь* *cěpoma *cěpy
Vocative *cěpe *cěpa *cěpi
* -ъmь in North Slavic, -omь in South Slavic.

Derived terms

Related terms

Descendants

References

  • Vasmer, Max (1964–1973), “цеп”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačev O. N., Moscow: Progress
  • Černyx, P. Ja. (1999), “цеп”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 366
  • Trubačev O. N., editor (1976), “*cěpъ”, in Etimologičeskij slovarʹ slavjanskix jazykov [Etymological dictionary of Slavic languages] (in Russian), volume 03, Moscow: Nauka, page 186
  • ^ Vasmer, Max (1964–1973), “цепенеть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačev O. N., Moscow: Progress

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/(s)k%C4%93i-p-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/(s)kēi-p-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/(s)koi-p-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/(s)koi-p-.

…..

Dziwne? No to czepmy się jeszcze czegoś innego…

…..

https://sjp.pl/czepi%C4%87

czepić

czepić się:
1. chwycić się, zahaczyć się;
2. dopatrzeć się ujemnych cech kogoś lub czegoś, często bez podstaw

…..

https://sjp.pl/czepia%C4%87

czepiać

1. potocznie: nagabywać;
2. czepiać się:
a) chwytać się, zahaczać się;
b) dopatrywać się ujemnych cech kogoś lub czegoś, często bez podstaw

…..

https://sjp.pwn.pl/sjp/sczepic-sie;2519698.html

sczepić się — sczepiać się

1. «złączyć się z czymś, z kimś przez zaczepienie o coś»
2. «objąć jeden drugiego, walcząc»

…..

https://sjp.pwn.pl/slowniki/rozczepi%C4%87.html

rozczepić

rozczepić — rozczepiać «oddzielić od siebie rzeczy ściśle przylegające, sczepione ze sobą»
rozczepić się — rozczepiać się «o połączonych, sczepionych częściach jakiejś całości: oderwać się od siebie»

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/zaczep

zaczep (język polski)

zaczep (1.1)

wymowa:
IPA: [ˈzaʧ̑ɛp], AS: [začep]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) techn. mechanizm, który służy do tego, aby coś zaczepić

czasownik, forma fleksyjna

(2.1) 2. os. lp, rozk. od: zaczepić
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik zaczep zaczepy
dopełniacz zaczepu zaczepów
celownik zaczepowi zaczepom
biernik zaczep zaczepy
narzędnik zaczepem zaczepami
miejscownik zaczepie zaczepach
wołacz zaczepie zaczepy
(2.1) zob. zaczepiać
wyrazy pokrewne:
rzecz. zaczepka ż, zaczepienie n, zaczepianie n, czepianie n, czepienie n
czas. zaczepiać ndk., zaczepić dk., czepiać ndk., czepić dk.
przym. zaczepowy, zaczepny, zaczepialski
tłumaczenia:

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/zaczepia%C4%87#pl

zaczepiać (język polski)

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. zaczepić)

(1.1) mocować coś na czymś wystającym
(1.2) zawadzać o coś podczas ruchu
(1.3) zatrzymywać kogoś, podejmując relację
(1.4) rozpoczynać agresywną prowokację czy bójkę
(1.5) wstępować gdzieś na trochę podczas przemieszczania się

czasownik zwrotny niedokonany zaczepiać się (dk. zaczepić się)

(2.1) zatrzymywać się lub zawisać, zahaczywszy o coś
(2.2) chwytać za coś, przytrzymywać się czego
(2.3) zaczepiać (1.2) siebie nawzajem
(2.4) pot. znajdować tymczasowe mieszkanie lub pracę
synonimy:
(1.1) przyczepiać, przymocowywać, umocowywać, wieszać
(1.3) zagadywać, zatrzymywać
(2.1) zahaczać się
(2.2) chwytać
wyrazy pokrewne:
rzecz. zaczep mrz, zaczepianie n, zaczepienie n, zaczepka ż
czas. zaczepić
przym. zaczepny
przysł. zaczepnie
tłumaczenia:

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/czepiec

czepiec (język polski)

czepiec (1.1)

wymowa:
IPA: [ˈʧ̑ɛpʲjɛʦ̑], AS: [čepʹi ̯ec], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j  wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) hist. etn. rodzaj kobiecego nakrycia głowy; zob. też czepiec (nakrycie głowy) w Wikipedii
(1.2) anat. zool. jeden z żołądków przeżuwaczy; zob. też czepiec (przeżuwacze) w Wikipedii
(1.3) anat. zob. czepiec ścięgnisty
odmiana:
(1.1–3)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik czepiec czepce
dopełniacz czepca czepców
celownik czepcowi czepcom
biernik czepiec czepce
narzędnik czepcem czepcami
miejscownik czepcu czepcach
wołacz czepcu czepce
przykłady:
(1.1) W czasie oczepin ścinano warkocz i zakładano pannie młodej czepiec.
(1.2) Krowy mają cztery żołądki zwane kolejno żwaczem, czepcem, księgami i trawieńcem.
synonimy:
(1.1) czepek
wyrazy pokrewne:
rzecz. czapka ż, oczepiny nmos, czapkowanie n

zdrobn. czepek m, czepeczek m
czas. czapkować ndk.
przym. czepcowy
tłumaczenia:
(1.3) zobacz listę tłumaczeń w haśle: czepiec ścięgnisty

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/czepiec

czepiec

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *čepьcь.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈt͡ʂɛ.pʲɛt͡s/

Noun

czepiec m inan (diminutive czepek)

  1. bonnet (type of women’s hat)
  2. reticulum (the second stomach in a cow or other ruminant)

Declension

declension of czepiec
singular plural
nominative czepiec czepce
genitive czepca czepców
dative czepcowi czepcom
accusative czepiec czepce
instrumental czepcem czepcami
locative czepcu czepcach
vocative czepcu czepce

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/%C4%8Dep%D1%8Cc%D1%8C

Reconstruction:Proto-Slavic/čepьcь

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Indo-European *(s)kep-

Noun

*čepьcь m

  1. bonnet

Declension

*čepьcь (soft o-stem)
Singular Dual Plural
Nominative *čepьcь *čepьca *čepьci
Accusative *čepьcь *čepьca *čepьcę̇
Genitive *čepьca *čepьcu *čepьcь
Locative *čepьci *čepьcu *čepьcixъ
Dative *čepьcu *čepьcema *čepьcemъ
Instrumental *čepьcьmь, *čepьcemь* *čepьcema *čepьci
Vocative *čepьče *čepьca *čepьci
* -ьmь in North Slavic, -emь in South Slavic.

Descendants

  • East Slavic:
  • South Slavic:
    • Old Church Slavonic:
      Cyrillic: [Term?]
      Glagolitic: [Term?]
    • Bulgarian: [Term?]
    • Macedonian: [Term?]
    • Serbo-Croatian:
      Cyrillic: [Term?]
      Latin: [Term?]
    • Slovene: [Term?]

Refrences

  • Ľubor Králik, Stručný etymologický slovník slovenčiny, 2016, ISBN 9788022414937.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/(s)kep-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/(s)kep-.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/czapa

czapa (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈʧ̑apa], AS: [čapa] wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) zgrub. od: czapka
(1.2) reg. warmiński człowiek wybitnie niezdarny, ciamajda
(1.3) gw. przestępcza głowa, czaszka[1]
(1.4) gw. przestępcza kara śmierci, wyrok śmierci[2]
(1.5) gw. konspiracyjno-partyzancka rozstrzelanie[1]
(1.6) roln. słomiane przykrycie tradycyjnego ula
(1.7) geol. warstwa mineralna bądź gazowa w górnej części jakiegoś złoża
(1.8) geogr. zob. czapa lodowa
(1.9) bud. zob. czapa kominowa
odmiana:
(1.1–9)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik czapa czapy
dopełniacz czapy czap
celownik czapie czapom
biernik czapę czapy
narzędnik czapą czapami
miejscownik czapie czapach
wołacz czapo czapy
synonimy:
(1.2) ciapa, ciamajda, niezdara
wyrazy pokrewne:
rzecz. czapka ż, czapeczka ż, czapkowanie n, czapkarstwo n, czapnictwo n, czapkarz m, czapnik m, czapica ż
czas. czapkować ndk.
przym. czapkowy
związki frazeologiczne:
dać w czapę • dostać w czapę • oberwać w czapę
uwagi:
zob. też czapa w Wikipedii
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających zgrubień zobacz listę tłumaczeń w haśle: czapka
(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: ciamajda
źródła:
  1. ↑ Skocz do:1,0 1,1 Stanisław Kania, Słownik argotyzmów, s. 64, Warszawa, Wiedza Powszechna, 1995, ISBN 83–214–0993–8.
  2. Skocz do góry↑ Miejski słownik slangu

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/czapka#pl

czapka (język polski)

czapka (1.1)

czapka (1.1)

wymowa:
wymowa ?/i, IPA: [ˈʧ̑apka], AS: [čapka]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) rodzaj nakrycia głowy wykonanego przeważnie z miękkiego materiału, czasem ze sztywnymi wstawkami takimi jak denko lub daszek; zob. też czapka w Wikipedii
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik czapka czapki
dopełniacz czapki czapek
celownik czapce czapkom
biernik czapkę czapki
narzędnik czapką czapkami
miejscownik czapce czapkach
wołacz czapko czapki
przykłady:
(1.1) Kiedy mówisz komuś „dzień dobry”, powinieneś zdjąć czapkę.
kolokacje:
(1.1) zdejmować / zdjąć / zakładać / założyć czapkę • barania / futrzana / wełniana czapka • czapka wojskowa / harcerska / marynarska / … • czapka z nausznikami / z daszkiem / z otokiem • czapka bejsebolowa • czapka kucharska • czapka frygijska • czapka garnizonowa • czapka polowa • czapka studencka • czapka Monomacha
synonimy:
(1.1) reg. boba
hiperonimy:
(1.1) nakrycie głowy
hiponimy:
(1.1) baranica, beret, bermyca, biret, budionowka, budyniówka, bustina, camauro, chaperon, czako, bejsbolówka, dekiel, desperatka, dokerka, dżokejka, fez, furażerka, giwer, glengarry, infuła, jarmułka, kalotka, kapuza, kaszkiet, kepi, kokosznik, kołpak, krymka, leninówka, lisiurka, magierka, maciejówka, mazepinka, mycka, pakol, pilos, pilotka, papacha, piuska, rogatywka, toczek, szlafmyca, sztrajmł, uszanka
meronimy:
(1.1) daszek, denko, nausznik, otok, pompon, ściągacz
wyrazy pokrewne:
rzecz. czepek m, czepiec m, oczepiny nmos, czapkowanie n, czapnik m, czapnictwo n, czapica ż, Czapka ż, czapkarstwo n, czapkarz m, czapkowany m

zdrobn. czapeczka ż
zgrub. czapa ż
czas. czapkować ndk.
przym. czapkowy, czapniczy, czapkarski, czepkowy
związki frazeologiczne:
czapka niewidka • czapki z głów! • czapka frygijska • czapką, papką i solą ludzie ludzi niewolą • lisia czapka • na złodzieju czapka gore • cześć i czapka • nisko czapkować
uwagi:
zobacz też: Indeks:Polski – Ubrania
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/cap

cap

English

Pronunciation

  • IPA(key): /kæp/
  • Hyphenation: cap
  • Rhymes: -æp

Etymology 1

From Middle English cappe, from Old English cæppe, from Late Latin cappa.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/cappa#Latin

cappa

Latin

Etymology

Perhaps the shortened form of capitulāre (“head tax”), from caput. Another theory derives it from Ancient Greek [Term?].

Pronunciation

Noun

cappa f (genitive cappae); first declension

  1. (Late Latin) cape, sleeveless coat

Declension

First declension.

Case Singular Plural
nominative cappa cappae
genitive cappae cappārum
dative cappae cappīs
accusative cappam cappās
ablative cappā cappīs
vocative cappa cappae

Derived terms

Descendants

References

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/caput#Latin

caput

Latin

Etymology

From Proto-Italic *kaput, from Proto-Indo-European *kauput-, *káput (“head”). Cognates include German Haupt and English head.

Pronunciation

Noun

caput n (genitive capitis); third declension

  1. head
  2. (New Latin, anatomy) headlike protuberance on an organ or body part, usually bone, for instance caput ulnae
  3. (New Latin, medicine) a disease; a severe swelling of the soft tissues of a newborn’s scalp that develops as the baby travels through the birth canal
  4. (figuratively) the vital part
  5. (of a river) origin, source, head
  6. (figuratively) life
  7. capital city
  8. (poetic) leader, chief
  9. (in writings) division, section, paragraph, chapter

Usage notes

Caput can be used with either a genitive or a dative in the sense of a capital city.

Inflection

Third declension neuter.

Case Singular Plural
nominative caput capita
genitive capitis capitum
dative capitī capitibus
accusative caput capita
ablative capite capitibus
vocative caput capita

Alternative forms

  • (part or division of a writing): cap., c.

Synonyms

  • (in writings: division, section, paragraph, chapter): capitulum

Derived terms

Descendants

References

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/head#English

head

English

Alternative forms

Etymology

From Middle English hed, heed, heved, heaved, from Old English hēafod (“head; top; source, origin; chief, leader; capital”), from Proto-Germanic *haubudą (“head”), from Proto-Indo-European *kauput-, *káput (“head”), a variant of *kapōlo-(“head, bowl”).

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Haupt#German

Haupt

Alemannic German

Etymology

From Middle High German houpt, from Old High German houbit, from Proto-Germanic *haubudą, from Proto-Indo-European *kaput-. Cognate with German Haupt, Dutch hoofd, Saterland Frisian Hööft, English head, Crimean Gothic hoef.

Noun

Haupt n (diminutive Häuptli)

  1. (Uri, anatomy, of livestock) head

References

German

Alternative forms

Etymology

From Middle High German houbet, höubet, from Old High German houbit, from Proto-Germanic *haubudą, ultimately from Proto-Indo-European *kaput-, *kauput-. The standardized form without umlaut is from Upper German, in which -ou- did not undergo umlaut before labials. The Central German form with umlaut is preserved in Häuptling and zu Häupten. Cognate with Dutch hoofd, Low German Hööft,  English head, Danish hoved, Gothic 𐌷𐌰𐌿𐌱𐌹𐌸 (haubiþ).

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/haubud%C4%85

Reconstruction:Proto-Germanic/haubudą

Proto-Germanic

Etymology

From Proto-Indo-European *kauput-, *káput-, a variant of *kapōlo (“head, bowl”). Cognate with Latin caput and Sanskrit कपुच्छल  (kapúcchala). The original form in Germanic was *háfudą (or possibly *habúdą), whereas –b– in the other two forms is the result of Verner’s law after a shift in stress onto the following syllable. The secondary –au– of *haubúdą presumably arose by influence from the following stressed –u-.[1] The form haubídą shows variation in the ending possibly also seen in Latin (compare nominative caput vs. genitive capitis, although the genitive is usually thought to descend from *kaputes/-os). The same root but with an alternate ending also appears in Germanic: Old English hafola (“head”), from *hafulǭ, from Proto-Indo-European *kapōlo. The presence of initial –a– in both words (hafudą and hafulǭ) remains unexplained.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈxɑu̯.βu.ðɑ̃/

Noun

*haubudą n

  1. head

Inflection

Declension of *haubudą (neuter a-stem)
singular plural
nominative *haubudą *haubudō
vocative *haubudą *haubudō
accusative *haubudą *haubudō
genitive *haubudas, *haubudis *haubudǫ̂
dative *haubudai *haubudamaz
instrumental *haubudō *haubudamiz

Descendants

< *haubudą:

< *haubidą:

< *hafudą (or *habudą):

References

  1. ^ Carl Marstrander, Klodvignavet og den germanske dissimilationslov (Oslow: Dybwad, 1925), 25.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/kauput-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/kauput-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/kaput&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/kaput.

…..

Podam teraz źródłosłów dla Pra-Słowiańskiego słowa Czapa / C”aPa.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/czub

czub

czub, czubek, czubić, czuba(s)ty; czuba, pogardliwe, ‘dziewka’, ‘chłopka’: »kędy pani w pomietle, wszytkiem rządzi czuba«, »posadzono też  czubę do stołu«, »a moja czuba«, »w niezwykłej stoi czuba szacie«, »na miesiąc mu mało jedna czuba«, Potocki; »czuby słuźyste«, »do owej wiernej czuby«, Jabłonowski 1731 r.; u Serbów czupa, ‘babsko (nieczesane)’, i tak samo u innych Słowian. Obok czub (nawet u Czechów czub, nie *czib, i bynajmniej to nie morawskie, lecz czeskie, choć »głosowni« czeskiej przeczy!) jest wszędzie i czup (u nas tylko w czuprynie, co Rej stale szupryną pisze, np. »szuprynki workom rozwiązać«, ‘pieniądze wydawać’, bo w workach składano je, papierowych nie znając; szupryna, czupryna uchodzi ogólnie za pożyczkę małoruską, czupryna, ale Rej żadnych podobnych pożyczek nie znał!). Nie wiemy więc, co pierwotne; brak dalszych pewnych odpowiedników.

…..

https://sjp.pwn.pl/sjp/czub;2450791.html

czub

1. «kępka sterczących piór na głowie ptaka; też: kępka sierści na głowie innego zwierzęcia»
2. «wysoko upięte włosy»
3. «szpiczaste zakończenie czegoś»
4. zob. czubek w zn. 1, 5.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/czub

czub (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) szpiczasty koniec czegoś
(1.2) fryzura z uniesionymi włosami
(1.3) zool. kępka piór lub sierści na głowie

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) pejor. osoba psychicznie chora
synonimy:
(1.1) szpic
(1.3) grzebień
wyrazy pokrewne:
rzecz. czubacz mzw, czubatka ż, czubek mos/mrz
przym. czubaty
związki frazeologiczne:
mieć w czubie
etymologia:
(2.1) zgrub. od czubek
tłumaczenia:

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/czopek

czopek (język polski)

czopki (1.2)

czopki (1.3)
wymowa:
IPA: [ˈʧ̑ɔpɛk], AS: [čopek] wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) zdrobn. od: czop
(1.2) mały czop
(1.3) med. farm. lekarstwo do przyjmowania doodbytniczo, rzadziej dopochwowo lub docewkowo; zob. też czopek w Wikipedii
(1.4) anat. światłoczuły receptor siatkówki oka; zob. też czopki w Wikipedii
(1.5) przen. grub. o kimś, kto bezceremonialnie podlizuje się – „włazi w dupę”
odmiana:
(1.1–4)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik czopek czopki
dopełniacz czopka czopków
celownik czopkowi czopkom
biernik czopek czopki
narzędnik czopkiem czopkami
miejscownik czopku czopkach
wołacz czopku czopki
przykłady:
(1.3) To lekarstwo przyjmuje się w formie czopka.
synonimy:
(1.2) szpuncik, zatyczka
hiperonimy:
(1.3) lekarstwo
wyrazy pokrewne:
rzecz. czop m, czopowanie n, czopkowanie n, zaczopowanie n, zaczopkowanie n, czopuch m, Czopowice nmos, Czop m
czas. czopować ndk., zaczopować dk., czopkować ndk., zaczopkować dk.
przym. czopowy, czopkowy
uwagi:
(1.4) por. pręcik • globulka
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: czop

…..

Wystarczy? A co powiecie na to…

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/capn%C4%85%C4%87

capnąć

capnąć (a jest i cupnąć, przycapnąć i przycupnąć), zacapić, capanka (chapanka) i t. d., łap(u)-cap(u); dźwiękonaśladowcze; tak samo w rus. cap! capat’, capnut’, ‘chwycić (po uchu!)’; inni Słowianie używają tego cap, capać, o ‘chodzie ciężkim w błocie’.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/ciapa%C4%87

ciapać

ciapać, »ciapu-groch, ciapu-kapusta«, o ‘chodzie niedołężnym (i po błocie)’ i o ‘niedołędze’; dźwiękonaśladowcze; por. wyżej capnąć.

…..

https://sjp.pwn.pl/slowniki/ciapanie.html

ciapanie

ciap pot. «odgłos chodzenia po błocie»
ciapać zob. ciapnąć.

ciapnąć — ciapać

1. pot. «uderzyć lub uciąć coś ostrym narzędziem»
2. ciapać pot. «iść powoli, z trudem, zwłaszcza po błocie»
ciapanie
ciap
ciapać
ciap-ciap

……

https://pl.wiktionary.org/wiki/ciapa%C4%87

ciapać (język polski)

znaczenia:

czasownik

(1.1) iść z trudem, zwłaszcza po błocie[1]
wyrazy pokrewne:
rzecz. ciapanie n
czas. ciapnąć dk.
tłumaczenia:
źródła:
  1. Skocz do góry↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/ciapa

ciapa (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈʨ̑apa], AS: [ćapa], zjawiska fonetyczne: zmięk. wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski/żeński

(1.1) pot. osoba niezdarna lub ślamazarna
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik ciapa ciapy
dopełniacz ciapy ciap
celownik ciapie ciapom
biernik ciapę ciapy
narzędnik ciapą ciapami
miejscownik ciapie ciapach
wołacz ciapo ciapy
przykłady:
(1.1) Ależ z niego ciapa! Wszystko robi tak powoli i niezdarnie.
synonimy:
(1.1) ciamajda, ślamazara, oferma, niezdara
wyrazy pokrewne:
przym. ciapowaty
rzecz. ciapowatość ż
tłumaczenia:
(1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: ciamajda

…..

https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/cipa-i-cipka;8364.html

cipa i cipka

25.06.2007

  Witam serdecznie. Na stronie: http://sjp.pwn.pl/lista.php?co=cipka podane jest następujące znaczenie słowa cipka:

1. pot. «kura, zwłaszcza młoda»
2. posp. «żeński organ płciowy»
3. posp. «o kobiecie, zwłaszcza niezbyt mądrej i traktowanej głównie jako obiekt seksualny».

Bardzo chciałabym się dowiedzieć, jaka jest etymologia tego słowa w znaczeniu nr 2 i od kiedy zaczęto go w takim znaczeniu używać. W jaki sposób znaczenie nr 1 (pochodzące od cip-cip: pot. «wykrzyknik używany w celu przywołania ptactwa domowego») „ewoluowało” w znaczenie nr 2? Nie widzę żadnego związku pomiędzy nimi. I jeszcze jedno pytanie. Dlaczego wyraz cipa (względem którego wyraz cipka – jak sądzę – jest zdrobnieniem) jest zaklasyfikowany jako wulgarny, natomiast cipka – nie. Bo, poprzez analogię, to tak, jakby słowo łapka było przyjęte w pospolitym użyciu, natomiast łapa było już nieprzyzwoite i wulgarne.  Z góry dziękuję za odpowiedź. A w zasadzie to dziękuję za całą Poradnię Językową, bo to jedyne chyba miejsce, gdzie mogę uzyskać odpowiedzi na moje pytania.

Krystyna Długosz-Kurczabowa, Uniwersytet Warszawski

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/cipa

cipa (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈʨ̑ipa], AS: [ćipa], zjawiska fonetyczne: zmięk. wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) wulg. (dawniej gw.)[1] żeński narząd rozrodczy
(1.2) wulg. pogardliwie o kobiecie[2]
(1.3) wulg. o osobie niezaradnej
(1.4) gw. kura[3][4]
odmiana:
(1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik cipa cipy
dopełniacz cipy cip
celownik cipie cipom
biernik cipę cipy
narzędnik cipą cipami
miejscownik cipie cipach
wołacz cipo cipy
przykłady:
(1.1) Z oburzeniem zwierzyła się przyjaciółce, że jej ginekolog używa słowa cipa.
(1.2) „Ty głupia cipo!” – krzyknęła Iwona.
(1.3) Ależ z niego cipa – niczego załatwić nie potrafi.
synonimy:
(1.1) wulg. pipa, wulg. pizda, wulg. kapa, wulg. kapsko, daw. ciupa[1], kuciapa, kuciapka, psita, dziura, piczka; eufem. muszelka, eufem. brzoskwinka, eufem. myszka, eufem. kotka; pochwa, wagina, srom
antonimy:
(1.1) chuj
wyrazy pokrewne:
rzecz.

zdrobn. cipeczka ż, cipka ż
czas. ocipieć dk.
przym. cipowy
etymologia:

(1.1–2) pol. cipać < pol. ćpać (w znaczeniu: „jeść żarłocznie”)[5], z prasł. *kŭpŭ (srom)[6] < praindoeur. *gʰwih₂bʰ-

tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Skocz do:1,0 1,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło ciupa w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. I, s. 341, Warszawa 1900–1927.
  2. Skocz do góry↑ Maciej Czeszewski, Słownik polszczyzny potocznej, s. 56, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, ISBN 83–01–14631–1, ISBN 978–83–01–14631–3.
  3. Skocz do góry↑ Jan Karłowicz, Słownik gwar polskich, t. I, s. 238–239, Kraków, Akademia Umiejętności, 1900.
  4. Skocz do góry↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło cipa w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. I, s. 339, Warszawa 1900–1927.
  5. Skocz do góry↑ A. Bańkowski, Słownik języka polskiego, tom 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000
  6. Skocz do góry↑ Vaclav Blazk, Slavic – Tocharian isoglosses

…..

No dobra, a teraz słowa zaczynające się dźwiękiem zapisywanym znakiem T, czyli ubezdźwięcznione, ale… ciągle jakoś istniejące i nie udźwięcznione, czyli tzw. spalatelizowane…

…..

https://sjp.pl/t%C4%99py

tępy

1. mający nieostrą krawędź; źle tnący, stępiony;
2. niemający ostrego zakończenia, ścięty;
3. ograniczony umysłowo, mało inteligentny;
4. apatyczny, odrętwiały, bierny

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/t%C4%99py

tępy (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈtɛ̃mpɨ], AS: [tẽmpy], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ę  wymowa ?/i
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) nieostry, mający nieostrą krawędź bądź końcówkę
(1.2) przen. taki, który występuje w niewyraźnej formie
(1.3) przen. pot. obraź. głupi, mało inteligentny
odmiana:
(1.1–3)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mos/mzw mrz ż n mos nmos
mianownik tępy tępa tępe tępi tępe
dopełniacz tępego tępej tępego tępych
celownik tępemu tępej tępemu tępym
biernik tępego tępy tępą tępe tępych tępe
narzędnik tępym tępą tępym tępymi
miejscownik tępym tępej tępym tępych
wołacz tępy tępa tępe tępi tępe
przykłady:
(1.1) Golenie się tępą maszynką zmniejsza prawdopodobieństwo skaleczenia.
(1.2) Obudziłem się z tępym bólem głowy.
(1.3) Mój brat to niestety tępy matołek i raczej nie zda z matematyki.
kolokacje:
(1.1) tępy nóż / nożyk • tępa siekiera / krawędź czegoś • tępe narzędzie
(1.2) tępy ból
(1.3) tępy człowiek / uczeń
synonimy:
(1.1) nieostry
(1.3) tępawy
antonimy:
(1.1) ostry
(1.2) ostry
(1.3) bystry
wyrazy pokrewne:
rzecz. tępienie n, stępienie n, stępianie n, otępienie n, otępianie n, tępota ż, tępak m, tępaczka ż, tępawość ż
czas. tępić ndk., stępić dk., otępiać ndk., otępić dk.
przysł. tępo, tępawo
przym. tępawy
związki frazeologiczne:
koń bosy na lód, but dziurawy na błoto, tępa siekiera na drwa – niebezpieczni są • tępy jak pień • tępa dzida • tępy chuj
etymologia:
(1.1) prasł. *tǫpъ
(1.2–3) od (1.1)
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/t%C4%99py

tępy

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *tǫpъ

Pronunciation

Adjective

tępy m (comparative bardziej tępy, superlative najbardziej tępy)

  1. blunt; dull (lacking the ability to cut easily)
  2. dumb; dull-witted

Declension

declension of tępy
case singular plural
m pers, m anim m inan n f m pers other
nominative, vocative tępy tępe tępa tępi tępe
genitive tępego tępej tępych
dative tępemu tępym
accusative tępego tępy tępe tępą tępych tępe
instrumental tępym tępymi
locative tępej tępych

Synonyms

Antonyms

Further reading

  • tępy in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/t%C7%ABp%D1%8A

Reconstruction:Proto-Slavic/tǫpъ

Proto-Slavic

Etymology

EB1911 - Volume 01 - Page 001 - 1.svg

This reconstruction page lacks etymological information.

Adjective

*tǫpъ

  1. dull, blunt

Inflection

This adjective needs an inflection-table template.

Descendants

  • South Slavic:

References

  • Vasmer, Max (1964–1973), “тупо́й”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/topi%C4%87

topić (język polski)

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

(1.1) próbować pozbawić życia poprzez zanurzanie w czymś płynnym
(1.2) zagłębiać coś w czymś
(1.3) sprawiać, że coś przemieszcza się pod powierzchnię cieczy albo w głąb ciała
(1.4) przemieniać ciało stałe w ciecz poprzez podgrzewanie

czasownik zwrotny niedokonany topić się (dk. brak)

(2.1) tracić życie w płynie lub czymś grząskim
(2.2) znikać pod wodą lub w innym środowisku płynnym
(2.3) przybierać postać płynną
odmiana:
(1.1–4) koniugacja VIa

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik topić
czas teraźniejszy topię topisz topi topimy topicie topią
czas przeszły m topiłem topiłeś topił topiliśmy topiliście topili
ż topiłam topiłaś topiła topiłyśmy topiłyście topiły
n topiłom topiłoś topiło
tryb rozkazujący niech topię top niech topi topmy topcie niech topią
(2.1–3) koniugacja VIa

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik topić się
czas teraźniejszy topię się topisz się topi się topimy się topicie się topią się
czas przeszły m topiłem się topiłeś się topił się topiliśmy się topiliście się topili się
ż topiłam się topiłaś się topiła się topiłyśmy się topiłyście się topiły się
n topiłom się topiłoś się topiło się
tryb rozkazujący niech się topię top się niech się topi topmy się topcie się niech się topią
synonimy:
(1.3) zanurzać, puszczać na dno
(1.4) rozpuszczać, roztapiać, stapiać
(2.1) tonąć
(2.2) nurkować, zanurzać się
(2.3) topnieć
wyrazy pokrewne:
rzecz. topiel ż, topielec mos, topielica ż, topienie n, topik mrz, topliwość ż, utopienie n, niezatapialność ż, zatapialność ż
czas. utopić, zatapiać
przym. topliwy
związki frazeologiczne:
topić smutki • topić troski
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/topi%C4%87

topić

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *topiti.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈtɔ.pʲit͡ɕ/

Verb

topić impf (perfective 1. stopić, 2. zatopić, 3. utopić)

  1. (transitive) to melt something
  2. (transitive) to dump into water; to force something underwater
  3. (transitive) to drown someone

Conjugation

Conjugation of topić impf
singular plural
person m f n m pers m anim, m inan, f, n
infinitive topić
present tense 1st topię topimy
2nd topisz topicie
3rd topi topią
past tense 1st topiłem topiłam topiliśmy topiłyśmy
2nd topiłeś topiłaś topiliście topiłyście
3rd topił topiła topiło topili topiły
future tense 1st będę topił1 będę topiła1 będziemy topili1 będziemy topiły1
2nd będziesz topił1 będziesz topiła1 będziecie topili1 będziecie topiły1
3rd będzie topił1 będzie topiła1 będzie topiło1 będą topili1 będą topiły1
conditional 1st topiłbym topiłabym topilibyśmy topiłybyśmy
2nd topiłbyś topiłabyś topilibyście topiłybyście
3rd topiłby topiłaby topiłoby topiliby topiłyby
imperative 1st — topmy
2nd top topcie
3rd niech topi niech topią
active adjectival participle topiący topiąca topiące topiący topiące
passive adjectival participle topiony topiona topione topieni topione
contemporary adverbial participle topiąc
impersonal past topiono
verbal noun topienie
1 or: będę topić, będziesz topić etc.

Synonyms

Related terms

Further reading

  • topić in Polish dictionaries at PWN

Serbo-Croatian

Pronunciation

  • IPA(key): /tǒpitɕ/
  • Hyphenation: to‧pić

Noun

tòpić m (Cyrillic spelling то̀пић)

  1. small cannon

Declension

Declension of topić
singular plural
nominative topić topići
genitive topića topića
dative topiću topićima
accusative topić topiće
vocative topiću topići
locative topiću topićima
instrumental topićem topićima

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/topiti

Reconstruction:Proto-Slavic/topiti

Proto-Slavic

Etymology 1

From Proto-Balto-Slavic *top-eye-, from Proto-Indo-European *tep-. Indo-European cognates include Sanskrit तापयति (tāpáyati, “to heat, to torment”), Avestan (tāpaiieiti, “to heat”). See Proto-Indo-European *tep- for more cognates.

Verb

*topìti ?

  1. to heat

Inflection

Conjugation of *topiti (?, -i-, s-aorist, accent paradigm ?)
Suffix: *-iti
― iterative (*nositi⇐*nesti)
― causative (*pojiti⇐*piti)
― …
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*topljenьje *topiti *topitъ *topilъ
Participles
Tense Past Present
Passive *topljenъ *topimъ
Active *topljь *topę
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *topixъ *topi *topi *topljǫ *topiši *topitь
Dual *topixově *topista *topiste *topivě *topita *topite
Plural *topixomъ *topiste *topišę *topimъ *topite *topętь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *topljaaxъ *topljaaše *topljaaše — *topi *topi
Dual *topljaaxově *topljaašeta *topljaašete *topivě *topita —
Plural *topljaaxomъ *topljaašete *topljaaxǫ *topimъ *topite —
Notes: (*)*topivъ is later doublet of past active participle;

Related terms

Descendants

References

  • Черных, П. Я. (1999), “тёплый”, in Историко-этимологический словарь русского языка (Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka) [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Русский язык, pages 236–237
  • Derksen, Rick (2008), “*topìti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 496
  • Vasmer, Max (1964–1973), “топи́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress

Etymology 2

Unclear. Vasmer suggests a possible connection with Old Armenian թաթաւեմ (tʿatʿawem, “to soak (e.g. clothes in blood)”), but notes that it’s quite conjectural. Trubachev notes that Zubaty and Stang suggest a connection with Lithuanian tàpti (“to become”).

Verb

*topìti ?

  1. to drown

Inflection

Conjugation of *topiti (?, -i-, s-aorist, accent paradigm ?)
Suffix: *-iti
― iterative (*nositi⇐*nesti)
― causative (*pojiti⇐*piti)
― …
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*topljenьje *topiti *topitъ *topilъ
Participles
Tense Past Present
Passive *topljenъ *topimъ
Active *topljь *topę
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *topixъ *topi *topi *topljǫ *topiši *topitь
Dual *topixově *topista *topiste *topivě *topita *topite
Plural *topixomъ *topiste *topišę *topimъ *topite *topętь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *topljaaxъ *topljaaše *topljaaše — *topi *topi
Dual *topljaaxově *topljaašeta *topljaašete *topivě *topita —
Plural *topljaaxomъ *topljaašete *topljaaxǫ *topimъ *topite —
Notes: (*)*topivъ is later doublet of past active participle;

Descendants

  • West Slavic:
    • Czech: topit (“to drown”)
    • Polish: topić (“to drown, to sink”)
    • Slovak: topiť (“to drown”)
    • Sorbian:

References

  • Derksen, Rick (2008), “*topìti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 496
  • Vasmer, Max (1964–1973), “топи́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/tep-

Reconstruction:Proto-Indo-European/tep-

Proto-Indo-European

Etymology

Has been derived from Proto-Kartvelian *ṭep-, *ṭp- (“to warm, keep warm”).[1] However, the direction of the borrowing may be opposite, or both forms may be cognates within the controversial Nostratic macrofamily together with Proto-Afro-Asiatic *dp-,  *dpr- (“heat, fire”).[2]

Root

*tep-[3]

  1. be warm, be hot

Derived terms

► Terms derived from the PIE root *tep-

References

  1. ^ Gamkrelidze, Th. V.; Ivanov, V. V. (1995) Indo-European and the Indo-Europeans. A Reconstruction and Historical Analysis of a Proto-Language and Proto-Culture. Part I: The Text (Trends in linguistics. Studies and monographs; 80), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 776
  2. ↑ Jump up to:2.0 2.1 2.2 2.3 Abajev, V. I. (1979) Istoriko-etimologičeskij slovarʹ osetinskovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Ossetian Language] (in Russian), volume III, Moscow, Leningrad: USSR Academy of Sciences, pages 236–237, 283
  3. ↑ Jump up to:3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Rix, Helmut, editor (2001) Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 629 of 629, 630
  4. ^ Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb(Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 378–379
  5. ↑ Jump up to:5.0 5.1 5.2 De Vaan, Michiel (2008), “tepeō”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, page 614
  6. ^ Demiraj, Bardhyl (1997), “ftoh”, in Albanische Etymologien: Untersuchungen zum albanischen Erbwortschatz [Albanian Etymologies: Investigaitons into the Albanian Inherited Lexicon] (Leiden Studies in Indo-European; 7) (in German), Amsterdam, Atlanta: Rodopi, page 173
  7. ↑ Jump up to:7.0 7.1 Derksen, Rick (2008), “*topìti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 496
  8. ^ Kanga, Kavasji Edalji (1900) A Complete Dictionary of the Avesta Language‎[1], Bombay: Education society’s steam press, page 220
  9. ↑ Jump up to:9.0 9.1 Matasović, Ranko (2009) Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, page 375
  10. ^ Derksen, Rick (2008), “*teplъ”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 490
  11. ^ Mayrhofer, Manfred (1956) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary] (in German), volume I, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 477

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/tapla%C4%87_si%C4%99

taplać się (język polski)

żołnierz tapla się (1.1) w błocie

wymowa:
IPA: [ˈtaplaʨ̑‿ɕɛ], AS: [taplać‿śe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• denazal.• zestr. akc.
znaczenia:

czasownik

(1.1) nurzać się w błocie lub płytkiej wodzie
synonimy:
(1.1) reg. pozn. brechtać się
wyrazy pokrewne:
rzecz. taplanie n
tłumaczenia:

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/trzepa%C4%87

trzepać (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈṭʃɛpaʨ̑], AS: [ṭšepać], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs.
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) usuwać kurz z dywanu poprzez uderzanie w niego np. trzepaczką
(1.2) pot. dokładnie wypytywać, przesłuchiwać
(1.3) pot. szukać, rewidować
(1.4) pot. machać skrzydłami
(1.5) pot. bić
(1.6) ubijać pianę
(1.7) pot. sypać
(1.8) pot. szybko czymś poruszać

czasownik zwrotny trzepać się

(2.1) miotać się
(2.2) pot. uprawiać samogwałt
przykłady:
(1.1) Jasio trzepie dywan.
(1.2) Ale mnie ta baba od matmy przetrzepała.
(1.2) Ale mnie przetrzepali na komisariacie.
(1.3) Policjanci przetrzepali mi kieszenie szukając dragów.
(1.4) Popatrz jak tamten ptak trzepie skrzydłami.
(1.5) Przestań to powtarzać albo cię trzepnę!
(1.6) Jasio trzepie pianę na masę do placka.
(1.7) Jasio znowu natrzepał mi za dużo pieprzu do zupy.
(1.8) Przestań tak trzepać rzęsami, na mnie to nie działa.
(2.1) Popatrz jak ten ptak trzepie się w zaroślach.
(2.2) Jacek, ty świntuchu, przestań trzepać się pod kołdrą!
synonimy:
(2.2) walić konia
wyrazy pokrewne:
rzecz. trzepaczka ż, trzepak m, trzepanie n, trzepnięcie n

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/trzepa%C4%87

trzepać

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *trepati.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈtʂɛ.pat͡ɕ/ [ˈt͡ʂʂɛpat͡ɕ]

Verb

trzepać impf (perfective trzepnąć)

  1. to hit, to strike, to flit
  2. to beat (e.g. a carpet)
  3. to spank

Conjugation

Conjugation of trzepać impf
singular plural
person m f n m pers m anim, m inan, f, n
infinitive trzepać
present tense 1st trzepię trzepiemy
2nd trzepiesz trzepiecie
3rd trzepie trzepią
past tense 1st trzepałem trzepałam trzepaliśmy trzepałyśmy
2nd trzepałeś trzepałaś trzepaliście trzepałyście
3rd trzepał trzepała trzepało trzepali trzepały
future tense 1st będę trzepał1 będę trzepała1 będziemy trzepali1 będziemy trzepały1
2nd będziesz trzepał1 będziesz trzepała1 będziecie trzepali1 będziecie trzepały1
3rd będzie trzepał1 będzie trzepała1 będzie trzepało1 będą trzepali1 będą trzepały1
conditional 1st trzepałbym trzepałabym trzepalibyśmy trzepałybyśmy
2nd trzepałbyś trzepałabyś trzepalibyście trzepałybyście
3rd trzepałby trzepałaby trzepałoby trzepaliby trzepałyby
imperative 1st — trzepmy
2nd trzep trzepcie
3rd niech trzepie niech trzepią
active adjectival participle trzepiący trzepiąca trzepiące trzepiący trzepiące
passive adjectival participle trzepany trzepana trzepane trzepani trzepane
contemporary adverbial participle trzepiąc
impersonal past trzepano
verbal noun trzepanie
1 or: będę trzepać, będziesz trzepać etc.

Derived terms

Related terms

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/trepati&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/trepati.

…..

https://sjp.pl/tupa%C4%87

tupać

1. z dużą siłą uderzać stopami, zwykle obutymi, o podłoże;
2. stąpając, powodować powstawanie głośnych odgłosów

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/tupa%C4%87

tupać (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈtupaʨ̑], AS: [tupać]
znaczenia:

czasownik

(1.1) mocno uderzać stopami, zwykle obutymi, o ziemię lub podłogę; stąpać głośno
przykłady:
(1.1) Tupię nóżką do rytmu.
synonimy:
(1.1) tupotać
wyrazy pokrewne:
rzecz. tupanie n, tupotanie n, tupot m, tupany m, tuptuś mzw
czas. wytupywać ndk., tupotać ndk., tupnąć dk.

…..

No i co moje allo-allo żabulki? Jakieś pomysły? 🙂

Jedna uwaga do wpisu “149 Kopiąc i kpiąc z kpa w czepcu, czy innej czapie, tępy cap sapie i kipi kiepsko klepany cepem,.. czyli kolejne nierozwiązywalne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 01”

  1. Pingback: 156 Źródłosłowy Pra-Słowiańskiego słowa Szczodry / S”C”oDRy, jako dowody na wielokrotne wtórne ubezdźwięcznienie, patrz: Proto-Slavic *ščedrъ, itp. 01 | SKRBH

Skomentuj

Wprowadź swoje dane lub kliknij jedną z tych ikon, aby się zalogować:

Gravatar
Logo WordPress.com

Komentujesz korzystając z konta WordPress.com. ( Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Google

Komentujesz korzystając z konta Google. ( Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie z Twittera

Komentujesz korzystając z konta Twitter. ( Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Facebooku

Komentujesz korzystając z konta Facebook. ( Wyloguj /  Zmień )

Anuluj

Połączenie z %s

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.