A domestic sheep
A oto i nawiązanie do tragicznie-przekomicznych i dramatycznych ofitzjalnych fyfodzeń z poprzedniego odcinka. Tym razem znów zestawię ze sobą trochę jakoś tak magicznie bardzo podobnych do siebie Pra-Słowiańskich słów, z tym że… część z nich jest dźwięczna, czyli ma postać tzw. satem, a inna część jest jakoś przedziwnie ubezdźwięczniona, czyli ma postać tzw. kentum… Jak to możliwe? Ano proszę pytać o wytłumaczenie ofitzjalnych jęsykosnaftzóf. Ciekawe co wymyślą i jak to łykną i strawią inne bidne allo-allo pelikany… 🙂
Na pierwszy ogień rzucę słowa, które posiadają postacie dźwięczne tzw. satem w nagłosie. Zacznę od szczerzącej kły tragicznej angielskiej Owiecki / (L”)oW+ieCKi… Zwracam od razu uwagę, że już sama końcówka tego słowa jest bardzo kłopotliwa logicznie. Jej pierwsza części jest dźwięczna, czyli tzw. satem, w przeciwieństwie do części drugiej, ubezdźwięcznionej. czyli tzw. kentum.
Już kfasik,.. a to dopiero początek początku, bo jakoś tak dziwnie składa się, że pewne słowa ciągle odnajdywane w gwarach języka słowiańskiego, mają zarówno postać dźwięczną, czyli tzw. satem, mimo że jej mieć ofitzjalnie nie powinny, patrz postacie np. z j. czeskiego, j. słowackiego, j. bułgarskiego, j. rosyjskiego, czy serbo-chorwackiego, itp.
Tam ciągle np. CeP CePa CeP+eM Po+GaNia, a nie TeP TePa TeP+eM Po+GaNia…
Dlaczego? Czyżby dlatego, że ofitzjalna wykładnia twierdząca o rzekomych tzw. palatalizacjach słowiańskich, które jakoś rzekomo zaszły w średniowieczu,.. no to zwykła lipa jest, a było dokładnie odwrotnie, czyli doszło do utraty dźwięczności, czyli tzw. kentumizacji?
Żeby było zabawniej, no to podobnie brzmiące słowa, używane np. w j. polskim mają postać ubezdźwięcznioną. Więcej o postaciach ubezdźwięcznionych napiszę w następnej części.
Tymczasem tytuł tego wpisu powinien brzmieć coś jak to:
149 Shield / SHieLD, jako Target / TaRG+eT – Giermański Drag / DRaG i jego pierwotne Pra-Słowiańskie źródłosłowy i znaczenia, czyli tragiczne targnięcie się na najświętsze świętości ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 18
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/sheep
sheep (język angielski)
- wymowa:
- bryt. (RP), amer.: enPR: shēp, IPA: /ʃiːp/, SAMPA: /Si:p/
- wymowa brytyjska
- wymowa amerykańska
- nie mylić z: ship
- znaczenia:
rzeczownik policzalny
- związki frazeologiczne:
- wolf in sheep’s clothing
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Angielski – Ssaki
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/sheep
sheep
English
Pronunciation
- (General American) IPA(key): /ʃip/
- (Received Pronunciation) enPR: shēp, IPA(key): /ʃiːp/
- Rhymes: -iːp
Etymology 1
From Middle English sheep, scheep, schep, schepe, from Old English sċēap, from Proto-Germanic *skēpą (compare West Frisian skiep, North Frisian schäip, Dutch schaap, German Schaf), beside *keppô (compare Old Norse kjappi (“he-goat”), dialectal German Kippe (“newborn calf”)), of unknown origin. Perhaps from the same Scythian word (compare Ossetian цӕу (cæw, “goat”), Persian چپش (čapiš, “yearling goat”))[1] which was borrowed into Albanian as cjap, sqap (“he-goat”) and into Slavic (compare Polish cap). After Kroonen, *skēpą is instead from the root of Proto-Germanic *skabaną (“to scratch”) via Kluge’s law.[2] (…)
UWAGA!!!
Wg ofitzjalnych jęsykosnaftzóf Pra-Słowiańskie słowo Cap / CaP, zostało jednocześnie zapożyczone do j. słowiańskiego co najmniej 2 albo i nawet 3 razy… Raz od Scytów, Osetyjczyków, czy innych Irańczyków… Drugi raz od Rumunów, a żeby nie było za prosto, no to jest jeszcze trzecia możliwość, że słowo to zapożyczone zostało jakoś, kiedyś od… jakichś Turków.. No tak. Jakie to logicznie oczywiste i jednoznacznie proste, nieprawdaż?
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/cap#Polish
cap
Polish
Etymology
From Romanian țap.
Pronunciation
Noun
cap m anim
- billy-goat
- buck (male of an antlered animal)
Declension
Derived terms
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%C8%9Bap#Romanian
țap
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/cjap#Albanian
cjap
Albanian
Alternative forms
Etymology
From Scythian *čapi (compare Ossetian цӕу (cæw)), from Turkic *čepiš (“half-yearling kid”) (whence Persian چپش (čapiš, “yearling kid”), Azeri çəpiş). Lent Romanian țap. Doublet of sqap, with initial s– identical to Germanic (see sheep).
Pronunciation
Noun
cjap m (indefinite plural cjape, definite singular cjapi, definite plural cjapet)
Declension
indefinite forms (trajta të pashquara) |
definite forms (trajta të shquara) |
||||
---|---|---|---|---|---|
singular (numri njëjës) |
plural (numri shumës) |
singular (numri njëjës) |
plural (numri shumës) |
||
nominative (emërore) |
cjap | cjape | cjapi | cjapet | |
accusative (kallëzore) |
cjap | cjape | cjapin | cjapet | |
genitive (gjinore) (i/e/të/së) |
cjapi | cjapeve | cjapit | cjapeve | |
dative (dhanore) |
cjapi | cjapeve | cjapit | cjapeve | |
ablative (rrjedhore) |
cjapi | cjapesh | cjapit | cjapeve |
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Scythian/%C4%8Dapi&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Scythian/čapi.
…..
UWAGA!!!
Czyli jednak Cap / CaP, to nie jest zapożyczenie od-irańskie, czy od-rumuńskie,.. ale od-tureckie, patrz: from Turkic *čepiš (“half-yearling kid”)… No tak… Jakie to oczywiste,.. jak np. budowa Cepa / CePa…
No ładnie, no ale co z tym Cepem / CeP+eM? Od kogo on został zapożyczony wg. ofitzjalnych jęsykosnaftzóf, hm?
…..
https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/cep
Słownik etymologiczny języka polskiego/cep
cep, cepy, cepak, do młócenia, ale i ‚przybór błazna’, »błazen z cepami«. Prasłowo, to samo co w czepić, przyczepić, i w szczepa, szczepić, bo pień skoip- ‚odłupywać, odłamywać’; u nas i na całym Zachodzie tylko cep, cepy, w owem ograniczonem znaczeniu, ale na Południu i Rusi cěp nierównie szerszy, cerk. cěpiti, ‚szczepać’, bułg. cěpiŭ, ‚rozorywam’, ‚rozdzieram’, serb. cjepka, ‚polano’, słowień. cep, ‚szczep’, drewocep, ‚drzewoszczep’, małorus. cipok, ‚laska’, rus. ociep, ‚ramię (studni)’; tu i cerk. i rus. ocěpěněti, ‚wysychać (jak szczepa)’, ‚zmartwieć’, u Czechów i ‚zdechnąć’, s-ciplina, ‚ścierw’. Pień skoip, skeip i skep, grec. skoipos, ‚koło garncarskie’, niem. Scheibe z skība (stąd nasze skiba i szyba, p.), grec. skipōn i łac. scipio, ‚pałka’, niemiec. Schiff, ‚okręt'(?); do skep, grec. skeparnos, ‚siekiera’.
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/cep
cep (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) daw. roln. narzędzie rolnicze do ręcznego młócenia zboża, składające się z dwóch kijów: dłuższego trzonka (zwanego dzierżakiemlub cepiskiem) i krótszego bijaka połączonych ze sobą rzemienną gązwą; zob. też cep w Wikipedii
- (1.2) daw. wojsk. broń drzewcowa używana w średniowieczu podobna do cepa (1.1); zob. też cep bojowy w Wikipedii
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- odmiana:
- (1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik cep cepy dopełniacz cepa cepów celownik cepowi cepom biernik cep cepy narzędnik cepem cepami miejscownik cepie cepach wołacz cepie cepy - (2.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik cep cepy dopełniacz cepa cepów celownik cepowi cepom biernik cepa cepów narzędnik cepem cepami miejscownik cepie cepach wołacz cepie cepy
- związki frazeologiczne:
- prosty jak budowa cepa • prosty jak konstrukcja cepa
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) flail
- baskijski: (1.1) irabiur
- czeski: (1.1) cep
- esperanto: (1.1) draŝilo
- niemiecki: (1.1) Dreschflegel m
- rosyjski: (1.1) цеп m
- słowacki: (1.1) cep
- szwedzki: (1.1) slaga w
- wilamowski: (1.1) fłyguł m, fłygel m
cep (język czeski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski nieżywotny
- (1.1) cep
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/cep
cep
Czech
Etymology
From Proto-Slavic *cěpъ, from Proto-Indo-European *skey-.
Noun
cep m
- flail (tool)
Declension
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *cěpъ.
Pronunciation
Noun
cep m inan
Declension
Slovak
Etymology
From Proto-Slavic *cěpъ.
Pronunciation
Noun
cep m (genitive singular cepa, nominative plural cepy, declension pattern of dub)
Declension of cep
Derived terms
Further reading
- cep in Slovak dictionaries at korpus.sk
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/cijep#Serbo-Croatian
cijep
Serbo-Croatian
Etymology 1
From Proto-Slavic *cěpъ (Russian цеп (cep), Polish cepy).
Alternative forms
- (Ekavian): cȇp
Pronunciation
Noun
cijȇp m (Cyrillic spelling ције̑п)
Declension
Etymology 2
From cijépati.
Alternative forms
- (Ekavian): cep
Pronunciation
Noun
cȋjep m (Cyrillic spelling ци̑јеп)
- This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text
{{rfdef}}
.
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | cijep | cijepovi / cjepovi |
genitive | cijepa | cijepova / cjepova |
dative | cijepu | cijepovima / cjepovima |
accusative | cijep | cijepove / cjepove |
vocative | cijepe | cijepovi / cjepovi |
locative | cijepu | cijepovima / cjepovima |
instrumental | cijepom | cijepovima / cjepovima |
References
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/cepati#Serbo-Croatian
cepati
Serbo-Croatian
Alternative forms
- (Ijekavian): cijépati
Etymology
From cȇp.
Pronunciation
Verb
cépati impf (Cyrillic spelling це́пати)
- (transitive, intransitive) to tear, tear up
- (transitive, intransitive) to rip
- (transitive, intransitive) to chop
- (transitive, intransitive) to split, break (apart)
Conjugation
Infinitive: cepati | Present verbal adverb: cépajūći | Past verbal adverb: — | Verbal noun: cépānje | ||||
Number | Singular | Plural | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd | |
Verbal forms | ja | ti | on / ona / ono | mi | vi | oni / one / ona | |
Present | cepam | cepaš | cepa | cepamo | cepate | cepaju | |
Future | Future I | cepat ću1 cepaću |
cepat ćeš1 cepaćeš |
cepat će1 cepaće |
cepat ćemo1 cepaćemo |
cepat ćete1 cepaćete |
cepat će1 cepaće |
Future II | budem cepao2 | budeš cepao2 | bude cepao2 | budemo cepali2 | budete cepali2 | budu cepali2 | |
Past | Perfect | cepao sam2 | cepao si2 | cepao je2 | cepali smo2 | cepali ste2 | cepali su2 |
Pluperfect3 | bio sam cepao2 | bio si cepao2 | bio je cepao2 | bili smo cepali2 | bili ste cepali2 | bili su cepali2 | |
Imperfect | cepah | cepaše | cepaše | cepasmo | cepaste | cepahu | |
Conditional I | cepao bih2 | cepao bi2 | cepao bi2 | cepali bismo2 | cepali biste2 | cepali bi2 | |
Conditional II | bio bih cepao2 | bio bi cepao2 | bio bi cepao2 | bili bismo cepali2 | bili biste cepali2 | bili bi cepali2 | |
Imperative | — | cepaj | — | cepajmo | cepajte | — | |
Active past participle | cepao m / cepala f / cepalo n | cepali m / cepale f / cepala n | |||||
Passive past participle | cepan m / cepana f / cepano n | cepani m / cepane f / cepana n | |||||
1 Croatian spelling: others omit the infinitive suffix completely and bind the clitic. 2 For masculine nouns; a feminine or neuter agent would use the feminine and neuter gender forms of the active past participle and auxiliary verb, respectively. 3 Often replaced by the past perfect in colloquial speech, i.e. the auxiliary verb biti (to be) is routinely dropped. * Note: The aorist and imperfect have nowadays fallen into disuse and as such they are found only in literary texts; routinely replaced by the past perfect in both formal and colloquial speech. |
Derived terms
References
- “cepati”, in Hrvatski jezični portal, 2006–2018
UWAGA!!!
Dlaczego w powyższych gwarach języka słowiańskiego nie zachowała się postać rzekomo pierwotnie ubezdźwięczniona, która powinna brzmieć coś jak Tep / TeP, hm? A no bo ofitzjalni jęsykosnaftzy odtfoszyli to sobie inaczy, bo tak im pasowało…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/c%C4%9Bp%D1%8A
Reconstruction:Proto-Slavic/cěpъ
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Indo-European *(s)kēi-p- : *(s)koi-p-. Compare Lithuanian skiẽpas, skiẽpti : skiẽbti, Old High German skivaro, Old Norse skīfa, Ancient Greek σκοῖπος (skoîpos), σκἰπων (skipōn). Probably related to Ancient Greek σκίπων (skípōn), Latin sсīрiō, Proto-Germanic *skipą (“ship; hollow object”), perhaps Latin scindō (“I split”), Ancient Greek σχίζω (skhízō, “I split, cleave”), Sanskrit छिनत्ति (chinatti), perhaps Sanskrit शिफा (śíphā, “fibrous or flexible root”).
Noun
*cěpъ m
Declension
Derived terms
Related terms
Descendants
- East Slavic: цѣпъ (cěpŭ)
- South Slavic:
- West Slavic:
References
- Vasmer, Max (1964–1973), “цеп”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačev O. N., Moscow: Progress
- Černyx, P. Ja. (1999), “цеп”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 366
- Trubačev O. N., editor (1976), “*cěpъ”, in Etimologičeskij slovarʹ slavjanskix jazykov [Etymological dictionary of Slavic languages] (in Russian), volume 03, Moscow: Nauka, page 186
- ^ Vasmer, Max (1964–1973), “цепенеть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačev O. N., Moscow: Progress
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/(s)kēi-p-.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/(s)koi-p-.
…..
Dziwne? No to czepmy się jeszcze czegoś innego…
…..
czepić
czepić się:
1. chwycić się, zahaczyć się;
2. dopatrzeć się ujemnych cech kogoś lub czegoś, często bez podstaw
…..
czepiać
1. potocznie: nagabywać;
2. czepiać się:
a) chwytać się, zahaczać się;
b) dopatrywać się ujemnych cech kogoś lub czegoś, często bez podstaw
…..
https://sjp.pwn.pl/sjp/sczepic-sie;2519698.html
sczepić się — sczepiać się
…..
https://sjp.pwn.pl/slowniki/rozczepi%C4%87.html
rozczepić
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/zaczep
zaczep (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
czasownik, forma fleksyjna
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik zaczep zaczepy dopełniacz zaczepu zaczepów celownik zaczepowi zaczepom biernik zaczep zaczepy narzędnik zaczepem zaczepami miejscownik zaczepie zaczepach wołacz zaczepie zaczepy - (2.1) zob. zaczepiać
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. zaczepka ż, zaczepienie n, zaczepianie n, czepianie n, czepienie n
- czas. zaczepiać ndk., zaczepić dk., czepiać ndk., czepić dk.
- przym. zaczepowy, zaczepny, zaczepialski
- tłumaczenia:
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/zaczepia%C4%87#pl
zaczepiać (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. zaczepić)
- (1.1) mocować coś na czymś wystającym
- (1.2) zawadzać o coś podczas ruchu
- (1.3) zatrzymywać kogoś, podejmując relację
- (1.4) rozpoczynać agresywną prowokację czy bójkę
- (1.5) wstępować gdzieś na trochę podczas przemieszczania się
czasownik zwrotny niedokonany zaczepiać się (dk. zaczepić się)
- (2.1) zatrzymywać się lub zawisać, zahaczywszy o coś
- (2.2) chwytać za coś, przytrzymywać się czego
- (2.3) zaczepiać (1.2) siebie nawzajem
- (2.4) pot. znajdować tymczasowe mieszkanie lub pracę
- synonimy:
- (1.1) przyczepiać, przymocowywać, umocowywać, wieszać
- (1.3) zagadywać, zatrzymywać
- (2.1) zahaczać się
- (2.2) chwytać
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. zaczep mrz, zaczepianie n, zaczepienie n, zaczepka ż
- czas. zaczepić
- przym. zaczepny
- przysł. zaczepnie
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) hook, hitch; (1.2) grapple; (1.3) accost; (1.4) attack; (2.1) catch, catch on; (2.2) catch hold; (2.4) gain a foothold
- niemiecki: (1.1) anhaken, einhaken; (1.3) ansprechen; (1.4) anmachen, belästigen; (2.1) stolpern
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/czepiec
czepiec (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) hist. etn. rodzaj kobiecego nakrycia głowy; zob. też czepiec (nakrycie głowy) w Wikipedii
- (1.2) anat. zool. jeden z żołądków przeżuwaczy; zob. też czepiec (przeżuwacze) w Wikipedii
- (1.3) anat. zob. czepiec ścięgnisty
- odmiana:
- (1.1–3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik czepiec czepce dopełniacz czepca czepców celownik czepcowi czepcom biernik czepiec czepce narzędnik czepcem czepcami miejscownik czepcu czepcach wołacz czepcu czepce
- przykłady:
- (1.1) W czasie oczepin ścinano warkocz i zakładano pannie młodej czepiec.
- (1.2) Krowy mają cztery żołądki zwane kolejno żwaczem, czepcem, księgami i trawieńcem.
- synonimy:
- (1.1) czepek
- tłumaczenia:
- (1.3) zobacz listę tłumaczeń w haśle: czepiec ścięgnisty
- angielski: (1.1) bonnet; (1.2) reticulum
- duński: (1.2) netmave w
- esperanto: (1.1) kufo
- łaciński: (1.1) mitra ż; (1.2) reticulum n
- wilamowski: (1.1) hau ż, haoj ż, hoü ż
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/czepiec
czepiec
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *čepьcь.
Pronunciation
Noun
czepiec m inan (diminutive czepek)
Declension
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/%C4%8Dep%D1%8Cc%D1%8C
Reconstruction:Proto-Slavic/čepьcь
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Indo-European *(s)kep-
Noun
*čepьcь m
Declension
Singular | Dual | Plural | |
---|---|---|---|
Nominative | *čepьcь | *čepьca | *čepьci |
Accusative | *čepьcь | *čepьca | *čepьcę̇ |
Genitive | *čepьca | *čepьcu | *čepьcь |
Locative | *čepьci | *čepьcu | *čepьcixъ |
Dative | *čepьcu | *čepьcema | *čepьcemъ |
Instrumental | *čepьcьmь, *čepьcemь* | *čepьcema | *čepьci |
Vocative | *čepьče | *čepьca | *čepьci |
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- Old Church Slavonic:
- Cyrillic: [Term?]
- Glagolitic: [Term?]
- Bulgarian: [Term?]
- Macedonian: [Term?]
- Serbo-Croatian:
- Cyrillic: [Term?]
- Latin: [Term?]
- Slovene: [Term?]
- Old Church Slavonic:
Refrences
- Ľubor Králik, Stručný etymologický slovník slovenčiny, 2016, ISBN 9788022414937.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/(s)kep-.
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/czapa
czapa (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) zgrub. od: czapka
- (1.2) reg. warmiński człowiek wybitnie niezdarny, ciamajda
- (1.3) gw. przestępcza głowa, czaszka[1]
- (1.4) gw. przestępcza kara śmierci, wyrok śmierci[2]
- (1.5) gw. konspiracyjno-partyzancka rozstrzelanie[1]
- (1.6) roln. słomiane przykrycie tradycyjnego ula
- (1.7) geol. warstwa mineralna bądź gazowa w górnej części jakiegoś złoża
- (1.8) geogr. zob. czapa lodowa
- (1.9) bud. zob. czapa kominowa
- odmiana:
- (1.1–9)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik czapa czapy dopełniacz czapy czap celownik czapie czapom biernik czapę czapy narzędnik czapą czapami miejscownik czapie czapach wołacz czapo czapy
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. czapka ż, czapeczka ż, czapkowanie n, czapkarstwo n, czapnictwo n, czapkarz m, czapnik m, czapica ż
- czas. czapkować ndk.
- przym. czapkowy
- związki frazeologiczne:
- dać w czapę • dostać w czapę • oberwać w czapę
- tłumaczenia:
- (1.1) dla języków nierozróżniających zgrubień zobacz listę tłumaczeń w haśle: czapka
- (1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: ciamajda
- źródła:
- ↑ Skocz do:1,0 1,1 Stanisław Kania, Słownik argotyzmów, s. 64, Warszawa, Wiedza Powszechna, 1995, ISBN 83–214–0993–8.
- Skocz do góry↑ Miejski słownik slangu
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/czapka#pl
czapka (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) rodzaj nakrycia głowy wykonanego przeważnie z miękkiego materiału, czasem ze sztywnymi wstawkami takimi jak denko lub daszek; zob. też czapka w Wikipedii
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik czapka czapki dopełniacz czapki czapek celownik czapce czapkom biernik czapkę czapki narzędnik czapką czapkami miejscownik czapce czapkach wołacz czapko czapki
- kolokacje:
- (1.1) zdejmować / zdjąć / zakładać / założyć czapkę • barania / futrzana / wełniana czapka • czapka wojskowa / harcerska / marynarska / … • czapka z nausznikami / z daszkiem / z otokiem • czapka bejsebolowa • czapka kucharska • czapka frygijska • czapka garnizonowa • czapka polowa • czapka studencka • czapka Monomacha
- hiperonimy:
- (1.1) nakrycie głowy
- hiponimy:
- (1.1) baranica, beret, bermyca, biret, budionowka, budyniówka, bustina, camauro, chaperon, czako, bejsbolówka, dekiel, desperatka, dokerka, dżokejka, fez, furażerka, giwer, glengarry, infuła, jarmułka, kalotka, kapuza, kaszkiet, kepi, kokosznik, kołpak, krymka, leninówka, lisiurka, magierka, maciejówka, mazepinka, mycka, pakol, pilos, pilotka, papacha, piuska, rogatywka, toczek, szlafmyca, sztrajmł, uszanka
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. czepek m, czepiec m, oczepiny nmos, czapkowanie n, czapnik m, czapnictwo n, czapica ż, Czapka ż, czapkarstwo n, czapkarz m, czapkowany m
- czas. czapkować ndk.
- przym. czapkowy, czapniczy, czapkarski, czepkowy
- związki frazeologiczne:
- czapka niewidka • czapki z głów! • czapka frygijska • czapką, papką i solą ludzie ludzi niewolą • lisia czapka • na złodzieju czapka gore • cześć i czapka • nisko czapkować
- uwagi:
- zobacz też: Indeks:Polski – Ubrania
- tłumaczenia:
- albański: (1.1) shapkë
- angielski: (1.1) cap
- arabski: (1.1) قبعة ż, egip. arab. برنيطة
- białoruski: (1.1) шапка ż
- bułgarski: (1.1) шапка ż
- chorwacki: (1.1) kapa ż
- czeski: (1.1) čepice ż
- duński: (1.1) hue w
- esperanto: (1.1) ĉapo
- fiński: (1.1) hattu
- hebrajski: (1.1) כובע m (kowa)
- hiszpański: (1.1) gorro m, (z daszkiem) gorra ż
- islandzki: (1.1) húfa ż
- jidysz: (1.1) היטל n (hitl), futrzana קוטשמע ż (kuczme)
- koreański: (1.1) 모자
- litewski: (1.1) kepurė ż
- niemiecki: (1.1) Mütze ż
- norweski (bokmål): (1.1) lue m/ż, hue m/ż
- rosyjski: (1.1) шапка
- słowacki: (1.1) čiapka, čapica
- szwedzki: (1.1) mössa w
- turecki: (1.1) şapka
- węgierski: (1.1) sapka, csepke
- wilamowski: (1.1) hut m, myc ż
- włoski: (1.1) berretto m
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/cap
cap
English
Pronunciation
Etymology 1
From Middle English cappe, from Old English cæppe, from Late Latin cappa.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/cappa#Latin
cappa
Latin
Etymology
Perhaps the shortened form of capitulāre (“head tax”), from caput. Another theory derives it from Ancient Greek [Term?].
Pronunciation
Noun
cappa f (genitive cappae); first declension
- (Late Latin) cape, sleeveless coat
Declension
Case | Singular | Plural |
---|---|---|
nominative | cappa | cappae |
genitive | cappae | cappārum |
dative | cappae | cappīs |
accusative | cappam | cappās |
ablative | cappā | cappīs |
vocative | cappa | cappae |
Derived terms
- cappella
- *cappellus (Vulgar Latin)
Descendants
References
- cappa in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition, 1883–1887)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/caput#Latin
caput
Latin
Etymology
From Proto-Italic *kaput, from Proto-Indo-European *kauput-, *káput (“head”). Cognates include German Haupt and English head.
Pronunciation
Noun
caput n (genitive capitis); third declension
- head
- (New Latin, anatomy) headlike protuberance on an organ or body part, usually bone, for instance caput ulnae
- (New Latin, medicine) a disease; a severe swelling of the soft tissues of a newborn’s scalp that develops as the baby travels through the birth canal
- (figuratively) the vital part
- (of a river) origin, source, head
- (figuratively) life
- capital city
- (poetic) leader, chief
- (in writings) division, section, paragraph, chapter
Usage notes
Caput can be used with either a genitive or a dative in the sense of a capital city.
Inflection
Third declension neuter.
Case | Singular | Plural |
---|---|---|
nominative | caput | capita |
genitive | capitis | capitum |
dative | capitī | capitibus |
accusative | caput | capita |
ablative | capite | capitibus |
vocative | caput | capita |
Alternative forms
Synonyms
- (in writings: division, section, paragraph, chapter): capitulum
Derived terms
Descendants
References
- caput in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
- caput in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
- caput in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition, 1883–1887)
- caput in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français, Hachette
- Carl Meissner; Henry William Auden (1894) Latin Phrase-Book[1], London: Macmillan and Co.18 phrases
- caput in Harry Thurston Peck, editor (1898) Harper’s Dictionary of Classical Antiquities, New York: Harper & Brothers
- caput in Ramminger, Johann (accessed 16 July 2016) Neulateinische Wortliste: Ein Wörterbuch des Lateinischen von Petrarca bis 1700[2], pre-publication website, 2005-2016
- caput in William Smith et al., editor (1890) A Dictionary of Greek and Roman Antiquities, London: William Wayte. G. E. Marindin
- “head” in Douglas Harper, Online Etymology Dictionary, 2001–2018.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/head#English
head
English
Alternative forms
Etymology
From Middle English hed, heed, heved, heaved, from Old English hēafod (“head; top; source, origin; chief, leader; capital”), from Proto-Germanic *haubudą (“head”), from Proto-Indo-European *kauput-, *káput (“head”), a variant of *kapōlo-(“head, bowl”).
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Haupt#German
Haupt
Alemannic German
Etymology
From Middle High German houpt, from Old High German houbit, from Proto-Germanic *haubudą, from Proto-Indo-European *kaput-. Cognate with German Haupt, Dutch hoofd, Saterland Frisian Hööft, English head, Crimean Gothic hoef.
Noun
Haupt n (diminutive Häuptli)
References
- Abegg, Emil (1911) Die Mundart von Urseren [The Dialect of Urseren], Frauenfeld, Switzerland: Huber & co., page 29.
German
Alternative forms
- Häupt (obsolete)
Etymology
From Middle High German houbet, höubet, from Old High German houbit, from Proto-Germanic *haubudą, ultimately from Proto-Indo-European *kaput-, *kauput-. The standardized form without umlaut is from Upper German, in which -ou- did not undergo umlaut before labials. The Central German form with umlaut is preserved in Häuptling and zu Häupten. Cognate with Dutch hoofd, Low German Hööft, English head, Danish hoved, Gothic 𐌷𐌰𐌿𐌱𐌹𐌸 (haubiþ).
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/haubud%C4%85
Reconstruction:Proto-Germanic/haubudą
Proto-Germanic
Etymology
From Proto-Indo-European *kauput-, *káput-, a variant of *kapōlo (“head, bowl”). Cognate with Latin caput and Sanskrit कपुच्छल (kapúcchala). The original form in Germanic was *háfudą (or possibly *habúdą), whereas –b– in the other two forms is the result of Verner’s law after a shift in stress onto the following syllable. The secondary –au– of *haubúdą presumably arose by influence from the following stressed –u-.[1] The form haubídą shows variation in the ending possibly also seen in Latin (compare nominative caput vs. genitive capitis, although the genitive is usually thought to descend from *kaputes/-os). The same root but with an alternate ending also appears in Germanic: Old English hafola (“head”), from *hafulǭ, from Proto-Indo-European *kapōlo. The presence of initial –a– in both words (hafudą and hafulǭ) remains unexplained.
Pronunciation
Noun
*haubudą n
Inflection
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | *haubudą | *haubudō |
vocative | *haubudą | *haubudō |
accusative | *haubudą | *haubudō |
genitive | *haubudas, *haubudis | *haubudǫ̂ |
dative | *haubudai | *haubudamaz |
instrumental | *haubudō | *haubudamiz |
Descendants
< *haubudą:
< *haubidą:
- Old Frisian: hāved, hāfd
- Old Saxon: hōƀid
- Old Dutch: hōvit
- Old High German: houbit
- Gothic: 𐌷𐌰𐌿𐌱𐌹𐌸 (haubiþ)
- Crimean Gothic: hoef
< *hafudą (or *habudą):
References
- ^ Carl Marstrander, Klodvignavet og den germanske dissimilationslov (Oslow: Dybwad, 1925), 25.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/kauput-.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/kaput.
…..
Podam teraz źródłosłów dla Pra-Słowiańskiego słowa Czapa / C”aPa.
…..
https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/czub
czub
czub, czubek, czubić, czuba(s)ty; czuba, pogardliwe, ‘dziewka’, ‘chłopka’: »kędy pani w pomietle, wszytkiem rządzi czuba«, »posadzono też czubę do stołu«, »a moja czuba«, »w niezwykłej stoi czuba szacie«, »na miesiąc mu mało jedna czuba«, Potocki; »czuby słuźyste«, »do owej wiernej czuby«, Jabłonowski 1731 r.; u Serbów czupa, ‘babsko (nieczesane)’, i tak samo u innych Słowian. Obok czub (nawet u Czechów czub, nie *czib, i bynajmniej to nie morawskie, lecz czeskie, choć »głosowni« czeskiej przeczy!) jest wszędzie i czup (u nas tylko w czuprynie, co Rej stale szupryną pisze, np. »szuprynki workom rozwiązać«, ‘pieniądze wydawać’, bo w workach składano je, papierowych nie znając; szupryna, czupryna uchodzi ogólnie za pożyczkę małoruską, czupryna, ale Rej żadnych podobnych pożyczek nie znał!). Nie wiemy więc, co pierwotne; brak dalszych pewnych odpowiedników.
…..
https://sjp.pwn.pl/sjp/czub;2450791.html
czub
Podobne wyszukiwania
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/czub
czub (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) szpiczasty koniec czegoś
- (1.2) fryzura z uniesionymi włosami
- (1.3) zool. kępka piór lub sierści na głowie
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- (2.1) pejor. osoba psychicznie chora
- związki frazeologiczne:
- mieć w czubie
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) top; (1.2) topknot; (1.3) crest
- niemiecki: (1.1) Bug m, Spitze ż; (1.2) Schopf m; (1.3) Federhaube ż, Federschopf m; (2.1) Idiot m
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/czopek
czopek (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) zdrobn. od: czop
- (1.2) mały czop
- (1.3) med. farm. lekarstwo do przyjmowania doodbytniczo, rzadziej dopochwowo lub docewkowo; zob. też czopek w Wikipedii
- (1.4) anat. światłoczuły receptor siatkówki oka; zob. też czopki w Wikipedii
- (1.5) przen. grub. o kimś, kto bezceremonialnie podlizuje się – „włazi w dupę”
- odmiana:
- (1.1–4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik czopek czopki dopełniacz czopka czopków celownik czopkowi czopkom biernik czopek czopki narzędnik czopkiem czopkami miejscownik czopku czopkach wołacz czopku czopki
- hiperonimy:
- (1.3) lekarstwo
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. czop m, czopowanie n, czopkowanie n, zaczopowanie n, zaczopkowanie n, czopuch m, Czopowice nmos, Czop m
- czas. czopować ndk., zaczopować dk., czopkować ndk., zaczopkować dk.
- przym. czopowy, czopkowy
- tłumaczenia:
- (1.1) dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: czop
- angielski: (1.3) suppository
- duński: (1.3) stikpille w
- esperanto: (1.3) supozitorio
- francuski: (1.3) suppositoire
- japoński: (1.3) 座薬 lub 坐薬 (zayaku)
- łaciński: (1.3) suppositorium
- niemiecki: (1.3) Suppositorium n, Zäpfchen n
- rosyjski: (1.4) колбочка ż
- szwedzki: (1.3) stolpiller n
- włoski: (1.3) supposta
…..
Wystarczy? A co powiecie na to…
…..
https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/capn%C4%85%C4%87
capnąć
capnąć (a jest i cupnąć, przycapnąć i przycupnąć), zacapić, capanka (chapanka) i t. d., łap(u)-cap(u); dźwiękonaśladowcze; tak samo w rus. cap! capat’, capnut’, ‘chwycić (po uchu!)’; inni Słowianie używają tego cap, capać, o ‘chodzie ciężkim w błocie’.
…..
https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/ciapa%C4%87
ciapać
ciapać, »ciapu-groch, ciapu-kapusta«, o ‘chodzie niedołężnym (i po błocie)’ i o ‘niedołędze’; dźwiękonaśladowcze; por. wyżej capnąć.
…..
https://sjp.pwn.pl/slowniki/ciapanie.html
ciapanie
……
https://pl.wiktionary.org/wiki/ciapa%C4%87
ciapać (język polski)
- znaczenia:
czasownik
- tłumaczenia:
- źródła:
- Skocz do góry↑
Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/ciapa
ciapa (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męski/żeński
- (1.1) pot. osoba niezdarna lub ślamazarna
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik ciapa ciapy dopełniacz ciapy ciap celownik ciapie ciapom biernik ciapę ciapy narzędnik ciapą ciapami miejscownik ciapie ciapach wołacz ciapo ciapy
- wyrazy pokrewne:
- przym. ciapowaty
- rzecz. ciapowatość ż
- tłumaczenia:
- (1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: ciamajda
…..
https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/cipa-i-cipka;8364.html
cipa i cipka
Witam serdecznie. Na stronie: http://sjp.pwn.pl/lista.php?co=cipka podane jest następujące znaczenie słowa cipka:
1. pot. «kura, zwłaszcza młoda»
2. posp. «żeński organ płciowy»
3. posp. «o kobiecie, zwłaszcza niezbyt mądrej i traktowanej głównie jako obiekt seksualny».
Bardzo chciałabym się dowiedzieć, jaka jest etymologia tego słowa w znaczeniu nr 2 i od kiedy zaczęto go w takim znaczeniu używać. W jaki sposób znaczenie nr 1 (pochodzące od cip-cip: pot. «wykrzyknik używany w celu przywołania ptactwa domowego») „ewoluowało” w znaczenie nr 2? Nie widzę żadnego związku pomiędzy nimi. I jeszcze jedno pytanie. Dlaczego wyraz cipa (względem którego wyraz cipka – jak sądzę – jest zdrobnieniem) jest zaklasyfikowany jako wulgarny, natomiast cipka – nie. Bo, poprzez analogię, to tak, jakby słowo łapka było przyjęte w pospolitym użyciu, natomiast łapa było już nieprzyzwoite i wulgarne. Z góry dziękuję za odpowiedź. A w zasadzie to dziękuję za całą Poradnię Językową, bo to jedyne chyba miejsce, gdzie mogę uzyskać odpowiedzi na moje pytania.
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/cipa
cipa (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) wulg. (dawniej gw.)[1] żeński narząd rozrodczy
- (1.2) wulg. pogardliwie o kobiecie[2]
- (1.3) wulg. o osobie niezaradnej
- (1.4) gw. kura[3][4]
- odmiana:
- (1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik cipa cipy dopełniacz cipy cip celownik cipie cipom biernik cipę cipy narzędnik cipą cipami miejscownik cipie cipach wołacz cipo cipy
- przykłady:
- (1.1) Z oburzeniem zwierzyła się przyjaciółce, że jej ginekolog używa słowa cipa.
- (1.2) „Ty głupia cipo!” – krzyknęła Iwona.
- (1.3) Ależ z niego cipa – niczego załatwić nie potrafi.
- synonimy:
- (1.1) wulg. pipa, wulg. pizda, wulg. kapa, wulg. kapsko, daw. ciupa[1], kuciapa, kuciapka, psita, dziura, piczka; eufem. muszelka, eufem. brzoskwinka, eufem. myszka, eufem. kotka; pochwa, wagina, srom
- antonimy:
- (1.1) chuj
- etymologia:
-
(1.1–2) pol. cipać < pol. ćpać (w znaczeniu: „jeść żarłocznie”)[5], z prasł. *kŭpŭ (srom)[6] < praindoeur. *gʰwih₂bʰ-
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) pussy, cunt, snatch, cat, clam, cooche
- bułgarski: (1.1) пичка, путка
- chorwacki: (1.1) pička ż
- czeski: (1.1) píča ż; (1.2) píča ż
- duński: (1.1) fisse w, dåse w
- fiński: (1.1) pillu, vittu
- francuski: (1.1) chatte ż, millefeuille m
- hiszpański: (1.1) chocho m, potorro m, coño m
- kataloński: (1.1) cony m
- litewski: (1.1) pyzda ż
- macedoński: (1.1) пичка
- niemiecki: (1.1) Fotze ż, Möse ż
- norweski (bokmål): (1.1) fitte m/ż
- nowogrecki: (1.1) μουνί n; (1.2) μουνί n
- rosyjski: (1.1) пизда ż; (1.2) пизда ż
- rumuński: (1.1) pizdă ż
- szwedzki: (1.1) fitta w, mutta w, slida w, snippa w, vagina w
- włoski: (1.1) figa, fica ż
- źródła:
- ↑ Skocz do:1,0 1,1
Hasło ciupa w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. I, s. 341, Warszawa 1900–1927.
- Skocz do góry↑ Maciej Czeszewski, Słownik polszczyzny potocznej, s. 56, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, ISBN 83–01–14631–1, ISBN 978–83–01–14631–3.
- Skocz do góry↑ Jan Karłowicz, Słownik gwar polskich, t. I, s. 238–239, Kraków, Akademia Umiejętności, 1900.
- Skocz do góry↑
Hasło cipa w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. I, s. 339, Warszawa 1900–1927.
- Skocz do góry↑ A. Bańkowski, Słownik języka polskiego, tom 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000
- Skocz do góry↑ Vaclav Blazk, Slavic – Tocharian isoglosses
…..
No dobra, a teraz słowa zaczynające się dźwiękiem zapisywanym znakiem T, czyli ubezdźwięcznione, ale… ciągle jakoś istniejące i nie udźwięcznione, czyli tzw. spalatelizowane…
…..
tępy
1. mający nieostrą krawędź; źle tnący, stępiony;
2. niemający ostrego zakończenia, ścięty;
3. ograniczony umysłowo, mało inteligentny;
4. apatyczny, odrętwiały, bierny
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/t%C4%99py
tępy (język polski)
- znaczenia:
przymiotnik
- (1.1) nieostry, mający nieostrą krawędź bądź końcówkę
- (1.2) przen. taki, który występuje w niewyraźnej formie
- (1.3) przen. pot. obraź. głupi, mało inteligentny
- odmiana:
- (1.1–3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik tępy tępa tępe tępi tępe dopełniacz tępego tępej tępego tępych celownik tępemu tępej tępemu tępym biernik tępego tępy tępą tępe tępych tępe narzędnik tępym tępą tępym tępymi miejscownik tępym tępej tępym tępych wołacz tępy tępa tępe tępi tępe przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik tępszy tępsza tępsze tępsi tępsze dopełniacz tępszego tępszej tępszego tępszych celownik tępszemu tępszej tępszemu tępszym biernik tępszego tępszy tępszą tępsze tępszych tępsze narzędnik tępszym tępszą tępszym tępszymi miejscownik tępszym tępszej tępszym tępszych wołacz tępszy tępsza tępsze tępsi tępsze przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najtępszy najtępsza najtępsze najtępsi najtępsze dopełniacz najtępszego najtępszej najtępszego najtępszych celownik najtępszemu najtępszej najtępszemu najtępszym biernik najtępszego najtępszy najtępszą najtępsze najtępszych najtępsze narzędnik najtępszym najtępszą najtępszym najtępszymi miejscownik najtępszym najtępszej najtępszym najtępszych wołacz najtępszy najtępsza najtępsze najtępsi najtępsze
- przykłady:
- (1.1) Golenie się tępą maszynką zmniejsza prawdopodobieństwo skaleczenia.
- (1.2) Obudziłem się z tępym bólem głowy.
- (1.3) Mój brat to niestety tępy matołek i raczej nie zda z matematyki.
- kolokacje:
- (1.1) tępy nóż / nożyk • tępa siekiera / krawędź czegoś • tępe narzędzie
- (1.2) tępy ból
- (1.3) tępy człowiek / uczeń
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. tępienie n, stępienie n, stępianie n, otępienie n, otępianie n, tępota ż, tępak m, tępaczka ż, tępawość ż
- czas. tępić ndk., stępić dk., otępiać ndk., otępić dk.
- przysł. tępo, tępawo
- przym. tępawy
- związki frazeologiczne:
- koń bosy na lód, but dziurawy na błoto, tępa siekiera na drwa – niebezpieczni są • tępy jak pień • tępa dzida • tępy chuj
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) blunt, dull; (1.3) blunt, dull, stupid, dense, foolish
- arabski: (1.3) غبي, بليد
- czeski: (1.1) tupý; (1.2) tupý; (1.3) tupý
- duński: (1.1) sløv
- esperanto: (1.1) malakra; (1.3) stulta
- jidysz: (1.3) גראָב (grob)
- rosyjski: (1.1) тупой; (1.2) тупой; (1.3) тупой
- słowacki: (1.1) tupý
- szwedzki: (1.1) slö; (1.3) slö
- ukraiński: (1.1) тупий
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/t%C4%99py
tępy
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *tǫpъ
Pronunciation
Adjective
tępy m (comparative bardziej tępy, superlative najbardziej tępy)
- blunt; dull (lacking the ability to cut easily)
- dumb; dull-witted
Declension
Synonyms
Antonyms
Further reading
- tępy in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/t%C7%ABp%D1%8A
Reconstruction:Proto-Slavic/tǫpъ
Proto-Slavic
Etymology
Adjective
*tǫpъ
Inflection
This adjective needs an inflection-table template.
Descendants
- South Slavic:
References
- Vasmer, Max (1964–1973), “тупо́й”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/topi%C4%87
topić (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
- (1.1) próbować pozbawić życia poprzez zanurzanie w czymś płynnym
- (1.2) zagłębiać coś w czymś
- (1.3) sprawiać, że coś przemieszcza się pod powierzchnię cieczy albo w głąb ciała
- (1.4) przemieniać ciało stałe w ciecz poprzez podgrzewanie
czasownik zwrotny niedokonany topić się (dk. brak)
- (2.1) tracić życie w płynie lub czymś grząskim
- (2.2) znikać pod wodą lub w innym środowisku płynnym
- (2.3) przybierać postać płynną
- odmiana:
- (1.1–4) koniugacja VIa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik topić czas teraźniejszy topię topisz topi topimy topicie topią czas przeszły m topiłem topiłeś topił topiliśmy topiliście topili ż topiłam topiłaś topiła topiłyśmy topiłyście topiły n topiłom topiłoś topiło tryb rozkazujący niech topię top niech topi topmy topcie niech topią czas przyszły m będę topił,
będę topićbędziesz topił,
będziesz topićbędzie topił,
będzie topićbędziemy topili,
będziemy topićbędziecie topili,
będziecie topićbędą topili,
będą topićż będę topiła,
będę topićbędziesz topiła,
będziesz topićbędzie topiła,
będzie topićbędziemy topiły,
będziemy topićbędziecie topiły,
będziecie topićbędą topiły,
będą topićn będę topiło,
będę topićbędziesz topiło,
będziesz topićbędzie topiło,
będzie topićczas zaprzeszły m topiłem był topiłeś był topił był topiliśmy byli topiliście byli topili byli ż topiłam była topiłaś była topiła była topiłyśmy były topiłyście były topiły były n topiłom było topiłoś było topiło było forma bezosobowa czasu przeszłego topiono tryb przypuszczający m topiłbym,
byłbym topiłtopiłbyś,
byłbyś topiłtopiłby,
byłby topiłtopilibyśmy,
bylibyśmy topilitopilibyście,
bylibyście topilitopiliby,
byliby topiliż topiłabym,
byłabym topiłatopiłabyś,
byłabyś topiłatopiłaby,
byłaby topiłatopiłybyśmy,
byłybyśmy topiłytopiłybyście,
byłybyście topiłytopiłyby,
byłyby topiłyn topiłobym,
byłobym topiłotopiłobyś,
byłobyś topiłotopiłoby,
byłoby topiłoimiesłów przymiotnikowy czynny m topiący, nietopiący ż topiąca, nietopiąca topiące, nietopiące n topiące, nietopiące imiesłów przymiotnikowy bierny m topiony topieni ż topiona topione n topione imiesłów przysłówkowy współczesny topiąc, nie topiąc rzeczownik odczasownikowy topienie, nietopienie - (2.1–3) koniugacja VIa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik topić się czas teraźniejszy topię się topisz się topi się topimy się topicie się topią się czas przeszły m topiłem się topiłeś się topił się topiliśmy się topiliście się topili się ż topiłam się topiłaś się topiła się topiłyśmy się topiłyście się topiły się n topiłom się topiłoś się topiło się tryb rozkazujący niech się topię top się niech się topi topmy się topcie się niech się topią czas przyszły m będę się topił,
będę się topićbędziesz się topił,
będziesz się topićbędzie się topił,
będzie się topićbędziemy się topili,
będziemy się topićbędziecie się topili,
będziecie się topićbędą się topili,
będą się topićż będę się topiła,
będę się topićbędziesz się topiła,
będziesz się topićbędzie się topiła,
będzie się topićbędziemy się topiły,
będziemy się topićbędziecie się topiły,
będziecie się topićbędą się topiły,
będą się topićn będę się topiło,
będę się topićbędziesz się topiło,
będziesz się topićbędzie się topiło,
będzie się topićczas zaprzeszły m topiłem się był topiłeś się był topił się był topiliśmy się byli topiliście się byli topili się byli ż topiłam się była topiłaś się była topiła się była topiłyśmy się były topiłyście się były topiły się były n topiłom się było topiłoś się było topiło się było forma bezosobowa czasu przeszłego topiono się tryb przypuszczający m topiłbym się,
byłbym się topiłtopiłbyś się,
byłbyś się topiłtopiłby się,
byłby się topiłtopilibyśmy się,
bylibyśmy się topilitopilibyście się,
bylibyście się topilitopiliby się,
byliby się topiliż topiłabym się,
byłabym się topiłatopiłabyś się,
byłabyś się topiłatopiłaby się,
byłaby się topiłatopiłybyśmy się,
byłybyśmy się topiłytopiłybyście się,
byłybyście się topiłytopiłyby się,
byłyby się topiłyn topiłobym się,
byłobym się topiłotopiłobyś się,
byłobyś się topiłotopiłoby się,
byłoby się topiłoimiesłów przymiotnikowy czynny m topiący się, nietopiący się ż topiąca się, nietopiąca się topiące się, nietopiące się n topiące się, nietopiące się imiesłów przymiotnikowy bierny m topiony topieni ż topiona topione n topione imiesłów przysłówkowy współczesny topiąc się, nie topiąc się rzeczownik odczasownikowy topienie się, nietopienie się
- synonimy:
- (1.3) zanurzać, puszczać na dno
- (1.4) rozpuszczać, roztapiać, stapiać
- (2.1) tonąć
- (2.2) nurkować, zanurzać się
- (2.3) topnieć
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. topiel ż, topielec mos, topielica ż, topienie n, topik mrz, topliwość ż, utopienie n, niezatapialność ż, zatapialność ż
- czas. utopić, zatapiać
- przym. topliwy
- związki frazeologiczne:
- topić smutki • topić troski
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) drown; (1.3) throw; (1.4) melt, liquefy / liquify; (2.1) drown; (2.3) melt
- francuski: (1.1) noyer; (1.4) fondre; (2.1) se noyer; (2.3) se fondre
- hiszpański: (1.1) ahogar; (1.4) fundir; (2.1) ahogarse; (2.3) fundirse
- niemiecki: (1.1) ertränken; (1.4) schmelzen; (2.1) ertrinken; (2.3) auftauen, schmelzen
- włoski: (1.1) affogare; (1.4) sciogliere; (2.1) affogare; (2.3) sciogliersi
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/topi%C4%87
topić
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *topiti.
Pronunciation
Verb
topić impf (perfective 1. stopić, 2. zatopić, 3. utopić)
- (transitive) to melt something
- (transitive) to dump into water; to force something underwater
- (transitive) to drown someone
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim, m inan, f, n | |
infinitive | topić | |||||
present tense | 1st | topię | topimy | |||
2nd | topisz | topicie | ||||
3rd | topi | topią | ||||
past tense | 1st | topiłem | topiłam | topiliśmy | topiłyśmy | |
2nd | topiłeś | topiłaś | topiliście | topiłyście | ||
3rd | topił | topiła | topiło | topili | topiły | |
future tense | 1st | będę topił1 | będę topiła1 | będziemy topili1 | będziemy topiły1 | |
2nd | będziesz topił1 | będziesz topiła1 | będziecie topili1 | będziecie topiły1 | ||
3rd | będzie topił1 | będzie topiła1 | będzie topiło1 | będą topili1 | będą topiły1 | |
conditional | 1st | topiłbym | topiłabym | topilibyśmy | topiłybyśmy | |
2nd | topiłbyś | topiłabyś | topilibyście | topiłybyście | ||
3rd | topiłby | topiłaby | topiłoby | topiliby | topiłyby | |
imperative | 1st | — | topmy | |||
2nd | top | topcie | ||||
3rd | niech topi | niech topią | ||||
active adjectival participle | topiący | topiąca | topiące | topiący | topiące | |
passive adjectival participle | topiony | topiona | topione | topieni | topione | |
contemporary adverbial participle | topiąc | |||||
impersonal past | topiono | |||||
verbal noun | topienie | |||||
1 or: będę topić, będziesz topić etc. |
Synonyms
Related terms
Further reading
- topić in Polish dictionaries at PWN
Serbo-Croatian
Pronunciation
Noun
tòpić m (Cyrillic spelling то̀пић)
- small cannon
Declension
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/topiti
Reconstruction:Proto-Slavic/topiti
Proto-Slavic
Etymology 1
From Proto-Balto-Slavic *top-eye-, from Proto-Indo-European *tep-. Indo-European cognates include Sanskrit तापयति (tāpáyati, “to heat, to torment”), Avestan (tāpaiieiti, “to heat”). See Proto-Indo-European *tep- for more cognates.
Verb
*topìti ?
- to heat
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*topljenьje | *topiti | *topitъ | *topilъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *topljenъ | *topimъ |
Active | *topljь | *topę |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *topixъ | *topi | *topi | *topljǫ | *topiši | *topitь |
Dual | *topixově | *topista | *topiste | *topivě | *topita | *topite |
Plural | *topixomъ | *topiste | *topišę | *topimъ | *topite | *topętь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *topljaaxъ | *topljaaše | *topljaaše | — | *topi | *topi |
Dual | *topljaaxově | *topljaašeta | *topljaašete | *topivě | *topita | — |
Plural | *topljaaxomъ | *topljaašete | *topljaaxǫ | *topimъ | *topite | — |
Related terms
- *teplъ (“warm”)
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- West Slavic:
References
- Черных, П. Я. (1999), “тёплый”, in Историко-этимологический словарь русского языка (Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka) [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Русский язык, pages 236–237
- Derksen, Rick (2008), “*topìti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 496
- Vasmer, Max (1964–1973), “топи́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress
Etymology 2
Unclear. Vasmer suggests a possible connection with Old Armenian թաթաւեմ (tʿatʿawem, “to soak (e.g. clothes in blood)”), but notes that it’s quite conjectural. Trubachev notes that Zubaty and Stang suggest a connection with Lithuanian tàpti (“to become”).
Verb
*topìti ?
- to drown
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*topljenьje | *topiti | *topitъ | *topilъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *topljenъ | *topimъ |
Active | *topljь | *topę |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *topixъ | *topi | *topi | *topljǫ | *topiši | *topitь |
Dual | *topixově | *topista | *topiste | *topivě | *topita | *topite |
Plural | *topixomъ | *topiste | *topišę | *topimъ | *topite | *topętь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *topljaaxъ | *topljaaše | *topljaaše | — | *topi | *topi |
Dual | *topljaaxově | *topljaašeta | *topljaašete | *topivě | *topita | — |
Plural | *topljaaxomъ | *topljaašete | *topljaaxǫ | *topimъ | *topite | — |
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- Old Church Slavonic:
- Bulgarian: топя́ (topjá, “to dive, to dunk”)
- Macedonian: топи (topi)
- Serbo-Croatian:
- Slovene: topíti (“to sink, to immerse”) (tonal orthography), 1sg. topím(tonal orthography)
References
- Derksen, Rick (2008), “*topìti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 496
- Vasmer, Max (1964–1973), “топи́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/tep-
Reconstruction:Proto-Indo-European/tep-
Proto-Indo-European
Etymology
Has been derived from Proto-Kartvelian *ṭep-, *ṭp- (“to warm, keep warm”).[1] However, the direction of the borrowing may be opposite, or both forms may be cognates within the controversial Nostratic macrofamily together with Proto-Afro-Asiatic *dp-, *dpr- (“heat, fire”).[2]
Root
*tep-[3]
Derived terms
- *tép-e- (root present)[3]
- Indo-Iranian: *tápati
- Indo-Aryan: *tápati
- Sanskrit: तपति (tápati)
- Iranian: *tápati (“to warm up, heat”)[4]
- Bactrian: ταβ- (tab-, “to impress (a seal); to seal”)
- Chorasmian: (t’BY-, “to heat”)
- Khotanese: ttavāre (ttavāre)
- Middle Persian:
- Parthian:
- Manichaean: tʾb- (tāb-, “to shine; to heat”)
- Indo-Aryan: *tápati
- Indo-Iranian: *tápati
- *tₔp-eh₁-(ye)- (stative)[3][5]
- *tₔp-sḱé- (inchoative)[3]
- *tḗp-s- (aorist)[3]
- Indo-Iranian:
- Indo-Aryan:
- Sanskrit: अताप्सीत् (atāpsīt)
- Indo-Aryan:
- Indo-Iranian:
- *top-éye- (causative)[3][7]
- *tep-ent- (root present participle)[9]
- *tep-los
- *tep-net-
- Celtic: *teɸnets (see there for further descendants)
- *tép-os ~ *tép-es-[5]
- *tép-s-tus[9]
- *tₔp-tós (past participle)
- Unsorted formations:
References
- ^ Gamkrelidze, Th. V.; Ivanov, V. V. (1995) Indo-European and the Indo-Europeans. A Reconstruction and Historical Analysis of a Proto-Language and Proto-Culture. Part I: The Text (Trends in linguistics. Studies and monographs; 80), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 776
- ↑ Jump up to:2.0 2.1 2.2 2.3 Abajev, V. I. (1979) Istoriko-etimologičeskij slovarʹ osetinskovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Ossetian Language] (in Russian), volume III, Moscow, Leningrad: USSR Academy of Sciences, pages 236–237, 283
- ↑ Jump up to:3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 Rix, Helmut, editor (2001) Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 629 of 629, 630
- ^ Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb(Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 378–379
- ↑ Jump up to:5.0 5.1 5.2 De Vaan, Michiel (2008), “tepeō”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, page 614
- ^ Demiraj, Bardhyl (1997), “ftoh”, in Albanische Etymologien: Untersuchungen zum albanischen Erbwortschatz [Albanian Etymologies: Investigaitons into the Albanian Inherited Lexicon] (Leiden Studies in Indo-European; 7) (in German), Amsterdam, Atlanta: Rodopi, page 173
- ↑ Jump up to:7.0 7.1 Derksen, Rick (2008), “*topìti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 496
- ^ Kanga, Kavasji Edalji (1900) A Complete Dictionary of the Avesta Language[1], Bombay: Education society’s steam press, page 220
- ↑ Jump up to:9.0 9.1 Matasović, Ranko (2009) Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, page 375
- ^ Derksen, Rick (2008), “*teplъ”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 490
- ^ Mayrhofer, Manfred (1956) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary] (in German), volume I, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 477
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/tapla%C4%87_si%C4%99
taplać się (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ˈtaplaʨ̑‿ɕɛ], AS: [taplać‿śe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• denazal.• zestr. akc.
- znaczenia:
czasownik
- synonimy:
- (1.1) reg. pozn. brechtać się
- tłumaczenia:
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/trzepa%C4%87
trzepać (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni
- (1.1) usuwać kurz z dywanu poprzez uderzanie w niego np. trzepaczką
- (1.2) pot. dokładnie wypytywać, przesłuchiwać
- (1.3) pot. szukać, rewidować
- (1.4) pot. machać skrzydłami
- (1.5) pot. bić
- (1.6) ubijać pianę
- (1.7) pot. sypać
- (1.8) pot. szybko czymś poruszać
czasownik zwrotny trzepać się
- (2.1) miotać się
- (2.2) pot. uprawiać samogwałt
- przykłady:
- (1.1) Jasio trzepie dywan.
- (1.2) Ale mnie ta baba od matmy przetrzepała.
- (1.2) Ale mnie przetrzepali na komisariacie.
- (1.3) Policjanci przetrzepali mi kieszenie szukając dragów.
- (1.4) Popatrz jak tamten ptak trzepie skrzydłami.
- (1.5) Przestań to powtarzać albo cię trzepnę!
- (1.6) Jasio trzepie pianę na masę do placka.
- (1.7) Jasio znowu natrzepał mi za dużo pieprzu do zupy.
- (1.8) Przestań tak trzepać rzęsami, na mnie to nie działa.
- (2.1) Popatrz jak ten ptak trzepie się w zaroślach.
- (2.2) Jacek, ty świntuchu, przestań trzepać się pod kołdrą!
- synonimy:
- (2.2) walić konia
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. trzepaczka ż, trzepak m, trzepanie n, trzepnięcie n
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/trzepa%C4%87
trzepać
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *trepati.
Pronunciation
Verb
trzepać impf (perfective trzepnąć)
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim, m inan, f, n | |
infinitive | trzepać | |||||
present tense | 1st | trzepię | trzepiemy | |||
2nd | trzepiesz | trzepiecie | ||||
3rd | trzepie | trzepią | ||||
past tense | 1st | trzepałem | trzepałam | trzepaliśmy | trzepałyśmy | |
2nd | trzepałeś | trzepałaś | trzepaliście | trzepałyście | ||
3rd | trzepał | trzepała | trzepało | trzepali | trzepały | |
future tense | 1st | będę trzepał1 | będę trzepała1 | będziemy trzepali1 | będziemy trzepały1 | |
2nd | będziesz trzepał1 | będziesz trzepała1 | będziecie trzepali1 | będziecie trzepały1 | ||
3rd | będzie trzepał1 | będzie trzepała1 | będzie trzepało1 | będą trzepali1 | będą trzepały1 | |
conditional | 1st | trzepałbym | trzepałabym | trzepalibyśmy | trzepałybyśmy | |
2nd | trzepałbyś | trzepałabyś | trzepalibyście | trzepałybyście | ||
3rd | trzepałby | trzepałaby | trzepałoby | trzepaliby | trzepałyby | |
imperative | 1st | — | trzepmy | |||
2nd | trzep | trzepcie | ||||
3rd | niech trzepie | niech trzepią | ||||
active adjectival participle | trzepiący | trzepiąca | trzepiące | trzepiący | trzepiące | |
passive adjectival participle | trzepany | trzepana | trzepane | trzepani | trzepane | |
contemporary adverbial participle | trzepiąc | |||||
impersonal past | trzepano | |||||
verbal noun | trzepanie | |||||
1 or: będę trzepać, będziesz trzepać etc. |
Derived terms
Related terms
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/trepati.
…..
tupać
1. z dużą siłą uderzać stopami, zwykle obutymi, o podłoże;
2. stąpając, powodować powstawanie głośnych odgłosów
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/tupa%C4%87
tupać (język polski)
- znaczenia:
czasownik
- synonimy:
- (1.1) tupotać
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. tupanie n, tupotanie n, tupot m, tupany m, tuptuś mzw
- czas. wytupywać ndk., tupotać ndk., tupnąć dk.
…..
No i co moje allo-allo żabulki? Jakieś pomysły? 🙂
Pingback: 156 Źródłosłowy Pra-Słowiańskiego słowa Szczodry / S”C”oDRy, jako dowody na wielokrotne wtórne ubezdźwięcznienie, patrz: Proto-Slavic *ščedrъ, itp. 01 | SKRBH
Pingback: 267 Heap, куча, куща, chata, хата, hut, house, chyżość, chyżo, chyży i inne logiczne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa | SKRBH
Pingback: 275 Kita, cit, cítit, cítím, cítíme, ciťme, cítíš, cítíte, ciť, ciťte, cítí, cítil, cítila, cítilo, cítili, cítily, cítěn, cítěna, cítěno, cítěni, cítěny, cítě, cítíc, cítíce, citový, citlivý, citlivost, pocit, pocít