151 Kopiąc i kpiąc z kpa w czepcu, czy innej czapie, tępy cap sapie i kipi kiepsko klepany cepem,.. czyli kolejne nierozwiązywalne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 03

kopce (1.1) kreta

W następnej części podam Pra-Słowiańskie źródłosłów dla tych wszystkich powyższych słów… 🙂

W poprzednim wpisie słowo się rzekło, więc i kobyłka stoi u płota…

Na pierwszy ogień rzucam polskojęzyczne etymologie Aleksandra Brücknera,.. a potem to, czego nie wiedział, co mu umkło było, albo czego napisać może nie zachciał,.. kto tam go wi…

Jestem uprzedzony? A może to ja coś tam przegapiłem to i owo i jednocześnie omskłem się w mojej ocenie wiarygodności jego wywodów? Możliwe,.. ale szukałem i szukałem i wielu słów w tym tych najważniejszych i podstawowych z logicznego punktu widzenia w tym jego Słowniku etymologicznym języka polskiego niestety nie znalazłem…

Przypominam, że wszystkie słowa wymienione poniżej posiadają postać ubezdźwięcznioną, czyli tzw. kentum.

Dlaczego się one nie udźwięczniły, czyli spalatelizowały jakoś w średniowieczu, jako rzecze ofitzjalna wykładnia jęsykoznaftcza? Czyżby dlatego, że pewne słowa OD ZAWSZE (czyli od baaardzo, baaardzo dawna) występowały w języku Pra-Słowiańskim / PS = PIE i nadal występują w gwarach j. słowiańskiego w postaci ubezdźwięcznionej, hm?

Na końcu macie podane ofitzjalne fyfotzenia, które wg mnie nie trzymają się kupy, albo właśnie tylko kupy trzymają się. Nie kupuję tych ofitzjalnych mondrosi, patrz dane, które tu na kupkę uzbierałem.

Tymczasem tytuł tego wpisu powinien brzmieć coś jak to:

151 Shield / SHieLD, jako Target / TaRG+eT – Giermański Drag / DRaG i jego pierwotne Pra-Słowiańskie źródłosłowy i znaczenia, czyli tragiczne targnięcie się na najświętsze świętości ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 20

Przy okazji, pamiętacie jeszcze jak wyglądało kipiące mleko, hm? 

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/Indeks_K

Słownik etymologiczny języka polskiego/Indeks K

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kopa

kopa

kopa, kopica, kopiasty (talerz); pierwotnie ‘pagórek’, nie naturalny, lecz ręką ludzką »skopany«, kopiec; por. lit. kapas, ‘mogiła’, kapai, ‘cmentarz’ (niby okopisko o ‘cmentarzu żydowskim’). Od ‘pagórka’, ‘kopca’, przeszła nazwa na ‘kupę (np. siana)’, a wkońcu na ograniczoną liczbę: ‘sześćdziesiąt’ (kopa, np. jaj, ‘sześćdziesiąt snopów’; ogólnie: »kopa lat«), i tłumaczono nią wręcz łac. sexagena, niem. Schock, co zastąpiło dawniejszą grzywnę, bo z niej od Wacława czeskiego sześćdziesiąt groszy bito; stąd przysłowia: »święty to grosz, co kopy strzeże«, »lepsza cnota niż kopa«. Na Litwie i Rusi kopa odpowiadała naszemu opolu: »czyniono kopę« (‘zgromadzenie włościan w okręgu jedno- lub dwumilowym’) na stałem »kopowisku« (dla wykrycia np. zbrodni, zabójstwa), i Statut litewski najdokładniejszą ustawą to określa; kopy te (nie polskie więc!) przetrwały najdłużej na Polesiu, znają je i narzecza wielkoruskie. P. kopać. Od kopa: kopica (np. siana, dawniej i kobyłą  przezywana, np. w 14. i 15. w., i tak niezręcznie na łacinę sądową tłumaczona); kopić, ‘zbierać’, np. kopigrosz, o ‘skąpcu’; kopny i  kopować, o zbożu i sianie (»rok kopny, ale nie namłotny«, itp.); kopka (»na kopki«, ‘w jesieni’); kopczyzna, ‘część z kopy zboża, w nagrodę za uprawę pola oddawana’.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kopa%C4%87

kopać

kopać, kopnąć, w znaczeniu dwojakiem: ‘kopnąć nogą, wierzgnąć’, i ‘kopać ziemię, grzebać’, jednakiego zresztą pochodzenia (nie zlałyż się w slow. kopatí dwa różne słowa, np. grec. skaptō, ‘grzebię’, i koptō, ‘uderzam’). Pierwotne znaczenie było: ‘grzebać’ (nieraz wyłączne, np. w cerk., rus. kopat’ sia, ‘ryć się’ itp., bułg., itd.), czego i obce języki dowodzą, lit. kapoti, kapas (p. kopa), prus. enkopts, ‘pochowany (zakopany)’, grec,  skaptō, skapetos, ‘łopata’, łac. scapula, ‘łopatka (człowieka)’. Liczne złożenia: wykopać, zakopać (Zakopianie w Zakopanem), dokopać się czego,  podkopać (podkopy), przykopa (i z niemożliwą, a jednak częstą po narzeczach przestawką : krzypopa), okopać (okopy), skopać (kogo nogami),  przekopać (przekop, słynny tatarski Perekop na Krymie). Liczne urobienia: kopalny i kopalnia z dalszemi: kopalniowy itd.; kopacz  (rzadziej  kopnik) i kopaczka, o ludziach i narzędziach (‘łopatka’); kopanica i kopanina (‘nowizna,karczowisko’, rzadko kopanik, np. w Köpenick pod Berlinem; i dla ‘płozów u sań’); kopań i kopanka, ‘niecka’ (rus. kopań, ‘dół wodny’, słowień. kopanja, ‘koryto’, u nas i nazwa osobowa, Kopania); czasownik kopsnąć, kopsać, ‘kopnąć’, »dać kopsa« (u innych Słowian, kopysati cerkiewne, ‘wykopywać’, — co do przyrostka por. kołysać; rus.  koposziť, ‘ryć’, ‘guzdrać się’, koposzit’ sia, ‘roić się’). P. kopja, kopyto.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kope%C4%87

kopeć

kopeć (kopcia), ‘sadza’, kopcieć (»lampa kopci«) i kopcić, okopciały, kopcić i o ‘paleniu fajki’ (kopcidym) i o ‘smrodzeniu’: »kopcić niebo daremnie«; kopciuch i, częstsze, kopciuszek (tłumaczy w bajce Cendrillon, Aschenbrödel). Pierwotne znaczenie nie ‘sadzy, osadu’, lecz ‘dymu’, ‘powiewu’, gdyż łączą je z lit. kwapas, ‘zapach’, kwepti, ‘tchnąć, dmuchać’; łotew. kwepes i ‘kopeć’ znaczy; łac. vapor (nasze waporować); grec,  kapnos, ‘dym’, a więc bez w, jak i u Słowian; to w powtarzałoby się jednak w kwapiu (p.) i kwapić się, jak i w kipieć (p.); nawet kopno (p.) tu łączą.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/koper

koper

koper, z niem. Kupfer, w 16. w. nierzadkie, dziś tylko w kopersztychu (Kupferstich, ‘miedzioryt’), i w koperwasie (z koperwaser, Kupferwasser,  kuperwas, ‘siarczan’) dochowane; niem. nazwa z łac. cuprum. Obok koperwaser jest i kopruch w 16. w.; koprowiny, dla ‘miedzi’, ‘miedziaków’, ogólnie niegdyś używano; rus. kuporos, ‘koper-was’, z franc, couperose, łac. cupri rosa; łac. cuprum jest cyprium, ‘z wyspy Cypru’.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/koperta

koperta

koperta (nieraz i kowerta, jakby wedle franc, couvert), z włos. coperta, ‘pokrywka’ (łac. cooperta, cooperire, ‘pokrywać’), np. u zegarka, na łóżku, dziś o listach, zakopertować; »pod kopertą«, ‘pod adresem’, żywcem z francuskiego.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kopja

kopja

kopja, ‘spisa, lanca’, w innych językach słow. rodz. nijakiego (kopje), u nas wedle włóczni i su(d)licy odmieniona; służyła do »gonienia« (»drzewo gończe«), turnieju; ‘ żołnierz nią zbrojny’, kopijnik, kopijniczą służył; obok tego i kopiennik, kopienniczy, kopienniczyć. Od ‘włóczni’ na monecie zwano i moskiewską kopiejkę od 15. w., niegdyś w Warszawie dobrze znaną ‘dwugroszówkę’. P. kopać.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kopno

kopno, koplina, kopnia

kopno, koplina, kopnia, ‘ziemia niepokryta śniegiem’, co na niej już stopniał (na wyniosłem miejscu, serb. słowień. kopn(i)eti, o ‘tajaniu śniegu’), albo jej wcale nie pokrył. P. kopeć.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kopr

kopr

kopr, mylnie koper; koprzyk (Rej); swojski, polski, lub włoski, ogrodny. Prasłowiańskie, chociaż to nazwa rośliny hodowanej, więc obcego pochodzenia (?); nazwa słowiańska, cerk. kopr, od kop-, p. kopeć (dla zapachu), z przyrostkiem –r; powtarza się w kopriwa, p. pokrzywa; trudność sprawia samogłoska, por. lit. kwapas, ‘woń’.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kopu%C5%82a

kopuła

kopuła, ‘sklepienie’, kopułka, kopułowaty, z włos. cupola; nasze o niby od kopy.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kopy%C5%9B%C4%87

kopyść

kopyść, kopystka (w Poznańskiem, 1532 r.), ‘łopatka’, p. kopać; urobione od kopy jak korzyść od kory.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kopyto

kopyto

kopyto, kopytko; kopytnik (dawniej i kopydlnik, kopydlik nawet, chyba mylne formy), ‘asarum’ (u wszystkich Słowian, od kształtu liści); kopytne, kopytowy; p. kopać; urobione od kopy jak koryto od kory.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kupa

kupa

kupa, kupka, kupno (‘razem’), kupić, skupiać; aryjskie słowo; lit. kaupas, ‘kupa’, kaupti, kup(in)ti, ‘kupić’, staropers. kaufa, o ‘górach’, niem. Haufe. P. kuper. U wszystkich Słowian tak samo.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kupa%C5%82o

kupało

kupało, kupajło, kupernocka, p. kąpać.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kuper

kuper

kuper, ‘pośladek’; kuperek, kuprowy; kupro- w nazwach anatomicznych; pol. i rus., urobione przyrostkiem –r od kupy, oba (rus. kupr, kupier) różnią się co do półsamogłoski przed –r; lit. kupra, o ‘naroście’, ‘grzbiecie’, kaupra, ‘pagórek’.

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kupia

kupia

kupia, ‘towar’; kupić, kupować, kupiec, kupiecki, kupiectwo, kupczyk, kupny, kupno, kupczyć; pokup, zakupno; kupieńcy, ‘niewolnicy’; liczne złożenia: wy-, pod-, przekupić. Prasłowiańska pożyczka od gockich kupców (rodzime słowo było *wienić, od wiano), taka sama u Finów i Prusów (zgoda więc zupełna, jak co do nazwy knędza-kuninga), goc. kaupōn, ‘kupczyć’ (niem. Kauf, kaufen), z łac. caupo, ‘kramarz i karczmarz wędrowny’ (bo tylko tacy do Niemców dochodzili), ‘winiarz’ właściwie, od cūpa, ‘kufa’.

…..

A teraz te słowa, których Aleksander Brückner nie znał, albo znał, ale ich nie uwzględnił w swoim słowniku…

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/kop

kop (język polski)

wymowa:

IPA: [kɔp], AS: [kop]

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy lub męskozwierzęcy

(1.1) pot. uderzenie lub cios nogą

(1.2) przen. coś, co nadaje komuś impet, wigor

rzeczownik, rodzaj żeński, forma fleksyjna

(2.1) D. lm od: kopa

czasownik, forma fleksyjna

(3.1) 2. os. lp rozk. od: kopać

odmiana:

(1.1–2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kop	kopy
dopełniacz	kopa	kopów
celownik	kopowi	kopom
biernik	kop / kopa	kopy
narzędnik	kopem	kopami
miejscownik	kopie	kopach
wołacz	kopie	kopy

(2.1) zob. kopa

(3.1) zob. kopać

przykłady:

(1.1) Po potańcówie w remizie Jacek sprzedał Wieśkowi kilka kopów za chamskie podwalanie się do Bronki.

(1.2) Poranne espresso zawsze daje mi niezbędnego kopa do pracy o szóstej.

(2.1) Sprzątnęliśmy dziś dwanaście kop siana z tej łąki pod lasem.

(3.1) Janie, kop równo, bo się nam ten grób zawali do środka.

kolokacje:

(1.1) dostać kopa

synonimy:

(1.1) kopniak, kopnięcie

wyrazy pokrewne:

rzecz. kopniak m, kopnięcie n, kopanie n, wykopki nmos

czas. kopać ndk., kopnąć dk.

przym. kopny

związki frazeologiczne:

dostać kopa w górę

Kategorie:

• polski (indeks)

---

kop (język czeski)

wymowa:

wymowa ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) kopniak, kop, kopnięcie

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/kop

kop

Czech

Pronunciation

Noun

kop m

1. kick

Declension

Declension

	singular	plural
nominative	kop	kopy
genitive	kopu	kopů
dative	kopu	kopům
accusative	kop	kopy
vocative	kope	kopy
locative	kopu	kopech
instrumental	kopem	kopy

Derived terms

• přímý kop
• trestný kop

…..

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kopyto_(zoologia)

Kopyto (zoologia)

Anatomia kopyta końskiego

Kopyto (łac. ungula) – rogowa osłona końcowych członów palca ssaków kopytnych (nieparzystokopytnych i parzystokopytnych), o kształcie puszki z masywną ścianą boczną i podeszwą. Składa się z trzech głównych części: odżywa, tworzywa i puszki rogowej kopyta. W terminologii hodowlanej^[1] kopyta parzystokopytnych, osłaniające końce III i IV palca, noszą nazwę racic^[2][3], natomiast na palcach II i V występują raciczki (paraungulae)^[3][1], inaczej racice rzekome^[3].

Kopyto ma budowę podobną do budowy paznokcia i pazura, jest do nich homologiczne. W budowie kopyta wyróżnia się te same elementy: blaszkę grzbietową i blaszkę podeszwową, która przylega do opuszki palcowej. W kopycie opuszka palcowa przekształcona jest w tzw. strzałkę i zagłębiona w puszkę kopyta.

Kopyto końskie opisano w odrębnym artykule:

 Osobny artykuł: Kopyto końskie.

Zobacz też

Zobacz hasło kopyto w Wikisłowniku

• Narządy palcowe

Przypisy

1. ↑ ^{Skocz do:a b} Henryk Kobryń, Franciszek Kobryńczuk: Anatomia zwierząt. T. 3. Warszawa: PWN, 2008, s. 265, 290–291. ISBN 978-83-01-14078-6.
2. Skocz do góry↑ Hasło: Skóra [w:] Kazimierz Kowalski: Ssaki. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1978, seria: Mały słownik zoologiczny.
3. ↑ ^{Skocz do:a b c} Halina Komosińska, Elżbieta Podsiadło: Ssaki kopytne : przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 24. ISBN 83-01-13806-8.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/kopyto#pl

kopyto (język polski)

kopyta (1.1)

ale kopyta (1.2)!

kopyta (1.3)

kopyto (1.4)

kopyta (1.5)

kopyto (1.6)

wymowa:

IPA: [kɔˈpɨtɔ], AS: [kopyto] wymowa ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) zool. rogowe zakończenie kończyn niektórych ssaków; zob. też kopyto (zoologia) w Wikipedii

(1.2) przen. żart. stopa lub noga

(1.3) drewniane narzędzie szewskie służące do formowania obuwia

(1.4) metalowe narzędzie szewskie służące jako podpora, np. podczas wbijania gwoździ w podeszwę

(1.5) środ. wędk. rodzaj sztucznej przynęty na ryby

(1.6) środ. pistolet

odmiana:

(1.1–6)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kopyto	kopyta
dopełniacz	kopyta	kopyt
celownik	kopytu	kopytom
biernik	kopyto	kopyta
narzędnik	kopytem	kopytami
miejscownik	kopycie	kopytach
wołacz	kopyto	kopyta

przykłady:

(1.1) Konie chrapały i wyprężone ich nogi silnie biły kopytami w twardą drogę, żeby się na niej utrzymać.^[1]

(1.2) Zabieraj stąd te swoje kopyta!

synonimy:

(1.6) gnat, klamka

wyrazy pokrewne:

rzecz. kopytnik m, kopytka nmos, Kopydłowo n, kopytne nmos, przykopytnik m

zdrobn. kopytko n

przym. kopytny, kopytowy

związki frazeologiczne:

ruszyć z kopyta • wyciągnąć kopyta • zjeść konia z kopytami • na jedno kopyto • skarżypyta bez kopyta • przerobić na własne kopyto • włazić z kopytami

uwagi:

zobacz też: Indeks:Polski – Zwierzęta

tłumaczenia:

(1.6) zobacz listę tłumaczeń w haśle: pistolet

• angielski: (1.1) hoof
• baskijski: (1.1) apatx
• duński: (1.1) hov w
• esperanto: (1.1) hufo
• farerski: (1.1) hógvur m
• fiński: (1.1) kavio
• francuski: (1.1) sabot m
• hiszpański: (1.1) pezuña ż, casco m
• holenderski: (1.1) hoef m
• islandzki: (1.1) hófur m
• japoński: (1.1) 蹄(ひづめ)
• kazachski: (1.1) тұяқ
• niemiecki: (1.1) Huf m
• norweski (bokmål): (1.1) hov m
• nowogrecki: (1.1) οπλή ż
• rosyjski: (1.1) копыто n
• słowacki: (1.1) kopyto n; (1.3) kopyto n
• szwedzki: (1.1) hov w
• ukraiński: (1.1) копито n
• wilamowski: (1.1) huf m, hu̐f m, hüf m, kopyt ż; (1.3) łȧjst ż

źródła:

1. Skocz do góry↑ Stefan Żeromski: Popioły

---

kopyto (język czeski)

kopyta (1.1)

kopyta (1.2)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) zool. kopyto

(1.2) kopyto (narzędzie służące do formowania obuwia)

odmiana:

(1.1–2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kopyto	kopyta
dopełniacz	kopyta	kopyt
celownik	kopytu	kopytům
biernik	kopyto	kopyta
wołacz	kopyto	kopyta
miejscownik	kopytě / kopytu	kopytech
narzędnik	kopytem	kopyty

związki frazeologiczne:

na jedno kopyto

---

kopyto (język słowacki)

kopytá (1.1)

kopytá (1.2)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) zool. kopyto

(1.2) kopyto (narzędzie szewskie)

kolokacje:

(1.1) konské kopytá

(1.2) natiahnuť topánku na kopyto

wyrazy pokrewne:

rzecz. kopýtko n

przym. kopytový, kopytný

związki frazeologiczne:

rozniesť niečo na kopytách • otrčiť kopytá • všetko je na jedno kopyto

…..

A tu taka ciekawostka…

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/hoof

hoof

English

Etymology

---

From Middle English hoof, hof, from Old English hōf, from Proto-Germanic *hōfaz (compare West Frisian hoef, Dutch hoef, German Huf,  Danish hov, Norwegian  hov, Swedish hov), from Proto-Indo-European *ḱoph₂ós (compare Sanskrit शफ  (śaphá, “hoof, claw”), Avestan  (safa,  “hoof”), possibly Czech, Polish kopyto).

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/%E1%B8%B1oph%E2%82%82%C3%B3s

Reconstruction:Proto-Indo-European/ḱoph₂ós

Proto-Indo-European

Etymology

---

Unknown, perhaps of non-Indo-European origin.

---

Noun

*ḱoph₂ós m^[1]

1. hoof

Inflection

Thematic
	singular	dual	plural
nominative	*ḱoph₂ós	*ḱoph₂óh₁	*ḱoph₂óes
vocative	*ḱoph₂é	*ḱoph₂óh₁	*ḱoph₂óes
accusative	*ḱoph₂óm	*ḱoph₂óh₁	*ḱoph₂óms
genitive	*ḱoph₂ósyo	*?	*ḱoph₂óoHom
ablative	*ḱoph₂éad	*?	*ḱoph₂ómos
dative	*ḱoph₂óey	*?	*ḱoph₂ómos
locative	*ḱoph₂éy, *ḱoph₂óy	*?	*ḱoph₂óysu
instrumental	*ḱoph₂óh₁	*?	*ḱoph₂ṓys

Descendants

• Balto-Slavic:
  • Slavic: *kopyto (possibly)
    • West Slavic:
      • Czech: kopyto
      • Polish: kopyto
    • East Slavic:
      • Belarusian: капы́та (kapýta)
      • Russian: копы́то (kopýto)
      • Ukrainian: копито (kopyto)
    • South Slavic:
      • Bulgarian: копито (kopito)
      • Macedonian: копито (kopito)
      • Serbo-Croatian:

        Cyrillic: копито

        Latin: kopito

      • Slovene: kopito
• Germanic: *hōfaz (see there for further descendants)
• Indo-Iranian: *ĉapʰás (see there for further descendants)
• ? Proto-Finnic: *kapja

References

1. ^ Mallory, J. P.; Adams, D. Q. (2006) The Oxford Introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European World (Oxford Linguistics), New York: Oxford University Press, →ISBN, page 137

---

UWAGA!!!

Czy to nie jest dziwne, że odtfoszona postać tego tzw. PIE *ḱoph₂ós, jest taka sama, jak postacie współcześnie używane we wszystkich gwarach języka słowiańskiego? Wg ofitzjalnego jęsykosnaftzfa pochodzenie tego słowa od Kopania / KoP+aNia nie ma nic wspólnego, to nic pewnego i pewno jakiś magiczny przypadek… Aha…

Zwracam jeszcze uwagę na te udźwięcznione, zpalatelizowane, postacie tzw. satem, patrz: Indo-Iranian: *ĉapʰás, Sanskrit शफ   śaphá, Avestan safa…

---

…..

https://pl.wikipedia.org/wiki/Kopiec_(architektura)

Kopiec (architektura)

Kopiec Kościuszki w Krakowie

Kopiec Piłsudskiego w Krakowie

Pomnik Obrońców Wybrzeża

Kopiec Unii Lubelskiej

Kopiec Wyzwolenia w Piekarach Śląskich

Kopiec Władysława Warneńczyka w Warnie

Kopiec Rolanda w Łobzie

Kopiec – antropogeniczna forma ukształtowania powierzchni ziemi, budowla ziemna w kształcie stożka (zazwyczaj ściętego). Na terenie Europy kopce, różnej wielkości i konstrukcji, były wznoszone już w czasach prehistorycznych. Pełniły wówczas rolę miejsc pochówku, a także funkcje kultowe, obronne, obserwacyjne. W znacznej części przypadków ich rola jest nieznana.

W późniejszych wiekach kopce wznoszono jako pamiątki ważnych wydarzeń historycznych lub w celu pośmiertnego upamiętnienia godnych osób, niewielkie kopce oznaczały np. granice ziem czy wsi. W związku ze znacznymi kosztami budowy i problemami z zapewnieniem trwałości budowli (erozja, spełzywanie zboczy itp.) obecnie nie buduje się kopców.

Wybrane kopce

W Polsce

• Kopiec gen. Jana Henryka Dąbrowskiego – Pierzchów
• Kopiec Grunwaldzki – Niepołomice
• Kopiec Jagiełły – Grunwald – Pole Bitwy
• Kopiec Kościuszki – Kraków
• Kopiec Kościuszki – Olkusz
• Kopiec Kościuszki – Połaniec
• Kopiec Kościuszki – Tarnogród
• Kopiec Kościuszki – Uchańka
• Kopiec Krakusa – Kraków
• Kopiec Krakusa II – Krakuszowice
• Kopiec Mickiewicza – Sanok
• Kopiec pamięci – Łódź
• Kopiec Piłsudskiego – Kraków
• Kopiec Powstania Warszawskiego – Warszawa
• Kopiec Pułaskiego – Krynica-Zdrój
• Kopiec Sienkiewicza – Okrzeja
• Kopiec Tatarski – Przemyśl
• Kopiec Tatarski – Przeworsk
• Kopiec Wandy – Kraków
• Kopiec Wolności – Poznań
• Kopiec Wyzwolenia – Piekary Śląskie
• Kopiec Rolanda w Łobzie
• kopiec wraz z pomnikiem bitwy pod Sokołowem – Sokołowo
• Kopiec Unii Horodelskiej – Horodło

Nienazywane kopcami:

• Góra Trzech Krzyży – Szydłowiec
• Pomnik Obrońców Wybrzeża – Gdańsk
• Szwedzka mogiła – Racławice
• Wzgórze Jana Pawła II – Luboń
• Wzgórze Napoleona – Szczecin

Bezpowrotnie zniszczone:

• Kopiec Esterki – Kraków

Niezrealizowane:

• Kopiec Unii Lubelskiej – Lublin

Na terenach należących dawniej do Polski

• Kopiec Unii Lubelskiej – Lwów (Ukraina)
• Kopiec Mickiewicza – Nowogródek (Białoruś)
• Kopiec upamiętniający bitwę pod Zadwórzem – Zadwórze (Ukraina)

Bezpowrotnie zniszczone:

• Kopiec Dowborczyków – Bobrujsk (Białoruś)

Związane z Polską

• Kopiec Władysława Warneńczyka – Warna

Na świecie

• Mimizuka („Kopiec Uszu”) – Kioto, Japonia
• Kopiec Chwały – Mińsk, Białorus

Zobacz też

• kurhan – rodzaj mogiły, w kształcie kopca

Linki zewnętrzne

W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem: Kopiec (architektura)

• Odznaka PTTK Szlakiem Kopców w Polsce
• Kopce na ziemiach kresowych

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/kopiec

kopiec (język polski)

kopce (1.1) kreta

kopiec (1.2)

kopiec (1.3) buraków cukrowych

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) sztucznie usypane wzniesienie

(1.2) książk. lub archit. pomnik w formie takiego wzniesienia

(1.3) pot. przen. zbiór przedmiotów ułożonych jeden na drugim

(1.4) roln. pryzma ziemniaków, warzyw itp. przysypanych ziemią i przykrytych słomą w celu zabezpieczenia przed przemarznięciem; także: dół z taką samą zawartością zabezpieczony w ten sam sposób

(1.5) inform. struktura danych oparta na drzewie, w której wartości potomków węzła są w stałej relacji z wartością rodzica

odmiana:

(1.1–5)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kopiec	kopce
dopełniacz	kopca	kopców[1]
celownik	kopcowi	kopcom
biernik	kopiec	kopce
narzędnik	kopcem	kopcami
miejscownik	kopcu	kopcach
wołacz	kopcu	kopce

kolokacje:

(1.1) kopiec graniczny • kopiec kreta • kopiec grobowy

(1.2) kopiec Kościuszki / Kraka / Wandy • kopiec Unii Lubelskiej

synonimy:

(1.2) kurhan

(1.3) sterta

wyrazy pokrewne:

rzecz. kopcowanie n, zakopcowanie n, okopcowanie n

zdrobn. kopczyk m

czas. okopcować dk., kopcować ndk., zakopcować dk.

przym. kopcowy, kopcowaty

tłumaczenia:

• angielski: (1.2) mound

źródła:

1. Skocz do góry↑  Hasło kopiec w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/kopiec

kopiec

Polish

Etymology

---

From Proto-Slavic *kopьcь (“heap”), from *kopъ (see *kopa) + *-ьcь, akin to *kopati (“to dig”), from Proto-Balto-Slavic *kop-, probably from Proto-Indo-European *(s)kep- (“to strike, beat”).

---

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈkɔ.pʲɛt͡s/

Noun

kopiec m inan (diminutive kopczyk)

1. tumulus, barrow (mound of earth over a grave)
2. mound (artificial elevation of earth)
3. hill, hillock (elevated location)
4. (computing) heap

Declension

declension of kopiec

	singular	plural
nominative	kopiec	kopce
genitive	kopca	kopców
dative	kopcowi	kopcom
accusative	kopiec	kopce
instrumental	kopcem	kopcami
locative	kopcu	kopcach
vocative	kopcu	kopce

Further reading

• kopiec in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/kop%D1%8Cc%D1%8C&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/kopьcь.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/kopa

kopa (język polski)

kopy (1.2)

kopa (1.3)

wymowa:

IPA: [ˈkɔpa], AS: [kopa] wymowa ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) jedn. miar. przest. 60 sztuk; zob. też kopa (liczba) w Wikipedii

(1.2) roln. przest. sterta siana, słomy lub odpowiednio ustawione snopki zboża (4 mendle)

(1.3) geogr. zaokrąglony wierzchołek górski; zob. też góra kopiasta w Wikipedii

(1.4) przen. duża ilość czegoś

rzeczownik, forma fleksyjna

(2.1) D., B. lp od: kop

odmiana:

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kopa	kopy
dopełniacz	kopy	kop / kóp[1]
celownik	kopie	kopom
biernik	kopę	kopy
narzędnik	kopą	kopami
miejscownik	kopie	kopach
wołacz	kopo	kopy

przykłady:

(1.1) Marek kupił kopę jajek.

(1.2) Wysuszone siano ułożono w kopy, przygotowując do zwózki.

kolokacje:

(1.1) kopa jajek

synonimy:

(1.2) kopica

wyrazy pokrewne:

(1.2) rzecz. zdrobn. kopka ż

związki frazeologiczne:

(1.4) kopę lat

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) three score
• duński: (1.1) skok w
• fiński: (1.1) viisi tusinaa
• jidysz: (1.1) שאָק m/n (szok); (1.4) שאָק m/n (szok)
• niemiecki: (1.1) Schock n
• rosyjski: (1.1) копа́ ż
• słowacki: (1.1) kopa; (1.2) kopa; (1.4) kopa
• ukraiński: (1.1) копа ż; (1.2) копиця ż
• wilamowski: (1.1) siök n, šȫk n

źródła:

1. Skocz do góry↑ Zygmunt Saloni, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Włodzimierz Gruszczyński, Danuta Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego na płycie CD, Warszawa, 2012, ISBN 978–83–927277–2-9.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/kopa

kopa

Czech

Etymology

From Proto-Slavic *kopa.

Noun

kopa f

1. heap, pile
2. (archaic) sixty, threescore

Coordinate terms

• tucet
• mandel
• kopec
• hromada

---

Latvian

Noun

kopa f (4th declension)

1. group
2. cluster
3. set
4. assemblage
5. multitude

Declension

Declension of kopa (4th declension)

	singular (vienskaitlis)	plural (daudzskaitlis)
nominative (nominatīvs)	kopa	kopas
accusative (akuzatīvs)	kopu	kopas
genitive (ģenitīvs)	kopas	kopu
dative (datīvs)	kopai	kopām
instrumental (instrumentālis)	kopu	kopām
locative (lokatīvs)	kopā	kopās
vocative (vokatīvs)	kopa	kopas

Verb

kopa

1. 3rd person singular past indicative form of kopt
2. 3rd person plural past indicative form of kopt

---

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *kopa.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈkɔ.pa/

Noun

kopa f

1. mound (artificial hill)
2. (archaic) sixty; threescore

Declension

declension of kopa

	singular	plural
nominative	kopa	kopy
genitive	kopy	kop
dative	kopie	kopom
accusative	kopę	kopy
instrumental	kopą	kopami
locative	kopie	kopach
vocative	kopo	kopy

See also

• tuzin
• mendel

Further reading

• kopa in Polish dictionaries at PWN

---

Slovak

Etymology

From Proto-Slavic *kopa.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈkɔpa/

Noun

kopa f (genitive singular kopy, nominative plural kopy, genitive plural kôp, declension pattern of žena)

1. heap

Declension

Declension of kopa

	singular	plural
nominative	kopa	kopy
genitive	kopy	kôp
dative	kope	kopám
accusative	kopu	kopy
locative	kope	kopách
instrumental	kopou	kopami

Derived terms

• kôpka

Further reading

• kopa in Slovak dictionaries at korpus.sk

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/kopa

Reconstruction:Proto-Slavic/kopa

Proto-Slavic

Etymology

An a-stem deverbative of *kopati. Baltic cognates include Latvian kaps (“grave”), Lithuanian kãpas (“grave”).

Noun

*kopa f

1. heap, shock

Declension

Declension of *kopa (hard a-stem)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*kopa	*kopě	*kopy
Accusative	*kopǫ	*kopě	*kopy
Genitive	*kopy	*kopu	*kopъ
Locative	*kopě	*kopu	*kopasъ, *kopaxъ*
Dative	*kopě	*kopama	*kopamъ
Instrumental	*kopojǫ, *kopǫ**	*kopama	*kopami
Vocative	*kopo	*kopě	*kopy

^* -asъ is the expected Balto-Slavic form but is found only in some Old Czech documents; -axъ is found everywhere else and is formed by analogy with other locative plurals in -xъ.
^** The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).

Descendants

• East Slavic:
  • Russian: копа́ (kopá)
  • Ukrainian: копа́ (kopá)
• South Slavic:
  • Bulgarian: копа́ (kopá)
  • Macedonian: копа (kopa)
  • Serbo-Croatian:

    Cyrillic: ко̏па

    Latin: kȍpa

  • Slovene: kópa
• West Slavic:
  • Czech: kopa
  • Polabian: küöра
  • Polish: kopa
  • Slovak: kopa
  • Sorbian:
    • Lower Sorbian: kора
    • Upper Sorbian: kора

References

• Derksen, Rick (2008) Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 232
• Vasmer, Max (1964–1973), “копа́”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/kopati

Reconstruction:Proto-Slavic/kopati

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Balto-Slavic *kop-, from Proto-Indo-European *(s)kep-. Baltic cognates include Latvian kapât (“to chop, hew”), Lithuanian kapóti  (“to chop, hew”),Old Prussian enkopts (“buried”). Indo-European cognates include Ancient Greek κόπτω (kóptō, “to beat, to hit”).

Verb

*kopàti impf

1. to dig

Conjugation

Conjugation of *kopati (impf., -a-, s-aorist, accent paradigm ?)

Suffix: *-ati

Verbal noun	Infinitive	Supine	L-participle
*kopanьje	*kopati	*kopatъ	*kopalъ

	Participles
Tense	Past	Present
Passive	*kopanъ	*kopajemъ
Active	*kopavъ	*kopaję

	Aorist			Present
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*kopaxъ	*kopa	*kopa	*kopajǫ	*kopaješi	*kopajetь
Dual	*kopaxově	*kopasta	*kopaste	*kopajevě	*kopajeta	*kopajete
Plural	*kopaxomъ	*kopaste	*kopašę	*kopajemъ	*kopajete	*kopajǫtь
	Imperfect			Imperative
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*kopaaxъ	*kopaaše	*kopaaše	—	*kopaji	*kopaji
Dual	*kopaaxově	*kopaašeta	*kopaašete	*kopajivě	*kopajita	—
Plural	*kopaaxomъ	*kopaašete	*kopaaxǫ	*kopajimъ	*kopajite	—

Derived terms

• *kopa
• *kopьje

Descendants

• East Slavic:
  • Belarusian: капа́ць (kapácʹ)
  • Russian: копа́ть (kopátʹ)
  • Ukrainian: копа́ти (kopáty)
• South Slavic:
  • Old Church Slavonic: копати (kopati)
  • Bulgarian: копая (kopaja)
  • Macedonian: копа (kopa)
  • Serbo-Croatian:

    Cyrillic: ко̀пати

    Latin: kòpati

    • Chakavian (Vrgada): kopȁti
    • Chakavian (Orbanići): kopȁt
  • Slovene: kópati, kopáti (tonal orthography)
• West Slavic:
  • Czech: kopat
  • Polish: kopać
  • Slovak: kopať
  • Sorbian:
    • Lower Sorbian: kopaś

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Balto-Slavic/kop-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/kop-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/(s)kep-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/(s)kep-.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%CE%BA%CF%8C%CF%80%CF%84%CF%89#Ancient_Greek

κόπτω

Ancient Greek

Etymology

From Proto-Indo-European *(s)kop- (“to strike, to beat”). Confer Old Church Slavonic скопити (skopiti, “castrate”), Lithuanian kaplys  (“hatchet”), Old High German happa (“scythe”), English hatchet.

Pronunciation

• (5^th BCE Attic) IPA^(key): /kóp.tɔː/
• (1^st CE Egyptian) IPA^(key): /ˈkop.to/
• (4^th CE Koine) IPA^(key): /ˈkop.to/
• (10^th CE Byzantine) IPA^(key): /ˈkop.to/
• (15^th CE Constantinopolitan) IPA^(key): /ˈkop.to/

Verb

κόπτω • (kóptō)

1. (transitive) strike; cut; shake

Inflection

Present: κόπτω, κόπτομαι

Imperfect: ἔκοπτον, ἐκοπτόμην

Future: κόψω, κόψομαι, κοπήσομαι

Aorist: ἔκοψᾰ, ἐκοψᾰ́μην, ἐκόπην

Perfect: κέκοφᾰ, κέκομμαι

Future perfect: κεκόψομαι

Derived terms

• κόμμα (kómma)
• κοπίς (kopís)

References

• κόπτω in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
• κόπτω in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
• κόπτω in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
• κόπτω in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
• G2875 in Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible, 1979

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/hatchet#English

hatchet

English

A wooden-handled hatchet.

Etymology

From Middle English hachet, a borrowing from Old French hachete, diminutive of hache (“axe”), from Frankish *hapja, *happija, from Proto-Germanic *hapjō,  *habjō (“knife”), from Proto-Indo-European *kop- (“to strike, to beat”). Cognate with Old High German happa, heppa,  habba (“reaper, sickle”), German Hippe (“billhook”).

Pronunciation

• Rhymes: -ætʃɪt

Noun

hatchet (plural hatchets)

1. A small light axe with a short handle; a tomahawk.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=kaplys&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for kaplys.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%BF%D0%B8%D1%82%D0%B8#Old_Church_Slavonic

скопити

Old Church Slavonic

Etymology

From Proto-Indo-European *kop- (“to strike, to beat”).

Noun

скопити • (skopiti) m

1. to castrate

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/kop-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/kop-.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/kopa%C4%87

kopać (język polski)

chłopiec kopie (1.1) piłkę

żołnierz kopie (1.1) w drzwi

ludzie kopią (1.2) ziemię

koparka kopie (1.2) w piasku

rolnicy kopią (1.3) ziemniaki

on kopie (1.6) w archiwum

wymowa:

IPA: [ˈkɔpaʨ̑], AS: [kopać] wymowa ^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany

(1.1) uderzać kogoś / coś nogą

(1.2) wydobywać np. ziemię przy pomocy łopaty, innego narzędzia lub maszyny

(1.3) wydobywać minerały lub płody rolne z ziemi przy pomocy narzędzi lub maszyn

(1.4) pot. o broni palnej: odrzucać, uderzać w ramię po wystrzale

(1.5) pot. o elektryczności: razić prądem

(1.6) przen. przeglądać archiwa, stare akta, dokumenty

czasownik zwrotny kopać się

(2.1) kopać (1.1) samego siebie

(2.2) kopać (1.1) siebie nawzajem

(2.3) rzad. brnąć przez coś, przedostawać się z trudem

odmiana:

(1.1–5) koniugacja IX

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		kopać
czas teraźniejszy		kopię	kopiesz	kopie	kopiemy	kopiecie	kopią
czas przeszły	m	kopałem	kopałeś	kopał	kopaliśmy	kopaliście	kopali
	ż	kopałam	kopałaś	kopała	kopałyśmy	kopałyście	kopały
	n	kopałom	kopałoś	kopało
tryb rozkazujący		niech kopię	kop	niech kopie	kopmy	kopcie	niech kopią
czas przyszły m będę kopał, będę kopać będziesz kopał, będziesz kopać będzie kopał, będzie kopać będziemykopali, będziemy kopać będzieciekopali, będziecie kopać będą kopali, będą kopać ż będę kopała, będę kopać będzieszkopała, będziesz kopać będzie kopała, będzie kopać będziemykopały, będziemy kopać będzieciekopały, będziecie kopać będą kopały, będą kopać n będę kopało, będę kopać będzieszkopało, będziesz kopać będzie kopało, będzie kopać czas zaprzeszły m kopałem był kopałeś był kopał był kopaliśmy byli kopaliście byli kopali byli ż kopałam była kopałaś była kopała była kopałyśmy były kopałyście były kopały były n kopałom było kopałoś było kopało było forma bezosobowaczasu przeszłego kopano tryb przypuszczający m kopałbym, byłbym kopał kopałbyś, byłbyś kopał kopałby, byłby kopał kopalibyśmy, bylibyśmy kopali kopalibyście, bylibyście kopali kopaliby, byliby kopali ż kopałabym, byłabym kopała kopałabyś, byłabyś kopała kopałaby, byłaby kopała kopałybyśmy, byłybyśmykopały kopałybyście, byłybyściekopały kopałyby, byłyby kopały n kopałobym, byłobym kopało kopałobyś, byłobyś kopało kopałoby, byłoby kopało imiesłów przymiotnikowy czynny m kopiący, niekopiący ż kopiąca, niekopiąca kopiące, niekopiące n kopiące, niekopiące imiesłów przymiotnikowy bierny m kopany kopani ż kopana kopane n kopane imiesłów przysłówkowy współczesny kopiąc, nie kopiąc rzeczownik odczasownikowy kopanie, niekopanie

(2.1–3) koniugacja IX

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		kopać się
czas teraźniejszy		kopię się	kopiesz się	kopie się	kopiemy się	kopiecie się	kopią się
czas przeszły	m	kopałem się	kopałeś się	kopał się	kopaliśmy się	kopaliście się	kopali się
	ż	kopałam się	kopałaś się	kopała się	kopałyśmy się	kopałyście się	kopały się
	n	kopałom się	kopałoś się	kopało się
tryb rozkazujący		niech się kopię	kop się	niech się kopie	kopmy się	kopcie się	niech się kopią
czas przyszły m będę się kopał, będę się kopać będziesz się kopał, będziesz się kopać będzie się kopał, będzie się kopać będziemy się kopali, będziemy się kopać będziecie się kopali, będziecie się kopać będą się kopali, będą się kopać ż będę się kopała, będę się kopać będziesz się kopała, będziesz się kopać będzie się kopała, będzie się kopać będziemy się kopały, będziemy się kopać będziecie się kopały, będziecie się kopać będą się kopały, będą się kopać n będę się kopało, będę się kopać będziesz się kopało, będziesz się kopać będzie się kopało, będzie się kopać czas zaprzeszły m kopałem się był kopałeś się był kopał się był kopaliśmy się byli kopaliście się byli kopali się byli ż kopałam się była kopałaś się była kopała się była kopałyśmy się były kopałyście się były kopały się były n kopałom się było kopałoś się było kopało się było forma bezosobowa czasu przeszłego kopano się tryb przypuszczający m kopałbym się, byłbym się kopał kopałbyś się, byłbyś się kopał kopałby się, byłby się kopał kopalibyśmy się, bylibyśmy się kopali kopalibyście się, bylibyście się kopali kopaliby się, byliby się kopali ż kopałabym się, byłabym się kopała kopałabyś się, byłabyś się kopała kopałaby się, byłaby się kopała kopałybyśmy się, byłybyśmy się kopały kopałybyście się, byłybyście się kopały kopałyby się, byłyby się kopały n kopałobym się, byłobym się kopało kopałobyś się, byłobyś się kopało kopałoby się, byłoby się kopało imiesłów przymiotnikowy czynny m kopiący się, niekopiący się ż kopiąca się, niekopiąca się kopiące się, niekopiące się n kopiące się, niekopiące się imiesłów przysłówkowy współczesny kopiąc się, nie kopiąc się rzeczownik odczasownikowy kopanie się, niekopanie się

przykłady:

(1.1) Bronił się, jak mógł: bił, gryzł i kopał.

(1.2) […] pot spływał mu kroplami z czoła, a on z dziką zawziętością kopał ziemię i nie ustawał, póki korzonka nie dostał spod kamieni…^[1]

(2.3) Odcięty od taboru, z oczyma zasypanymi śniegiem kopał się wtedy chłopak sam, mało co drogi widząc przed sobą […].^[2]

kolokacje:

(1.2) kopać dół / rów / studnię / grób

(1.3) kopać ziemniaki

synonimy:

(1.1) pot. butować

wyrazy pokrewne:

rzecz. kopnięcie n, kopniak m, kopacz m, koparka ż, kopalnia ż, wykopalisko nmos, wykopki nmos, kopanie n, odkopywanie n, wykop mrz, kopanina ż, kop m, kopyść ż, Kopaczż/mrz/mos

czas. ndk. wykopywać, dk. wykopać, ndk. przekopywać, dk. przekopać, ndk. zakopywać, dk. zakopać, ndk. odkopywać, dk. odkopać, ndk. okopywać, dk. okopać

przym. okopowy, kopalniany, wykopaliskowy, kopny

związki frazeologiczne:

kopnąć w kalendarz • niech cię gęś kopnie • samemu kopać sobie grób • kopać się z koniem • kopać pod kimś dołki • w mordę kopany • kto kopie dół dla sąsiada, winien go kopać na swoją miarę

uwagi:

(1.2) tylko ndk.

(2.2,4) tylko ndk.

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) kick; (1.2) dig
• duński: (1.1) sparke; (1.2) grave
• esperanto: (1.1) piedbati; (1.2) fosi
• francuski: (1.2) creuser
• hiszpański: (1.1) patear; (1.2) cavar
• japoński: (1.1) 蹴る
• jidysz: (1.1) בריקען (briken); (1.2) גראָבן (grobn); (1.3) גראָבן (grobn)
• kataloński: (1.2) cavar
• niemiecki: (1.1) treten, (piłkę) kicken; (1.2) graben, buddeln, ausheben; (1.3) fördern, graben, buddeln
• nowogrecki: (1.1) κλοτσάω; (1.2) σκάβω; (1.3) σκάβω
• rosyjski: (1.1) пинать, лягать, лягаться, толкать ногой; (1.2) копать, добывать
• szwedzki: (1.2) gräva
• tuvalu: (1.2) keli
• ukraiński: (1.1) копати; (1.2) копати
• węgierski: (1.2) ás
• wilamowski: (1.2) grōwa; (1.3) grōwa
• włoski: (1.1) calciare; (1.2) zappare, scavare

źródła:

1. Skocz do góry↑ W. Orkan: Krótki sen
2. Skocz do góry↑ M. Konopnicka: Stacho Szafarczyk

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/kopa%C4%87

kopać

Polish

kopać

Etymology

From Proto-Slavic *kopati, from Proto-Indo-European *kop-.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈkɔ.pat͡ɕ/

Verb

kopać impf (perfective kopnąć)

1. (transitive) to kick (strike with or raise the foot or leg)

Verb

kopać impf (perfective wykopać)

1. (transitive) to dig (make a hole)

Conjugation

Conjugation of kopać impf

		singular			plural
	person	m	f	n	m pers	m anim, m inan, f, n
infinitive		kopać
present tense	1st	kopię			kopiemy
	2nd	kopiesz			kopiecie
	3rd	kopie			kopią
past tense	1st	kopałem	kopałam		kopaliśmy	kopałyśmy
	2nd	kopałeś	kopałaś		kopaliście	kopałyście
	3rd	kopał	kopała	kopało	kopali	kopały
future tense	1st	będę kopał1	będę kopała1		będziemy kopali1	będziemy kopały1
	2nd	będziesz kopał1	będziesz kopała1		będziecie kopali1	będziecie kopały1
	3rd	będzie kopał1	będzie kopała1	będzie kopało1	będą kopali1	będą kopały1
conditional	1st	kopałbym	kopałabym		kopalibyśmy	kopałybyśmy
	2nd	kopałbyś	kopałabyś		kopalibyście	kopałybyście
	3rd	kopałby	kopałaby	kopałoby	kopaliby	kopałyby
imperative	1st	—			kopmy
	2nd	kop			kopcie
	3rd	niech kopie			niech kopią
active adjectival participle		kopiący	kopiąca	kopiące	kopiący	kopiące
passive adjectival participle		kopany	kopana	kopane	kopani	kopane
contemporary adverbial participle		kopiąc
impersonal past		kopano
verbal noun		kopanie
1 or: będę kopać, będziesz kopać etc.

Further reading

• kopać in Polish dictionaries at PWN

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/k%C4%99pa#pl

kępa (język polski)

kępa (1.1) ziela

kępa (1.1) drzew

kępa (1.2)

wymowa:

IPA: [ˈkɛ̃mpa], AS: [kẽmpa], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ę  wymowa ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) zwarta grupa roślin, np. drzew, krzewów, kwiatów

(1.2) mała wyspa na rzece lub jeziorze pokryta roślinnością zob. też kępa (wyspa) w Wikipedii

(1.3) usypisko osadów niesionych przez wiatr

odmiana:

(1.1–3)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kępa	kępy
dopełniacz	kępy	kęp
celownik	kępie	kępom
biernik	kępę	kępy
narzędnik	kępą	kępami
miejscownik	kępie	kępach
wołacz	kępo	kępy

przykłady:

(1.1) Schował się w tej kępie drzew.

(1.2) Jacht przepłynął przy kępie.

kolokacje:

(1.2) kępa rzeczna

(1.3) kępa morenowa • Kępa Oksywska • Kępa Pucka

synonimy:

(1.2) ostrowie

wyrazy pokrewne:

rzecz. kępka ż

tłumaczenia:

• hiszpański: (1.1) mata ż, soto m, arboleda ż; (1.2) mejana ż (poblada de vegetación); (1.3) terrero m

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/k%C4%99pa

kępa

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈkɛm.pa/

Noun

kępa f

1. isolated clump of vegetation, such as trees, shrubs, or flowers
2. small island in a river or lake, covered with vegetation

Declension

declension of kępa

	singular	plural
nominative	kępa	kępy
genitive	kępy	kęp
dative	kępie	kępom
accusative	kępę	kępy
instrumental	kępą	kępami
locative	kępie	kępach
vocative	kępo	kępy

Further reading

• kępa in Polish dictionaries at PWN

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/k%C4%99pka

kępka (język polski)

kępka (1.2)

wymowa:

IPA: [ˈkɛ̃mpka], AS: [kẽmpka], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ę 

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) zdrobn. od: kępa

(1.2) mała kępa

wyrazy pokrewne:

rzecz. kępa ż

przym. kępkowy

tłumaczenia:

(1.1) dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: kępa

• esperanto: (1.1) tufo; (1.2) tufo

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/kupa

kupa (język polski)

psia kupa (1.1)

kupa (1.2) ludzi

kupa (1.3) bananów

kupa (1.3) kamieni

wymowa:

wymowa ^?/i, IPA: [ˈkupa], AS: [kupa]

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) pot. eufem. kał, stolec, odchody

(1.2) pot. dużo czegoś lub kogoś, masa

(1.3) pot. stos, sterta

(1.4) pot. przen. niepomyślny wynik, niepowodzenie, fiasko

odmiana:

(1.1–3)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kupa	kupy
dopełniacz	kupy	kup
celownik	kupie	kupom
biernik	kupę	kupy
narzędnik	kupą	kupami
miejscownik	kupie	kupach
wołacz	kupo	kupy

przykłady:

(1.1) Oj, muszę zrobić kupę.

(1.2) Na koncercie była cała kupa ludzi.

(1.3) Jasiu, układaj ubrania w szafie, a nie rzucaj ich tak na kupę.

kolokacje:

(1.1) robić kupę (do ubikacji / do nocnika / w pieluchę / w pampersa) • sprzątać kupę (po psie / kocie)

(1.2) kupa śmiechu / ludzi • być / trzymać się w kupie

(1.3) rzucać coś na kupę

synonimy:

(1.1) stolec, kał, odchody; wulg. gówno

(1.2) mnóstwo, masa

(1.3) stos, sterta

wyrazy pokrewne:

rzecz. kopa ż, kupkanie n, wykupkanie n, nakupkanie n

zdrobn. kupka ż, kupeczka ż

zgrub. kupsko n

czas. żart. kupkać ndk., wykupkać dk., nakupkać dk.

związki frazeologiczne:

w kupie raźniej • kupą, mości panowie! • i Herkules dupa, kiedy ludzi kupa • zebrać do kupy • trzymać się kupy

tłumaczenia:

(1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: kał

• angielski: (1.2) a whole lot
• arabski: (1.3) كومة
• duński: (1.1) pølse w
• esperanto: (1.3) stako
• rosyjski: (1.1) кака ż, какашка ż
• ukraiński: (1.1) купа ż; (1.2) купа ż; (1.3) купа ż
• wilamowski: (1.2) heffa m, hefa m

Kategorie:

• polski (indeks)

---

kupa (język czeski)

kupa (1.1)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) sterta, stos

(1.2) mnóstwo, kupa, masa

synonimy:

(1.1) hromada, kopec, kopa

(1.2) hromada, spousta, kopa

Kategorie:

• czeski (indeks)

---

kupa (język dolnołużycki)

kupa (1.1)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) wyspa

odmiana:

(1.1) lp kup|a, ~y, ~je, ~u, ~u, ~je; du ~je, ~owu, ~oma, ~je, ~oma, ~oma; lm ~y, ~ow, ~am, ~y, ~ami, ~ach

przykłady:

(1.1) Islandska jo kraj a kupa w pódpołnocnym Atlantiskem ocanje. → Islandia jest krajem i wyspą na północnym Oceanie Atlantyckim.

Kategorie:

• dolnołużycki (indeks)

---

kupa (język górnołużycki)

kupa (1.1)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) wyspa

kolokacje:

(1.1) Jutrowna kupa → Wyspa Wielkanocna

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/kupa

kupa

Czech

Etymology

From Proto-Slavic *kupa, originally from Proto-Indo-European *keup- from *keu-.^[1]

Pronunciation

• IPA^(key): /kʊpa/

Noun

kupa f

1. heap

Declension

Declension

	singular	plural
nominative	kupa	kupy
genitive	kupy	kup
dative	kupě	kupám
accusative	kupu	kupy
vocative	kupo	kupy
locative	kupě	kupách
instrumental	kupou	kupami

Derived terms

• kupit
• kupovitý
• nakupit
• seskupit
• skupina
• skupenství

See also

• kopa

References

1. ^ kupa in Jiří Rejzek, Český etymologický slovník, electronic version, Leda, 2007

---

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *kupa.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈku.pa/

Noun

kupa f (diminutive kupka)

1. heap
2. poo
3. group, crowd
4. (colloquial) a lot

Declension

declension of kupa

	singular	plural
nominative	kupa	kupy
genitive	kupy	kup
dative	kupie	kupom
accusative	kupę	kupy
instrumental	kupą	kupami
locative	kupie	kupach
vocative	kupo	kupy

Derived terms

• z przewagą kupy

Further reading

• kupa in Polish dictionaries at PWN

---

Upper Sorbian

Noun

kupa f

1. island

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/kupa&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/kupa.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/keup-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/keup-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/keu-&action=edit&redlink=1…..

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/keu-.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/kupiec

kupiec (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈkupʲjɛʦ̑], AS: [kupʹi ̯ec], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j  wymowa ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) ktoś, kto coś kupuje

(1.2) ktoś, kto trudni się handlem, właściciel sklepu, przedsiębiorstwa handlowego

odmiana:

(1.1–2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	kupiec	kupcy
dopełniacz	kupca	kupców
celownik	kupcowi	kupcom
biernik	kupca	kupców
narzędnik	kupcem	kupcami
miejscownik	kupcu	kupcach
wołacz	kupcze	kupcy

synonimy:

(1.1) nabywca

wyrazy pokrewne:

rzecz. kupno n, kupcowa ż, kupiectwo n, kupczenie n, kupienie n, kupowanie n, odkup m, odkupienie n, odkupiciel m, przekupa ż, przekupka ż, przekupień m, przekupność ż, przekupstwo n, przekupywanie n, wykup m, wykupywanie n, zakup n, zakupy nmos

czas. kupować ndk., kupić dk., kupczyć ndk., dokupywać ndk., dokupić dk., nakupywać ndk., nakupić dk., odkupywać ndk., odkupić dk., podkupywać ndk., podkupić dk., przekupywać ndk., przekupić dk., wkupywać się ndk., wkupić się dk., wykupywać ndk., wykupić dk., zakupywać ndk., zakupić dk.

przym. kupiecki, kupiony, dokupiony, odkupiony, podkupiony, przekupiony, przekupny, wykupiony, zakupiony, kupny

związki frazeologiczne:

każdy kupiec swój towar chwali

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) buyer, purchaser; (1.2) merchant, tradesman, dealer, shopkeeper
• esperanto: (1.1) aĉetanto; (1.2) komercisto
• ido: (1.2) aferisto
• niemiecki: (1.2) Kaufmann m, Geschäftsmann m
• ukraiński: (1.1) купець m
• wilamowski: (1.2) kaufmon m, kaojfmaon m

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/kupiec

kupiec

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈku.pʲɛt͡s/

Noun

kupiec m pers

1. merchant (person who trades commodities for profit)
2. buyer

Declension

declension of kupiec

	singular	plural
nominative	kupiec	kupcy
genitive	kupca	kupców
dative	kupcowi	kupcom
accusative	kupca	kupców
instrumental	kupcem	kupcami
locative	kupcu	kupcach
vocative	kupcu	kupcy

Further reading

• kupiec in Polish dictionaries at PWN

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/kupi%C4%87

kupić (język polski)

wymowa:

wymowa ^?/i, IPA: [ˈkupʲiʨ̑], AS: [kupʹić], zjawiska fonetyczne: zmięk.

znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. kupować)

(1.1) zob. kupować

odmiana:

(1.1) koniugacja VIa

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		kupić
czas przyszły prosty		kupię	kupisz	kupi	kupimy	kupicie	kupią
czas przeszły	m	kupiłem	kupiłeś	kupił	kupiliśmy	kupiliście	kupili
	ż	kupiłam	kupiłaś	kupiła	kupiłyśmy	kupiłyście	kupiły
	n	kupiłom	kupiłoś	kupiło
tryb rozkazujący		niech kupię	kup	niech kupi	kupmy	kupcie	niech kupią
czas zaprzeszły m kupiłem był kupiłeś był kupił był kupiliśmy byli kupiliście byli kupili byli ż kupiłam była kupiłaś była kupiła była kupiłyśmy były kupiłyście były kupiły były n kupiłom było kupiłoś było kupiło było forma bezosobowa czasu przeszłego kupiono tryb przypuszczający m kupiłbym, byłbym kupił kupiłbyś, byłbyś kupił kupiłby, byłby kupił kupilibyśmy, bylibyśmy kupili kupilibyście, bylibyście kupili kupiliby, byliby kupili ż kupiłabym, byłabym kupiła kupiłabyś, byłabyś kupiła kupiłaby, byłaby kupiła kupiłybyśmy, byłybyśmy kupiły kupiłybyście, byłybyście kupiły kupiłyby, byłyby kupiły n kupiłobym, byłobym kupiło kupiłobyś, byłobyś kupiło kupiłoby, byłoby kupiło imiesłów przymiotnikowy przeszły m kupiony kupieni ż kupiona kupione n kupione imiesłów przysłówkowy uprzedni kupiwszy rzeczownik odczasownikowy kupienie, niekupienie

przykłady:

(1.1) Zbiegł do pobliskiego sklepu, by kupić mleko i płatki owsiane.^[1]

(1.1) Znalazł kawałek białego papieru, otworzył dopiero co kupione kredki i zaczął wpatrywać się w twarz dziewczynki.^[2]

synonimy:

(1.1) reg. pozn. dostać kupić

wyrazy pokrewne:

rzecz. zakup m, zakupy nmos, kupiec m, kupno n, kupowanie n, kupienie n, odkupienie n

przym. kupny

związki frazeologiczne:

kupić kota w worku • kupić spod lady • tanie kupisz, psom wyrzucisz • serca kupić nie można • kto kupuje, czego mu nie trzeba, nie ma potem za co kupić chleba • reg. pozn. dostać kupić

tłumaczenia:

(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: kupować

• amharski: (1.1) መግዛት
• białoruski: (1.1) купіць
• bułgarski: (1.1) купя
• chorwacki: (1.1) kupiti
• dolnołużycki: (1.1) kupiś
• górnołużycki: (1.1) kupić
• rosyjski: (1.1) купить
• słowacki: (1.1) kúpiť
• ukraiński: (1.1) купити
• wilamowski: (1.1) knöfa

źródła:

1. Skocz do góry↑ Bronisław Świderski, Słowa obcego, 1998, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
2. Skocz do góry↑ Bronisław Świderski, Słowa obcego, 1998, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

Kategorie:

• polski (indeks)

---

kupić (język górnołużycki)

znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. kupować)

(1.1) kupić

wyrazy pokrewne:

rzecz. kupc m, kupcowka ż, kupcowstwo n, kupjenka ż, kupnica ż, kupnišćo n, kupowar m, kupowarstwo n

czas. kupować ndk.

przym. kupcowski, kupjomny, kupny, kupowanski, kupski

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/kupi%C4%87

kupić

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *kupiti, from early Proto-Slavic *kōpītej, from unattested Gothic *kaupjan, from Proto-Germanic *kaupijaną, related to Gothic  𐌺𐌰𐌿𐍀𐍉𐌽 (kaupōn, “to barter”), itself a borrowing from Latin caupō (“tradesman”). Compare German kaufen and Norwegian  kjøpe.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈku.pʲit͡ɕ/

Verb

kupić pf (imperfective kupować)

1. (transitive) to buy

Conjugation

Conjugation of kupić pf

		singular			plural
	person	m	f	n	m pers	m anim, m inan, n, f
infinitive		kupić
future tense	1st	kupię			kupimy
	2nd	kupisz			kupicie
	3rd	kupi			kupią
past tense	1st	kupiłem	kupiłam		kupiliśmy	kupiłyśmy
	2nd	kupiłeś	kupiłaś		kupiliście	kupiłyście
	3rd	kupił	kupiła	kupiło	kupili	kupiły
conditional	1st	kupiłbym	kupiłabym		kupilibyśmy	kupiłybyśmy
	2nd	kupiłbyś	kupiłabyś		kupilibyście	kupiłybyście
	3rd	kupiłby	kupiłaby	kupiłoby	kupiliby	kupiłyby
imperative	1st	niech kupię			kupmy
	2nd	kup			kupcie
	3rd	niech kupi			niech kupią
passive adjectival participle		kupiony	kupiona	kupione	kupieni	kupione
anterior adverbial participle		kupiwszy
impersonal past		kupiono
verbal noun		kupienie

Derived terms

• (nouns) kupiec, kupno, zakup
• (adjective) kupny

Further reading

• kupić in Polish dictionaries at PWN

---

Upper Sorbian

Etymology

Cognates include Lower Sorbian kupiś.

Verb

kupić (perfective, imperfective kupować)

1. to buy

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/caupo#Latin

caupo

Latin

Alternative forms

• cōpō, cūpō

Etymology

Cognate with Ancient Greek κᾰ́πηλος (kápēlos), possibly from Pre-Greek, likely borrowed separately. A derivation of either from Proto-Indo-European  *kʷreyh₂- (“to buy”), whence ἐπρῐάμην (epriámēn) as suppletive Aorist of ὠνέομαι (ōnéomai, “to buy”), seems far-fetched. Beekes mentions, Furnee offers Hittite ḫappar (“purchase, price”) as a comparandum, in which case the IE derivation would be *h₃ep-, whence ops (“power”) and Homeric Ancient Greek ἀφνειός (aphneiós, “rich, wealthy”), although also speculative. Gemoll considers a connection to Ancient Greek κάπτω (káptō, “gulp down, snap”). This noun is also masculine.

Pronunciation

• (Classical) IPA^(key): /ˈkau̯.poː/

Noun

caupō m (genitive caupōnis); third declension

1. Tradesman.
2. Innkeeper, shopkeeper.

Inflection

Third declension.

Case	Singular	Plural
Nominative	caupō	caupōnēs
Genitive	caupōnis	caupōnum
Dative	caupōnī	caupōnibus
Accusative	caupōnem	caupōnēs
Ablative	caupōne	caupōnibus
Vocative	caupō	caupōnēs

Descendants

• Proto-Germanic: *kaupōną, *kaupijaną (“to buy; trade”) (see there for further descendants)

References

• caupo in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
• caupo in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
• caupo in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition, 1883–1887)
• caupo in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français, Hachette
• caupo in Harry Thurston Peck, editor (1898) Harper’s Dictionary of Classical Antiquities, New York: Harper & Brothers
• caupo in William Smith et al., editor (1890) A Dictionary of Greek and Roman Antiquities, London: William Wayte. G. E. Marindin
• Edzard Johan Furnée: Die wichtigsten konsonantischen Erscheinungen des Vorgriechischen mit einem Appendix über den Vokalismus. Mouton, The Hague 1972.
• Wilhelm Gemoll: Griechisch-deutsches Schul- und Handwörterbuch. öbv & hpt / Oldenbourg, Vienna and Munich ⁹1965, p. 407.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=%E1%BC%80%CF%86%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CF%8C%CF%82&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for ἀφνειός.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=%E1%B8%ABappar&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for ḫappar.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/k%CA%B7reyh%E2%82%82-

Reconstruction:Proto-Indo-European/kʷreyh₂-

Proto-Indo-European

Root

*kʷreyh₂-^[1]

1. to buy

Descendants

• Indo-Iranian: *kray-
  • Indo-Aryan: *kray-
    • Sanskrit: क्री (krī)

Derived terms

► Terms derived from the PIE root *kʷreyh₂-

• *kʷri-né-h₂-ti ~ *kʷri-n-h₂-énti (nasal-infix present)
• *kʷréyh₂-t ~ *kʷrih₂ént (root aorist)
  • Balto-Slavic: [Term?]
    • Slavic: *kriti
  • Tocharian: [Term?]
    • Tocharian B: käryā-
• *kʷrih₂-
  • Hellenic: [Term?]
    • Ancient Greek: ἐπριάμην (epriámēn)
• *kʷrih₂-tó-s
  • Indo-Iranian: *kriHtás
    • Indo-Aryan: *kriHtás
      • Sanskrit: क्रीत (krītá)

References

1. ^ Rix, Helmut, editor (2001), “*k^u̯rei̯h₂-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 395

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/h%E2%82%83ep-

Reconstruction:Proto-Indo-European/h₃ep-

Proto-Indo-European

Root

*h₃ep-

1. to work, toil, make
2. ability, force

Derived terms

►Terms derived from the PIE root *h₃ep-

• *h₃ép ~ *h₃p-és
  • Indo-Iranian: *Háp
    • Indo-Aryan: *Háp
      • Sanskrit: अप् (áp)
• *h₃ép-lom^[1]
  • Germanic: *aflą (see there for further descendants)
• *h₃ép-(i)s, *h₃óp-(i)s^[2]
  • Italic: *opis
    • Latin: ops, cōpia, Osci
• *h₃ep-en-o-
  • *h₃ep-en-ont-^[3]
    • Anatolian: [Term?]
      • Hittite: (ḫa-ap-pí-na-an-za /ḫappinanta/)
    • (perhaps) Italic: *opelentos (by dissimilation of *n-*n to *l-*n)
      • Latin: opulentus
• *h₃ép-n-os ~ *h₃ép-n-es
  • Indo-Iranian: *Hápnas
    • Indo-Aryan: *Hápnas
      • Sanskrit: अप्नस् (ápnas)
• *h₃ép-os ~ *h₃ép-es-^[4]
  • Indo-Iranian: *Hápas
    • Indo-Aryan: *Hápas
      • Sanskrit: अपस् (ápas)
    • ⇒ Indo-Iranian: *HsuHápas (see there for further descendants)
  • Italic: *opos
    • Latin: opus
    • ⇒ Italic: *opezāō
      • Latin: operor
      • Oscan:

        (úpsannúm), (úpsannu, gerundive.acc.sg.m.n.)

        (úpsannam), (úpsanam, gerundive.acc.sg.f.)

        οπσανω (gerundive.acc.pl.n.)

        (úpsed), (upsed, 3s.pf.)

        (uupsens), (upsens), ουπσενς (3p.pf.)

        (upsatuh sent, 3p.pf.ps.n.?)

      • Paelignian: upsaseter (3s/p.ipf.sb.ps.)
      • South Picene:

        (opesaúom, inf.)

        (opsút), (opsúq, 3s.pf.)

      • Umbrian:

        osatu (3s.ipv.II)

        oset(a est), oseto (est) (3s.pf.ps.f.)

      • Vestinian: ośens (3p.pf.)
• *h₃ép-r̥ ~ *h₃p-ér-^[5]
  • Anatolian: [Term?]
    • Hittite: (ḫa-a-ap-pár /ḫāppar/)

Unsorted formations

• (perhaps) Albanian: [Term?]
  • Albanian: punë
• (perhaps) Armenian:
  • Old Armenian: *աւն (*awn)
• (perhaps) Germanic: *abnijaną (see there for further descendants)
• (perhaps) Hellenic: [Term?]
  • Ancient Greek: ὄμπνη (ómpnē, “nourishment”)
• Italic: [Term?]
  • Latin: omnis (see there for further descendants)

References

1. ^ Kroonen, Guus (2013), “*afla- 1”, in Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, page *afla- 1
2. ^ De Vaan, Michiel (2008), “ops”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, page 431
3. ^ Kloekhorst, Alwin (2008), “ḫappina-”, in Etymological Dictionary of the Hittite Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 5), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 346-347
4. ^ De Vaan, Michiel (2008), “opus”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, page 432
5. ^ Kloekhorst, Alwin (2008), “ḫāppar-”, in Etymological Dictionary of the Hittite Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 5), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 345-346

• Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume III, Bern, München: Francke Verlag, page 780
• Chantraine, Pierre (1968–1980), “ὄμπνη”, in Dictionnaire étymologique de la langue grecque (in French), Paris: Klincksieck, page 800b

…..

Kupiec / Ko”P+ieC nie miał przecież Kupy / Ko”Py czegoś do sprzedania, np wykopanych drogocennych kamieni, itd… To byłoby za proste i oczywiste, tak samo jak z Kopytem / KoP+yT+eM, nieprawdaż?

W takim razie co powiecie na to…

…..

https://sjp.pwn.pl/sjp/chapnac;2447803.html

chapnąć — chapać

1. pot. «chwycić coś, zwłaszcza zębami, pyskiem lub dziobem»

2. pot. «zjeść coś naprędce»

3. pot. «ukraść»

…..

https://sjp.pl/chapa%C4%87

chapać

potocznie, żartobliwie:
1. gryźć;
2. chwytać (coś);
3. jeść (coś);
4. kraść

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/chapa%C4%87

chapać

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *xapati.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈxa.pat͡ɕ/

Verb

chapać impf (perfective chapnąć)

1. (transitive) to snatch, to snap at

Conjugation

Conjugation of chapać impf

		singular			plural
	person	m	f	n	m pers	m anim, m inan, f, n
infinitive		chapać
present tense	1st	chapię			chapiemy
	2nd	chapiesz			chapiecie
	3rd	chapie			chapią
past tense	1st	chapałem	chapałam		chapaliśmy	chapałyśmy
	2nd	chapałeś	chapałaś		chapaliście	chapałyście
	3rd	chapał	chapała	chapało	chapali	chapały
future tense	1st	będę chapał1	będę chapała1		będziemy chapali1	będziemy chapały1
	2nd	będziesz chapał1	będziesz chapała1		będziecie chapali1	będziecie chapały1
	3rd	będzie chapał1	będzie chapała1	będzie chapało1	będą chapali1	będą chapały1
conditional	1st	chapałbym	chapałabym		chapalibyśmy	chapałybyśmy
	2nd	chapałbyś	chapałabyś		chapalibyście	chapałybyście
	3rd	chapałby	chapałaby	chapałoby	chapaliby	chapałyby
imperative	1st	—			chapmy
	2nd	chap			chapcie
	3rd	niech chapie			niech chapią
active adjectival participle		chapiący	chapiąca	chapiące	chapiący	chapiące
passive adjectival participle		chapany	chapana	chapane	chapani	chapane
contemporary adverbial participle		chapiąc
impersonal past		chapano
verbal noun		chapanie
1 or: będę chapać, będziesz chapać etc.

Related terms

• chaps

Further reading

• chapać in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/xapati

Reconstruction:Proto-Slavic/xapati

Proto-Slavic

Etymology

Possibly from Proto-Indo-European *keh₂p-, in which case it is cognate with Latin capiō (“to take”) (infinitive capere), Proto-Germanic  *habjaną (“to have; to lift”) (two different verbs; compare Gothic 𐌷𐌰𐌱𐌰𐌽 (haban, “to have”) vs. 𐌷𐌰𐍆𐌾𐌰𐌽(hafjan, “to lift”)), German happig  (“greedy”), Middle High German happen (“to seize greedily”), Old Armenian խափանեմ (xapʿanem, “to hinder”), խափ (xapʿ, “surprise, seizure”).

Verb

*xapati ?

1. to bite, to seize

Inflection

Conjugation of *xapati (?, -a/j-, s-aorist, accent paradigm ?)

Suffix: *-ati

Verbal noun	Infinitive	Supine	L-participle
*xapanьje	*xapati	*xapatъ	*xapalъ

	Participles
Tense	Past	Present
Passive	*xapanъ	*xapljemъ
Active	*xapavъ	*xaplję

	Aorist			Present
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*xapaxъ	*xapa	*xapa	*xapljǫ	*xaplješi	*xapljetь
Dual	*xapaxově	*xapasta	*xapaste	*xapljevě	*xapljeta	*xapljete
Plural	*xapaxomъ	*xapaste	*xapašę	*xapljemъ	*xapljete	*xapljǫtь
	Imperfect			Imperative
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*xapaaxъ	*xapaaše	*xapaaše	—	*xaplji	*xaplji
Dual	*xapaaxově	*xapaašeta	*xapaašete	*xapljivě	*xapljita	—
Plural	*xapaaxomъ	*xapaašete	*xapaaxǫ	*xapljimъ	*xapljite	—

Conjugation of *xapati (?, -a-, s-aorist, accent paradigm ?)

Suffix: *-ati

Verbal noun	Infinitive	Supine	L-participle
*xapanьje	*xapati	*xapatъ	*xapalъ

	Participles
Tense	Past	Present
Passive	*xapanъ	*xapajemъ
Active	*xapavъ	*xapaję

	Aorist			Present
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*xapaxъ	*xapa	*xapa	*xapajǫ	*xapaješi	*xapajetь
Dual	*xapaxově	*xapasta	*xapaste	*xapajevě	*xapajeta	*xapajete
Plural	*xapaxomъ	*xapaste	*xapašę	*xapajemъ	*xapajete	*xapajǫtь
	Imperfect			Imperative
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*xapaaxъ	*xapaaše	*xapaaše	—	*xapaji	*xapaji
Dual	*xapaaxově	*xapaašeta	*xapaašete	*xapajivě	*xapajita	—
Plural	*xapaaxomъ	*xapaašete	*xapaaxǫ	*xapajimъ	*xapajite	—

Related terms

• *čapati

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: хапати (xapati, “to seize, to bite, to sting, to trample”) (11th century; accent paradigm b)
    • Belarusian: хапа́ць (xapácʹ, “to grab”)
    • Russian: ха́пать (xápatʹ, “to seize, to grab”), 1sg. ха́паю (xápaju); dialectal хапа́ть (xapátʹ)
    • Ukrainian: хапа́ти (xapáty, “to seize, to steal, to grab”)

• South Slavic:
  • Old Church Slavonic:

    Cyrillic: хапьѭще (xapĭjǫšte, “(while) biting”, nom. masc. pl. pres. act. part.)

  • Bulgarian: (ха́пвам (hápvam), ха́пна (hápna, “to bite”))
  • Macedonian: апе (ape)
  • Serbo-Croatian:

    Cyrillic: апати (“to bite, to sting”) (dialectal)

    Latin: apati (“to bite, to sting”) (dialectal)

  • Slovene: hȃpati (“to snap, (reflexive) to seize”) (tonal orthography), 1sg. hȃpam (tonal orthography)

• West Slavic:
  • Czech: сháраt (“to seize”)
  • Polish: chapać (“to seize”)
  • Slovak: сháраť (“to understand”)
  • Slovincian: χȧ̃păc (“to seize”)
  • Sorbian:
    • Lower Sorbian: chapjaś

References

• Черных, П. Я. (1999), “ха́пать”, in Историко-этимологический словарь русского языка (Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka) [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Русский язык, page 333
• Derksen, Rick (2008), “*xāpàti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 202
• Трубачев О. Н., editor (1981), “*xapati”, in Этимологический словарь славянских языков (Etimologičeskij slovarʹ slavjanskix jazykov) [Etymological dictionary of Slavic languages] (in Russian), volume 08, Moscow: Nauka, page 18
• Vasmer, Max (1964–1973), “ха́пать”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/capio#Latin

capio

Latin

Pronunciation

• (Classical) IPA^(key): /ˈka.pi.oː/

Etymology 1

From Proto-Italic *kapiō, from Proto-Indo-European *kh₂pyéti, from the root *keh₂p- (“to seize, grab”). Cognate with Breton kavout, English have, heave, Lithuanian kàmpt, Albanian kap, Ancient Greek κάπτω (káptō).

Verb

capiō (present infinitive capere, perfect active cēpī, supine captum); third conjugation iō-variant

1. I capture, seize, take
2. I take on
3. I take in, understand

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/kh%E2%82%82py%C3%A9ti

Reconstruction:Proto-Indo-European/kh₂pyéti

Proto-Indo-European

Etymology

From *keh₂p- +‎ *-yéti.

Verb

*kh₂pyéti (imperfective)^[1]

1. to be grasping

Inflection

Imperfective, thematic
Active voice	Present indicative	Past indicative	Imperative	Subjunctive	Optative
1st singular	*kh₂pyóh₂	*kh₂pyóm	—	*kh₂pyṓh₂	*kh₂pyóyh₁m̥
2nd singular	*kh₂pyési	*kh₂pyés	*kh₂pyé	*kh₂pyḗsi	*kh₂pyóys
3rd singular	*kh₂pyéti	*kh₂pyét	*kh₂pyétu	*kh₂pyḗti	*kh₂pyóyt
1st dual	*kh₂pyówos	*kh₂pyówe	—	*kh₂pyṓwos	*kh₂pyóywe
2nd dual	*kh₂pyétes	*kh₂pyétom	*kh₂pyétom	*kh₂pyḗtes	*kh₂pyóytom
3rd dual	*kh₂pyétes	*kh₂pyétām	*kh₂pyétām	*kh₂pyḗtes	*kh₂pyóytām
1st plural	*kh₂pyómos	*kh₂pyóme	—	*kh₂pyṓmos	*kh₂pyóyme
2nd plural	*kh₂pyéte	*kh₂pyéte	*kh₂pyéte	*kh₂pyḗte	*kh₂pyóyte
3rd plural	*kh₂pyónti	*kh₂pyónt	*kh₂pyóntu	*kh₂pyṓnti	*kh₂pyóyh₁n̥t
Participle	*kh₂pyónts
Middle voice	Present indicative	Past indicative	Imperative	Subjunctive	Optative
1st singular	*kh₂pyóh₂er	*kh₂pyóh₂e	—	*kh₂pyṓh₂er	*kh₂pyóyh₂e
2nd singular	*kh₂pyéth₂er	*kh₂pyéth₂e	*kh₂pyéso	*kh₂pyḗth₂er	*kh₂pyóyth₂e
3rd singular	*kh₂pyétor	*kh₂pyéto	*?	*kh₂pyḗtor	*kh₂pyóyto, *kh₂pyóyh₁o
1st dual	*kh₂pyówosdʰh₂	*kh₂pyówedʰh₂	—	*kh₂pyṓwosdʰh₂	*kh₂pyóywedʰh₂
2nd dual	*?	*?	*?	*?	*?
3rd dual	*?	*?	*?	*?	*?
1st plural	*kh₂pyómosdʰh₂	*kh₂pyómedʰh₂	—	*kh₂pyṓmosdʰh₂	*kh₂pyóymedʰh₂
2nd plural	*kh₂pyédʰh₂we	*kh₂pyédʰh₂we	*kh₂pyédʰh₂we	*kh₂pyḗdʰh₂we	*kh₂pyóydʰh₂we
3rd plural	*kh₂pyóror, *kh₂pyóntor	*kh₂pyóro, *kh₂pyónto	*?	*kh₂pyṓror, *kh₂pyṓntor	*kh₂pyóyro, *kh₂pyóyh₁n̥to
Participle	*kh₂pyómnos

Descendants

• Proto-Albanian: *kapa
  • Albanian: kap
• Balto-Slavic:
  • (perhaps) Latvian: kàmpju, kàmpt
  • Slavic: *čapati (see there for further descendants)
• Germanic: *habjaną (“to lift”) (see there for further descendants)
• Hellenic: *kapťō
  • Ancient Greek: κάπτω (káptō)
• Italic: *kapiō
  • Latin: capiō (see there for further descendants)

References

1. ^ Ringe, Don (2006) From Proto-Indo-European to Proto-Germanic, Oxford University Press

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/keh%E2%82%82p-

Reconstruction:Proto-Indo-European/keh₂p-

Proto-Indo-European

Root

*keh₂p-^[1][2][3][4]

1. to seize; to grab

Derived terms

► Terms derived from the PIE root *keh₂p-

• *kh₂p-yé-ti (ye-present)^{[1][2][3][5][6][7]}
• *kh₂p-(e)h₁-yé- (post-Indo-European innovated stative)^[1][8]
  • Germanic: *habjaną (“to have”)
• *kh₂p-tós (“seized”)
• *kh₂p-nós, *kh₂p-néh₂^[9] or *kh₂p-ó-neh₂^[10]
  • Celtic: *kaɸnos
    • Old Irish: cúan
      • Irish: cuan
      • Scottish Gaelic: cuan
  • Germanic: *habnō^[9] or *habanō^[10]
• *kóh₂p-eh₂^[11]
  • Hellenic: *kṓpā
    • Ancient Greek: κώπη (kṓpē)
• Unsorted formations:
  • (perhaps) Armenian:^[12]
    • Old Armenian: խափ (xapʿ), խափանեմ (xapʿanem) (possibly)
  • Balto-Slavic:
    • Slavic: *xapati (see there for further descendants)
  • Italic:
    • Latin: capsa

References

1. ↑ ^{Jump up to:1.0 1.1 1.2} Rix, Helmut, editor (2001) Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, pages 344–345
2. ↑ ^{Jump up to:2.0 2.1} De Vaan, Michiel (2008), “capiō”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, pages 89-90
3. ↑ ^{Jump up to:3.0 3.1} Beekes, Robert S. P. (2010), “κάπτω”, in Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, page 640
4. ^ Ringe, Don (2006) From Proto-Indo-European to Proto-Germanic, Oxford University Press
5. ^ Orel, Vladimir (1998), “kap”, in Albanian Etymological Dictionary, Leiden, Boston, Köln: Brill, page 169
6. ^ Demiraj, Bardhyl (1997), “kap”, in Albanische Etymologien: Untersuchungen zum albanischen Erbwortschatz [Albanian Etymologies: Investigations into the Albanian Inherited Lexicon] (Leiden Studies in Indo-European; 7) (in German), Amsterdam, Atlanta: Rodopi
7. ^ Mallory, J. P.; Adams, D. Q., editors (1997) Encyclopedia of Indo-European culture, London, Chicago: Fitzroy Dearborn Publishers, page 563
8. ^ Ringe, Don (2006) From Proto-Indo-European to Proto-Germanic, Oxford University Press, page 164
9. ↑ ^{Jump up to:9.0 9.1} Philippa, Marlies; Debrabandere, Frans; Quak, Arend; Schoonheim, Tanneke; van der Sijs, Nicoline (2003–2009), “haven”, in Etymologisch woordenboek van het Nederlands (in Dutch), Amsterdam: Amsterdam University Press
10. ↑ ^{Jump up to:10.0 10.1} Kroonen, Guus (2013) Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, pages 196-197
11. ^ Beekes, Robert S. P. (2010), “κώπη”, in Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, pages 815-816
12. ^ J̌ahukyan, Geworg (2010), “խափ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik

Reklamy