siekiera (1.1)
…..
Aktualizacja 27.07.2020.
Jak zapowiedziałem wcześniej, w tym wpisie omówię zagadnienia związane ze słowem Siekiera / SieK+ieRa.
Samo istnienie tego słowa LOGICZNIE PRZECZY ofitzjalnym twierdzeniom, o rzekomych tzw. palatalizacjach słowiańskich. Przeczy dlatego, że to słowo NIE SPALATALIZOWAŁO SIĘ, czyli udźwięczniło, jak niby powinno było, np. do postaci coś jak np. Sieciera / SieC+ieRa, Siecziera / SieC”+ieRa, czy Siesiera / SieS+ieRa itp…
Występowanie oboczność rdzeni tj. istnienie jednocześnie obu postaci dźwięków, zarówno tych dźwięcznych tzw. satem i tych bezdźwięcznych, tzw. centum / kentum/ hentum / gentum, NIE JEST DOWODEM NA TZW. PALATALIZACJĘ,.. ponieważ istnieją przecież ciągle postacie niespalatalizowane, czyli ciągle bezdźwięczne!
Pierwotna oboczność rdzeni jest dowodem na PIERWOTNE WYSTĘPOWANIE OBU POSTACI TYCH DŹWIĘKÓW! Dźwięczne wyjątki są dowodami na PIERWOTNOŚĆ POSTACI DŹWIĘCZNYCH!
Jest faktem, że:
- jedne postacie słów i rdzeni Pra-Słowiańskich, ofitzjalnie odtfoszone są jako postacie pierwotnie bezdźwięczne, czyli zawierają w sobie dźwięki zapisywane np. jako T, D, K,
- podczas gdy w innych podobnych przypadkach, są one ofitzjalnie odtfaszane, jako postacie pierwotnie dźwięczne, czyli takie, które zawierają w sobie dźwięki zapisywane jako C, S, Z, itp.
Postacie Pra-Słowiańskie, zgodnie z ofitzjalną wykładnią rzeczywistości POWINNY BYŁY WSZYSTKIE BYĆ BEZDŹWIĘCZNE, by rzekomo stopniowo palatalizować, czyli jakoś udźwięcznić się w średniowieczu…
Tyle tylko, że postacie odnajdywane np. w j. czeskim, słoweńskim, słowackim, czy bułgarskim, itp, PIERWOTNIE BYŁY POSTACIAMI DŹWIĘCZNYMI, co świadczy o średniowiecznej utracie dźwięczności!
Takich kwiatków jest więcej. O typowych irańskich i greckich ubezdźwięcznieniach jedynie napominam napomykając. Odnajdziecie je pod koniec tego wpisu, którego tytuł powinien wyglądać, coś jak to:
159 Shield / SHieLD, jako Target / TaRG+eT – Giermański Drag / DRaG i jego pierwotne Pra-Słowiańskie źródłosłowy i znaczenia, czyli tragiczne targnięcie się na najświętsze świętości ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 24
…..
Siekiera / SieK+ieRa
https://pl.wiktionary.org/wiki/siekiera
siekiera (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ɕɛ̇ˈcɛra], AS: [śėḱera], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) ręczne narzędzie do obróbki drewna, składające się ze stalowego obucha w kształcie klina oraz osadzonego w nim drewnianego styliska
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik siekiera siekiery dopełniacz siekiery siekier celownik siekierze siekierom biernik siekierę siekiery narzędnik siekierą siekierami miejscownik siekierze siekierach wołacz siekiero siekiery
- kolokacje:
- (1.1) stylisko / rękojeść / obuch / toporzysko / ostrze / klin siekiery • rąbać / narąbać / porąbać / robić siekierą • ostrzyć / naostrzyć / tępić / stępić siekierę • siekiera tulejowa • paśćpod siekierą
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. siekierezada ż, siekiernik m, siekiernica ż, Siekierki nmos, Siekierczyn m, Siekierczyna ż, Siekierno n, Siekiernik m, Siekierz m, Siekiersk m
- przym. siekierowy, siekierkowy
- związki frazeologiczne:
- można by siekierę zawiesić w powietrzu / smrodu tyleż, siekierę by mógł zawiesić • koń bosy na lód, but dziurawy na błoto, tępa siekiera na drwa – niebezpieczni są • byle siekiera w ręku, to głód nie dokuczy • porzucił jak złą siekierę na natoniu • odbieżeć jako siekiery na natoniu • z siekierą na osy • jak siekiera bez klina, tak obiad bez wina • niech pan panem będzie, a z wygodą sługa, Bartosz do siekiery, a Maciek do pługa • gdy Bóg zechce, to i siekiera pod ławą zapieje / jak Pan Bóg dopuści, to siekiera pod ławą zaszczeka • pływać siekierą • zła siekiera nie utonie • najgorsza siekiera u kowala • i najostrzejsza siekiera sama nie rąbie • siedzieć jak pod siekierą • nie raz siekierą, gdy dąb chcesz zwalić • pomiędzy dwoma, siekiera zginęła • ostry jak żydowska siekiera • przyganiała siekiera gracy • rąbać, jak cieśla siekierą • bieda, siekierą by jej nie urąbał • biegać za kimś z siekierą
- zob. też siekiera w Wikipedii
- zob. też siekiera (narzędzie) w Wikicytatach
- (1.1) por. topór • toporek • berdysz • ciupaga • labrys • halabarda • tomahawk • czekan • fasces • ono
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) axe
- arabski: (1.1) بلطة ż, فاس m
- baskijski: (1.1) aizkora
- białoruski: (1.1) сякера ż
- czeski: (1.1) sekera ż, sekyra ż
- esperanto: (1.1) hakilo
- hiszpański: (1.1) hacha ż
- jidysz: (1.1) האַק ż (hak)
- kazachski: (1.1) балта
- niemiecki: (1.1) Axt ż
- nowogrecki: (1.1) τσεκούρι n
- rosyjski: (1.1) топор m
- rumuński: (1.1) topor
- słowacki: (1.1) sekera ż
- ukraiński: (1.1) сокира ż
- wilamowski: (1.1) akys ż, ākys ż, aokys ż
- włoski: (1.1) ascia ż, scure ż
- źródła:
- ↑ Alicja Nagórko, Zarys gramatyki polskiej, PWN, Warszawa 2007, s. 189.
UWAGA!
etymologia: (1.1) łac. securis lub pol. siekać[1]
Czyli, że niby wszyscy Słowianie zapożyczyli to słowo z łaciny?!! Aha…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/siekiera#Polish
siekiera
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *sekyra.
Pronunciation
Noun
siekiera f
Declension
Further reading
- siekiera in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%81%D0%B5%D0%BA%D0%B8%D1%80%D0%B0#Russian
секира
Bulgarian
Etymology
From Proto-Slavic *sekyra, related to сека (seka, “to cut”).
Pronunciation
Noun
секи́ра • (sekíra) f
Inflection
Macedonian
Etymology
From Proto-Slavic *sekyra.
Noun
секира • (sekira) f (plural секири, diminutive секирче or секирица)
Inflection
Verb
секира • (sekira) impf (perfective насекира)
- (transitive) to worry, aggrieve
Conjugation
л-participles | imperfect | aorist | non-finite forms | |
---|---|---|---|---|
masculine | секирал | — | adjectival partc. | секиран |
feminine | секирала | — | adverbial partc. | секирајќи |
neuter | секирало | — | verbal noun | секирање |
plural | секирале | — | ||
present | imperfect | aorist | imperative | |
1st singular | секирам | секирав | — | — |
2nd singular | секираш | секираше | — | секирај |
3rd singular | секира | секираше | — | — |
1st plural | секираме | секиравме | — | — |
2nd plural | секирате | секиравте | — | секирајте |
3rd plural | секираат | секираа | — | — |
Compound tenses | ||||
perfect | сум секирал | present of сум + imperfect л-participle | ||
pluperfect | бев секирал | imperfect of сум + imperfect л-participle | ||
future | ќе секирам | ќе + present | ||
future in the past | ќе секирав | ќе + imperfect | ||
future reported | ќе сум секирал | ќе + imperfect л-participle | ||
conditional | би секирал | би + imperfect л-participle |
Russian
Etymology
From Proto-Slavic *sekyra, related to сечь (sečʹ, “to cut”). From Latin secō, from Proto-Indo-European *sek– (“to cut”). Cognates include Old Church Slavonic сѣщи (sěšti, “to cut, hack, chop off”) and Old English saga (English saw).
Pronunciation
Noun
секи́ра • (sekíra) finan (genitive секи́ры, nominative plural секи́ры, genitive plural секи́р)
Declension
Serbo-Croatian
Alternative forms
- (Ijekavian): сјѐкира
Etymology
From Proto-Slavic *sekyra.
Pronunciation
Noun
сѐкира f (Latin spelling sèkira)
Declension
Derived terms
UWAGA!
From Proto-Slavic *sekyra, related to сечь (sečʹ, “to cut”). From Latin secō, from Proto-Indo-European *sek– (“to cut”).
Czyli Proto-Slavic *sekyra, related to сечь (sečʹ, “to cut”) BYŁO RZEKOMO PÓŹNIEJSZE NIŻ Latin secō?!!
A to сечь (sečʹ, “to cut”), no to pewno ofitzjalnie udźwięczniło się jakoś w tym średniowieczu, na przekór Siekierze / SieK+ieR”e?!!
Czyli logicznie TEN SAM RDZEŃ, raz udźwięcznił się, a innym razem pozostał bezdźwięczny!!? Aha…
Proste? Pewno że proste, ponieważ to ofitzjalne indogermańskie wytłumaczenie… Podobnych przykładów jest więcej dalej.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/sekyra
Reconstruction:Proto-Slavic/sekyra
Proto-Slavic
Etymology
Cognate with Latin secūris (“axe”). Compare Akkadian (šukurru, “axe”), Biblical Hebrew (šegōr, “axe”).
Noun
*sekyra f
Declension
Singular | Dual | Plural | |
---|---|---|---|
Nominative | *sekyra | *sekyrě | *sekyry |
Accusative | *sekyrǫ | *sekyrě | *sekyry |
Genitive | *sekyry | *sekyru | *sekyrъ |
Locative | *sekyrě | *sekyru | *sekyrasъ, *sekyraxъ* |
Dative | *sekyrě | *sekyrama | *sekyramъ |
Instrumental | *sekyrojǫ, *sekyrǫ** | *sekyrama | *sekyrami |
Vocative | *sekyro | *sekyrě | *sekyry |
** The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).
See also
- *sěťi (“to cut, mow”)
Descendants
References
- Vasmer, Max (1964–1973), “секира”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress
…..
UWAGA!
Ofitzjalne jęsykosnaftzfo NIE ZNA SŁÓW JAK np. Siec / SieC, Siekać / SieKa+C’, itp!!!
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/s%C4%9B%C5%A5i
Reconstruction:Proto-Slavic/sěťi
Proto-Slavic
Alternative forms
- *sěkti (earlier, unassimilated form, as in Derksen, Chernykh, Vasmer)
- *sěkťi (earlier, partly assimilated form, as in Trubachev)
Etymology
From Proto-Indo-European *sek– (“to cut”), with unexplained -ě-. Cognate with Latin secō (“to cut, to mow”). Explanations for the -ě- vary:
- Rix (LIV) reconstructs an acrodynamic (Narten) present *sēk–. (In the Leiden school view of Derksen and Kortlandt, this would not yield the required acute vowel.)
- Kortlandt asserts that the vowel of *sěkti was lengthened to disambiguate the verb from the root preserved in Lithuanian sèkti (“to watch, to follow”), Proto-Slavic *sočiti (“to pursue, to indicate”) < Proto-Indo-European *sekʷ–.
- Derksen notes that the short root vowel is preserved in секыра (sekyra, “axe”).
Verb
*sěťi impf
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*sěčenьje | *sěťi | *sěťь | *sěklъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *sěčenъ | *sěkomъ |
Active | *sěkъ | *sěky |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *sěk(ox)ъ | *sěče | *sěče | *sěkǫ | *sěčeši | *sěčetь |
Dual | *sěk(ox)ově | *sěk(e/os)ta | *sěk(e/os)te | *sěčevě | *sěčeta | *sěčete |
Plural | *sěk(ox)omъ | *sěk(e/os)te | *sěkǫ, *sěkošę | *sěčemъ | *sěčete | *sěkǫtь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *sěčaaxъ | *sěčaaše | *sěčaaše | — | *sěci | *sěci |
Dual | *sěčaaxově | *sěčaašeta | *sěčaašete | *sěcěvě | *sěcěta | — |
Plural | *sěčaaxomъ | *sěčaašete | *sěčaaxǫ | *sěcěmъ | *sěcěte | — |
Derived terms
Related terms
- *sekyra (“axe”)
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- Old Church Slavonic:
- Bulgarian: сека́ (seká), 2sg. сече́ш (sečéš)
- Serbo-Croatian:
- Slovene: sẹ́či (tonal orthography), 1sg. sẹ́čem (tonal orthography)
References
- Derksen, Rick (2008) Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 446
- Vasmer, Max (1964–1973), “секу”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress
- Černyx, P. Ja. (1999), “сечь”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 159
UWAGA!
Oto słowa w pierwotnej postaci dźwięcznej z języków, które potem tę pierwotna dźwięczność w średniowieczu utraciły, patrz:
- East Slavic:
- South Slavic:
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%81%D0%B5%D1%87%D1%91%D1%82#Russian
сечёт
Russian
Pronunciation
Verb
сечёт • (sečót)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/s%C3%ADci#Czech
síci
Czech
Alternative forms
- síct
Etymology
From Old Czech sieci, from Proto-Slavic *sěťi, from Proto-Indo-European *sek– (“to cut”).
Verb
síci impf
Synonyms
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/s%C3%ADct#Czech
síct
Czech
Alternative forms
Pronunciation
Etymology
From Old Czech sieci, from Proto-Slavic *sěťi, from Proto-Indo-European *sek– (“to cut”).
Verb
síct impf
Conjugation
This verb needs an inflection-table template.
Synonyms
…..
UWAGA!
From Old Czech sieci, from Proto-Slavic *sěťi, from Proto-Indo-European *sek– (“to cut”)…
Czyli najpierw rzekomo istniała tzw. PIE postać ubezdźwięczniona *sek–, by potem przejść w Pra-Słowiańską *sěťi, by potem jakoś udźwięcznić się do staro-czeskiej postaci sieci,.. a dalej i do czeskich síci lub síct…
Czyli DOKŁADNIE ODWROTNIE JAK W WIĘKSZOŚĆ PODOBNYCH CZESKICH SŁÓW, które zawierają w sobie dźwięk zapisywany znakiem T, a nie ten wraży i zapisywany znakiem C…
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=siec%C5%A5&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for siecť.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/se%C4%8Di#Slovene
seči
Slovene
Etymology
From Proto-Slavic *sěťi, from Proto-Indo-European *sek– (“to cut”).
Verb
séči impf (first-person singular present séčem, past active participle sékel)
- to cut
Conjugation
This verb needs an inflection-table template.
UWAGA!
A tu niby jakie palatalizacje zaszły, skoro inne słoweńskie podobne słowa zawierają w sobie dźwięki zapisywane jako T, a nie ten wraży i zapisywany znakiem C,.. hm?
…..
No to teraz coś z łaciny dla porównania…
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/scure#it
scure (język włoski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/scure
scure
Italian
Etymology
From Latin secūris, secūrem.
Pronunciation
- Rhymes: -ure
Noun
scure f (plural scuri)
See also
Adjective
scure f
- Feminine plural form of scuro
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/securis#Latin
securis
Latin
Etymology
From secō (“cut”).
Pronunciation
Noun
secūris f (genitive secūris); third declension
Inflection
Third declension, alternative accusative singular in -im, alternative ablative singular in -ī and accusative plural in -īs.
Case | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative | secūris | secūrēs |
Genitive | secūris | secūrium |
Dative | secūrī | secūribus |
Accusative | secūrem secūrim |
secūrēs secūrīs |
Ablative | secūre secūrī |
secūribus |
Vocative | secūris | secūrēs |
Synonyms
Derived terms
Descendants
References
- securis in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
- securis in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
- securis in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition, 1883–1887)
- securis in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français, Hachette
- Carl Meissner; Henry William Auden (1894) Latin Phrase-Book[1], London: Macmillan and Co.2 phrases
- securis in Harry Thurston Peck, editor (1898) Harper’s Dictionary of Classical Antiquities, New York: Harper & Brothers
- securis in William Smith et al., editor (1890) A Dictionary of Greek and Roman Antiquities, London: William Wayte. G. E. Marindin
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/seco#Latin
seco
Latin
Etymology
From Proto-Indo-European *sek– (“to cut”). Cognates include Old Church Slavonic сѣщи (sěšti, “to cut, hack, chop off”) and Old English saga (English saw).
Pronunciation
Verb
secō (present infinitive secāre, perfect active secuī, supine sectum); first conjugation
- I cut, cut off.
- I cleave, divide.
- (medicine) I operate, amputate, perform surgery.
- I castrate.
- (by extension) I wound, injure.
- (figuratively) I hurt with my words.
Inflection
Derived terms
Descendants
References
- seco in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
- seco in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
- seco in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français, Hachette
Lower Sorbian
Pronunciation
Verb
seco
…..
A teraz coś tradycyjnie trochę bardziej ubezdźwięcznionego…
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/%CF%84%CF%83%CE%B5%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B9#el
τσεκούρι (język nowogrecki)
- wymowa:
- IPA: [tse.’ku.ri]
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%CF%84%CF%83%CE%B5%CE%BA%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B9
τσεκούρι
Greek
Etymology
From Byzantine Greek τσεκούριον (tsekoúrion, “axe”), from Koine Greek σεκούριον (sekoúrion, “axe”), from Latin securis (“axe”). Compare Romanian secure.
Noun
τσεκούρι • (tsekoúri) n (plural τσεκούρια)
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | τσεκούρι • | τσεκούρια • |
genitive | τσεκουριού • | τσεκουριών • |
accusative | τσεκούρι • | τσεκούρια • |
vocative | τσεκούρι • | τσεκούρια • |
Synonyms
…..
Wiktionary does not yet have an entry for τσεκούριον.
…..
A teraz czas na postacie fielko-germańskie… Najpierw te związane ze znaczeniem „siekiera”, a potem te związane ze znaczeniem… No właśnie… Pod koniec tego wpisu podam jedno z nich, jak i zagaję kilka Pra-Słowiańskich źródłosłowów…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/saga#Old_English
saga
Old English
Pronunciation
Etymology 1
From Proto-Germanic *sagô (“saw, scythe”), *sagō, from Proto-Indo-European *sek–, *sēik– (“to cut”). Cognate with Old Frisian sage (West Frisian seage), Old Saxon saga, Middle Dutch sage, saghe (Dutch zaag), Old High German [Term?] (“saga”) (German Säge), Old Norse sǫg (Icelandic sög, Danish sav, Swedish såg).
Alternative forms
Noun
saga m (nominative plural sagan)
- saw (tool)
Descendants
Etymology 2
From Proto-West Germanic *sagā, from Proto-Germanic *sagō, *sagǭ (“saying, story”), from Proto-Indo-European *sekʷe-, *skʷē- (“to tell, talk”). More at saw.
Noun
saga m (nominative plural sagan)
Declension
Related terms
Etymology 3
Verb
saga
- imperative of seċġan
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/saw
saw (język angielski)
- wymowa:
- IPA: /sɔː/, [sɑː], wymowa amerykańska
-
- znaczenia:
rzeczownik
- (1.1) piła
- (1.2) pilarka
- (1.3) przysłowie, powiedzenie
czasownik
- (2.1) piłować
czasownik, forma fleksyjna
- (3.1) forma czasu przeszłego prostego (past simple) czasownika to see
- przykłady:
- (1.1) Saw is sharp tool. → Piła jest ostrym narzędziem.
- (3.1) I saw it on television. → Widziałem to w telewizji.
- (3.1) They named me Lewis and called me Louie as though my name was Louis, and I never saw the difference until Sammy pointed it out. And even then, I still don’t see much difference.[1] → Na imię dali mi Lewis i nazywali Louie jakgdyby moim imieniem było Louis i nigdy nie widziałem różnicy, póki Sammy jej nie wytknęła. I nawet potem ciągle nie widzę wielkiej różnicy.
- kolokacje:
- (1.1) musical saw; chain saw
- (1.3) old saw
- synonimy:
- (1.3) proverb
- źródła:
- ↑ Joseph Heller: Closing Time, ISBN 0671746049, 1994, str. 42
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/saw#English
saw
English
Pronunciation
- (Received Pronunciation) enPR: sô, IPA(key): /sɔː/
- Homophones: (in some non-rhotic accents): soar, sore
- Rhymes: -ɔː
- (US) enPR: sô, IPA(key): /sɔ/
- (cot–caught merger) enPR: sä, IPA(key): /sɑː/
Etymology 1
The noun from Middle English sawe, sawgh, from Old English saga, sagu (“saw”), from Proto-Germanic *sagô, *sagō (“saw”), from Proto-Indo-European *sek– (“to cut”). Cognate with West Frisian seage (“saw”), Dutch zaag (“saw”), German Säge (“saw”), Danish sav (“saw”), Swedish såg (“saw”), Icelandic sög (“saw”), and through Indo-European, with Latin secō (“cut”) and Italian sega (“saw”). The verb from Middle English sawen, from the noun above.
Noun
saw (plural saws)
- A tool with a toothed blade used for cutting hard substances, in particular wood or metal
- A musical saw.
- A sawtooth wave.
Verb
saw (third-person singular simple present saws, present participle sawing, simple past sawed, past participle sawed or sawn)
- (transitive) To cut (something) with a saw.
-
1611, The Holy Bible, […] (King James Version), London: […] Robert Barker, […], OCLC 964384981, Hebrews 11:37:
- They were stoned, they were sawn asunder, were tempted, were slain with the sword: they wandered about in sheepskins and goatskins; being destitute, afflicted, tormented;
-
- (intransitive) To make a motion back and forth similar to cutting something with a saw.
- The fiddler sawed away at his instrument.
- (intransitive) To be cut with a saw.
- The timber saws smoothly.
- (transitive) To form or produce (something) by cutting with a saw.
- to saw boards or planks (i.e. to saw logs or timber into boards or planks)
- to saw shingles; to saw out a panel
Derived terms
Etymology 2
From Middle English sawe, from Old English sagu, saga (“story, tale, saying, statement, report, narrative, tradition”), from Proto-West Germanic *sagā, from Proto-Germanic *sagō, *sagǭ (“saying, story”), from Proto-Indo-European *sekʷe-, *skʷē-, from *sekʷ– (“to follow”). Cognate with Dutch sage (“saga”), German Sage (“legend, saga, tale, fable”), Danish sagn (“legend”), Norwegian soga (“story”), Icelandic saga (“story, tale, history”). More at saga, say. Doublet of saga.
Noun
saw (plural saws)
- (obsolete) Something spoken; speech, discourse.
- A saying or proverb.
- Synonyms: see Thesaurus:saying
- (obsolete) Opinion, idea, belief.
-
by thy saw ― in your opinion
-
commune saw ― common opinion/knowledge
-
on no saw ― by no means
-
- (obsolete) Proposal, suggestion; possibility.
- (obsolete) Dictate; command; decree.
Derived terms
Etymology 3
Verb
saw
- simple past tense of see
- (colloquial, nonstandard) past participle of see
Interjection
saw
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Germanic/sagô.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/sag%C5%8D
Reconstruction:Proto-Germanic/sagō
Proto-Germanic
Etymology
From Pre-Germanic *sokéh₂[1], from Proto-Indo-European *sek– (“to cut”).
Pronunciation
Noun
*sagō f
- saw (tool)
Inflection
ō-stem | |||
---|---|---|---|
singular | |||
nominative | *sagō | ||
genitive | *sagōz |
Related terms
Descendants
- West Germanic: *sagu
- Old Norse: sǫg
References
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/sēik-.
…..
O tym Proto-Indo-European *sek– (“to cut”), pisałem już we wpisie 157.
A teraz znów coś dźwięcznego i ofitzjalnie Pra-Słowiańskiego,.. a dalej znów trochę ubezdźwięcznień…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/so%C4%8Diti
Reconstruction:Proto-Slavic/sočiti
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Balto-Slavic *sak-ei-tei, from Proto-Indo-European *sokʷ-eye-ti, from Proto-Indo-European *sekʷ–. Baltic cognates include Lithuanian sakýti (“to say”), Latvian sacît (“to say”). Indo-European cognates include Old Norse segja (“to say, to accounce”), English say, Latin inquam (“to say”) (Old Latin īnseque (“say”, imperative)), Ancient Greek ἐννέπω (ennépō, “to say”).
Verb
*sočìti ?
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*sočenьje | *sočiti | *sočitъ | *sočilъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *sočenъ | *sočimъ |
Active | *sočь | *sočę |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *sočixъ | *soči | *soči | *sočǫ | *sočiši | *sočitь |
Dual | *sočixově | *sočista | *sočiste | *sočivě | *sočita | *sočite |
Plural | *sočixomъ | *sočiste | *sočišę | *sočimъ | *sočite | *sočętь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *sočaaxъ | *sočaaše | *sočaaše | — | *soči | *soči |
Dual | *sočaaxově | *sočaašeta | *sočaašete | *sočivě | *sočita | — |
Plural | *sočaaxomъ | *sočaašete | *sočaaxǫ | *sočimъ | *sočite | — |
Related terms
- *sokъ (“accuser”)
Descendants
- Church Slavonic: сочити (sočiti, “to indicate”) (Serbian)
References
- Derksen, Rick (2008), “*sočìti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 458
- Vasmer, Max (1964–1973), “сочи́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=soczy%C4%87&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for soczyć.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/sakeitei.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/sokʷeyeti.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/sek%CA%B7-
Reconstruction:Proto-Indo-European/sekʷ–
Proto-Indo-European
Root
- to follow
Derived terms
- *sékʷ-e-tor (mediopassive root present)[3][4][5][6][7]
- *sékʷ-t ~ *skʷ-ént (aorist)
- *sekʷ-o-
- Italic:
- Latin: secus, (pedi)sequus
- Italic:
- *sokʷ-yo-[8]
- *sekʷ-tó-s
- Unsorted formations:
- Hellenic: [Term?]
- Indo-Iranian:
- Indo-Iranian
- Iranian: *haxamaniš
References
- ^ Pokorny, Julius (1959), “seku̯-”, in Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume III, Bern, München: Francke Verlag, pages 896-897
- ^ Rix, Helmut, editor (2001), “*seku̯-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, pages 525-526
- ^ Derksen, Rick (2015), “sekti I”, in Etymological Dictionary of the Baltic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 13), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 392
- ^ Matasović, Ranko (2009), “*sekʷ-o-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, page 328
- ^ Beekes, Robert S. P. (2010), “ἕπομαι”, in Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), volume I, with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, page 447
- ^ Cheung, Johnny (2007), “*hač”, in Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 124-125
- ^ De Vaan, Michiel (2008), “sequor”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, pages 555-556
- ^ Kroonen, Guus (2013), “*sagja- 1”, in Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, page *sagja- 1
- ^ Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 888
Root
*sekʷ–[1]
- to see
Notes
Some sources relate this root to the one above, suggesting that the meaning „see” derives from „follow with the eyes”. It has been argued that this an unlikely development, given that „see” is a more basic and primary meaning than „follow”, which is more abstract.[2] However, there is no constraint against basic meanings developing from abstract ones; compare e.g. Latvian redzēt (“see”) from *h₃reǵ- (“stretch, etc.”), and Tocharian AB läk- (“see”) from *leǵ– (“gather”).
Derived terms
- *sekʷ-e-ti (thematic root present)[3][4]
- *sókʷ-o-s, *sokʷ-éh₂ (collective)[5]
- Anatolian: *sṓgʷos
- Hittite: (ša-a-ku-wa /sākuwa/, nom.acc.pl.)
- Luwian:
- Cueneiform: (da-a-u-i-iš /tāwīš/)
- Hieroglyphic: (ta-wa-)
- Lycian: (tewe, coll.pl.), (ñtewẽ, “facing, opposite, towards”)
- Anatolian: *sṓgʷos
- *sekʷ-sḱé-ti or *sokʷ-eh₁-sḱé-ti (innovative *sḱé-presents)[6]
References
- ^ Ringe, Don (2006) From Proto-Indo-European to Proto-Germanic, Oxford University Press
- ^ Philippa, Marlies; Debrabandere, Frans; Quak, Arend; Schoonheim, Tanneke; van der Sijs, Nicoline (2003–2009) Etymologisch woordenboek van het Nederlands (in Dutch), Amsterdam: Amsterdam University Press
- ^ Kroonen, Guus (2013), “*sehwan-”, in Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, page *sehwan- of 431-432
- ^ Kroonen, Guus (2013), “*seuni-”, in Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, page *seuni- of 434-435
- ^ Kloekhorst, Alwin (2008), “šākuu̯a-”, in Etymological Dictionary of the Hittite Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 5), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 812-815
- ^ Orel, Vladimir (1998), “shoh”, in Albanian Etymological Dictionary, Leiden, Boston, Köln: Brill, pages 425-426
Root
- to say
Derived terms
- sékʷ-e-ti (thematic root present)[3][4]
- *sokʷ-éye-ti (causative)[5][6]
- *sokʷ-h₁-ye-ti (innovated stative)[7][8]
- Germanic: *sagjaną
- *h₁en(i)-skʷ-ih₂
- *n̥-skʷ-e-to-
- Hellenic: [Term?]
- Ancient Greek: ἄσπετος (áspetos)
- Hellenic: [Term?]
- *skʷ-e-tlo-m[9]
- *sokʷ-ó-s[10]
- Balto-Slavic:
- Slavic:*sokъ (“accuser”)
- Balto-Slavic:
- Unsorted formations:
References
- ^ Pokorny, Julius (1959), “seku̯-”, in Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume III, Bern, München: Francke Verlag, pages 897-898
- ^ Rix, Helmut, editor (2001), “*seku̯-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, pages 526-527
- ^ Matasović, Ranko (2009), “*sekʷ-o-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, page 328
- ^ De Vaan, Michiel (2008), “īnsece / inquam”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, page 304
- ^ Derksen, Rick (2008), “*sočìti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 458
- ^ Derksen, Rick (2015), “sakyti”, in Etymological Dictionary of the Baltic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 13), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 387
- ^ Ringe, Don (2006) From Proto-Indo-European to Proto-Germanic, Oxford University Press, page 133
- ^ Kroonen, Guus (2013), “*sagjan-”, in Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, page *sagjan- of 420
- ^ Matasović, Ranko (2009), “*skʷetlo-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, pages 338-339
- ^ Derksen, Rick (2008), “*sokъ”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 459
- ^ Kroonen, Guus (2013), “*sagō(n)-”, in Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, page *sagō(n)- of 421
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/say
say (język angielski)
- wymowa:
- enPR: sā, IPA: /seɪ/, SAMPA: /seI/
- wymowa amerykańska
- said wymowa amerykańska
-
- znaczenia:
czasownik
- (1.1) mówić
- (1.2) powiedzieć
rzeczownik
- (2.1) głos
- przykłady:
- (1.1) Don’t say that you don’t know the answer! → Nie mów, że nie znasz odpowiedzi!
- (1.2) Say something! → Powiedz coś!
- (2.1) People felt they had no say in the proposed changes. → Ludzie czuli, że nie mieli nic do powiedzenia odnośnie proponowanych zmian.
- uwagi:
- (1) Po say stawia się przedmiot, o którym się mówi; nigdy osobę, do której się zwraca – do tego służy tell: tell me, ale say it.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/say#English
say
English
Pronunciation
Etymology 1
From Middle English seyen, seien, seggen, from Old English seċġan (“to say, speak”), from Proto-Germanic *sagjaną (“to say”), from Proto-Indo-European *sokʷ-h₁-yé-, a suffixed o-grade form of *sekʷ– (“to tell, talk”). Cognate with West Frisian sizze (“to say”), Dutch zeggen (“to say”), German sagen (“to say”), Danish sige (“to say”), Norwegian Bokmål si (“to say”), Norwegian Nynorsk seia (“to say”), Swedish säga (“to say”).
The adverb and interjection are from the verb.
Verb
say (third-person singular simple present says, present participle saying, simple past and past participle said)
- (transitive) To pronounce.
-
Please say your name slowly and clearly.
-
- (transitive) To recite.
-
Martha, will you say the Pledge of Allegiance?
-
- (transitive) To tell, either verbally or in writing.
-
He said he would be here tomorrow.
-
- (transitive) To indicate in a written form.
-
The sign says it’s 50 kilometres to Paris.
-
- (impersonal, transitive) To have a common expression; used in singular passive voice or plural active voice to indicate a rumor or well-known fact. q
-
They say „when in Rome, do as the Romans do„, which means „behave as those around you do.”
-
- (informal, imperative, transitive) Suppose, assume; used to mark an example, supposition or hypothesis.
-
A holiday somewhere warm – Florida, say – would be nice.
-
Say he refuses. What do we do then?
- Say your family is starving and you don’t have any money, is it ok to steal some food?
-
- (intransitive) To speak; to express an opinion; to make answer; to reply.
- (transitive, informal, of a possession, especially money) To bet as a wager on an outcome; by extension, used to express belief in an outcome by the speaker.
Synonyms
Derived terms
Noun
say (plural says)
Adverb
say (not comparable)
- For example; let us assume.
- Pick a color you think they’d like, say, peach.
- He was driving pretty fast, say, fifty miles per hour.
Interjection
say
- (colloquial) Used to gain someone’s attention before making an inquiry or suggestion
- Say, what did you think about the movie?
Synonyms
- (used to gain attention): hey
References
- say in The Century Dictionary, The Century Co., New York, 1911.
- say in Webster’s Revised Unabridged Dictionary, G. & C. Merriam, 1913.
(…)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/secgan#Old_English
secgan
Old English
Alternative forms
Etymology
From Proto-Germanic *sagjaną. Cognate with sedza (West Frisian sizze), Old Saxon seggian (Low German seggen), Old Dutch seggen (Dutch zeggen), Old High German sagēn (German sagen), Old Norse segja (Swedish säga). Ultimately from Proto-Indo-European *sekʷ–.
Pronunciation
Verb
seċġan
- to say, tell
-
Hwȳ ne sæġdest þū þæt ǣr?
- Why didn’t you say that before?
-
Iċ seċġe simle sōþ.
- I always tell the truth.
-
Ġesiehst þū! Iċ sæġde þē þæt hit riġnan wolde.
- You see! I told you it was gonna rain.
-
Conjugation
infinitive | seċġan | seċġenne |
---|---|---|
indicative | present | past |
1st-person singular | seċġe | sæġde |
2nd-person singular | sæġst | sæġdest |
3rd-person singular | sæġþ | sæġde |
plural | seċġaþ | sæġdon |
subjunctive | present | past |
singular | seċġe | sæġde |
plural | seċġen | sæġden |
imperative | ||
singular | sæġe | |
plural | seċġaþ | |
participle | present | past |
seċġende | (ġe)sæġd |
Synonyms
Derived terms
Descendants
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/sagjan%C4%85
Reconstruction:Proto-Germanic/sagjaną
Proto-Germanic
Etymology
From Proto-Indo-European *sokʷ-h₁-yé-, from a derivative of *sekʷ– (“to say”).[1]
Pronunciation
Verb
*sagjaną
- to say
Inflection
active voice | passive voice | ||||
---|---|---|---|---|---|
present tense | indicative | subjunctive | imperative | indicative | subjunctive |
1st singular | *sagjō | *sagjaų | — | — | — |
2nd singular | *sagaisi | *sagjais | *sagai | — | — |
3rd singular | *sagaiþi | *sagjai | *sagjaþau | — | — |
1st dual | *sagjōs | *sagjaiw | — | — | — |
2nd dual | *sagjaþiz | *sagjaiþiz | *sagjaþiz | — | — |
1st plural | *sagjamaz | *sagjaim | — | — | — |
2nd plural | *sagaiþ | *sagjaiþ | *sagaiþ | — | — |
3rd plural | *sagjanþi | *sagjain | *sagjanþau | — | — |
past tense | indicative | subjunctive | |||
1st singular | *sagdǭ | *sagdēdį̄ | |||
2nd singular | *sagdēz | *sagdēdīz | |||
3rd singular | *sagdē | *sagdēdī | |||
1st dual | *sagdēdū | *sagdēdīw | |||
2nd dual | *sagdēdudiz | *sagdēdīdiz | |||
1st plural | *sagdēdum | *sagdēdīm | |||
2nd plural | *sagdēdud | *sagdēdīd | |||
3rd plural | *sagdēdun | *sagdēdīn | |||
present | past | ||||
participles | *sagjandz | *sagdaz |
Derived terms
Synonyms
Antonyms
Descendants
- West Germanic: *saggjan
- Old English: seċġan
- Old Frisian: sedza, sidza, sega
- West Frisian: sizze
- Old Saxon: seggian
- Low German: seggen
- Old Dutch: *seggen
- Old High German: sagēn
- Old Norse: segja
References
- ^ Ringe, Donald (2006) From Proto-Indo-European to Proto-Germanic (A Linguistic History of English; 1), Oxford: Oxford University Press, →ISBN
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/sekʷe-.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/skʷē-.
…..
Co ma Siekiera / SieK+ieRa i Siec / SieC do powyższego, no to ni wim.,.. ale wim, że istnieja takie oto Pra-Słowiańskie słowa, jak np. Zagaić / Za+Gai+C’, Zagajać / Za+GaJa+C’, Gaj / GaJ, czy Zagadać / Za+GaDa+C’, Zagadka / Za+GaD+Ka, Gadać / GaDa+C’, Gadka / GaD+Ka, itp…
Przyjrzę się tym słowom dokładniej przy okazji wywodzenia źródłosłowu dla rzekomo Pra-Semickiej Haggadah, itp. Jednak o tym pierwszym słowie możesz poczytać sobie już teraz…
…..
Zagaić / Za+Gai+C’
https://sjp.pwn.pl/sjp/zagaic;2542265.html
zagaić
1.«rozpocząć zebranie, obrady itp. wygłoszeniem mowy lub odpowiedniej formuły»
2.«rozpocząć rozmowę»
…..
https://sjp.pwn.pl/doroszewski/zagaic;5524529.html
zagaić
…..
W kolejnej części pozostałe wyjątkowo wyjące w oczy wyjątki, które dalej PODWAŻAJĄ WIARYGODNOŚĆ TWIERDZEŃ OFITZJALNEGO JĘSYKOSNAFTZFA…
Pingback: 160 Źródłosłowy Pra-Słowiańskiego słowa Szczodry / S”C”oDRy, jako dowody na wielokrotne wtórne ubezdźwięcznienie, patrz: Proto-Slavic *ščedrъ, itp. 05 | SKRBH