160 Źródłosłowy Pra-Słowiańskiego słowa Szczodry / S”C”oDRy, jako dowody na wielokrotne wtórne ubezdźwięcznienie, patrz: Proto-Slavic *ščedrъ, itp. 05

ścinanie (1.1) drzewa

…..

Przerabiałem i ten wpis i wstęp do niego wiele razy. Wyszło na to, że w tym, a w sumie to bardziej w następnych wpisach z tej serii pokażę, jak zgodnie z ofitzjalnymi odtfoszeniami zamienić słowo Ciąć / Cia”C’… lub Cia”/aNC’ w Tatę / TaTe”, czyli Ojca / oJCa,.. itp, itd.

Brzmi dziwnie? A wcale nie, bo to nie żart, a jedynie dowolność ofitzjalnych odtfoszeń, która nadaje się do tego celu doskonale,.. bo to sama robi… A że to nie ma większego logicznego sensu, no cóż… Znaczenia słów, to tylko znaczenia słów… i ofitzjalnie można sobie je np. odwracać… 😦

Dodatkowo niektórzy niestety nie rozróżniają słów jak np. Cięcie / Cie”Cie od Tata / TaTa, czy Teść / TeS’C’… Nie zapominając o np. takim ubezdźwięcznionym Gięciu / Gie”Cio’,.. czy dźwięcznym Zięciu / Zie”Cio’… itp, itd.

Piję do tego, że wg ofitzjalnego jęsykoznaftzfa i jego praw i zasad, słowo Ciąć / Cia”C’… lub Cia”/aNC’  powinno ofitzjalnie pochodzić z tzw. Pra-Słowiańskiego, coś jak Tiąt / Tia”/aNT…

Przypominacie sobie jeszcze ofitzjalnie odtfoszone Proto-Slavic *ščedrъ / S”C”eDR, czyli Szczodry / S”C”oDRy? Wg tej samej zasady to słowo powinno było być ofitzjalnie odtfoszone coś jak Sztodry / S”ToDRy, a wg Sławomira Ambroziaka, z tym jego allo-allo tzw. miękkim k’/K’, kuper ubekkwięknione kok jak Kkodry / K’K’oDRy…

Rozumiecie już, że ofitzjalne odtfoszenie Proto-Slavic *ščedrъ / S”C”eDR, czyli Szczodry / S”C”oDRy zabija inne ofitzjalne odtfoszenia? Ono je Siekierą / SieK+ieRa” Siecze / SieC”e i Cnie / CNie Tnie / TNie po gardłach… Takich świetnych obocznych kwiatków jest cała masa i będę je tu dalej upowszechniał… 🙂

Ten wpis powinien mieć tytuł jakiś taki:

160 Shield / SHieLD, jako Target / TaRG+eT – Giermański Drag / DRaG i jego pierwotne Pra-Słowiańskie źródłosłowy i znaczenia, czyli tragiczne targnięcie się na najświętsze świętości ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 25

Zacznę jednak trochę od tyłu i najpierw pokażę, na innych podobnych przykładach, że ofitzjalne fyfietzenia i ich wytłumaczenia są niespecjalnie wiarygodne, albo hm… raczej takie dowolne bardziej, ale zawsze zgodne z fielko-giermańskim sposobem fitzenia rzeczyfistosi…

Doszliśmy razem wespół w zespół do Ściany / S’+CiaNy Panie i Panowie… i będziemy Ścinać / S’+CiN+aC’ to i owo,.. a potem Ciąć / Cia”C’ dalej. Tnijmy / TNiJ+My winc co tylko da się… Cios / CioS, za Cios / CioS, aż to przeciw-słowiańskie ofitzjalne fielko-giermańskie kłamstwo samo wykrwawi się i w końcu ze wstydu zdechnie…

Przy okazji zadałbym jeszcze pytanie o istnienie i nieistnienie nosówek, czyli dźwięków nosowych zapisywanych znakami ą/a” i ę/e”… Czy to nie dziwne, że one raz istnieją, a raz ich nie ma, patrz poniżej, hm?

…..

A teraz pokarzę Wam, jak ofitzjalnie przerobić drewnianą Ściętą / S’+Cie”Ta” / S’+Cie”/eN+Ta”/aN Ścianę / S’+CiaNe” / S’+CiaNe”/eN… i Zamienić / Za+MieN+iC’ ją kamienny Kamień / Ka+MieN’,.. a potem i na Siano / SiaNo, i na Cień / CieN’, czyli w sumie i na Sen / SeN,.. i na Zad / ZaD, itp, itd,.. ale to pewnie już w następnym odcinku…

…..

S’+CiNa+Nie

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bcinanie#pl

ścinanie (język polski)

ścinanie (1.1) drzewa

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od: ścinać

odmiana:

(1.1) blm,

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	ścinanie
dopełniacz	ścinania
celownik	ścinaniu
biernik	ścinanie
narzędnik	ścinaniem
miejscownik	ścinaniu
wołacz	ścinanie

antonimy:

(1.1) nieścinanie

wyrazy pokrewne:

rzecz. ścinka ż, ścięcie n

czas. ścinać ndk., ściąć dk.

…..

S’+CiN+Ka

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bcinka#pl

ścinka (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈɕʨ̑ĩnka], AS: [śćĩnka], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• -nk- 

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) leśn. wyrąb drzew

rzeczownik, forma fleksyjna

(2.1) D. od: ścinek

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	ścinka	ścinki
dopełniacz	ścinki	ścinek
celownik	ścince	ścinkom
biernik	ścinkę	ścinki
narzędnik	ścinką	ścinkami
miejscownik	ścince	ścinkach
wołacz	ścinko	ścinki

przykłady:

(1.1) Drwale przeprowadzili wczoraj ścinkę drzew w głębi lasu.

wyrazy pokrewne:

rzecz. ścinek m, ścinanie n

czas. ścinać

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) cuttings

…..

S’+CiN+eK

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bcinek#pl

ścinek (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) mały kawałek, skrawek czegoś

rzeczownik, forma fleksyjna

(2.1) D. lm od: ścinka

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	ścinek	ścinki
dopełniacz	ścinka	ścinków
celownik	ścinkowi	ścinkom
biernik	ścinek	ścinki
narzędnik	ścinkiem	ścinkami
miejscownik	ścinku	ścinkach
wołacz	ścinku	ścinki

kolokacje:

(1.1) ścinek papieru / tkaniny

wyrazy pokrewne:

rzecz. ścinka ż

czas. ścinać, ciąć

…..

S’+Cie”Cie lub S’+Cie”/eNCie

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bci%C4%99cie#pl

ścięcie (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od: ściąć

kolokacje:

(1.1) ścięcie włosów / drzewa

wyrazy pokrewne:

czas. ścinać, ciąć

rzecz. ścinanie n

związki frazeologiczne:

iść jak na ścięcie

…..

S’+Cia”C’ lub S’+Cia”/aNC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bci%C4%85%C4%87#pl

ściąć (język polski)

wymowa:

IPA: [ɕʨ̑ɔ̇̃ɲʨ̑], AS: [śćo̊̃ńć], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• asynch. ą  wymowa ^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. ścinać)

(1.1) aspekt dokonany od: ścinać

przykłady:

(1.1) Świątynię wznoszono na wzgórzu Ofel, którego wierzchołek ścięto i wyrównano^[1].

wyrazy pokrewne:

czas. ciąć, ścinać

rzecz. ścinanie n

tłumaczenia:

(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: ścinać

źródła:

1. ↑ Zenon Kosidowski, Opowieści biblijne, 1996, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

S’+CiN+aC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bcina%C4%87#pl

ścinać (język polski)

mężczyzna ścina (1.1) drzewo

wymowa:

IPA: [ˈɕʨ̑ĩnaʨ̑], AS: [śćĩnać], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal. wymowa ^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. ściąć)

(1.1) oddzielać coś od całości lub od podstawy za pomocą ostrego narzędzia

(1.2) doprowadzić do krzepnięcia

(1.3) doprowadzić do koagulacji

(1.4) dokonywać egzekucji poprzez dekapitację

czasownik zwrotny niedokonany ścinać się (dk. ściąć się)

(2.1) o cieczy: przechodzić ze stanu ciekłego do stałego, krzepnąć

(2.2) sprzeczać się, kłócić się, konfrontować się

(2.3) dostawać na egzaminie ocenę niedostateczną

odmiana:

(1.1) koniugacja I

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		ścinać
czas teraźniejszy		ścinam	ścinasz	ścina	ścinamy	ścinacie	ścinają
czas przeszły	m	ścinałem	ścinałeś	ścinał	ścinaliśmy	ścinaliście	ścinali
	ż	ścinałam	ścinałaś	ścinała	ścinałyśmy	ścinałyście	ścinały
	n	ścinałom	ścinałoś	ścinało
tryb rozkazujący		niech ścinam	ścinaj	niech ścina	ścinajmy	ścinajcie	niech ścinają
czas przyszły m będę ścinał, będę ścinać będziesz ścinał, będziesz ścinać będzie ścinał, będzie ścinać będziemy ścinali, będziemy ścinać będziecie ścinali, będziecie ścinać będą ścinali, będą ścinać ż będę ścinała, będę ścinać będziesz ścinała, będziesz ścinać będzie ścinała, będzie ścinać będziemy ścinały, będziemy ścinać będziecie ścinały, będziecie ścinać będą ścinały, będą ścinać n będę ścinało, będę ścinać będziesz ścinało, będziesz ścinać będzie ścinało, będzie ścinać czas zaprzeszły m ścinałem był ścinałeś był ścinał był ścinaliśmy byli ścinaliście byli ścinali byli ż ścinałam była ścinałaś była ścinała była ścinałyśmy były ścinałyście były ścinały były n ścinałom było ścinałoś było ścinało było forma bezosobowa czasu przeszłego ścinano tryb przypuszczający m ścinałbym, byłbym ścinał ścinałbyś, byłbyś ścinał ścinałby, byłby ścinał ścinalibyśmy, bylibyśmy ścinali ścinalibyście, bylibyście ścinali ścinaliby, byliby ścinali ż ścinałabym, byłabym ścinała ścinałabyś, byłabyś ścinała ścinałaby, byłaby ścinała ścinałybyśmy, byłybyśmy ścinały ścinałybyście, byłybyście ścinały ścinałyby, byłyby ścinały n ścinałobym, byłobym ścinało ścinałobyś, byłobyś ścinało ścinałoby, byłoby ścinało imiesłów przymiotnikowy czynny m ścinający, nieścinający ż ścinająca, nieścinająca ścinające, nieścinające n ścinające, nieścinające imiesłów przymiotnikowy bierny m ścinany ścinani ż ścinana ścinane n ścinane imiesłów przysłówkowy współczesny ścinając, nie ścinając rzeczownik odczasownikowy ścinanie, nieścinanie

(2.1–3) koniugacja I

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		ścinać się
czas teraźniejszy		ścinam się	ścinasz się	ścina się	ścinamy się	ścinacie się	ścinają się
czas przeszły	m	ścinałem się	ścinałeś się	ścinał się	ścinaliśmy się	ścinaliście się	ścinali się
	ż	ścinałam się	ścinałaś się	ścinała się	ścinałyśmy się	ścinałyście się	ścinały się
	n	ścinałom się	ścinałoś się	ścinało się
tryb rozkazujący		niech się ścinam	ścinaj się	niech się ścina	ścinajmy się	ścinajcie się	niech się ścinają
czas przyszły m będę się ścinał, będę się ścinać będziesz się ścinał, będziesz się ścinać będzie się ścinał, będzie się ścinać będziemy się ścinali, będziemy się ścinać będziecie się ścinali, będziecie się ścinać będą się ścinali, będą się ścinać ż będę się ścinała, będę się ścinać będziesz się ścinała, będziesz się ścinać będzie się ścinała, będzie się ścinać będziemy się ścinały, będziemy się ścinać będziecie się ścinały, będziecie się ścinać będą się ścinały, będą się ścinać n będę się ścinało, będę się ścinać będziesz się ścinało, będziesz się ścinać będzie się ścinało, będzie się ścinać czas zaprzeszły m ścinałem się był ścinałeś się był ścinał się był ścinaliśmy się byli ścinaliście się byli ścinali się byli ż ścinałam się była ścinałaś się była ścinała się była ścinałyśmy się były ścinałyście się były ścinały się były n ścinałom się było ścinałoś się było ścinało się było forma bezosobowa czasu przeszłego ścinano się tryb przypuszczający m ścinałbym się, byłbym się ścinał ścinałbyś się, byłbyś się ścinał ścinałby się, byłby się ścinał ścinalibyśmy się, bylibyśmy się ścinali ścinalibyście się, bylibyście się ścinali ścinaliby się, byliby się ścinali ż ścinałabym się, byłabym się ścinała ścinałabyś się, byłabyś się ścinała ścinałaby się, byłaby się ścinała ścinałybyśmy się, byłybyśmy się ścinały ścinałybyście się, byłybyście się ścinały ścinałyby się, byłyby się ścinały n ścinałobym się, byłobym się ścinało ścinałobyś się, byłobyś się ścinało ścinałoby się, byłoby się ścinało imiesłów przymiotnikowy czynny m ścinający się, nieścinający się ż ścinająca się, nieścinająca się ścinające się, nieścinające się n ścinające się, nieścinające się imiesłów przymiotnikowy bierny m ścinany ścinani ż ścinana ścinane n ścinane imiesłów przysłówkowy współczesny ścinając się, nie ścinając się rzeczownik odczasownikowy ścinanie się, nieścinanie się

przykłady:

(1.1) Mówił pan, że dosłownie lada tydzień nastąpi koniec świata, że zstąpią archaniołowie z ognistymi mieczami i będą ścinać głowy grzeszników^[1].

kolokacje:

(1.1) ścinać drzewa / gałęzie / trawę • ścinać piłą

synonimy:

(1.3) koagulować

wyrazy pokrewne:

rzecz. ścinka ż, ścinanie n, ścięcie n, ścinek m

czas. ciąć ndk., ściąć dk.

związki frazeologiczne:

ścinać z nóg • posła nie ścinają ani nie wieszają

tłumaczenia:

• hiszpański: (1.1) cortar, (drzewa) talar, (gałęzie) podar; (2.1) cuajar(se), coagular(se); (2.2) enfrentarse; (2.3) suspender, catear
• jidysz: (1.1) אָפּהאַקן (ophakn)

źródła:

1. ↑ Piotr Krawczyk, Plamka światła, 1997, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

A teraz coś, co wg Mię, jest ofitzjalnie odtfoszone od czapy…

…..

S’+CiaNa

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bciana

ściana (język polski)

ściana (1.1) budynku

trójkątne ściany (1.2) ośmiościanu

ściana (1.3) drzew

ściana (1.4)

wymowa:

wymowa ^?/i, IPA: [ˈɕʨ̑ãna], AS: [śćãna], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) bud. pionowy element konstrukcyjny oddzielający dwa pomieszczenia lub miejsca; zob. też ściana w Wikipedii

(1.2) mat. wielokąt ograniczający wielościan; zob. też ściana (stereometria) w Wikipedii

(1.3) przen. duża ilość czegoś, co wyglądająca jak pionowa płaszczyzna, utrudniająca dostęp do czegoś lub ograniczająca widoczność^[1]

(1.4) pionowe lub niemal pionowe górskie zbocze^[1], zwłaszcza dla wspinacza

odmiana:

(1.1–4)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	ściana	ściany
dopełniacz	ściany	ścian
celownik	ścianie	ścianom
biernik	ścianę	ściany
narzędnik	ścianą	ścianami
miejscownik	ścianie	ścianach
wołacz	ściano	ściany

przykłady:

(1.1) Dwa pokoje oddzielone są cienką ścianą.

(1.1) Ona siedziała na krześle pod ścianą, założywszy nogę na nogę.

(1.2) Prostopadłościan ma sześć ścian.

(1.3) Wzdłuż ulicy rośnie ściana drzew.

kolokacje:

(1.1) ściana nośna / działowa

synonimy:

(1.1) zapora, mur, przeszkoda

(1.2) powierzchnia

wyrazy pokrewne:

rzecz. ścianowiec m

zdrobn. ścianka ż

przym. ścienny, ścianowy

związki frazeologiczne:

biały jak ściana • blady jak ściana • jak grochem o ścianę • mówić jak do ściany • pasować jak garbaty do ściany • podpierać ściany • ściana ognia • ściana płaczu • ściany mają uszy • zamknąć się w czterech ścianach • postawić pod ścianą

uwagi:

zob. też ściana w Wikicytatach

zob. też ściana (ujednoznacznienie) w Wikipedii

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) wall
• arabski: (1.1) حائط, جدار
• baskijski: (1.1) horma, pareta
• białoruski: (1.1) сцяна ż; (1.3) сцяна ż
• białoruski (taraszkiewica): (1.1) сьцяна ż; (1.3) сьцяна ż
• chorwacki: (1.1) zid m
• duński: (1.1) væg w
• esperanto: (1.1) muro; (1.3) muro
• francuski: (1.1) mur m
• hawajski: (1.1) pā
• hebrajski: (1.1) כתל
• hiszpański: (1.1) pared ż
• holenderski: (1.1) wand m
• ido: (1.1) muro
• interlingua: (1.1) muro, pariete
• islandzki: (1.1) veggur m
• jidysz: (1.1) וואַנט
• kataloński: (1.1) paret ż
• litewski: (1.1) siena ż
• łaciński: (1.1) murus, paries
• macedoński: (1.1) ѕид m
• niemiecki: (1.1) Wand ż; (1.2) Fläche ż, Seite ż
• norweski (bokmål): (1.1) vegg m
• nowogrecki: (1.1) τοίχος m; (1.2) πλευρά ż, έδρα ż
• rosyjski: (1.1) стена ż; (1.2) грань ż
• slovio: (1.1) stena (стена)
• słowacki: (1.1) stena ż
• staronordyjski: (1.1) veggr m
• suahili: (1.1) ukuta
• szwedzki: (1.1) vägg w
• ukraiński: (1.1) стіна ż
• węgierski: (1.1) fal
• wilamowski: (1.1) wand ż; waond ż

źródła:

1. ↑ ^{Skocz do:1,0 1,1}  Hasło ściana w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bciana

ściana

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *stěna.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈɕt͡ɕa.na/

Noun

ściana f

1. wall

Declension

declension of ściana

	singular	plural
nominative	ściana	ściany
genitive	ściany	ścian
dative	ścianie	ścianom
accusative	ścianę	ściany
instrumental	ścianą	ścianami
locative	ścianie	ścianach
vocative	ściano	ściany

Derived terms

• ścienny (adjective)

Further reading

• ściana in Polish dictionaries at PWN

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/%D1%81%D1%86%D1%8F%D0%BD%D0%B0#be

сцяна (język białoruski)

transliteracja: scâna

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) dosł. ściana

(1.2) przen. ściana

odmiana:

(1.1–2) D. -ы C. -е B. -у N. -ой Ms. аб -е lm M. сцены i сцяны (z licz. 2, 3, 4) D. сцен

przykłady:

(1.1) За сцяной жыве крыклівы сусед. → Za ścianą mieszka hałaśliwy sąsiad.

kolokacje:

(1.1) класці сцены → budować (stawiać) ściany

(1.2) сцяна дажджу / лесу

wyrazy pokrewne:

przym. сценны, сценавы

związki frazeologiczne:

ілбом сцяны не праб’еш • свае сцены • ставіць да сцяны • як аб сцяну гарохам / як у сцяны гарохам

uwagi:

pisownia według klasycznej ortografii: сьцяна

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%81%D1%86%D1%8F%D0%BD%D0%B0

сцяна

Belarusian

Etymology

From Proto-Slavic *stěna. Cognates include Ukrainian стіна́ (stiná).

Pronunciation

• IPA^(key): [sʲt͡sʲaˈna]

Noun

сцяна́ • (scjaná) f inanimate

1. wall

Declension

Declension of сцяна́

	singular	plural
nominative (назоўны)	сцяна́ scjaná	сце́ны scjény
genitive (родны)	сцяны́ scjaný	сцен scjen
dative (давальны)	сцяне́ scjanjé	сце́нам scjénam
accusative (вінавальны)	сцяну́ scjanú	сце́ны scjény
instrumental (творны)	сцяно́й scjanój	сце́намі scjénami
locative (месны)	сцяне́ scjanjé	сце́нах scjénax

References

• “сцяна” in slounik.org

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B0#ru

стена (język bułgarski)

стена (1.1)

transliteracja:

stena

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) ściana

Kategorie:

• bułgarski (indeks)

---

стена (język czuwaski)

стена (1.1)

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) ściana

etymologia:

ros. стена

Kategorie:

• czuwaski (indeks)

---

стена (język rosyjski)

стена (1.1)

transliteracja:

stena

wymowa:

wymowa ^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) ściana

(1.2) mur

odmiana:

(1.1–2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	стена́	сте́ны
dopełniacz	стены́	сте́н
celownik	стене́	сте́нам
biernik	сте́ну	сте́ны
narzędnik	стено́й / стено́ю	сте́нами
miejscownik	стене́	сте́нах

przykłady:

(1.1) На стене́ виси́т карти́на напи́санная гуа́шью. → Na ścianie wisi obraz namalowany gwaszem.

kolokacje:

(1.2) кремлёвская стена → kremlowski mur

związki frazeologiczne:

бледный как стена → blady jak ściana

белый как стена → biały jak ściana

лезть на стену → wpadać w szał

глухая стена → ślepa ściana

у стен есть уши → ściany mają uszy

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%81%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B0

стена

Macedonian

Etymology

From Proto-Slavic *stěna.

Noun

стена • (stena) f (plural стени)

1. rock (mass of projecting rock)
2. (dialectal) wall

Synonyms

• (rock): карпа (karpa)
• (wall): ѕид (dzid)

---

Russian

Etymology 1

From Proto-Slavic *stěna.

Alternative forms

• стѣна́ (stěná) (Pre-reform orthography)

Pronunciation

• IPA^(key): [sʲtʲɪˈna]

Noun

стена́ • (stená) f inan (genitive стены́, nominative plural сте́ны, genitive plural стен)

1. wall

   запере́ться/жить в четырёх стена́х ― zaperétʹsja/žitʹ v četyrjóx stenáx ― to immure oneself

   би́ться голово́й об сте́ну ― bítʹsja golovój ob sténu ― to beat one’s head against the wall

   как об сте́ну горо́х ― kak ob sténu goróx ― like talking to a stone wall

   как за ка́менной стено́й ― kak za kámennoj stenój ― safe

Declension

Declension of стена́ (inan fem-form hard-stem accent-d’/f’)

	singular	plural
nominative	стена́ stená	сте́ны stény
genitive	стены́ stený	сте́н stén
dative	стене́ stené	сте́нам, стена́м* sténam, stenám*
accusative	сте́ну sténu	сте́ны stény
instrumental	стено́й, стено́ю stenój, stenóju	сте́нами, стена́ми* sténami, stenámi*
prepositional	стене́ stené	сте́нах, стена́х* sténax, stenáx*

^* Dated.

Derived terms

• засте́нок (zasténok)
• сте́нка (sténka)
• стенгазе́та (stengazéta)
• стенной (stennoj)

Etymology 2

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈstɛnə] (phonetic respelling: стэ́на)

Noun

сте́на • (stɛ́na) m inan

1. genitive singular of стен (stɛn)

---

Serbo-Croatian

Alternative forms

• (Ijekavian): стије́на
• (Ikavian): stina

Etymology

From Proto-Slavic *stěna.

Noun

сте́на f (Latin spelling sténa)

1. rock (naturally occurring aggregate of solid mineral matter)

Declension

Declension of стена

	singular	plural
nominative	стена	стене
genitive	стене	стена
dative	стени	стенама
accusative	стену	стене
vocative	стено	стене
locative	стени	стенама
instrumental	стеном	стенама

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/stena#sk

stena (język słowacki)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) bud. ściana

(1.2) mat. ściana (wielokąt)

(1.3) ściana (pionowa lub bardzo stroma powierzchnia)

kolokacje:

(1.1) steny izby • murovaná / dosková / tehlová / sklená / betónová / heraklitová stena

(1.3) ľadovcová / skalná stena

wyrazy pokrewne:

rzecz. stienka ż

przym. stenový

związki frazeologiczne:

bledý ako stena • steny majú uši

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/stena

stena

Norwegian Bokmål

Verb

stena

1. Past tense and past participle of stene

---

Serbo-Croatian

Alternative forms

• (Ijekavian): stijéna
• (Ikavian): stina

Etymology

From Proto-Slavic *stěna.

Noun

sténa f (Cyrillic spelling сте́на)

1. rock (naturally occurring aggregate of solid mineral matter)

Declension

Declension of stena

	singular	plural
nominative	stena	stene
genitive	stene	stena
dative	steni	stenama
accusative	stenu	stene
vocative	steno	stene
locative	steni	stenama
instrumental	stenom	stenama

---

Slovak

Etymology

From Proto-Slavic *stěna.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈscɛna/

Noun

stena f (genitive singular steny, nominative plural steny, genitive plural stien, declension pattern of žena)

1. wall

Declension

Declension of stena

	singular	plural
nominative	stena	steny
genitive	steny	stien
dative	stene	stenám
accusative	stenu	steny
locative	stene	stenách
instrumental	stenou	stenami

Derived terms

• stenový
• stienka

Further reading

• stena in Slovak dictionaries at korpus.sk

---

Slovene

Etymology

From Proto-Slavic *stěna.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈstèːna/
• Tonal orthography: stẹ́na

Noun

sténa f (genitive sténe, nominative plural sténe)

1. rock wall
2. precipice

Declension

Declension of sténa (feminine, a-stem)

	singular	dual	plural
nominative	sténa	sténi	sténe
accusative	sténo	sténi	sténe
genitive	sténe	stén	stén
dative	sténi	sténama	sténam
locative	sténi	sténah	sténah
instrumental	sténo	sténama	sténami

---

Swedish

Verb

stena

1. to stone; to kill by throwing stones

Conjugation

Conjugation of stena (weak)

	Active	Passive
Infinitive	stena	stenas
Present tense	stenar	stenas
Past tense	stenade	stenades
Supine	stenat	stenats
Imperative	stena	—
Present participle	stenande
Past participle	stenad

Related terms

• förstenas
• stening

…..

---

UWAGA!

Wygląda na to, że min. na południe od Karpat słowo Ściana / S’+CiaNa nabrało drugiego znaczenia, jako Skała / S+KaL”a, Głaz / G+L”aZ, Kamień / Ka+MieN’, itp. Czyżby dlatego, że ściany budowano tam z kamienia, a nie ze ściętych drzew, jak to robiono na północy, hm?

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/st%C4%9Bna

Reconstruction:Proto-Slavic/stěna

Proto-Slavic

Etymology

---

From *stě- +‎ *-n(a), from Proto-Indo-European *stāy- : *stī̆- : *sty-ā- (“to condense, press together”). Indo-European cognates include  Proto-Germanic *stainaz (“stone”), Ancient Greek στῖον (stîon, “pebble”), Sanskrit स्त्यायते (styāyate, “hardens, solidifies”).

---

Noun

*stěna f

1. conglomeration (of stones)
2. lump, block
3. cliff, rock
4. wall, stone wall

Declension

Declension of *stěna (hard a-stem)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*stěna	*stěně	*stěny
Accusative	*stěnǫ	*stěně	*stěny
Genitive	*stěny	*stěnu	*stěnъ
Locative	*stěně	*stěnu	*stěnasъ, *stěnaxъ*
Dative	*stěně	*stěnama	*stěnamъ
Instrumental	*stěnojǫ, *stěnǫ**	*stěnama	*stěnami
Vocative	*stěno	*stěně	*stěny

^* -asъ is the expected Balto-Slavic form but is found only in some Old Czech documents; -axъ is found everywhere else and is formed by analogy with other locative plurals in -xъ.
^** The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).

Related terms

• *stьblo, *stьblь (“stem, stalk, trunk”)

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: стѣна (stěna)
  • Belarusian: сцяна́ (scjaná)
  • Russian: стена́ (stená)
  • Ukrainian: стіна́ (stiná)

• South Slavic:
  • Old Church Slavonic:

    Cyrillic: стѣна (stěna)

    Glagolitic: ⱄⱅⱑⱀⰰ (stěna)

  • Bulgarian: стена́ (stená)
  • Macedonian: стена (stena)
  • Serbo-Croatian:

    Cyrillic: сте́на, стије́на, стина (“rock”)

    Latin: sténa, stijéna, stina (“rock”)

  • Slovene: stẹ́na (tonal orthography)

• West Slavic:
  • Czech: stěna
  • Kashubian: scana
  • Polabian: stiona
  • Polish: ściana
  • Slovak: stena
  • Slovincian: [Term?]
  • Sorbian:
    • Upper Sorbian: sćěna
    • Lower Sorbian: sćěna

References

• Vasmer, Max (1964–1973), “стена”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress
• Černyx, P. Ja. (1999), “стена”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 201
• Šanskij, N. M. (2004), “стена”, in Školʹnyj etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [School Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), Moscow: Drofa

Categories:

• Proto-Slavic words suffixed with *-n(a)

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/st%C4%9B-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/stě-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/st%C4%81y-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/stāy-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/st%C4%AB%CC%86-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/stī̆-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/sty-%C4%81-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/sty-ā-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=%CF%83%CF%84%E1%BF%96%CE%BF%CE%BD&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for στῖον.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A4%E0%A5%87&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for स्त्यायते.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/stainaz

Reconstruction:Proto-Germanic/stainaz

Proto-Germanic

Etymology

---

From Pre-Germanic *stoyh₂nos, o-grade from Proto-Indo-European *steyh₂- (“to stiffen”).^[1] Compare Proto-Slavic *stěna (“cliff, rock”) and Ancient Greek στῖον (stîon, “pebble”).

---

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈstɑi̯.nɑz/

Noun

*stainaz m

1. stone

Inflection

masculine a-stem
	singular
nominative	*stainaz
genitive	*stainas, *stainis

Derived terms

• *stainagaz
• *stainīnaz

Descendants

• Old English: stān
  • Middle English: stone, ston, stan
    • English: stone
    • Northumbrian: styen
    • Scots: stane
    • Yola: sthoan
• Old Frisian: stēn
  • North Frisian:
    • Föhr-Amrum: stian
  • Saterland Frisian: Steen
  • West Frisian: stien
• Old Saxon: stēn
  • Middle Low German: stên, stein
    • Low German:
      • German Low German:
        • Hamburgisch: Steen
      • Westphalian:
        • Ravensbergisch-Lippisch: Stëin
        • Sauerländisch: Stäin, Stoin, Stǟn, Stain, Steyn
        • Westmünsterländisch: Steen
    • Plautdietsch: Steen
• Old Dutch: stēn
  • Middle Dutch: stêen
    • Dutch: steen
      • Afrikaans: steen
    • Limburgish: stein
• Old High German: stein
  • Middle High German: stein
    • Alemannic German: Steei
      • Swabian: Schdoi, Schdoa
    • Bavarian: Schdoa, Schdaa
    • Central Franconian: Stään, Steen, Stein
      • Hunsrik: Steen, xtayn
      • Transylvanian Saxon: Stien
    • German: Stein
    • Luxembourgish: Steen
    • Vilamovian: śtan
    • Yiddish: שטיין‎ (shteyn)
• Norse: ᛊᛏᚨᛁᚾᚨᛉ (stainaz)
  • Old Norse: steinn
    • Icelandic: steinn
    • Faroese: steinur
    • Norn: stenn, sten
    • Norwegian:
      • Norwegian Bokmål: stein, sten
      • Norwegian Nynorsk: stein
    • Old Swedish: stēn
      • Swedish: sten
    • Old Danish: stēn
      • Danish: sten
    • Westrobothnian: stein
    • Elfdalian: stien
    • Gutnish: stain
    • Scanian: stén
    • → Middle English: steinen, steynen
      • English: stain
• Gothic: 𐍃𐍄𐌰𐌹𐌽𐍃 (stains)

References

1. ^ Kroonen, Guus (2013) Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/steyh%E2%82%82-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/steyh₂-.

…..

---

UWAGA!

A teraz pytanie:

Dlaczego np. w j. polskim nadal istnieją postacie słów, jak Stanąć / S+TaN+a”C’, Stać / STaC’, Staw / STaW, Stawać / STa+WaC’, Stawiać / STa+WiaC’, itp, hm?

Dlaczego one jakoś nie spalatelizowały się w średniowieczu, do np. Scanąć / S+CaN+a”C’, Scać / SCaC’, Scaw / SCaW, Scawać / SCa+WaC’, Scawiać / SCa+WiaC’, itp, hm?

A no może dlatego, że słowo Ściana / S’+CiaNa, wcale nie musi pochodzić od słowa Stać / STaC’, Stanąć / STaNa”C’, itp,.. a od Ścinać / S’+CiN+aC’, Ciąć / Cia”/aNC’, itp?

Na północy nikt nie używał kamieni do budowy ścian np. domów. Używano ściętych drzew… i to je układano w stojące ściany… Cięcie / Cię”/eNCie było więc pierwotne dla Stania / STaNia, Stawania / STaW+aNie, Ustawiania / o’+STaW+iaNia, Wstawania / W+STaW+iaNia, itp., bo jak nie miałeś czegoś Ściętego / S’+Cie”/eNT+eGo,.. no to nic se nie mogłeś Postawić / Po+STaW+iC’,.. no chyba że klocka pod drzewem… 🙂

---

Niewiernych oszczegam, że mam na to co powyżej napisałem ofitzjalny dowód… Więcej ciekawostek w następnym Odcinku / oD+CiN+Ko’…

Reklamy