sam (1.1)
…..
Myślałem, że ten wpis zakończy wywodzenie znaczeń słów związanych z Pra-Słowiańskim rdzeniem SD. Myliłem się, bo jak już wcześniej wspomniałem, przy okazji wywodzenia pewnych źródłosłowów ponownie natrafiłem na zagadnienia, od których zacząłem tę i poprzednie serwie wpisów. Chcąc nie chcąc zatoczyłem koło…
Skoro tak, no to nie pozostaje mi nic innego, by jak słowiański Syzyf pchać je pod górę w nadziei, że ono kiedyś przetoczy się przez szczyt nazistowsko-pustynnych kłamstw i… zwali się z hurkotem tym wszystkim pipipip allo-allo, na te ich spleśniałe przeciw-słowiańskie czerepki…
Zwróciliście uwagę może ile tych wzajemnie powiązanych ze sobą słów już tu upowszechniłem?
Wiecie do czego piję? Piję do mojej metody naukowej, czyli do porównywania. Wystarczy np. porównać ilość wzajemnie powiązanych ze sobą słów i zestawić je ze sobą, np. słowa zbudowane na Pra-Słowiańskim rdzeniu SD odnajdywane (ale nie odtfaszane!) w j. polskim, niemieckim, angielskim, greckim, irańskim, itd… Wiecie jaki otrzymamy wynik? Ja nie wiem, ale domyślam się… hehehe…
Ten wpis zacznę od słowa, które nawiązuje do poprzedniego artykułu o Posiadaczu, Posedao, Posejdonie.
Następnie znów udowodnię na licznych przykładach, że wtórne ubezdźwięcznienie, czyli kentumizacja pierwotnych postaci dźwięcznych, tzw. satem jest PODSTAWOWYM PRAWEM JĘZYKOWYM.
O tym nie dowiecie się ofitzjalnie nigdzie, albo w niewielu miejscach, wszystkich pewno związanych z moją niecną krecią działalnością. Jak chcecie to możecie nazywać to PRAWEM SKRiBHy, jeśli wiecie i rozumiecie o co w tym chodzi,.. a nie chodzi bynajmniej o moją krecią działalność…
Chodzi mi o wtórność ubezdźwięcznień, czyli postaci tzw. kentum.
Nie sądzę jednak, żebym nie pozostał w tym osądzie osamotniony. Od dawna stoję tu i tam samotnie, jak ten koleś na plaży, a za mną szumi morze zniekształceń. Nie przeszkadza mi to, bo dobrze bawię się sam ze sobą i pradawnymi Pra-Słowiańskimi rdzeniami i słowami zbudowanymi na tych od dawna niezmienionych rdzeniach, których to słów używamy do dziś.
Myślicie, że mi odbiło i jestem jakimś językowym psychopatą o ego wielkości planety? Może i wg niektórych jestem,.. ale czy une umio podważyć to, o czym piszę od dawna, np. od tego wpisu:
https://skribh.wordpress.com/2015/04/10/40-homo-nie-wiadomo-homo-somo-sam-czyli-jedno-i-to-samo/
40 Homo nie wiadomo? HoM+os, SoM+os, SaM, czyli jedno i to samo!
Nie somdzem. To wszystko to mój taki podarek na pięciolecie mojej bluźnierczej i heretyckiej działalności…
A i zapomniałbym. Zadeptuję w tym wpisie kilka spraw, w tym allo-allo twierdzenia:
- o rzekomych zapożyczeniach od-osetyńskich / od-irańskich (dr Makuch, dr Jamroszko, Tchórzliwy Grzegorz i inni),
- o rzekomym tzw. miękkim k’/K’, jako pierwotnej postaci dla późniejszych dźwięków dźwięcznych.
Wskażę dowody na powyższe w odpowiednich miejscach poniżej. Przez litość nie wymienię z imienia i nazwiska osoby, która popełniła te ostatnio wymienione nazistowskie przeciw-logiczne mondrosi…
Ponownie nie posiadam się z radości, że mogłem napisać także i ten wpis! 🙂
Z/S+L”aWa Z/S+L”oW+iaN’+S”C”y+Z’Nie
Ten wpis powinien mieć następujące tytuły:
180 Seite, czyli Ściana, czyli Dzieża, czyli Zad, czyli Siad, itd,.. czyli dowody na wtórne ubezdźwięcznienia w tzw. greckich Hedra i Katedra 12
180 Źródłosłowy Pra-Słowiańskiego słowa Szczodry / S”C”oDRy, jako dowody na wielokrotne wtórne ubezdźwięcznienie, patrz: Proto-Slavic *ščedrъ, itp. 21
180 Shield / SHieLD, jako Target / TaRG+eT – Giermański Drag / DRaG i jego pierwotne Pra-Słowiańskie źródłosłowy i znaczenia, czyli tragiczne targnięcie się na najświętsze świętości ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 42
…..
https://sjp.pwn.pl/sjp/;2505662
posiąść
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/s%C4%85siad
sąsiad (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ˈsɔ̃w̃ɕat], AS: [sõũ̯śat], zjawiska fonetyczne: zmięk.• wygł.• nazal.• asynch. ą wymowa
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskoosobowy
- (1.1) osoba, której dom / mieszkanie jest blisko czyjegoś domu / mieszkania
- (1.2) ogólnie ktoś, kto ma działkę itp. obok innej albo siedzi obok kogoś w teatrze, szkole itp.
- odmiana:
- (1.1–2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik sąsiad sąsiedzi dopełniacz sąsiada sąsiadów celownik sąsiadowi sąsiadom biernik sąsiada sąsiadów narzędnik sąsiadem sąsiadami miejscownik sąsiedzie sąsiadach wołacz sąsiedzie sąsiedzi
- przykłady:
- (1.1) Ewa pożyczyła od sąsiada szklankę mąki.
- (1.1) Sąsiedzi naprzeciwko kupili w tym miesiącu od razu dwa szare nieużywane samochody.
- (1.2) Nasi sąsiedzi ze Stanów Zjednoczonych zrobili wspaniały film przygodowy.
- (1.2) Jelenie sika są w Polsce rzadkością, jednak nasi południowi sąsiedzi mają bardzo liczną populację i przepiękne gwizdowiska[1].
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. sąsiedztwo n, Sąsiadka ż
- forma żeńska sąsiadka ż, sąsiadeczka ż
- czas. sąsiadować
- przym. sąsiedzki, sąsiedni
- związki frazeologiczne:
- sąsiad dziwaczek • bardziej boli zły sąsiad niż rany • nie kupuj majętności, kupuj sąsiada • zła żona, zły sąsiad, diabeł trzeci – jednej matki dzieci • sto lat zdrowia, beczka wina, dobry sąsiad i dziewczyna • nie ma nic gorszego nad sąsiada złego • kiedy bieda, nie idź do Żyda, ino do sąsiada • u sąsiada dojniejsze krowy • kura sąsiada jest zawsze tłustsza niźli własna gęś • śpi bezpiecznie, kto ma dobrych sąsiadów • kto kopie dół dla sąsiada, winien go kopać na swoją miarę
- tłumaczenia:
- afrykanerski: (1.1) buurman
- albański: (1.1) fqinj m
- angielski: (1.1) neighbour
- arabski: (1.1) جار m
- asturyjski: (1.1) vecín m
- awarski: (1.1) мадугьал
- azerski: (1.1) qonşu
- baskijski: (1.1) auzoko, auzotar
- białoruski: (1.1) сусед m
- bośniacki: (1.1) susjed m
- bułgarski: (1.1) съсед m
- chiński standardowy: (1.1) tradycyjny 鄰居, uproszczony 邻居 (pinyin: línjū)
- chorwacki: (1.1) susjed m
- czeski: (1.1) soused m
- dolnołużycki: (1.1) sused m
- duński: (1.1) nabo w
- esperanto: (1.1) najbaro; (1.2) najbaro
- estoński: (1.1) naaber
- fiński: (1.1) naapuri
- francuski: (1.1) voisin m
- galicyjski: (1.1) veciño m
- górnołużycki: (1.1) susod m
- gruziński: (1.1) მეზობელი (mezobeli)
- hebrajski: (1.1) שכן m (szachen)
- hindi: (1.1) पड़ोसी m (paṛosī)
- hiszpański: (1.1) vecino m
- holenderski: (1.1) buur m, buurman m; (1.2) buurman m
- indonezyjski: (1.1) tetangga
- irlandzki: (1.1) comharsa ż
- islandzki: (1.1) nágranni m
- istriocki: (1.1) viseîn m
- japoński: (1.1) 隣人 (りんじん, rinjin)
- jidysz: (1.1) שכן m (szochn)
- kataloński: (1.1) veí m
- kazachski: (1.1) қоңсы, көрші; (1.2) қоңсы, көрші
- koreański: (1.1) 이웃 사람 (ius saram)
- korsykański: (1.1) prossimu m
- litewski: (1.1) kaimynas m
- luksemburski: (1.1) Noper m
- łaciński: (1.1) adcola m ż
- łotewski: (1.1) kaimiņš m
- macedoński: (1.1) сосед m
- maltański: (1.1) ġar m
- mongolski: (1.1) хөрш
- niemiecki: (1.1) Nachbar m
- norweski (bokmål): (1.1) nabo m
- nowogrecki: (1.1) γείτονας m
- ormiański: (1.1) դրացի (drats’i)
- perski: (1.1) همسایه (hamsāye)
- portugalski: (1.1) vizinho m
- romansz: (1.1) vischin m
- rosyjski: (1.1) сосед m
- rumuński: (1.1) vecin m
- sanskryt: (1.1) अधिवास m
- serbski: (1.1) комшија m
- słowacki: (1.1) sused m
- słoweński: (1.1) sosed m
- staro-cerkiewno-słowiański: (1.1) сѫсѣдъ m
- staroruski: (1.1) сусѣдъ m
- suahili: (1.1) jirani
- szkocki: (1.1) neibour
- szkocki gaelicki: (1.1) nàbaidh m
- szwedzki: (1.1) granne w
- tahitański: (1.1) taʻata tupu
- tamilski: (1.1) அண்டை (aṇṭai)
- telugu: (1.1) పొరుగు (porugu)
- turecki: (1.1) komşu
- turkmeński: (1.1) goňşy
- ukraiński: (1.1) сусід m
- urdu: (1.1) پڑوسی m (paṛosī)
- volapük: (1.1) nilädan
- węgierski: (1.1) szomszéd
- wilamowski: (1.1) nökwer m
- włoski: (1.1) vicino m, prossimo m; (1.2) prossimo m
- źródła:
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/s%C4%85siad
sąsiad
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *sǫsědъ, from *sǫ- (“together”) + *sěděti (“to sit”). Analyzable as są- + the root of siedzieć.
Pronunciation
Noun
sąsiad m pers
- neighbour (a person living on adjacent or nearby land)
Declension
Derived terms
Further reading
- sąsiad in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/s%C7%ABs%C4%9Bd%D1%8A
Reconstruction:Proto-Slavic/sǫsědъ
Proto-Slavic
Etymology
From *sǫ- (“together”) + *sěděti (“to sit”). Compare Lithuanian viensė̃dis, Sanskrit संसद् f (saṃsát/saṃsád), संसद m (saṃsādas), Vedic Sanskrit अप्सुषद् (apsuṣad), Avestan (maiδiiōišad–), Latin praeses.
Noun
*sǫsědъ m
Declension
This noun needs an inflection-table template.
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
References
- Vasmer, Max (1964–1973), “сосед”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/s%C4%85-#Polish
są-
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *sǫ-.
Prefix
są-
- (no longer productive) A prefix akin to co-.
Derived terms
Related terms
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/s%C7%AB-
Reconstruction:Proto-Slavic/sǫ-
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Balto-Slavic *sam-, from Proto-Indo-European *som (Derksen) or *sem- (“together, one”). Baltic cognates include Lithuanian sam-, Latvian suo-, Old Prussian sen-. Indo-European cognates include Sanskrit सम् (sam, “together, at the same time”), Avestan 𐬵𐬀𐬨 (ham-), 𐬵𐬀 (ha-), Old Persian (ham-), Ancient Greek ὁμοῦ (homoû, “together”), ἅμα (háma, “together with”), ἁ- (ha-), Latin semel (“once, a single time”).
Prefix
*sǫ-
- (Nominal prefix) together
Derived terms
Related terms
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- West Slavic:
References
- Derksen, Rick (2008) Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 462
- Vasmer, Max (1964–1973), “су-”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv O. N., Moscow: Progress
- Černyx, P. Ja. (1999), “су-”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 215
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/som.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/sem-
Reconstruction:Proto-Indo-European/sem-
Proto-Indo-European
Root
*sem-
Derived terms
- *sḗm (“one”)
- *sēm-i (“half”)
- *sem-ǵʰo-
- *som-
- *som-H-ós (“same”)
- *sem-h₁ (“couple”, dual)
- *sem-h₂-lo-
- *sm̥- (compounding stem)
- *sm̥-kŕ̥t (“one time”)
- Indo-Iranian: *sakŕ̥t (see there for further descendants)
- *sm̥mo-
- *sem-kʷih₁- (with *kʷyeh₁-)
- Armenian: *hangi-
- Old Armenian: հանգչիմ (hangčʿim, “to rest”), հանգնում (hangnum)
- Armenian: հանգչել (hangčʿel), հանգուցյալ (hangucʿyal)
- Old Armenian: հանգչիմ (hangčʿim, “to rest”), հանգնում (hangnum)
- Indo-Iranian: *sam-čyaH-
- Iranian: *ham-čyaH-
- Alanic:
- Ossetian: ӕнцад (æncad, “quiet, tranquil”)
- Chorasmian: (hncy-, “to rest, repose”)
- Sogdic:
- Sogdian: (ʾncʾy, “to stay, remain”)
- Alanic:
- Iranian: *ham-čyaH-
- Armenian: *hangi-
- Unsorted formations:
References
- Sihler, Andrew L. (1995) New Comparative Grammar of Greek and Latin, Oxford, New York: Oxford University Press, →ISBN
- Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), Bern, München: Francke Verlag
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/s%E1%B8%97m
Reconstruction:Proto-Indo-European/sḗm
Proto-Indo-European
Numeral
*sḗm
Inflection
Athematic, amphikinetic | |||
---|---|---|---|
masculine | singular | dual | plural |
nominative | *sḗm | — | — |
vocative | *sém | — | — |
accusative | *sḗm | — | — |
genitive | *smés | — | — |
ablative | *smés | — | — |
dative | *sméy | — | — |
locative | *sém, *sémi | — | — |
instrumental | *sméh₁ | — | — |
feminine | singular | dual | plural |
nominative | *sémih₂ | — | — |
vocative | *sémih₂ | — | — |
accusative | *sémih₂m̥ | — | — |
genitive | *sm̥yéh₂s | — | — |
ablative | *sm̥yéh₂s | — | — |
dative | *sm̥yéh₂ey | — | — |
locative | *sm̥yéh₂, *sm̥yéh₂i | — | — |
instrumental | *sm̥yéh₂h₁ | — | — |
neuter | singular | dual | plural |
nominative | *sém | — | — |
vocative | *sém | — | — |
accusative | *sém | — | — |
genitive | *smés | — | — |
ablative | *smés | — | — |
dative | *sméy | — | — |
locative | *sém, *sémi | — | — |
instrumental | *sméh₁ | — | — |
Descendants
- Anatolian: [Term?]
- Hittite: (sani-, “single”)
- Armenian:
- Hellenic: *hens
- Hellenic:
- Ancient Greek: μία (mía) (< *smih₂)
- Tocharian: *śems
UWAGA!
Hittite: (sani-, “single”) – Widać postać dźwięczną, czyli tzw. satem, hm? Nie powinno tu jej ofitzjalnie być, wiecie?
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%CE%B5%E1%BC%B7%CF%82#Ancient_Greek
εἷς
Ancient Greek
10 | ||
αʹ 1 |
2 → | |
---|---|---|
Cardinal: εἷς (heîs) Ordinal: πρῶτος (prôtos) Adverbial: ᾰ̔́πᾰξ (hápax) |
Alternative forms
Etymology
From Proto-Hellenic *hens, *hmia, from Proto-Indo-European *sḗm, *smih₂. Cognates include Sanskrit सकृत् (sakṛt) and Latin semper.
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /hêːs/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /(h)is/
- (4th CE Koine) IPA(key): /is/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /is/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /is/
Numeral
εἷς • (heîs) (ordinal πρῶτος, adverbial ᾰ̔́πᾰξ)
Inflection
Number | Singular | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Case/Gender | Masculine | Feminine | Neuter | |||||||||||
Nominative | εἷς heîs |
μίᾰ mía |
ἕν hén |
|||||||||||
Genitive | ἑνός henós |
μιᾶς miâs |
ἑνός henós |
|||||||||||
Dative | ἑνί hení |
μιᾷ miâi |
ἑνί hení |
|||||||||||
Accusative | ἕνᾰ héna |
μίᾰν mían |
ἕν hén |
|||||||||||
Vocative | — | — | ἕν hén |
|||||||||||
Notes: |
|
Number | Singular | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Case/Gender | Masculine | Feminine | Neuter | |||||||||||
Nominative | εἷς heîs |
ἴᾰ ía |
ἕν hén |
|||||||||||
Genitive | ἑνός henós |
ἰῆς iês |
ἑνός henós |
|||||||||||
Dative | ἑνί hení |
ἰῇ iêi |
ἑνί hení |
|||||||||||
Accusative | ἕνᾰ héna |
ἴᾰν ían |
ἕν hén |
|||||||||||
Vocative | — | — | ἕν hén |
|||||||||||
Notes: |
|
Descendants
See also
- οἶος (oîos)
References
- εἷς in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- εἷς in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
- εἷς in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
- Bauer, Walter et al. (2001) A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, Third edition, Chicago: University of Chicago Press
- εἷς in the Diccionario Griego–Español en línea (2006–2019)
- εἷς in Slater, William J. (1969) Lexicon to Pindar, Berlin: Walter de Gruyter
- G1520 in Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible, 1979
- Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language[1], London: Routledge & Kegan Paul Limited.
UWAGA!
Słowem οἶος (oîos) zajmę się w oddzielnym wpisie.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Hellenic/hens
Reconstruction:Proto-Hellenic/hens
Proto-Hellenic
Etymology
From earlier *sems, analogically reformed from Proto-Indo-European *sḗm.
Numeral
*hens
1 | Previous: | n/a |
---|---|---|
Next: | *dúwō |
Inflection
This numeral needs an inflection-table template.
Descendants
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=%E1%BC%A6%CF%82&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for ἦς.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%CE%AD%CE%BD%CE%B1%CF%82#Greek
ένας
Greek
Etymology
From Byzantine Greek ἕνας (hénas), from ἕνα (héna) the accusative of εἷς (heîs).
Pronunciation
Article
ένας • (énas) m
Declension
Numeral
ένας • (énas) m
Declension
See also
- Greek number and measurement (Greek number and measurement)
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=%E1%BC%95%CE%BD%CE%B1%CF%82&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for ἕνας.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%CE%AD%CE%BD%CE%B1#Greek
ένα
Greek
< – | α΄ | β΄ > |
---|---|---|
Cardinal : ένα (éna) Ordinal : πρώτος (prótos) |
||
Etymology
From Ancient Greek ἕν (hén), neuter form of εἷς (heîs).
Pronunciation
Article
ένα • (éna)
- (indefinite) nominative neuter of ένας (énas) (a, an)
- (indefinite) accusative masculine of ένας (énas) (a, an)
- (indefinite) accusative neuter of ένας (énas) (a, an)
Numeral
ένα • (éna)
- (cardinal) nominative neuter of ένας (énas) (one)
- (cardinal) accusative masculine of ένας (énas) (one)
- (cardinal) accusative neuter of ένας (énas) (one)
Declension
Related terms
- α΄ (a΄), Α΄ (A΄)
- ένα κι ένα κάνουν δύο (éna ki éna kánoun dýo)
- πρώτος (prótos, “first”)
- μονός (monós, “single”)
See also
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BC%95%CE%BD#Ancient_Greek
ἕν
Ancient Greek
Numeral
ἕν • (hén) n
- neuter nominative and accusative and vocative singular of εἷς (heîs, “one”)
Participle
ἕν • (hén)
- neuter nominative and accusative and vocative singular of εἵς (heís): aorist active participle of ἵημι (híēmi, “send, throw”)
References
- ἕν in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
- ἕν in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
- ἕν in the Diccionario Griego–Español en línea (2006–2019)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%CE%BC%CE%AF%CE%B1#Ancient_Greek
μία
Ancient Greek
Etymology
From Proto-Indo-European *sm-ih₂, zero grade of *sḗm.
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /mí.a/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /ˈmi.a/
- (4th CE Koine) IPA(key): /ˈmi.a/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /ˈmi.a/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /ˈmi.a/
Numeral
μίᾰ • (mía)
- feminine nominative of εἷς (heîs)
Further reading
- μία in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- μία in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
- μία in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
- μία in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
- G3391 in Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible, 1979
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/s%C4%93mi
Reconstruction:Proto-Indo-European/sēmi
Proto-Indo-European
Etymology
Long grade form from the root *sem- (“one”) with the locative ending *-i.
Adverb
*sēmi[1]
Descendants
References
- ^ De Vaan, Michiel (2008) Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Hellenic/hēmi-.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BC%A1%CE%BC%CE%B9-#Ancient_Greek
ἡμι-
Ancient Greek
Etymology
From Proto-Indo-European *sēmi. Cognates include Sanskrit सामि (sāmi), Latin sēmi-, and Old High German sami-.
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /hɛː.mi/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /(h)e.mi/
- (4th CE Koine) IPA(key): /i.mi/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /i.mi/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /i.mi/
Prefix
ἡμῐ- • (hēmi-)
Derived terms
Descendants
References
- ἡμῐ- in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%CE%B7%CE%BC%CE%B9-#Greek
ημι-
Greek
Alternative forms
- ημί- (imí-)
Etymology
From Ancient Greek ἥμισυς (hḗmisus, “half”)
Prefix
ημι- • (imi-)
- half, semi-, hemi-, demi-
- ημι- (imi-) + σφαίρα (sfaíra, “sphere”) → ημισφαίριο (imisfaírio, “hemisphere”)
- ημι- (imi-) + όροφος (órofos, “floor”) → ημιόροφος (imiórofos, “mezzanine”)
- quasi-, partial
- ημι- (imi-) + αστέρας (astéras, “star”) → ημιαστέρας (imiastéras, “quasar”)
Derived terms
Related terms
- ήμισυς (ímisys, “half”)
See also
- μισό n (misó, “half”)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%CF%83%CF%8D%CE%BD#Ancient_Greek
σύν
Ancient Greek
Alternative forms
Etymology
Homeric and Early Attic ξύν (xún) and Mycenaean Greek 𐀓𐀱 (ku-su) are its supposed early form. If not, with difficulty ( -υ- < *-o- is expected, but -σ- < *-s- and -σ- < *-ξ- are not), from Proto-Indo-European *som-, from *sem-, it might be a composition of this and one other element. Alternatively, it may be a phonologic combination of *sem- with *ḱóm by combining the initial consonant sounds of these related stems.[1]
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /sýn/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /syn/
- (4th CE Koine) IPA(key): /syn/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /syn/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /sin/
Preposition
σῠ́ν • (sún) (governs the dative)
Usage notes
- In compounds it has similar applications, including completeness.
Derived terms
Descendants
References
- σύν in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- σύν in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
- σύν in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
- G4862 in Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible, 1979Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language[1], London: Routledge & Kegan Paul Limited. 2 headwords
- Sihler, Andrew L. (1995) New Comparative Grammar of Greek and Latin, Oxford, New York: Oxford University Press, →ISBN
- ^ Beekes RSP · 2010 · Etymological dictionary of Greek: 1038 for analysis.
UWAGA!
Alternatively, it may be a phonologic combination of *sem- with *ḱóm by combining the initial consonant sounds of these related stems.
Wymiennie / zamiennie, może to być dźwiękowe połączenie *sem- z *ḱóm poprzez połączenie początkowych dźwięków spółgłoskowych tych powiązanych rdzeni.
Rozumiecie, co z tego wynika? Może było tak, jak twierdzą ofitzjalni jęsykosnaftzy, ale… mogło też być tak, jak ja twierdzę, że tzw. miękkie k’/K’ ssie! 🙂
https://pl.wikipedia.org/wiki/Fonologia
Fonologia (dawniej głosownia) – nauka o systemach dźwiękowych języków. Stanowi jeden z działów językoznawstwa (lingwistyki). Fonemika czy fonematyka, podawane jako nazwy synonimiczne, odnoszą się tylko do jednej z teorii fonologicznych i nie mogą być traktowane jako zamiennik nazwy „fonologia”. (…)
Etymologicznie słowo fonologia wywodzi się z greckiego φωνή, phōnḗ, „głos, dźwięk”, i przyrostka -logia (który pochodzi z greckiego λόγος, lógos, „słowo, mowa, przedmiot dyskusji”). (…)
Przy okazji, φωνή, phōnḗ, „głos, dźwięk” wg Mie pochodzi od słowa Dzwon / DzWoN,.. tylko dźwięczny dźwięk z nagłosu uległ całkowitemu ubezdźwięcznieniu,.. jak zwykle… A te ofitzjalne fyfody, skąd to niby pochodzi, no to bajki dla głuchoniemych som…
https://en.wiktionary.org/wiki/%CF%86%CF%89%CE%BD%CE%AE
φωνή
Ancient Greek
Etymology
From Proto-Indo-European *bʰoh₂neh₂, from *bʰeh₂- (“to speak”), from which comes φημί (phēmí, “to say, speak”).
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /pʰɔː.nɛ̌ː/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /pʰoˈne/
- (4th CE Koine) IPA(key): /ɸoˈni/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /foˈni/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /foˈni/
(…)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/%E1%B8%B1%C3%B3m
Reconstruction:Proto-Indo-European/ḱóm
Proto-Indo-European
Etymology
Perhaps from *ḱe.
Adverb
*ḱóm
Usage notes
Has combining form *ḱó-.
Derived terms
- *ḱm̥-th₂
- *ḱm̥-ti
- Hellenic: *kətí
- Ancient Greek: καί (kaí), κασί(γνητος) (kasí(gnētos))
- Cypriot Greek: κάς (kás)
- Ancient Greek: καί (kaí), κασί(γνητος) (kasí(gnētos))
- Hellenic: *kətí
- *ḱóm-tis
- *ḱom-yós
- *ḱómteros
Descendants
- Balto-Slavic: *śun
- Celtic: *kom-
- Germanic: *ga- (< *ḱó-)
- Italic: *kom
- Tocharian B: ankānmi (< *ḱómno-)
- Unsorted formations:
- Hittite: (kattan)
See also
References
- Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume II, Bern, München: Francke Verlag, page 612
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/%E1%B8%B1e
Reconstruction:Proto-Indo-European/ḱe
Proto-Indo-European
Particle
*ḱi- ~ *ḱe- ~ *ḱo- or *-ḱe
Usage notes
The particle in Proto-Indo-European was indeclinable. Some daughter languages, particularly Balto-Slavic, Germanic and Armenian added pronominal inflection later, as also occurred with particles *de, *h₁ew, and *gʰe.
Derived terms
- *ḱíteros (contrastive form)
- *ḱis (innovative i-stem pronoun)
- *ḱos (innovative o-stem pronoun)
- Old Armenian: *սո- (*so-)
- Anatolian:
- Hittite: (ka)
- (possibly) *ḱom
- *ḱi-h₂eh₃mr-
- *h₁é-ḱey-h₁(e)nos (formed with the augment *h₁é and pronoun *h₁enos)
- *ḱye-sd-
Descendants
- Italic: *-ke, *ke-
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/s%D1%8C
Reconstruction:Proto-Slavic/sь
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Balto-Slavic *śis, from Proto-Indo-European *ḱe.
Determiner
*sь
Declension
Singular | Masculine | Feminine | Neuter |
---|---|---|---|
Nominative | *sь | *sa | *se |
Accusative | *sь | *sǫ | *se |
Genitive | *sego | *seję | *sego |
Locative | *semь | *sejь | *semь |
Dative | *semu | *sejь | *semu |
Instrumental | *simь | *sejǫ | *simь |
Dual | Masculine | Feminine | Neuter |
Nominative | *sa | *si | *si |
Accusative | *sa | *si | *si |
Genitive | *seju | *seju | *seju |
Locative | *seju | *seju | *seju |
Dative | *sima | *sima | *sima |
Instrumental | *sima | *sima | *sima |
Plural | Masculine | Feminine | Neuter |
Nominative | *si | *sę | *sa |
Accusative | *sę | *sę | *sa |
Genitive | *sixъ | *sixъ | *sixъ |
Locative | *sixъ | *sixъ | *sixъ |
Dative | *simъ | *simъ | *simъ |
Instrumental | *simi | *simi | *simi |
See also
- *jь, *čьjь, *jьnъ, *kъjь, *onъ, *ovъ, *sь, *tъ, *vьśь
- *jakъ, *jьnakъ, *kakъ, *onakъ, *ovakъ, *sicь, *takъ, *vьśakъ
- *koterъ, *jeterъ
Descendants
…..
A teraz powrót do postaci tzw. greckich…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%CE%BE%CF%8D%CE%BD#Ancient_Greek
ξύν
Ancient Greek
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /ksýn/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /ksyn/
- (4th CE Koine) IPA(key): /ksyn/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /ksyn/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /ksin/
Preposition
ξῠ́ν • (xún) (governs the dative)
-
Old Attic form of σῠ́ν (sún)
UWAGA!
Old Attic form of σῠ́ν (sún) Widać co było pierwsze? 🙂
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%CF%83%CF%85%CE%BD#Greek
συν
Greek
Etymology
From Ancient Greek σύν (sún).
Noun
συν • (syn) n (indeclinable)
- plus
- positive quantity
- useful addition
- (arithmetic) plus sign
- πέντε συν ένα ίσον έξι (five plus one equals six)
Synonyms
- (arithmetic) και (kai)
See also
- πλην n (plin, “minus sign”)
Preposition
συν • (syn) (+ accusative)
Symbol
συν • (syn)
- (trigonometry) cos, the symbol for συνημίτονο the trigonometric function cosine
See also
- τριγωνομετρικές συναρτήσεις (trigonometrikés synartíseis, “trigonometric functions”)
- sin = ημίτονο (imítono), ημ (im)
- cos = συνημίτονο (synimítono), συν (syn)
- tan = εφαπτομένη (efaptoméni), εφ (ef)
- cot = συνεφαπτομένη (synefaptoméni), σφ (sf)
- cosec = συντέμνουσα (syntémnousa), στεμ (stem)
- sec = τέμνουσα (témnousa), τεμ (tem)
Further reading
Τριγωνομετρική συνάρτηση on the Greek Wikipedia.
…..
Skoro już wiadomo, jak to z ubezdźwięcznionymi postaciami tzw. greckimi było, przejdę teraz do postaci irańskich. Zwolennicy przeciw-słowiańskich bredzeń dr Makucha, dr Jamroszko, Tchóżliwego Grzegorza i innych nazistowskich allo-allo, powinni powinni szukać już ciemnych nor, jako ich dożywotnich kryjówek…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Iranian/ham-
Reconstruction:Proto-Iranian/ham-
Proto-Iranian
Etymology
From Proto-Indo-Iranian *sam-, from Proto-Indo-European *sem-.
Prefix
*ham-
Descendants
- Avestan: 𐬵𐬀𐬨- (ham-)
- Parthian: (ʾn-)
- Old Persian: (/ham-/)
- Middle Persian: (/hn-/)
- Sogdian: (ʾn-)
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Iranian/han-&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Iranian/han-.
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Iranian/ha-&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Iranian/ha-.
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Iranian/hama-&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Iranian/hama-.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%F0%90%AC%B5%F0%90%AC%80#Avestan
𐬵𐬀
Avestan
Etymology
From Proto-Iranian *há, from Proto-Indo-Iranian *sá, from Proto-Indo-European *só. Cognate with Sanskrit स (sá), English the.
Pronoun
𐬵𐬀 • (ha) (masculine nominative 𐬵𐬋, feminine nominative 𐬵𐬁, neuter nominative 𐬙𐬀𐬙)
References
- Martínez García, Javier; de Vaan, Michiel (2014) Introduction to Avestan (Brill Introductions to Indo-European Languages; 1), Brill, →ISBN, page 130
- Old Avestan
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%F0%90%8F%83%F0%90%8E%B6#Old_Persian
𐏃𐎶
Old Persian
Etymology
From Proto-Iranian *hamHás, from Proto-Indo-Iranian *samHás, from Proto-Indo-European *somHós.
Adjective
𐏃𐎶 (ham)
Descendants
References
- Michiel de Vaan; Alexander Lubotsky (2011), “Old Persian”, in Languages from the World of the Bible, Walter de Gruyter, pages 194–208
…..
A teraz znów podobne słowa tzw. greckie, jak zwał….
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=%E1%BC%81%CE%BC%CF%8C%CF%82&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for ἁμός.
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=%E1%BC%81%CE%BC%E1%BF%86&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for ἁμῆ.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BC%85%CE%BC%CE%B1#Ancient_Greek
ἅμα
Ancient Greek
Alternative forms
Etymology
From Proto-Indo-European *sem-.
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /há.ma/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /ˈ(h)a.ma/
- (4th CE Koine) IPA(key): /ˈa.ma/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /ˈa.ma/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /ˈa.ma/
Adverb
ᾰ̔́μᾰ • (háma)
- marking the simultaneous occurrence of two events: simultaneously, at once, at the same time
- marking general concurrence (spatial, temporal, etc: together)
Preposition
ᾰ̔́μᾰ • (háma) (governs the dative)
- at the same time with
- together with
Derived terms
- ᾰ̔μᾰμηλῐ́ς (hamamēlís)
Descendants
- Greek: άμα (áma)
See also
References
- ἅμᾰ in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- ἅμα in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
- ἅμα in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
- ἅμα in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
- Bauer, Walter et al. (2001) A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, Third edition, Chicago: University of Chicago Press
- ἅμα in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
- ἅμα in the Diccionario Griego–Español en línea (2006–2019)
- ἅμα in Slater, William J. (1969) Lexicon to Pindar, Berlin: Walter de Gruyter
- G260 in Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible, 1979
- Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language[1], London: Routledge & Kegan Paul Limited.
…..
A teraz dla porównania coś niecoś z języka osetyjskiego, coś czego jakoś Słowianie sobie ani nie zapożyczyli, ani nie ubezdźwięcznili…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D3%95%D0%BD%D1%86%D0%B0%D0%B4#Ossetian
ӕнцад
Ossetian
Etymology
From Proto-Iranian *ham-čyāta-, from Proto-Indo-European *sm̥-kʷih₁-, from *sm̥- + *kʷyeh₁-.
Adjective
ӕнца́д • (æncád)
Noun
ӕнца́д • (æncád)
References
- Bigulajev, B. B.; Gagkajev, K. Je.; Kulajev, N. X.; Tuajeva, O. N. (1970), “ӕнцад”, in Kasajev A. M., editor, Osetinsko-russkij slovarʹ [Ossetian–Russian Dictionary], 3rd edition, Ordzhonikidze: Publishing House “Ir”
- Taqazty, Fedar (2003), “ӕнцад”, in Digoron-urussag ʒurdwat [Digor–Russian Dictionary], Vladikavkaz: Alania
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 388
- Čong, Dž. (Cheung, Johnny) (2009)T. K., Salbijeva, transl., Očerki istoričeskovo razvitija osetinskovo vokalizma [Studies in the Historical Development of the Ossetic Vocalism] (in Russian), Vladikavkaz: Izdatelʹsko-poligrafičeskoje predprijatije im. V. Gassijeva, →ISBN, page 223
…..
A teraz znów coś rodzimego i dźwięcznego…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/s%D1%8A(n)
Reconstruction:Proto-Slavic/sъ(n)
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Indo-European *ḱom (cognate with Lithuanian su) or from *sem-.
Preposition
*sъ(n)
- (with instrumental) with, accompanying, alongside
- (with instrumental) with, by means of, using
Usage notes
Because of the law of open syllables, the final -n was normally dropped. But when combined with a stem that (originally?) began with a vowel, it was attached to the following word. Cf. Polish jego, but z niego, Russian ею (jeju), but с (s) нею (neju) etc.
Antonyms
See also
Related terms
Derived terms
Descendants
- South Slavic:
UWAGA!
From Proto-Indo-European *ḱom (cognate with Lithuanian su) or from *sem-.
Rozumiecie, że może było tak jak se ofitzjalni wymyślili, że dźwięk zapisywany znakiem S powstał niby z tzw. miękkiego k’/K’,.. ale MÓGŁ powstać też i od dźwięku zapisywanego znakiem S!!! S.A. i wszyscy inni allo-allo, czy to widzita i słyszyta?!! MOGŁO być TAK JAK JA TWIERDZĘ… i potwierdzają to ofitzjalnie ofitzjalni jęsykosnaftzy!!! 🙂
A teraz to, czego ofitzjalne mózki same nie znajo…
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/sam
sam (język polski)
- znaczenia:
zaimek przymiotny
- (1.1) bez nikogo / niczego innego, będący jedyny
- (1.2) podkreślenie: właśnie ten, a nie inny
- (1.3) właśnie taki (a nie inny)
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (2.1) pot. sklep samoobsługowy
- (2.2) środ. mot. pojazd wykonany samodzielnie; zob. też sam (motoryzacja) w Wikipedii
zaimek
- odmiana:
- (1.1–3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik sam sama samo sami same dopełniacz samego samej samego samych celownik samemu samej samemu samym biernik samego sam samą samo samych same narzędnik samym samą samym samymi miejscownik samym samej samym samych wołacz sam sama samo sami same - (2.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik sam samy dopełniacz samu samów celownik samowi samom biernik sam samy narzędnik samem samami miejscownik samie samach wołacz samie samy
- przykłady:
- (1.1) Nie powinno się zostawiać małych dzieci samych w domu.
- (1.2) Mam autograf samego mistrza świata!
- (1.3) Morderca zostaje ujawniony na samym końcu książki.
- (2.1) Poszedłem do samu po bułki.
- (2.2) Dzień dobry, chciałbym zarejestrować sama.
- (3.1) Kajś sam żech widzioł nudelkula.
- synonimy:
- (3.1) tukej
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. supersam m, samodzielność ż, samotność ż, samosia ż
- przym. samotny, samodzielny, samiutki, samiusieńki, samiuteńki, samiutenieńki
- przysł. samotnie, samodzielnie
- związki frazeologiczne:
- Bóg pomaga tym, co sami sobie pomagają • być samemu jak palec • czasem luty ostro kuty, czasem w luty same pluty • głupiego łacno poznać: sam się wyda • kto kogo łaje, niech sam przykład daje • kto pod kim dołki kopie, sam w nie wpada • kto późno przychodzi, sam sobie szkodzi • lekarzu, lecz się sam • maj, wołom daj i sam na piec uciekaj • na spółkę sam diabeł narzeka • pies ogrodnika – samemu nie zje i drugiemu nie da • sam sobie sterem, żeglarzem, okrętem • nie samym chlebem człowiek żyje • sam sobie powiedział, i sam się uśmiał • nie wisi syn za ojca, tylko sam za siebie • sam jak kołek w płocie • sam jak palec • sam na sam • sam sobie rad • śniadanie zjedz sam, obiadem podziel się z przyjacielem, a kolację daj wrogowi • uczący drugich sam się uczy • taki sam • ten sam • w sam raz • z jakim kto przystaje, takim się sam staje
- etymologia:
- (1.1–3) od prasł. *samъ[1][2] → sam (1.1)[1], od rdzenia praindoeur. *somo-[2]
- (1.1–3) por. białor. сам, bułg. сам, czes. sám, dłuż. sam, kasz. sóm, mac. сам, ros. сам, ros. самый, scs. самъ, słc. sám, słń. sam i ukr. сам
- (1.1–3) por. łac. similis
- (2.1) od samoobsługowy
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) alone; (1.2) oneself (myself, himself itd.); (1.3) very, just
- arabski: (1.1) وحيد
- baskijski: (1.1) bakarrik; (2.1) autozerbitzu
- dolnołużycki: (1.1) sam; (1.2) samo
- duński: (1.1) alene; (1.2) selve, selveste; (1.3) selve
- esperanto: mem
- francuski: (1.1) seul; (1.2) même (moi-même, toi-même, itd.); (1.3) juste
- hiszpański: (1.1) solo; (1.2) mismo; (1.3) mismo; (2.1) tienda autoservicio
- holenderski: (1.1) alleen
- jidysz: (1.1) אַליין (alejn); (1.2) גופֿא (gufe)
- koreański: (1.1) 혼자, 스스로
- łaciński: (1.1) solum; (1.2) ipse
- niemiecki: (1.1) allein
- norweski (bokmål): (1.1) alene
- nowogrecki: (1.1) μόνος, μοναδικός; (1.2) ο ίδιος (όχι άλλος); (1.3) ακριβώς αυτός(όχι άλλος); (2.1) σελφ σέρβις σουπερμάρκετ
- rosyjski: (1.1) один; (1.2) сам
- szwedzki: (1.1) ensam; (1.2) själv; (1.3) själv
- ukraiński: (1.1) сам
- wilamowski: (1.1) ałan, ałłaen; (1.2) zauwer, zaojwer
- włoski: (1.1) da solo; (1.2) solo
- źródła:
- ↑ Skocz do:1,0 1,1
Porada „nasamprzód i ladaco” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Skocz do:2,0 2,1 Hasło sam w: Hrvatski jezični portal.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/sam
sam
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *samъ, from Proto-Indo-European *somHós.
Pronunciation
Adjective
sam m (not always comparable, comparative bardziej sam, superlative najbardziej sam)
- (comparable) alone, without company
- (not comparable) myself, yourself, himself, etc. (emphatic determiner, used similarly to „no other than” or „the very„, as in „I myself”)
- (not comparable) by oneself, alone, by own volition or power, without outside help or encouragement
Declension
Further reading
- sam in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/sam%D1%8A
Reconstruction:Proto-Slavic/samъ
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Indo-European *somHós.
Pronoun
*samъ
Declension
Singular | Masculine | Feminine | Neuter |
---|---|---|---|
Nominative | *samъ | *sama | *samo |
Accusative | *samъ | *samǫ | *samo |
Genitive | *samogo | *samoję | *samogo |
Locative | *samomь | *samojь | *samomь |
Dative | *samomu | *samojь | *samomu |
Instrumental | *saměmь | *samojǫ | *saměmь |
Dual | Masculine | Feminine | Neuter |
Nominative | *sama | *samě | *samě |
Accusative | *sama | *samě | *samě |
Genitive | *samoju | *samoju | *samoju |
Locative | *samoju | *samoju | *samoju |
Dative | *saměma | *saměma | *saměma |
Instrumental | *saměma | *saměma | *saměma |
Plural | Masculine | Feminine | Neuter |
Nominative | *sami | *samy | *sama |
Accusative | *samy | *samy | *sama |
Genitive | *saměxъ | *saměxъ | *saměxъ |
Locative | *saměxъ | *saměxъ | *saměxъ |
Dative | *saměmъ | *saměmъ | *saměmъ |
Instrumental | *saměmi | *saměmi | *saměmi |
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- West Slavic:
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/somH%C3%B3s
Reconstruction:Proto-Indo-European/somHós
Proto-Indo-European
Etymology
Presumably from *sem-.
Adjective
*somHós (non-ablauting)
Inflection
Thematic | |||
---|---|---|---|
masculine | singular | dual | plural |
nominative | *somHós | *somHóh₁ | *somHóes |
vocative | *somHé | *somHóh₁ | *somHóes |
accusative | *somHóm | *somHóh₁ | *somHóms |
genitive | *somHósyo | *? | *somHóoHom |
ablative | *somHéad | *? | *somHómos |
dative | *somHóey | *? | *somHómos |
locative | *somHéy, *somHóy | *? | *somHóysu |
instrumental | *somHóh₁ | *? | *somHṓys |
feminine | singular | dual | plural |
nominative | *somHéh₂ | *somHéh₂h₁(e) | *somHéh₂es |
vocative | *somHéh₂ | *somHéh₂h₁(e) | *somHéh₂es |
accusative | *somHā́m | *somHéh₂h₁(e) | *somHéh₂m̥s |
genitive | *somHéh₂s | *? | *somHéh₂oHom |
ablative | *somHéh₂s | *? | *somHéh₂mos |
dative | *somHéh₂ey | *? | *somHéh₂mos |
locative | *somHéh₂, *somHéh₂i | *? | *somHéh₂su |
instrumental | *somHéh₂h₁ | *? | *somHéh₂bʰi |
neuter | singular | dual | plural |
nominative | *somHóm | *somHóy(h₁) | *somHéh₂ |
vocative | *somHóm | *somHóy(h₁) | *somHéh₂ |
accusative | *somHóm | *somHóy(h₁) | *somHéh₂ |
genitive | *somHósyo | *? | *somHóoHom |
ablative | *somHéad | *? | *somHómos |
dative | *somHóey | *? | *somHómos |
locative | *somHéy, *somHóy | *? | *somHóysu |
instrumental | *somHóh₁ | *? | *somHṓys |
Descendants
- Balto-Slavic: *sōmas ?
- Slavic: *samъ (see there for further descendants)
- Germanic: *samaz (see there for further descendants)
- Hellenic:
- Ancient Greek: ὁμός (homós) (see there for further descendants)
- Indo-Iranian: *samás
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BD%81%CE%BC%CF%8C%CF%82#Ancient_Greek
ὁμός
Ancient Greek
Etymology
From Proto-Indo-European *somHós, from the root *sem-, which also gave εἷς (heîs, “one”). Cognate with Old English sama (English same), Sanskrit सम (sama), Old Persian 𐏃𐎶 (hama), Old Church Slavonic самъ (samŭ).
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /ho.mós/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /(h)oˈmos/
- (4th CE Koine) IPA(key): /oˈmos/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /oˈmos/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /oˈmos/
Adjective
ὁμός • (homós) m (feminine ὁμή, neuter ὁμόν); first/second declension
Declension
Number | Singular | Dual | Plural | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Case/Gender | Masculine | Feminine | Neuter | Masculine | Feminine | Neuter | Masculine | Feminine | Neuter | |||||
Nominative | ὁμός homós |
ὁμή homḗ |
ὁμόν homón |
ὁμώ homṓ |
ὁμᾱ́ homā́ |
ὁμώ homṓ |
ὁμοί homoí |
ὁμαί homaí |
ὁμᾰ́ homá |
|||||
Genitive | ὁμοῦ homoû |
ὁμῆς homês |
ὁμοῦ homoû |
ὁμοῖν homoîn |
ὁμαῖν homaîn |
ὁμοῖν homoîn |
ὁμῶν homôn |
ὁμῶν homôn |
ὁμῶν homôn |
|||||
Dative | ὁμῷ homôi |
ὁμῇ homêi |
ὁμῷ homôi |
ὁμοῖν homoîn |
ὁμαῖν homaîn |
ὁμοῖν homoîn |
ὁμοῖς homoîs |
ὁμαῖς homaîs |
ὁμοῖς homoîs |
|||||
Accusative | ὁμόν homón |
ὁμήν homḗn |
ὁμόν homón |
ὁμώ homṓ |
ὁμᾱ́ homā́ |
ὁμώ homṓ |
ὁμούς homoús |
ὁμᾱ́ς homā́s |
ὁμᾰ́ homá |
|||||
Vocative | ὁμέ homé |
ὁμή homḗ |
ὁμόν homón |
ὁμώ homṓ |
ὁμᾱ́ homā́ |
ὁμώ homṓ |
ὁμοί homoí |
ὁμαί homaí |
ὁμᾰ́ homá |
|||||
Derived forms | Adverb | Comparative | Superlative | |||||||||||
ὁμῶς homôs |
— | ὁμώτᾰτος homṓtatos |
||||||||||||
Notes: |
|
Derived terms
- ὁμογενής (homogenḗs)
Related terms
- ὅμοιος (hómoios, “like, similar”)
- ὁμοιούσιος (homoioúsios, “of like being, of similar being”)
- ὁμοούσιος (homooúsios, “of same being”)
- οὖσα (oûsa) (feminine present participle of εἰμί (eimí, “to be, I am”))
- οὐσία (ousía, “being (noun)”)
- ούσιος (oúsios)
Descendants
- Greek: ομο- (omo-), ομό (omó)
- → Danish: homo-
- → Dutch: homo-
- → English: homo-
- → Finnish: homo-
- → French: homo-
- → German: homo-
- → Italian: homo-
- → Latvian: homo-
- → Polish: homo-
- → Portuguese: homo-
- → Russian: гомо- (gomo-)
- → Spanish: homo-
See also
References
- ὁμός in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- ὁμός in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
- ὁμός in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
- ὁμός in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
- ὁμός in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BD%81%CE%BC%CE%BF%E1%BF%A6#Ancient_Greek
ὁμοῦ
Ancient Greek
Alternative forms
Etymology
Genitive singular of ὁμός (homós, “same”), used adverbially.
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /ho.môː/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /(h)oˈmu/
- (4th CE Koine) IPA(key): /oˈmu/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /oˈmu/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /oˈmu/
Adverb
ὁμοῦ • (homoû)
See also
Further reading
- ὁμοῦ in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- ὁμοῦ in Liddell & Scott (1889) An Intermediate Greek–English Lexicon, New York: Harper & Brothers
- ὁμοῦ in Autenrieth, Georg (1891) A Homeric Dictionary for Schools and Colleges, New York: Harper and Brothers
- ὁμοῦ in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
- Bauer, Walter et al. (2001) A Greek–English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature, Third edition, Chicago: University of Chicago Press
- ὁμοῦ in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
- G3674 in Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible, 1979
- Woodhouse, S. C. (1910) English–Greek Dictionary: A Vocabulary of the Attic Language[1], London: Routledge & Kegan Paul Limited.
…..
I jeszcze na koniec to, co znalazłem przy tej okazji i tzw. greckie i irańskie razem… bo to w sumie jedno i to samo…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Hellenic/h%C9%99-
Reconstruction:Proto-Hellenic/hə-
Proto-Hellenic
Etymology
From Proto-Indo-European *sm̥-, prefixed zero-grade form of *sem-.
Prefix
*hə-
Derived terms
Descendants
- Ancient Greek: ἁ- (ha-)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BC%81-#Ancient_Greek
ἁ-
Ancient Greek
Alternative forms
Etymology
From Proto-Hellenic *hə-, from Proto-Indo-European *sm̥-, zero-grade of *sem-. The form without the rough breathing is due to Grassmann’s law or analogy.
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /ha/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /(h)a/
- (4th CE Koine) IPA(key): /a/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /a/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /a/
Prefix
ᾰ̔- • (ha-)
- The alpha copulativum, used to express union or likeness.
Derived terms
References
- ἁ- in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- Smyth, Herbert Weir (1920), “Part III: Formation of Words”, in A Greek grammar for colleges, Cambridge: American Book Company, § 885.4
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Iranian/hamáh.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%F0%90%AC%B5%F0%90%AC%80%F0%90%AC%A8#Avestan
𐬵𐬀𐬨
Avestan
Etymology
Cognate with Sanskrit समा (samā) and English summer.
Noun
𐬵𐬀𐬨 • (ham) m
References
- Martínez García, Javier; de Vaan, Michiel (2014) Introduction to Avestan (Brill Introductions to Indo-European Languages; 1), Brill, →ISBN, page 47
…..
I na koniec pytanie… Ciekawe jak te słowa brzmią w j. osetyjskim… 🙂 I to byłoby na tyle tych grecko-irańskich i innych wtórnych ubezdźwięcznień…
Pingback: 186 Pra-Początki Pra-Słowiańszczyzny – przyczynek do dyskusji i ustalenie wstępnego protokołu rozbieżności | SKRBH