prosiak (1.1)
…..
No co tam małe wtórnie ubezdźwięcznione allo-allo goebbelsiątka? Jak żyjecie?
Oddychacie odchodami kentumowo ubezdźwięcznieni jeszcze jakoś, czy już ledwo satemowo dźwięcznie dyszycie, dusząc się własnymi nazistowskimi duszami?
No dawać mi tu i zdychać ze wstydu jedna za drugim, bo kfiadu fafroki w tym odcinku tyż brak, ale za to fielko-germańskich zniekształceń jest w bród!!
Oto nadciąga Prosiak / PRo+Sia+K, jako postać ubezdźwięczniona, czyli tzw. kentum i Prosiaczek / PRo+Sia+C”+eK, jako postać tzw. satem, czyli dźwięczna. Widać ciągle obecną, pierwotną Pra-Słowiańską oboczność?
No co tam z tzw. trzecią palatalizacją zachodnio-słowiańską / lechicką, gdzie Prosiak / PRo+Sia+K powinien był ostatecznie ostać się jedynie coś jakby Prosięciem / PRo+Się+Cie+M? 🙂
A wiecie, że istnieje (ale nie w wikipedii) jeszcze i takie Prosiątko / PRo+Sia”+T+Ko, co to mu dźwięk zapisywany znakiem C i tak jakoś dziwnie wymienia się na dźwięk zapisywany znakiem T?! No i jak to se wytłumaczyta, słowianofoby?
To to jeszcze nic. Prawdziwe pytanie za 100 punktów brzmi:
Od kogo to Pra-Słowianie zapożyczyli sobie to Prosię / PRoSie”,
- od pierwszych rolników z Anatolii,
- czy jednak przywlekli to jako „pra-indo-aryjskie” J2 z „południa Skałkazu”, czy innego „bliskiego wschodu”? 🙂
Jak tam chazarskie świnki w semickim? Podziękowania dla annaM za odnalezienie tych danych!
To jest dalsza część wpisu:
Ten wpis powinien mieć tytuł, coś jak to:
201 Wtórnie ubezdźwięcznione liczebniki indogermańskie i ich wysokoenergetyczne PieRwotne PRa-Słowiańskie rdzenie, PieR+WS”y, PRW, PR 10
…..
Prosiak / PRo+Sia+K
https://pl.wiktionary.org/wiki/prosiak#pl
prosiak (język polski)
kotwiczenie z użyciem prosiaka (1.2)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (1.1) zool. młoda świnia
- (1.2) żegl. balast na statkach w postaci bryły z uchwytami; zob. też prosiak (żeglarstwo) w Wikipedii
- (1.3) techn. obciążnik na linie wspomagający wyciąganie żerdzi z otworu wiertniczego[1]
- odmiana:
- (1.1–3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik prosiak prosiaki dopełniacz prosiaka prosiaków celownik prosiakowi prosiakom biernik prosiaka prosiaki narzędnik prosiakiem prosiakami miejscownik prosiaku prosiakach wołacz prosiaku prosiaki
- synonimy:
- (1.1) prosię; gw. (Śląsk Cieszyński) babuć
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. prosię n, prosiątko n, prośność ż, prosienie n, wyprosienie n
- czas. prosić się ndk., wyprosić się dk.
- przym. prośny
- związki frazeologiczne:
- (1.1) wlec jak prosiaka[3]
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski – Ssaki
- tłumaczenia:
- (1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: prosię
- źródła:
- ↑ Heliodor Chmielewski, Ignacy Baran, Stefan Skupiński, Ilustrowany słownik techniczny dla wszystkich, t. N-Z, s. 74, Warszawa, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1963.
- ↑ Władysław Reymont, Chłopi.
- ↑ Włodzimierz Wysoczański, Opozycja homo – animal z perspektywy reguł postępowania (na materiale frazemów wybranych języków), „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 89.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/prosiak
prosiak
Polish
Pronunciation
Noun
prosiak m anim (diminutive prosiaczek)
Usage notes
Used only for the young of domestic pigs. The wild boar piglet is called warchlak.
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | prosiak | prosiaki |
genitive | prosiaka | prosiaków |
dative | prosiakowi | prosiakom |
accusative | prosiaka | prosiaki |
instrumental | prosiakiem | prosiakami |
locative | prosiaku | prosiakach |
vocative | prosiaku | prosiaki |
Synonyms
Further reading
- prosiak in Polish dictionaries at PWN
…..
Prosiaczek / Pro+Sia+C”+eK
https://pl.wiktionary.org/wiki/prosiaczek#pl
prosiaczek (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik prosiaczek prosiaczkowie dopełniacz prosiaczka prosiaczków celownik prosiaczkowi prosiaczkom biernik prosiaaczka prosiaczków narzędnik prosiaczkiem prosiaczkami miejscownik prosiaczku prosiaczkach wołacz prosiaczku prosiaczkowie
- przykłady:
- (1.1) Małe prosiaczki leżały obok lochy.
- (1.1) Otóż pewnego dnia Puchatek, Prosiaczek, Królik i Maleństwo grali w „Misie-patysie” (…).[1]
- tłumaczenia:
- (1.1) dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: prosiak
- źródła:
- ↑ Alan Alexander Milne Chatka Puchatka, tłum Irena Tuwim, Książka i Wiedza, Warszawa 1987, ISBN 83–05–11985–8
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/prosiaczek
prosiaczek
Polish
Pronunciation
Noun
prosiaczek m anim
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | prosiaczek | prosiaczki |
genitive | prosiaczka | prosiaczków |
dative | prosiaczkowi | prosiaczkom |
accusative | prosiaczka | prosiaczki |
instrumental | prosiaczkiem | prosiaczkami |
locative | prosiaczku | prosiaczkach |
vocative | prosiaczku | prosiaczki |
Further reading
- prosiaczek in Polish dictionaries at PWN
…..
Prosiątko / PRo+Sia”+T+Ko
https://pl.wiktionary.org/w/index.php?title=prosiątko&action=edit&redlink=1#pl
Tworzenie prosiątko
…..
Prosię / PRo+Sie”
https://pl.wiktionary.org/wiki/prosię#pl
prosię (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik prosię prosięta dopełniacz prosięcia prosiąt celownik prosięciu prosiętom biernik prosię prosięta narzędnik prosięciem prosiętami miejscownik prosięciu prosiętach wołacz prosię prosięta
- przykłady:
- (1.1) A równo z nimi jakaś dziewczyna gnała maciorę z prosiętami i śpiewała cienkim głosikiem (…)[1]
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. prosiak m
- czas. prosić się
- związki frazeologiczne:
- prosię ziemne • nie dla psa kiełbasa, nie dla prosiąt miód • nie miała baba kłopotu, kupiła sobie prosię
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski – Ssaki
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) piglet
- baskijski: (1.1) txerrikume
- białoruski: (1.1) парася n, парасё n
- dolnołużycki: (1.1) prose n
- esperanto: (1.1) porkido
- fiński: (1.1) porsas
- francuski: (1.1) cochonnet m
- hiszpański: (1.1) cerdito m, cochinillo m
- niemiecki: (1.1) Ferkel n
- nowogrecki: (1.1) γουρουνόπουλο n, γουρουνάκι n
- słowacki: (1.1) prasa
- szwedzki: (1.1) gris w
- ukraiński: (1.1) порося n
- wilamowski: (1.1) fakel
- włoski: (1.1) maialino m, porcello m
- źródła:
UWAGA!
Fiński: (1.1) porsas
Widać, że Pra-Finowie lubili podjeść sobie prosiaki, których wcześniej nie znali lub nie umieli nazywać. Zapożyczyli więc sobie to i owo od Pra-Słowian z CWC, jak już jakieś 3,500 lat temu w końcu przyszli nad Bałtyk… 🙂
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/prosię
prosię
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *porsę, from Proto-Indo-European *pórḱos.
Pronunciation
Noun
prosię n (diminutive prosiątko)
Usage notes
Used only for the young of domestic pigs. The wild boar piglet is called warchlak.
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | prosię | prosięta |
genitive | prosięcia | prosiąt |
dative | prosięciu | prosiętom |
accusative | prosię | prosięta |
instrumental | prosięciem | prosiętami |
locative | prosięciu | prosiętach |
vocative | prosię | prosięta |
Synonyms
Further reading
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/porsę
Reconstruction:Proto-Slavic/porsę
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Balto-Slavic *parśas (author?) or *porś- (Derksen), from Proto-Indo-European *pórḱos. Baltic cognates include Lithuanian paršas, Old Prussian prastian. Indo-European cognates include Latin porcus, Ancient Greek πόρκος (pórkos), Proto-Germanic *farhaz, Kurdish purs, Khotanese рāsi (from *раrsа-), Middle Irish orc.
Noun
*pȏrsę n[1]
Inflection
Descendants
Further reading
- Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “поросенок”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
References
- ^ Derksen, Rick (2008), “*pȍrsę”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 414: “n. nt (c) ‘piglet’”
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/πόρκος#Ancient_Greek
πόρκος
Ancient Greek
Pronunciation
- (5th BCE Attic) IPA(key): /pór.kos/
- (1st CE Egyptian) IPA(key): /ˈpor.kos/
- (4th CE Koine) IPA(key): /ˈpor.kos/
- (10th CE Byzantine) IPA(key): /ˈpor.kos/
- (15th CE Constantinopolitan) IPA(key): /ˈpor.kos/
Etymology 1
Compare Old Armenian որս (ors).
Noun
πόρκος • (pórkos) m (genitive πόρκου); second declension
- a type of fishing net
Inflection
Case / # | Singular | Dual | Plural | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nominative | ὁ πόρκος ho pórkos |
τὼ πόρκω tṑ pórkō |
οἱ πόρκοι hoi pórkoi |
||||||||||
Genitive | τοῦ πόρκου toû pórkou |
τοῖν πόρκοιν toîn pórkoin |
τῶν πόρκων tôn pórkōn |
||||||||||
Dative | τῷ πόρκῳ tôi pórkōi |
τοῖν πόρκοιν toîn pórkoin |
τοῖς πόρκοις toîs pórkois |
||||||||||
Accusative | τὸν πόρκον tòn pórkon |
τὼ πόρκω tṑ pórkō |
τοὺς πόρκους toùs pórkous |
||||||||||
Vocative | πόρκε pórke |
πόρκω pórkō |
πόρκοι pórkoi |
||||||||||
Notes: |
|
Etymology 2
Noun
πόρκος • (pórkos) m (genitive πόρκου); second declension (Koine)
Inflection
Case / # | Singular | Dual | Plural | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nominative | ὁ πόρκος ho pórkos |
τὼ πόρκω tṑ pórkō |
οἱ πόρκοι hoi pórkoi |
||||||||||
Genitive | τοῦ πόρκου toû pórkou |
τοῖν πόρκοιν toîn pórkoin |
τῶν πόρκων tôn pórkōn |
||||||||||
Dative | τῷ πόρκῳ tôi pórkōi |
τοῖν πόρκοιν toîn pórkoin |
τοῖς πόρκοις toîs pórkois |
||||||||||
Accusative | τὸν πόρκον tòn pórkon |
τὼ πόρκω tṑ pórkō |
τοὺς πόρκους toùs pórkous |
||||||||||
Vocative | πόρκε pórke |
πόρκω pórkō |
πόρκοι pórkoi |
||||||||||
Notes: |
|
Further reading
- πόρκος in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
- πόρκος in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/porcus#Latin
porcus
Latin
Etymology
From Proto-Italic *porkos, from Proto-Indo-European *pórḱos (“young swine, young pig”). Cognate with Old English fearh (“young pig, hog”). More at farrow. Compare also Ancient Greek πόρκος (pórkos).
Pronunciation
Noun
porcus m (genitive porcī); second declension
- a piglet, a young pig
- (more generally) a pig, hog
- (derogatory) glutton, pig
- (porcus marīnus) the sea-hog, mereswine, porpoise
- female genitalia
- (military) a wedge-shaped battle formation
Usage notes
- For the semantic shift of “pig” to “female genitalia”, compare the same Ancient Greek use of χοῖρος (khoîros).
Declension
Second-declension noun.
Case | Singular | Plural |
---|---|---|
Nominative | porcus | porcī |
Genitive | porcī | porcōrum |
Dative | porcō | porcīs |
Accusative | porcum | porcōs |
Ablative | porcō | porcīs |
Vocative | porce | porcī |
Synonyms
- (pig): sūs
- (battle formation): caput porcī
Derived terms
Descendants
- Corsican: porcu
- Gallurese: porcu
- Dalmatian: puarc
- Eastern Romance:
- Emilian: pôrch, pōrc
- Italian: porco
- Ligurian: pòrco
- Neapolitan: puorco
- Old French: porc
- Old Leonese: [Term?]
- Old Occitan: porc, puerc, puerch
- Old Portuguese: porco
- Old Spanish: [Term?]
- Spanish: puerco
- Rhaeto-Romance:
- Sardinian: porcu, polcu, procu
- Sassarese: porcu
- Sicilian: porcu, poccu
- Venetian: porco
- → Alemannic German: Porgge
References
- porcus in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
- porcus in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
- porcus in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition, 1883–1887)
- porcus in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français, Hachette
Anagrams
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/farhaz
Reconstruction:Proto-Germanic/farhaz
Proto-Germanic
Etymology
From Proto-Indo-European *pórḱos.
Pronunciation
Noun
*farhaz m
Inflection
Declension of *farhaz (masculine a-stem) | |||
---|---|---|---|
singular | plural | ||
nominative | *farhaz | *farhōz, *farhōs | |
vocative | *farh | *farhōz, *farhōs | |
accusative | *farhą | *farhanz | |
genitive | *farhas, *farhis | *farhǫ̂ | |
dative | *farhai | *farhamaz | |
instrumental | *farhō | *farhamiz |
Descendants
- Old English: fōr, fearh
- Old Frisian: *farch
- Saterland Frisian: Faarich
- Old Saxon: for, *farh
- Old Dutch: *far, *fare
- Old High German: farah
- Old Norse: *farr
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/Ferkel#de
Ferkel (język niemiecki)
- wymowa:
- wymowa
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Niemiecki – Ssaki
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Ferkel
Ferkel
German
Etymology
From Old High German farhili, a diminutive of farh, from farah. Cognate with English farrow.
Pronunciation
Noun
Ferkel n (genitive Ferkels, plural Ferkel, diminutive Ferkelchen n or Ferklein n)
Declension
Further reading
- Ferkel in Duden online
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/farah#Old_High_German
farah
Old High German
Etymology
From Proto-Germanic *farhaz, whence also Old English fearh
Noun
farah ?
Descendants
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/farrow#English
farrow
English
Etymology
From Middle English *farwe, *farȝe, *farh (found only in the plural faren), from Old English fearh (“pig”), from Proto-Germanic *farhaz (compare Dutch var (“male pig; boar”), Old High German farah), from Proto-Indo-European *pórḱos (compare Middle Irish orc (“piglet”), Latin porcus, Proto-Slavic *porsę (“pig, piglet”), Lithuanian par̃šas, Kurdish purs), from *perḱ- (“to dig”).
Pronunciation
- (General American) IPA(key): /ˈfæɹoʊ/, /ˈfɛɹoʊ/
- (Received Pronunciation) IPA(key): /ˈfæɹəʊ/
- Rhymes: -æɹəʊ
Noun
farrow (plural farrows)
Verb
farrow (third-person singular simple present farrows, present participle farrowing, simple past and past participle farrowed)
- To give birth to a (litter of piglets).
Derived terms
Adjective
farrow (not comparable)
…..
A teraz pytanie za 100 punktów:
Dlaczego Warchlak / WaR+(c)H+LaK nie został Farchlakiem / FaR+(c)H+LaK+ieM lub Barchlakiem / BaR+(c)H+LaK+ieM, patrz Farba / FaR+Ba i Barwa / BaR+Wa, hm? 🙂
Nikt jakoś nie twierdzi, że to jest zapożyczenie od-niemieckie, ale chyba to akurat jest, nieprawdaż?
…..
Warchlak / WaR+(c)H+LaK
https://pl.wiktionary.org/wiki/warchlak
warchlak (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- (1.1) młode dzika w pierwszym roku życia; zob. też warchlak w Wikipedii
- (1.2) młode świni domowej w pierwszym roku życia
- hiponimy:
- (1.1) pasiak
- wyrazy pokrewne:
- rzecz.
- przym. warchlaczy
- tłumaczenia:
- baskijski: (1.1) basurdekume
- hiszpański: (1.1) jabato m
- niemiecki: (1.1) Frischling m; (1.2) Frischling m, Ferkel n
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/warchlak#Polish
warchlak
Polish
Pronunciation
Noun
warchlak m anim (diminutive warchlaczek)
Declension
Further reading
- warchlak in Polish dictionaries at PWN
…..
A teraz skąd to wszystko było się i ofitzjalnie wzięło…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/pórḱos
Reconstruction:Proto-Indo-European/pórḱos
Proto-Indo-European
Etymology
The original meaning was „digger”, from *perḱ- (“to dig”) + *-os. See also furrow.
Noun
*pórḱos m
Inflection
Thematic | |||
---|---|---|---|
singular | dual | plural | |
nominative | *pórḱos | *pórḱoh₁ | *pórḱoes |
vocative | *pórḱe | *pórḱoh₁ | *pórḱoes |
accusative | *pórḱom | *pórḱoh₁ | *pórḱoms |
genitive | *pórḱosyo | *? | *pórḱooHom |
ablative | *pórḱead | *? | *pórḱomos |
dative | *pórḱoey | *? | *pórḱomos |
locative | *pórḱey, *pórḱoy | *? | *pórḱoysu |
instrumental | *pórḱoh₁ | *? | *pórḱōys |
Descendants
- Balto-Slavic: *párśas
- Celtic: *ɸorkos
- Germanic: *farhaz (see there for further descendants)
- Indo-Iranian: *párĉas
- Iranian: *párćah (see there for further descendants)
- Italic: *porkos (see there for further descendants)
- Lusitanian: porcom
- → Uralic: *porćas
- Finnic: *porcas (see there for further descendants)
References
- Buck, Carl Darling (1949) A Dictionary of Selected Synonyms in the Principal Indo-European Languages, Chicago: University of Chicago Press, pages 160–161
- Matasović, Ranko (2009) Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, page 137
UWAGA!
1. Znów widoczne Od-Pra-Słowiańskie zapożyczenie w j. fińskim – Finnic: *porcas.
2. The original meaning was „digger”, from *perḱ- (“to dig”) + *-os. See also furrow.
Wikipedia odnosi na tę samą stronę, która została już omówiona we wcześniejszym wpisie, patrz:
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/perḱ-
Tyle że jest tam opisane znaczenie nie jako “to dig”, czyli kopać, czy ryć, ale jako Pstry / PSTRy!!!
Znaczenia jako “to dig”, czyli kopać, czy ryć brak, a skoro tak, no to poniżej podaję Pra-Słowiański źródłosłów dla tego odtfoszonego *perḱ- (“to dig”).
…..
Przeć / PR”/Z”e+C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/przeć
przeć (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni
- (1.1) posuwać się z wysiłkiem, gwałtownie naprzód lub w górę
- (1.2) przen. usilnie do czegoś dążyć, forsować coś
- (1.3) med. napinać mięśnie, wywołując ucisk na odpowiednie narządy jamy brzusznej, najczęściej podczas porodu
- (1.4) st.pol. zapierać się, nie przyznawać się do czegoś
- odmiana:
- (1) koniugacja XI
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik przeć czas teraźniejszy prę przesz prze przemy przecie prą czas przeszły m parłem parłeś parł parliśmy parliście parli ż parłam parłaś parła parłyśmy parłyście parły n parłom parłoś parło tryb rozkazujący niech prę przyj niech prze przyjmy przyjcie niech prą czas przyszły m będę parł,
będę przećbędziesz parł,
będziesz przećbędzie parł,
będzie przećbędziemy parli,
będziemy przećbędziecie parli,
będziecie przećbędą parli,
będą przećż będę parła,
będę przećbędziesz parła,
będziesz przećbędzie parła,
będzie przećbędziemy parły,
będziemy przećbędziecie parły,
będziecie przećbędą parły,
będą przećn będę parło,
będę przećbędziesz parło,
będziesz przećbędzie parło,
będzie przećczas zaprzeszły m parłem był parłeś był parł był parliśmy byli parliście byli parli byli ż parłam była parłaś była parła była parłyśmy były parłyście były parły były n parłom było parłoś było parło było forma bezosobowa czasu przeszłego parto tryb przypuszczający m parłbym,
byłbym parłparłbyś,
byłbyś parłparłby,
byłby parłparlibyśmy,
bylibyśmy parliparlibyście,
bylibyście parliparliby,
byliby parliż parłabym,
byłabym parłaparłabyś,
byłabyś parłaparłaby,
byłaby parłaparłybyśmy,
byłybyśmy parłyparłybyście,
byłybyście parłyparłyby,
byłyby parłyn parłobym,
byłobym parłoparłobyś,
byłobyś parłoparłoby,
byłoby parłoimiesłów przymiotnikowy czynny m prący, nieprący ż prąca, nieprąca prące, nieprące n prące, nieprące imiesłów przymiotnikowy bierny m party ż parta parte n parte imiesłów przysłówkowy współczesny prąc, nie prąc rzeczownik odczasownikowy parcie, nieparcie
- składnia:
- (1.1) przeć na + B.
- wyrazy pokrewne:
- czas. naprzeć, poprzeć, wyprzeć, zaprzeć, przyprzeć, wesprzeć, uprzeć się, podeprzeć, odeprzeć, opierać
- rzecz. zapora ż, parcie
- uwagi:
- rzadko używany
- tłumaczenia:
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/przeć
przeć
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *perti (stem *pьr-).
Pronunciation
Verb
przeć impf
- (intransitive) to push (during labour)
- (intransitive) to press ahead, press on, push forward, strive
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim or m inan or f or n | |
infinitive | przeć | |||||
present tense | 1st | prę | przemy | |||
2nd | przesz | przecie | ||||
3rd | prze | prą | ||||
past tense | 1st | parłem | parłam | parliśmy | parłyśmy | |
2nd | parłeś | parłaś | parliście | parłyście | ||
3rd | parł | parła | parło | parli | parły | |
future tense | 1st | będę parł1 | będę parła1 | będziemy parli1 | będziemy parły1 | |
2nd | będziesz parł1 | będziesz parła1 | będziecie parli1 | będziecie parły1 | ||
3rd | będzie parł1 | będzie parła1 | będzie parło1 | będą parli1 | będą parły1 | |
conditional | 1st | parłbym | parłabym | parlibyśmy | parłybyśmy | |
2nd | parłbyś | parłabyś | parlibyście | parłybyście | ||
3rd | parłby | parłaby | parłoby | parliby | parłyby | |
imperative | 1st | — | przyjmy | |||
2nd | przyj | przyjcie | ||||
3rd | niech prze | niech prą | ||||
active adjectival participle | prący | prąca | prące | prący | prące | |
passive adjectival participle | party | parta | parte | parci | parte | |
contemporary adverbial participle | prąc | |||||
impersonal past | parto | |||||
verbal noun | parcie | |||||
1 or: będę przeć, będziesz przeć etc. |
Derived terms
- napierać impf, naprzeć pf
- odpierać impf, odeprzeć pf
- opierać (się) impf, oprzeć (się) pf
- podpierać (się) impf, podeprzeć (się) pf
- popierać impf, poprzeć pf
- przypierać impf, przyprzeć pf
- rozpierać (się) impf, rozeprzeć (się) pf
- spierać się impf
- upierać się impf, uprzeć się pf
- wpierać (się) impf, weprzeć (się) pf
- wspierać (się) impf, wesprzeć (się) pf
- wypierać (się) impf, wyprzeć (się) pf
- zapierać (się) impf, zaprzeć (się) pf
Related terms
Further reading
- przeć in Polish dictionaries at PWN
…..
Wiki jakoś nie kojarzy tego słowa, może się wstydzi..? 🙂
…..
Prącie / PRa”+Cie
https://pl.wiktionary.org/wiki/prącie
prącie (język polski)
prącie osła (1.1)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) anat. męski narząd kopulacyjny
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik prącie prącia dopełniacz prącia prąci celownik prąciu prąciom biernik prącie prącia narzędnik prąciem prąciami miejscownik prąciu prąciach wołacz prącie prącia
- kolokacje:
- (1.1) kość prącia • rak prącia • złamanie prącia
- synonimy:
- (1.1) penis, fallus, członek (męski), pot. ptaszek, siusiak, kuśka, wacek, mały; rub. pindol, ptak, konik; wulg. kutas, chuj, fiut, koń, pała, kapucyn
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski – Części ciała
- tłumaczenia:
- (1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: penis
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/prącie
prącie
Polish
Pronunciation
Noun
prącie n
Declension
Derived terms
Further reading
- prącie in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- prącie in Polish dictionaries at PWN
…..
Wydaje mi się, że słowo jak np. Pręt / PRe”T, Prąd / PRa”D, czy Prędkość PRe”D+KoS’C’, itp, też pochodzą i od tego samego rdzenia PR i znaczenia, jako „do przodu”, podobnie jak Parcie / PaR+Cie i Prącie / PRa”+Cie. Niestety ofitzjalne jęsykoznaftzfo widzi to inaczej. No cóż nie pierwszy raz różnimy się w ocenie danych…
Jest tam tyle obocznych ciekawostek, że opiszę to w oddzielnym wpisie. Mam nadzieje, że już widzicie, że dzieją się tu dziwaczne i niezgodne z ofitzjalna wykładnią niewyjaśnione zagadki… Zaprawdę powiadam Wam, będzie ciekawie!
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/perti
Reconstruction:Proto-Slavic/perti
Proto-Slavic
Etymology
- Per Derksen, from Proto-Balto-Slavic *per-, from Proto-Indo-European *per-. Baltic cognates include Lithuanian per̃ti (“to beat with a broom (in a bath)”), and wider Indo-European cognates include Sanskrit पृत् (pṛt), पृतन (pṛ́tana), पृतना (pṛ́tanā, “struggle, dispute, battle”).
- Per Vasmer, cognates also include Latvian pḕrt (“to beat, to pound”), pirêtiês (“to quarrel”), Avestan 𐬞𐬆𐬱 (pəšana, “battle”), 𐬞𐬆𐬭 (pərətantē, “they are fighting”), Sanskrit परि (parí), परिन् (parin, “enemy”), Avestan 𐬞𐬀𐬭- (par-, “stand in the way”). Vasmer also includes various cognates beginning with *sp- that may reflect a separate Indo-European root *(s)perH-: Lithuanian spìrti (“to prop up”), 1sg. Lithuanian spiriù and Lithuanian ãtsparas (“support, stand”), and wider Indo-European cognates Latin spernō (“to spurn”), English spurn, Sanskrit स्फुरति (sphuráti, “to kick away, to shudder”), Avestan 𐬯𐬞𐬀 (sparaiti, “to trample, to push”).
Vasmer treats the Russian meanings „to move, to travel” as belonging to an entirely separate homophonous verb, also found in Old Church Slavonic перѫтъ (perǫtŭ, “they fly”), but this form more correctly stems from the Proto-Slavic verb *pьrati (“to fly”), and the Russian meanings are colloquial and likely to be extensions of the underlying meaning „to drag”.
Verb
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*pьrtьje | *perti | *pertъ | *pьrlъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *pьrtъ | *pьromъ |
Active | *pьrъ | *pьry |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *perxъ | *per | *per | *pьrǫ | *pьreši | *pьretь |
Dual | *perxově | *persta | *perste | *pьrevě | *pьreta | *pьrete |
Plural | *perxomъ | *perste | *peršę | *pьremъ | *pьrete | *pьrǫtь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *pьrěaxъ | *pьrěaše | *pьrěaše | — | *pьri | *pьri |
Dual | *pьrěaxově | *pьrěašeta | *pьrěašete | *pьrěvě | *pьrěta | — |
Plural | *pьrěaxomъ | *pьrěašete | *pьrěaxǫ | *pьrěmъ | *pьrěte | — |
- Notes:
- (*)*pьrenъ is doublet of past passive participle
- Intensive derivative: *-pirati
Related terms
Derived terms
- *otъperti (“to detain”)
- *zaperti (“to lock, to detain”)
- *sъperti (“to stop”)
- *jьzperti (“to beat, to strike”)
- *naperti (“to push, to agitate”)
- *uperti (“to resist, to restrain”)
- *orzperti (“to spread”)
- *operti (“to recline, to lean”)
- *podъperti (“to support”)
- *doperti (“to bring together, to touch”)
- *perperti (“to apply”)
- *priperti (“to connect”)
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- Old Church Slavonic:
- Bulgarian: запра́ (zaprá), запи́рам (zapíram, “to detain, to prohibit”)
- Macedonian: запре (zapre, “to stop”)
- Serbo-Croatian:
- Cyrillic: за̀прије̄ти (“to bar, to lock”), 1sg. за̏пре̄м
- Latin: zàprijēti (“to bar, to lock”), 1sg. zȁprēm
- Slovene: zaprẹ́ti (“to bar, to lock”) (tonal orthography), 1sg. zaprȅm (tonal orthography)
Further reading
- Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пере́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
- Duridanov I., Račeva M., Todorov T., editors (1996), “пръ се”, in Български етимологичен речник [Bulgarian Etymological Dictionary] (in Bulgarian), volume 5, Sofia: Bulgarian Academy of Sciences, page 812
References
- ^ Derksen, Rick (2008), “*perti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 396: “v. (c)”
- ^ Snoj, Marko (2016), “-prẹ́ti”, in Slovenski etimološki slovar, Ljubljana: Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, →ISBN: “*pérti”
- ^ Olander, Thomas (2001), “perti: pьrǫ pьretь”, in Common Slavic accentological word list, Copenhagen: Editiones Olander: “c låse, lukke (SA 203, 235, 251; PR 139)”
…..
Na koniec tego wpisu mam jeszcze podarek dla wszystkich niewiernych, niewierzących w pierwotna oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni.
Czy Przeć / PR”/Z”e+C’ nie brzmi podobnie jak Pszeć / PZ”/S”e+C’ i Pchać / P(c)Ha+C’?
Jak nie, jak tak, patrz:
IPA: [pʃɛʨ̑], AS: [pšeć], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.
Wg Mie to Pchać / P(c)Ha+C’ jest utratą dźwięczności, a nie Pszeć / PZ”/S”e+C’, no ale co to ja wim…
No to tera wybierajta se postacie dźwięczne lub ubezdźwięcznione do woly,.. tyle jak to wytłumaczyta?! 🙂
…..
Pchać / P(c)Ha+C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/pchać
pchać (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. pchnąć)
- (1.1) przesuwać coś przed sobą napierając z tyłu
- (1.2) przen. namawiać do czegoś[1]
- (1.3) wkładać niedbale, wpychać siłą[1]
- (1.4) pot. wysyłać[1]
- (1.5) zadawać cios bronią, dźgać
czasownik zwrotny pchać się
- (2.1) przedzierać się, tłoczyć się[1]
- (2.2) starać się o coś, dążyć do czegoś[1]
- (2.3) pot. iść dalej[1]
- odmiana:
- (1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik pchać czas teraźniejszy pcham pchasz pcha pchamy pchacie pchają czas przeszły m pchałem pchałeś pchał pchaliśmy pchaliście pchali ż pchałam pchałaś pchała pchałyśmy pchałyście pchały n pchałom pchałoś pchało tryb rozkazujący niech pcham pchaj niech pcha pchajmy pchajcie niech pchają czas przyszły m będę pchał,
będę pchaćbędziesz pchał,
będziesz pchaćbędzie pchał,
będzie pchaćbędziemy pchali,
będziemy pchaćbędziecie pchali,
będziecie pchaćbędą pchali,
będą pchaćż będę pchała,
będę pchaćbędziesz pchała,
będziesz pchaćbędzie pchała,
będzie pchaćbędziemy pchały,
będziemy pchaćbędziecie pchały,
będziecie pchaćbędą pchały,
będą pchaćn będę pchało,
będę pchaćbędziesz pchało,
będziesz pchaćbędzie pchało,
będzie pchaćczas zaprzeszły m pchałem był pchałeś był pchał był pchaliśmy byli pchaliście byli pchali byli ż pchałam była pchałaś była pchała była pchałyśmy były pchałyście były pchały były n pchałom było pchałoś było pchało było forma bezosobowa czasu przeszłego pchano tryb przypuszczający m pchałbym,
byłbym pchałpchałbyś,
byłbyś pchałpchałby,
byłby pchałpchalibyśmy,
bylibyśmy pchalipchalibyście,
bylibyście pchalipchaliby,
byliby pchaliż pchałabym,
byłabym pchałapchałabyś,
byłabyś pchałapchałaby,
byłaby pchałapchałybyśmy,
byłybyśmy pchałypchałybyście,
byłybyście pchałypchałyby,
byłyby pchałyn pchałobym,
byłobym pchałopchałobyś,
byłobyś pchałopchałoby,
byłoby pchałoimiesłów przymiotnikowy czynny m pchający, niepchający ż pchająca, niepchająca pchające, niepchające n pchające, niepchające imiesłów przymiotnikowy bierny m pchany pchani ż pchana pchane n pchane imiesłów przysłówkowy współczesny pchając, nie pchając rzeczownik odczasownikowy pchanie, niepchanie - (2) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik pchać się czas teraźniejszy pcham się pchasz się pcha się pchamy się pchacie się pchają się czas przeszły m pchałem się pchałeś się pchał się pchaliśmy się pchaliście się pchali się ż pchałam się pchałaś się pchała się pchałyśmy się pchałyście się pchały się n pchałom się pchałoś się pchało się tryb rozkazujący niech się pcham pchaj się niech się pcha pchajmy się pchajcie się niech się pchają czas przyszły m będę się pchał,
będę się pchaćbędziesz się pchał,
będziesz się pchaćbędzie się pchał,
będzie się pchaćbędziemy się pchali,
będziemy się pchaćbędziecie się pchali,
będziecie się pchaćbędą się pchali,
będą się pchaćż będę się pchała,
będę się pchaćbędziesz się pchała,
będziesz się pchaćbędzie się pchała,
będzie się pchaćbędziemy się pchały,
będziemy się pchaćbędziecie się pchały,
będziecie się pchaćbędą się pchały,
będą się pchaćn będę się pchało,
będę się pchaćbędziesz się pchało,
będziesz się pchaćbędzie się pchało,
będzie się pchaćczas zaprzeszły m pchałem się był pchałeś się był pchał się był pchaliśmy się byli pchaliście się byli pchali się byli ż pchałam się była pchałaś się była pchała się była pchałyśmy się były pchałyście się były pchały się były n pchałom się było pchałoś się było pchało się było forma bezosobowa czasu przeszłego pchano się tryb przypuszczający m pchałbym się,
byłbym się pchałpchałbyś się,
byłbyś się pchałpchałby się,
byłby się pchałpchalibyśmy się,
bylibyśmy się pchalipchalibyście się,
bylibyście się pchalipchaliby się,
byliby się pchaliż pchałabym się,
byłabym się pchałapchałabyś się,
byłabyś się pchałapchałaby się,
byłaby się pchałapchałybyśmy się,
byłybyśmy się pchałypchałybyście się,
byłybyście się pchałypchałyby się,
byłyby się pchałyn pchałobym się,
byłobym się pchałopchałobyś się,
byłobyś się pchałopchałoby się,
byłoby się pchałoimiesłów przymiotnikowy czynny m pchający się, niepchający się ż pchająca się, niepchająca się pchające się, niepchające się n pchające się, niepchające się imiesłów przymiotnikowy bierny m pchany pchani ż pchana pchane n pchane imiesłów przysłówkowy współczesny pchając się, nie pchając się rzeczownik odczasownikowy pchanie się, niepchanie się
- przykłady:
- (1.1) Musiałem dziś pchać samochód do warsztatu, bo złapałem gumę.
- (1.3) Nie pchaj bezmyślnie tych koszulek do szafki, przecież się pogniotą.
- (1.4) Trzeba natychmiast pchnąć wiadomość o klęsce do dowództwa.
- (1.5) Złodziej pchnął ją nożem i uciekł.
- (2.1) Zobacz, jak się pchają do kolejki, dziś zaczyna się promocja skarpetek.
- (2.2) Już dwa lata temu mówiłam, że Jan się pcha na to stanowisko.
- antonimy:
- (1.1) ciągnąć
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. pchacz m, spychacz mrz, pchanie n, pchnięcie n
- czas. dopchać, napchać, opchać, popchać, przepchać, rozepchać, upchać, wepchać, wypchać, zapchać
- związki frazeologiczne:
- pchać się jak świnia do koryta • nie pchaj rzeki, sama płynie • pchać się drzwiami i oknami
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) push; (1.2) push
- francuski: (1.1) pousser
- hiszpański: (1.1) empujar; (1.2) empujar, incitar
- jidysz: (1.1) שטופּן (sztupn); (1.3) שטופּן (sztupn); (1.5) שטעכן (sztechn); (2.1) שטופּן זיך (sztupn zich)
- niemiecki: (1.1) schieben; (1.2) drängen, treiben; (1.3) quetschen; (1.4) schicken; (1.5) stoßen; (2.1) drängen; (2.2) drängen
- nowogrecki: (1.1) ωθώ, προωθώ, σπρώχνω, σκουντώ; (1.2) ωθώ, σκουντώ
- rosyjski: (1.1) толкать
- ukraiński: (1.1) пхати
- źródła:
- ↑ Skocz do:1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Hasło pchać w: SJP.pl.
- ↑ Skocz do:2,0 2,1 synonimy.ux.pl.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/pchać
pchać
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *pьxati, Proto-Indo-European *peys-.
Pronunciation
Verb
pchać impf (perfective pchnąć)
- (transitive) to push
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim or m inan or f or n | |
infinitive | pchać | |||||
present tense | 1st | pcham | pchamy | |||
2nd | pchasz | pchacie | ||||
3rd | pcha | pchają | ||||
past tense | 1st | pchałem | pchałam | pchaliśmy | pchałyśmy | |
2nd | pchałeś | pchałaś | pchaliście | pchałyście | ||
3rd | pchał | pchała | pchało | pchali | pchały | |
future tense | 1st | będę pchał1 | będę pchała1 | będziemy pchali1 | będziemy pchały1 | |
2nd | będziesz pchał1 | będziesz pchała1 | będziecie pchali1 | będziecie pchały1 | ||
3rd | będzie pchał1 | będzie pchała1 | będzie pchało1 | będą pchali1 | będą pchały1 | |
conditional | 1st | pchałbym | pchałabym | pchalibyśmy | pchałybyśmy | |
2nd | pchałbyś | pchałabyś | pchalibyście | pchałybyście | ||
3rd | pchałby | pchałaby | pchałoby | pchaliby | pchałyby | |
imperative | 1st | — | pchajmy | |||
2nd | pchaj | pchajcie | ||||
3rd | niech pcha | niech pchają | ||||
active adjectival participle | pchający | pchająca | pchające | pchający | pchające | |
passive adjectival participle | pchany | pchana | pchane | pchani | pchane | |
contemporary adverbial participle | pchając | |||||
impersonal past | pchano | |||||
verbal noun | pchanie | |||||
1 or: będę pchać, będziesz pchać etc. |
Further reading
- pchać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- pchać in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/pьxati
Reconstruction:Proto-Slavic/pьxati
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Balto-Slavic *piš-, from Proto-Indo-European *pis-, from *peys-. Baltic cognates include Lithuanian pìsti (“to copulate”) (1sg. pisù). Other Indo-European cognates include Sanskrit पिनष्टि (pináṣṭi, “to crush”), Avestan 𐬀𐬥𐬙- (pišant-, “pushing”), Ancient Greek πτίσσω (ptíssō, “to winnow grain, to crush in a mortar”), Latin pīnsō (“to crush”) (infinitive pīnsere), Middle High German vīsel (“mortar”).
Verb
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*pьxanьje | *pьxati | *pьxatъ | *pьxalъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *pьxanъ | *pьxomъ |
Active | *pьxavъ | *pьxy |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *pьxaxъ | *pьxa | *pьxa | *pьxǫ | *pьšeši | *pьšetь |
Dual | *pьxaxově | *pьxasta | *pьxaste | *pьševě | *pьšeta | *pьšete |
Plural | *pьxaxomъ | *pьxaste | *pьxašę | *pьšemъ | *pьšete | *pьxǫtь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *pьxaaxъ | *pьxaaše | *pьxaaše | — | *pьśi | *pьśi |
Dual | *pьxaaxově | *pьxaašeta | *pьxaašete | *pьśěvě | *pьśěta | — |
Plural | *pьxaaxomъ | *pьxaašete | *pьxaaxǫ | *pьśěmъ | *pьśěte | — |
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*pьxanьje | *pьxati | *pьxatъ | *pьxalъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *pьxanъ | *pьxajemъ |
Active | *pьxavъ | *pьxaję |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *pьxaxъ | *pьxa | *pьxa | *pьxajǫ | *pьxaješi | *pьxajetь |
Dual | *pьxaxově | *pьxasta | *pьxaste | *pьxajevě | *pьxajeta | *pьxajete |
Plural | *pьxaxomъ | *pьxaste | *pьxašę | *pьxajemъ | *pьxajete | *pьxajǫtь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *pьxaaxъ | *pьxaaše | *pьxaaše | — | *pьxaji | *pьxaji |
Dual | *pьxaaxově | *pьxaašeta | *pьxaašete | *pьxajivě | *pьxajita | — |
Plural | *pьxaaxomъ | *pьxaašete | *pьxaaxǫ | *pьxajimъ | *pьxajite | — |
Related terms
Descendants
- Church Slavonic: пьхати (pĭxati) (Serbian)
- East Slavic:
- South Slavic:
- Bulgarian: пъ́хам (pǎ́ham), пъ́хвам (pǎ́hvam)
- Slovene: peháti, pháti (tonal orthography)
- West Slavic:
Further reading
- Černyx, P. Ja. (1999), “пиха́ть”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 36
- Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пиха́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
References
- ^ Derksen, Rick (2008), “*pьxati”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 426: “v. ‘push, shove’”
- ^ Snoj, Marko (2016), “pháti”, in Slovenski etimološki slovar, Ljubljana: Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, →ISBN: “*pьxa̋ti”
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/pis-.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/peys-
Reconstruction:Proto-Indo-European/peys-
Proto-Indo-European
Root
Derived terms
- *pi-né-s-ti ~ *pi-n-s-énti (nasal-infix present)[2]
- *pis-é- (zero-grade present)
- ?*peys-h₃onh₂-
- Italic:
- Latin: pīsō
- Italic:
- *pis-en-om:
- *pis-tós
- *pis-ent-[2]
- Indo-Iranian:
- Iranian:
- Avestan: 𐬞𐬌𐬱 (pišaṇt-, “crushing, bruising”)
- Iranian:
- Indo-Iranian:
- *pis-tlo-[2]
- *póys-om[7]
- *poys-tom[8][9]
- Unsorted formations:
References
- ^ Rix, Helmut, editor (2001), “pei̯s-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, pages 466-467
- ↑ Jump up to:2.0 2.1 2.2 2.3 De Vaan, Michiel (2008), “pinsō”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, pages 466-467
- ↑ Jump up to:3.0 3.1 Beekes, Robert S. P. (2010), “πτίσσω”, in Etymological Dictionary of Greek (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 10), with the assistance of Lucien van Beek, Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 1249-1250
- ^ Derksen, Rick (2008), “*pьxati”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 426
- ^ Derksen, Rick (2015) Etymological Dictionary of the Baltic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 13), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 359
- ^ Derksen, Rick (2008), “*pьšenò”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 431
- ^ Derksen, Rick (2015) Etymological Dictionary of the Baltic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 13), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 342
- ^ Derksen, Rick (2015) Etymological Dictionary of the Baltic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 13), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 354
- ^ Derksen, Rick (2008) Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 397
…..
Widać, że postać dźwięczna / wysokoenergetyczne / tzw. satem była pierwotna i jako taka została ofitzjalnie odtfoszona, patrz: *pis-, *peys-?!!
…..
Na koniec w sumie to wcale nie takie germańskie Push, ale to sobie już sami możecie sprawdzić, jak to z tym ofitzjalnie niby było. Ofitzjalne wytłumaczenie jest o tyle logiczne, że dźwięk zapisywany znakiem P jakoś nie ubezdźwięcznił się w tym wypadku w coś jak Fush…
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/push#en
push (język angielski)
- wymowa:
- enPR: po͝osh, IPA: /pʊʃ/, X-SAMPA: /pUS/
- wymowa amerykańska
- znaczenia:
rzeczownik policzalny
czasownik przechodni
- (2.1) pchać, popychać
- (2.2) naciskać
- (2.3) przen. ponaglać, przymuszać, wywierać nacisk
- (2.4) przen. usilnie do czegoś dążyć, forsować coś
czasownik nieprzechodni
- (3.1) popychać, wpychać się, rozpychać się
- (3.2) med. przeć
- przykłady:
- (2.1) Mary was pushing a stroller down the park lane. → Mary pchała wózek dziecięcy po parkowej alei.
- (2.2) Don’t push that button! → Nie naciskaj tego przycisku!
- (2.3) She was pushed to quit the job. → Była zmuszona odejść z pracy.
- (2.4) The President pushes for gay marriage ban. → Prezydent usilnie zabiega o ustanowienie zakazu małżeństw homoseksualnych. [1]
- antonimy:
- (1.1) pull
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. pusher
- przym. pushy
- czas. push ahead, push about, push around, push along, push aside, push forward, push in, push off, push on, push out, push over, push through, push up
- związki frazeologiczne:
- be pushed for sth → mieć z czymś kłopoty, mieć bardzo mało czegoś (zwłaszcza o czasie)
- be pushing forty/fifty → mieć niemal 40/50 lat, zbliżać się do tego wieku
- źródła:
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/push
push
English
Etymology 1
From Middle English pushen, poshen, posson, borrowed from Middle French pousser (Modern French pousser) from Old French poulser, from Latin pulsare, frequentative of pellere (past participle pulsus) „to beat, strike”. Doublet of pulsate.
Displaced native Middle English thrucchen („to push”; > Modern English thrutch) (from Old English þryccan (“to push”)), Middle English scauten (“to push, thrust”) (from Old Norse skota), Middle English schoven (“to push, shove”) (from Old English scofian), Middle English schuven (“to shove, push”) (from Old English scūfan, scēofan (“to shove, push, thrust”)), Middle English thuden, thudden (“to push, press, thrust”) (from Old English þȳdan, þyddan (“to thrust, press, push”)).
Pronunciation
Verb
push (third-person singular simple present pushes, present participle pushing, simple past and past participle pushed)
- (transitive, intransitive) To apply a force to (an object) such that it moves away from the person or thing applying the force.
- In his anger he pushed me against the wall and threatened me.
- You need to push quite hard to get this door open.
- (transitive) To continually attempt to persuade (a person) into a particular course of action.
- (transitive) To press or urge forward; to drive.
- to push an objection too far; to push one’s luck
- (transitive) To continually promote (a point of view, a product for sale, etc.).
- Stop pushing the issue — I’m not interested.
- They’re pushing that perfume again.
- There were two men hanging around the school gates today, pushing drugs.
- (intransitive) To continually exert oneself in order to achieve a goal.
- (informal, transitive) To approach; to come close to.
- My old car is pushing 250,000 miles.
- He’s pushing sixty. (= he’s nearly sixty years old)
- (intransitive) To tense the muscles in the abdomen in order to expel its contents.
- During childbirth, there are times when the obstetrician advises the woman not to push.
- (intransitive) To continue to attempt to persuade a person into a particular course of action.
- To make a higher bid at an auction.
- (poker) To make an all-in bet.
- (chess, transitive) To move (a pawn) directly forward.
- (computing) To add (a data item) to the top of a stack.
- (computing) To publish (an update, etc.) by transmitting it to other computers.
- (obsolete) To thrust the points of the horns against; to gore.
- To burst out of its pot, as a bud or shoot.
- (snooker) To strike the cue ball in such a way that it stays in contact with the cue and object ball at the same time (a foul shot).
Synonyms
- (transitive: apply a force to (an object) so it moves away): press, shove, thrutch
- (continue to attempt to persuade): press, urge
- (continue to promote): press, advertise, promote
- (come close to): approach, near
- (intransitive: apply force to an object so that it moves away): press, shove, thring
- (tense the muscles in the abdomen in order to expel its contents): bear down
Antonyms
Hyponyms
Derived terms
Related terms
(…)
…..
Pszenicą / PS”e+NiCa” i Piastą / PiaSTa” zajmę się, ale już w następnych odcinkach.
…..
Aktualizacja prawie natychmiastowa.
Zapomniałem o słowie Perkaty / PeRK+aTy, ale nie wiem w sumie, czy to coś jak grubawy, czy sterczący, patrz np. Bruchner…
https://sjp.pwn.pl/doroszewski/perkaty;5470995.html
https://sjp.pwn.pl/sjp/perkaty;2499345.html
perkaty «zaokrąglony»
perkaty potocznie: podobny do ziemniaka; zaokrąglony
https://pl.wikisource.org/wiki/Słownik_etymologiczny_języka_polskiego/perkaty
Słownik etymologiczny języka polskiego/perkaty
perkaty, o ‘nosie zadartym’, od pyrkania.
Zapomniałem o słowie Perkaty / PeRK+aTy, ale nie wiem w sumie, czy to coś jak grubawy, czy sterczący, patrz np. Bruchner…
https://sjp.pwn.pl/doroszewski/perkaty;5470995.html
https://sjp.pwn.pl/sjp/perkaty;2499345.html
perkaty «zaokrąglony»
https://sjp.pl/perkaty
perkaty potocznie: podobny do ziemniaka; zaokrąglony
https://pl.wikisource.org/wiki/Słownik_etymologiczny_języka_polskiego/perkaty
Słownik etymologiczny języka polskiego/perkaty
perkaty, o ‘nosie zadartym’, od pyrkania.
PolubieniePolubienie
Zapomniałem jeszcze o słowie Prasa / PRaSa. Prosie Prasuje np. Pirść (ziemię). Będzie o tym w kolejnych wpisach.
O Prasie pisałem już o tym wcześniej, przy okazji Pracy i Procy, patrz:
https://skrbh.wordpress.com/2019/07/22/195-wtornie-ubezdzwiecznione-liczebniki-indogermanskie-i-ich-wysokoenergetyczne-pierwotne-pra-slowianskie-rdzenie-pierwsy-prw-pr-06/
To samo dotyczy się Prosa, które było Prasowane, patrz:
https://skrbh.wordpress.com/2019/09/07/199-proso-prosic-frasa-rheg-harsn-frehnana-pstry-barwy-jako-dowody-na-pierwotnosc-i-pierwszenstwo-postaci-slow-opartych-na-pra-slowianskim-rdzeniu-pr/
PolubieniePolubienie
Pingback: 202 Prosię, Przeć, Pchać, Pszenica i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni 02 | SKRBH
Pingback: 203 Peys, Piasta, Pieścić, Pizda, Pięść, Pięć, Piędź, Pięta, Pętać i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni 01 | SKRBH
Pingback: 228 Przeprawiać, Przeprowadzać, Przewodzić, Przewidzieć, Przebrnąć, Przepływać i inne dowody na pierwotność Pra-Słowiańskich rdzenie i słów | SKRBH