…..
W tym odcinku będę się pastwił nad ciągiem dalszym poprzedniego wpisu, gdzie napisałem min. to:
Istnieją takie słowa jak Podać / Po+DaC’ i Podziać / Po+Dziać. Dlaczego nie mamy Pedać / PeD+aC’ i Pedziać / PeDz+iaC’? Dlaczego one nie przekształciły się podobnie jak ofitzjalnie to miało miejsce rzekomo w przypadku Pędzić / Pe”D+iC’, co to ma pochodzić od tego *poditi?
Dlaczego wg ofitzjalnych jęsykosnaftzów raz to samo zmienia się, a raz nie, hm..?
O kfietie fafroki już dawno zapomniałem, więc teraz udowodnię, że dźwięk zapisywany znakiem D przechodzi w rdzeniu PD w dźwięk zapisywany znakiem S, czyli w rdzeń PS,.. albo i może odwrotnie… 😈
Tytuł tego wpisu powinien wyglądać tak:
206 Wtórnie ubezdźwięcznione liczebniki indogermańskie i ich wysokoenergetyczne PieRwotne PRa-Słowiańskie rdzenie, PieR+WS”y, PRW, PR 14
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/pṓds
Reconstruction:Proto-Indo-European/pṓds
Proto-Indo-European
Etymology
From earlier *póds, from *ped– (“to walk, to step”) + *-s.
Noun
*pṓds m (oblique stem *ped-)
Inflection
Athematic, acrostatic | |||
---|---|---|---|
singular | dual | plural | |
nominative | *pṓds | *pódh₁(e) | *pódes |
vocative | *pód | *pódh₁(e) | *pódes |
accusative | *pódm̥ | *pódh₁(e) | *pódm̥s |
genitive | *pedés | *? | *pedóHom |
ablative | *pedés | *? | *pedmós |
dative | *pedéy | *? | *pedmós |
locative | *péd, *pédi | *? | *pedsú |
instrumental | *pedéh₁ | *? | *pedbʰí |
The categorisation as acrostatic is based on the assumption that earlier oblique forms were in root-accented *péd-. [1]
Descendants
- Anatolian:
- Armenian:
- Old Armenian: ոտն (otn) ← *pódm̥
- Baltic:
- Celtic: *ɸīssu (from locative plural *pédsu)
- Celtic: *ɸodyā
- Celtiberian: ozas (acc. pl.)
- Germanic: *fōts (see there for further descendants)
- Hellenic:
- Indo-Iranian: *pā́ts
- Italic:
- Phrygian: ποδας (podas, acc.pl.)
- Slavic: *pěšь, *pěxъ, *pasti, *padati, *pęta (see there for further descendants)
- Tocharian: *pei (< PIE *póde dual form)
References
- ^ Ringe, Don (2006) From Proto-Indo-European to Proto-Germanic, Oxford University Press, page 45
- ^ Buck, Carl (1904) A grammar of Oscan and Umbrian, Ginn & Co, page 19
UWAGA!
Widać pierwotne PD > wtórne FT? O tym Foot / Fo’T i innych Fielko-Germańskich fiflakach nie będę pisał, bo to już Mię nudzi. Tu można sobie o tym samej / samemu poczytać, np. patrz: https://pl.wiktionary.org/wiki/foot, https://en.wiktionary.org/wiki/foot
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/ped-
Reconstruction:Proto-Indo-European/ped–
Proto-Indo-European
Root
Derived terms
- *péd-ye-ti (*ye-present)
- Indo-Iranian: *pádyati (see there for further descendants)
- *pi-péd-ti ~ *pi-pd-énti (reduplicated present)
- *pe-pód-e ~ *pe-pd-ḗr (reduplicated perfect)
- *pod-éye-ti (causative)
- *ped-e-ti (innovative root present)
- Germanic: *fetaną (see there for further descendants)
- *pṓd-s (“foot”)
- *ped-om (“step”)
- *ped-to-
- Italic: [Term?]
- Latin: pessum
- Italic: [Term?]
- *ped-yós
- *ped-yōs
- *ped-tm̥mo-
- *ped-uro-
- Germanic: *feturaz (see there for further descendants)
- Unsorted formations
References
- ^ Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume III, Bern, München: Francke Verlag, pages 790-792
- ^ Rix, Helmut, editor (2001), “*ped-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 458
- ^ Cheung, Johnny (2007), “*pad”, in Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 287-288
- ^ Matasović, Ranko (2009) Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, page 136
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/podъ
Reconstruction:Proto-Slavic/podъ
Proto-Slavic
Etymology 1
Preposition
*podъ[1]
- (with instrumental) under, below, beneath (stationary)
- (with accusative) under, below, beneath (motion to)
Antonyms
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- West Slavic:
Further reading
- Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1972), “под”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 3, translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress, page 295
Etymology 2
From Proto-Indo-European *pṓds.
Noun
*pòdъ or *pȍdъ m[2]
Inflection
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- Bulgarian: под (pod)
- Serbo-Croatian:
- Slovene: pȍd (tonal orthography)
- West Slavic:
Further reading
- Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1972), “под”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 3, translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress, page 295
References
- ^ Derksen, Rick (2008), “*podъ I”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 408: “prep./pref.”
- ^ Derksen, Rick (2008), “*podъ II”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 408: “m. o (b/c) ‘floor, ground’”
…..
Pod / PoD
https://pl.wiktionary.org/wiki/pod
pod (język polski)
- znaczenia:
przyimek
- (1.1) …wskazujący położenie kogoś lub czegoś poniżej omawianego wyrażenia
- (1.2) …wskazujący ruch kogoś lub czegoś w kierunku dołu omawianego wyrażenia
- (1.3) …wskazujący położenie kogoś lub czegoś przed lub w okolicy omawianego wyrażenia
- (1.4) …wskazujący ruch kogoś lub czegoś w kierunku do lub w jego okolicę omawianego wyrażenia
- (1.5) …wskazujący ruch lub położenie kogoś lub czegoś w kierunku przeciwnym do omawianego wyrażenia
- (1.6) …wskazujący nieodległy czas względem omawianego wyrażenia, będący kresem czegoś
- przykłady:
- (1.1) Kot siedzi pod stołem.
- (1.2) Kot wbiegł pod stół.
- (1.3) Bitwa pod Grunwaldem była jedną z największych bitew średniowiecza.
- (1.4) Śrubka spadła ze stołu i potoczyła się aż pod samą ścianę.
- (1.5) Samochód jechał pod prąd.
- (1.6) Jacek wrócił do domu pod wieczór.
- antonimy:
- (1.1–2) nad
- (1.5) wzdłuż, zgodnie z kierunkiem
- związki frazeologiczne:
- pod szczęśliwą gwiazdą • mieć kogoś pod sobą • pod ręką • pod tytułem • pod wrażeniem • pod górę • pod wezwaniem
- uwagi:
- (1.1–5) przy zbitce spółgłosek w rzeczowniku należy zastosować dla ułatwienia wymowy formę „pode”
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) under, below, beneath; (1.2) under, below, beneath; (1.3) before (place); (1.4)before (place); (1.5) against
- azerski: (1.1) aşağı
- dolnołużycki: (1.1) pód
- duński: (1.1) under; (1.5) mod
- esperanto: (1.1) sub, sube; (1.2) sub, al sub
- estoński: (1.1) all, alla
- francuski: (1.1) sous
- hebrajski: (1.1) תחת (tachat)
- holenderski: (1.1) onder
- jidysz: (1.1) אונטער (unter); (1.2) אונטער (unter); (1.5) קעגן (kegn); (1.6) קעגן (kegn)
- litewski: (1.1) po; (1.3) ties
- łaciński: (1.1) sub; (1.2) sub; (1.3) ante; (1.4) ante
- łotewski: (1.1) zem
- niemiecki: (1.1) unter; (1.2) runter; (1.3) vor (Platz); (1.4) vor (Platz); (1.5) gegen
- rosyjski: (1.1) под; (1.2) под; (1.3) у; (1.4) у; (1.6) к (время)
- szwedzki: (1.1) under
- tuvalu: (1.1) lalo; (1.2) lalo
- ukraiński: (1.1) під, попід; (1.2) під; (1.3) під; (1.4) під; (1.5) проти; (1.6) під
- węgierski: (1.1) alatt; (1.2) alá
- wilamowski: (1.1) under
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/pod
pod
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *podъ, from Proto-Indo-European *h₂po + dʰh₁-o-
Pronunciation
Preposition
pod
- (+ instrumental) below, beneath, under, underneath (denotes location)
- pod ziemią — underground
- (+ accusative) below, beneath, under, underneath (denotes movement)
- (+ accusative) against
-
pod wiatr ― against the wind
-
Nie płyń pod prąd! ― Don’t swim against the current!
-
Related terms
Further reading
- pod in Polish dictionaries at PWN
UWAGA
Słowem Pot / PoT itp, itd, zajmę się w oddzielnej serii wpisów! Przypominam już teraz, PoT = PoD = PoS!!!
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/po
Reconstruction:Proto-Slavic/po
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Indo-European *h₂pó. Balto-Slavic cognates include Lithuanian po, Old Prussian pa-, po-. Indo-European cognates include Mycenaean Greek 𐀀𐀢 (a-pu), Sanskrit अप (ápa, “away, off”), Latin ab (“from”), Old Persian 𐎠𐎱 (apa, “away”), Proto-Germanic *ab (“away from”).
Another variant of the preposition (likely descending from pre-Slavic *pós) has been used to form the adverbs Proto-Slavic *pozdě (“lately”) and Proto-Slavic *poslě (“afterwards”).
Preposition
*po[1]
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- West Slavic:
References
- ^ Derksen, Rick (2008), “*po, *pa”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 407: “prep., pref. ‘after, by, at’”
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/pozdě.
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/poslě&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/poslě.
…..
Po / Po
https://pl.wiktionary.org/wiki/po
po (język polski)
po (1.2) pożarze
- znaczenia:
przyimek
- (1.1) …służący do tworzenia wyrażeń, w których część za przyimkiem jest materią, wzdłuż której odbył się ruch
- (1.2) …służący do tworzenia wyrażeń, w których część za przyimkiem odbyła się wcześniej, niż część przed przyimkiem, lub znajduje się dalej w kolejności
- (1.3) …służący do tworzenia wyrażeń, w których część przed przyimkiem ma miejsce ze strony określonej przez część za przyimkiem
- (1.4) niewiele ponad
- (1.5) każdy dokładnie (tyle samo)
- (1.6) w danym języku
- (1.7) w wielu miejscach, w wielu przedmiotach tego samego typu
- (1.8) …służący do tworzenia wyrażeń, w których część za przyimkiem była miejscem lub właścicielem części przed przyimkiem
- (1.9) o rozpoznawaniu: według
- (1.10) …służący do tworzenia wyrażeń, w których część za przyimkiem określa przedmiot lub osobę, którą zamierza się zabrać lub odebrać z miejsca docelowego
skrótowiec
- (2.1) = kolej. przystanek osobowy[1]
- przykłady:
- (1.1) Rowerem z trudem jeździ się po piasku.
- (1.2) Dziadek zawsze ogląda telewizję po kolacji.
- (1.3) Serce człowieka znajduje się po jego lewej stronie.
- (1.4) I to ma być basen? Tu jest woda ledwo po pas!
- (1.5) Dostali panowie po jednym długopisie.
- (1.5) Pięć opakowań po trzy sztuki, czyli piętnaście sztuk.
- (1.6) Pan Kowalski mówi po polsku, angielsku i niemiecku.
- (1.7) Do rana Nikodem włóczył się z kolegami po barach.
- (1.8) Ten sztucer na słonie jest po moim dziadku.
- (1.8) W słoiku po dżemie trzymam drobne na czarną godzinę.
- (1.9) Poznałem pana po głosie.
- (1.10) Wróciłem do domu po kluczyki do samochodu.
- składnia:
- (1.1) po + Ms.
- (1.2) po + Ms.
- (1.3) po + Ms.
- (1.4) po + B.
- (1.5) po + Ms.
- (1.6) po + C. z końcówką -u (forma archaicznej deklinacji rzeczownikowej)[2]
- (1.7) po + Ms. lm
- (1.8) po + Ms.
- (1.9) po + Ms.
- (1.10) po + B.
- kolokacje:
- (1.1) po ziemi / trawie / …
- (1.3) po lewej / prawej / stronie sędziego / stronie obserwatora / …
- (1.6) po angielsku / niemiecku / polsku / rosyjsku / …
- (1.10) przyjść / wrócić / przyjechać / wpaść po kogoś (coś)
- związki frazeologiczne:
- jak po lodzie • krajobraz jak po bitwie • po drodze • po imieniu • po nocy • po ptokach • wpaść jak po ogień • mieć po dziurki w nosie • po burzy zawsze słońce przychodzi • po karnawale – czas na gorzkie żale • gdy na św. Barbarę gęś chodzi po lodzie, to Boże Narodzenie będzie po wodzie • po winie rozum w głowie ginie • po świętej Agacie wyschną na słońcu gacie • poznać pana po cholewach
- etymologia:
- (1) prawdop. zredukowana postać praindoeur. *apo[3]
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) on, over; (1.2) after, past; (1.3) on; (1.4) to; (1.5) each, every; (1.6) ze speak: brak, z write: in; (1.7) about
- arabski: (1.2) بعد (1) أثر, تلو, عقب
- białoruski: пасля (do weryfikacji)
- bośniacki: (1.2) nakon
- chorwacki: (1.2) nakon
- dolnołużycki: (1.1) pó; (1.2) pó; (1.5) pó; (1.9) pó
- duński: (1.1) på; (1.2) efter; (1.6) på; (1.8) efter
- esperanto: (1.2) post; (1.5) po
- gudźarati: (1.2) પછી (pachī)
- holenderski: (1.1) na
- japoński: (1.2) から; (1.5) ずつ
- litewski: po (do weryfikacji)
- łaciński: (1.1) in; (1.2) post
- niemiecki: (1.1) auf; (1.2) nach; (1.3) an; (1.4) bis; (1.5) je; (1.6) auf; (1.9) an
- rosyjski: (1.1) по; (1.2) после; (1.3) по; (1.4) по; (1.5) по; (1.6) по; (1.7) по; (1.8) по; (1.9) по; (1.10) по
- rumuński: (1.1) pe; (1.2) după; (1.3) pe; (1.4) până la; (1.5) câte; (1.6) în; (1.7) în
- slovio: po (do weryfikacji)
- szwedzki: (1.2) efter
- tybetański: (1.2) ཕྱི་རུ
- ukraiński: (1.1) по
- wilamowski: nöch (do weryfikacji)
- źródła:
- ↑ Instrukcja o rozkładzie jazdy pociągów Ir-11, PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.
- ↑ Ida Kurcz, Andrzej Lewicki, Jadwiga Sambor, Krzysztof Szafran, Jerzy Woronczak, Polszczyzna lat sześćdziesiątych, str. XV.
- ↑ Witold Mańczak, O zjawisku, które w tekstach polskich występuje w ponad 60% wyrazów, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze” nr 29/2015, s. 67.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/po#Polish
po
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *po, from Proto-Indo-European *h₂(e)po.
Pronunciation
Preposition
po
- (+ locative) after
- (+ locative) along
- (+ locative) on, over
- (+ locative) at, by, next to
- (+ locative) around
- (+ accusative) for, after, to take care of
- (+ accusative) up to
- (+ dative, only with adjectives) according to, in the way of
- (+ dative, only with adjectives) in the language of
Usage notes
- Dative adjectives that end in -ski for the lemma take the archaic suffix -sku instead of the usual -skiemu when used with this preposition.
Derived terms
Conjunction
po
Further reading
- po in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- po in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/h₂pó
Reconstruction:Proto-Indo-European/h₂pó
Proto-Indo-European
Adverb
*h₂pó
Related terms
Descendants
UWAGA!
Czy jest na tu jakiś mocarna allo-allo, które umi wytłumaczyć naturę pochodzenia tzw. laryngału h₂, hm? Z czego to niby ma wynikać, co? Który powyższy przykład wskazuje na to, że ten magiczny ‚coefficient sonantique’, czy jak mu tam se to Saussure wydumał, rzeczywiście logicznie istniał, co?
https://liberalarts.utexas.edu/lrc/resources/books/reader/16-de-saussure.php
https://www.academia.edu/5129376/The_Saussure_effect_
https://b-ok.org/book/2649644/5fd8b0
https://www.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/00437956.1954.11659528
Może nie znam siem, ale to mi pachnie np. pracą doktorską, czy coś? Wg Mię to lipa z wynika z niczego, czyli ofitzjalnie ktoś sobie to z pupci swej wydłubał! Ktoś może ma inne zdanie, co?
…..
Podłoga / PoD+L”oGa
https://pl.wiktionary.org/wiki/podłoga#pl
podłoga (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) archit. bud. pozioma powierzchnia w budynku, po której chodzą ludzie, wykonana z drewna, kamienia itp.; podłoże
- (1.2) mat. popularna nazwa funkcji matematycznej, przyporządkowującej liczbie rzeczywistej x największą liczbę całkowitą nie większą od x; zob. też podłoga i sufit w Wikipedii
- (1.3) daw. podłoże, ziemia, grunt[1]
- odmiana:
- (1.1–3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik podłoga podłogi dopełniacz podłogi podłóg celownik podłodze podłogom biernik podłogę podłogi narzędnik podłogą podłogami miejscownik podłodze podłogach wołacz podłogo podłogi
- kolokacje:
- (1.1) myć / czyścić / szorować / pastować / froterować / zamiatać podłogę • rzucać o podłogę • odbić się od podłogi • zbierać z podłogi • kłaść / leżeć na podłodze • podłoga z terakoty / drewna / desek / paneli
- synonimy:
- (1.1) gw. (Śląsk Cieszyński) ziym, gw. (Górny Śląsk) zola
- (1.2) mat. cecha, entier, część całkowita
- antonimy:
- (1.1) sufit
- (1.2) sufit, cecha górna
- hiperonimy:
- (1.1) powierzchnia
- (1.2) funkcja
- hiponimy:
- (1.1) posadzka, klepisko, parkiet, linoleum, wykładzina
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. podłogówka ż, podłoże n
- przym. podłogowy, przypodłogowy
- związki frazeologiczne:
- but w podłodze
- tłumaczenia:
- albański: (1.1) dysheme
- angielski: (1.1) floor
- arabski: (1.1) أرضية
- baskijski: (1.1) zoru, lur
- białoruski: (1.1) падлога ż
- chorwacki: (1.1) pod m
- czeski: (1.1) podlaha ż
- duński: (1.1) gulv n
- esperanto: (1.1) planko
- fiński: (1.1) lattia
- francuski: (1.1) plancher m
- hawajski: (1.1) papa
- hiszpański: (1.1) suelo m, piso m
- islandzki: (1.1) gólf n
- jidysz: (1.1) פּאָדלאָגע ż (podloge)
- kataloński: (1.1) terra m
- niemiecki: (1.1) Diele m
- norweski (bokmål): (1.1) gulv n
- nowogrecki: (1.1) δάπεδο n, πάτωμα n
- rosyjski: (1.1) пол ż
- słowacki: (1.1) podlaha ż
- szwedzki: (1.1) golv n
- ukraiński: (1.1) підлога ż
- węgierski: (1.1) padló
- wilamowski: (1.1) nien m
- włoski: (1.1) pavimento m; (1.2) parte intera ż
- źródła:
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/podłoga
podłoga
Polish
Etymology
Pronunciation
Noun
podłoga f
- floor (supporting surface of a room)
- (mathematics) floor
Declension
Derived terms
- podłogowy (adjective)
Further reading
- podłoga in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- podłoga in Polish dictionaries at PWN
UWAGA!
Oto poniżej magiczny i dźwięczny źródłosłów dla ubezdźwięcznionego słowa PoD+L”oGa, czyli PoD+L”oZ”+yC’, itp,.. czyli LeG, Le”G, LeZ, LeZ’, LeZ”, itp. Widać pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni, hm? Więcej przykładów tego powszechnego stanu, do dziś zachowanego w j. słowiańskim upowszechnię w następnej części.
…..
Podłoże / PoD+L”oZ”e
https://pl.wiktionary.org/wiki/podłoże#pl
podłoże (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) spodnia warstwa
- (1.2) roln. ogrod. wierzchnia warstwa ziemi pod uprawę
- (1.3) mikrobiol. pożywka dla bakterii; zob. też podłoże hodowlane w Wikipedii
- (1.4) przyczyna
- odmiana:
- (1.1–4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik podłoże podłoża dopełniacz podłoża podłoży celownik podłożu podłożom biernik podłoże podłoża narzędnik podłożem podłożami miejscownik podłożu podłożach wołacz podłoże podłoża
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) bedrock, base; (1.2) soil; (1.3) medium; (1.4) grounds
- francuski: (1.1) fond ż; (1.2) substrat m; (1.4) base ż, fondement m
- hiszpański: (1.1) base ż, capa ż; (1.2) suelo m; (1.4) fondo m
- niemiecki: (1.1) Boden m; (1.3) Nährboden m; (1.4) Hintergrund m
…..
Podłożyć / PoD+L”oZ”+yC’
https://sjp.pwn.pl/sjp/podlozyc;2502378.html
podłożyć — podkładać
Podobne wyszukiwania
…..
Spód / S+Po’D
https://pl.wiktionary.org/wiki/spód
spód (język polski)
To hasło wymaga dopracowania |
spód (1.1) konsoli
spód (1.2) huby
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- odmiana:
- (1.1–2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik spód spody dopełniacz spodu spodów celownik spodowi spodom biernik spód spody narzędnik spodem spodami miejscownik spodzie spodach wołacz spodzie spody
- antonimy:
- (1.2) wierzch
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. spodek m, spodeczek m, spodzik m, spodnie nmos, spodenki nmos, spódnica ż, spódniczka ż, spodziectwo n
- przym. spodni
- związki frazeologiczne:
- wąchać kwiatki od spodu
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) bottom; (1.2) underside, undersurface
- arabski: (1.1) أسفل
- kataloński: (1.1) fons
- niemiecki: (1.2) Unterseite ż
- rosyjski: (1.1) низ m; (1.2) низ m
- ukraiński: (1.1) низ m; (1.2) низ m, спід m
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/spód
spód
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *podъ, from Proto-Indo-European *pṓds.
Pronunciation
Noun
spód m inan (diminutive spodzik)
Declension
Derived terms
- (nouns) spodek, spodnie, spodziectwo, spódnica
- (adjective) spodni
Synonyms
- (bottom): dno
Further reading
- spód in Polish dictionaries at PWN
…..
Spadać / S+PaD+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/spadać
spadać (język polski)
- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. spaść)
- (1.1) lecieć bezwładnie w dół
- (1.2) uderzać, trafiać
- (1.3) dotykać, obciążać, ogarniać kogoś
- (1.4) zmniejszać się
- (1.5) tworzyć pochyłość
- (1.6) pot. odchodzić, odczepiać się, zostawić kogoś w spokoju
- odmiana:
- (1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik spadać czas teraźniejszy spadam spadasz spada spadamy spadacie spadają czas przeszły m spadałem spadałeś spadał spadaliśmy spadaliście spadali ż spadałam spadałaś spadała spadałyśmy spadałyście spadały n spadałom spadałoś spadało tryb rozkazujący niech spadam spadaj niech spada spadajmy spadajcie niech spadają czas przyszły m będę spadał,
będę spadaćbędziesz spadał,
będziesz spadaćbędzie spadał,
będzie spadaćbędziemy spadali,
będziemy spadaćbędziecie spadali,
będziecie spadaćbędą spadali,
będą spadaćż będę spadała,
będę spadaćbędziesz spadała,
będziesz spadaćbędzie spadała,
będzie spadaćbędziemy spadały,
będziemy spadaćbędziecie spadały,
będziecie spadaćbędą spadały,
będą spadaćn będę spadało,
będę spadaćbędziesz spadało,
będziesz spadaćbędzie spadało,
będzie spadaćczas zaprzeszły m spadałem był spadałeś był spadał był spadaliśmy byli spadaliście byli spadali byli ż spadałam była spadałaś była spadała była spadałyśmy były spadałyście były spadały były n spadałom było spadałoś było spadało było forma bezosobowa czasu przeszłego spadano tryb przypuszczający m spadałbym,
byłbym spadałspadałbyś,
byłbyś spadałspadałby,
byłby spadałspadalibyśmy,
bylibyśmy spadalispadalibyście,
bylibyście spadalispadaliby,
byliby spadaliż spadałabym,
byłabym spadałaspadałabyś,
byłabyś spadałaspadałaby,
byłaby spadałaspadałybyśmy,
byłybyśmy spadałyspadałybyście,
byłybyście spadałyspadałyby,
byłyby spadałyn spadałobym,
byłobym spadałospadałobyś,
byłobyś spadałospadałoby,
byłoby spadałoimiesłów przymiotnikowy czynny m spadający, niespadający ż spadająca, niespadająca spadające, niespadające n spadające, niespadające imiesłów przymiotnikowy bierny m spadający spadający ż spadająca spadające n spadające imiesłów przysłówkowy współczesny spadając, nie spadając rzeczownik odczasownikowy spadanie, niespadanie
- przykłady:
- (1.1) Jesienią liście spadają z drzew.
- (1.2) – Co się stało? – Zegar na nią spadł!
- (1.3) Od wczoraj spadają na mnie same nieszczęścia.
- (1.4) Od dłuższego czasu spada bezrobocie.
- (1.6) Spadaj! Wkurzasz mnie!
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. spad m, spadek mrz, pad m, opad mrz, spadanie n, spadnięcie n
- przym. spadkowy
- związki frazeologiczne:
- kamień spadł z serca • spadać na drzewo
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) fall
- arabski: (1.1) سقط
- baskijski: (1.1) erori, jausi
- esperanto: (1.1) fali; (1.2) fali; (1.3) fali; (1.4) fali; (1.6) foriri
- francuski: (1.1) tomber
- holenderski: (1.1) vallen; (1.2) vallen; (1.4) verminderen, verlagen; (1.6) oprotten, opdonderen
- jidysz: (1.1) פֿאַלן (faln); (1.3) טרעפֿן (trefn)
- niemiecki: (1.1) fallen
- rosyjski: (1.1) падать, валиться, сваливаться; (1.3) падать, доставаться, приходиться на чью-то долю; (1.4) падать, спадать, понижаться, убывать, уменьшаться, ослабевать, идти наубыль; (1.6) чесать, пойти, убираться
- szwedzki: (1.1) falla
- ukraiński: (1.1) падати; (1.3) випадати; (1.4) падати, спадати
- włoski: (1.1) cadere, cascare
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/spadać
spadać
Polish
Etymology
s- + padać or spaść + -adać
Pronunciation
Verb
spadać impf (perfective spaść)
- fall (move to a lower position under the effect of gravity)
- (colloquial) to leave
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim or m inan or f or n | |
infinitive | spadać | |||||
present tense | 1st | spadam | spadamy | |||
2nd | spadasz | spadacie | ||||
3rd | spada | spadają | ||||
past tense | 1st | spadałem | spadałam | spadaliśmy | spadałyśmy | |
2nd | spadałeś | spadałaś | spadaliście | spadałyście | ||
3rd | spadał | spadała | spadało | spadali | spadały | |
future tense | 1st | będę spadał1 | będę spadała1 | będziemy spadali1 | będziemy spadały1 | |
2nd | będziesz spadał1 | będziesz spadała1 | będziecie spadali1 | będziecie spadały1 | ||
3rd | będzie spadał1 | będzie spadała1 | będzie spadało1 | będą spadali1 | będą spadały1 | |
conditional | 1st | spadałbym | spadałabym | spadalibyśmy | spadałybyśmy | |
2nd | spadałbyś | spadałabyś | spadalibyście | spadałybyście | ||
3rd | spadałby | spadałaby | spadałoby | spadaliby | spadałyby | |
imperative | 1st | — | spadajmy | |||
2nd | spadaj | spadajcie | ||||
3rd | niech spada | niech spadają | ||||
active adjectival participle | spadający | spadająca | spadające | spadający | spadające | |
contemporary adverbial participle | spadając | |||||
impersonal past | spadano | |||||
verbal noun | spadanie | |||||
1 or: będę spadać, będziesz spadać etc. |
Derived terms
Further reading
- spadać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- spadać in Polish dictionaries at PWN
UWAGA!
Etymologiczeskie fyfoty moga być różne! Ofitzjalnie może jednak być i tak i tak, patrz: s- + padać or spaść + -ada !!! Wiki często jednak o tym sama nie pamięta, patrz poniżej!
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/sъpadъ&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/sъpadъ.
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/zapadъ&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/zapadъ.
…..
Zapadać / Za+PaD+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/zapadać
zapadać (język polski)
- znaczenia:
czasownik
- (1.1) osuwać się w głąb, spadać, opuszczać się w dół; stawać się wklęsłym, wklęsnąć; zagłębiać się, pogrążać się w czymś.
- (1.2) wpadać w chorobę, stracić zdrowie
- (1.3) o ptactwie: przyfrunąwszy siadać gdzieś; o ludziach: zatrzymawszy się gdzieś schować się, skrywać się; zaszywać się
- (1.4) zbliżać się (w czasie); nadchodzić, następować, nastąpić
- odmiana:
- (1.1–4) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik zapadać czas teraźniejszy zapadam zapadasz zapada zapadamy zapadacie zapadają czas przeszły m zapadałem zapadałeś zapadał zapadaliśmy zapadaliście zapadali ż zapadałam zapadałaś zapadała zapadałyśmy zapadałyście zapadały n zapadałom zapadałoś zapadało tryb rozkazujący niech zapadam zapadaj niech zapada zapadajmy zapadajcie niech zapadają czas przyszły m będę zapadał,
będę zapadaćbędziesz zapadał,
będziesz zapadaćbędzie zapadał,
będzie zapadaćbędziemy zapadali,
będziemy zapadaćbędziecie zapadali,
będziecie zapadaćbędą zapadali,
będą zapadaćż będę zapadała,
będę zapadaćbędziesz zapadała,
będziesz zapadaćbędzie zapadała,
będzie zapadaćbędziemy zapadały,
będziemy zapadaćbędziecie zapadały,
będziecie zapadaćbędą zapadały,
będą zapadaćn będę zapadało,
będę zapadaćbędziesz zapadało,
będziesz zapadaćbędzie zapadało,
będzie zapadaćczas zaprzeszły m zapadałem był zapadałeś był zapadał był zapadaliśmy byli zapadaliście byli zapadali byli ż zapadałam była zapadałaś była zapadała była zapadałyśmy były zapadałyście były zapadały były n zapadałom było zapadałoś było zapadało było forma bezosobowa czasu przeszłego zapadano tryb przypuszczający m zapadałbym,
byłbym zapadałzapadałbyś,
byłbyś zapadałzapadałby,
byłby zapadałzapadalibyśmy,
bylibyśmy zapadalizapadalibyście,
bylibyście zapadalizapadaliby,
byliby zapadaliż zapadałabym,
byłabym zapadałazapadałabyś,
byłabyś zapadałazapadałaby,
byłaby zapadałazapadałybyśmy,
byłybyśmy zapadałyzapadałybyście,
byłybyście zapadałyzapadałyby,
byłyby zapadałyn zapadałobym,
byłobym zapadałozapadałobyś,
byłobyś zapadałozapadałoby,
byłoby zapadałoimiesłów przymiotnikowy czynny m zapadający, niezapadający ż zapadająca, niezapadająca zapadające, niezapadające n zapadające, niezapadające imiesłów przysłówkowy współczesny zapadając, nie zapadając rzeczownik odczasownikowy zapadanie, niezapadanie
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) collapse
- rosyjski: (1.1) проваливаться ndk., провалиться dk., углубляться ndk., углубиться dk., погружаться ndk., погрузиться dk., заваливаться ndk., завалиться dk., западать ndk., запастьdk.; (1.2) заболевать ndk., заболеть dk., занемогать ndk., занемочь dk.; (1.3) спускаться ndk., спуститься dk., садиться ndk., сесть dk.; укрываться ndk., укрыться dk., уходить ndk., уйти dk.
- szwedzki: (1.1) gå ned, gå ner; (1.4) sänka
- wilamowski: (1.1) fyrzynkia
…..
Opad / o+PaD
https://pl.wiktionary.org/wiki/opad#pl
opad (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) czynność lub zjawisko opadania, opadnięcia czegoś[1]
- (1.2) coś, co opadło
- (1.3) meteorol. spadająca na ziemię woda w postaci ciekłej lub stałej[1]; zob. też opad atmosferyczny w Wikipedii
- (1.4) med. fizj. oddzielanie się krwinek od osocza we krwi oraz badanie przeprowadzone by zaobserwować to zjawisko[1]
- (1.5) sport. ćwiczenie gimnastyczne, polegające na skłonieniu tułowia z pozycji stojąc w przód, w tył lub w bok[1]
- odmiana:
- (1.1–5)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik opad opady dopełniacz opadu opadów celownik opadowi opadom biernik opad opady narzędnik opadem opadami miejscownik opadzie opadach wołacz opadzie opady
- synonimy:
- (1.1) opadanie
- (1.2) spad
- (1.4) odczyn Biernackiego, opad Biernackiego, OB, BR, ESR
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. opadnięcie n, opadówka ż, spad m, spadek m, upadek m, pad m, wypad m, padanie n
- czas. opadać, opaść, spadać, spaść, paść, padać, wypaść, wypadać, upaść, upadać
- przym. opadowy
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) fall; (1.2) fall, opad radioaktywny: fallout; (1.3) opady: precipitation, opady deszczu: rainfall, opady śniegu: snowfall; (1.4) sedimentation
- niemiecki: (1.3) Niederschlag m
- źródła:
- ↑ Skocz do:1,0 1,1 1,2 1,3
Hasło opad w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/opad
opad
Polish
Pronunciation
Noun
opad m inan
- (usually in the plural) precipitation
Declension
Related terms
Further reading
- opad in Polish dictionaries at PWN
…..
Opadać / o+PaD+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/opadać
opadać (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni
- (1.1) tracić wysokość, osuwać się z góry na dół, obniżać się[1]
- (1.2) przekrzywiać się w dół
- (1.3) usiąść wygodnie
- (1.4) o terenie, drodze: prowadzić w dół
- (1.5) o emocjach, burzy: powoli zanikać
- odmiana:
- (1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik opadać czas teraźniejszy opadam opadasz opada opadamy opadacie opadają czas przeszły m opadałem opadałeś opadał opadaliśmy opadaliście opadali ż opadałam opadałaś opadała opadałyśmy opadałyście opadały n opadałom opadałoś opadało tryb rozkazujący niech opadam opadaj niech opada opadajmy opadajcie niech opadają czas przyszły m będę opadał,
będę opadaćbędziesz opadał,
będziesz opadaćbędzie opadał,
będzie opadaćbędziemy opadali,
będziemy opadaćbędziecie opadali,
będziecie opadaćbędą opadali,
będą opadaćż będę opadała,
będę opadaćbędziesz opadała,
będziesz opadaćbędzie opadała,
będzie opadaćbędziemy opadały,
będziemy opadaćbędziecie opadały,
będziecie opadaćbędą opadały,
będą opadaćn będę opadało,
będę opadaćbędziesz opadało,
będziesz opadaćbędzie opadało,
będzie opadaćczas zaprzeszły m opadałem był opadałeś był opadał był opadaliśmy byli opadaliście byli opadali byli ż opadałam była opadałaś była opadała była opadałyśmy były opadałyście były opadały były n opadałom było opadałoś było opadało było forma bezosobowa czasu przeszłego opadano tryb przypuszczający m opadałbym,
byłbym opadałopadałbyś,
byłbyś opadałopadałby,
byłby opadałopadalibyśmy,
bylibyśmy opadaliopadalibyście,
bylibyście opadaliopadaliby,
byliby opadaliż opadałabym,
byłabym opadałaopadałabyś,
byłabyś opadałaopadałaby,
byłaby opadałaopadałybyśmy,
byłybyśmy opadałyopadałybyście,
byłybyście opadałyopadałyby,
byłyby opadałyn opadałobym,
byłobym opadałoopadałobyś,
byłobyś opadałoopadałoby,
byłoby opadałoimiesłów przymiotnikowy czynny m opadający, nieopadający ż opadająca, nieopadająca opadające, nieopadające n opadające, nieopadające imiesłów przymiotnikowy bierny m opadany opadani ż opadana opadane n opadane imiesłów przysłówkowy współczesny opadając, nie opadając rzeczownik odczasownikowy opadanie, nieopadanie
- synonimy:
- (1.1) spadać, schodzić, spływać[2]
- (1.2) zwieszać się
- (1.5) ustępować, zmniejszać się
- związki frazeologiczne:
- opadać z sił • ręce opadają
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) fall, drop, na dno: sink, drop; (1.2) droop; (1.3) slope, shelve, dip; (1.5) ebb, subside
- esperanto: (1.5) subsidi
- źródła:
…..
Upadek / o’+PaD+eK
https://pl.wiktionary.org/wiki/upadek
upadek (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) przewrócenie się
- (1.2) spadnięcie
- (1.3) pogorszenie się stanu, pozycji, znaczenia
- (1.4) moment gwałtownego zakończenia czegoś
- (1.5) przen. niemoralne postępowanie, czyn
- odmiana:
- (1.1–5)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik upadek upadki dopełniacz upadku upadków celownik upadkowi upadkom biernik upadek upadki narzędnik upadkiem upadkami miejscownik upadku upadkach wołacz upadku upadki
- przykłady:
- (1.1) Jedną z ważnych lekcji z zakresu sztuk walki jest nauka kontrolowanego upadku.
- (1.2) Upadek bomby atomowej może spowodować większe zniszczenia niż tysiąc bomb konwencjonalnych.
- (1.3) Im bardziej się wbijesz w dumę, tym większy będzie twój upadek.
- (1.4) Upadek wolnej Polski był dla Polaków tragedią.
- (1.5) Upadek moralny jakiejś dynastii był często początkiem jej schyłku.
- synonimy:
- (1.3) gnicie, rozpad, ruina, zmierzch
- (1.4) krach, katastrofa, porażka, fiasko, klapa, klęska, porażka, krewa, niepowodzenie, niewypał
- (1.5) bagno, degeneracja, degrengolada, zepsucie, stoczenie się
- antonimy:
- (1.2) wzlot, wznoszenie
- (1.3) odrodzenie, odświeżenie
- (1.4) sukces, zwycięstwo
- (1.5) odrodzenie moralne
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. upadłość ż, upadnica ż, upadanie n, upadnięcie n
- czas. upadać ndk., upaść dk.
- przym. upadły, upadłościowy
- przysł. upadle, do upadłego
- związki frazeologiczne:
- wzloty i upadki • nie śmiej się dziadku z cudzego upadku • upadek swobodny • im kto na wyższym miejscu siedzi, tym bliższy upadku bywa
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) trip, misstep; (1.2) fall, falling; (1.3) decay
- arabski: (1.3–4) كسرة ż, سقوط m; (1.3) فساد, تعفن, عفن, سقوط
- esperanto: (1.1) falo
- interlingua: (1.3) fallimento
- japoński: (1.2) 下降 (かこう)
- jidysz: (1.1) פֿאַל m (fal); (1.2) פֿאַל m (fal); (1.3) אונטערגאַנג m (untergang); (1.4) אונטערגאַנג m(untergang)
- niemiecki: (1.1) Fall
- nowogrecki: (1.1) πτώση
- slovio: (1.?) upad (do weryfikacji)
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/upadek
upadek
Polish
Pronunciation
Noun
upadek m inan
Declension
Related terms
Further reading
- upadek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- upadek in Polish dictionaries at PWN
…..
Upadać / o’+PaD+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/upadać
upadać (język polski)
piłkarz upada (1.1)
- znaczenia:
czasownik niedokonany
- (1.1) momentalnie, mimowolnie zmieniać pozycję ze stojącej na leżącą
- (1.2) opaść, zlecieć; szybko przemieścić się w locie z góry na dół
- (1.3) tracić na znaczeniu, kończyć się niepowodzeniem
- (1.4) przest. przestać postępować według zasad moralnych; być niemoralnym, postąpić w taki sposób
- odmiana:
- (1.1–4) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik upadać czas teraźniejszy upadam upadasz upada upadamy upadacie upadają czas przeszły m upadałem upadałeś upadał upadaliśmy upadaliście upadali ż upadałam upadałaś upadała upadałyśmy upadałyście upadały n upadałom upadałoś upadało tryb rozkazujący niech upadam upadaj niech upada upadajmy upadajcie niech upadają czas przyszły m będę upadał,
będę upadaćbędziesz upadał,
będziesz upadaćbędzie upadał,
będzie upadaćbędziemy upadali,
będziemy upadaćbędziecie upadali,
będziecie upadaćbędą upadali,
będą upadaćż będę upadała,
będę upadaćbędziesz upadała,
będziesz upadaćbędzie upadała,
będzie upadaćbędziemy upadały,
będziemy upadaćbędziecie upadały,
będziecie upadaćbędą upadały,
będą upadaćn będę upadało,
będę upadaćbędziesz upadało,
będziesz upadaćbędzie upadało,
będzie upadaćczas zaprzeszły m upadałem był upadałeś był upadał był upadaliśmy byli upadaliście byli upadali byli ż upadałam była upadałaś była upadała była upadałyśmy były upadałyście były upadały były n upadałom było upadałoś było upadało było forma bezosobowa czasu przeszłego upadano tryb przypuszczający m upadałbym,
byłbym upadałupadałbyś,
byłbyś upadałupadałby,
byłby upadałupadalibyśmy,
bylibyśmy upadaliupadalibyście,
bylibyście upadaliupadaliby,
byliby upadaliż upadałabym,
byłabym upadałaupadałabyś,
byłabyś upadałaupadałaby,
byłaby upadałaupadałybyśmy,
byłybyśmy upadałyupadałybyście,
byłybyście upadałyupadałyby,
byłyby upadałyn upadałobym,
byłobym upadałoupadałobyś,
byłobyś upadałoupadałoby,
byłoby upadałoimiesłów przymiotnikowy czynny m upadający, nieupadający ż upadająca, nieupadająca upadające, nieupadające n upadające, nieupadające imiesłów przysłówkowy współczesny upadając, nie upadając rzeczownik odczasownikowy upadanie, nieupadanie
- synonimy:
- (1.1) przewracać się, wywracać się
- (1.2) spadać, opadać, zlatywać
- (1.3) załamywać się, rozpadać się, runąć, bankrutować
- (1.4) staczać się
- związki frazeologiczne:
- upadać na duchu
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) fall, fall down; (1.2) fall, fall down; (1.3) collapse; (1.4) decline (morally)
- jidysz: (1.3) אונטערגיין (untergejn)
- łaciński: (1.1) cado; (1.2) cado; (1.3) dilabor
- niemiecki: (1.1) fallen, hinfallen; (1.2) fallen; (1.3) untergehen; (1.4) fallen, verfallen
- rosyjski: (1.1) падать
- tuvalu: (1.1) higa; (1.2) higa
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/upadać
upadać
Polish
Pronunciation
Verb
upadać impf (perfective upaść)
- (intransitive) to fall down, drop
- (intransitive) to collapse
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim or m inan or f or n | |
infinitive | upadać | |||||
present tense | 1st | upadam | upadamy | |||
2nd | upadasz | upadacie | ||||
3rd | upada | upadają | ||||
past tense | 1st | upadałem | upadałam | upadaliśmy | upadałyśmy | |
2nd | upadałeś | upadałaś | upadaliście | upadałyście | ||
3rd | upadał | upadała | upadało | upadali | upadały | |
future tense | 1st | będę upadał1 | będę upadała1 | będziemy upadali1 | będziemy upadały1 | |
2nd | będziesz upadał1 | będziesz upadała1 | będziecie upadali1 | będziecie upadały1 | ||
3rd | będzie upadał1 | będzie upadała1 | będzie upadało1 | będą upadali1 | będą upadały1 | |
conditional | 1st | upadałbym | upadałabym | upadalibyśmy | upadałybyśmy | |
2nd | upadałbyś | upadałabyś | upadalibyście | upadałybyście | ||
3rd | upadałby | upadałaby | upadałoby | upadaliby | upadałyby | |
imperative | 1st | — | upadajmy | |||
2nd | upadaj | upadajcie | ||||
3rd | niech upada | niech upadają | ||||
active adjectival participle | upadający | upadająca | upadające | upadający | upadające | |
contemporary adverbial participle | upadając | |||||
impersonal past | upadano | |||||
verbal noun | upadanie | |||||
1 or: będę upadać, będziesz upadać etc. |
Related terms
Further reading
- upadać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- upadać in Polish dictionaries at PWN
…..
Pad / PaD
https://pl.wiktionary.org/wiki/pad#pl
pad (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) opadnięcie ciałem do ziemi
- (1.2) inform. pot. gamepad, urządzenie sterujące, używane w grach komputerowych
- (1.3) inform. podkładka pod mysz komputerową
- odmiana:
- (1.1–3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik pad pady dopełniacz padu / pada padów celownik padowi padom biernik pad pady narzędnik padem padami miejscownik padzie padach wołacz padzie pady
- wyrazy pokrewne:
- (1.1)
- rzecz. padanie n, upadek m, opad m
- czas. padać, upadać, spadać, wypadać, odpadać
- przym. upadły
- (1.2–3)
- rzecz. gamepad m
- tłumaczenia:
- (1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: gamepad
- (1.3) zobacz listę tłumaczeń w haśle: podkładka pod mysz
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/pad
pad
Serbo-Croatian
Pronunciation
Noun
pȃd m (Cyrillic spelling па̑д)
Declension
Related terms
…..
Padać / PaD+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/padać
padać (język polski)
- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. paść)
- (1.1) w sposób gwałtowny zmieniać pozycję z pionowej na poziomą
- (1.2) zlatywać, lecieć w dół
- (1.3) o terytorium: ulegać przed siłami nieprzyjaciela
- (1.4) z podmiotem nieżywotnym nastąpić, wybrać cel, zostać wylosowanym
- (1.5) ginąć gwałtowną śmiercią
- (1.6) o zwierzętach: zdychać
- (1.7) meteorol. o opadach atmosferycznych: opadać na powierzchnię (z podmiotem domyślnym w 3 os. lp rodzaju nijakiego)
- (1.8) pot. o bateriach: wyczerpywać się
- (1.9) pot. o urządzeniach: psuć się
czasownik przechodni niedokonany (dk. pedzieć)
- (2.1) gw. (Śląsk Cieszyński) powiadać, opowiadać, mówić
- odmiana:
- (1.1–9) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik padać czas teraźniejszy padam padasz pada padamy padacie padają czas przeszły m padałem padałeś padał padaliśmy padaliście padali ż padałam padałaś padała padałyśmy padałyście padały n padałom padałoś padało tryb rozkazujący niech padam padaj niech pada padajmy padajcie niech padają czas przyszły m będę padał,
będę padaćbędziesz padał,
będziesz padaćbędzie padał,
będzie padaćbędziemy padali,
będziemy padaćbędziecie padali,
będziecie padaćbędą padali,
będą padaćż będę padała,
będę padaćbędziesz padała,
będziesz padaćbędzie padała,
będzie padaćbędziemy padały,
będziemy padaćbędziecie padały,
będziecie padaćbędą padały,
będą padaćn będę padało,
będę padaćbędziesz padało,
będziesz padaćbędzie padało,
będzie padaćczas zaprzeszły m padałem był padałeś był padał był padaliśmy byli padaliście byli padali byli ż padałam była padałaś była padała była padałyśmy były padałyście były padały były n padałom było padałoś było padało było forma bezosobowa czasu przeszłego padano tryb przypuszczający m padałbym,
byłbym padałpadałbyś,
byłbyś padałpadałby,
byłby padałpadalibyśmy,
bylibyśmy padalipadalibyście,
bylibyście padalipadaliby,
byliby padaliż padałabym,
byłabym padałapadałabyś,
byłabyś padałapadałaby,
byłaby padałapadałybyśmy,
byłybyśmy padałypadałybyście,
byłybyście padałypadałyby,
byłyby padałyn padałobym,
byłobym padałopadałobyś,
byłobyś padałopadałoby,
byłoby padałoimiesłów przymiotnikowy czynny m padający, niepadający ż padająca, niepadająca padające, niepadające n padające, niepadające imiesłów przysłówkowy współczesny padając, nie padając rzeczownik odczasownikowy padanie, niepadanie
- przykłady:
- (1.1) Panna Zuzanna padła zemdlona.
- (1.3) Szczecin padł po dość krótkiej obronie.
- (1.4) Wygrana padła na 2, 4 oraz 7. Spojrzenie moje padło na Elwirę.
- (1.5) Janek Wiśniewski padł.
- (1.6) Od wejścia do UE zaczęły mi padać krowy.
- (1.7) Znów pada śnieg z deszczem. Wczoraj znów padało.
- (2.1) Starka padali, co przed wojną sam mieszkało kupa Niemców. → Babcia mówiła, że przed wojną mieszkało tu dużo Niemców.
- kolokacje:
- (1.1) padać komuś w ramiona
- (1.4) wybór / wzrok / spojrzenie pada na coś
- (1.5) padać trupem
- (1.7) pada deszcz / grad / śnieg
- synonimy:
- (1.2) spadać
- (1.5) ginąć
- (2.1) gw. (Śląsk Cieszyński) godać, łozprawiać
- antonimy:
- (1.1) wstawać
- wyrazy pokrewne:
- (1.1–9) rzecz. pad m, padałka ż, padlina ż, padło n, padalec m, padanie n, padnięcie n; czas. paść dk.; przym. padlinowy, padaczkowy, padaczkowaty, padalczy; wykrz. padnij
- (2.1) czas. pedzieć dk.
- związki frazeologiczne:
- (1.1–9) padać jak muchy • padać na kolana • padać z nóg • jak w świętą Annę deszcz pada, to robak orzechy zjada
- (2.1) padosz abo godosz? (zapytanie w stosunku do osób przekazujących niewiarygodne informacje, mitomanów, krętaczy)
- tłumaczenia:
- (2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: mówić
- angielski: (1.1) fall; (1.2) fall; (1.7) rain
- arabski: (1.7) أمطر
- białoruski: (1.7) падаць, ісці, сеяць
- duński: (1.1) falde; (1.2) falde; (1.3) falde; (1.4) falde; (1.5) falde
- esperanto: (1.1) fali (1.7) o deszczu: pluvi; o śniegu: neĝi
- francuski: (1.1) tomber; (1.2) tomber; (1.7) o deszczu: pleuvoir, o śniegu: neiger, o gradzie: grêler
- hausa: (1.7) o deszczu ana ruwa
- hiszpański: (1.1) caer; (1.2) caer; (1.7) o deszczu: llover; o śniegu: nevar
- interlingua: (1.1) faller
- kataloński: (1.1) caure; (1.2) caure (1.7) o deszczu: ploure, o śniegu: nevar
- litewski: (1.7) lyti
- łaciński: (1.1) cado
- niemiecki: (1.1) fallen; (1.2) fallen; (1.3) fallen; (1.4) fallen; (1.5) fallen; (1.6) fallen; (1.7) o deszczu:regnen, o śniegu: schneien, o gradzie: hageln
- rosyjski: (1.1) падать, сваливаться; (1.3) потерпеть поражение; (1.6) издыхать, околевать; (1.7)(дождь) идёт, льёт, дождить
- szwedzki: (1.2) falla; (1.3) falla; (1.7) regna
- ukraiński: (1.1) падати; (1.7) падати
- wilamowski: (1.7) płydyn
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/padać
padać
Polish
Etymology
paść + -adać
Pronunciation
Verb
padać impf (perfective paść)
- to fall (move downwards under the effect of gravity)
- to fall, to be defeated
- to rain
- Dziś będzie padało.
- It will rain today.
- Dziś będzie padało.
- to be mentioned, to be brought up, to be asked
- (chiefly of animals) to die
- (hyperbolic, informal) to be very tired
- (colloquial) to break (stop fuctionning)
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim or m inan or f or n | |
infinitive | padać | |||||
present tense | 1st | padam | padamy | |||
2nd | padasz | padacie | ||||
3rd | pada | padają | ||||
past tense | 1st | padałem | padałam | padaliśmy | padałyśmy | |
2nd | padałeś | padałaś | padaliście | padałyście | ||
3rd | padał | padała | padało | padali | padały | |
future tense | 1st | będę padał1 | będę padała1 | będziemy padali1 | będziemy padały1 | |
2nd | będziesz padał1 | będziesz padała1 | będziecie padali1 | będziecie padały1 | ||
3rd | będzie padał1 | będzie padała1 | będzie padało1 | będą padali1 | będą padały1 | |
conditional | 1st | padałbym | padałabym | padalibyśmy | padałybyśmy | |
2nd | padałbyś | padałabyś | padalibyście | padałybyście | ||
3rd | padałby | padałaby | padałoby | padaliby | padałyby | |
imperative | 1st | — | padajmy | |||
2nd | padaj | padajcie | ||||
3rd | niech pada | niech padają | ||||
active adjectival participle | padający | padająca | padające | padający | padające | |
contemporary adverbial participle | padając | |||||
impersonal past | padano | |||||
verbal noun | padanie | |||||
1 or: będę padać, będziesz padać etc. |
Further reading
- padać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- padać in Polish dictionaries at PWN
…..
Padlina / PaD+LiNa
https://pl.wiktionary.org/wiki/padlina
padlina (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza mianownik padlina dopełniacz padliny celownik padlinie biernik padlinę narzędnik padliną miejscownik padlinie wołacz padlino
- przykłady:
- (1.1) Przypomnij sobie, cośmy widzieli, jedyna, w ten letni tak piękny poranek: u zakrętu leżała plugawa padlina na ścieżce żwirem zasianej.[1]
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) carrion
- baskijski: (1.1) sarraski
- białoruski: (1.1) падла ż, мярцвячына ż
- duński: (1.1) ådsel n
- esperanto: (1.1) kadavraĵo
- francuski: (1.1) charogne
- hiszpański: (1.1) carroña ż
- islandzki: (1.1) hræ n
- niemiecki: (1.1) Kadaver m, Aas n
- nowogrecki: (1.1) ψοφίμι n, κουφάρι n
- rosyjski: (1.1) падаль ż
- szwedzki: (1.1) as n
- wilamowski: (1.1) zdehlīn ż, ȫs n
- włoski: (1.1) carogna ż
- źródła:
- ↑ Charles Baudelaire Padlina, tłum. Mieczysław Jastrun
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/padlina
padlina
Polish
Pronunciation
Noun
padlina f
Declension
Related terms
Further reading
- padlina in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- padlina in Polish dictionaries at PWN
…..
Podły / PoD+L”y
https://pl.wiktionary.org/wiki/podły
podły (język polski)
- znaczenia:
przymiotnik
- (1.1) pozbawiony skrupułów, postępujący nieuczciwie w sposób świadomy, celowy, popełniający czyny haniebne, zasługujący na potępienie i pogardę
- (1.2) wynikający z czyjejś niegodziwości
- (1.3) pot. w złym gatunku, kiepskiej jakości, w złym stanie
- odmiana:
- (1.1–3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik podły podła podłe podli podłe dopełniacz podłego podłej podłego podłych celownik podłemu podłej podłemu podłym biernik podłego podły podłą podłe podłych podłe narzędnik podłym podłą podłym podłymi miejscownik podłym podłej podłym podłych wołacz podły podła podłe podli podłe stopień wyższy podlejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik podlejszy podlejsza podlejsze podlejsi podlejsze dopełniacz podlejszego podlejszej podlejszego podlejszych celownik podlejszemu podlejszej podlejszemu podlejszym biernik podlejszego podlejszy podlejszą podlejsze podlejszych podlejsze narzędnik podlejszym podlejszą podlejszym podlejszymi miejscownik podlejszym podlejszej podlejszym podlejszych wołacz podlejszy podlejsza podlejsze podlejsi podlejsze stopień najwyższy najpodlejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najpodlejszy najpodlejsza najpodlejsze najpodlejsi najpodlejsze dopełniacz najpodlejszego najpodlejszej najpodlejszego najpodlejszych celownik najpodlejszemu najpodlejszej najpodlejszemu najpodlejszym biernik najpodlejszego najpodlejszy najpodlejszą najpodlejsze najpodlejszych najpodlejsze narzędnik najpodlejszym najpodlejszą najpodlejszym najpodlejszymi miejscownik najpodlejszym najpodlejszej najpodlejszym najpodlejszych wołacz najpodlejszy najpodlejsza najpodlejsze najpodlejsi najpodlejsze
- przykłady:
- (1.1) To podły człowiek, cieszy się nieszczęściem innych.
- (1.2) Nie przypuszczałam, że dopuścisz się takich podłych intryg.
- (1.3) Na koloniach byłoby fajnie, gdyby nie to podłe jedzenie.
- kolokacje:
- (1.1) podły człowiek / oszust / zdrajca • podła suka
- (1.2) podły charakter / czyn / postępek, podłe zachowanie / kłamstwo, podła intryga
- (1.3) podłe papierosy • podła pensja
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. podlec m, podłość ż, upodlenie n
- czas. upadlać ndk., upodlić dk., upodlać ndk.
- przysł. podle
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) mean, despicable; (1.2) mean
- arabski: (1.1) مهين ,رديء ,نذل
- japoński: (1.1) 浅ましい
- jidysz: (1.1) הינטיש (hintisz); (1.2) הינטיש (hintisz); (1.3) הינטיש (hintisz)
- rosyjski: (1.1) подлый
- sanskryt: (1.1) कटुर
- słowacki: (1.1) podlý
- szwedzki: (1.1) nedrig, låg, lågsinnad, lågsint, småsint, lumpen, gemen, simpel, tarvlig, skändlig, elak, skamlig; (1.2) nedrig, låg, lågsinnad, lågsint, småsint, lumpen, gemen, simpel, tarvlig, skändlig, elak, skamlig; (1.3) usel, urusel, uslig, lumpen, tarvlig, erbarmlig, värdelös, urdålig, undermålig, kass, skral
- ukraiński: (1.1) підлий
- włoski: abbietto
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/podły
podły
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *podьlъ.
Pronunciation
Adjective
podły (comparative podlejszy, superlative najpodlejszy, adverb podle)
- despicable, foul, wicked
-
Mój ojciec był naprawdę podłym człowiekiem. ― My father was truly a wicked man.
-
- disgraceful, dishonorable
-
Potraktowano nas w podły sposób. ― We were treated in a disgraceful way.
-
- awful, of very bad quality
-
To piwo jest wyjątkowo podłe. ― This beer is exceptionally awful.
-
Declension
Related terms
Further reading
- podły in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- podły in Polish dictionaries at PWN
…..
Podłość / PoD+L”oS’C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/podłość#pl
podłość (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- odmiana:
- (1.1–2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik podłość podłości dopełniacz podłości podłości celownik podłości podłościom biernik podłość podłości narzędnik podłością podłościami miejscownik podłości podłościach wołacz podłości podłości
- kolokacje:
- (1.1) podłość postępowania
- (1.2) popełnić podłość • dopuścić się podłości
- synonimy:
- (1.2) niegodziwość, nikczemność, haniebność; przest. bezecność, bezeceństwo, niecność; pot. świństwo, draństwo; wulg. skurwysyństwo
- antonimy:
- (1.1) szlachetność, dobroć
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. podlec m, upadlanie n, upodlenie n
- czas. upadlać ndk., upodlić dk.
- przym. podły
- przysł. podle
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) wickedness
- arabski: (1.1) رداءة ż, حقارة ż
- białoruski: (1.1) подласць ż; (1.2) подласць ż
- francuski: (1.1) lâcheté ż, abjection ż
- hiszpański: (1.1) bajeza ż; (1.2) charranada ż, bajeza ż
- interlingua: (1.1) bassessa, ignobilitate; (1.2) ignominia
- islandzki: illmennska ż
- jidysz: (1.2) שלעכטס n (szlechts)
- rosyjski: (1.1) по́длость ż; (1.2) по́длость ż
- ukraiński: (1.1) підлість ż; (1.2) підлість ż
- włoski: (1.2) vigliaccheria ż, carognata ż
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/podьlъ&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/podьlъ.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/padati
Reconstruction:Proto-Slavic/padati
Proto-Slavic
Etymology
From *pàsti (“to fall”) + *-ati, regionally *pàsti (“to fall”) + *-jati. Per Derksen, an example of Winter’s law.
Verb
*pàdati impf (perfective *padnǫti)[1]
- to fall
- to encounter, to come across
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*padanьje | *padati | *padatъ | *padalъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *padanъ | *padajemъ |
Active | *padavъ | *padaję |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *padaxъ | *pada | *pada | *padajǫ | *padaješi | *padajetь |
Dual | *padaxově | *padasta | *padaste | *padajevě | *padajeta | *padajete |
Plural | *padaxomъ | *padaste | *padašę | *padajemъ | *padajete | *padajǫtь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *padaaxъ | *padaaše | *padaaše | — | *padaji | *padaji |
Dual | *padaaxově | *padaašeta | *padaašete | *padajivě | *padajita | — |
Plural | *padaaxomъ | *padaašete | *padaaxǫ | *padajimъ | *padajite | — |
Alternative forms
- *pàďati (Macedonian, dialectal Bulgarian)
Related terms
- *pàsti (“to fall”)
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- West Slavic:
Further reading
- Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “паду́”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
- Georgiev Vl. I., Duridanov I., editors (1995), “падам, падна, паднувам”, in Български етимологичен речник [Bulgarian Etymological Dictionary] (in Bulgarian), volume 4, Sofia: Bulgarian Academy of Sciences, page 999
References
- ^ Derksen, Rick (2008), “*pàdati”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 389: “v. (a) ‘fall’”
UWAGA!
Widać, że wg ofitzjalnych jęsykosnaftzóf postać wysokoenergetyczna PS była pierwotna dla rzekomo wtórnej postaci ubezdźwięcznionej PD?!!
From *pàsti (“to fall”) + *-ati, regionally *pàsti (“to fall”) + *-jati. Per Derksen, an example of Winter’s law.
Pingback: 207 Peys, Piasta, Pieścić, Pizda, Pięść, Pięć, Piędź, Pięta, Pętać i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni 04 | SKRBH
Tu znów o późnych Gokturkach, patrz:
Rise of the Göktürks – Nomadic Civilizations DOCUMENTARY
Oct 31, 2019
Kings and Generals
ZakkWyldeman
3:20 Hunting to deer is culturaly a scythian element, as the scythians were discribe themselves as people of the deer.
DarthBigBen
Oh my God, the Khazars…
Mikko Penttilä
I’m glad you said the Rouran remnants „possibly” became the Pannonian Avars. It’s possible some remnants of Rouran did indeed reach the Balkans and became the core of the ruling class of the Avar state. Or that they pushed other nomadic tribes westwards ahead of them and those tribes became the Avar ruling class. Or a mixture of both. Nomadic states were never in any sense ethnically „pure.” A tribe would rise to prominence, conquer other tribes and incorporate the conquered tribes into itself or become the leading tribe in a new confederation that had a new name. It’s probable that most of the tribes/people under Rouran rule remained in Place under Göktürk rule. It’s care with details like that which make this channel one, if not the, best historical channel on Yotube.
…..
Nie mam już ochoty dyskutować o rzekomej starożytności j. tureckawatych, dotarło do wszystkich? 🙂
PolubieniePolubienie
A nie sądzisz, że Gok to trochę jak Goci?
Celestial – to przecież „boscy”. Albo nie”boscy” Coś jak niebioscy.
PolubieniePolubienie
Może, ale nie sądzisz chyba, że tzw. Goci to Gokturkowie, co? Jeszcze raz powtórzę, że Załtaj, czy wschodnia Mongolia, no to nie jest Gotlandia, czy cokolwiek w Europie… Ja mam tureckie zapożyczenia w dupce, patrz ze min. 3000 lat za późno…
PolubieniePolubienie
„Może, ale nie sądzisz chyba, że tzw. Goci to Gokturkowie, co?”
Oczywiście, że tak.
A skad by się wzieli jacyś Goci?
Chyba, że to się wzięło od kóz. Jak GOAT. I oznaczało jakichkolwiek pasterzy euroazjatyckich.
„Załtaj, czy wschodnia Mongolia, no to nie jest Gotlandia”
Ano nie. Ale skąd wiesz, ze jidisz pochodzi z Gotlandii, a nie z Mongolii?
PolubieniePolubienie
Goci jako Turcy? To nie spodoba siem allo-allo ani Fielko-Germanom. 🙂 No a co z Germanami sprzed przybycia tzw. Gotów?
PolubieniePolubienie