…..
Tymczasem wracam do zaczętych i nieskończonych tematów, żeby nie walczyć jednocześnie na pięćdziesięciu frontach. Nie odpuszczam nic sobie. Nie chcę jedynie ciągle nic tylko grzęznąć głębiej i głębiej i przez to nigdy nie móc skończyć tego, co raz zacząłem, ponieważ ciągle nieoczekiwanie dla Mię na nowo odkrywam coś nowego.
Ten wpis poświęcam słowom powiązanym ze znaczeniem „puszczania” kogoś lub czegoś, np. powietrza lub pozbywać się czegoś, np. moczu, itp.
Wtórne ubezdźwięcznienia w słowach zapożyczonych z języka Pra-Słowiańskiego są NIEPODWAŻALNYM FAKTEM, patrz nie tylko tzw. rough breathing, ale „zwykłe” przejście B>P>F.
Jak to jest możliwe, że jakiś proces, jak np. tzw. palatalizacje słowiańskie, czyli udźwięcznienia i zmiękczenie itp. raz zaszedł, a raz nie?
Jak to jest możliwe, że ciągle istnieje oboczność podobnych Pra-Słowiańskich rdzeni, które logicznie ofitzjalnie powinny były wszystkie przecież ulec tym samym przekształceniom?
Pomyślcie tylko o tym, że rzekomo nagle w tzw. 13w, nie wiadomo w sumie dlaczego TYLKO w języku polskim powstała cała masa nowych dźwięków, jak C, C’, C”*, S*, S’, S”, Z, Z’, Z”, Dz, Dz’, Dz”, N’, L”. ( *Dźwięki zapisywane znakami C” i S, ofitzjalnie jednak czasem istniały już w języku Pra-Słowiańskim!)
Dziwne to, ponieważ nastąpiły zmiany, które przeczą przecież ofitzjalnym tfierdzeniom o dążeniu języka, w tym i języka polskiego, do uproszczania, patrz:
Język polski dążył i dalej dąży do uproszczeń – to wynik tendencji do ekonomii języka.
Jest to wszystko wzajemnie sprzeczne i nielogiczne. Pisałem o tym w poprzednim wpisie.
Teraz skupię się na słowach zawierających w sobie dźwięki zapisywane znakami P, S, H, ale pamiętajcie, że istnieją też i takie, które brzmią podobnie,.. ale zawierają w sobie dźwięki zapisywane znakami B i D. Napiszę o tym niebawem.
Tak, czy srak, pierwotna oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni, jak i ich wtórne ubezdźwięcznienie, widoczne w słowach zapożyczonych z tego języka są faktami. Przeciw-słowiańscy naziole wszelkiej maści, w tym allo-allo nie umio dać sobie z tym rady, inaczej jak… przemilczając to…
Zwróćcie uwagę na słowo Szczać / S”C”+aC’ i jego różne dźwięczne wersje widoczne w różnych gwarach języka słowiańskiego. Widzicie wtórne ubezdźwięcznienia występujące np. w czeskim Chcát / (c)HC+aT?
Pisałem już o tym kiedyś, ale teraz przyjrzę się temu wszystkiemu dokładniej.
Wiecie, że już tylko to jedno wtórnie ubezdźwięcznione słowo, NIEUBŁAGANIE ZAPRZECZA i tym rzekomym tzw. palatalizacjom słowiańskim, ale szczególnie tej trzeciej palatalizacji „lechickiej”, ale także i całej przeciw-logicznej i przeciw-słowiańskiej ofitzjalnie pierwotnie bezdźwięcznej wykładni jęsykosnaftzej?
Przypominam, że pisałem już o podobnych zagadnieniach i rdzeniach np. tu:
Inne tytuły tego wpisu:
212 Peys, Piasta, Pieścić, Pizda, Pięść, Pięć, Piędź, Pięta, Pętać i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni 09
212 Wtórnie ubezdźwięcznione liczebniki indogermańskie i ich wysokoenergetyczne PieRwotne PRa-Słowiańskie rdzenie, PieR+WS”y, PRW, PR 20
…..
Puścić / Po’S’+C+iC
https://pl.wiktionary.org/wiki/puścić
puścić (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni
- (1.1) aspekt dokonany od: puszczać
czasownik zwrotny
- (2.1) aspekt dokonany od: puszczać się
- odmiana:
- (1) koniugacja VIa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik puścić czas przyszły prosty puszczę puścisz puści puścimy puścicie puszczą czas przeszły m puściłem puściłeś puścił puściliśmy puściliście puścili ż puściłam puściłaś puściła puściłyśmy puściłyście puściły n puściłom puściłoś puściło tryb rozkazujący niech puszczę puść niech puści puśćmy puśćcie niech puszczą pozostałe formy czas zaprzeszły m puściłem był puściłeś był puścił był puściliśmy byli puściliście byli puścili byli ż puściłam była puściłaś była puściła była puściłyśmy były puściłyście były puściły były n puściłom było puściłoś było puściło było forma bezosobowa czasu przeszłego puszczono tryb przypuszczający m puściłbym,
byłbym puściłpuściłbyś,
byłbyś puściłpuściłby,
byłby puściłpuścilibyśmy,
bylibyśmy puścilipuścilibyście,
bylibyście puścilipuściliby,
byliby puściliż puściłabym,
byłabym puściłapuściłabyś,
byłabyś puściłapuściłaby,
byłaby puściłapuściłybyśmy,
byłybyśmy puściłypuściłybyście,
byłybyście puściłypuściłyby,
byłyby puściłyn puściłobym,
byłobym puściłopuściłobyś,
byłobyś puściłopuściłoby,
byłoby puściłoimiesłów przymiotnikowy przeszły m puszczony puszczeni ż puszczona puszczone n puszczone imiesłów przysłówkowy uprzedni puściwszy rzeczownik odczasownikowy puszczenie, niepuszczenie - (2) koniugacja VIa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik puścić się czas przyszły prosty puszczę się puścisz się puści się puścimy się puścicie się puszczą się czas przeszły m puściłem się puściłeś się puścił się puściliśmy się puściliście się puścili się ż puściłam się puściłaś się puściła się puściłyśmy się puściłyście się puściły się n puściłom się puściłoś się puściło się tryb rozkazujący niech się puszczę puść się niech się puści puśćmy się puśćcie się niech się puszczą pozostałe formy czas zaprzeszły m puściłem się był puściłeś się był puścił się był puściliśmy się byli puściliście się byli puścili się byli ż puściłam się była puściłaś się była puściła się była puściłyśmy się były puściłyście się były puściły się były n puściłom się było puściłoś się było puściło się było forma bezosobowa czasu przeszłego puszczono się tryb przypuszczający m puściłbym się,
byłbym się puściłpuściłbyś się,
byłbyś się puściłpuściłby się,
byłby się puściłpuścilibyśmy się,
bylibyśmy się puścilipuścilibyście się,
bylibyście się puścilipuściliby się,
byliby się puściliż puściłabym się,
byłabym się puściłapuściłabyś się,
byłabyś się puściłapuściłaby się,
byłaby się puściłapuściłybyśmy się,
byłybyśmy się puściłypuściłybyście się,
byłybyście się puściłypuściłyby się,
byłyby się puściłyn puściłobym się,
byłobym się puściłopuściłobyś się,
byłobyś się puściłopuściłoby się,
byłoby się puściłoimiesłów przymiotnikowy przeszły m puszczony puszczeni ż puszczona puszczone n puszczone imiesłów przysłówkowy uprzedni puściwszy się rzeczownik odczasownikowy puszczenie się, niepuszczenie się
- wyrazy pokrewne:
- czas. wypuszczać, dopuszczać, puszczać
- rzecz. spust mrz, puszczenie n, puszczadło n, przepustka ż, upuszczenie n
- związki frazeologiczne:
- nie puścić pary z ust • puścić bąka • puścić farbę • puścić kantem / puścić w trąbę • puścić w skarpetkach / puścić z torbami • puścić pawia • puścić płazem • puścić perskie oczko • puścić się pędem • puścić strzałkę • puścić w niepamięć • puścić wodze fantazji / puścić cugle wyobraźni • puścić z dymem
- tłumaczenia:
- (1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: puszczać
- czeski: (1.1) pustit
UWAGA!
Postać bezdźwięczna z języka czeskiego, jak pustit jest właściwie taka sama, jak rzekomo pierwotna dla niej postać Pra-Słowiańska, odtfoszona, jako *pustiti.
Wskazywałoby to na to, że postać z języka polskiego Puścić / Po’S’+C+iC jest wtórnie udźwięczniona, zgodnie z ofitzjalnie obowiązującą wykładnią, patrz trzecia palatalizacja „lechicka”.
Niby tak,.. tyle że dalej wykażę na podstawie ofitzjalnych danych, że inna postać z języka czeskiego jest wtórnie ubezdźwięczniona nie tylko w stosunku do ofitzjalnie odtfoszonej postaci Pra-Słowiańskiej, ale także dla innych postaci z innych gwar języka słowiańskiego!
Jak to jest, że nie tylko w języku czeskim zachowały się takie niezgodności, przecież ofitzjalnie nie ma prawa ich tam być?!!
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/puścić
puścić
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *pustiti
Pronunciation
Verb
puścić pf (imperfective puszczać)
- to let go, to release
- Puść mnie!
- Let go of me!
- Puść mnie!
- (informal) to put on, to play, to select a recording for playing
- Do kolacji puściłem Chopina.
- I’ve put on Chopin for dinner.
- Do kolacji puściłem Chopina.
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim or m inan or n or f | |
infinitive | puścić | |||||
future tense | 1st | puszczę | puścimy | |||
2nd | puścisz | puścicie | ||||
3rd | puści | puszczą | ||||
past tense | 1st | puściłem | puściłam | puściliśmy | puściłyśmy | |
2nd | puściłeś | puściłaś | puściliście | puściłyście | ||
3rd | puścił | puściła | puściło | puścili | puściły | |
conditional | 1st | puściłbym | puściłabym | puścilibyśmy | puściłybyśmy | |
2nd | puściłbyś | puściłabyś | puścilibyście | puściłybyście | ||
3rd | puściłby | puściłaby | puściłoby | puściliby | puściłyby | |
imperative | 1st | niech puszczę | puśćmy | |||
2nd | puść | puśćcie | ||||
3rd | niech puści | niech puszczą | ||||
passive adjectival participle | puszczony | puszczona | puszczone | puszczeni | puszczone | |
anterior adverbial participle | puściwszy | |||||
impersonal past | puszczono | |||||
verbal noun | puszczenie |
Derived terms
- dopuścić
- dopuścić się
- napuścić
- odpuścić
- opuścić
- opuścić się
- przypuścić
- rozpuścić
- rozpuścić się
- spuścić
- spuścić się
- upuścić
- wpuścić
- wypuścić
- zapuścić
- zapuścić się
Further reading
- puścić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- puścić in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/pustiti
Reconstruction:Proto-Slavic/pustiti
Proto-Slavic
Etymology
Per Derksen, cognate with *pȗstъ (“empty”) and Old Prussian pausto (“wild”); further connections unknown. Pokorny suggests a connection with Ancient Greek παῦσις (paûsis, “end, rest, pause”) (whence English pause), from Proto-Indo-European *peh₂s–, but Derksen challenges this on accentual grounds.
Verb
*pustìti[1]
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*pusťenьje | *pustiti | *pustitъ | *pustilъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *pusťenъ | *pustimъ |
Active | *pusťь | *pustę |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *pustixъ | *pusti | *pusti | *pusťǫ | *pustiši | *pustitь |
Dual | *pustixově | *pustista | *pustiste | *pustivě | *pustita | *pustite |
Plural | *pustixomъ | *pustiste | *pustišę | *pustimъ | *pustite | *pustętь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *pusťaaxъ | *pusťaaše | *pusťaaše | — | *pusti | *pusti |
Dual | *pusťaaxově | *pusťaašeta | *pusťaašete | *pustivě | *pustita | — |
Plural | *pusťaaxomъ | *pusťaašete | *pusťaaxǫ | *pustimъ | *pustite | — |
- Notes:
- (*)*pustivъ is later doublet of past active participle
Related terms
- *pȗstъ (“empty”)
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- Old Church Slavonic:
- Bulgarian: пу́стя (pústja)
- Serbo-Croatian:
- Slovene: pustíti (tonal orthography), 1sg. pustím (tonal orthography)
- West Slavic:
- → Lithuanian: pũstyti
Further reading
- Černyx, P. Ja. (1999), “пусти́ть”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 84
- Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пусти́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
- Pokorny, Julius (1959) Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume I, Bern, München: Francke Verlag, page 790
References
- ^ Derksen, Rick (2008), “*pustìti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 424
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/peh₂s-.
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=pausto&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for pausto.
UWAGA!
Per Derksen, cognate with *pȗstъ (“empty”) and Old Prussian pausto (“wild”); further connections unknown. Pokorny suggests a connection with Ancient Greek παῦσις (paûsis, “end, rest, pause”) (whence English pause), from Proto-Indo-European *peh₂s–, but Derksen challenges this on accentual grounds.
Widać, że ofitzjalni jęsykosnaftzy nie wszystko wiedzą, mają różne poglądy i nie mogą się zdecydować jak rzeczywiście było?
Czy to nie jest logiczne, że w języku polskim słowo jak np. Postać / Po+ST+aC’, powinno było też spalatalizować się w coś jak PoS+C+aC, hm?
Tym dziwnie podobnie niespalatalizowanym *pȗstъ (“empty”) itp,. zajmę się w następnym wpisie.
…..
Puszczać / Po’S”+C”+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/puszczać
puszczać (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. puścić)
- (1.1) przestawać trzymać coś
- (1.2) wydawać coś z siebie
- (1.3) pomijać coś
- (1.4) sprawiać, że coś pływa lub lata
- (1.5) pozwolić komuś lub czemuś wyjść, odejść
- (1.6) pozwolić komuś lub czemuś wejść
- (1.7) o roślinach: wypuszczać korzenie, pędy, liście
- (1.8) o wiadomości, plotce itp.: sprawić, że krąży wśród ludzi
- (1.9) uruchomić coś
- (1.10) nadać w mediach
- (1.11) przeprowadzić coś, wybudować gdzieś
- (1.12) włączyć w sieć komunikacyjną miasto, wieś, osiedle z wykorzystaniem jakiegoś środka lokomocji
- (1.13) pot. wydać pieniądze w sposób lekkomyślny
- (1.14) pot. opublikować w prasie
- (1.15) daw. na zasadzie zapisu, zastawu, dzierżawy: zrzec się czegoś
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. puścić)
- (2.1) o tkaninie: barwić wodę podczas prania
- (2.2) o brudzie, plamach: dawać się zmywać, rozpuszczać
czasownik zwrotny niedokonany puszczać się (dk. puścić się)
- (3.1) przestawać trzymać się czegoś
- (3.2) obraź. o kobiecie: zmieniać często partnerów
- (3.3) spontanicznie ruszyć się
- odmiana:
- (1.1–15) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik puszczać czas teraźniejszy puszczam puszczasz puszcza puszczamy puszczacie puszczają czas przeszły m puszczałem puszczałeś puszczał puszczaliśmy puszczaliście puszczali ż puszczałam puszczałaś puszczała puszczałyśmy puszczałyście puszczały n puszczałom puszczałoś puszczało tryb rozkazujący niech puszczam puszczaj niech puszcza puszczajmy puszczajcie niech puszczają pozostałe formy czas przyszły m będę puszczał,
będę puszczaćbędziesz puszczał,
będziesz puszczaćbędzie puszczał,
będzie puszczaćbędziemy puszczali,
będziemy puszczaćbędziecie puszczali,
będziecie puszczaćbędą puszczali,
będą puszczaćż będę puszczała,
będę puszczaćbędziesz puszczała,
będziesz puszczaćbędzie puszczała,
będzie puszczaćbędziemy puszczały,
będziemy puszczaćbędziecie puszczały,
będziecie puszczaćbędą puszczały,
będą puszczaćn będę puszczało,
będę puszczaćbędziesz puszczało,
będziesz puszczaćbędzie puszczało,
będzie puszczaćczas zaprzeszły m puszczałem był puszczałeś był puszczał był puszczaliśmy byli puszczaliście byli puszczali byli ż puszczałam była puszczałaś była puszczała była puszczałyśmy były puszczałyście były puszczały były n puszczałom było puszczałoś było puszczało było forma bezosobowa czasu przeszłego puszczano tryb przypuszczający m puszczałbym,
byłbym puszczałpuszczałbyś,
byłbyś puszczałpuszczałby,
byłby puszczałpuszczalibyśmy,
bylibyśmy puszczalipuszczalibyście,
bylibyście puszczalipuszczaliby,
byliby puszczaliż puszczałabym,
byłabym puszczałapuszczałabyś,
byłabyś puszczałapuszczałaby,
byłaby puszczałapuszczałybyśmy,
byłybyśmy puszczałypuszczałybyście,
byłybyście puszczałypuszczałyby,
byłyby puszczałyn puszczałobym,
byłobym puszczałopuszczałobyś,
byłobyś puszczałopuszczałoby,
byłoby puszczałoimiesłów przymiotnikowy czynny m puszczający, niepuszczający ż puszczająca, niepuszczająca puszczające, niepuszczające n puszczające, niepuszczające imiesłów przymiotnikowy bierny m puszczany puszczani ż puszczana puszczane n puszczane imiesłów przysłówkowy współczesny puszczając, nie puszczając rzeczownik odczasownikowy puszczanie, niepuszczanie - (2.1–2) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik puszczać czas teraźniejszy puszczam puszczasz puszcza puszczamy puszczacie puszczają czas przeszły m puszczałem puszczałeś puszczał puszczaliśmy puszczaliście puszczali ż puszczałam puszczałaś puszczała puszczałyśmy puszczałyście puszczały n puszczałom puszczałoś puszczało tryb rozkazujący niech puszczam puszczaj niech puszcza puszczajmy puszczajcie niech puszczają pozostałe formy czas przyszły m będę puszczał,
będę puszczaćbędziesz puszczał,
będziesz puszczaćbędzie puszczał,
będzie puszczaćbędziemy puszczali,
będziemy puszczaćbędziecie puszczali,
będziecie puszczaćbędą puszczali,
będą puszczaćż będę puszczała,
będę puszczaćbędziesz puszczała,
będziesz puszczaćbędzie puszczała,
będzie puszczaćbędziemy puszczały,
będziemy puszczaćbędziecie puszczały,
będziecie puszczaćbędą puszczały,
będą puszczaćn będę puszczało,
będę puszczaćbędziesz puszczało,
będziesz puszczaćbędzie puszczało,
będzie puszczaćczas zaprzeszły m puszczałem był puszczałeś był puszczał był puszczaliśmy byli puszczaliście byli puszczali byli ż puszczałam była puszczałaś była puszczała była puszczałyśmy były puszczałyście były puszczały były n puszczałom było puszczałoś było puszczało było forma bezosobowa czasu przeszłego puszczano tryb przypuszczający m puszczałbym,
byłbym puszczałpuszczałbyś,
byłbyś puszczałpuszczałby,
byłby puszczałpuszczalibyśmy,
bylibyśmy puszczalipuszczalibyście,
bylibyście puszczalipuszczaliby,
byliby puszczaliż puszczałabym,
byłabym puszczałapuszczałabyś,
byłabyś puszczałapuszczałaby,
byłaby puszczałapuszczałybyśmy,
byłybyśmy puszczałypuszczałybyście,
byłybyście puszczałypuszczałyby,
byłyby puszczałyn puszczałobym,
byłobym puszczałopuszczałobyś,
byłobyś puszczałopuszczałoby,
byłoby puszczałoimiesłów przymiotnikowy czynny m puszczający, niepuszczający ż puszczająca, niepuszczająca puszczające, niepuszczające n puszczające, niepuszczające imiesłów przysłówkowy współczesny puszczając, nie puszczając rzeczownik odczasownikowy puszczanie, niepuszczanie - (3.1–2) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik puszczać się czas teraźniejszy puszczam się puszczasz się puszcza się puszczamy się puszczacie się puszczają się czas przeszły m puszczałem się puszczałeś się puszczał się puszczaliśmy się puszczaliście się puszczali się ż puszczałam się puszczałaś się puszczała się puszczałyśmy się puszczałyście się puszczały się n puszczałom się puszczałoś się puszczało się tryb rozkazujący niech się puszczam puszczaj się niech się puszcza puszczajmy się puszczajcie się niech się puszczają pozostałe formy czas przyszły m będę się puszczał,
będę się puszczaćbędziesz się puszczał,
będziesz się puszczaćbędzie się puszczał,
będzie się puszczaćbędziemy się puszczali,
będziemy się puszczaćbędziecie się puszczali,
będziecie się puszczaćbędą się puszczali,
będą się puszczaćż będę się puszczała,
będę się puszczaćbędziesz się puszczała,
będziesz się puszczaćbędzie się puszczała,
będzie się puszczaćbędziemy się puszczały,
będziemy się puszczaćbędziecie się puszczały,
będziecie się puszczaćbędą się puszczały,
będą się puszczaćn będę się puszczało,
będę się puszczaćbędziesz się puszczało,
będziesz się puszczaćbędzie się puszczało,
będzie się puszczaćczas zaprzeszły m puszczałem się był puszczałeś się był puszczał się był puszczaliśmy się byli puszczaliście się byli puszczali się byli ż puszczałam się była puszczałaś się była puszczała się była puszczałyśmy się były puszczałyście się były puszczały się były n puszczałom się było puszczałoś się było puszczało się było forma bezosobowa czasu przeszłego puszczano się tryb przypuszczający m puszczałbym się,
byłbym się puszczałpuszczałbyś się,
byłbyś się puszczałpuszczałby się,
byłby się puszczałpuszczalibyśmy się,
bylibyśmy się puszczalipuszczalibyście się,
bylibyście się puszczalipuszczaliby się,
byliby się puszczaliż puszczałabym się,
byłabym się puszczałapuszczałabyś się,
byłabyś się puszczałapuszczałaby się,
byłaby się puszczałapuszczałybyśmy się,
byłybyśmy się puszczałypuszczałybyście się,
byłybyście się puszczałypuszczałyby się,
byłyby się puszczałyn puszczałobym się,
byłobym się puszczałopuszczałobyś się,
byłobyś się puszczałopuszczałoby się,
byłoby się puszczałoimiesłów przymiotnikowy czynny m puszczający się, niepuszczający się ż puszczająca się, niepuszczająca się puszczające się, niepuszczające się n puszczające się, niepuszczające się imiesłów przysłówkowy współczesny puszczając się, nie puszczając się rzeczownik odczasownikowy puszczanie się, niepuszczanie się
- przykłady:
- (3.2) Zobacz, to jest ta dziewczyna, co się puszczała z wszystkimi chłopakami we wiosce.
- składnia:
- (1.1) puszczać + B.
- (1.2) puszczać + B.
- (1.3) puszczać + B.
- (1.4) puszczać + B.
- (3.1) puszczać się + D.
- (3.2) puszczać się z + N.
- kolokacje:
- (1.2) puszczać sok / krew • puszczać bąki
- (1.4) puszczać łódkę / latawiec / kaczki / samolot
- (1.7) puszczać liście / pąki / kwiaty / korzenie
- (3.3) puszczać się w tan / w drogę
- synonimy:
- (2.1) farbować
- (3.2) wulg. kurwić się, łajdaczyć się
- antonimy:
- (3.1) chwytać się, łapać się
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. spust m, puszczalstwo n, puścizna ż, spuścizna ż, puszczanie n, puszczenie n, dopuszczanie n, dopuszczenie n, napuszczanie n, napuszczenie n, odpuszczanie n, odpuszczenie n, przepuszczanie n, przepuszczenie n, przypuszczanie n, przypuszczenie n, spuszczanie n, spuszczenie n, upuszczanie n, upuszczenie n, wpuszczanie n, wpuszczenie n, wypuszczanie n, wypuszczenie n, zapuszczanie n, zapuszczenie n, puszczadło n, przepustka ż
- czas. puścić dk., dopuszczać ndk., dopuścić dk., napuszczać ndk., napuścić dk., odpuszczać ndk., odpuścić dk., przepuszczać ndk., przepuścić dk., przypuszczać ndk., przypuścić dk., spuszczać ndk., spuścić dk., upuszczać ndk., upuścić dk., wpuszczać ndk., wpuścić dk., wypuszczać ndk., wypuścić dk., zapuszczać ndk., zapuścić dk.
- przym. puszczalski, spustowy
- związki frazeologiczne:
- nie puszczać pary z gęby / nie puszczać pary z ust • puszczać kaczki • puszczać się na prawo i lewo • puszczać się po kątach • puszczać mimo uszu • puszczać z dymem • przysłowia Agnieszka łaskawa puszcza skowronka z rękawa • rada by dusza do raju, ale grzechy nie puszczają • sędzia, który puszcza winnego, winien grzechu jego • swojego nie puszczaj, po cudze nie sięgaj • Wanda z Janem wianki puszczają na wodzie i wspólnie radzą o żniwnej pogodzie
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) let go, release; (3.2) be promiscuous
- duński: (1.1) slippe
- jidysz: (1.2) לאָזן (lozn); (1.4) לאָזן (lozn); (3.3) לאָזן זיך (lozn zich)
- szwedzki: (3.2) fnaska
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/puszczać
puszczać
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *puščati
Pronunciation
Verb
puszczać impf (perfective puścić)
- to let go, to release
- (informal) to put on, to play, to select a recording for playing
- Do nauki zazwyczaj puszczam heavy metal.
- I usually put on heavy metal when learning.
- Do nauki zazwyczaj puszczam heavy metal.
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim or m inan or f or n | |
infinitive | puszczać | |||||
present tense | 1st | puszczam | puszczamy | |||
2nd | puszczasz | puszczacie | ||||
3rd | puszcza | puszczają | ||||
past tense | 1st | puszczałem | puszczałam | puszczaliśmy | puszczałyśmy | |
2nd | puszczałeś | puszczałaś | puszczaliście | puszczałyście | ||
3rd | puszczał | puszczała | puszczało | puszczali | puszczały | |
future tense | 1st | będę puszczał1 | będę puszczała1 | będziemy puszczali1 | będziemy puszczały1 | |
2nd | będziesz puszczał1 | będziesz puszczała1 | będziecie puszczali1 | będziecie puszczały1 | ||
3rd | będzie puszczał1 | będzie puszczała1 | będzie puszczało1 | będą puszczali1 | będą puszczały1 | |
conditional | 1st | puszczałbym | puszczałabym | puszczalibyśmy | puszczałybyśmy | |
2nd | puszczałbyś | puszczałabyś | puszczalibyście | puszczałybyście | ||
3rd | puszczałby | puszczałaby | puszczałoby | puszczaliby | puszczałyby | |
imperative | 1st | — | puszczajmy | |||
2nd | puszczaj | puszczajcie | ||||
3rd | niech puszcza | niech puszczają | ||||
active adjectival participle | puszczający | puszczająca | puszczające | puszczający | puszczające | |
passive adjectival participle | puszczany | puszczana | puszczane | puszczani | puszczane | |
contemporary adverbial participle | puszczając | |||||
impersonal past | puszczano | |||||
verbal noun | puszczanie | |||||
1 or: będę puszczać, będziesz puszczać etc. |
Derived terms
- dopuszczać
- napuszczać
- odpuszczać
- opuszczać
- rozpuszczać
- spuszczać
- upuszczać
- wpuszczać
- wypuszczać
- zapuszczać
Further reading
- puszczać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- puszczać in Polish dictionaries at PWN
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/puščati.
UWAGA!
Jak to jest, że słowo Puścić / Po’S’+C+iC pochodzi rzekomo od Proto-Slavic *pustiti, ale już Puszczać / Po’S”+C”+aC’ ma pochodzić od Proto-Slavic *puščati?!!
Skąd do licha w języku Pra-Słowiańskim wzięła się postać *puščati, rzekomo wtórnie spalatalizowana dopiero w 13w, hm?!!😈
…..
Już o tym kiedyś pisałem, patrz:
… ale napiszę o tym raz jeszcze, szczególnie, że teraz wiąże Mię się to z „puszczaniem”.
…..
Szczać / S”C”+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/szczać
szczać (język polski)
- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. brak)
- odmiana:
- (1.1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik szczać czas teraźniejszy szczam szczasz szcza szczamy szczacie szczają czas przeszły m szczałem szczałeś szczał szczaliśmy szczaliście szczali ż szczałam szczałaś szczała szczałyśmy szczałyście szczały n szczałom szczałoś szczało tryb rozkazujący niech szczam szczaj niech szcza szczajmy szczajcie niech szczają pozostałe formy czas przyszły m będę szczał,
będę szczaćbędziesz szczał,
będziesz szczaćbędzie szczał,
będzie szczaćbędziemy szczali,
będziemy szczaćbędziecie szczali,
będziecie szczaćbędą szczali,
będą szczaćż będę szczała,
będę szczaćbędziesz szczała,
będziesz szczaćbędzie szczała,
będzie szczaćbędziemy szczały,
będziemy szczaćbędziecie szczały,
będziecie szczaćbędą szczały,
będą szczaćn będę szczało,
będę szczaćbędziesz szczało,
będziesz szczaćbędzie szczało,
będzie szczaćczas zaprzeszły m szczałem był szczałeś był szczał był szczaliśmy byli szczaliście byli szczali byli ż szczałam była szczałaś była szczała była szczałyśmy były szczałyście były szczały były n szczałom było szczałoś było szczało było forma bezosobowa czasu przeszłego szczano tryb przypuszczający m szczałbym,
byłbym szczałszczałbyś,
byłbyś szczałszczałby,
byłby szczałszczalibyśmy,
bylibyśmy szczaliszczalibyście,
bylibyście szczaliszczaliby,
byliby szczaliż szczałabym,
byłabym szczałaszczałabyś,
byłabyś szczałaszczałaby,
byłaby szczałaszczałybyśmy,
byłybyśmy szczałyszczałybyście,
byłybyście szczałyszczałyby,
byłyby szczałyn szczałobym,
byłobym szczałoszczałobyś,
byłobyś szczałoszczałoby,
byłoby szczałoimiesłów przymiotnikowy czynny m szczający, nieszczający ż szczająca, nieszczająca szczające, nieszczające n szczające, nieszczające imiesłów przysłówkowy współczesny szczając, nie szczając rzeczownik odczasownikowy szczanie, nieszczanie
- synonimy:
- (1.1) lać, odlewać się, sikać, reg. pozn. siurać
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. szczaw mrz, szczanie n, szczochy lm nmos, szczyny lm nmos
- przym. zaszczany
- czas. obszczywać ndk., zeszczać się dk., poszczać się dk., naszczać dk., wyszczać się dk., oszczać dk.
- związki frazeologiczne:
- szczać na coś • szczać pod wiatr
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) piss, leak
- duński: (1.1) pisse
- hiszpański: (1.1) mear
- kataloński: (1.1) pixar
- niemiecki: (1.1) pissen
- nowogrecki: (1.1) κατουρώ
- rosyjski: (1.1) писать
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/szczać
szczać
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *sьcati.
Pronunciation
Verb
szczać impf
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim or m inan or f or n | |
infinitive | szczać | |||||
present tense | 1st | szczam | szczamy | |||
2nd | szczasz | szczacie | ||||
3rd | szcza | szczają | ||||
past tense | 1st | szczałem | szczałam | szczaliśmy | szczałyśmy | |
2nd | szczałeś | szczałaś | szczaliście | szczałyście | ||
3rd | szczał | szczała | szczało | szczali | szczały | |
future tense | 1st | będę szczał1 | będę szczała1 | będziemy szczali1 | będziemy szczały1 | |
2nd | będziesz szczał1 | będziesz szczała1 | będziecie szczali1 | będziecie szczały1 | ||
3rd | będzie szczał1 | będzie szczała1 | będzie szczało1 | będą szczali1 | będą szczały1 | |
conditional | 1st | szczałbym | szczałabym | szczalibyśmy | szczałybyśmy | |
2nd | szczałbyś | szczałabyś | szczalibyście | szczałybyście | ||
3rd | szczałby | szczałaby | szczałoby | szczaliby | szczałyby | |
imperative | 1st | — | szczajmy | |||
2nd | szczaj | szczajcie | ||||
3rd | niech szcza | niech szczają | ||||
active adjectival participle | szczający | szczająca | szczające | szczający | szczające | |
contemporary adverbial participle | szczając | |||||
impersonal past | szczano | |||||
verbal noun | szczanie | |||||
1 or: będę szczać, będziesz szczać etc. |
Synonyms
- (verbs) sikać, siurać, odlewać się
Derived terms
- (verbs) naszczać, oszczać, poszczać się, wyszczać się, zeszczać się
- (nouns) szczochy, szczyny
Further reading
- szczać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- szczać in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/sьcati
Reconstruction:Proto-Slavic/sьcati
Proto-Slavic
Etymology
From earlier *sьkati by the Slavic progressive palatalization, from Proto-Indo-European *sikʷ-, from *seykʷ-. Cognate with Sanskrit सिञ्चति (siñcáti, “to pour out”), Avestan 𐬵𐬌𐬧 (hiṇcaiti), 𐬵𐬌𐬗 (hicaiti, “to pour”), Old High German sīhan (“to strain, to drip”), German seichen (“to piss”), Ancient Greek ἷξαι (hîxai, “to strain, to filter”) (found in Hesychius of Alexandria), Latin siat, sissiat (“(he) urinates”).
Verb
*sьcati impf
- to piss
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*sьcanьje | *sьcati | *sьcatъ | *sьcalъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *sьcanъ | *sьčimъ |
Active | *sьcavъ | *sьčę |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *sьcaxъ | *sьca | *sьca | *sьčǫ | *sьčiši | *sьčitь |
Dual | *sьcaxově | *sьcasta | *sьcaste | *sьčivě | *sьčita | *sьčite |
Plural | *sьcaxomъ | *sьcaste | *sьcašę | *sьčimъ | *sьčite | *sьčętь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *sьcaaxъ | *sьcaaše | *sьcaaše | — | *sьči | *sьči |
Dual | *sьcaaxově | *sьcaašeta | *sьcaašete | *sьčivě | *sьčita | — |
Plural | *sьcaaxomъ | *sьcaašete | *sьcaaxǫ | *sьčimъ | *sьčite | — |
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- Old Church Slavonic: сьцати (sĭcati), 1sg. сьчѫ (sĭčǫ), 2sg. сьчиши (sĭčiši)(Serbian)
- Serbo-Croatian: scati (Kajkavian)
- Slovene: scáti (tonal orthography), 1sg. sčím, sčíjem (tonal orthography)
Further reading
- Derksen, Rick (2008), “*sьcati”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 485
- Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “сцать”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
UWAGA!
O tym rzekomym pierwotnym bezdźwięcznym Pra-Słowiańskim *sьkati nic więcej nie znalazłem.
Faktem jest, że wtórne ubezdźwięcznienia, jak Czech: štím; chcát i Slovak: šťať, štím, powstały z wcześniejszej postaci dźwięcznej *sьcati!!!
From earlier *sьkati by the Slavic progressive palatalization, from Proto-Indo-European *sikʷ-, from *seykʷ-
Twierdzę, że to zwykła przeciw-logiczna bujda, ponieważ ciągle w języku np. polskim istnieją słowa zbudowane na rdzeniach o postaciach bezdźwięcznych i nigdy wtórnie nie spalatalizowanych, IDENTYCZNYCH jak te ofitzjalnie odtfoszone bezdźwięczne *sikʷ-, czy *seykʷ-, jak np: Siki / SiKi, Sikać / SiK+aC’, itp!!!😈
Istnieje chyba tylko jedno słowo zbudowane na „zreduplikowanym” rdzeniu o postaci dźwięcznej, jak np. Siusiu / Sio’+Sio’, co zresztą tylko wspiera pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni!!! 🙂
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/chcát#Czech
chcát
Czech
Etymology
Proto-Slavic *sьcati.
Pronunciation
Verb
chcát impf
Synonyms
Derived terms
See also
Further reading
- chcáti in Kartotéka Novočeského lexikálního archivu
- chcát in Slovník spisovného jazyka českého, 1960–1971, 1989
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/seykʷ-
Reconstruction:Proto-Indo-European/seykʷ–
Proto-Indo-European
Root
Derived terms
- *séykʷ-t ~ *sikʷ-ént (athematic root aorist)
- Germanic: *sīhwaną (“to filter”) (see there for further descendants)
- *sikʷ-éh₁-ti ~ *sikʷ-éh₁-n̥ti (“*eh₁-stative”)
- Slavic: *sьcati (“to piss”) (see there for further descendants)
- *si-né-kʷ-ti ~ *si-n-kʷ-énti (nasal-infix present)
- *h₁ik-méh₂-s
References
- ^ Ringe, Don (2006) From Proto-Indo-European to Proto-Germanic, Oxford University Press
- ^ Kroonen, Guus (2013) Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill
UWAGA!
Widzicie wtórne ubezdźwięcznienia, jak ḫinikttari, hiṇcaiti, *hikmás, ikmás?!😈
…..
Sikać / SiK+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/sikać
sikać (język polski)
mężczyzna sika (1.1) na ogrodzenie
woda sika (1.2)
- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. siknąć)
- (1.1) pot. oddawać mocz
- (1.2) pot. o płynie: tryskać cienkim strumieniem
- (1.3) pot. wypuścić z czegoś wodę lub inny płyn cienkim, silnym strumieniem
- odmiana:
- (1.1–3) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik sikać czas teraźniejszy sikam sikasz sika sikamy sikacie sikają czas przeszły m sikałem sikałeś sikał sikaliśmy sikaliście sikali ż sikałam sikałaś sikała sikałyśmy sikałyście sikały n sikałom sikałoś sikało tryb rozkazujący niech sikam sikaj niech sika sikajmy sikajcie niech sikają pozostałe formy czas przyszły m będę sikał,
będę sikaćbędziesz sikał,
będziesz sikaćbędzie sikał,
będzie sikaćbędziemy sikali,
będziemy sikaćbędziecie sikali,
będziecie sikaćbędą sikali,
będą sikaćż będę sikała,
będę sikaćbędziesz sikała,
będziesz sikaćbędzie sikała,
będzie sikaćbędziemy sikały,
będziemy sikaćbędziecie sikały,
będziecie sikaćbędą sikały,
będą sikaćn będę sikało,
będę sikaćbędziesz sikało,
będziesz sikaćbędzie sikało,
będzie sikaćczas zaprzeszły m sikałem był sikałeś był sikał był sikaliśmy byli sikaliście byli sikali byli ż sikałam była sikałaś była sikała była sikałyśmy były sikałyście były sikały były n sikałom było sikałoś było sikało było forma bezosobowa czasu przeszłego sikano tryb przypuszczający m sikałbym,
byłbym sikałsikałbyś,
byłbyś sikałsikałby,
byłby sikałsikalibyśmy,
bylibyśmy sikalisikalibyście,
bylibyście sikalisikaliby,
byliby sikaliż sikałabym,
byłabym sikałasikałabyś,
byłabyś sikałasikałaby,
byłaby sikałasikałybyśmy,
byłybyśmy sikałysikałybyście,
byłybyście sikałysikałyby,
byłyby sikałyn sikałobym,
byłobym sikałosikałobyś,
byłobyś sikałosikałoby,
byłoby sikałoimiesłów przymiotnikowy czynny m sikający, niesikający ż sikająca, niesikająca sikające, niesikające n sikające, niesikające imiesłów przysłówkowy współczesny sikając, nie sikając rzeczownik odczasownikowy sikanie, niesikanie
- przykłady:
- (1.1) Maciej sika w krzakach.
- (1.2) Z dziurawego węża ogrodowego cały czas sika woda.
- (1.3) Przy pomocy plastikowej butelki z dziurą w nakrętce można sikać wodą na kilka metrów.
- synonimy:
- (1.1) oddawać mocz, załatwiać się, siurać, siusiać; eufem. załatwiać mały interes, odcedzać kartofle; grub. lać, odlewać się; wulg. szczać; infant. reg. śl. ciulać
- (1.2) tryskać, siurać
- (1.3) lać strumieniem
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. siusiu n, siku n, siki lm, sik m, siknięcie n, sikacz m, sikaczka ż, sikawka ż, siksa ż, sisi n, siklawa ż, siklawica ż, sikawkowy m, sikanie n, sikalnia ż
- czas. obsikiwać ndk., zsikać się dk., zasikać dk., posikać się dk., nasikać dk., wysikać dk., siusiać ndk., obsikać dk., osikać dk., siurać ndk.
- wykrz. siur, sik
- związki frazeologiczne:
- sikając z wiatrem idziesz na łatwiznę • sikać na księżyc • sikać ze szczęścia
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) pee, piss, urinate
- arabski: (1.1) تبول
- duński: (1.1) tisse
- esperanto: (1.1) pisi, urini
- fiński: (1.1) pissata, pisauttaa
- francuski: (1.1) uriner, pisser; (1.2) pisser
- hawajski: (1.1) mimi, mī
- hebrajski: (1.1) להשתין
- hiszpański: (1.1) mear, orinar; (1.2) chorrear
- japoński: (1.1) おしっこをする
- jidysz: (1.1) פּישן
- kataloński: (1.1) orinar
- kurmandżi: (1.1) mîz kirin
- łaciński: (1.1) meio
- portugalski: (1.1) fazer xixi, urinar, mijar
- rosyjski: (1.1) писать
- szwedzki: (1.1) urinera, kissa
- tahitański: (1.1) mimi
- włoski: (1.1) urinare, orinare
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/sikać
sikać
Polish
Etymology
Either inherited from Proto-Slavic *sikati (“to fizz”), or derived from Proto-Slavic *sьcati, *sьkati (“to urinate”).
Pronunciation
Verb
sikać impf (perfective siknąć)
- (intransitive, colloquial) to piss
- (intransitive, colloquial) to spout
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim or m inan or f or n | |
infinitive | sikać | |||||
present tense | 1st | sikam | sikamy | |||
2nd | sikasz | sikacie | ||||
3rd | sika | sikają | ||||
past tense | 1st | sikałem | sikałam | sikaliśmy | sikałyśmy | |
2nd | sikałeś | sikałaś | sikaliście | sikałyście | ||
3rd | sikał | sikała | sikało | sikali | sikały | |
future tense | 1st | będę sikał1 | będę sikała1 | będziemy sikali1 | będziemy sikały1 | |
2nd | będziesz sikał1 | będziesz sikała1 | będziecie sikali1 | będziecie sikały1 | ||
3rd | będzie sikał1 | będzie sikała1 | będzie sikało1 | będą sikali1 | będą sikały1 | |
conditional | 1st | sikałbym | sikałabym | sikalibyśmy | sikałybyśmy | |
2nd | sikałbyś | sikałabyś | sikalibyście | sikałybyście | ||
3rd | sikałby | sikałaby | sikałoby | sikaliby | sikałyby | |
imperative | 1st | — | sikajmy | |||
2nd | sikaj | sikajcie | ||||
3rd | niech sika | niech sikają | ||||
active adjectival participle | sikający | sikająca | sikające | sikający | sikające | |
contemporary adverbial participle | sikając | |||||
impersonal past | sikano | |||||
verbal noun | sikanie | |||||
1 or: będę sikać, będziesz sikać etc. |
Derived terms
Synonyms
Further reading
- sikać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- sikać in Polish dictionaries at PWN
UWAGA!
Either inherited from Proto-Slavic *sikati (“to fizz”), or derived from Proto-Slavic *sьcati, *sьkati (“to urinate”).
Czyli co, albo w przypadku *sikati nie było tych palatalizacji słowiańskich,.. albo w przypadku *sьcati, *sьkati nastąpiła nieznana nikomu „depalalatalizacja słowiańska”?!!😈
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/sikati&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/sikati.
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/sьkati&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/sьkati.
…..
Szczuć / S”C”+o’C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/szczuć
szczuć (język polski)
przewodnik szczuje (1.1) psem
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
- odmiana:
- (1.1) koniugacja Xa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik szczuć czas teraźniejszy szczuję szczujesz szczuje szczujemy szczujecie szczują czas przeszły m szczułem szczułeś szczuł szczuliśmy szczuliście szczuli ż szczułam szczułaś szczuła szczułyśmy szczułyście szczuły n szczułom szczułoś szczuło tryb rozkazujący niech szczuję szczuj niech szczuje szczujmy szczujcie niech szczują pozostałe formy czas przyszły m będę szczuł,
będę szczućbędziesz szczuł,
będziesz szczućbędzie szczuł,
będzie szczućbędziemy szczuli,
będziemy szczućbędziecie szczuli,
będziecie szczućbędą szczuli,
będą szczućż będę szczuła,
będę szczućbędziesz szczuła,
będziesz szczućbędzie szczuła,
będzie szczućbędziemy szczuły,
będziemy szczućbędziecie szczuły,
będziecie szczućbędą szczuły,
będą szczućn będę szczuło,
będę szczućbędziesz szczuło,
będziesz szczućbędzie szczuło,
będzie szczućczas zaprzeszły m szczułem był szczułeś był szczuł był szczuliśmy byli szczuliście byli szczuli byli ż szczułam była szczułaś była szczuła była szczułyśmy były szczułyście były szczuły były n szczułom było szczułoś było szczuło było forma bezosobowa czasu przeszłego szczuto tryb przypuszczający m szczułbym,
byłbym szczułszczułbyś,
byłbyś szczułszczułby,
byłby szczułszczulibyśmy,
bylibyśmy szczuliszczulibyście,
bylibyście szczuliszczuliby,
byliby szczuliż szczułabym,
byłabym szczułaszczułabyś,
byłabyś szczułaszczułaby,
byłaby szczułaszczułybyśmy,
byłybyśmy szczułyszczułybyście,
byłybyście szczułyszczułyby,
byłyby szczułyn szczułobym,
byłobym szczułoszczułobyś,
byłobyś szczułoszczułoby,
byłoby szczułoimiesłów przymiotnikowy czynny m szczujący, nieszczujący ż szczująca, nieszczująca szczujące, nieszczujące n szczujące, nieszczujące imiesłów przymiotnikowy bierny m szczuty szczuci ż szczuta szczute n szczute imiesłów przysłówkowy współczesny szczując, nie szczując rzeczownik odczasownikowy szczucie, nieszczucie
- przykłady:
- (1.1) Łobuz szczuł przerażonego policjanta agresywnym psem.
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) sic
- duński: (1.1) hetze, pudse
- hiszpański: (1.1) azuzar, achuchar
- niemiecki: (1.1) hetzen
- rosyjski: (1.1) травить; науськивать, натравливать, натравлять
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/szczuć
szczuć
Polish
Etymology
From earlier szczwać, from Proto-Slavic *ščьvati.
Pronunciation
Verb
szczuć impf (perfective poszczuć)
- (transitive) to sic
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim or m inan or f or n | |
infinitive | szczuć | |||||
present tense | 1st | szczuję | szczujemy | |||
2nd | szczujesz | szczujecie | ||||
3rd | szczuje | szczują | ||||
past tense | 1st | szczułem | szczułam | szczuliśmy | szczułyśmy | |
2nd | szczułeś | szczułaś | szczuliście | szczułyście | ||
3rd | szczuł | szczuła | szczuło | szczuli | szczuły | |
future tense | 1st | będę szczuł1 | będę szczuła1 | będziemy szczuli1 | będziemy szczuły1 | |
2nd | będziesz szczuł1 | będziesz szczuła1 | będziecie szczuli1 | będziecie szczuły1 | ||
3rd | będzie szczuł1 | będzie szczuła1 | będzie szczuło1 | będą szczuli1 | będą szczuły1 | |
conditional | 1st | szczułbym | szczułabym | szczulibyśmy | szczułybyśmy | |
2nd | szczułbyś | szczułabyś | szczulibyście | szczułybyście | ||
3rd | szczułby | szczułaby | szczułoby | szczuliby | szczułyby | |
imperative | 1st | — | szczujmy | |||
2nd | szczuj | szczujcie | ||||
3rd | niech szczuje | niech szczują | ||||
active adjectival participle | szczujący | szczująca | szczujące | szczujący | szczujące | |
passive adjectival participle | szczuty | szczuta | szczute | szczuci | szczute | |
contemporary adverbial participle | szczując | |||||
impersonal past | szczuto | |||||
verbal noun | szczucie | |||||
1 or: będę szczuć, będziesz szczuć etc. |
Derived terms
- (verbs) zaszczuć, zaszczuwać (“to hound”)
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=szczwać&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for szczwać.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/ščьvati.
…..
Piszczeć / PiS”C”+eC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/piszczeć
piszczeć (język polski)
- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany
- (1.1) powodować przenikliwy dźwięk, odgłos
- (1.2) (o istotach żywych) wydawać przenikliwy głos
- przykłady:
- (1.1) Łożysko w lewym kole piszczy. Muszę je nasmarować.
- (1.2) Nie piszcz. Zastrzyk nie jest aż tak bolesny.
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. pisk m, piszczałka ż, piszczenie n, pisklę n
- przym. piszczałkowy
- związki frazeologiczne:
- wiedzieć, co w trawie piszczy
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) squeal, skirl
- czeski: (1.1) pipat
- hiszpański: (1.1) chirriar; (1.2) chillar
- rosyjski: (1.1) пищать, скрипеть; (1.2) пищать, скрипеть
- szwedzki: (1.1) pipa; (1.2) pipa
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/piszczeć
piszczeć
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *piščati.
Pronunciation
Verb
piszczeć impf (perfective pisnąć)
- (intransitive) to squeak
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | m | f | n | m pers | m anim or m inan or f or n | |
infinitive | piszczeć | |||||
present tense | 1st | piszczę | piszczymy | |||
2nd | piszczysz | piszczycie | ||||
3rd | piszczy | piszczą | ||||
past tense | 1st | piszczałem | piszczałam | piszczeliśmy | piszczałyśmy | |
2nd | piszczałeś | piszczałaś | piszczeliście | piszczałyście | ||
3rd | piszczał | piszczała | piszczało | piszczeli | piszczały | |
future tense | 1st | będę piszczał1 | będę piszczała1 | będziemy piszczeli1 | będziemy piszczały1 | |
2nd | będziesz piszczał1 | będziesz piszczała1 | będziecie piszczeli1 | będziecie piszczały1 | ||
3rd | będzie piszczał1 | będzie piszczała1 | będzie piszczało1 | będą piszczeli1 | będą piszczały1 | |
conditional | 1st | piszczałbym | piszczałabym | piszczelibyśmy | piszczałybyśmy | |
2nd | piszczałbyś | piszczałabyś | piszczelibyście | piszczałybyście | ||
3rd | piszczałby | piszczałaby | piszczałoby | piszczeliby | piszczałyby | |
imperative | 1st | — | piszczmy | |||
2nd | piszcz | piszczcie | ||||
3rd | niech piszczy | niech piszczą | ||||
active adjectival participle | piszczący | piszcząca | piszczące | piszczący | piszczące | |
contemporary adverbial participle | piszcząc | |||||
verbal noun | piszczenie | |||||
1 or: będę piszczeć, będziesz piszczeć etc. |
Related terms
Further reading
- piszczeć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- piszczeć in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/piščati
Reconstruction:Proto-Slavic/piščati
Proto-Slavic
Verb
*pīščàti
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*piščanьje | *piščati | *piščatъ | *piščalъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *piščanъ | *piščimъ |
Active | *piščavъ | *piščę |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *piščaxъ | *pišča | *pišča | *piščǫ | *piščiši | *piščitь |
Dual | *piščaxově | *piščasta | *piščaste | *piščivě | *piščita | *piščite |
Plural | *piščaxomъ | *piščaste | *piščašę | *piščimъ | *piščite | *piščętь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *piščaaxъ | *piščaaše | *piščaaše | — | *pišči | *pišči |
Dual | *piščaaxově | *piščaašeta | *piščaašete | *piščivě | *piščita | — |
Plural | *piščaaxomъ | *piščaašete | *piščaaxǫ | *piščimъ | *piščite | — |
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/piskati
Reconstruction:Proto-Slavic/piskati
Proto-Slavic
Alternative forms
Etymology
From Proto-Balto-Slavic *pīṣk-. Derksen suggests positing an onomatopoeic root, Proto-Indo-European *pī-, + *-sk-. Vasmer similarly reconstructs Proto-Indo-European *pi-. Cognate with Lithuanian pyškė́ti (“to click, to crack, to snap”) (1sg. pýšku), Latvian pĩkstêt (“to squeak”). Vasmer adds Sanskrit पिच्छोरा (picchorā), पिच्छोला (piccholā, “flute, fife”) < *pisk-, as well as (from the putative root *pi-) Latin pipāre, pipiāre, pīpilāre (“to whistle”), Ancient Greek πίπος (pípos, “chick”), πιππίζω (pippízō, “to whistle”), Sanskrit पिप्पका (píppakā, “(some type of bird)”), पिप्पीक (pippīka, “(some type of animal)”).
Trubachev posits an entirely different root, Proto-Indo-European *(s)peys- (“to blow”), and gives as cognates Middle High German vīsen, vīsten (“to let in wind”), Old Norse fīsa (“to break wind”), Latin spīrō (“to blow”) (infinitive spīrāre).
Verb
*pīskàti
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*piskanьje | *piskati | *piskatъ | *piskalъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *piskanъ | *piščimъ |
Active | *piskavъ | *piščę |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *piskaxъ | *piska | *piska | *piščǫ | *piščiši | *piščitь |
Dual | *piskaxově | *piskasta | *piskaste | *piščivě | *piščita | *piščite |
Plural | *piskaxomъ | *piskaste | *piskašę | *piščimъ | *piščite | *piščętь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *piskaaxъ | *piskaaše | *piskaaše | — | *pišči | *pišči |
Dual | *piskaaxově | *piskaašeta | *piskaašete | *piščivě | *piščita | — |
Plural | *piskaaxomъ | *piskaašete | *piskaaxǫ | *piščimъ | *piščite | — |
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*piskanьje | *piskati | *piskatъ | *piskalъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *piskanъ | *piskajemъ |
Active | *piskavъ | *piskaję |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *piskaxъ | *piska | *piska | *piskajǫ | *piskaješi | *piskajetь |
Dual | *piskaxově | *piskasta | *piskaste | *piskajevě | *piskajeta | *piskajete |
Plural | *piskaxomъ | *piskaste | *piskašę | *piskajemъ | *piskajete | *piskajǫtь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *piskaaxъ | *piskaaše | *piskaaše | — | *piskaji | *piskaji |
Dual | *piskaaxově | *piskaašeta | *piskaašete | *piskajivě | *piskajita | — |
Plural | *piskaaxomъ | *piskaašete | *piskaaxǫ | *piskajimъ | *piskajite | — |
Related terms
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- Old Church Slavonic:
- Bulgarian: пищя́ (pištjá), пи́скам (pískam, “to whistle, to squeak, to howl, to cry”)
- Macedonian: писка (piska, “to scream, to shriek”)
- Serbo-Croatian:
- Slovene: pískati (“to whistle, to play the flute”)(tonal orthography), 1sg. pískam, píščem(tonal orthography)
References
- Černyx, P. Ja. (1999), “писк”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 35
- Derksen, Rick (2008), “*pīskàti; *pīščàti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 400
- Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пища́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
UWAGA!
Jak to w ogóle jest ofitzjalnie logicznie możliwe, patrz: Proto-Slavic *pīščàti – alternative form of Proto-Slavic *pīskàti (“to squeak, to whistle”)!!?
Dlaczego istniała i nadal istnieje pierwotna oboczność w języku polskim itp, i gdzie podziały się palatalizacje słowiańskie?!!😈
- Czech: pískat, píštět (“to whistle”)
- Polish: piskać (“to whistle, to squeak”); piszczeć (“to whistle, to squeak”), 1sg. piszczę
- Slovak: pískať, pišťať
- Sorbian:
Widzicie wtórne ubezdźwięcznienia, patrz: Church Slavonic: pištǫ, Serbo-Croatian: píštati, Czech: píštět, Slovak: pišťať?!!
…..
Pisk / PiS+K
https://pl.wikisource.org/wiki/Słownik_etymologiczny_języka_polskiego/pisk
pisk, piskliwy, piszczeć; piszczel (u miecha, i ‚goleń’), piszczałka; piszczek, ‚grajek’, piszczkowy; pisklę (podobnie pipię, »wąsy pipią«, ‚pokazują się’, serb. piple, ‚pisklę’, czes. pipati, ‚piszczeć’, pipot, ‚pisk’); piskać, pisknąć, a z tego pisnąć. Prasłowiańskie, urobione przyrostkiem -sk (por. wrzask) od dźwiękonaśladowczego pi- (»ani pipi«, pipać, p. pipa); na Litwie mało zastąpione, pyszkēti, o ‚trzasku’ (bata, lodu). Od długiej rury piszczałek i piszczeli przeniesione na ‚rurę broni palnej’: »na działa i piszczele« (16. wiek), ocalało do dziś w słowie pistolet, co się w końcu wywodzi z czeskiej pisztali z czasów wojen husyckich, gdy sztuka wojenna i na husytach się kształciła.
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/pisk
pisk (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) cienki, przenikliwy dźwięk
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik pisk piski dopełniacz pisku pisków celownik piskowi piskom biernik pisk piski narzędnik piskiem piskami miejscownik pisku piskach wołacz pisku piski
- przykłady:
- (1.1) Nagły pisk dochodzący z korytarza zelektryzował zebranych.
- wyrazy pokrewne:
- czas. piszczeć, piskać, popiskiwać
- przym. piskliwy, piszczałkowy
- rzecz. pisklę n, piszczałka ż
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) squeal
- duński: (1.1) hvin n, pib/piv n
- niemiecki: (1.1) Piepen n
- szwedzki: (1.1) tjut n
- ukraiński: (1.1) писк m
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/pisk#Polish
pisk
Polish
Pronunciation
Noun
pisk m inan
Declension
Derived terms
Further reading
- pisk in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- pisk in Polish dictionaries at PWN
…..
Piszczałka / PiS”+C”+aL”+Ka
https://pl.wiktionary.org/wiki/piszczałka
piszczałka (język polski)
piszczałki (1.1) organowe
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) muz. część składowa wielu instrumentów muzycznych[1]
- (1.2) muz. ludowy dęty instrument muzyczny w postaci długiej, wąskiej rurki z otworami z boku[1]
- (1.3) ornit. niewielki instrument służący do wabienia ptaków[1]
- (1.4) pot. ryba rodzaju Fistularia
- odmiana:
- (1.1–3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik piszczałka piszczałki dopełniacz piszczałki piszczałek celownik piszczałce piszczałkom biernik piszczałkę piszczałki narzędnik piszczałką piszczałkami miejscownik piszczałce piszczałkach wołacz piszczałko piszczałki
- synonimy:
- (1.2) fujarka
- holonimy:
- (1.1) organy
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. pisk m, piszczenie n, pisklę n
- czas. piszczeć ndk., pisnąć dk.
- przym. piszczałkowy
- tłumaczenia:
- źródła:
- ↑ Skocz do:1,0 1,1 1,2
Hasło piszczałka w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/piszczałka#Polish
piszczałka
Polish
Pronunciation
Noun
piszczałka f
- (music) A type of pipe (wind instrument), typically made of willow bark.
- Synonym: fujarka
- (music) pipe (sound-producing element of an organ)
- (colloquial) cornetfish (fish of the genus Fistularia)
- Synonym: fistulka
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | piszczałka | piszczałki |
genitive | piszczałki | piszczałek |
dative | piszczałce | piszczałkom |
accusative | piszczałkę | piszczałki |
instrumental | piszczałką | piszczałkami |
locative | piszczałce | piszczałkach |
vocative | piszczałko | piszczałki |
Further reading
- piszczałka in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- piszczałka in Polish dictionaries at PWN
…..
Piszczel / PiS”+C”+eL
https://pl.wiktionary.org/wiki/piszczel
piszczel (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński, rzadziej męskorzeczowy
- (1.1) anat. podstawowa kość goleni; zob. też Kość piszczelowa w Wikipedii
- (1.2) techn. narzędzie używane w hutnictwie szkła służące do ręcznego formowania wyrobów; zob. też Piszczel (szklarstwo) w Wikipedii
- odmiana:
- (1) ż
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik piszczel piszczele dopełniacz piszczeli piszczeli celownik piszczeli piszczelom biernik piszczel piszczele narzędnik piszczelą piszczelami miejscownik piszczeli piszczelach wołacz piszczeli piszczele - (1) rzadziej w mrz
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik piszczel piszczele dopełniacz piszczela piszczeli / piszczelów celownik piszczelowi piszczelom biernik piszczel piszczele narzędnik piszczelem piszczelami miejscownik piszczelu piszczelach wołacz piszczelu piszczele
- synonimy:
- (1.1) kość piszczelowa
- (1.2) cybuch
- hiperonimy:
- (1.1) kość
- uwagi:
- (1.1) zobacz też: Indeks:Polski – Części ciała
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) shinbone, tibia
- hiszpański: (1.1) tibia ż; (1.2) caña de vidriero ż
- nowogrecki: (1.1) κνήμη ż
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/piszczel
piszczel
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/piščalь
Reconstruction:Proto-Slavic/piščalь
Proto-Slavic
Etymology
From earlier *piskělь, from *piskati, *piščati (“squeak, whistle”) + *-ělь, from Proto-Balto-Slavic *pīṣk–. According to Derksen, it’s best to posit an onomatopoetic root *pī- followed by the suffix *-sk-.
Noun
*piščalь f
Declension
Singular | Dual | Plural | |
---|---|---|---|
Nominative | *piščalь | *piščali | *piščali |
Accusative | *piščalь | *piščali | *piščali |
Genitive | *piščali | *piščalьju, *piščaľu* | *piščalьjь, *piščali* |
Locative | *piščali | *piščalьju, *piščaľu* | *piščalьxъ |
Dative | *piščali | *piščalьma | *piščalьmъ |
Instrumental | *piščalьjǫ, *piščaľǫ* | *piščalьma | *piščalьmi |
Vocative | *piščali | *piščali | *piščali |
Related terms
Descendants
- Church Slavonic: пищаль (pištalĭ)
- South Slavic:
- West Slavic:
- Czech: píšťala
- Polish: piszczel, piszczałka
- Slovak: pišteĺ, pištela
References
- Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пищаль”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
…..
https://pl.wikisource.org/wiki/Słownik_etymologiczny_języka_polskiego/szczel
szczel, szczelina, szczelny, szczelnie, to samo co skała, skałuba, szczałuba i szczałba, szczałbatka; szczel z *skel-, co w skała z wokalizacją a; zaś szczałba od jakiegoś skēl-; p. skała; prasłowiańskie to: słowień. szczalja, ‘skałka’, rus. szczel, i »niezmiękczone« małorus. skela, ‘skała’, białorus. »szkielić zuby«, szkieli, ‘żarty’, rus. szczelit’ i szkielit’ (por. zuboskał, o ‘szyderczym’).
…..
Szczelina / S”C”+eL+iNa / S”+C”eL+iNa ???
https://pl.wiktionary.org/wiki/szczelina
szczelina (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik szczelina szczeliny dopełniacz szczeliny szczelin celownik szczelinie szczelinom biernik szczelinę szczeliny narzędnik szczeliną szczelinami miejscownik szczelinie szczelinach wołacz szczelino szczeliny
- przykłady:
- (1.1) Dwuzłotówka wpadła do szczeliny między kostkami brukowymi i ku irytacji chłopczyka nie dała się wydłubać.
- (1.1) Wsunąłem kartę kredytową do szczeliny automatu i wprowadziłem swój PIN.
- synonimy:
- (1.1) szpara
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. szczeliniak m, szczelinowatość ż, szczelinowanie n
- czas. szczelinować
- przym. szczelinowy, szczelinowaty
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) crack, slit, slot
- arabski: (1.1) شق
- białoruski: (1.1) шчыліна ż
- bułgarski: (1.1) цепнатина ż
- duński: (1.1) sprække w, revne w
- francuski: (1.1) fente ż, fissure ż
- hiszpański: (1.1) rendija ż, grieta ż, hendidura ż
- kazachski: (1.1) саңылау
- litewski: (1.1) plyšys
- nowogrecki: (1.1) χαραμάδα ż, σχισμή ż, ρωγμή ż
- rosyjski: (1.1) щель ż, трещина ż
- ukraiński: (1.1) щілина ż
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/szczelina
szczelina
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *ščelь.
Pronunciation
Noun
szczelina f (diminutive szczelinka)
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | szczelina | szczeliny |
genitive | szczeliny | szczelin |
dative | szczelinie | szczelinom |
accusative | szczelinę | szczeliny |
instrumental | szczeliną | szczelinami |
locative | szczelinie | szczelinach |
vocative | szczelino | szczeliny |
Derived terms
- (noun) szczelinomierz
- (adjective) szczelinowy
Further reading
- szczelina in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- szczelina in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/ščelь&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/ščelь.
…..
Szczelina nie ma oczyfiście ofitzjalnego żadnego związku ani z piszczeniem i piskiem, ani z puszczaniem powietrza, nieprawdaż?
…..
(…) Fujarka wywodzi się być może od macedońskiego flujare czy rumuńsko-albańskiej fluery, floiry, co mogłoby oznaczać, że na tereny naszego kraju instrument ten dotarł razem z Wołosami na przełomie XIV i XV wieku. Jeśli już o datowaniu mowa…piszczałki, fujarki i flety to jedne z najstarszych instrumentów. W kulturze ludowej wykonywane są najczęściej z wierzby i bzu czarnego, ale dawniej były robione z innych materiałów, m.in. z kości czyli… piszczeli – stąd językoznawcy wywodzą etymologię nazwy piszczałka. (…)
….
Tu macie jeszcze o najstarszym instrumencie muzycznym,.. czyli piszczałce, zbudowanej z kości, jak piszczel…
https://kopalniawiedzy.pl/flet-najstarszy-kosciany-sep-jaskinia-Hohle-Fels-Nicholas-Conrad,7837
Pingback: 213 Puszczać, Puszcza, Pusty, Pusto, Puszta, Pustynia, Puchacz, Puszczyk, Puch, Puszek i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni i wtórne ubezdźwięcznienia | SKRBH
Pingback: 274 Czuć, čuti, чуять, чути, чуть, ciut-ciut, czucie, чутьё, uczucie, wyczucie, wyczuć, wyczuwać, чувство, čuvstvo, відчувати i inne logiczne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa | SKRBH
Pingback: 275 Kita, cit, cítit, cítím, cítíme, ciťme, cítíš, cítíte, ciť, ciťte, cítí, cítil, cítila, cítilo, cítili, cítily, cítěn, cítěna, cítěno, cítěni, cítěny, cítě, cítíc, cítíce, citový, citlivý, citlivost, pocit, pocít
Pingback: 296 Końcówka Proto-Slavic *-skъ, *-sḱéti, *voskъ, *wáśka, *wahsą, *vaha, vasks, vaškas, воскъ, wosk, *vȇrskъ, *vȇrsъ, wrzos, ἐρείκη, *wroikos, *haiþī i inne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 01 | SKRBH