213 Puszczać, Puszcza, Pusty, Pustka, Puszta, Pustynia, Puchacz, Puszczyk, Puch, Puszek i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni i wtórne ubezdźwięcznienia

puszcza (1.1)

…..

Puszczalstwo obocznie ofitzjalnie niemożliwe

Puść dalej, że na Pustej Puszcie i w Pustyni i Puszczy,
Pusto Puszczają się jednocześnie bezdźwięczny Puchacz i dźwięczny Puszczyk.
No co, Puścisz?

O pierwotnej oboczności rdzeni języka Pra-Słowiańskiego i wtórnych ubezdźwięcznieniach ciąg dalszy i długo jeszcze pewno nie ustający.

Zwracam ponownie uwagę, na tradycyjnie już wtórnie ubezdźwięcznione postacie Pra-Słowiańskich słów, które występują w języku czeskim, ale i nie tylko. Ogólnie rzecz biorąc, znów piję do braku dowodów na te rzekome tzw. palatalizacje słowiańskie, a szczególnie na tę ostatnią trzecią, rzekomo z tzw. 13w, którą dla rozróżnienia nazywam „lechicką”.

Dowody wskazują na pierwotną oboczność rdzeni Pra-Słowiańskich. Rzekome palatalizacje słowiańskie, a szczególnie bardzo, bardzo liczne wyjątki od tej trzeciej, ofitzjalne niezgrabnie tłumaczy się, jako zachodzące, a raz niezachodzące.

To, coś jakby grawitacja raz działała,.. a raz nie…

Tu trochę do poczytania o czasem działających, a czasem niedziałających „prawach językowych”:

https://en.wikipedia.org/wiki/Indo-European_sound_laws

As the Proto-Indo-European language (PIE) broke up, its sound system diverged as well, as evidenced in various sound laws associated with the daughter Indo-European languages. Especially notable is the palatalization that produced the satem languages, along with the associated ruki sound law.  (…)

Click to access 18616457.pdf

System PIE The Primary Phoneme Inventory and Sound Law System for Proto-Indo-European
Jouna Pyysalo

https://en.wikipedia.org/wiki/Ruki_sound_law

(…)

Exceptions in Slavic languages

In Slavic languages the process is regular before a vowel, but it does not take place before consonants. The final result is the voiceless velar fricative *x, which is even more retracted than the *š. This velar fricative changed back into *š before a front vowel or the palatal approximant *y. (…)

Click to access ruki%20rule%20and%20x-%20slavonicum.pdf

Initial *x- in Slavic revisited
Jan Bičovský

(…) The phonetic proceses involved in this change should be studied in sequence and in relation to the relevant parts of the phonological system in each stage. They are not causally related to the ruki-rule nor are they necessarily results of affective change. (…)

Te i inne ofitzjalne fyfody, jak np. tzw. laryngały, to jest zwykłe oszustwo. Polega ono na bardzo prostym zabiegu. Za rzekomo wyjściowy stan pierwotny tego odtfoszonego tzw. PIE, 19 wieczni fielko-germańscy jęsykosnaftzy przyjęli sobie w przeważającej większości wtórnie ubezdźwięcznione postacie rdzeni i słów. Sami sobie je też odtfoszyli na podstawie wtórnie ubezdźwięcznionych słów z sanskrytu, tzw. greki, czy innych podobnie późno zniekształconych języków kreolskich, jak np. języki italo-celtyckie, czy germańskie.

Do tego dochodzi jeszcze późne wtórne ubezdźwięcznienie gwar języków słowiańskich, jak czeski, słowacki, rosyjski, ukraiński, czy gwary południowe, traktowane ofitzjalnie jako wcześniejsze,.. bo… ubezdźwięcznione!

Aczkolwiek… nielogiczności, przemilczenia i liczne wyjątki, wyraźnie wskazują gdzie Pra-Słowiańskie rdzenie zimowały i nadal zimują! 🙂

Inne tytuły tego wpisu:

213 Peys, Piasta, Pieścić, Pizda, Pięść, Pięć, Piędź, Pięta, Pętać i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni 10

213 Wtórnie ubezdźwięcznione liczebniki indogermańskie i ich wysokoenergetyczne PieRwotne PRa-Słowiańskie rdzenie, PieR+WS”y, PRW, PR 21

…..

https://pl.wikipedia.org/wiki/Puszcza

Puszcza (dawniej pustkowie lub dzicz)[1] – wielki, niezamieszkany obszar porośnięty lasami lub borami. Pierwotne puszczańskie drzewostany były bardzo bogate pod względem składu gatunkowego i struktury warstwowej. Rosły tam nie tylko stare, potężne drzewa, ale również wiele krzewów, mniejszych, osłoniętych od światła drzew, bogate runo oraz młode drzewa, które urosły między leżącymi pniami.

Obszar Polski porastała niegdyś puszcza, ciągnąca się od stepów wschodu po zachodnioeuropejskie lasy liściaste. Lasy te były bogate w zwierzynę. Żyły w nich m.in. tury, żubry, niedźwiedzie, łosie, wilki, rysie oraz żbiki.

Przypisy
  1. ↑ Witold Doroszewski (red.): puszcza. W: Słownik języka polskiego [on-line]. PWN. [dostęp 2016-03-03].

…..

https://sjp.pwn.pl/doroszewski/puszcza;5488173.html

…..

Puszcza / Po’S”+C”a

https://pl.wiktionary.org/wiki/puszcza

puszcza (język polski)

puszcza (1.1)
wymowa:
IPA: [ˈpuʃʧ̑a], AS: [pušča]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) dziki, pierwotny las o dużej powierzchni; zob. też puszcza w Wikipedii
(1.2) daw. pustkowie

czasownik, forma fleksyjna

(2.1) 3. os. lp tryb oznajmujący od: puszczać
odmiana:
(1.1–2)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik puszcza puszcze
dopełniacz puszczy puszcz
celownik puszczy puszczom
biernik puszczę puszcze
narzędnik puszczą puszczami
miejscownik puszczy puszczach
wołacz puszczo puszcze
(2.1) zob. puszczać
przykłady:
(1.2) A Mojżesz pasł trzodę Jetra, świekra swego, kapłana Madyjańskiego; i zagnał trzodę na puszczą, a przyszedł do góry Bożej, do Horeb (…)[1] (sic!)
synonimy:
(1.2) daw. pustynia
hiperonimy:
(1.1) las
wyrazy pokrewne:
rzecz. pustynnienie n, pustelniczka ż, puszczak m, Puszczak m, pustkowie n, puszczyk m, pustelnik m, pustka ż, pustynia ż, puszczanin mos, pustelnica ż
przym. puszczański
związki frazeologiczne:
gdy jeleń wejdzie w moją puszczę, to jeleń mój • głos wołającego na puszczy • lepszy zając w miechu od niedźwiedzia w puszczy • nie podobała się Żydom na puszczy manna
etymologia:
prasł. *puťa < prasł. *pȗstъ
uwagi:
(1.1) zob. też puszcza w Wikicytatach
tłumaczenia:
(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: pustkowie
źródła:
  1. ↑ Stary Testament, Księga Wyjścia 3:1, przekład Biblii gdańskiej

UWAGA!

Nic o tej rzekomej prasł. *puťa nie znalazłem. Dziwne, że anglojęzyczna wiki podaje dźwięczne pierwowzór dla tego słowa, patrz poniżej!

Czy rzekoma prasł. *puťa logicznie nie znaczy, że wg polskiej wiki zanikł dźwięk zapisywany znakiem S, a  jednocześnie ponownie nastąpiła „depalatalizaja słowiańska, a właściwie lechicka”, patrz Proto-Slavic *pušča  widoczna w angielskojęzycznej wiki?!! 😈

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/puszcza

puszcza

Polish

Polish Wikipedia has an article on: Puszcza

Etymology

From Proto-Slavic *pušča.

Pronunciation
Noun

puszcza f

  1. primeval forest
    Puszcza Białowieska – Białowieża Forest
  2. (archaic) wilderness, wasteland
Declension
declension of puszcza
singular plural
nominative puszcza puszcze
genitive puszczy puszcz
dative puszczy puszczom
accusative puszczę puszcze
instrumental puszczą puszczami
locative puszczy puszczach
vocative puszczo puszcze
Synonyms
Related terms
verbs related to puszcza
adjectives related to puszcza
See also
Verb

puszcza

  1. third-person singular present of puszczać
Further reading
  • puszcza in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • puszcza in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/pušča&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/pušča.

UWAGA!

Dla porównania:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Puszcza_Białowieska

https://be.wikipedia.org/wiki/Белавежская_пушча

https://cs.wikipedia.org/wiki/Bělověžský_prales

https://hr.wikipedia.org/wiki/Bjelovjeska_šuma

https://ru.wikipedia.org/wiki/Беловежская_пуща

https://sl.wikipedia.org/wiki/Beloveška_pušča

https://sr.wikipedia.org/wiki/Бјаловјешка_шума

https://uk.wikipedia.org/wiki/Біловезька_пуща

Widać z jakiego rdzenia pochodzi słowo Puszcza / Po’S”+C”a?

Widać, że j. białoruski i słoweński zachowały pierwotną postać Pra-Słowiańskiego rdzenia PS+C”, podczas gdy j. rosyjski, ukraiński utraciły dźwięk zapisywany znakiem C”, a języki jak czeski, (także słowacki), itd utraciły cały ten rdzeń zupełnie?!!

Dla porównania inne słowo, które ofitzjalnie ma przecież związek ze słowem Puszcza / Po’S”+C”a.

…..

Puszczyk / Po’S”+C”+yK

https://pl.wiktionary.org/wiki/puszczyk

puszczyk (język polski)

puszczyk (1.1)

wymowa:
IPA: [ˈpuʃʧ̑ɨk], AS: [puščyk] wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(1.1) ornit. Strix aluco[1], najczęściej spotykana europejska sowa o donośnym hukaniu; zob. też puszczyk w Wikipedii
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik puszczyk puszczyki
dopełniacz puszczyka puszczyków
celownik puszczykowi puszczykom
biernik puszczyka puszczyki
narzędnik puszczykiem puszczykami
miejscownik puszczyku puszczykach
wołacz puszczyku puszczyki
synonimy:
(1.1) gw. (Górny Śląsk) katus
hiponimy:
(1.1) puszczyk uralski, puszczyk zwyczajny
wyrazy pokrewne:
rzecz. puszczykowate nmos, puszcza ż
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski – Ptaki
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło Strix aluco w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/puszczyk

puszczyk

Polish

puszczyk

Polish Wikipedia has an article on: puszczyk

Etymology

puszcza +‎ -yk

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈpuʂ.t͡ʂɨk/
Noun

puszczyk m anim

  1. tawny owl
Declension
declension of puszczyk
singular plural
nominative puszczyk puszczyki
genitive puszczyka puszczyków
dative puszczykowi puszczykom
accusative puszczyka puszczyki
instrumental puszczykiem puszczykami
locative puszczyku puszczykach
vocative puszczyku puszczyki
Further reading
  • puszczyk in Polish dictionaries at PWN

UWAGA!

Wg powyższego polski dźwięczny Puszczyk / Po’S”+C”+yK pochodzi od dźwięcznej prasłowiańskiej Puszczy / Po’S”+C”+y.

Ciekawe, że już czeski bezdźwięczny Pustik / Po’S”+T+iK, nie pochodzi od tego samego słowa, (no bo je przecież utracił…), ale od dziwnie jakoś ciągle niespalatalizowanego słowa Pusty / Po’S+Ty, czy może Pustka / Po’S+T+Ka!!!

Odpuszczam sobie dalsze gdybania, bo sam nie wiem, co jest ofitzjalnie gorsze… hehehe

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/puštík#cs

puštík (język czeski)

puštík (1.1)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski żywotny

(1.1) ornit. puszczyk
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik puštík puštíci
dopełniacz puštíka puštíků
celownik puštíkovi / puštíku puštíkům
biernik puštíka puštíky
wołacz puštíku puštíci
miejscownik puštíkovi / puštíku puštících
narzędnik puštíkem puštíky

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/puštík

puštík

Czech

Puštík

Etymology

pustý +‎ -ík

Pronunciation
Noun

puštík m anim

  1. an owl from the genus Strix
Declension
Declension
singular plural
nominative puštík puštíci
genitive puštíka puštíků
dative puštíku/puštíkovi puštíkům
accusative puštíka puštíky
vocative puštíku puštíci
locative puštíku/puštíkovi puštících
instrumental puštíkem puštíky

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/pustý#Czech

pustý

Czech

Etymology

From Proto-Slavic *pustъ

Pronunciation
Adjective

pustý

  1. deserted

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/pustъ

Reconstruction:Proto-Slavic/pustъ

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Balto-Slavic *poustos (Derksen) / *paustas (author?), further etymology is unknown. Cognate with Old Prussian pausto (“wild”).

Adjective

*pȗstъ[1]

  1. empty, desolate, void
Inflection

Accent paradigm c.

Indefinite declension of *pustъ (hard)
Singular Masculine Feminine Neuter
Nominative *pustъ *pusta *pusto
Accusative *pustъ *pustǫ *pusto
Genitive *pusta *pusty *pusta
Locative *pustě *pustě *pustě
Dative *pustu *pustě *pustu
Instrumental *pustomь *pustojǫ *pustomь
Vocative *puste *pusto *pusto
Dual Masculine Feminine Neuter
Nominative *pusta *pustě *pustě
Accusative *pusta *pustě *pustě
Genitive *pustu *pustu *pustu
Locative *pustu *pustu *pustu
Dative *pustoma *pustama *pustoma
Instrumental *pustoma *pustama *pustoma
Vocative *pusta *pustě *pustě
Plural Masculine Feminine Neuter
Nominative *pusti *pusty *pusta
Accusative *pusty *pusty *pusta
Genitive *pustъ *pustъ *pustъ
Locative *pustěxъ *pustaxъ *pustěxъ
Dative *pustomъ *pustamъ *pustomъ
Instrumental *pusty *pustami *pusty
Vocative *pusti *pusty *pusta
Definite declension of *pustъ (hard)
Singular Masculine Feminine Neuter
Nominative *pustъjь *pustaja *pustoje
Accusative *pustъjь *pustǫjǫ *pustoje
Genitive *pustajego *pustyję *pustajego
Locative *pustějemь *pustěji *pustějemь
Dative *pustujemu *pustěji *pustujemu
Instrumental *pustyjimi *pustǫjǫ *pustyjimi
Vocative *pustъjь *pustaja *pustoje
Dual Masculine Feminine Neuter
Nominative *pustaja *pustěji *pustěji
Accusative *pustaja *pustěji *pustěji
Genitive *pustuju *pustuju *pustuju
Locative *pustuju *pustuju *pustuju
Dative *pustyjima *pustyjima *pustyjima
Instrumental *pustyjima *pustyjima *pustyjima
Vocative *pustaja *pustěji *pustěji
Plural Masculine Feminine Neuter
Nominative *pustiji *pustyję *pustaja
Accusative *pustyję *pustyję *pustaja
Genitive *pustъjixъ *pustъjixъ *pustъjixъ
Locative *pustyjixъ *pustyjixъ *pustyjixъ
Dative *pustyjimъ *pustyjimъ *pustyjimъ
Instrumental *pustyjimi *pustyjimi *pustyjimi
Vocative *pustiji *pustyję *pustaja

Derived terms

Descendants
Further reading
References
  1. ^ Derksen, Rick (2008), “*pȗstъ”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 424: “adj. o (c) ‘empty, desolate’”

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Balto-Slavic/poustos&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/poustos.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Balto-Slavic/paustas&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/paustas.

…..

A oto trochę słów powiązanych z tym  ofitzjalnie nieznanym pierwotnym tzw. PIE źródłosłowem i jego znaczeniem. W tym pierwszym przypadku w j. polskim nie ma nawet zająknięcia skąd wzięła się nazwa Puszta,.. bo bo i po co, nieprawdaż?

…..

https://pl.wikipedia.org/wiki/Puszta

https://en.wikipedia.org/wiki/Pannonian_Steppe

(…) The word Puszta means „plains„, a vast wilderness of shrubs and grassland. The name comes from an adjective of the same form, meaning „waste, barren, bare”. Puszta is ultimately a Slavic loanword in Hungarian (compare Serbo-Croatian and Bulgarian pust and Polish pusty, both meaning bare or empty). (…)

…..

Puszta / Po‚S”+Ta

https://pl.wiktionary.org/wiki/puszta

puszta (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈpuʃta], AS: [pušta]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) geogr. step na Wielkiej Nizinie Węgierskiej; zob. też puszta w Wikipedii
odmiana:
(1.1) blm

przypadek liczba pojedyncza
mianownik puszta
dopełniacz puszty
celownik puszcie
biernik pusztę
narzędnik pusztą
miejscownik puszcie
wołacz puszto
etymologia:
(1.1) węg. puszta[1]
uwagi:
(1.1) por. step • pampa • preria
źródła:
  1. ↑ Hasło puszta w: Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. 1995 i nn.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/puszta

puszta

English

Noun

puszta (plural pusztas)

  1. Alternative spelling of pusta

Hungarian

Etymology

Borrowed from a Slavic language. Compare Serbo-Croatian pust and Polish pusty.[1]

Pronunciation
  • IPA(key): [ˈpustɒ]
  • Hyphenation: pusz‧ta
Adjective

puszta (comparative pusztább, superlative legpusztább)

  1. bare
    Synonyms: csupasz, pőre
Derived terms
Noun

puszta (plural puszták)

  1. plain (an expanse of land with relatively low relief)
  2. (specifically, often capitalized) Pannonian Steppe
Declension
Inflection (stem in long/high vowel, back harmony)
singular plural
nominative puszta puszták
accusative pusztát pusztákat
dative pusztának pusztáknak
instrumental pusztával pusztákkal
causal-final pusztáért pusztákért
translative pusztává pusztákká
terminative pusztáig pusztákig
essive-formal pusztaként pusztákként
essive-modal — —
inessive pusztában pusztákban
superessive pusztán pusztákon
adessive pusztánál pusztáknál
illative pusztába pusztákba
sublative pusztára pusztákra
allative pusztához pusztákhoz
elative pusztából pusztákból
delative pusztáról pusztákról
ablative pusztától pusztáktól
non-attributive
possessive – singular		 pusztáé pusztáké
non-attributive
possessive – plural		 pusztáéi pusztákéi
Possessive forms of puszta
possessor single possession multiple possessions
1st person sing. pusztám pusztáim
2nd person sing. pusztád pusztáid
3rd person sing. pusztája pusztái
1st person plural pusztánk pusztáink
2nd person plural pusztátok pusztáitok
3rd person plural pusztájuk pusztáik
Derived terms
References
  1. ^ Zaicz, Gábor. Etimológiai szótár: Magyar szavak és toldalékok eredete (’Dictionary of Etymology: The origin of Hungarian words and affixes’). Budapest: Tinta Könyvkiadó, 2006, →ISBN

…..

Pusty / Po’S+Ty

https://pl.wiktionary.org/wiki/pusty

pusty (język polski)

puste (1.1) butelki

pusta (1.1) droga

wymowa:
wymowa ?/i, IPA: [ˈpustɨ], AS: [pusty]
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) niezawierający niczego
(1.2) przen. nierozważny, głupi, bezmyślny
(1.3) gw. (Bukowina) o dziecku: niegrzeczny[1]
odmiana:
(1.1–2)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mos/mzw mrz ż n mos nmos
mianownik pusty pusta puste puści puste
dopełniacz pustego pustej pustego pustych
celownik pustemu pustej pustemu pustym
biernik pustego pusty pustą puste pustych puste
narzędnik pustym pustą pustym pustymi
miejscownik pustym pustej pustym pustych
wołacz pusty pusta puste puści puste
przykłady:
(1.1) Zjadła zupę i teraz miska jest pusta.
kolokacje:
(1.1) pusta struna • pusty dźwięk • pusty dom / pokój / … • pusta kartka • pusty żołądek
(1.2) pusty człowiek • pusty frazes / śmiech
synonimy:
(1.1) przest. próżny
antonimy:
(1.1) pełny, wypełniony
wyrazy pokrewne:
rzecz. pustka ż, pustkowie n, pustynia ż, pustactwo n, pustość ż, pustota ż, pustak mos/mrz, pustać ż
czas. pustoszyć, opuszczać, opustoszyć, spustoszyć
przym. pustacki, opuszczony, opustoszały, spustoszony, puściuteńki, puściusieńki, puściutki, puściuśki
przysł. pusto, pustacko, puściuteńko, puściutko
związki frazeologiczne:
mieć pustą kieszeń / mieć puste kieszenie • przelewać z pustego w próżne • z pustego i Salomon nie naleje • z pustego kłosa pszenicy nie wymłócisz • za Augusta ziemia pusta • biegać jak żyd po pustym sklepie • przyjść z pustymi rękami • odejść z pustymi rękami • zbiór pusty
etymologia:
prasł. pust
tłumaczenia:
(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: głupi
(1.3) zobacz listę tłumaczeń w haśle: niegrzeczny
źródła:
  1. ↑ Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 136; dostęp: 26 listopada 2018.

UWAGA!

Pytanie za 100 punktów:

Dlaczego polski Puszczyk / Po’S”+C”+yK spalatalizował się w tzw. 13w,.. ale Pusty / Po’S+Ty nie i nie został Puscykiem / Po’S+Cy+K+ieM, hm?!! Czyż i tu i tu nie jest to jeden i ten sam Pra-Słowiański rdzeń, hm?

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/pusty#Polish

pusty

Lower Sorbian

Etymology

From Proto-Slavic *pustъ (“empty”). Cognate with Upper Sorbian pusty, Polish pusty, Czech pustý, Old Church Slavonic поустъ (pustŭ), and Russian пусто́й (pustój).

Pronunciation
Adjective

pusty (comparative pusćejšy, superlative nejpusćejšy, adverb pusto)

  1. desolate, deserted
  2. empty (destitute of effect, sincerity, or sense)
Declension
Declension of pusty
Masculine singular Feminine singular Neuter singular Dual Plural
Nominative pusty pusta puste pustej puste
Genitive pustego pusteje pustego pusteju pustych
Dative pustemu pustej pustemu pustyma pustym
Accusative pusty
pustego (animate)		 pustu puste pustej
pusteju (animate)		 puste
pustych (optional animate form)
Instrumental pustym pusteju pustym pustyma pustymi
Locative pustem pustej pustem pustyma pustych

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *pustъ.

Pronunciation
Adjective

pusty (comparative bardziej pusty, superlative najbardziej pusty, adverb pusto)

  1. empty
  2. uninhabited
  3. (incomparable) blank (free from writing, printing, or marks; having an empty space to be filled in)
  4. hollow
Declension
declension of pusty
case singular plural
m pers or m anim m inan n f m pers other
nominative, vocative pusty puste pusta puści puste
genitive pustego pustej pustych
dative pustemu pustym
accusative pustego pusty puste pustą pustych puste
instrumental pustym pustymi
locative pustej pustych
Antonyms
Further reading
  • pusty in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • pusty in Polish dictionaries at PWN

…..

Pusto / Po’S+To

https://pl.wiktionary.org/wiki/pusto#pl

pusto (język polski)

znaczenia:

przysłówek

(1.1) tak, że zauważalny jest brak czegoś lub kogoś
(1.2) w sposób nieprzemyślany
składnia:
(1.1) zwykle w orzeczniku
synonimy:
(1.1) jałowo
(1.2) bezmyślnie, beztrosko, głupkowato
wyrazy pokrewne:
przym. pusty
rzecz. pustak mos/mrz
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/pusto

pusto

Polish

Pronunciation
Adverb

pusto

  1. emptily
Further reading
  • pusto in Polish dictionaries at PWN

…..

Pustka / Po’S+T+Ka

https://pl.wiktionary.org/wiki/pustka

pustka (język polski)

wymowa:
wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) teren niezaludniony lub opuszczony, obszar niezagospodarowany
(1.2) pusta, niewypełniona przestrzeń
(1.3) stan emocjonalny spowodowany utratą kogoś bliskiego
odmiana:
(1.1–3)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik pustka pustki
dopełniacz pustki pustek
celownik pustce pustkom
biernik pustkę pustki
narzędnik pustką pustkami
miejscownik pustce pustkach
wołacz pustko pustki
synonimy:
(1.1) dziura, luka, próżnia
antonimy:
(1.1) istnienie, obecność, pełnia
wyrazy pokrewne:
rzecz. pustość ż, pustak m, pustać ż, pustkowie n, pustelnik mos/mzw, pustoszenie n
czas. pustoszyć
przym. pusty, puściusieńki, puściuteńki, puściutki, puściuśki
przysł. pusto
związki frazeologiczne:
mieć pustkę w kieszeni / mieć pustki w kieszeni
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/pustka

pustka

Polish

Pronunciation
Noun

pustka f

  1. void
  2. emptiness
Declension
declension of pustka
singular plural
nominative pustka pustki
genitive pustki pustek
dative pustce pustkom
accusative pustkę pustki
instrumental pustką pustkami
locative pustce pustkach
vocative pustko pustki
Related terms
Further reading
  • pustka in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • pustka in Polish dictionaries at PWN

UWAGA!

Język czeski, a także słowacki itd. utracił znaczenie słowa Pustka / Po’S+T+Ka i na określenie tego znaczenia używa innego słowa i rdzenia, patrz:

https://pl.wiktionary.org/wiki/prázdnota#cs

https://en.wiktionary.org/wiki/prázdnota

https://en.wiktionary.org/wiki/prázdný#Czech

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/porzdьnъ

https://en.wiktionary.org/wiki/próżny#Polish

https://pl.wiktionary.org/wiki/próżny

https://en.wiktionary.org/wiki/próżnia#Polish

https://pl.wiktionary.org/wiki/próżnia

https://en.wiktionary.org/wiki/opróżnić#Polish

https://pl.wiktionary.org/wiki/opróżnić

https://pl.wiktionary.org/wiki/opróżniać#pl

UWAGA!

Wygląda na to, że słowo to pochodzi od rdzenia P+RG, jak Próg / P+Ro’G, a ten od RG / RZ”, czyli od… Pustego Rogu!!! Napiszę o tym oddzielny wpis!

…..

Pustkowie / Po’S+T+Ko+Wie

https://pl.wiktionary.org/wiki/pustkowie#pl

pustkowie (język polski)

pustkowie (1.1)

pustkowie (1.1)

wymowa:
IPA: [puˈstkɔvʲjɛ], AS: [pustkovʹi ̯e], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j 
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) książk. miejsce lub obszar niezamieszkany przez ludzi, puste
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik pustkowie pustkowia
dopełniacz pustkowia pustkowi
celownik pustkowiu pustkowiom
biernik pustkowie pustkowia
narzędnik pustkowiem pustkowiami
miejscownik pustkowiu pustkowiach
wołacz pustkowie pustkowia
kolokacje:
(1.1) dom na pustkowiu
synonimy:
(1.1) bezludzie, dzicz, głusza, odludzie, pustać, pustka, pustynia; daw. puszcza
wyrazy pokrewne:
rzecz. pustka ż, puszcza ż, pustak mos/mrz, pustać ż
przym. pusty
czas. pustoszyć
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/pustkowie

pustkowie

Polish

Etymology

From pustka +‎ -owie.

Pronunciation
  • IPA(key): /puˈstkɔ.vʲɛ/
Noun

pustkowie n

  1. (literary) wasteland, desolation
Declension
declension of pustkowie
singular plural
nominative pustkowie pustkowia
genitive pustkowia pustkowi
dative pustkowiu pustkowiom
accusative pustkowie pustkowia
instrumental pustkowiem pustkowiami
locative pustkowiu pustkowiach
vocative pustkowie pustkowia
Further reading
  • pustkowie in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • pustkowie in Polish dictionaries at PWN

…..

Pustynia / Po’S+Ty+Nia

https://pl.wiktionary.org/wiki/pustynia

pustynia (język polski)

pustynia (1.1)

pustynia (1.3)

wymowa:
wymowa ?/i, IPA: [puˈstɨ̃ɲa], AS: [pustỹńa], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• -ni…
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) geogr. teren niemal całkowicie pozbawiony roślinności na skutek małej ilości opadów; zob. też pustynia w Wikipedii
(1.2) przen. teren niezamieszkany, niezagospodarowany[1]
(1.3) daw. mieszkanie pustelnika, pustelnia[1]
odmiana:
(1.1–3)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik pustynia pustynie
dopełniacz pustyni pustyń
celownik pustyni pustyniom
biernik pustynię pustynie
narzędnik pustynią pustyniami
miejscownik pustyni pustyniach
wołacz pustynio pustynie
przykłady:
(1.1) Przed wędrowcami rozciągała się Sahara, największa pustynia świata.
(1.2) Po wojnie Warszawa była prawdziwą pustynią.
kolokacje:
(1.1) pustynia piaszczysta / kamienista / lodowa
synonimy:
(1.1) daw. puszcza
(1.2) pustkowie
(1.3) pustelnia
hiponimy:
(1.1) serir, hamada, erg, reg, kewir, takyr, plaja
wyrazy pokrewne:
rzecz. pustynnik m, pustynność ż, pustelnia ż, pustelnica ż, pustelnik m, pustelniczka ż, pustka ż, pustynnienie n
czas. pustynnieć ndk., pustoszyć ndk., spustoszyć dk., pustoszeć ndk.
przym. pustynny, pusty, pustelniczy
przysł. pustynnie, pusto, pustelniczo
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Skocz do:1,0 1,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło pustynia w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/pustynia#Polish

pustynia

Polish

pustynia

Etymology

From Proto-Slavic *pustyni

Pronunciation
Noun

pustynia f

  1. desert (barren area)
Declension
declension of pustynia
singular plural
nominative pustynia pustynie
genitive pustyni pustyń
dative pustyni pustyniom
accusative pustynię pustynie
instrumental pustynią pustyniami
locative pustyni pustyniach
vocative pustynio pustynie
Further reading
  • pustynia in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • pustynia in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/pustyni

Reconstruction:Proto-Slavic/pustyni

Proto-Slavic

Etymology

*pustъ +‎ *-yni

Noun

*pustyni f

  1. desert, wilderness, wasteland
Declension
Declension of *pustyni (ī-stem)
Singular Dual Plural
Nominative *pustyni *pustyňi *pustyňę̇
Accusative *pustyňǫ *pustyňi *pustyňę̇
Genitive *pustyňę̇ *pustyňu *pustyňь
Locative *pustyňi *pustyňu *pustyňasъ, *pustyňaxъ*
Dative *pustyňi *pustyňama *pustyňamъ
Instrumental *pustyňejǫ, *pustyňǫ** *pustyňama *pustyňami
Vocative *pustyňe *pustyňi *pustyňę̇
* -asъ is the expected Balto-Slavic form but is found only in some Old Czech documents; -axъ is found everywhere else and is formed by analogy with other locative plurals in -xъ.
** The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).
Descendants

…..

A teraz w nawiązaniu do Puszczyka dla porównania nazwy innych ptaków, których nazwy brzmią dziwnie podobnie… Dlaczego one nie spalatalizowały się jakoś w tym tzw. 13w, no do nie wiem… 🙂

…..

Pustułka / Po’S+T+o’L”+Ka

https://pl.wiktionary.org/wiki/pustułka

pustułka (język polski)

pustułka (1.1)

pustułka (1.2)

wymowa:
IPA: [puˈstuwka], AS: [pustuu̯ka]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) ornit. Falco tinnunculus[1], barwny, drapieżny ptak eurazjatycki; zob. też pustułka zwyczajna w Wikipedii
(1.2) bot. rodzaj porostów; zob. też Hypogymnia w Wikipedii
odmiana:
(1.1–2)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik pustułka pustułki
dopełniacz pustułki pustułek
celownik pustułce pustułkom
biernik pustułkę pustułki
narzędnik pustułką pustułkami
miejscownik pustułce pustułkach
wołacz pustułko pustułki
przykłady:
(1.1) W ostatnich latach coraz liczniej pustułki zimują również w Polsce wschodniej[2].
(1.2) Pustułka pęcherzykowata jest najbardziej rozpowszechnionym porostem listkowatym w Polsce (…)[3]
kolokacje:
(1.1) pustułka zwyczajna
(1.2) pustułka brunatniejąca • pustułka Bittera • pustułka oprószona • pustułka pęcherzykowata • pustułka rurkowata • pustułka rozdęta
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski – Ptaki
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło Falco tinnunculus w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
  2. ↑ Pustułka, ptaki-rolnictwo.bocian.org.pl
  3. ↑ Pustułka pęcherzykowata, przyrodniczek.pl

https://en.wiktionary.org/wiki/pustułka

https://pl.wikipedia.org/wiki/Pustułeczka

https://en.wikipedia.org/wiki/Lesser_kestrel

…..

Puchacz / Po'(c)H+aC”

https://pl.wiktionary.org/wiki/puchacz

puchacz (język polski)

puchacz (1.1)

wymowa:
IPA: [ˈpuxaʧ̑], AS: [puχač]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(1.1) ornit. największa występująca w Polsce sowa; zob. też puchacz w Wikipedii

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) środ. oszust karciany grający nocą[1]
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik puchacz puchacze
dopełniacz puchacza puchaczy / puchaczów
celownik puchaczowi puchaczom
biernik puchacza puchacze
narzędnik puchaczem puchaczami
miejscownik puchaczu puchaczach
wołacz puchaczu puchacze
przykłady:
(1.1) Wrona gdzieniegdzie kracze i puchają puchacze[2].
kolokacje:
(1.1) puchacz huka / pohukuje
synonimy:
(1.1) sowa
wyrazy pokrewne:
czas. puchać
etymologia:
st.pol. puhacz < st.pol. pohukanie[3]
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski – Ptaki
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Hasło puchacz w: Gry i zabawy środowisk dewiacyjnych w: Anna Piotrowicz, Słownictwo i frazeologia życia towarzyskiego w polskiej leksykografii XX wieku, s. 102, Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM, 2004, ISBN 83-232-1378-X.
  2. ↑ Adam Mickiewicz: Lilie.
  3. ↑ Maciej Malinowski, Jak ogurek stał się… ogórkiem!, „Obcy język polski”

https://en.wiktionary.org/wiki/puchacz

https://pl.wikipedia.org/wiki/Puchacz_zwyczajny

https://en.wikipedia.org/wiki/Eurasian_eagle-owl

…..

Puchać / Po'(c)H+aC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/puchać#pl

puchać (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈpuxaʨ̑], AS: [puχać]
znaczenia:

czasownik nieprzechodni niedokonany

(1.1) neologizm hukać
odmiana:
(1.1) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik puchać
czas teraźniejszy pucham puchasz pucha puchamy puchacie puchają
czas przeszły m puchałem puchałeś puchał puchaliśmy puchaliście puchali
ż puchałam puchałaś puchała puchałyśmy puchałyście puchały
n puchałom puchałoś puchało
tryb rozkazujący niech pucham puchaj niech pucha puchajmy puchajcie niech puchają
przykłady:
(1.1) Wrona gdzieniegdzie kracze i puchają puchacze[1].
(1.1) Księżyc na młodziku i puchają puchacze; no bo ktoś musi puchać[2].
synonimy:
(1.1) hukać
wyrazy pokrewne:
rzecz. puchacz m, puchanie n
etymologia:
(1.1) pol. puchacz + hukać
uwagi:
(1.1) słowo nie jest powszechnie używane w języku polskim
tłumaczenia:
(1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: hukać
źródła:
  1. ↑ Adam Mickiewicz, Lilie.
  2. ↑ Konstanty Ildefons Gałczyński, Straszna ballada wielkanocna o zatopionej szynce, prawdopodobnie nawiązanie do Mickiewicza.

…..

A teraz słowa, które są zbudowane na tym samym bezdźwięcznym rdzeniu P(c)H, ale niby nie mają tego samego znaczenia, co Puszcza / Po’S”+C”a, itp.

…..

Puchnąć / Po'(c)H+Na”C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/puchnąć

puchnąć (język polski)

ręka puchnie (1.1)

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. spuchnąć)

(1.1) stawać się obrzękniętym
(1.2) być przepełnionym
(1.3) pot. tracić siły, słabnąć
przykłady:
(1.1) Stary numer polegał na tym, iż kilka godzin przed występem brało się duży kamień i waliło z dziesięciominutowymi przerwami w nadgarstek – czerwieniał i puchł błyskawicznie[1].
synonimy:
(1.1) nabrzmiewać
wyrazy pokrewne:
czas. spuchnąć
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Mariusz Sieniewicz, Żydówek nie obsługujemy, 2005, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/puchnąć

puchnąć

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *puxnǫti.

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈpux.nɔɲt͡ɕ/
Verb

puchnąć impf (perfective opuchnąć or napuchnąć)

  1. (intransitive) to swell
Conjugation
Conjugation of puchnąć impf
singular plural
person m f n m pers m anim or m inan or f or n
infinitive puchnąć
present tense 1st puchnę puchniemy
2nd puchniesz puchniecie
3rd puchnie puchną
past tense 1st puchnąłem puchnęłam puchnęliśmy puchnęłyśmy
2nd puchnąłeś puchnęłaś puchnęliście puchnęłyście
3rd puchnął puchnęła puchnęło puchnęli puchnęły
future tense 1st będę puchnął1 będę puchnęła1 będziemy puchnęli1 będziemy puchnęły1
2nd będziesz puchnął1 będziesz puchnęła1 będziecie puchnęli1 będziecie puchnęły1
3rd będzie puchnął1 będzie puchnęła1 będzie puchnęło1 będą puchnęli1 będą puchnęły1
conditional 1st puchnąłbym puchnęłabym puchnęlibyśmy puchnęłybyśmy
2nd puchnąłbyś puchnęłabyś puchnęlibyście puchnęłybyście
3rd puchnąłby puchnęłaby puchnęłoby puchnęliby puchnęłyby
imperative 1st — puchnijmy
2nd puchnij puchnijcie
3rd niech puchnie niech puchną
active adjectival participle puchnący puchnąca puchnące puchnący puchnące
contemporary adverbial participle puchnąc
impersonal past puchnięto
verbal noun puchnięcie
1 or: będę puchnąć, będziesz puchnąć etc.

or

Conjugation of puchnąć impf
singular plural
person m f n m pers m anim or m inan or f or n
infinitive puchnąć
present tense 1st puchnę puchniemy
2nd puchniesz puchniecie
3rd puchnie puchną
past tense 1st puchłem puchłam puchliśmy puchłyśmy
2nd puchłeś puchłaś puchliście puchłyście
3rd puchł puchła puchło puchli puchły
future tense 1st będę puchł1 będę puchła1 będziemy puchli1 będziemy puchły1
2nd będziesz puchł1 będziesz puchła1 będziecie puchli1 będziecie puchły1
3rd będzie puchł1 będzie puchła1 będzie puchło1 będą puchli1 będą puchły1
conditional 1st puchłbym puchłabym puchlibyśmy puchłybyśmy
2nd puchłbyś puchłabyś puchlibyście puchłybyście
3rd puchłby puchłaby puchłoby puchliby puchłyby
imperative 1st — puchnijmy
2nd puchnij puchnijcie
3rd niech puchnie niech puchną
active adjectival participle puchnący puchnąca puchnące puchnący puchnące
contemporary adverbial participle puchnąc
impersonal past puchnięto
verbal noun puchnięcie
1 or: będę puchnąć, będziesz puchnąć etc.
Synonyms
Related terms
Further reading
  • puchnąć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • puchnąć in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/puxnǫti

Reconstruction:Proto-Slavic/puxnǫti

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Balto-Slavic *pauš– + Proto-Slavic *-nǫti, from Proto-Indo-European *pews–. Cognate with Lithuanian pũsti  (“to blow”), 1sg. puciù, pùsti (“to inflate”), 1sg. puntù, pūslė̃ (“blister, bladder”), Norwegian føysa (“to swell”), Sanskrit  पुष्यति (púṣyati, “to thrive”), Latin pustula (“bubble”), possibly Ancient Greek φῡσάω (phūsáō, “to snort”), φῦσα (phûsa,  “bellows, bubble”), Old Armenian փուք (pʿukʿ, “breath”).

Verb

*puxnǫti

  1. to swell
Inflection
  • 1sg. *puxnǫ

This verb needs an inflection-table template.

Related terms
  • *puxati (“to swell? to blow?”)

Descendants

  • West Slavic:
References
  • Černyx, P. Ja. (1999), “пу́хнуть”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 85
  • Derksen, Rick (2008), “*puxnǫti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 423
  • Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пу́хнуть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Balto-Slavic/pauš-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/pauš-.

UWAGA!

Podaje tu tę bałto-słowiańska lipę jedynie jako przykład ofitzjalnie odtfoszonego dowodu potwierdzającego pierwotną wysokoenergetyczność rdzenia PS, wobec ofitzjalnie wtórnie ubezdźwięcznionego rdzenia P(c)H. Jak widać tzw. rough breathing działa, jak zwykle! 🙂

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/puxati

Reconstruction:Proto-Slavic/puxati

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Balto-Slavic *pauš– + Proto-Slavic *-nǫti, from Proto-Indo-European *pews–. Cognate with Lithuanian pũsti  (“to blow”), 1sg. puciù, pùsti (“to inflate”), 1sg. puntù, pūslė̃ (“blister, bladder”), Norwegian føysa (“to swell”), Sanskrit  पुष्यति (púṣyati, “to thrive”), Latin pustula (“bubble”), possibly Ancient Greek φῡσάω (phūsáō, “to snort”), φῦσα (phûsa,  “bellows, bubble”), Old Armenian փուք (pʿukʿ, “breath”).

Verb

*puxàti impf[1][2]

  1. to blow? to swell?
Inflection
Conjugation of *puxati (impf., -a/j-, s-aorist, accent paradigm ?)
Suffix: *-ati
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*puxanьje *puxati *puxatъ *puxalъ
Participles
Tense Past Present
Passive *puxanъ *pušemъ
Active *puxavъ *pušę
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *puxaxъ *puxa *puxa *pušǫ *pušeši *pušetь
Dual *puxaxově *puxasta *puxaste *puševě *pušeta *pušete
Plural *puxaxomъ *puxaste *puxašę *pušemъ *pušete *pušǫtь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *puxaaxъ *puxaaše *puxaaše — *puši *puši
Dual *puxaaxově *puxaašeta *puxaašete *pušivě *pušita —
Plural *puxaaxomъ *puxaašete *puxaaxǫ *pušimъ *pušite —
Conjugation of *puxati (impf., -a-, s-aorist, accent paradigm ?)
Suffix: *-ati
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*puxanьje *puxati *puxatъ *puxalъ
Participles
Tense Past Present
Passive *puxanъ *puxajemъ
Active *puxavъ *puxaję
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *puxaxъ *puxa *puxa *puxajǫ *puxaješi *puxajetь
Dual *puxaxově *puxasta *puxaste *puxajevě *puxajeta *puxajete
Plural *puxaxomъ *puxaste *puxašę *puxajemъ *puxajete *puxajǫtь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *puxaaxъ *puxaaše *puxaaše — *puxaji *puxaji
Dual *puxaaxově *puxaašeta *puxaašete *puxajivě *puxajita —
Plural *puxaaxomъ *puxaašete *puxaaxǫ *puxajimъ *puxajite —
Related terms
Derived terms
Descendants
Further reading
References
  1. ^ Derksen, Rick (2008), “*puxati”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 423: “v.”
  2. ^ Snoj, Marko (2016), “pūhati”, in Slovenski etimološki slovar, Ljubljana: Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, →ISBN: “*puxa̋ti”

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/pyxati

Reconstruction:Proto-Slavic/pyxati

Proto-Slavic

Etymology

Iterative counter-part of *puxati (“to blow”), from Proto-Indo-European *pews– (“to puff”). The -x- is due to RUKI law. Cognate with Sanskrit पुष्यति (púṣyati, “to thrive”) and akin to Ancient Greek φῡσᾰ́ω (phūsáō, “to blow, to swell”),  Lithuanian puškuoti (“to puff”), Latvian pūst (“to blow, to whiff”).

Verb

*pyxati impf (perfective *pyxnǫti)[1][2]

  1. to breath heavily
  2. to groan, to puff
Inflection
Conjugation of *pyxati (impf., -a/j-, s-aorist, accent paradigm a)
Suffix: *-ati
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*pyxanьje *pyxati *pyxatъ *pyxalъ
Participles
Tense Past Present
Passive *pyxanъ *pyšemъ
Active *pyxavъ *pyšę
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pyxaxъ *pyxa *pyxa *pyšǫ *pyšeši *pyšetь
Dual *pyxaxově *pyxasta *pyxaste *pyševě *pyšeta *pyšete
Plural *pyxaxomъ *pyxaste *pyxašę *pyšemъ *pyšete *pyšǫtь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pyxaaxъ *pyxaaše *pyxaaše — *pyši *pyši
Dual *pyxaaxově *pyxaašeta *pyxaašete *pyšivě *pyšita —
Plural *pyxaaxomъ *pyxaašete *pyxaaxǫ *pyšimъ *pyšite —

Reanalyzed in later times among some descendants as:

Conjugation of *pyxati (perf., -a-, s-aorist, accent paradigm a)
Suffix: *-ati
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*pyxanьje *pyxati *pyxatъ *pyxalъ
Participles
Tense Past Present
Passive *pyxanъ —
Active *pyxavъ —
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pyxaxъ *pyxa *pyxa *pyxajǫ *pyxaješi *pyxajetь
Dual *pyxaxově *pyxasta *pyxaste *pyxajevě *pyxajeta *pyxajete
Plural *pyxaxomъ *pyxaste *pyxašę *pyxajemъ *pyxajete *pyxajǫtь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular — — — — *pyxaji *pyxaji
Dual — — — *pyxajivě *pyxajita —
Plural — — — *pyxajimъ *pyxajite —
    Notes:

  • In perfective verbs, present expresses future
Related terms
Derived terms
  • *sъpyxati (“to lose breath (for animals) / air (for objects, e.g. ball or baloon)”)
  • *jьzpyxati (“to exhale air heavily”)
  • *vъpyxati (“to inhale air heavily”)
  • *zapyxati (“to get difficulty breathing”)
Descendants
Further reading
  • Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пыхать”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
  • Duridanov I., Račeva M., Todorov T., editors (1996), “пихам³”, in Български етимологичен речник [Bulgarian Etymological Dictionary] (in Bulgarian), volume 5, Sofia: Bulgarian Academy of Sciences, page 268
References
  1. ^ Olander, Thomas (2001), “pyxati: pyšjǫ pyšjetь”, in Common Slavic accentological word list, Copenhagen: Editiones Olander: “a stønne (PR 133)”
  2. ^ Snoj, Marko (2016), “píhati”, in Slovenski etimološki slovar, Ljubljana: Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, →ISBN: “*pyxa̋ti”

…..

A wiecie, czego mi tu brakuje? Pisałem już o tym np. tu:

https://skrbh.wordpress.com/2019/09/20/201-prosie-przec-pchac-pszenica-piasta-i-inne-dowody-na-pierwotna-obocznosc-pra-slowianskich-rdzeni-01/

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/pьxati

Reconstruction:Proto-Slavic/pьxati

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Balto-Slavic *piš–, from Proto-Indo-European *pis–, from *peys–.

Baltic cognates include Lithuanian pìsti (“to copulate”) (1sg. pisù). Other Indo-European cognates include Sanskrit पिनष्टि  (pináṣṭi, “to crush”), Avestan 𐬀𐬥𐬙-‎ (pišant-, “pushing”), Ancient Greek πτίσσω (ptíssō, “to winnow grain, to crush in a mortar”), Latin pīnsō (“to crush”) (infinitive pīnsere), Middle High German vīsel (“mortar”).

Verb

*pьxàti[1][2]

  1. to push, to shove
Inflection
Conjugation of *pьxati (?, -a/C-, s-aorist, accent paradigm ?)
Suffix: *-ati
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*pьxanьje *pьxati *pьxatъ *pьxalъ
Participles
Tense Past Present
Passive *pьxanъ *pьxomъ
Active *pьxavъ *pьxy
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pьxaxъ *pьxa *pьxa *pьxǫ *pьšeši *pьšetь
Dual *pьxaxově *pьxasta *pьxaste *pьševě *pьšeta *pьšete
Plural *pьxaxomъ *pьxaste *pьxašę *pьšemъ *pьšete *pьxǫtь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pьxaaxъ *pьxaaše *pьxaaše — *pьśi *pьśi
Dual *pьxaaxově *pьxaašeta *pьxaašete *pьśěvě *pьśěta —
Plural *pьxaaxomъ *pьxaašete *pьxaaxǫ *pьśěmъ *pьśěte —
Conjugation of *pьxati (?, -a-, s-aorist, accent paradigm ?)
Suffix: *-ati
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*pьxanьje *pьxati *pьxatъ *pьxalъ
Participles
Tense Past Present
Passive *pьxanъ *pьxajemъ
Active *pьxavъ *pьxaję
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pьxaxъ *pьxa *pьxa *pьxajǫ *pьxaješi *pьxajetь
Dual *pьxaxově *pьxasta *pьxaste *pьxajevě *pьxajeta *pьxajete
Plural *pьxaxomъ *pьxaste *pьxašę *pьxajemъ *pьxajete *pьxajǫtь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pьxaaxъ *pьxaaše *pьxaaše — *pьxaji *pьxaji
Dual *pьxaaxově *pьxaašeta *pьxaašete *pьxajivě *pьxajita —
Plural *pьxaaxomъ *pьxaašete *pьxaaxǫ *pьxajimъ *pьxajite —
Related terms
Descendants
Further reading
  • Černyx, P. Ja. (1999), “пиха́ть”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 36
  • Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пиха́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
References
  1. ^ Derksen, Rick (2008), “*pьxati”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 426: “v. ‘push, shove’”
  2. ^ Snoj, Marko (2016), “pháti”, in Slovenski etimološki slovar, Ljubljana: Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, →ISBN: “*pьxa̋ti”

…..

I jeszcze coś też jednocześnie obocznie puchatego i puszystego jak Puszczyk na koniec…

…..

Puszysty / Po’S”+yS+Ty

https://pl.wiktionary.org/wiki/puszysty

puszysty (język polski)

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) o miękkim i gęstym owłosieniu, futrze lub sierści
(1.2) miękki, lekki, delikatny[1]
(1.3) bujny, obfity
(1.4) miękki i wyrośnięty
(1.5) eufem. z otyłością
odmiana:
(1.1–5)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mos/mzw mrz ż n mos nmos
mianownik puszysty puszysta puszyste puszyści puszyste
dopełniacz puszystego puszystej puszystego puszystych
celownik puszystemu puszystej puszystemu puszystym
biernik puszystego puszysty puszystą puszyste puszystych puszyste
narzędnik puszystym puszystą puszystym puszystymi
miejscownik puszystym puszystej puszystym puszystych
wołacz puszysty puszysta puszyste puszyści puszyste
przykłady:
(1.2) Wieczorny powiew od morza jest chłodny, światło jest miękkie i puszyste, spokojne[2].
synonimy:
(1.5) tęgi, korpulentny, otyły
antonimy:
(1.5) szczupły, chudy
wyrazy pokrewne:
rzecz. puszystość ż, puch mrz
przysł. puszyście, puszysto
przym. puchowy
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło puszysty w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. ↑ Andrzej Bobkowski, Szkice piórkiem : (Francja 1940-1944), 1957, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/puszysty#Polish

puszysty

Polish

Etymology

From puch +‎ -ysty.

Pronunciation
Adjective

puszysty (comparative bardziej puszysty, superlative najbardziej puszysty)

  1. fluffy (soft and pleasant to the touch)
  2. (euphemistic) obese; plump; chubby
Declension
declension of puszysty
case singular plural
m pers or m anim m inan n f m pers other
nominative, vocative puszysty puszyste puszysta puszyści puszyste
genitive puszystego puszystej puszystych
dative puszystemu puszystym
accusative puszystego puszysty puszyste puszystą puszystych puszyste
instrumental puszystym puszystymi
locative puszystej puszystych
Further reading
  • puszysty in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • puszysty in Polish dictionaries at PWN

…..

Puszek / Po’S”+eK

https://pl.wiktionary.org/wiki/puszek

puszek (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) zdrobn. od puch
(1.2) bardzo drobny, delikatny puch
(1.3) miękki płatek do pudrowania twarzy[1]
odmiana:
(1.1–2)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik puszek puszki
dopełniacz puszku puszków
celownik puszkowi puszkom
biernik puszek puszki
narzędnik puszkiem puszkami
miejscownik puszku puszkach
wołacz puszku puszki
(1.3)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik puszek puszki
dopełniacz puszka puszków
celownik puszkowi puszkom
biernik puszek puszki
narzędnik puszkiem puszkami
miejscownik puszku puszkach
wołacz puszku puszki
przykłady:
(1.2) Entomolog zaobserwował brak puszku na odnóżach leśnych pasikoników.
(1.3) Nigdzie nie widzę mojego puszka, który wczoraj upuściłam w garderobie przed spektaklem.
wyrazy pokrewne:
rzecz. puch mrz, Puchatek mos
przym. puchowy, puchaty
etymologia:
pol. puch + -ek
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: puch
źródła:
  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło puszek w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/puszek

puszek

Polish

Pronunciation
Etymology 1

From puch +‎ -ek.

Noun

puszek m inan

  1. Diminutive of puch
Declension
declension of puszek
singular plural
nominative puszek puszki
genitive puszku/puszka puszków
dative puszkowi puszkom
accusative puszek puszki
instrumental puszkiem puszkami
locative puszku puszkach
vocative puszku puszki
Etymology 2
Noun

puszek

  1. genitive plural of puszka
Further reading
  • puszek in Polish dictionaries at PWN

…..

Puchaty / Po'(c)H+aTy

https://pl.wiktionary.org/wiki/puchaty#pl

puchaty (język polski)

znaczenia:

przymiotnik jakościowy

(1.1) pokryty puchem[1]
(1.2) o kłębiastej, puszystej konsystencji
odmiana:
(1.1–2)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mos/mzw mrz ż n mos nmos
mianownik puchaty puchata puchate puchaci puchate
dopełniacz puchatego puchatej puchatego puchatych
celownik puchatemu puchatej puchatemu puchatym
biernik puchatego puchaty puchatą puchate puchatych puchate
narzędnik puchatym puchatą puchatym puchatymi
miejscownik puchatym puchatej puchatym puchatych
wołacz puchaty puchata puchate puchaci puchate
wyrazy pokrewne:
rzecz. puch mrz, puszek mrz
przym. puchowy
etymologia:
pol. puch + -aty
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło puchaty w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

Puch / Po'(c)H

https://pl.wiktionary.org/wiki/puch

puch (język polski)

puch (1.1)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) ornit. rodzaj delikatnego pierza[1][2]
(1.2) zool. delikatne drobne owłosienie na skórze zwierząt[1]
(1.3) anat. pierwsze ludzkie owłosienie[1]
(1.4) bot. drobne włoski okrywające roślinę lub ich część[1][2]
(1.5) pot. coś o miękkiej, puszystej i delikatnej konsystencji[1]
(1.6) przen. śnieg
odmiana:
(1.1–6)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik puch puchy
dopełniacz puchu puchów
celownik puchowi puchom
biernik puch puchy
narzędnik puchem puchami
miejscownik puchu puchach
wołacz puchu puchy
przykłady:
(1.1) Zarówno puch, jak i pierze mogą pochodzić z gęsi lub kaczek[3].
(1.4) Duża ilość puchu z topoli zalega w studzienkach ulicznych.
(1.6) Biały puch upiększył miasto[4].
kolokacje:
(1.1) puch hydrofobowy
(1.4) puch kielichowy
wyrazy pokrewne:
rzecz. puchowiec m, Puchatek m

zdrobn. puszek m
przym. puchowy, puchaty, puszysty
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Skocz do:1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło puch w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. ↑ Skocz do:2,0 2,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło puch w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  3. ↑ 4f.com.pl
  4. ↑ www.gazetakrakowska.pl

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/puch

puch

Polish

Pronunciation
Etymology 1

From Proto-Slavic *puxъ.

Noun

puch m inan (diminutive puszek)

  1. down, fluff (soft, immature feathers)
  2. snow
Declension
declension of puch
singular plural
nominative puch puchy
genitive puchu puchów
dative puchowi puchom
accusative puch puchy
instrumental puchem puchami
locative puchu puchach
vocative puchu puchy
Related terms
Etymology 2
Noun

puch

  1. genitive plural of pucha
Further reading
  • puch in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • puch in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/puxъ

Reconstruction:Proto-Slavic/puxъ

Proto-Slavic

Etymology 1

From Proto-Indo-European *pows– (“to swell, to blow”) or from an onomatopoeic origin.

Noun

*puxъ m

  1. breath, pong
  2. blister
Inflection
Declension of *puxъ (hard o-stem)
Singular Dual Plural
Nominative *puxъ *puxa *puśi
Accusative *puxъ *puxa *puxy
Genitive *puxa *puxu *puxъ
Locative *puśě *puxu *puśěxъ
Dative *puxu *puxoma *puxomъ
Instrumental *puxъmь, *puxomь* *puxoma *puxy
Vocative *puše *puxa *puśi
* -ъmь in North Slavic, -omь in South Slavic.
Related terms
Descendants
References
  • Todorov T., editor (2010), “пух²”, in Български етимологичен речник [Bulgarian Etymological Dictionary] (in Bulgarian), volume 7, Sofia: Bulgarian Academy of Sciences
Etymology 2

From Proto-Indo-European *pewḱs– (“fluff, tail”). Cognate with Proto-Germanic *fuhsaz (“fox”), Proto-Indo-Iranian *púsćas (“tail”).

Noun

*puxъ m

  1. fluff, fur (of mammals)
  2. down (of birds)
Derived terms
Descendants
References
  • Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пух”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
  • Todorov T., editor (2010), “пух¹”, in Български етимологичен речник [Bulgarian Etymological Dictionary] (in Bulgarian), volume 7, Sofia: Bulgarian Academy of Sciences

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/pews-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/pews-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/pewḱs-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/pewḱs-.

…..

To jeszcze wcale nie koniec. Wstańcie z goleni i kolan i Postójcie ze mną, a zaprawdę powiadam Wam, że Powstając, wcale nie będziecie pościć stojąc! 🙂

 

 

 

Skomentuj

Wprowadź swoje dane lub kliknij jedną z tych ikon, aby się zalogować:

Gravatar
Logo WordPress.com

Komentujesz korzystając z konta WordPress.com. ( Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Facebooku

Komentujesz korzystając z konta Facebook. ( Wyloguj /  Zmień )

Anuluj

Połączenie z %s

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.