227 Przed, Przód, Przodek, Przez, Frons, Front, czyli śmierć tzw. Proto-Germanic i wszystkiego, co ma związek z tym nigdy nie istniejącym czymś

gęś przechodzi przez (1.1) drogę

…..

Odwrotnie niż zwykle, zacznę ten wpis od tyłu. Chcę odwrócić Wasza uwagę od tego, że zachodzę Was od Przodu / PR”+oDo’. To stąd tradycyjnie nastąpi mój frontalny atak. Robię tak celowo, ponieważ chcę zwrócić Waszą uwagę na coś wyjątkowo zabawnego.

To co znalazłem jest bardzo słodkie. Myślę, że jest to jeden z najbardziej oczywistych i najważniejszych przykładów ofitzjalnej prusko-nazistowskiej lingwistyczeskiej słowianofobii. Świetnie świadczy on o skrajnie przeciw-logicznym skrzywieniu osób toto wyznających.

Oto poniżej przykład „wiarygodności” ofitzjalnych etymologii i jakości fyfotzenia źródłosłowów słów, jak np. Front / FR+oNT. Słowo to ofitzjalnie niby pochodzi od wymyślonego, ale nie opisanego PIE *bhront–, from root *bhren-…

Niby norma i nie ma w tym nic dziwnego, z tym że  jednocześnie ofitzjalnie jęsykoznaftzfo zupełnie pomija oczywiste Pra-Słowiańskie, a także ciągle używane współczesne słowiańskie odpowiedniki!

Od dawna twierdzę, że ofitzjalne jęsykosnaftzfo to nie jest żadna tam wiarygodna nauka, a jedynie zwykła pustynno-prusko-nazistowska, durna przeciw-słowiańska propaganda! 😦

Jeśli ktoś ma inne zdanie, no to mam tu coś niecoś dla takich niewiernych allo-allo Tomaszków. Może ktoś z nich spróbuje podważyć moje poniższe dowodzenie, patrz:

PR”+eD = PR”+o’D > FRoD > FRoT > FRo(N)T

Zwracam uwagę na występowanie tradycyjnej Pra-Słowiańskiej oboczności rdzeni i końcówek, patrz PR+D, jak Przód / PR”+o’D, czy PR+Z, jak Przez / PR”+eZ, itd.

Przypominam, że o germańskim słowie Fore / FoRe pisałem już w poprzednim wpisie. Tam też obiecałem, że podam źródłosłowy dla słów jak Port / PoR+T, czy Ford / FoR+D, itp. Oto i część z nich. Resztę upowszechnię w kolejnych wpisach niebawem.

Inne tytuły tego wpisu:

227 Peys, Piasta, Pieścić, Pizda, Pięść, Pięć, Piędź, Pięta, Pętać i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni 22

227 Wtórnie ubezdźwięcznione liczebniki indogermańskie i ich wysokoenergetyczne PieRwotne PRa-Słowiańskie rdzenie, PieR+WS”y, PRW, PR 34

…..

https://www.etymonline.com/word/front

front (n.)

late 13c., „forehead,” from Old French front „forehead, brow” (12c.), from Latin frontem (nominative frons) „forehead, brow, front; countenance, expression (especially as an indicator of truthfulness or shame); facade of a building, forepart; external appearance; vanguard, front rank,”

a word of „no plausible etymology” (de Vaan).

Perhaps literally „that which projects,” from PIE *bhront–, from root *bhren- „to project, stand out” (see brink). Or from PIE *ser- (4), „base of prepositions and preverbs with the basic meaning ‚above, over, up, upper‚” [Watkins, not in Pokorny].

Sense „foremost part of anything” emerged in the English word mid-14c.; sense of „the face as expressive of temper or character” is from late 14c. (hence  frontless „shameless,” c. 1600). The military sense of „foremost part of an army” (mid-14c.) led to the meaning „field of operations in contact with the enemy” (1660s); home front is from 1919. Meaning „organized body of political forces” is from 1926.

Sense of „public facade” is from 1891; that of „something serving as a cover for illegal activities” is from 1905. Adverbial phrase in front is from 1610s. Meteorological sense first recorded 1921.

front (v.)

1520s, „have the face toward,” from Middle French fronter, from Old French front (see front (n.)). Meaning „meet face-to-face” is from 1580s. Meaning „serve as a public facade for” is from 1932. Related: Fronted; fronting.

front (adj.)

„relating to the front,” 1610s, from front (n.). Front yard first attested 1767; front door is from 1807. The newspaper front page is attested from 1892; as an adjective in reference to sensational news, 1907.

Related Entries

affront, beachfront, brink, confront, confrontation, effrontery, forefront, frons, frontage, frontal, frontier, frontispiece, frontlet, front-line, home front, storefront, upfront, waterfront

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/front

front

English

Etymology
English Wikipedia has articles on: front

From Middle English front, frunt, frount, borrowed from Old French front, frunt, from Latin frons, frontem (“forehead”).

Pronunciation
Noun

front (countable and uncountable, plural fronts)

  1. The foremost side of something or the end that faces the direction it normally moves.
  2. The side of a building with the main entrance.
  3. A field of activity.
  4. A person or institution acting as the public face of some other, covert group.
    Officially it’s a dry-cleaning shop, but everyone knows it’s a front for the mafia.
  5. (meteorology) The interface or transition zone between two airmasses of different density, often resulting in precipitation. Since the temperaturedistribution is the most important regulator of atmospheric density, a front almost invariably separates airmasses of different temperature.
  6. (military) An area where armies are engaged in conflict, especially the line of contact.
  7. (military) The lateral space occupied by an element measured from the extremity of one flank to the extremity of the other flank.
  8. (military) The direction of the enemy.
  9. (military) When a combat situation does not exist or is not assumed, the direction toward which the command is faced.
  10. (obsolete) A major military subdivision of the Soviet Army.
  11. (dated) Cheek; boldness; impudence.
  12. (informal) An act, show, façade, persona: an intentional and false impression of oneself.
    He says he likes hip-hop, but I think it’s just a front.
    You don’t need to put on a front. Just be yourself.
  13. (historical) That which covers the foremost part of the head: a front piece of false hair worn by women.
  14. The most conspicuous part.
  15. (obsolete) The beginning.
  16. (Britain) a seafront or coastal promenade.
  17. (obsolete) The forehead or brow, the part of the face above the eyes; sometimes, also, the whole face.
  18. (slang, hotels, dated) The bellhop whose turn it is to answer a client‚s call, which is often the word „front” used as an exclamation.
  19. (slang, in the plural) A grill (jewellery worn on front teeth).
Synonyms
Antonyms
Hyponyms
  • (The foremost side of something or the end that faces the direction it normally moves): (nautical) bow (of a ship)
Derived terms
Related terms
Adjective

front (comparative further front, superlative furthest front)

  1. Located at or near the front.
    The front runner was thirty meters ahead of her nearest competitor.
  2. (comparable, phonetics) Pronounced with the highest part of the body of the tongue toward the front of the mouth, near the hard palate (most often describing a vowel).
    The English word dress has a front vowel in most dialects.
Synonyms
Antonyms
Verb

front (third-person singular simple present fronts, present participle fronting, simple past and past participle fronted)

  1. (intransitive, dated) To face (on, to); to be pointed in a given direction.
  2. (transitive) To face, be opposite to.
  3. (transitive) To face up to, to meet head-on, to confront.
  4. (transitive) To adorn the front of; to put on the front.
  5. (phonetics, transitive, intransitive) To pronounce with the tongue in a front position.
  6. (linguistics, transitive) To move (a word or clause) to the start of a sentence.
  7. (intransitive, slang) To act as a front (for); to cover (for).
  8. (transitive) To lead or be the spokesperson of (a campaign, organisation etc.).
  9. (transitive, colloquial) To provide money or financial assistance in advance to.
  10. (intransitive, slang) To assume false or disingenuous appearances.
  11. (transitive) To deceive or attempt to deceive someone with false or disingenuous appearances (on).
  12. To appear before, as in to front court.
Synonyms
See also

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/frons#Latin

frons

Latin

Pronunciation
Etymology 1

Frons (forehead) virī.

From Proto-Indo-European *bʰron-t– (compare Irish braine (“prow, edge”), Old Norse brandr (“sword blade”)), from *bʰren- (“project”). See below.

Noun

frōns f (genitive frontis); third declension

  1. (anatomy) forehead
  2. brow, countenance (as an indicator of feelings)
  3. front, facade
  4. foremost part of anything
  5. cover (of a book or scroll)
  6. circumference (of a wheel)
  7. (figuratively) outside, exterior, appearance
Declension

Third-declension noun (i-stem).

Case Singular Plural
Nominative frōns frontēs
Genitive frontis frontium
Dative frontī frontibus
Accusative frontem frontēs
frontīs
Ablative fronte frontibus
Vocative frōns frontēs
Derived terms
Descendants
Etymology 2

frons (leafy branch)

From Proto-Indo-European *bʰron-d– (compare Old English brant (“steep”), Latvian bruôds (“roof ridge”), from *bʰren- (“project”).

Noun

frōns f (genitive frondis); third declension

  1. leaves, foliage, a leafy branch
  2. (poetic) a garland of leaves
  3. foliage
Declension

Third-declension noun (i-stem).

Case Singular Plural
Nominative frōns frondēs
Genitive frondis frondium
Dative frondī frondibus
Accusative frondem frondēs
frondīs
Ablative fronde frondibus
Vocative frōns frondēs
Derived terms
Related terms
Descendants
References

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/b%CA%B0ron-t-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/bʰron-t-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/b%CA%B0ren-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/bʰren-.

…..

No i co Wy na to? Ja popłakałem się ze śmiechu, (no prawie, bo jestem trochę już uodporniony na takie ofitzjalne mondrości). Jak dla Mię, to jest lingwisticzeskie miszczostfo świata ofitzjalnej niemoty i intelektualnej niemocy! 🙂

Jak to możliwe, że ja ot tak bez wysiłku znalazłem to, czego ofitzjalni jęsykosnaftzy nie umio odnaleźć przez 150 lat…

Oto Pierwotne Pra-Słowiańskie źródłosłowy i wyrazy bliskoznaczne dla tego bidnego wtórnie ubezdźwięcznionego Front / FRoNT i tego ofitzjalnie odtfoszonego *bʰren,.. jak i Port / PoR+T, czy Ford / FoR+D, itp.

…..

Przed / PR”+eD

https://pl.wiktionary.org/wiki/przed

przed (język polski)

przed (1.1)

droga przed (1.2) nią

przed (1.3) startem
wymowa:
wymowa ?/i, IPA: [pʃɛt], AS: [pšet], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• wygł.
znaczenia:

przyimek

(1.1) …określający, że coś znajduje się bliżej punktu patrzenia niż wyrażenie za przyimkiem; znajduje się bliżej w kolejności
(1.2) …służący do opisania ruchu w kierunku miejsca określonego w (1.1)
(1.3) …służący do wyrażenia, że wydarzenie miało, ma lub będzie miało miejsce wcześniej niż wydarzenie opisane za przyimkiem
(1.4) …łączący się z niektórymi czasownikami, służący do wyrażenia przyczyny jakiegoś działania
odmiana:
(1.1–4) nieodm.
przykłady:
(1.1) Samochód stoi przed ratuszem.
(1.1) Ktoś czeka przed drzwiami.
(1.2) Samochód podjechał przed ratusz.
(1.3) Przed odwiedzeniem babci poszedłem/pójdę do sklepu.
(1.3) Przed wyjściem z domu sprawdzam, czy jest zamknięty gaz.
(1.4) Złodziej uciekał przed policjantami.
składnia:
(1.1,3) przed + N.
(1.2) przed + B.
synonimy:
(1.1) pod
(1.2) pod, do
(1.3) zanim
antonimy:
(1.1) za
(1.2) za
(1.3) po, potem
wyrazy pokrewne:
przym. przedni
związki frazeologiczne:
nie chwal dnia przed zachodem słońca
etymologia:
(1) pol. przód (redukcja)[1]
uwagi:
dla zaimka pierwszej osoby liczby pojedynczej używa się formy „przede” („przede mną”)
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Witold Mańczak, O zjawisku, które w tekstach polskich występuje w ponad 60% wyrazów, „Poznańskie Spotkania Językoznawcze” nr29/2015, s. 66.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przed#Polish

przed

Polish

przed
Etymology

From Proto-Slavic *perdъ, from Proto-Indo-European *per + *dʰh₁-o-.

Pronunciation
Preposition

przed

  1. (+ instrumental) before (earlier than in time)
  2. (+ instrumental) in front of (denotes location)
  3. (+ accusative) in front of (denotes movement)
Related terms
Further reading
  • przed in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • przed in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/d%CA%B0h%E2%82%81-o-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/dʰh₁-o-.

…..

Przede / PR”e+De

https://pl.wiktionary.org/wiki/przede

przede (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈpʃɛdɛ], AS: [pšede], zjawiska fonetyczne: utr. dźw. wymowa ?/i
znaczenia:

przyimek

(1.1) forma oboczna przyimka przed
kolokacje:
(1.1) przede mną • przede mnie
związki frazeologiczne:
przede wszystkim • st.pol. przede dniem
uwagi:
Występuje tylko w wymienionych wyżej czterech wyrażeniach[1]
tłumaczenia:
zobacz listę tłumaczeń w haśle: przed
źródła:
  1. ↑ publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Hasło przede w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przede

przede

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *perdъ, from Proto-Indo-European *per + *dʰh₁-o-.

Pronunciation
Preposition

przede

  1. (+ instrumental) before (earlier than in time)
  2. (+ instrumental) in front of (denotes location)
  3. (+ accusative) in front of (denotes movement)
Usage notes

…..

Przedni / PR”+eD+Ni

https://pl.wiktionary.org/wiki/przedni#pl

przedni (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈpʃɛdʲɲi], AS: [pšedʹńi], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw. wymowa ?/i
znaczenia:

przymiotnik relacyjny

(1.1) znajdujący się na przodzie
(1.2) przest. idący lub stojący na przedzie

przymiotnik jakościowy

(2.1) przest. bardzo dobry
(2.2) przest. wyróżniający się, przodujący w czymś
odmiana:
(1.1–2)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mos/mzw mrz ż n mos nmos
mianownik przedni przednia przednie przedni przednie
dopełniacz przedniego przedniej przedniego przednich
celownik przedniemu przedniej przedniemu przednim
biernik przedniego przedni przednią przednie przednich przednie
narzędnik przednim przednią przednim przednimi
miejscownik przednim przedniej przednim przednich
wołacz przedni przednia przednie przedni przednie
 nie stopniuje się
(2.1–2)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mos/mzw mrz ż n mos nmos
mianownik przedni przednia przednie przedni przednie
dopełniacz przedniego przedniej przedniego przednich
celownik przedniemu przedniej przedniemu przednim
biernik przedniego przedni przednią przednie przednich przednie
narzędnik przednim przednią przednim przednimi
miejscownik przednim przedniej przednim przednich
wołacz przedni przednia przednie przedni przednie
przykłady:
(1.1) Wicher zdruzgotał nam reje, poszarpał w szmaty wszystkie żagle, a na koniec strzaskał maszt przedni.[1]
(1.1) Przednią lewą nogę podniósł, odwrócił śliczną głowę z rożkami i uważnie nasłuchiwał[2]
(1.2) Niech przynajmniej przednia straż ma dowódcę.[3]
(2.1) Otóż, można zeń przyrządzać przedni napój na pobudzenie witalności.[4]
(2.2) Pan Zagłoba wpadł w humor przedni, nikogo do głosu nie dopuścił.[5]
kolokacje:
(1.1) przednia szyba • przedni ząb • przedni napęd / zderzak • przednie koło • przednia łapa / noga
(1.2) przednia straż
(2.1) przednie wino • przedni trunek • przednie towarzystwo • przednia jakość • przednia zabawa • przednia sztuka
(2.2) orzeł przedni
synonimy:
(1.1) frontowy
(2.1) wyborny, świetny
(2.2) wyjątkowy, świetny
antonimy:
(1.1–2) tylny
(2.1) lichy, marny, kiepski
(2.2) pospolity
wyrazy pokrewne:
rzecz. przód m, przodeczek m, przodkini ż, przodek m, przodownictwo n, przodownik m, przodowniczka ż, przodownica ż, przodowanie n, przednik m, poprzedzanie n, poprzedzenie n, wyprzedzanie n, wyprzedzenie n, przedniość ż, uprzedzanie n, uprzedzenie n, poprzednik m, poprzedniczka ż, przodowy m
czas. przodować ndk., poprzedzać ndk., poprzedzić dk., wyprzedzać ndk., wyprzedzić dk., uprzedzać ndk., uprzedzić dk.
przym. uprzedni, przodowy, przodkowy, przodowniczy, poprzedni
przysł. przednio, uprzednio, naprzód, wprzódy, nasamprzód
przyim. przed, przed-
tem. słow. przed-, przede-, przodo-
związki frazeologiczne:
przedni myśliwiec na derkacze • przednie nogi białe, biała łysina, jeśli koń dobry, wielka nowina • neprawy handel prowadzi, kto ziarno przednie zachowawszy, plewą kupczy
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Daniel Defoe, Przypadki Robinsona Cruzoe, tłum. Władysław Ludwik Anczyc.
  2. ↑ S. Żeromski, Popioły.
  3. ↑ B. Prus, Faraon.
  4. ↑ Diariusz medyczny z wyprawy wiedeńskiej.
  5. ↑ H. Sienkiewicz, Potop.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przedni

przedni

Polish

Etymology

Cognate with Czech přední.

Pronunciation
Adjective

przedni (comparative przedniejszy, superlative najprzedniejszy)

  1. front, fore (situated towards the front)
    Antonyms: tylny, zadni
  2. (anatomy) anterior
  3. (archaic) premier, leading, first-rate
  4. (obsolete) previous, former

Declension

declension of przedni
case singular plural
m pers or m anim m inan n f m pers other
nominative, vocative przedni przednie przednia przedni przednie
genitive przedniego przedniej przednich
dative przedniemu przednim
accusative przedniego przedni przednie przednią przednich przednie
instrumental przednim przednimi
locative przedniej przednich
Related terms
Further reading
  • przedni in Polish dictionaries at PWN

…..

Przód / PR”+o’D

https://pl.wiktionary.org/wiki/przód

przód (język polski)

fotele przodami (1.1) do siebie

wymowa:
IPA: [pʃut], AS: [pšut], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• wygł. wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) część frontowa
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik przód przody
dopełniacz przodu przodów
celownik przodowi przodom
biernik przód przody
narzędnik przodem przodami
miejscownik przodzie / przedzie przodach
wołacz przodzie / przedzie[1] przody
kolokacje:
(1.1) w przód • do przodu
antonimy:
(1.1) tył
wyrazy pokrewne:
rzecz. przodownik m, przodownica ż, przodek mrz/mos
czas. przodować ndk.
przym. przedni
przysł. naprzód
wykrz. naprzód
związki frazeologiczne:
z tyłu liceum, z przodu muzeum
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Zygmunt Saloni, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Włodzimierz Gruszczyński, Danuta Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego na płycie CD, Warszawa, 2012, ISBN 978–83–927277–2-9.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przód

przód

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *perdъ.

Pronunciation
Noun

przód m inan

  1. front, fore
Declension
declension of przód
singular plural
nominative przód przody
genitive przodu przodów
dative przodowi przodom
accusative przód przody
instrumental przodem przodami
locative przodzie/przedzie przodach
vocative przodzie/przedzie przody
Synonyms
Related terms
Further reading
  • przód in Polish dictionaries at PWN

…..

Naprzód / Na+PR”+o’D

https://pl.wiktionary.org/wiki/naprz%C3%B3d#pl

naprzód (język polski)

wymowa:
wymowa ?/i, IPA: [ˈnapʃut], AS: [napšut], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• wygł.
podział przy przenoszeniu wyrazu: na•przód
znaczenia:

przysłówek

(1.1) do przodu, przed siebie[1]
(1.2) na czele, przed innymi[1]
(1.3) zawczasu, z góry[1]
(1.4) przest. przede wszystkim[1]

wykrzyknik

(2.1) Naprzód! → wojsk. komenda nakazująca ruszenie do przodu
odmiana:
nieodm.
przykłady:
(1.1) Wykonaj krok naprzód, krok w lewo i obrót.
(1.2) Dzieci niech wyjdą naprzód, inaczej nie będzie ich widać na zdjęciu.
(1.3) Zapłacił mi czynsz trzy miesiące naprzód.
(1.4) Ale wojownicy zbliżywszy się do siebie zatrzymali konie i poczęli naprzód się lżyć wzajemnie.[2]
synonimy:
(1.1) do przodu, w przód, przed siebie
(1.2) do pierwszego rzędu
(1.3) z góry, zawczasu
(1.4) przede wszystkim, przest. najsamprzód
antonimy:
(1.1) wstecz, do tyłu
(1.2) do tyłu
(1.3) z dołu, po fakcie
wyrazy pokrewne:
rzecz. przód
przym. przedni
związki frazeologiczne:
cała naprzód → mar. maksymalnie szybko do przodu
krok naprzód → akcja przybliżająca osiągnięcie celu
posunąć naprzód (np. sprawę, pracę) → wykonać akcję przybliżającą osiągnięcie celu
iść naprzód → przen. o człowieku: rozwijać się
tłumaczenia:
(1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: przede wszystkim
źródła:
  1. ↑ Skocz do:1,0 1,1 1,2 1,3 publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. ↑ Henryk Sienkiewicz: Ogniem i mieczem

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/perdъ

Reconstruction:Proto-Slavic/perdъ

Proto-Slavic

Etymology
EB1911 - Volume 01 - Page 001 - 1.svg This reconstruction page lacks etymological information.
Preposition

*perdъ

  1. (with instrumental) before, in front of (stationary)
  2. (with accusative) before, in front of (motion to)
  3. (with accusative) before (in time)
Antonyms
Descendants
References

…..

Przodek / PR”+oD+eK lub P+R”oD+eK

https://pl.wiktionary.org/wiki/przodek

przodek (język polski)

przodek (2.2) wyrobiska

wymowa:
IPA: [ˈpʃɔdɛk], AS: [pšodek], zjawiska fonetyczne: utr. dźw. wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) ktoś, od kogo ktoś pochodzi
(1.2) organizm poprzedzający genetycznie

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(2.1) daw. przód czegoś, początek
(2.2) mat. inform. węzeł drzewa, leżący na ścieżce z korzenia do danego węzła i będący bliżej korzenia
(2.3) górn. główne miejsce wydobywania węgla, aktywny koniec tunelu
(2.4) choreogr. taniec biskupiański
(2.5) wojsk. jednoosiowy pojazd, przede wszystkim konny, służący do ułatwienia holowania dział
odmiana:
(1.1–2)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik przodek przodkowie
dopełniacz przodka przodków
celownik przodkowi przodkom
biernik przodka przodków
narzędnik przodkiem przodkami
miejscownik przodku przodach
wołacz przodku przodkowie
(2.1–5)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik przodek przodki
dopełniacz przodka przodków
celownik przodkowi przodkom
biernik przodek przodki
narzędnik przodkiem przodkami
miejscownik przodku przodkach
wołacz przodku przodki
przykłady:
(1.1) Postanowiłam dowiedzieć się czegoś o moich przodkach i stworzyć drzewo genealogiczne mojej rodziny.
synonimy:
(1.1) antenat, ascendent, wstępny; podn. dziad
antonimy:
(1.1) potomek
(1.2) potomek
(2.1) zadek
wyrazy pokrewne:
rzecz. przód m, przodownik m, przodownica ż, przodowanie n, uprzedzanie n, uprzedzenie n, przedniość ż, uprzedniość ż, przodowy mos
czas. przodować ndk.; uprzedzać ndk., uprzedzić dk.
przym. przodkowy, przodowy, przedni, uprzedni, przodowniczy
przysł. przednio, wprzódy, uprzednio
uwagi:
zob. też przodek w Wikipedii
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przodek

przodek

Polish

Etymology

przód +‎ -ek

Pronunciation
Noun

przodek m pers

  1. ancestor, forebear
Declension
declension of przodek
singular plural
nominative przodek przodkowie
genitive przodka przodków
dative przodkowi przodkom
accusative przodka przodków
instrumental przodkiem przodkami
locative przodku przodkach
vocative przodku przodkowie
Noun

przodek m inan

  1. (mining) face, area where mining work is advancing
Declension
declension of przodek
singular plural
nominative przodek przodki
genitive przodka przodków
dative przodkowi przodkom
accusative przodek przodki
instrumental przodkiem przodkami
locative przodku przodkach
vocative przodku przodki
Further reading
  • przodek in Polish dictionaries at PWN

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/-ek

-ek (język polski)

wymowa:
IPA: [ɛk], AS: [ek]
znaczenia:

przyrostek

(1.1) tworzy zdrobnienia rzeczowników rodzaju męskiego
(1.2) tworzy rzeczowniki rodzaju męskiego od przymiotników[1]
odmiana:
(1.1–2)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik -ek -ki / -kowie
dopełniacz -ku / -ka -ków
celownik -kowi -kom
biernik -ek / -ka -ki / -ków
narzędnik -kiem -kami
miejscownik -ku -kach
wołacz -ku -ki / -kowie
przykłady:
(1.1) domek, piesek, Piotrek
(1.2) głupek, śmiałek
synonimy:
(1.1) -ik, -unio
antonimy:
(1.1) -isko
wyrazy pokrewne:
przyr. -ka, -ko
etymologia:
prasł. *-ъkъ[2]
uwagi:
(1.1) Współcześnie używane głównie do tworzenia zdrobnień od wyrazów zakończonych na „-k”, „-g”, „-ch” i „-r”, wyrazów z ruchomym „e”, wyrazów z głoskami „-y-” i „-i-” w temacie oraz wyrazów rodzaju męskoosobowego[3]. (Te ostatnie zazwyczaj w liczbie mnogiej są używane w postaci form deprecjatywnych). W innych przypadkach bardziej produktywny jest przyrostek „-ik”[4].
Formy niektórych przypadków wyrazów utworzonych przy użyciu tego przyrostka zależą od konkretnego wyrazu.

Formą dopełniacza liczby pojedynczej jest zawsze „-ka” w wyrazach rodzaju męskozwierzęcego i męskoosobowego.
Formą biernika liczby pojedynczej jest zawsze „-ek” w wyrazach r. męskorzeczowego, „-ka” w wyrazach r. męskozwierzęcego i męskoosobowego.
Formą mianownika i wołacza liczby mnogiej jest zawsze „-ki” w wyrazach r. męskorzeczowego i męskozwierzęcego. W wyrazach r. męskoosobowego taka forma jest formą deprecjatywną, formą standardową jest „-kowie”.
Formą biernika liczby mnogiej jest „-ków” w wyrazach r. męskoosobowego, a w pozostałych – „-ki”.
zobacz słowa kończące się na „-ek”
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Stanisław Szober, Gramatyka języka polskiego, PWN, Warszawa 1968, s. 124, 125.
  2. ↑ Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 357.
  3. ↑ Hasło -ek w: Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Witold Doroszewski, s. 151, Warszawa, Polskie Wydawnictwo Naukowe, 1980, ISBN 83-01-03811-X.
  4. ↑ Hasło -ik w: Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Witold Doroszewski, s. 210, Warszawa, Polskie Wydawnictwo Naukowe, 1980, ISBN 83-01-03811-X.

-ek (język czeski)

znaczenia:

przyrostek

(1.1) tworzy zdrobnienia rzeczowników rodzaju męskiego
przykłady:
(1.1) dar + -ek → dárek
wyrazy pokrewne:
przyr. -ka
uwagi:
(1.1) Zazwyczaj występuje przy tym alternacja iloczasu samogłosek[1].
zobacz słowa kończące się na „-ek”
źródła:
  1. ↑ Elżbieta Szczepańska, Zdrobnienia dawniej i dziś – kilka uwag na materiale czeskim i polskim, „Bohemistyka” nr 4/2009, s. 251.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/-ek#Polish

-ek

Czech

Etymology

From Proto-Slavic *-ъkъ.

Suffix

-ek m

  1. forms masculine diminutive nouns
    ‎stůl + ‎-ek → ‎stolek
Declension

inanimate declension:

Declension
singular plural
nominative -ek -ky
genitive -ku -ků
dative -ku -kům
accusative -ek -ky
vocative -ku -ky
locative -ku –cích
instrumental -kem -ky

animate declension:

Declension
singular plural
nominative -ek –ci, -kové
genitive -ka -ků
dative -ku, -kovi -kům
accusative -ka -ky
vocative -ku –ci, -kové
locative -ku, -kovi –cích
instrumental -kem -ky
Derived terms
► Czech words suffixed with -ek
Further reading

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *-ъkъ.

Pronunciation
Suffix

-ek m

  1. masculine diminutive noun suffix
Declension

Masculine personal:

declension of -ek
singular plural
nominative -ek -kowie / -ki
genitive -ka -ków
dative -kowi -kom
accusative -ka -ków
instrumental -kiem -kami
locative -ku -kach
vocative -ku -kowie / -ki

Masculine animate:

declension of -ek
singular plural
nominative -ek -ki
genitive -ka -ków
dative -kowi -kom
accusative -ka -ki
instrumental -kiem -kami
locative -ku -kach
vocative -ku -ki

Masculine inanimate:

declension of -ek
singular plural
nominative -ek -ki
genitive -ka -ków
dative -kowi -kom
accusative -ek -ki
instrumental -kiem -kami
locative -ku -kach
vocative -ku -ki
Derived terms
► Polish words suffixed with -ek

Serbo-Croatian

Suffix

-ek (Cyrillic spelling -ек)

  1. Suffix appended to the present stem of verbs or nouns to form an adjective denoting a feature or a dimension.
See also
Suffix

-ek (Cyrillic spelling -ек)

  1. (Kajkavian) Suffix appended to words to create a masculine noun, usually denoting a performer, feature, human relation, result of an action, object, diminutive or a proper name.

UWAGA!

Widać oboczność końcówek w języku czeskim, patrz: –ci, –cích?

…..

A teraz tzw. grecki odpowiednik dla Pra-Słowiańskiego Przodka / PR”+oD+Ka lub P+R”oD+Ka…

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%82#el

πρόγονος (język nowogrecki)

wymowa:
IPA: [ˈpro.ɣo.nos]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) przodek, antenat

rzeczownik, rodzaj żeński

(2.1) żeński przodek, antenatka
odmiana:
(1.1) (2.1) M19
wyrazy pokrewne:
rzecz. προγονισμός m, προγόνοι m lm
przym. προγονικός
etymologia:
(1.1) (2.1) gr. πρόγονος
uwagi:
nie mylić z προγονός

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%B3%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%82

πρόγονος

Ancient Greek

Etymology

From προγίγνομαι (progígnomai) +‎ -ος (-os).

Pronunciation
Noun

πρόγονος • (prógonos) m (genitive προγόνου); second declension (Attic, Doric, Ionic)

  1. forefather, ancestor
Declension
Second declension of ὁ πρόγονος; τοῦ προγόνου (Attic)
Case / # Singular Dual Plural
Nominative ὁ πρόγονος
ho prógonos		 τὼ προγόνω
tṑ progónō		 οἱ πρόγονοι
hoi prógonoi
Genitive τοῦ προγόνου
toû progónou		 τοῖν προγόνοιν
toîn progónoin		 τῶν προγόνων
tôn progónōn
Dative τῷ προγόνῳ
tôi progónōi		 προγόνοιν
progónoin		 τοῖς προγόνοις
toîs progónois
Accusative τὸν πρόγονον
tòn prógonon		 προγόνω
progónō		 τοὺς προγόνους
toùs progónous
Vocative πρόγονε
prógone		 προγόνω
progónō		 πρόγονοι
prógonoi
Notes:
References

Greek

Noun

πρόγονος • (prógonos) m (plural πρόγονοι)

  1. ancestor
Declension
declension of πρόγονος
singular plural
nominative πρόγονος • πρόγονοι •
genitive προγόνου • προγόνων •
accusative πρόγονο • προγόνους •
vocative πρόγονε • πρόγονοι •

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%CF%80%CF%81%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B3%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%B9#Ancient_Greek

προγίγνομαι

Ancient Greek

Alternative forms
Etymology

προ- (pro-) +‎ γίγνομαι (gígnomai)

Pronunciation
Verb

προγίγνομαι • (progígnomai)

  1. to come forward
  2. to be born before, exist before
Conjugation
Present: προγίγνομαι
Future: προγενήσομαι
Aorist: προὐγενόμην
Aorist: προγενόμην (Epic)
Perfect: προγέγονᾰ, προγεγένημαι
Derived terms
Further reading

UWAGA!

Tym wtórnie ubezdźwięcznionym γίγνομαι (gígnomai) zajmę się przy okazji omawiania słów, jak Żyć / Z”yC’, Żyzń / Z”y+ZN’, Żyzna / Zy+ZNa, itp.

…..

O tych προ- (pro-) i πρό pisałem już tu:

https://skrbh.wordpress.com/2019/08/26/197-wtornie-ubezdzwiecznione-liczebniki-indogermanskie-i-ich-wysokoenergetyczne-pierwotne-pra-slowianskie-rdzenie-pierwsy-prw-pr-08/

…..

Przez / PR”+eZ

https://pl.wiktionary.org/wiki/przez

przez (język polski)

gęś przechodzi przez (1.1) drogę
droga przez (1.1) las
wymowa:
wymowa ?/i, IPA: [pʃɛs], AS: [pšes], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• wygł.
znaczenia:

przyimek, służący do określania…

(1.1) …drogi lub przeszkody, jaką się przebywa podczas wykonywania danej czynności
(1.2) …narzędzia użytego do wykonania czynności
(1.3) …wykonawcy czynności w formach strony biernej
(1.4) …przyczyny wykonania czynności
(1.5) …czasu trwania czynności
(1.6) …operacji dzielenia (w matematyce)
odmiana:
(1.1–6) nieodm.
przykłady:
(1.1) Pociąg jedzie przez most.
(1.2) Astronomowie patrzą przez teleskopy.
(1.3) Piotrek nie był lubiany przez panią od polskiego.
(1.4) Przez te twoje głupie pomysły nie mamy już pieniędzy!
(1.5) Pisał do niej list przez trzy godziny, a potem zapomniał przykleić znaczek na kopertę.
(1.6) Proszę pani, a Kamil nie wie, ile to jest osiem przez dwa, a ja wiem, że cztery!
składnia:
(1.1–6) przez + B.
kolokacje:
(1.1) przez ścianę / drogę / dom / …
(1.2) przez telefon
(1.6) podzielić + B. przez + B.
synonimy:
(1.4) z powodu
związki frazeologiczne:
sam przez się
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przez

przez

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *perz.

Pronunciation
  • IPA(key): (isolated) /pʂɛs/

Preposition

przez (+ accusative)

  1. across
  2. through
  3. by
  4. via
  5. for
    przez 6 dni – for six days

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/perz

Reconstruction:Proto-Slavic/perz

Proto-Slavic

Etymology

From *per- + *-z by analogy of other prepositions (e.g. *bez, *jьz). Less likely comparison of -z with Lithuanian -gi : iñ-gi, iñ-g, núo-g(i) (“from”).

Preposition

*perz

  1. This term needs a translation to English. 
Descendants
References
  • Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “перез”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
  • Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “през”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
  • Černyx, P. Ja. (1999), “пере-”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 20

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/-z&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/-z.

…..

Perz / PeR”

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/perz

Słownik etymologiczny języka polskiego/perz

perz, perzyna, ‘żarzewie’, zaperzyć się, ‘zaczerwienić się, rozognić’, słowień. zapiriti se, węg. pernye z perina (ich pirol itd., ‘czerwony’, chyba nie stąd?); prasłowiańskie, a raczej prasłowo: grec. pyr, ‘ogień’, umbryjskie pīr, niem. Feuer (dawne fuir), itd. Ale jest i drugie perz, ‘chwast’: »rola ostem i perzem zarasta« (e twarde z y, pyrz). Są to dwa zupełnie odmienne słowa: perz, ‘chwast’, z pyro, prasłowa dla ‘pszenicy’ (p. Zboże);  perzyna, czes. pýr(z), ‘żar’.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/perz

perz (język polski)

perz (1.2)

wymowa:
IPA: [pɛʃ], AS: [peš], zjawiska fonetyczne: wygł.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) bot. Elymus L.[1], rodzaj roślin z rodziny wiechlinowatych; zob. też perz w Wikipedii
(1.2) bot. roślina z rodzaju (1.1)
(1.3) st.pol. dym[2]
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik perz perze
dopełniacz perzu perzów / perzy
celownik perzowi perzom
biernik perz perze
narzędnik perzem perzami
miejscownik perzu perzach
wołacz perzu perze
synonimy:
(1.2) gw. (Śląsk Cieszyński) pyrnica
hiperonimy:
(1.1) rodzaj
(1.2) roślina
wyrazy pokrewne:
przym. perzowy
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Hasło Elymus w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
  2. ↑ Kazimierz Bukowski, Biblia a literatura polska, WSiP, Warszawa 1984, s. 66.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/perz

perz

Polish

Polish Wikipedia has an article on: perz

Pronunciation
Noun

perz m inan

  1. couch grass, any grass of the genus Elymus
  2. (obsolete) smoke
Declension
declension of perz
singular plural
nominative perz perze
genitive perzu perzów/perzy
dative perzowi perzom
accusative perz perze
instrumental perzem perzami
locative perzu perzach
vocative perzu perze
Further reading
  • perz in Polish dictionaries at PWN

…..

Nie wiem, jak Wam, ale mi coś to Proto-Slavic *perz jakoś dziwnie coś wygląda, a to dlatego, że ciągle istnieją niezmienione i Perz / PeR” i Pożar / Po+R”/Z”+aR, itp. Tak w ogóle, to jest tego dobra jeszcze sporo i opiszę to w następnym wpisie.

Przypominam, że szukam i szukam, ale Pra-Słowiańskiego kfiadu fafroki nie odnalazłem jeszcze. A jak tam z tym u Was allo-allo? Dajecie sobie radę na tym wschodnim froncie? 🙂

 

Jedna uwaga do wpisu “227 Przed, Przód, Przodek, Przez, Frons, Front, czyli śmierć tzw. Proto-Germanic i wszystkiego, co ma związek z tym nigdy nie istniejącym czymś”

  1. Pingback: 232 Praga, Praha, Prha, Pyrgać, Pierzga, Pierzchać, Prychać, Próżny, Prażyć, *Frekaz, Pragnąć, Przeżyć, Przeżuć, Przerzucać, Przerzut i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni i słów | SKRBH

Skomentuj

Wprowadź swoje dane lub kliknij jedną z tych ikon, aby się zalogować:

Gravatar
Logo WordPress.com

Komentujesz korzystając z konta WordPress.com. ( Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Facebooku

Komentujesz korzystając z konta Facebook. ( Wyloguj /  Zmień )

Anuluj

Połączenie z %s

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.