Morfologia róży dzikiej
…..
Ofitzjalne jęsykosnaftzfo wywodzi źródłosłów słowa Róża / Ro’Z”a od łacińskiego, a właściwie greckiego, a właściwie to „wschodniego”, a właściwie to z… hm… jakiegoś magicznego źródła skądś tam. Pokażę jak to z tym jest w następnym wpisie, a tymczasem przypatrz się wszystkim tym różnym różowym i różanym słowom i ich znaczeniom.
Co Mię zastanawia to to, że we wszystkich tych słowach wszędzie istnieje tylko rdzeń RZ, a brak jest rdzenia RS. Mimo, że to niby jedno i to samo,.. no to jednak nie tak do końca, (jak widać, a właściwie jak to będzie widoczne)…
Czego to dowodzi? Ano wg Mię tego, że ofitzjalne fyfotzenia znaczenia słowa Róża / Ro’Z”a, itp., nie są jedyne, jakie są logicznie możliwe. Co więcej… moje są prostsze i logiczniejsze! 🙂
Krótka piłka jest taka:
Źródłosłów słowa Róża / Ro’Z”a pochodzi od jej (czerwonych) Rogów / RoG+o’W, (np. jak te na obrazku powyżej, choć nie tylko od nich)!
Inne tytuły tego wpisu:
240 Peys, Piasta, Pieścić, Pizda, Pięść, Pięć, Piędź, Pięta, Pętać i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni 35
240 Wtórnie ubezdźwięcznione liczebniki indogermańskie i ich wysokoenergetyczne PieRwotne PRa-Słowiańskie rdzenie, PieR+WS”y, PRW, PR 47
…..
Róż / Ro’Z”
https://pl.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BC#pl
róż (język polski)
róż (1.1) |
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) kolor różowy
- (1.2) kosmet. kosmetyk do malowania rumieńców w celu ożywienia kolorytu cery; zob. też róż (kosmetyk) w Wikipedii
rzeczownik, rodzaj żeński, forma fleksyjna
- odmiana:
- (1.1–2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik róż róże dopełniacz różu różów celownik różowi różom biernik róż róże narzędnik różem różami miejscownik różu różach wołacz różu róże - (2.1) zob. róża
- kolokacje:
- (1.1) róż pudrowy • indyjski róż • róż indygo • róż łososiowy • róż fuksjowy • róż lodowaty • róż landrynkowy • róż pastelowy • róż neonowy • róż malinowy • róż głęboki • brudny róż • róż pompejański • róż wenecki • róż majtkowy
- (1.2) róż do policzków • róż w pudrze / w kremie / w musie • róż mineralny
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. róża ż, różyczka ż, różanecznik mrz, różaniec mrz, Różaniec mrz, różowanie n, różowienie n, podróżowanie n, podróżowienie n, zaróżowienie n, poróżowienie n, różowate nmos, różowość ż, Róża ż, Rózia ż, Różyczka ż, Różak mos/ż, Różalski mos, Różalska ż, Różan mos/ż, Różana ż
- czas. różować ndk., różowić ndk., podróżować dk., podróżowić dk., zaróżowić dk., poróżowić dk.
- przym. różowy, różany, różyczkowy, różańcowy, różowaty, różowawy, różowiuchny, różowiuteńki, różowiutki, zaróżowiony
- przysł. różowo
- uwagi:
- zob. też róż w Wikipedii
- (1.2) zobacz też: Indeks:Polski – Kosmetyka
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) pink; (1.2) blusher, rouge
- fiński: (1.1) vaaleanpunainen
- francuski: (1.1) rose m; (1.2) fard à joues
- niemiecki: (1.1) Rosa n; (1.2) Rouge n, Wangenrot n
- turecki: (1.1) pembe
- źródła:
- ↑ Skocz do:1,0 1,1 Zuzanna Krótki, Leksemy oznaczające perfumy i kremy do pielęgnacji ciała w dobie staro- i średniopolskiej, w: Prace Językoznawcze, XIX/3, 2017, s. 124.
- ↑ Halina Rybicka, Losy wyrazów w języku polskim, PWN, Warszawa 1976, s. 26.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BC
róż
Polish
Pronunciation
Noun
róż m inan
- pink (color)
Declension
Noun
róż f pl
Further reading
- róż in Polish dictionaries at PWN
…..
Różowy / Ro’Z”+oWy
https://pl.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BCowy#pl
różowy (język polski)
- znaczenia:
przymiotnik jakościowy
- (1.1) mający kolor pośredni między białym a czerwonym; zob. też różowy w Wikipedii
- (1.2) pot. przen. zgodny z planami, zamierzeniami
- (1.3) przen. związany, kojarzony z erotyką lub pornografią
- (1.4) taki, który się zarumienił
- odmiana:
- (1.1–4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik różowy różowa różowe różowi różowe dopełniacz różowego różowej różowego różowych celownik różowemu różowej różowemu różowym biernik różowego różowy różową różowe różowych różowe narzędnik różowym różową różowym różowymi miejscownik różowym różowej różowym różowych wołacz różowy różowa różowe różowi różowe stopień wyższy różowszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik różowszy różowsza różowsze różowsi różowsze dopełniacz różowszego różowszej różowszego różowszych celownik różowszemu różowszej różowszemu różowszym biernik różowszego różowszy różowszą różowsze różowszych różowsze narzędnik różowszym różowszą różowszym różowszymi miejscownik różowszym różowszej różowszym różowszych wołacz różowszy różowsza różowsze różowsi różowsze stopień najwyższy najróżowszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najróżowszy najróżowsza najróżowsze najróżowsi najróżowsze dopełniacz najróżowszego najróżowszej najróżowszego najróżowszych celownik najróżowszemu najróżowszej najróżowszemu najróżowszym biernik najróżowszego najróżowszy najróżowszą najróżowsze najróżowszych najróżowsze narzędnik najróżowszym najróżowszą najróżowszym najróżowszymi miejscownik najróżowszym najróżowszej najróżowszym najróżowszych wołacz najróżowszy najróżowsza najróżowsze najróżowsi najróżowsze
- przykłady:
- (1.1) Kupiłam różową bluzkę.
- (1.1) I zobaczył złotowłosego aniołeczka w różowej piżamce, udającego się właśnie na zasłużony spoczynek.[2]
- (1.2) Małżeństwo z Andrzejem nie było tak różowe, jak myślała przed ślubem.
- kolokacje:
- (1.1) kolor różowy • barwa różowa • pigmentacja różowa • mieć / przybierać / przybrać kolor różowy (barwę różową) • zmienić / zmieniać kolor na różowy • odznaczać się kolorem różowym (barwą różową) • pomalować / przemalowywać / przemalować / barwić / zabarwiać / zabarwić na (kolor) różowy (na różowo) • różowa farba • różowy lakier / barwnik / pigment / odcień • różowe światło • różowy cień • białaworóżowy • biało-różowy • białoróżowy • bladoróżowy • błękitno-różowy • brudnoróżowy • ceglastoróżowy • ciemnoróżowy • czerwonoróżowy • fioletowo-różowy • fioletoworóżowy • fiołkoworóżowy • jaskraworóżowy • jasnoróżowy • lilioworóżowy • łososioworóżowy • matoworóżowy • mlecznoróżowy • perłoworóżowy • purpuroworóżowy • różowo-czerwonawy • różowo-fioletowy • różowo-fiołkowy • różowo-lila • różowo-srebrny • różowo-złoty • różowobiały • różowoczerwony • różowofioletowy • różowofiołkowy • różowogłowy • różowolila • różowoliliowy • różowoniebieski • różowosinawy • różowosrebrny • różowoszary • różowozłoty • różowożółty
- (1.3) różowe strony
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. róż mrz, róża ż, różyczka ż, różanecznik mrz, różaniec mrz, Różaniec mrz, różowanie n, różowienie n, podróżowanie n, podróżowienie n, zaróżowienie n, poróżowienie n, różowate nmos, różowość ż, Róża ż, Rózia ż, Różyczka ż, Różak mos/ż, Różalski mos, Różalska ż, Różan mos/ż, Różana ż
- czas. różować ndk., różowić ndk., podróżować dk., podróżowić dk., zaróżowić dk., poróżowić dk.
- przym. różany, różyczkowy, różańcowy, różowaty, różowawy, różowiuchny, różowiuteńki, różowiutki, zaróżowiony
- przysł. różowo
- związki frazeologiczne:
- być w różowym humorze / nastroju • malować się w różowych barwach • patrzeć przez różowe okulary • widzieć w różowych barwach
- tłumaczenia:
- amharski: (1.1) ሐምራዊ
- angielski: (1.1) pink, rosy; (1.2) rose; (1.4) rosy
- arabski: (1.1) وردي ,زهري, egip. arab. بمبي
- baskijski: (1.1) arrosa
- białoruski: (1.1) ружовы
- bułgarski: (1.1) розов
- czeski: (1.1) růžový
- dolnołużycki: (1.1) rožojty
- duński: (1.1) lyserød
- esperanto: (1.1) rozokolora, rozkolora, roza
- fiński: (1.1) vaaleanpunainen
- hebrajski: (1.1) ורוד
- hiszpański: (1.1) rosado
- holenderski: (1.1) roze
- interlingua: (1.1) rosate, rosee
- irlandzki: (1.1) bándearg
- islandzki: (1.1) rósrauður
- jidysz: (1.1) ראָז (roz)
- kaszubski: (1.1) różewi
- kataloński: (1.1) rosa, rosat
- litewski: (1.1) rožinis
- łaciński: (1.1) roseus
- niemiecki: (1.1) rosa; (1.2) rosig
- norweski (bokmål): (1.1) rosa
- nowogrecki: (1.1) ροζ
- portugalski: (1.1) cor-de-rosa
- rosyjski: (1.1) ро́зовый
- sanskryt: (1.1) पाटल
- serbski: (1.1) розе
- slovio: (1.1) rozovju (розовйу)
- słowacki: (1.1) ružový
- suahili: (1.1) pinki
- szwedzki: (1.1) rosa, skär
- tajski: (1.1) ชมพู, สีชมพู
- turecki: (1.1) pembe
- tybetański: (1.1) ཟིང་སྐྱ
- ukraiński: (1.1) рожевий
- węgierski: (1.1) rózsaszínű
- wietnamski: (1.1) hồng
- wilamowski: (1.1) błȧhrut
- włoski: (1.1) rosa
- źródła:
- ↑ Hasło różowy w: Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny, red. Jerzy Podracki, s. 1154, Warszawa, Horyzont, 2001, ISBN 83-7311-161-1.
- ↑ Anna Bojarska, Maria Bojarska, Siostry B., 1996, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BCowy
różowy
Polish
Etymology
Pronunciation
Adjective
różowy (comparative bardziej różowy or różowszy, superlative najbardziej różowy or najróżowszy)
Declension
case | singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
masculine personal/animate | masculine inanimate | neuter | feminine | virile | nonvirile | ||
nominative, vocative | różowy | różowe | różowa | różowi | różowe | ||
genitive | różowego | różowej | różowych | ||||
dative | różowemu | różowym | |||||
accusative | różowego | różowy | różowe | różową | różowych | różowe | |
instrumental | różowym | różowymi | |||||
locative | różowej | różowych |
Related terms
See also
Colors in Polish · kolory(layout · text) | ||||
---|---|---|---|---|
biały | szary | czarny | ||
czerwony; karmazyn | pomarańczowy; brązowy | żółty; beżowy | ||
limonkowy | zielony | miętowy; ciemnozielony | ||
cyjan; morski | błękitny | niebieski | ||
fuksja; indygo | magenta; purpurowy | różowy |
Further reading
- różowy in Polish dictionaries at PWN
…..
Różany / Ro‚Z”+aNy
https://pl.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BCany#pl
różany (język polski)
- znaczenia:
przymiotnik
- (1.1) odnoszący się do róż, wykonany z róż
- (1.2) książk. podobny do płatków róż, przypominający je kolorem
- odmiana:
- (1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik różany różana różane różani różane dopełniacz różanego różanej różanego różanych celownik różanemu różanej różanemu różanym biernik różanego różany różaną różane różanych różane narzędnik różanym różaną różanym różanymi miejscownik różanym różanej różanym różanych wołacz różany różana różane różani różane stopień wyższy bardziej różany przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik bardziej różany bardziej różana bardziej różane bardziej różani bardziej różane dopełniacz bardziej różanego bardziej różanej bardziej różanego bardziej różanych celownik bardziej różanemu bardziej różanej bardziej różanemu bardziej różanym biernik bardziej różanego bardziej różany bardziej różaną bardziej różane bardziej różanych bardziej różane narzędnik bardziej różanym bardziej różaną bardziej różanym bardziej różanymi miejscownik bardziej różanym bardziej różanej bardziej różanym bardziej różanych wołacz bardziej różany bardziej różana bardziej różane bardziej różani bardziej różane stopień najwyższy najbardziej różany przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najbardziej różany najbardziej różana najbardziej różane najbardziej różani najbardziej różane dopełniacz najbardziej różanego najbardziej różanej najbardziej różanego najbardziej różanych celownik najbardziej różanemu najbardziej różanej najbardziej różanemu najbardziej różanym biernik najbardziej różanego najbardziej różany najbardziej różaną najbardziej różane najbardziej różanych najbardziej różane narzędnik najbardziej różanym najbardziej różaną najbardziej różanym najbardziej różanymi miejscownik najbardziej różanym najbardziej różanej najbardziej różanym najbardziej różanych wołacz najbardziej różany najbardziej różana najbardziej różane najbardziej różani najbardziej różane
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. różanecznik mrz, róża ż, różyczka ż, Róża ż, różaniec m, róż mrz
- czas. podróżować, różowieć
- przym. różowy, różowawy, różowiutki
- przysł. różano, różowo
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) rose, rosy
- arabski: (1.1) وردي
- czeski: (1.1) růžový
- esperanto: (1.1) roza
- łaciński: (1.1) rosarius
- łotewski: (1.1) rožains
- słowacki: (1.1) růžový
…..
Różyczka / Ro’Z”+yC”+Ka
https://pl.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BCyczka#pl
różyczka (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) med. głównie dziecięca choroba wirusowa; zob. też różyczka w Wikipedii
- (1.2) zdrobn. od: róża
- (1.3) mała lub miniaturowa róża
- (1.4) dekoracja w kształcie różyczki (1.3)
- (1.5) bot. pojedyncze skupienie stożków wzrostu w kwiatach kalafiora lub brokułu
- (1.6) bot. układ liści wyrastających tuż przy podłożu i ułożonych niczym płatki róży; zob. też różyczka liściowa w Wikipedii
- przykłady:
- (1.1) Po szczepieniu przeciw odrze lub (śwince, odrze i różyczce) odczyn w postaci wzrostu temperatury występuje w drugim tygodniu po podaniu szczepionki.[1]
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. różanecznik mrz, róża ż, Róża ż, rosarium n, róż mrz
- przym. różowy, różany, różyczkowy
- przysł. różano, różowo
- tłumaczenia:
- (1.2) dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: róża
- angielski: (1.1) German measles, rubella, rubeola
- arabski: (1.1) حصبة ألمانية ż
- baskijski: (1.1) errubeola
- czeski: (1.1) zarděnky lm
- fiński: (1.1) vihurirokko
- francuski: (1.1) rubéole ż
- hiszpański: (1.1) rubéola ż, rubeola ż
- holenderski: (1.1) rodehond m
- łotewski: (1.1) masaliņas ż lm
- niemiecki: (1.1) Röteln lm
- nowogrecki: (1.1) ερυθρά ż
- portugalski: (1.1) rubéola ż
- słowacki: (1.1) rubeola ż, ružienka ż
- szwedzki: (1.1) röda hund
- węgierski: (1.1) rubeola
- włoski: (1.1) rosolia ż, rubeola ż
- źródła:
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BCyczka
różyczka
Polish
Pronunciation
Noun
różyczka f
- Diminutive of róża.
- (medicine, singular only) rubella
Declension
Further reading
- różyczka in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- różyczka in Polish dictionaries at PWN
…..
Różanecznik / Ro’Z”a+Ne+C”+NiK
https://pl.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BCanecznik#pl
różanecznik (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) syst. bot. Rhododendron L.[1], rodzaj krzewów lub drobnych drzew z rodziny wrzosowatych; zob. też różanecznik w Wikipedii
- (1.2) bot. krzew z rodzaju (1.1)
- odmiana:
- (1.1–2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik różanecznik różaneczniki dopełniacz różanecznika różaneczników celownik różanecznikowi różanecznikom biernik różanecznik różaneczniki narzędnik różanecznikiem różanecznikami miejscownik różaneczniku różanecznikach wołacz różaneczniku różaneczniki
- przykłady:
- (1.2) Te gatunki i odmiany, które mają zimozielone, skórzaste liście, nazywane są zwyczajowo rododendronami lub różanecznikami, natomiast te o miękkich, lekko owłosionych i zrzucanych na zimę lub półzimotrwałych liściach nazywa się azaliami.[2]
- (1.2) Kazał się po śmierci pochować w tym ogrodzie, wśród różaneczników i innych roślin ozdobnych.[3]
- kolokacje:
- (1.1) różanecznik alpejski • różanecznik dahurski • różanecznik drzewiasty • różanecznik gęsty • różanecznik himalajski • różanecznik indyjski • różanecznik jakuszimański • różanecznik japoński • różanecznik katawbijski • różanecznik kaukaski • różanecznik kosmaty • różanecznik krótkoowocowy • różanecznik krzywozalążniowy • różanecznik nagietkowy • różanecznik olbrzymi • różanecznik ostrokończysty • różanecznik ostrolistny • różanecznik Purdoma • różanecznik rozesłany • różanecznik Schlippenbacha • różanecznik Smirnowa • różanecznik Warda • różanecznik wczesny • różanecznik Williamsa • różanecznik żółty
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. Róża ż, różaniec mrz, róż mrz, róża ż, różyczka ż
- przym. różanecznikowy, różany, różowy
- tłumaczenia:
- łaciński: (1.1) Rhododendron
- źródła:
- ↑
Hasło Rhododendron w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
- ↑ z Wikipedii
- ↑ z Wikipedii
…..
Róża / Ro’Z”a
https://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3%C5%BCa
https://en.wikipedia.org/wiki/Rose
https://pl.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BCa#pl
róża (język polski)
róże (1.4) pustyni
róże (1.8) kalafiora
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) bot. rodzaj krzewów z rodziny różowatych; zob. też róża w Wikipedii
- (1.2) kwiat róży (1.1)
- (1.3) med. bakteryjna choroba skóry wywołana przez paciorkowce ropne; zob. też róża (choroba) w Wikipedii
- (1.4) geol. skupienie kryształów w formie rozety; zob. też róża (geologia) w Wikipedii
- (1.5) jeden z motywów w heraldyce; zob. też Poraj (herb szlachecki) w Wikipedii
- (1.6) zmarszczka na korze kryjąca sęk; zob. też róża (wada drewna) w Wikipedii
- (1.7) rel. grupa wiernych odmawiająca różaniec
- (1.8) kulin. pot. cząstka kwiatu kalafiora lub brokuła
- (1.9) łow. zgrubienie u nasady poroża zwierzyny płowej
- (1.10) przedmiot przypominający różę (1.2)
- (1.11) gw. węzeł, kokarda[1]
- (1.12) gw. przestęp. choroba weneryczna[2]
- (1.13) gw. więz. kara dyscyplinarna[2]
- (1.14) uczn. pochwała, nagroda[2]
- odmiana:
- (1.1–7)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik róża róże dopełniacz róży róż celownik róży różom biernik różę róże narzędnik różą różami miejscownik róży różach wołacz różo róże
- przykłady:
- (1.1) W tym roku zasadzę w ogrodzie róże.
- (1.2) Chłopak dał swojej dziewczynie piękną różę na Dzień Kobiet.
- (1.3) Do zakażenia różą dochodzi w wyniku urazu mechanicznego lub miejscowego upośledzenia krążenia.
- (1.4) Róże barytowe bywają znajdowane na pustyniach w towarzystwie róż gipsowych.
- (1.5) W herbie Rola widnieje srebrna róża w czerwonym polu i trzy kroje w rosochę.
- (1.6) Na wszystkich gatunkach drzew z grubą, płytkową korowiną, występują róże kryjące sęki.
- (1.7) Nasza róża spotyka się co piątek, o osiemnastej u pani Jadzi.
- (1.8) Do zupy, należy podzielić brokuł na róże.
- (1.9) Wyrastające z możdżeni poroże składa się z dwóch tyk, na których wyróżnia się róże, perły i odnogi.
- (1.10) Urodzinowy tort Jacka ozdobiony był czekoladowymi różami.
- kolokacje:
- (1.1) polna / dzika róża • róża ogrodowa / pnąca / miniaturowa / wielkokwiatowa / krzewiasta • hodować / pielęgnować / sadzić / przycinać / nawozić / pielić / rozsadzać róże
- (1.2) bukiet / wiązanka / kosz róż • wręczyć / wręczać / podarować / przysłać róże • dziewczyna jak róża
- (1.3) róża zgorzelinowa / pęcherzowa / krwotoczna / pełzająca (wędrująca) / nawrotowa • róża nowotworowa
- (1.4) róża piaskowa • róża kamienna • róża pustyni • róża gipsowa • róża barytowa
- synonimy:
- (1.1) lud. babicha[3], babidupa[3], szypszyna[3]
- (1.2) książk. peryfr. królowa kwiatów; gw. (Górny Śląsk) rouza
- (1.4) skupienie rozetowe
- hiponimy:
- (1.1) róża alpejska, róża bengalska, róża damasceńska, róża francuska, róża herbaciana, róża indyjska, róża jabłkowata, róża polna, róża stulistna[2]
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. różanecznik[4] m, rozeta ż, rosarium n, różaniec m, różowiec m, Róża ż, różyca[4] ż, różowce nmos, różowe nmos, różowate nmos, różanka[4] ż, różyczka[4] ż
- czas. różowić ndk., różowieć ndk., zaróżowieć dk., zróżowieć dk., podróżować
- przym. różany[4], różowy[4], różowawy, różowiutki, różańcowy, różowaty[4]
- przysł. różowo, różano
- związki frazeologiczne:
- nie ma róży bez kolców • życie usłane różami • droga usłana różami • róża Lutra • róża wiatrów • róża kompasowa • róża jerychońska • Róża Wschodu • na gnój i różę słońce jednako świeci • nie czas żałować róż, gdy płoną lasy • i na starym krzaku róże kwitną • podobne jak róża do makówki • między cierniem kwitną róże • w domu pokrzywa, róża za domem • róży co szkodzi, choć w pokrzywach stoi • po różach chodzić / po różach stąpać • kto róże zrywa, skaleczon bywa[5], słać róże pod nogi[5]
- etymologia:
- (1.1) łac. rosa[1]
- (1.3) < (1.1) podobieństwo koloru[1]
- (1.9) < (1.1) podobieństwo formy[1]
- uwagi:
- (1.1) Istnieją także w botanice nazwy zawierająca słowo róża, które dotyczą roślin nienależących do różowatych; por. chińska róża, róża jerychońska, włoska róża i in.[2]
- (1.3) nie mylić z różyczką i różycą
- zob. też róża (ujednoznacznienie) w Wikipedii
- zob. też róża w Wikicytatach
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) rose
- arabski: (1.1) وردة ż, ورد
- baskijski: (1.1) arrosa
- białoruski: (1.1) ружа ż; (1.2) ружа ż
- bułgarski: (1.1) роза ż
- chorwacki: (1.1) ruža ż
- czeski: (1.1) růže ż; (1.2) růže ż; (1.3) růže ż; (1.10) růže ż
- dolnołużycki: (1.1) roža ż
- duński: (1.1) rose w
- esperanto: (1.1) rozo, rozarbo, rozujo; (1.2) rozo
- fiński: (1.1) ruusu
- francuski: (1.1) rose ż
- górnołużycki: (1.1) róža ż
- gruziński: (1.1) ვარდი (vardi)
- hebrajski: (1.1) ורד ż
- hiszpański: (1.1) rosal m; (1.2) rosa ż; (1.3) erisipela ż; (1.7) rosario m; (1.10)rosa ż
- ido: (1.1) rozo; (1.2) rozo
- islandzki: (1.1) rós ż
- japoński: (1.1) 薔薇 (bara), バラ; (1.2) バラ; (1.10) バラ
- jidysz: (1.1) רויז ż (rojz)
- kaszubski: (1.1) róża ż
- kataloński: (1.1) rosa ż; (1.2) rosa ż
- litewski: (1.1) rožė ż
- łaciński: (1.1) rosa ż
- niemiecki: (1.1) Rose ż
- norweski (bokmål): (1.1) rose
- nowogrecki: (1.1) ροδή ż, τριανταφυλλιά ż; (1.2) ρόδο n, τριαντάφυλλο n; (1.3)ερυσίπελας n
- osmański: (1.1) گول
- rosyjski: (1.1) роза ż
- rumuński: (1.1) trandafir m; (1.2) trandafir m
- słowacki: (1.1) ruža ż; (1.2) ruža ż; (1.3) ruža ż; (1.10) ruža ż
- szwedzki: (1.1) ros w
- turecki: (1.1) gül
- ukraiński: (1.1) троянда ż, рожа ż; (1.3) рожа ż, бешиха ż
- węgierski: (1.1) rózsa
- wilamowski: (1.1) rūz ż; (1.7) rūza
- źródła:
- ↑ Skocz do:1,0 1,1 1,2 1,3 Alicja Nowakowska, Róża w języku i kulturze, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 17.
- ↑ Skocz do:2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Alicja Nowakowska, Róża w języku i kulturze, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 18.
- ↑ Skocz do:3,0 3,1 3,2 Łukasz Łuczaj, Dziko rosnące rośliny jadalne użytkowane w Polsce od połowy XIX w. do czasów współczesnych, „Etnobiologia polska”, vol. 1/2011, s. 110.
- ↑ Skocz do:4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 Alicja Nowakowska, Róża w języku i kulturze, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 24.
- ↑ Skocz do:5,0 5,1 Alicja Nowakowska, Róża w języku i kulturze, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 23.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BCa
róża
Polish
Pronunciation
Noun
róża f (diminutive różyczka)
Declension
Further reading
- róża in Polish dictionaries at PWN
…..
Różaniec / Ro’Z”a+N+ieC
https://pl.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BCaniec#pl
różaniec (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) rel. sznur z paciorkami, służący do liczenia odmawianych modlitw
- (1.2) rel. cykl modlitw odmawianych w określonej kolejności
- (1.3) rel. nabożeństwo, odprawiane najczęściej w październiku, podczas którego odmawia się wspólnie różaniec (1.2)
- odmiana:
- (1.1–3)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik różaniec różańce dopełniacz różańca różańców celownik różańcowi różańcom biernik różaniec różańce narzędnik różańcem różańcami miejscownik różańcu różańcach wołacz różańcu różańce
- przykłady:
- (1.1) Babcia Honorata przywiozła wnuczkom z Lourdes po różańcu.
- (1.2) Nasza mama chodzi sobie po ogrodzie i odmawia różaniec.
- (1.3) Przyjdę do ciebie dopiero po różańcu.
- hiperonimy:
- (1.1) dewocjonalia
- związki frazeologiczne:
- do tańca i do różańca
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) rosary; (1.2) rosary
- baskijski: (1.1) arrosario; (1.2) arrosario
- białoruski: (1.1) ружанец m
- bułgarski: (1.1) броеница ż
- chorwacki: (1.1) krunica ż
- czeski: (1.1) růženec m; (1.2) růženec m; (1.3) růženec m
- duński: (1.1) rosenkrans w; (1.2) rosenkrans w
- esperanto: (1.1) rozario; (1.2) rozario
- estoński: (1.1) roosikrants
- fiński: (1.1) rukousnauha
- francuski: (1.1) rosaire m; (1.2) rosaire m
- hiszpański: (1.1) rosario m; (1.2) rosario m
- holenderski: (1.1) rozenkrans m
- japoński: (1.1) ロザリオ; (1.2) ロザリオ
- kaszubski: (1.1) różańc m; (1.2) różańc m
- litewski: (1.1) rožančius m, rožinys m
- łotewski: (1.1) rožukronis m
- niemiecki: (1.1) Rosenkranz m; (1.2) Rosenkranz m
- norweski (bokmål): (1.1) rosenkrans m
- norweski (nynorsk): (1.1) rosenkrans m
- norweski (riksmål): (1.1) rosenkrans w
- portugalski: (1.1) rosário m
- rosyjski: (1.1) чётки lm; (1.2) розарий m
- rumuński: (1.1) rozariu n
- słowacki: (1.1) ruženec m; (1.2) ruženec m
- słoweński: (1.1) rožni venec m
- szwedzki: (1.1) rosenkrans w
- turecki: (1.1) tespih; (1.2) tespih
- ukraiński: (1.1) чотки ż lm
- węgierski: (1.1) rózsafüzér
- wietnamski: (1.1) mân côi, tràng hạt
- wilamowski: (1.1) puttynystyn lm
- włoski: (1.1) rosario m, coroncina ż; (1.2) rosario m, coroncina ż
- źródła:
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/r%C3%B3%C5%BCaniec
różaniec
Polish
Etymology
Pronunciation
Noun
różaniec m inan
Declension
Related terms
Further reading
- różaniec in Polish dictionaries at PWN
…..
Podróżowanie / PoD+Ro’Z”+oW+aNie / Po+DRo’Z”+oW+aNie
https://pl.wiktionary.org/wiki/podr%C3%B3%C5%BCowanie#pl
podróżowanie (język polski)
- wymowa:
- IPA: [ˌpɔdruʒɔˈvãɲɛ], AS: [podružovãńe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• -ni…• akc. pob.
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) przebywanie drogi w celu przybycia do jakiegoś miejsca
- (1.2) podmalowanie czegoś różem
- odmiana:
- (1.1–2)
przypadek liczba pojedyncza mianownik podróżowanie dopełniacz podróżowania celownik podróżowaniu biernik podróżowanie narzędnik podróżowaniem miejscownik podróżowaniu wołacz podróżowanie
- przykłady:
- (1.1) Marcin twierdzi, że podróżowanie bez biletu dodaje dreszczyka emocji.
- antonimy:
- (1.1–2) niepodróżowanie
- hiponimy:
- (1.1) turystyka, pielgrzymowanie
- wyrazy pokrewne:
- (1.1)
- rzecz. podróż ż, podróżnik m, podróżny mos, podróżniczek mzw, podróżniczka ż
- czas. podróżować ndk.
- przym. podróżny, podróżniczy
- przysł. podróżniczo
- (1.2)
- czas. podróżowywać ndk.
- etymologia:
- rzecz. odczas. od: podróżować
- tłumaczenia:
- czeski: (1.1) cestování n
- łotewski: (1.1) ceļošana ż
- slovio: (1.1) putovanie (путование)
- ukraiński: (1.1) подорожування n
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/podr%C3%B3%C5%BCowanie
podróżowanie
Polish
Pronunciation
Noun
podróżowanie n
Declension
singular | |
---|---|
nominative | podróżowanie |
genitive | podróżowania |
dative | podróżowaniu |
accusative | podróżowanie |
instrumental | podróżowaniem |
locative | podróżowaniu |
vocative | podróżowanie |
Further reading
- podróżowanie in Polish dictionaries at PWN
…..
Podróżować / PoD+Ro’Z”+oW+aC’ / Po+DRo’Z”+oW+aC’
https://pl.wiktionary.org/wiki/podr%C3%B3%C5%BCowa%C4%87#pl
podróżować (język polski)
- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany
czasownik przechodni dokonany[1] (ndk. podróżowywać)
- (2.1) pomalować lekko kolorem różowym
- (2.2) przyprószyć lekko różem kosmetycznym
czasownik zwrotny podróżować się
- (3.1) przyprószyć lekko różem kosmetycznym samą / samego siebie
- odmiana:
- (1.1) koniugacja IV
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik podróżować czas teraźniejszy podróżuję podróżujesz podróżuje podróżujemy podróżujecie podróżują czas przeszły m podróżowałem podróżowałeś podróżował podróżowaliśmy podróżowaliście podróżowali ż podróżowałam podróżowałaś podróżowała podróżowałyśmy podróżowałyście podróżowały n podróżowałom podróżowałoś podróżowało tryb rozkazujący niech podróżuję podróżuj niech podróżuje podróżujmy podróżujcie niech podróżują pozostałe formy czas przyszły m będę podróżował,
będę podróżowaćbędziesz podróżował,
będziesz podróżowaćbędzie podróżował,
będzie podróżowaćbędziemy podróżowali,
będziemy podróżowaćbędziecie podróżowali,
będziecie podróżowaćbędą podróżowali,
będą podróżowaćż będę podróżowała,
będę podróżowaćbędziesz podróżowała,
będziesz podróżowaćbędzie podróżowała,
będzie podróżowaćbędziemy podróżowały,
będziemy podróżowaćbędziecie podróżowały,
będziecie podróżowaćbędą podróżowały,
będą podróżowaćn będę podróżowało,
będę podróżowaćbędziesz podróżowało,
będziesz podróżowaćbędzie podróżowało,
będzie podróżowaćczas zaprzeszły m podróżowałem był podróżowałeś był podróżował był podróżowaliśmy byli podróżowaliście byli podróżowali byli ż podróżowałam była podróżowałaś była podróżowała była podróżowałyśmy były podróżowałyście były podróżowały były n podróżowałom było podróżowałoś było podróżowało było forma bezosobowa czasu przeszłego podróżowano tryb przypuszczający m podróżowałbym,
byłbym podróżowałpodróżowałbyś,
byłbyś podróżowałpodróżowałby,
byłby podróżowałpodróżowalibyśmy,
bylibyśmy podróżowalipodróżowalibyście,
bylibyście podróżowalipodróżowaliby,
byliby podróżowaliż podróżowałabym,
byłabym podróżowałapodróżowałabyś,
byłabyś podróżowałapodróżowałaby,
byłaby podróżowałapodróżowałybyśmy,
byłybyśmy podróżowałypodróżowałybyście,
byłybyście podróżowałypodróżowałyby,
byłyby podróżowałyn podróżowałobym,
byłobym podróżowałopodróżowałobyś,
byłobyś podróżowałopodróżowałoby,
byłoby podróżowałoimiesłów przymiotnikowy czynny m podróżujący, niepodróżujący ż podróżująca, niepodróżująca podróżujące, niepodróżujące n podróżujące, niepodróżujące imiesłów przymiotnikowy bierny m podróżowany podróżowani ż podróżowana podróżowane n podróżowane imiesłów przysłówkowy współczesny podróżując, nie podróżując rzeczownik odczasownikowy podróżowanie, niepodróżowanie
- wyrazy pokrewne:
- (1.1)
- rzecz. podróż ż, podróżny mos, podróżnik m, podróżniczka ż, podróżniczek m, podróżomania ż, podróżowanie n
- przym. podróżniczy, podróżny
- przysł. podróżniczo
- (2.1–2)
- rzecz. róż m, róża ż, Róża ż, różowość ż
- czas. różowić, zaróżowić
- przym. różowy, różowawy, różany
- przysł. różowo
- tłumaczenia:
- aleucki: (1.1) akakuqing
- angielski: (1.1) travel
- arabski: (1.1) جاب ,سافر ,إرتحل ,طاف ,جال ,تجول ,ساح ,أطاف ,تطوف
- baskijski: (1.1) bidaiatu
- chorwacki: (1.1) putovati
- czeski: cestovat
- dolnołużycki: (1.1) drogowaś
- esperanto: (1.1) vojaĝi
- fiński: (1.1) matkustaa
- francuski: (1.1) voyager
- hiszpański: (1.1) viajar
- ido: (1.1) voyajar
- islandzki: (1.1) ferðast, fara
- kataloński: (1.1) viatjar
- niemiecki: (1.1) reisen
- norweski (bokmål): (1.1) reise
- nowogrecki: (1.1) ταξιδεύω
- rosyjski: (1.1) путешествовать
- szwedzki: (1.1) resa, färdas
- turecki: (1.1) yolculuk etmek, seyahat etmek
- tuvalu: (1.1) malaga, faimalaga
- ukraiński: (1.1) подорожувати
- węgierski: (1.1) utazik
- włoski: (1.1) viaggiare
- źródła:
- ↑ Hasło podróżować w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Słownik gramatyczny języka polskiego na płycie CD, Warszawa, Wiedza Powszechna, 1997, ISBN 978-83-214-1375-4.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/podr%C3%B3%C5%BCowa%C4%87
podróżować
Polish
Etymology
Pronunciation
Verb
podróżować impf
- to travel
Conjugation
Related terms
Further reading
- podróżować in Polish dictionaries at PWN
…..
Podróż / PoD+Ro’Z” / Po+DRo’Z”
https://pl.wiktionary.org/wiki/podr%C3%B3%C5%BC#pl
podróż (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- odmiana:
- (1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik podróż podróże dopełniacz podróży podróży celownik podróży podróżom biernik podróż podróże narzędnik podróżą podróżami miejscownik podróży podróżach wołacz podróży[1] podróże
- kolokacje:
- (1.1) odbywać podróż z Warszawy do Krakowa; podróż na Biegun Północny; podróż koleją/samolotem/samochodem/autostopem/pieszo/…; przyjemna/miła/męcząca/długa podróż; pamiątka z podróży; towarzysz podróży; podróż dookoła świata; podróże w czasie
- synonimy:
- (1.1) droga, wojaż; przest. ekskursja, peregrynacja
- hiperonimy:
- (1.1) ruch
- hiponimy:
- (1.1) autostop, eskapada, objazd, odyseja, pielgrzymka, rajd, rejs, spływ, tournée, wędrówka, wycieczka, wyjazd, wyprawa[2]
- holonimy:
- (1.1) turystyka
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. podróżowanie n, podróżny mos, podróżnik m, podróżniczka ż, podróżniczek m
- czas. podróżować ndk.
- przym. podróżniczy, podróżny
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) travel, trip, journey
- arabski: (1.1) رحلة ż, جولة ż, سفر
- baskijski: (1.1) bidaia
- białoruski: (1.1) падарожжа n
- chorwacki: (1.1) putovanje n
- dolnołużycki: (1.1) drogowanje n
- duński: (1.1) rejse w
- esperanto: (1.1) vojaĝo
- fiński: (1.1) matka
- francuski: (1.1) voyage m
- górnołużycki: (1.1) pućowanje n
- hiszpański: (1.1) viaje m
- holenderski: (1.1) reis ż m
- ido: (1.1) voyajo
- islandzki: (1.1) ferð ż, för ż
- jidysz: (1.1) נסיעה ż (nesije), t. וועג m (weg)
- kaszubski: (1.1) wanoga ż
- kataloński: (1.1) viatge m
- kazachski: (1.1) саяхат
- łaciński: (1.1) iter
- niemiecki: (1.1) Reise ż, Ausflug m
- norweski (bokmål): (1.1) reise m lub ż, tripp m
- nowogrecki: (1.1) ταξίδι n
- rosyjski: (1.1) путешествие n, поездка ż
- szwedzki: (1.1) resa w, färd w
- tuvalu: (1.1) malaga
- ukraiński: (1.1) подорож m
- wilamowski: (1.1) raes ż, rǡs ż, rajza ż
- włoski: (1.1) viaggio m
- źródła:
- ↑ Wołacz w: koalar, Formy potencjalne.
- ↑
Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/podr%C3%B3%C5%BC
podróż
Polish
Pronunciation
Etymology
Noun
podróż f
Declension
Derived terms
Further reading
- podróż in Polish dictionaries at PWN
…..
Zwracam uwagę na słowa podróżowanie, podróżować, podróż, które ofitzjalnie pochodzą jednocześnie i od dźwięcznego Róża / Ro’Z”a,.. i od bezdźwięcznego Droga / DRoGa,.. (czyli od obocznych Drzeć / DR”e+C’ i Trzeć / TR”e+C’, i bezdźwięcznego Drgać / DRG+aC’, i od dźwięcznego Drżeć / DRZ”+eC’). Muszę jakoś znaleźć czas i skończyć serię wpisów poświęconych tym słowom, patrz:
Dalszą część obocznych kolczastych zagwozdek znajdziesz w następnym wpisie. 🙂
Pingback: 241 Róża, Rosa, Rat, Gryzoń, Gryźć, Zgryz i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni i słów | SKRBH