254 Strzała, Стрѣла, *strěla, Strela, Strėlė, *strēlō, Strahl, Strale, Streal, Stræl, Strzałka, Strzałeczka, Strzelec, Strzelanie, Strzelać, Strzelić, Strzelecki, Strzał, Ostrzał, Postrzał

strzełanie

…..

W poprzednim wpisie, przy okazji omawiania źródłosłowów słowa Strumień / Z/S+TRo’+MieN’ obiecałem, że napiszę o Pra-Słowiańskiej startej Strzale / Z/S+TR”a+Le. Niniejszym robię to, ale… w trzech lub nawet czterech strzałach. Zwyczajnie znów muszę podzielić dane, które znalazłem na mniejsze, łatwiej zjadliwe kawałki, żeby nie udławić wordpressa…

Na początek zacytuję klasyka: „Świst i stuk. Jeden strzał, jedno życie”….

Allo-allo i inni mocarze yntelektu,.. Oto szyję do was Pra-Słowiańskimi Strzałami / Z/S+TR”a+La+Mi z Pra-Słowiańskiego łuku, prosto w wasze puste łepetynki,.. pełne jedynie brązowych, pustynno-prusko-nazistowskich, przeciw-logicznych i przeciw-słowiańskich wykrętów… 🙂

Twierdzę, że

• Pra-Słowiańska Strzała / Z/S+TR”a+L”a” pochodzi od pojęcia Starła / Z/S+TaR+L”a, czyli od Starcia / Z/S+TaR+Cia i Tarcia / TaR+Cia, a także i Darcia / DaR+Cia,
• postać Pra-Słowiańska, jak np. *strěla jest pierwowzorem dla wszystkich innych, w tym i tych bałtyckich i tych fielko-germańskich.

Myślisz, że nie ma racji? Miło, ale czy umiesz to jakoś udowodnić?

Twierdzę, że wystarczy porównać ilość i jednorodność znaczeniową upowszechnionych poniżej postaci słowiańskich (a szczególnie tych z j. polskiego) w odniesieniu do postaci z innych języków tzw. indo-europejskich, by na podstawie tych danych móc wyciągnąć wiarygodne i jednoznaczne wnioski.

Przypominam o podstawach słowiańskiego językoznawstwa, czyli o logice i statystyce…

Udowodnię powyższe jeszcze dokładniej w kolejnych częściach, gdy zajmę się już tylko obcojęzycznymi odpowiednikami słów Strzała / Z/S+TR”a+L”a”, Strzał / Z/S+TR”a+L”, Strzelać / Z/S+TR”e+La+C’ i Strzelecki / Z/S+TR”e+Le+C+Ki.

Bardzo zastanawia Mię ofitzjalny brak jakichkolwiek postaci pochodzących z j. indo-irańskich… Znasz może jakieś? Jeśli tak, proszę podziel się tu swoją wiedzą! 🙂

Nieoczekiwanie dla Mię będzie też coś niecoś i o tzw. Σκύθης / Skúthēs, czyli Scytach… i pochodzeniu źródłosłowu ich tzw. starogreckiej nazwy. No ale to już raczej w części czwartej.

Przypominam, że kiedyś przy okazji różnych wpisów jakoś nawiązujących do książki alla-allo dr Makucha obiecywałem, że zajmę się tzw. zapożyczeniami od-irańskimi, rzekomo odnajdywanymi w j. słowiańskich, a szczególnie w zachodnio-słowiańskich / lechickich, jak j. polski, patrz:

https://skrbh.wordpress.com/?s=zapo%C5%BCyczenia+od-ira%C5%84skie&submit=Szukaj

https://skrbh.wordpress.com/?s=+dr+Makuch&submit=Szukaj

Słowo się rzekło i więc i kobyłka stoi u płota. Najpierw jednak przypomnienie danych, żeby nie było, że coś zmyślam…

A tak przy okazji, no to nigdy nie spodziewałem się, gdzie Mię ta cała zabawa z poszukiwaniem źródłosłowów zaprowadzi… hehehe

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/struna

Reconstruction:Proto-Slavic/struna

Proto-Slavic

Etymology

Of uncertain origin. The two main hypotheses are:

• From Proto-Indo-European *sterh₁– (“to streak, to strip”)^[1], akin to *strěla (“arrow”), possibly from an unattested *-uti derivative *struti (“to strain”) +‎ *-nъ +‎ *-a. If correct, then the Slavic lemma would be a cognate with Proto-Germanic *strinô (“strip, strand”). (…)

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/str%C4%9Bla

Reconstruction:Proto-Slavic/strěla

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Indo-European *strel-, *strēl-, *strēlā, from *ster- (“line, streak, stripe; jet, spurt; beam”). Baltic cognates include Lithuanian strėlė̃, strėlà (“arrow; shoot, branch; rafter”), Latvian strēle (“arrow, dart”). Indo-European cognates include Proto-Germanic *strēlō (“arrow”).

Noun

*strěla f

1. arrow

Declension

Declension of *strěla (hard a-stem)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*strěla	*strělě	*strěly
Accusative	*strělǫ	*strělě	*strěly
Genitive	*strěly	*strělu	*strělъ
Locative	*strělě	*strělu	*strělasъ, *strělaxъ*
Dative	*strělě	*strělama	*strělamъ
Instrumental	*strělojǫ, *strělǫ**	*strělama	*strělami
Vocative	*strělo	*strělě	*strěly

^* -asъ is the expected Balto-Slavic form but is found only in some Old Czech documents; -axъ is found everywhere else and is formed by analogy with other locative plurals in -xъ.
^** The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).

Derived terms

• *strěljati, *strěliti

Related terms

• *struna

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: стрѣла (strěla)
    • Belarusian: страла́ (stralá)
    • Russian: стрела́ (strelá)
    • Ukrainian: стріла́ (strilá)

• South Slavic:
  • Old Church Slavonic:

    Cyrillic: стрѣла (strěla)

    Glagolitic: ⱄⱅⱃⱑⰾⰰ (strěla)

  • Bulgarian: стрела́ (strelá)
  • Macedonian: стрела (strela)
  • Serbo-Croatian:

    Cyrillic: стре́ла, стрије́ла

    Latin: stréla, strijéla, strila

  • Slovene: strẹ́la (“lightning bolt”) (tonal orthography)

• West Slavic:
  • Czech: střela
  • Polish: strzała
  • Slovak: strela
  • Slovincian: střåula
  • Sorbian:
    • Upper Sorbian: třěła
    • Lower Sorbian: stśěła

References

• Vasmer, Max (1964–1973), “стрела”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Oleg Trubačóv, Moscow: Progress
• Černyx, P. Ja. (1999), “стрела”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 208

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/strel-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/strel-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/str%C4%93l-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/strēl-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/str%C4%93l%C4%81&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/strēlā.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/ster-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/ster-.

…..

Postacie z j. bałtyckich…

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=str%C4%97la&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for strėla.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=str%C4%97l%C4%97&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for strėlė.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/str%C4%97l%C4%97#lt

strėlė (język litewski)

strėlės (1.1)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) strzała

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/str%C4%93le#Latvian

strēle

Latvian

Strēles (1)

Zibens strēle (3)

Zemes strēle (5)

Alternative forms

• (dialectal form) strēla

Etymology

From Proto-Indo-European *strel-, *strēl-, from *ster- (“line, streak, stripe; jet, spurt; beam”) (whence also Latvian  stars (“ray, beam”), q.v.) with an extra l. The same stem also yielded the 17th-/18th-century verb strēlēt (“to shoot”), later replaced by šaut (“to shoot”). The basic meaning must have been “to scatter, to throw (around)”, from which “to shoot” and, as a nominalized form, “that which is shot”.

Cognates include Lithuanian strėlė̃, strėlà (“arrow; shoot, branch; rafter”), Old Church Slavonic стрѣла (strěla), Belarusian, Bulgarian, Russian стрела́ (strelá), Ukrainian стріла́ (strilá, “arrow”), Czech střela (“arrow, projectile”), Polish  strzała (“arrow”), Old High German strāla (“arrow, lightning bolt”), German Strahl (“ray, beam”).^[1]

Pronunciation

• IPA^(key): [stɾɛ̂ːlɛ]

Noun

strēle f (5th declension)

1. (chiefly figuratively) arrow, dart (projectile thrown with a bow)

   traucas kā izšauta strēle ― speeding, rushing like an arrow (lit. like a shot arrow)

2. arrow (a component part that is thin and long, usually used for pointing)

   pa skalu slīd strēle, norādīdama iegrimes dziļumu ― along the scale the arrow moved, showing the depth of the sinking

   kad Lilija pēdējo reizi paraudzījās pulkstenī, zeltītās strēles iezīmēja ceturksni uz deviņiem ― when Lilija last looked at the clock, the golden arrows showed a quarter of nine

3. something narrow and elongated like an arrow

   ledus gan plaisāja sīkās strēlēs, tomēr izturēja ― the ice did crack in tiny arrows, but it held, endured

4. (of light) beam, ray

   putekļi vērpās saules strēlēs, kas staroja iekšā pa logu ― the dust was spinning under (lit. in) the sun rays which shone in through the window

   kā ugunīga pātaga tumsu pārcirta zibens strēle — like a fiery whip, the lightning bolt (lit. arrow, ray) cut thourgh the dakrness

5. (of gas, fog, smoke) narrow, elongated formation, strip

   pāri debesīm traucās melnas mākoņu strēles, brīžiem aizsegdamas mēnesi ― across the sky rushed black cloud strips, sometimes hiding the moon

   zilganas dūmu strēles peldēja pāri ievu krūmiem ― bluish smoke strips floated across the cherry bushes

6. (of land, territory) strip, stretch (narrow, elongated area)

   zemes, smilšu strēle ― a strip of land, of sand

   tāda bija jūrmala šai ciemā: šaura krasta strēle ― such was the seaside at (= near) this village: a narrow stretch of coast

7. (technology) jib, boom (the projecting arm of a crane)

   līgani pagriezās celtņa strēle ― smoothly turned the crane jib, boom

Usage notes

The preferred term for „arrow” as a weapon is bulta, while strēle is more frequently used metaphorically, or when talking about pointing signs or component parts.

Declension

Declension of strēle (5th declension)

Synonyms

• (of „arrow”): bulta
• (of „pointer”): rādītājs
• (of „strip”): josla

Derived terms

• strēlnieks, strēlniece
• (archaic term) strēlēt

See also

• loks
• stops

References

1. ^ Karulis, Konstantīns (1992), “strēle”, in Latviešu Etimoloģijas Vārdnīca (in Latvian), Rīga: AVOTS, →ISBN

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/stars

stars (język łotewski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) promień (świetlny)

(1.2) geom. półprosta

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/stars

stars

Latvian

Latvian Wikipedia has an article on: stars

Noun

stars m (1st declension)

1. ray, beam

Declension

Declension of stars (1st declension)

	singular (vienskaitlis)	plural (daudzskaitlis)
nominative (nominatīvs)	stars	stari
accusative (akuzatīvs)	staru	starus
genitive (ģenitīvs)	stara	staru
dative (datīvs)	staram	stariem
instrumental (instrumentālis)	staru	stariem
locative (lokatīvs)	starā	staros
vocative (vokatīvs)	star	stari

…..

Postacie fielko-germańskie…

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/str%C4%93l%C5%8D

Reconstruction:Proto-Germanic/strēlō

Proto-Germanic

Etymology

From Proto-Indo-European *strēl- (“arrow”), from Proto-Indo-European *ster-, *strē– (“strip, stripe, line, streak, stream, arrow”). Cognate with Lithuanian strėlė (“arrow, dart, jib”), Latvian strēle (“arrow, dart”) and Proto-Slavic  *strěla (“arrow”).

Noun

*strēlō f

1. arrow

Inflection

Declension of *strēlō (ō-stem)
	singular	plural
nominative	*strēlō	*strēlôz
vocative	*strēlō	*strēlôz
accusative	*strēlǭ	*strēlōz
genitive	*strēlōz	*strēlǫ̂
dative	*strēlōi	*strēlōmaz
instrumental	*strēlō	*strēlōmiz

Related terms

• *strēlaz

Descendants

• West Germanic: *strālu
  • Old English: strǣl, strǣle f
    • Middle English: stral, *strel
      • English: strale, streal, streel
      • ⇒ Scots: strule (verb)
  • Old Frisian: *strāl, *strēle
    • Saterland Frisian: Stroal
    • West Frisian: striel
  • Old Saxon: strāla
    • Middle Low German: strāle
      • → Danish: stråle
      • → Icelandic: strjál
      • → Norwegian: stråle
      • → Swedish: stråle
  • Old Dutch: strāla
    • Middle Dutch: strâle
      • Dutch: straal
        • Afrikaans: straal
      • Limburgish: straol
  • Old High German: strāla
    • Middle High German: strāle
      • Alemannic German: Straale pl
      • German: Strahl
      • → Italian: strale

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Germanic/str%C4%93laz&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Germanic/strēlaz.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/Strahl

Strahl (język niemiecki)

wymowa:

lp IPA: [ʃtʀaːl] ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) promień

(1.2) strumień

odmiana:

(1.1–2)^[1]

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	der Strahl	die Strahlen
dopełniacz	des Strahls des Strahles	der Strahlen
celownik	dem Strahl	den Strahlen
biernik	den Strahl	die Strahlen

synonimy:

(1.2) Fontäne

wyrazy pokrewne:

rzecz. Strahlung ż

czas. strahlen

przym. strahlend

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Strahl#German

Strahl

German

Etymology

From Middle High German strāle f (rarely m), from Old High German strāla f, from Proto-Germanic *strēlō f (“arrow, ray, beam”), from Proto-Indo-European *strēl-, *strēlā- (“arrow, beam”). Compare Dutch straal, English streal.

Pronunciation

• IPA^(key): /ʃtʁaːl/
• Rhymes: -aːl

Noun

Strahl m (genitive Strahls or Strahles, plural Strahlen)

1. beam, ray (e.g. of light)
2. jet (e.g. of water or ink)
3. frog (part of a horse’s hoof)
4. ray, half-line

   Synonym: Halbgerade

5. (obsolete, until 18th c.) arrow

Declension

Declension of Strahl

	singular			plural
	indef.	def.	noun	def.	noun
nominative	ein	der	Strahl	die	Strahlen
genitive	eines	des	Strahles, Strahls	der	Strahlen
dative	einem	dem	Strahl, Strahle1	den	Strahlen
accusative	einen	den	Strahl	die	Strahlen

¹Now uncommon, see notes

Derived terms

• Bannstrahl
• bestrahlen
• Sonnenstrahl
• strahlen
• strahlend
• Strahlenkammer
• Tintenstrahldrucker
• verstrahlen
• Zahlenstrahl

Further reading

• Strahl in Duden online

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/strale#English

strale

English

Etymology

From Middle English stral, from Old English strǣl (“arrow”). More at streal.

Noun

strale (plural strales)

1. Arrow.
2. (Britain, dialect) The pupil of the eye.

Related terms

• streal

Part or all of this entry has been imported from the 1913 edition of Webster’s Dictionary, which is now free of copyright and hence in the public domain. The imported definitions may be significantly out of date, and any more recent senses may be completely missing. (See the entry for strale in Webster’s Revised Unabridged Dictionary, G. & C. Merriam, 1913.)

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/streal#English

streal

English

Alternative forms

• strale (dialectal)

Etymology

From Middle English strele, stral, from Old English strǣl (“arrow, shaft, dart, missile”), from Proto-Germanic *strēlaz,  *strēlō (“arrow, ray, beam”), from Proto-Indo-European *strēl- *strēlā- (“arrow, beam”). Cognate with West Frisian  striel (“arrow, dart, shaft”), Dutch straal (“radius, ray, beam, stream”), German Strahl (“beam, ray, spurt”), Swedish stråle (“beam, ray”), Icelandic strjál (“arrow”), Lithuanian strėlė (“arrow, dart, jib”), Russian стрела (strela, “arrow, dart”). See also streel.

Noun

streal (plural streals)

1. An arrow.
2. (Britain dialectal) The pupil of the eye.

Related terms

• streel

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/str%C3%A6l#Old_English

stræl

Old English

Alternative forms

• strǣle f

Etymology

From Proto-Germanic *strēlaz, *strēlō (“arrow, ray, beam”), from Proto-Indo-European *strēl- *strēlā- (“arrow, beam”). Cognate with Old Saxon strāla, Middle Dutch strael (Dutch straal), Old High German strāla (German Strahl). The Proto-Indo-European root is also the source of Proto-Slavic *strěla (Russian стрела́ (strelá)).

Pronunciation

• IPA^(key): /stræːl/

Noun

strǣl m or f

1. an arrow

Descendants

• Middle English: stral, *strel
  • English: strale, streal, streel
  • ⇒ Scots: strule (verb)

…..

Inne postacie fielko-germańskie, itp., omówię w następnej części. A teraz do porównania postacie słowiańskie…

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%81%D1%82%D1%80%D1%A3%D0%BB%D0%B0#Old_Church_Slavonic

стрѣла

Old Church Slavonic

Alternative forms

• (Glagolitic): ⱄⱅⱃⱑⰾⰰ (strěla)

Etymology

From Proto-Slavic *strěla, from Proto-Indo-European *strel-, *strēl-, from *ster- (“line, streak, stripe; jet, spurt; beam”).

Noun

стрѣла • (strěla) f

1. arrow

---

Old East Slavic

Etymology

From Proto-Slavic *strěla.

Noun

стрѣла (strěla) f

1. arrow

---

Russian

Pronunciation

• IPA^(key): [strʲɪˈla]

Noun

стрѣла́ • (strělá) f inan (genitive стрѣлы́, nominative plural стрѣ́лы, genitive plural стрѣлъ)

1. (obsolete) Pre-1918 spelling of стрела́ (strelá).

Declension

Pre-reform declension of стрѣла́ (inan fem-form hard-stem accent-d)

	singular	plural
nominative	стрѣла́ strělá	стрѣ́лы strě́ly
genitive	стрѣлы́ strělý	стрѣ́лъ strě́l
dative	стрѣлѣ́ strělě́	стрѣ́ламъ strě́lam
accusative	стрѣлу́ strělú	стрѣ́лы strě́ly
instrumental	стрѣло́й, стрѣло́ю strělój, strělóju	стрѣ́лами strě́lami
prepositional	стрѣлѣ́ strělě́	стрѣ́лахъ strě́lax

…..

Strzała / Z/S+TR”a+L”a

https://pl.wiktionary.org/wiki/strza%C5%82a

strzała (język polski)

strzały (1.1)

wymowa:

IPA: [ˈsṭʃawa], AS: [sṭšau̯a], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) pocisk przeznaczony do łuku; zob. też strzała w Wikipedii

(1.2) leśn. pień o prostym przebiegu od szyi korzeniowej (czyli podstawy) aż do wierzchołka drzewa; zob. też strzała (leśnictwo) w Wikipedii

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	strzała	strzały
dopełniacz	strzały	strzał
celownik	strzale	strzałom
biernik	strzałę	strzały
narzędnik	strzałą	strzałami
miejscownik	strzale	strzałach
wołacz	strzało	strzały

przykłady:

(1.1) Łuki i strzały były używane do walki oraz polowania.

meronimy:

(1.1) grot, promień, osadka, nasadka, lotka

wyrazy pokrewne:

rzecz. strzelnica ż, strzelanina ż, strzelanie n, strzelec mos, strzał

zdrobn. strzałka ż

czas. strzelać

przym. strzelisty, strzelecki, strzelnicowy

związki frazeologiczne:

popędzić jak strzała • prosto jak strzała • prosty jak strzała • szybki jak strzała • szybko jak strzała • lotem strzały • zatruta strzała • strzała Amora • strzała Erosa • strzała Kupidyna • partyjska strzała

etymologia:

prasł. *strěla^[1]

tłumaczenia:(edytuj)

• albański: (1.1) shigjetë ż
• angielski: (1.1) arrow
• arabski: (1.1) سهم ,نبل ,نبلة
• baskijski: (1.1) gezi
• białoruski: (1.1) страла ż
• bułgarski: (1.1) стрела ż
• chorwacki: (1.1) strijela ż
• czeski: (1.1) šíp m
• duński: (1.1) pil w
• esperanto: (1.1) sago
• estoński: (1.1) nool
• fiński: (1.1) nuoli
• francuski: (1.1) flèche ż
• hawajski: (1.1) pua
• hebrajski: (1.1) חץ m
• hiszpański: (1.1) flecha ż, saeta ż
• interlingua: (1.1) sagitta
• islandzki: (1.1) píla ż, ör ż
• japoński: (1.1) 矢
• jidysz: (1.1) פֿײַל ż (fajl)
• kataloński: (1.1) sageta ż
• kazachski: (1.1) жебе
• litewski: (1.1) strėlė ż
• łaciński: (1.1) sagitta ż
• niemiecki: (1.1) Pfeil m
• nowogrecki: (1.1) βέλος n
• portugalski: (1.1) flecha ż, seta ż
• rosyjski: (1.1) стрела ż
• rumuński: (1.1) săgeată ż
• serbski: (1.1) стрела
• slovio: (1.1) strela (стрела)
• słowacki: (1.1) šíp
• szwedzki: (1.1) pil w
• ukraiński: (1.1) стріла ż
• węgierski: (1.1) nyíl
• włoski: (1.1) freccia ż

źródła:

1. ↑ Joachim Herrmann, Die Slawen in Deutschland, Akademie-Verlag Berlin, 1985

---

UWAGA! 

Wszystkimi innymi postaciami jak np.:

• angielski: (1.1) arrow
• duński: (1.1) pil
• francuski: (1.1) flèche
• hiszpański: (1.1) flecha ż, saeta
• islandzki: (1.1) píla
• łaciński: (1.1) sagitta ż
• niemiecki: (1.1) Pfeil m
• nowogrecki: (1.1) βέλος n
• portugalski: (1.1) flecha ż, seta
• rumuński: (1.1) săgeată
• szwedzki: (1.1) pil
• włoski: (1.1) freccia

zajmę się w następnej części. Czeskim i słowackim słowem šíp zajmę się w części trzeciej lub może nawet i czwartej…

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/strza%C5%82a#Polish

strzała

Polish

Polish Wikipedia has an article on: strzała

strzała

Etymology

From Proto-Slavic *strěla, from Proto-Indo-European *strel-, *strēl-, from *ster- (“line, streak, stripe; jet, spurt; beam”).

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈstʂa.wa/

Noun

strzała f (diminutive strzałka)

1. arrow (projectile)

Declension

declension of strzała

	singular	plural
nominative	strzała	strzały
genitive	strzały	strzał
dative	strzale	strzałom
accusative	strzałę	strzały
instrumental	strzałą	strzałami
locative	strzale	strzałach
vocative	strzało	strzały

Derived terms

• strzałowy

Related terms

• strzelać
• strzelba
• strzelec
• strzelić
• strzelisty
• strzeliwo

Interjection

strzała

1. yo; hello

Further reading

• strzała in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• strzała in Polish dictionaries at PWN

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/st%C5%99ela

střela (język czeski)

znaczenia:

rzeczownik

(1.1) sport. rzut

wyrazy pokrewne:

rzecz. přestřelka ż

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/st%C5%99ela#Czech

střela

Czech

Etymology

From Proto-Slavic *strěla, from Proto-Indo-European *strel-, *strēl-, from *ster- (“line, streak, stripe; jet, spurt; beam”). See also German Strahl.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈstr̝̊ɛla/

Noun

střela f

1. projectile (to be fired from a weapon)
2. missile

Declension

Declension

	singular	plural
nominative	střela	střely
genitive	střely	střel
dative	střele	střelám
accusative	střelu	střely
vocative	střelo	střely
locative	střele	střelách
instrumental	střelou	střelami

Further reading

• střela in Příruční slovník jazyka českého, 1935–1957
• střela in Slovník spisovného jazyka českého, 1960–1971, 1989

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/strela

strela (język słowacki)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) strzała, pocisk, kula^[1]

(1.2) strzał, rzut^[1]

źródła:

1. ↑ ^{Skocz do:1,0 1,1} Zofia Jurczak-Trojan, Halina Mieczkowska, Elżbieta Orwińska, Maryla Papierz, Słownik słowacko-polski, t. II, P-Ž, s. 336, Kraków, TAiWPN Universitas, 2005, ISBN 83-242-0569-1.

---

strela (język słoweński)

strela (1.1)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) piorun

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/strela

strela

Serbo-Croatian

Alternative forms

• (Ijekavian): strijéla
• (Ikavian): strila

Etymology

From Proto-Slavic *strěla, from Proto-Indo-European *strel-, *strēl-, from *ster- (“line, streak, stripe; jet, spurt; beam”).

Noun

stréla f (Cyrillic spelling стре́ла)

1. arrow

Declension

Declension of strela

	singular	plural
nominative	strela	strele
genitive	strele	strela
dative	streli	strelama
accusative	strelu	strele
vocative	strelo	strele
locative	streli	strelama
instrumental	strelom	strelama

---

Slovak

Etymology

From Proto-Slavic *strěla, from Proto-Indo-European *strel-, *strēl-, from *ster- (“line, streak, stripe; jet, spurt; beam”).

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈstrɛɫa/

Noun

strela f (genitive singular strely, nominative plural strely, genitive plural striel, declension pattern of žena)

1. bullet
2. shot

Declension

Declension of strela

	singular	plural
nominative	strela	strely
genitive	strely	striel
dative	strele	strelám
accusative	strelu	strely
locative	strele	strelách
instrumental	strelou	strelami

Further reading

• strela in Slovak dictionaries at korpus.sk

---

Slovene

Etymology

From Proto-Slavic *strěla, from Proto-Indo-European *strel-, *strēl-, from *ster- (“line, streak, stripe; jet, spurt; beam”).

Pronunciation

• IPA^(key): /strèːla/

Noun

strẹ́la f

1. lightning (flash of light)

Inflection

Feminine, a-stem
	singular	dual	plural
nominative	stréla	stréli	stréle
accusative	strélo	stréli	stréle
genitive	stréle	strél	strél
dative	stréli	strélama	strélam
locative	stréli	strélah	strélah
instrumental	strélo	strélama	strélami

…..

Strzałka / Z/S+TR”a+L”+Ka

https://pl.wiktionary.org/wiki/strza%C5%82ka#pl

strzałka (język polski)

strzałki (1.2)

strzałki (1.3) w ciśnieniomierzu

strzałka (1.4)

strzałka (1.6)

strzałka (1.8)

strzałka (1.9)

strzałka (1.10)

wymowa:

IPA: [ˈsṭʃawka], AS: [sṭšau̯ka], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) zdrobn. od: strzała

(1.2) linia z grotem, symbol wskazujący kierunek

(1.3) znak wskazujący wartość parametru

(1.4) bot. Sagittaria L.^[1], rodzaj roślin z rodziny żabieńcowatych; zob. też strzałka (roślina) w Wikipedii

(1.5) anat. pot. kość strzałkowa; zob. też kość strzałkowa w Wikipedii

(1.6) rzutka do gry w lotki

(1.7) pot. telekom. pojedynczy sygnał telefoniczny służący jako umowny znak

(1.8) pasek białej sierści na czole konia

(1.9) każda z dwóch bruzd w kopycie konia

(1.10) pot. tabliczka drogowskazu

odmiana:

(1.1–10)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	strzałka	strzałki
dopełniacz	strzałki	strzałek
celownik	strzałce	strzałkom
biernik	strzałkę	strzałki
narzędnik	strzałką	strzałkami
miejscownik	strzałce	strzałkach
wołacz	strzałko	strzałki

przykłady:

(1.2) Strzałki służą do wskazywania kierunku lub relacji.

(1.7) Puść mi strzałkę jak dojedziesz do domu, żebym wiedziała, że wszystko w porządku.

kolokacje:

(1.7) puścić strzałkę

synonimy:

(1.1) strzałeczka

(1.6) lotka, rzutka, dart

(1.7) pot. sygnał, głuchy

wyrazy pokrewne:

rzecz. strzał m, strzelanie n, strzelenie n

zgrub. strzała ż

zdrobn. strzałeczka ż

czas. strzałkować ndk., ostrzałkować dk., strzelać ndk., strzelić dk.

przym. strzałkowy, strzałowy, strzelniczy, strzelisty, strzelecki, strzelnicowy

przysł. strzałkowo

związki frazeologiczne:

puścić strzałkę

uwagi:

zob. też strzałka w Wikipedii

(1.5) zobacz też: Indeks:Polski – Części ciała

tłumaczenia:(edytuj)

(1.1) dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: strzała

• angielski: (1.2) arrow; (1.5) fibula; (1.7) dart
• baskijski: (1.2) gezi; (1.3) orratz; (1.5) fibula, perone; (1.6) dardo
• duński: (1.2) pil w; (1.4) pil w
• francuski: (1.5) fibula, péroné przest.
• hiszpański: (1.2) flecha ż; (1.3) aguja ż; (1.5) fíbula ż, peroné m; (1.6) dardo m
• niemiecki: (1.2) Pfeil m
• rosyjski: (1.2) стрелка ż; (1.3) указатель m
• szwedzki: (1.2) pil w; (1.5) vadben n; (1.6) pil w
• ukraiński: (1.2) стрілка ż

źródła:

1. ↑  Hasło Sagittaria w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/strza%C5%82ka

strzałka

Polish

strzałka

Etymology

strzała +‎ -ka

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈstʂaw.ka/

Noun

strzałka f

1. Diminutive of strzała
2. arrow (symbol)

Declension

declension of strzałka

	singular	plural
nominative	strzałka	strzałki
genitive	strzałki	strzałek
dative	strzałce	strzałkom
accusative	strzałkę	strzałki
instrumental	strzałką	strzałkami
locative	strzałce	strzałkach
vocative	strzałko	strzałki

Further reading

• strzałka in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• strzałka in Polish dictionaries at PWN

…..

Strzałeczka / Z/S+TR”a+L”e+C”+Ka

https://pl.wiktionary.org/wiki/strza%C5%82eczka#pl

strzałeczka (język polski)

wymowa:

IPA: [sṭʃaˈwɛʧ̑ka], AS: [sṭšau̯ečka], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) pot. zdrobn. od: strzałka

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	strzałeczka	strzałeczki
dopełniacz	strzałeczki	strzałeczek
celownik	strzałeczce	strzałeczkom
biernik	strzałeczkę	strzałeczki
narzędnik	strzałeczką	strzałeczkami
miejscownik	strzałeczce	strzałeczkach
wołacz	strzałeczko	strzałeczki

wyrazy pokrewne:

rzecz. strzałka ż, strzelec mos, strzelanina ż

…..

Strzelec / Z/S+TR”e+L”e+C

https://pl.wiktionary.org/wiki/strzelec#pl

strzelec (język polski)

strzelec (1.2)

strzelec (1.3)

strzelec (1.4)

wymowa:

IPA: [ˈsṭʃɛlɛʦ̑], AS: [sṭšelec], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) osoba umiejąca się posługiwać bronią palną, łukiem lub inną bronią miotającą

(1.2) wojsk. żołnierz wyspecjalizowany w strzelaniu

(1.3) sport. zawodnik specjalizujący się w strzelaniu z ręcznej broni palnej

(1.4) sport. zawodnik, który strzelił bramkę

(1.5) wojsk. hist. stopień wojskowy, odpowiednik szeregowego w Wojsku Polskim w okresie międzywojennym w pułkach strzelców konnych

(1.6) określenie członka niektórych paramilitarnych organizacji społecznych

(1.7) daw. myśliwy

odmiana:

(1.1–7)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	strzelec	strzelcy
dopełniacz	strzelca	strzelców
celownik	strzelcowi	strzelcom
biernik	strzelca	strzelców
narzędnik	strzelcem	strzelcami
miejscownik	strzelcu	strzelcach
wołacz	strzelcu / strzelcze	strzelcy

synonimy:

(1.1) myśliwy

(1.3–4) zawodnik

wyrazy pokrewne:

rzecz. strzelectwo n, strzelnica ż, strzelanina ż, strzelba ż, strzał m, strzała ż, strzałka ż, strzałeczka ż, Strzelec m, Strzelce nmos, Strzelin m, Strzelno n, postrzał m, zastrzał m, odstrzał m, wystrzał m, strzałowy m, strzeliwo n, strzelanka ż, strzelinianin m, strzelinianka ż, powystrzelanie n, postrzeleniec m, dostrzelenie n, strzelanko n

forma żeńska strzelczyni ż

czas. strzelać ndk., strzelić dk., postrzelać ndk., postrzelić dk., odstrzelać ndk., odstrzelić dk., ostrzelać ndk., dostrzelić dk., ostrzeliwać ndk., wystrzelać ndk., wystrzelić dk., ustrzelić dk., wstrzelać ndk., wstrzeliwać ndk., wstrzelić dk., powystrzelać dk.

przym. strzelecki, strzelisty, strzelniczy, wystrzałowy, postrzałowy, postrzelony, strzałowy, strzałkowy, strzelnicowy

przysł. strzeliście, wystrzałowo

tem. słow. -strzelny, -strzałowy

związki frazeologiczne:

król strzelców • strzelec wyborowy • wolny strzelec • suchy rybak mokry strzelec, będzie gówno na widelec • jak strzelec dupa, to nie pomogą lufy od Krupa • nie każdy strzelec, co gięty róg nosi • strzelec jak Kurp

uwagi:

zob. też strzelec w Wikipedii

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) shooter, shot; (1.2) rifleman, fusilier, gunner; (1.3) shooter; (1.4) scorer, (good) kick
• duński: (1.1) skytte w; (1.4) målscorer w
• francuski: (1.1) un tireur, un chasseur
• hiszpański: (1.1) tirador m; (1.2) tirador m, fusilero m, pistolero m; (1.3) tirador m; (1.4) goleador m
• litewski: (1.6) šaulys
• łaciński: (1.1) sagittarius m; (1.2) sagittarius m; (1.3) sagittarius m
• niemiecki: (1.1) Schütze m; (1.2) Jäger m; (1.4) Troschütze m
• rosyjski: (1.1) стрелок m; (1.2) стрелок m; (1.3) стрелок
• szwedzki: (1.1) skytt w; (1.4) målskytt w
• ukraiński: (1.1) стрілець m; (1.2) стрілець m; (1.3) стрілець m

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/strzelec#Polish

strzelec

Polish

Etymology

From strzelać +‎ -ec.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈstʂɛ.lɛt͡s/

Noun

strzelec m pers

1. marksman, shooter

Declension

declension of strzelec

	singular	plural
nominative	strzelec	strzelcy
genitive	strzelca	strzelców
dative	strzelcowi	strzelcom
accusative	strzelca	strzelców
instrumental	strzelcem	strzelcami
locative	strzelcu	strzelcach
vocative	strzelcu/strzelcze	strzelcy

Further reading

• strzelec in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• strzelec in Polish dictionaries at PWN

---

UWAGA!

O końcówce -ec pisałem już tu:

https://skrbh.wordpress.com/2020/01/14/224-ptak-ptach-ptica-ptactwo-ptasi-pioro-feather-czyli-smierc-palatalizacji-slowianskich-i-tzw-proto-germanic-i-wszystkiego-co-ma-zwiazek-z-tym-nigdy-nie-istniejacym-czyms-02/

---

…..

Strzelanie / Z/S+TR”e+La+Nie

https://pl.wiktionary.org/wiki/strzelanie#pl

strzelanie (język polski)

strzelanie (1.1)

strzelanie (1.1)

strzelanie (1.2)

wymowa:

IPA: [sṭʃɛˈlãɲɛ], AS: [sṭšelãńe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• udziąs.• nazal.• -ni… ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) oddawanie strzału z broni

(1.2) wojsk. ćwiczenia, zajęcia ze strzelectwa

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	strzelanie
dopełniacz	strzelania
celownik	strzelaniu
biernik	strzelanie
narzędnik	strzelaniem
miejscownik	strzelaniu
wołacz	strzelanie

(1.2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	strzelanie	strzelania
dopełniacz	strzelania	strzelań
celownik	strzelaniu	strzelaniom
biernik	strzelanie	strzelania
narzędnik	strzelaniem	strzelaniami
miejscownik	strzelaniu	strzelaniach
wołacz	strzelanie	strzelania

kolokacje:

(1.1) strzelanie z karabinu / łuku / procy

(1.2) wymarsz na strzelanie • kierownik strzelania

wyrazy pokrewne:

rzecz. strzał m, strzelec m, strzelnica ż, strzelectwo n, strzelanina ż, strzelanka ż, strzała ż, strzałka ż, postrzeleniec m, strzelba ż, Strzelec m, postrzał m, strzelistość ż, strzelenie n, rozstrzelanie n

czas. strzelać ndk., strzelić dk., postrzelać ndk., postrzelić dk.

przym. strzelisty, strzelecki, strzałowy, strzelniczy, postrzałowy, strzelnicowy

tem. słow. -strzelny

etymologia:

rzecz. odczas. od: strzelać

tłumaczenia:(edytuj)

• hiszpański: (1.1) disparo m, tiro m
• łotewski: (1.1) šaušana
• niemiecki: (1.1) Schießen n
• rosyjski: (1.1) стрельба ż
• szwedzki: (1.1) skjutning w

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/strzelanie

strzelanie

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /stʂɛˈla.ɲɛ/

Noun

strzelanie n

1. (sports) shooting, the activity of firing a gun, e.g. in biathlon

   Osiągnąłem dobry czas, ale popełniłem kilka błędów na strzelaniach i nie wywalczyłem podium.

   I achieved a good time, but made a few mistakes at shootings and did not make the top three.

2. verbal noun of strzelać

Declension

declension of strzelanie

	singular	plural
nominative	strzelanie	strzelania
genitive	strzelania	strzelań
dative	strzelaniu	strzelaniom
accusative	strzelanie	strzelania
instrumental	strzelaniem	strzelaniami
locative	strzelaniu	strzelaniach
vocative	strzelanie	strzelania

Further reading

• strzelanie in Polish dictionaries at PWN

…..

Strzelnica / Z/S+TR”e+L+NiCa

https://pl.wiktionary.org/wiki/strzelnica#pl

strzelnica (język polski)

strzelnica (1.1)

strzelnica (1.2)

strzelnica (1.3)

wymowa:

IPA: [sṭʃɛlʲˈɲiʦ̑a], AS: [sṭšelʹńica], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• udziąs. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) jarmarczne miejsce rozrywki, w którym wygrywa się nagrody w zamian za trafne strzały z wiatrówki

(1.2) wojsk. miejsce ćwiczeń w strzelaniu do celu

(1.3) archit. wojsk. otwór strzelniczy w ścianie budowli obronnej

odmiana:

(1.1–2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	strzelnica	strzelnice
dopełniacz	strzelnicy	strzelnic
celownik	strzelnicy	strzelnicom
biernik	strzelnicę	strzelnice
narzędnik	strzelnicą	strzelnicami
miejscownik	strzelnicy	strzelnicach
wołacz	strzelnico	strzelnice

przykłady:

(1.1) Mój tata wygrał misia na strzelnicy w wesołym miasteczku.

(1.2) Biatlonista był szybki, ale stracił przewagę na strzelnicy.

(1.2) Na strzelnicy na poligonie zdarzył się nieszczęśliwy wypadek.

synonimy:

(1.2) gw. (Śląsk Cieszyński) szysztof

(1.3) ambrazura

wyrazy pokrewne:

rzecz. strzelanie n, strzelec m, strzał m, Strzelec m, strzelectwo n, postrzał m, postrzeleniec m, strzała ż, strzałka ż, strzelanina ż

czas. strzelać ndk., strzelić dk., wystrzelić dk., postrzelić dk.

przym. strzelniczy, strzelecki, strzelnicowy

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) shooting-gallery; (1.2) shooting range
• białoruski: (1.1) цір m; (1.2) цір m
• hiszpański: (1.1) tiro al blanco m; (1.2) campo de tiro m; (1.3) aspillera ż, tronera ż, saetera ż
• nowogrecki: (1.1) περίπτερο σκοποβολής n, σκοποβολή ż (σε λούνα παρκ); (1.2) σκοπευτήριο n; (1.3) πολεμίστρα ż, βελοθυρίδα ż, τουφεκίστρα ż
• rosyjski: (1.1) тир m; (1.2) тир m
• ukraiński: (1.2) стрільбище n

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/strzelnica

strzelnica

Polish

Etymology

strzelać +‎ –nica

Pronunciation

• IPA^(key): /stʂɛlˈɲi.t͡sa/

Noun

strzelnica f

1. shooting range

Declension

declension of strzelnica

	singular	plural
nominative	strzelnica	strzelnice
genitive	strzelnicy	strzelnic
dative	strzelnicy	strzelnicom
accusative	strzelnicę	strzelnice
instrumental	strzelnicą	strzelnicami
locative	strzelnicy	strzelnicach
vocative	strzelnico	strzelnice

Related terms

• strzał
• strzelba
• strzelec
• strzeliwo

Further reading

• strzelnica in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• strzelnica in Polish dictionaries at PWN

…..

Strzelanina / Z/S+TR”e+La+NiNa

https://pl.wiktionary.org/wiki/strzelanina#pl

strzelanina (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) strzały z broni palnej padające jeden za drugim

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	strzelanina	strzelaniny
dopełniacz	strzelaniny	strzelanin
celownik	strzelaninie	strzelaninom
biernik	strzelaninę	strzelaniny
narzędnik	strzelaniną	strzelaninami
miejscownik	strzelaninie	strzelaninach
wołacz	strzelanino	strzelaniny

przykłady:

(1.1) Trzy osoby zginęły w wyniku strzelaniny, do której doszło we wtorek w moskiewskim sądzie obwodowym (…)^[1].

synonimy:

(1.1) palba, strzelanka

wyrazy pokrewne:

rzecz. strzał mrz, strzała ż, strzałeczka ż, strzałka ż, strzelacz mos, strzelanka ż, strzelarka ż, strzelba ż, strzelczyni ż, strzelec mos, Strzelec mzw/mos, strzelectwo n, strzeliwo n, strzelnica ż, postrzał mrz, postrzałek mzw, postrzałka ż, postrzeleniec mos, przestrzał mrz, rozstrzał mrz, wystrzał mrz, zastrzał mrz, zestrzał mrz, dostrzelanie n, dostrzelenie n, nastrzelanie n, obstrzelanie n, obstrzeliwanie n, odstrzelanie n, odstrzeliwanie n, odstrzelenie n, ostrzelanie n, ostrzeliwanie n, poprzestrzelanie n, poprzestrzeliwanie n, porozstrzeliwanie n, postrzelanie n, postrzelenie n, powystrzelanie n, pozastrzelanie n, przestrzelanie n, przestrzeliwanie n, przestrzelenie n, przystrzelanie n, przystrzeliwanie n, przystrzelenie n, rozstrzelanie n, rozstrzeliwanie n, rozstrzelenie n, strzelanie n, strzelenie n, ustrzelenie n, wstrzelanie n, wstrzeliwanie n, wstrzelenie n, wystrzelanie n, wystrzeliwanie n, wystrzelenie n, zastrzelenie n, zestrzelanie n, zestrzeliwanie n, zestrzelenie n

czas. dostrzelać dk., dostrzelić dk., nastrzelać dk., obstrzelać dk., obstrzeliwać ndk., odstrzelać dk., odstrzeliwać ndk., odstrzelić dk., ostrzelać dk., ostrzeliwać ndk., poprzestrzelać dk., poprzestrzeliwać ndk., porozstrzeliwać ndk., postrzelać dk., postrzelić dk., powystrzelać dk., pozastrzelać dk., przestrzelać ndk./dk., przestrzeliwać ndk., przestrzelić dk., przystrzelać dk., przystrzeliwać ndk., przystrzelić dk., rozstrzelać dk., rozstrzeliwać ndk., rozstrzelić dk., strzelać ndk., strzelić dk., ustrzelić dk., wstrzelać dk., wstrzeliwać ndk., wstrzelić dk., wystrzelać dk., wystrzeliwać ndk., wystrzelić dk., zastrzelić dk., zestrzelać ndk./dk., zestrzeliwać ndk., zestrzelić dk.

ims. postrzelony, rozstrzelony, strzelony, zastrzelony

przym. strzałowy, strzałowaty, strzałkowy, strzałkowaty, strzelecki, strzelniczy, odstrzałowy, postrzałowy, wystrzałowy

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) shooting, shootout, firefight, gunfight
• baskijski: (1.1) tiroketa
• białoruski: (1.1) страляніна ż
• czeski: (1.1) střelba ż
• francuski: (1.1) fusillade ż
• hiszpański: (1.1) tiroteo m, balacera ż
• niemiecki: (1.1) Schießerei ż
• rosyjski: (1.1) стрельба ż
• ukraiński: (1.1) стрілянина ż
• włoski: (1.1) sparatoria ż

źródła:

1. ↑ Strzelanina w moskiewskim sądzie. Są zabici i ranni, tvn24.pl

…..

Strzelba / Z/S+TR”e+L+Ba

https://pl.wiktionary.org/wiki/strzelba

strzelba (język polski)

strzelby (1.1)

wymowa:

IPA: [ˈsṭʃɛlba], AS: [sṭšelba], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) długa, palna broń myśliwska; zob. też strzelba w Wikipedii

(1.2) daw. jakakolwiek broń palna^[1]

(1.3) daw. ogół broni palnej^[1][2]

(1.4) daw. czynność strzelania^[3][1][2]

(1.5) daw. łow. polowanie^[1]

odmiana:

(1.1–2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	strzelba	strzelby
dopełniacz	strzelby	strzelb
celownik	strzelbie	strzelbom
biernik	strzelbę	strzelby
narzędnik	strzelbą	strzelbami
miejscownik	strzelbie	strzelbach
wołacz	strzelbo	strzelby

przykłady:

(1.1) Łatwo się było domyśleć, że Kali mówi nie o pentarkach, lecz o grubszej jakiejś zwierzynie; ukazawszy bowiem strzelbę Stasia przyłożył następnie palce do głowy na znak, że jest to zwierzyna rogata^[4].

(1.1) Brat mój, Kazio, który korzystając z wakacji, całe dnie przesiadywał za domem, w stajniach, w lesie, ze strzelbą na koniu lub na łodzi, w tej chwili właśnie ujeżdżał pod wierzch na podwórzu folwarcznym młode konie ze stadniny^[5].

kolokacje:

(1.1) amunicja do strzelby • lufa strzelby • ładować strzelbę • nabić strzelbę • rozładowywać strzelbę • strzelba gładkolufowa / samopowtarzalna • trzymać strzelbę w ręce / ręku / rękach • wypalić / wydawać strzał ze strzelby • złamać strzelbę

(1.3) nieustająca strzelba • rozpętać strzelbę

synonimy:

(1.1) fuzja

hiperonimy:

(1.1) broń myśliwska

hiponimy:

(1.1) dubeltówka, dwururka, dryling, jednorurka, kapiszonówka, odtylcówka, kniejówka, ptaszniczka, pot. obrzyn, wł. lupara, amer. winchester, hist. arnautka, cieszynka, czeczenka, guldynka, janczarka, lefoszówka, lepażówka, lit. sagalasówka

wyrazy pokrewne:

rzecz. strzelec m, strzelanie n, strzelanka ż, strzelanina ż, strzelenie n

czas. strzelać

przym. strzelecki

etymologia:

pol. strzelać + -ba^[3]

uwagi:

(1.1) zobacz też: Indeks:Polski – Broń

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) shotgun
• białoruski: (1.1) стрэльба ż
• czeski: (1.1) puška ż
• duński: (1.1) haglgevær n, haglbøsse w, bøsse w
• hiszpański: (1.1) escopeta ż
• niemiecki: (1.1) Flinte ż, Büchse ż
• rosyjski: (1.1) ружьё n; (1.4) стрельба ż
• suahili: (1.1) bunduki
• wilamowski: (1.1) byks
• włoski: (1.1) fucile m

źródła:

1. ↑ ^{Skocz do:1,0 1,1 1,2 1,3}  Hasło Strzelba w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VI, s. 475, Warszawa 1900–1927.
2. ↑ ^{Skocz do:2,0 2,1}  Hasło strzelba w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. ↑ ^{Skocz do:3,0 3,1} Halina Kurkowska, O zmianach znaczeń wyrazów, „Poradnik Językowy” z. 3, 1949, s. 12.
4. ↑ Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy.
5. ↑ H. Sienkiewicz, Hania.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/strzelba

strzelba

Polish

Polish Wikipedia has an article on: strzelba

Etymology

From strzelać +‎ -ba.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈstʂɛl.ba/

Noun

strzelba f

1. gun, shotgun

Declension

declension of strzelba

	singular	plural
nominative	strzelba	strzelby
genitive	strzelby	strzelb
dative	strzelbie	strzelbom
accusative	strzelbę	strzelby
instrumental	strzelbą	strzelbami
locative	strzelbie	strzelbach
vocative	strzelbo	strzelby

Hypernyms

• broń, oręż

Further reading

• strzelba in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• strzelba in Polish dictionaries at PWN

…..

Strzelisty / Z/S+TR”e+Li+STy

https://pl.wiktionary.org/wiki/strzelisty#pl

strzelisty (język polski)

strzelista (1.1) budowla

wymowa:

IPA: [sṭʃɛˈlʲistɨ], AS: [sṭšelʹisty], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• udziąs. ​^?/i

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) smukły i bardzo wysoki (tak jak strzała)

(1.2) żarliwy, wzniosły i patetyczny

odmiana:

(1.1–2)

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	strzelisty		strzelista	strzeliste	strzeliści	strzeliste
dopełniacz	strzelistego		strzelistej	strzelistego	strzelistych
celownik	strzelistemu		strzelistej	strzelistemu	strzelistym
biernik	strzelistego	strzelisty	strzelistą	strzeliste	strzelistych	strzeliste
narzędnik	strzelistym		strzelistą	strzelistym	strzelistymi
miejscownik	strzelistym		strzelistej	strzelistym	strzelistych
wołacz	strzelisty		strzelista	strzeliste	strzeliści	strzeliste
stopień wyższy bardziej strzelisty przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik bardziej strzelisty bardziej strzelista bardziej strzeliste bardziej strzeliści bardziej strzeliste dopełniacz bardziej strzelistego bardziej strzelistej bardziej strzelistego bardziej strzelistych celownik bardziej strzelistemu bardziej strzelistej bardziej strzelistemu bardziej strzelistym biernik bardziej strzelistego bardziej strzelisty bardziej strzelistą bardziej strzeliste bardziej strzelistych bardziej strzeliste narzędnik bardziej strzelistym bardziej strzelistą bardziej strzelistym bardziej strzelistymi miejscownik bardziej strzelistym bardziej strzelistej bardziej strzelistym bardziej strzelistych wołacz bardziej strzelisty bardziej strzelista bardziej strzeliste bardziej strzeliści bardziej strzeliste
stopień najwyższy najbardziej strzelisty przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najbardziej strzelisty najbardziej strzelista najbardziej strzeliste najbardziej strzeliści najbardziej strzeliste dopełniacz najbardziej strzelistego najbardziej strzelistej najbardziej strzelistego najbardziej strzelistych celownik najbardziej strzelistemu najbardziej strzelistej najbardziej strzelistemu najbardziej strzelistym biernik najbardziej strzelistego najbardziej strzelisty najbardziej strzelistą najbardziej strzeliste najbardziej strzelistych najbardziej strzeliste narzędnik najbardziej strzelistym najbardziej strzelistą najbardziej strzelistym najbardziej strzelistymi miejscownik najbardziej strzelistym najbardziej strzelistej najbardziej strzelistym najbardziej strzelistych wołacz najbardziej strzelisty najbardziej strzelista najbardziej strzeliste najbardziej strzeliści najbardziej strzeliste

przykłady:

(1.1) Dzieło mistrza Hanusza ciemniało przy białym strzelistym filarze jak niezwykła wieża^[1].

kolokacje:

(1.1) strzelista budowla • strzelisty dom / budynek

(1.2) akt strzelisty

synonimy:

(1.1) wybujały, wysmukły, wyniosły

wyrazy pokrewne:

rzecz. strzelistość ż, strzała ż, strzałka ż, strzał m, strzelec m, strzelanie n

czas. strzelać ndk.

przysł. strzeliście, strzelisto

przym. strzelecki

tłumaczenia:(edytuj)

źródła:

1. ↑ Hanna Kostyrko (zebr), Klechdy domowe, 1960, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

Strzeliwo / Z/S+TR”e+Li+Wo

https://en.wiktionary.org/wiki/strzeliwo#Polish

strzeliwo

Polish

Etymology

From strzelać +‎ -iwo.

Pronunciation

• IPA^(key): /stʂɛˈlʲi.vɔ/

Noun

strzeliwo n

1. (archaic) ammunition

Declension

declension of strzeliwo

	singular	plural
nominative	strzeliwo	strzeliwa
genitive	strzeliwa	strzeliw
dative	strzeliwu	strzeliwom
accusative	strzeliwo	strzeliwa
instrumental	strzeliwem	strzeliwami
locative	strzeliwie	strzeliwach
vocative	strzeliwo	strzeliwa

Synonyms

• amunicja

Further reading

• strzeliwo in Polish dictionaries at PWN

…..

Strzelać / Z/S+TR”e+La+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/strzela%C4%87

strzelać (język polski)

żołnierz strzela (1.1) do celu

napastnik strzela (1.6) do bramki

marynarz strzela (1.7) w niebo

on strzela (1.8)

wymowa:

IPA: [ˈsṭʃɛlaʨ̑], AS: [sṭšelać], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs. ​^?/i

znaczenia:

czasownik niedokonany (dk. strzelić)

(1.1) oddawać strzał z broni

(1.2) przen. uderzać

(1.3) przen. dawać dźwięk podobny do wydawanego przez broń palną

(1.4) pot. przen. zrobić coś szybko, nagle lub wyraziście

(1.5) pot. dawać zgadywaną odpowiedź na pytanie

(1.6) sport. kierować piłkę do bramki

(1.7) środ. żegl. zdejmować pozycję ciała niebieskiego sekstantem

(1.8) fot. wykonywać zdjęcie

(1.1–8) koniugacja I

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		strzelać
czas teraźniejszy		strzelam	strzelasz	strzela	strzelamy	strzelacie	strzelają
czas przeszły	m	strzelałem	strzelałeś	strzelał	strzelaliśmy	strzelaliście	strzelali
	ż	strzelałam	strzelałaś	strzelała	strzelałyśmy	strzelałyście	strzelały
	n	strzelałom	strzelałoś	strzelało
tryb rozkazujący		niech strzelam	strzelaj	niech strzela	strzelajmy	strzelajcie	niech strzelają
pozostałe formy czas przyszły m będę strzelał, będę strzelać będziesz strzelał, będziesz strzelać będzie strzelał, będzie strzelać będziemy strzelali, będziemy strzelać będziecie strzelali, będziecie strzelać będą strzelali, będą strzelać ż będę strzelała, będę strzelać będziesz strzelała, będziesz strzelać będzie strzelała, będzie strzelać będziemy strzelały, będziemy strzelać będziecie strzelały, będziecie strzelać będą strzelały, będą strzelać n będę strzelało, będę strzelać będziesz strzelało, będziesz strzelać będzie strzelało, będzie strzelać czas zaprzeszły m strzelałem był strzelałeś był strzelał był strzelaliśmy byli strzelaliście byli strzelali byli ż strzelałam była strzelałaś była strzelała była strzelałyśmy były strzelałyście były strzelały były n strzelałom było strzelałoś było strzelało było forma bezosobowa czasu przeszłego strzelano tryb przypuszczający m strzelałbym, byłbym strzelał strzelałbyś, byłbyś strzelał strzelałby, byłby strzelał strzelalibyśmy, bylibyśmy strzelali strzelalibyście, bylibyście strzelali strzelaliby, byliby strzelali ż strzelałabym, byłabym strzelała strzelałabyś, byłabyś strzelała strzelałaby, byłaby strzelała strzelałybyśmy, byłybyśmy strzelały strzelałybyście, byłybyście strzelały strzelałyby, byłyby strzelały n strzelałobym, byłobym strzelało strzelałobyś, byłobyś strzelało strzelałoby, byłoby strzelało imiesłów przymiotnikowy czynny m strzelający, niestrzelający ż strzelająca, niestrzelająca strzelające, niestrzelające n strzelające, niestrzelające imiesłów przymiotnikowy bierny m strzelany strzelani ż strzelana strzelane n strzelane imiesłów przysłówkowy współczesny strzelając, nie strzelając rzeczownik odczasownikowy strzelanie, niestrzelanie

przykłady:

(1.1) Miał Apollo serdecznego przyjaciela w młodym Hiakintosie, którego uczył strzelać z łuku i grać na cytrze.^[1]

składnia:

(1.1) strzelać z + D. • strzelać do + D.

kolokacje:

(1.1) strzelać z pistoletu / łuku / kuszy / procy

(1.7) strzelać w słońce / w księżyc / w gwiazdę / w niebo

wyrazy pokrewne:

rzecz. ostrzał m, postrzał m, postrzelenie n, strzał m, strzała ż, strzałka ż, strzałowy m, strzelec m, strzeliwo n, strzelnica ż, strzelectwo n, strzelanie n, strzelanina ż, wystrzał m, zastrzał m, strzelba ż, Strzelec mos, strzelenie n

czas. strzelić, ostrzelać dk., postrzelić dk., rozstrzelać dk., ustrzelić dk., wystrzelić dk., zastrzelić dk.

przym. postrzelony, strzałowy, strzelecki, strzelniczy, wystrzałowy, strzelisty, strzelnicowy

związki frazeologiczne:

strzelać oczami • człowiek strzela, Pan Bóg kule nosi • tere-fere kuku, strzela baba z łuku

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) shoot
• baskijski: (1.1) su egin, tiro egin; (1.6) jaurti, bota
• białoruski: (1.1) страляць
• boloński: (1.1) sparèr, tirèr
• czeczeński: (1.1) кхийса
• esperanto: (1.1) pafi; (1.6) ŝoti, pafi
• fidżyjski: (1.1) vana
• hiszpański: (1.1) disparar; (1.5) disparar; (1.6) disparar, tirar
• jidysz: (1.1) שיסן
• kirgiski: (1.1) атуу
• osmański: (1.1) آتش ایتمك (âteş etmek)
• rosyjski: (1.1) стрелять
• szwedzki: (1.1) skjuta; (1.6) skjuta
• ukraiński: (1.1) стріляти
• wilamowski: (1.1) sisa, śisa
• włoski: (1.1) sparare

źródła:

1. ↑ Jan Parandowski, Mitologia, roz. Apollo

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/strzela%C4%87#Polish

strzelać

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *strěljati.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈstʂɛ.lat͡ɕ/, (colloquial) /ˈʂt͡ʂɛ.lat͡ɕ/

Verb

strzelać impf (perfective strzelić)

1. to shoot, to fire a projectile weapon
2. (informal) to guess

Conjugation

Conjugation of strzelać impf

		singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		strzelać
present tense	1st	strzelam			strzelamy
	2nd	strzelasz			strzelacie
	3rd	strzela			strzelają
	impersonal	strzela się
past tense	1st	strzelałem	strzelałam		strzelaliśmy	strzelałyśmy
	2nd	strzelałeś	strzelałaś		strzelaliście	strzelałyście
	3rd	strzelał	strzelała	strzelało	strzelali	strzelały
	impersonal	strzelano
future tense	1st	będę strzelał, będę strzelać	będę strzelała, będę strzelać		będziemy strzelali, będziemy strzelać	będziemy strzelały, będziemy strzelać
	2nd	będziesz strzelał, będziesz strzelać	będziesz strzelała, będziesz strzelać		będziecie strzelali, będziecie strzelać	będziecie strzelały, będziecie strzelać
	3rd	będzie strzelał, będzie strzelać	będzie strzelała, będzie strzelać	będzie strzelało, będzie strzelać	będą strzelali, będą strzelać	będą strzelały, będą strzelać
	impersonal	będzie strzelać się
conditional	1st	strzelałbym	strzelałabym		strzelalibyśmy	strzelałybyśmy
	2nd	strzelałbyś	strzelałabyś		strzelalibyście	strzelałybyście
	3rd	strzelałby	strzelałaby	strzelałoby	strzelaliby	strzelałyby
	impersonal	strzelano by
imperative	1st	niech strzelam			strzelajmy
	2nd	strzelaj			strzelajcie
	3rd	niech strzela			niech strzelają
active adjectival participle		strzelający	strzelająca	strzelające	strzelający	strzelające
contemporary adverbial participle		strzelając
verbal noun		strzelanie

Related terms

• strzał
• strzała
• strzałka
• strzelec
• Strzelec

Further reading

• strzelać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• strzelać in Polish dictionaries at PWN

…..

Strzelić / Z/S+TR”e+Li+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/strzeli%C4%87

strzelić (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈsṭʃɛlʲiʨ̑], AS: [sṭšelʹić], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• udziąs. ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: strzelać

odmiana:

(1.1) zob. strzelać

przykłady:

(1.1) Próbowała kluczyć niezdarnie. Żołnierz strzelił i Rachela zatrzymała się^[1].

wyrazy pokrewne:

rzecz. strzelanie n, strzelec mos, Strzelec mos, strzał m, strzałka ż, strzelnica ż, strzelanie n, strzelenie n, strzelanina ż

czas. strzelać ndk., wystrzeliwać ndk.

przym. strzelecki, strzelnicowy

związki frazeologiczne:

strzelić z rogala

tłumaczenia:(edytuj)

(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: strzelać

• białoruski: (1.1) стрэльнуць

źródła:

1. ↑ Olga Tokarczuk, Prawiek i inne czasy, 1996, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/strzeli%C4%87#Polish

strzelić

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *strěliti.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈstʂɛ.lʲit͡ɕ/

Verb

strzelić pf (imperfective strzelać)

1. (transitive) to shoot

Conjugation

Conjugation of strzelić pf

		singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		strzelić
future tense	1st	strzelę			strzelimy
	2nd	strzelisz			strzelicie
	3rd	strzeli			strzelą
	impersonal	strzeli się
past tense	1st	strzeliłem	strzeliłam		strzeliliśmy	strzeliłyśmy
	2nd	strzeliłeś	strzeliłaś		strzeliliście	strzeliłyście
	3rd	strzelił	strzeliła	strzeliło	strzelili	strzeliły
	impersonal	strzelono
conditional	1st	strzeliłbym	strzeliłabym		strzelilibyśmy	strzeliłybyśmy
	2nd	strzeliłbyś	strzeliłabyś		strzelilibyście	strzeliłybyście
	3rd	strzeliłby	strzeliłaby	strzeliłoby	strzeliliby	strzeliłyby
	impersonal	strzelono by
imperative	1st	niech strzelę			strzelmy
	2nd	strzel			strzelcie
	3rd	niech strzeli			niech strzelą
anterior adverbial participle		strzeliwszy
verbal noun		strzelenie

Further reading

• strzelić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• strzelić in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/str%C4%9Bljati&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/strěljati.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/str%C4%9Bliti&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/strěliti.

…..

Strzelecki / Z/S+TR”e+C+Ki

https://pl.wiktionary.org/wiki/strzelecki#pl

strzelecki (język polski)

znaczenia:

przymiotnik relacyjny

(1.1) odnoszący się do strzelectwa, związany ze strzelectwem

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	strzelecki		strzelecka	strzeleckie	strzeleccy	strzeleckie
dopełniacz	strzeleckiego		strzeleckiej	strzeleckiego	strzeleckich
celownik	strzeleckiemu		strzeleckiej	strzeleckiemu	strzeleckim
biernik	strzeleckiego	strzelecki	strzelecką	strzeleckie	strzeleckich	strzeleckie
narzędnik	strzeleckim		strzelecką	strzeleckim	strzeleckimi
miejscownik	strzeleckim		strzeleckiej	strzeleckim	strzeleckich
wołacz	strzelecki		strzelecka	strzeleckie	strzeleccy	strzeleckie
nie stopniuje się

przykłady:

(1.1) Dziadek należał do związku strzeleckiego w Jabłonkowie.

kolokacje:

(1.1) broń strzelecka • celownik strzelecki • mistrzostwo strzeleckie • rów strzelecki

wyrazy pokrewne:

rzecz. obstrzał mrz, obstrzelanie n, obstrzeliwanie n, odstrzał mrz, odstrzelenie n, odstrzeliwanie n, ostrzał mrz, ostrzelanie n, ostrzeliwanie n, postrzał mrz, postrzelenie n, przestrzał mrz, przystrzelania n, przystrzelenie n, strzał mrz, strzała ż, strzałka ż, strzelanie n, strzelanina ż, strzelba ż, Strzelce nmos, Strzelce Krajeńskie nmos, Strzelce Opolskie nmos, Strzelce Wielkie nmos, strzelec mos, Strzelecki mos, strzelectwo n, Strzeleczki nmos, strzelenie n, strzelnica ż, wystrzał mrz, wystrzelanie n, zastrzał mrz, zastrzelenie n, Strzelec mos/mzw

czas. obstrzelać, obstrzeliwać, odstrzelić, odstrzeliwać, ostrzelać, ostrzeliwać, postrzelić, przestrzelić, przystrzelać, przystrzeliwać, strzelać, strzelić, wystrzelać, wystrzelić, zastrzelić

przym. odstrzałowy, postrzałowy, strzałkowy, strzałowy, strzelisty, strzelniczy

przysł. strzeliście

etymologia:

pol. strzelec + -ki

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) shooting, rifle, small-arms
• niemiecki: (1.1) schützen
• słowacki: (1.1) strelecký

…..

Strzał / Z/S+TR”a+L”

https://pl.wiktionary.org/wiki/strza%C5%82#pl

strzał (język polski)

strzał (1.1)

strzał (1.2)

strzał (1.2) na bramkę

wymowa:

IPA: [sṭʃaw], AS: [sṭšau̯], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) wojsk. wystrzelenie strzały lub pocisku z broni

(1.2) sport. uderzenie, kopnięcie piłki

(1.3) pot. próba losowego zgadnięcia odpowiedzi

(1.4) pot. zapłodnienie

odmiana:

(1.1–4)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	strzał	strzały
dopełniacz	strzału	strzałów
celownik	strzałowi	strzałom
biernik	strzał	strzały
narzędnik	strzałem	strzałami
miejscownik	strzale	strzałach
wołacz	strzale	strzały

kolokacje:

(1.1) strzał celny / niecelny / chybiony

(1.2) strzał celny / niecelny • strzał na bramkę • strzał główką • strzał z karnego / z jedenastu metrów

wyrazy pokrewne:

rzecz. ostrzał m, postrzał m, postrzelenie n, strzała ż, strzałka ż, strzałowy m, strzelec m, strzeliwo n, strzelnica ż, strzelectwo n, strzelanie n, strzelanina ż, wystrzał m, zastrzał m, strzelenie n

czas. strzelać, strzelić, ostrzelać dk., postrzelić dk., rozstrzelać dk., ustrzelić dk., wystrzelić dk., zastrzelić dk.

przym. postrzelony, strzałowy, strzelecki, strzelniczy, wystrzałowy, strzelisty, strzelnicowy

związki frazeologiczne:

strzał ślepy • strzał ostry • strzał samobójczy • strzał w dziesiątkę • złoty strzał

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) shot
• arabski: (1.1) رمي, رمية
• baskijski: (1.1) tiro; (1.2) jaurtiketa
• esperanto: (1.2) ŝoto
• estoński: (1.2) löök
• hiszpański: (1.1) tiro m, disparo m; (1.2) tiro m, disparo m, lanzamiento m
• niemiecki: (1.1) Schuss m; (1.2) Schuss m; (1.3) Schuss m
• osmański: (1.1) آتش / آتیش (atış)
• rosyjski: (1.1) выстрел m; (1.2) удар m, бросок m
• szwedzki: (1.1) skott n; (1.2) skott n
• ukraiński: (1.1) постріл m
• wilamowski: (1.1) siuss m, śiuus m

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/strza%C5%82

strzał

Polish

Polish Wikipedia has an article on: strzał

Pronunciation

• IPA^(key): /stʂaw/

Noun

strzał m inan

1. shot (result of launching a projectile)

Declension

declension of strzał

	singular	plural
nominative	strzał	strzały
genitive	strzału	strzałów
dative	strzałowi	strzałom
accusative	strzał	strzały
instrumental	strzałem	strzałami
locative	strzale	strzałach
vocative	strzale	strzały

Related terms

• (nouns) strzała f, strzelec m
• (verbs) strzelać impf, strzelić pf

Noun

strzał

1. genitive plural of strzała

Further reading

• strzał in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• strzał in Polish dictionaries at PWN

…..

Ostrzał / o+Z/S+TR”a+L”

https://pl.wiktionary.org/wiki/ostrza%C5%82

ostrzał (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈɔsṭʃaw], AS: [osṭšau̯], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• udziąs. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) wojsk. strzelanie do kogoś, prowadzenie ognia skierowanego na jakiś cel; ostrzeliwanie

(1.2) książk. przen. ostre, zmasowane wystąpienie przeciwko osobie lub zjawisku

odmiana:

(1.1–2)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	ostrzał	ostrzały
dopełniacz	ostrzału	ostrzałów
celownik	ostrzałowi	ostrzałom
biernik	ostrzał	ostrzały
narzędnik	ostrzałem	ostrzałami
miejscownik	ostrzale	ostrzałach
wołacz	ostrzale	ostrzały

kolokacje:

(1.1) być pod ostrzałem wroga • ostrzał artyleryjski

(1.2) być pod ostrzałem opinii publicznej • znaleźć się pod ostrzałem krytyki

synonimy:

(1.1) obstrzał

wyrazy pokrewne:

czas. strzelać, ostrzeliwać ndk., ostrzelać dk.

rzecz. ostrzeliwanie n, ostrzelanie n, strzał m

przym. strzelecki

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) fire, gunfire
• niemiecki: (1.1) Beschuss m
• osmański: (1.1) آتش (âteş)

…..

Postrzał / Po+Z/S+TR”a+L”

https://pl.wiktionary.org/wiki/postrza%C5%82#pl

postrzał (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) trafienie kogoś kulą lub strzałą

(1.2) rana od kuli lub od strzały

(1.3) lumbago

odmiana:

(1.1–3)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	postrzał	postrzały
dopełniacz	postrzału	postrzałów
celownik	postrzałowi	postrzałom
biernik	postrzał	postrzały
narzędnik	postrzałem	postrzałami
miejscownik	postrzale	postrzałach
wołacz	postrzale	postrzały

wyrazy pokrewne:

rzecz. postrzelenie n, strzelanie n, strzał mrz, strzelnica ż, strzelanina ż, strzelec mos

czas. strzelać

przym. strzelecki, strzelnicowy

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/postrza%C5%82

postrzał

Polish

Polish Wikipedia has an article on: postrzał

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈpɔ.stʂaw/

Noun

postrzał m inan

1. gunshot wound or arrow wound
2. low back pain, lumbago

   Synonym: lumbago

Declension

declension of postrzał

	singular	plural
nominative	postrzał	postrzały
genitive	postrzału	postrzałów
dative	postrzałowi	postrzałom
accusative	postrzał	postrzały
instrumental	postrzałem	postrzałami
locative	postrzale	postrzałach
vocative	postrzale	postrzały

Related terms

• (adjective) postrzałowy
• (nouns) postrzałek, postrzelenie, strzał
• (verbs) postrzelić, strzelić

Further reading

• postrzał in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• postrzał in Polish dictionaries at PWN

…..

Ostrzelanie / o+Z/S+TR”e+La+Nie

https://pl.wiktionary.org/wiki/ostrzelanie#pl

ostrzelanie (język polski)

wymowa:

IPA: [ˌɔsṭʃɛˈlãɲɛ], AS: [osṭšelãńe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• udziąs.• nazal.• -ni…• akc. pob. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) oddanie serii strzałów do jakiegoś celu

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	ostrzelanie
dopełniacz	ostrzelania
celownik	ostrzelaniu
biernik	ostrzelanie
narzędnik	ostrzelaniem
miejscownik	ostrzelaniu
wołacz	ostrzelanie

wyrazy pokrewne:

czas. ostrzelać dk., ostrzeliwać ndk.

rzecz. ostrzeliwanie n, ostrzał m, strzelec mos, strzelanina ż

przym. strzelecki

etymologia:

rzecz. odczas. od: ostrzelać

…..

Ostrzeliwanie / o+Z/S+TR”e+Li+Wa+Nie

https://pl.wiktionary.org/wiki/ostrzeliwanie#pl

ostrzeliwanie (język polski)

wymowa:

IPA: [ˌɔsṭʃɛlʲiˈvãɲɛ], AS: [osṭšelʹivãńe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• udziąs.• nazal.• -ni…• akc. pob. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) strzelanie do jakiegoś celu w sposób wielokrotny

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	ostrzeliwanie
dopełniacz	ostrzeliwania
celownik	ostrzeliwaniu
biernik	ostrzeliwanie
narzędnik	ostrzeliwaniem
miejscownik	ostrzeliwaniu
wołacz	ostrzeliwanie

wyrazy pokrewne:

rzecz. ostrzelanie n, ostrzał m, strzelec mos, strzelanina ż

czas. ostrzeliwać ndk., ostrzelać dk.

przym. strzelecki

etymologia:

rzecz. odczas. od: ostrzeliwać

…..

Przykładowe Pra-Słowiańskie słowa powiązane znaczeniowo z pojęciem „trzeć, ostry” i rdzeniem Z/S+TR:

Ostrze / o+S+TR”e, Ostre / o+S+TRe, Ostrzyć / o+S+TRy+C’, Ostroga / o+S+TRo+Ga, Ostrożny / o+S+TRo+Z”+Ny, Ostrzec / o+S+TRe+C, Ostrzegać / o+S+TRe+Ga+C’, Strzec / S+TR”e+C, itp., ale także i Oset / o+SeT, Ocet / o+CeT, itp.

…..

W następnym odcinku porównam inne słowa z tzw. języków indo-europejskich, jak indo-irańskie, italo-celtyckie, germańskie itd, które są znaczeniowo związane z pojęciem „strzała”, ale już w większości nie są zbudowane na Pra-Słowiańskim rdzeniu Z/S+TR…