269 Okutać, gać, gacenie, gacić, ogacić, ogacać, zagacać, zagacić, gacie, gatki, gasić, gaszenie, zgaszenie, zgasić, gasnąć, gaśnięcie, zgasnąć, zgaśnięcie, dzēst, jāsáyati, bás, sbénnūmi i inne logiczne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa

strażacy gaszą (1.1) ogień

…..

Oto pierwsza cześć Pra-Słowiańskich źródłosłowów dla fielko-germańskich, italo-celtyckich i indo-irańskich słów, jak Sky, Hide, itp., o których pisałem w poprzednim wpisie.

Przypominam, że ofitzjalnie:

• pojawiają się i znikają w nich i tzw. s-mobile i dźwięki zapisywane jako T, H, R, W,
• wszystkie one mają pochodzić od ofitzjalnie odtfoszonego tzw. PIE *(s)kew– (“to cover, hide”).

W zależności jak odczytamy sobie to ofitzjalnie odtfoszone W, mogą to być słowa jak Skóra, Kora, Skryć, Kryć, Ryć, Ścielić, Zaścielić, Zasłonić, Chować, Schować, itp. Powrócę do tych zagadnień w następnych wpisach.

Na pierwszy ogień idzie jednak słowo nawiązujące i do powyższego znaczenia i do danych opisanych we wpisach 260, 267, a zbudowane na rdzeniu KT. Następnie przedstawię podobne słowa, ale zbudowane na obocznych rdzeniach GT, GC i GS…

Przypominam, że dźwięki bezdźwięczne / nisko-energetyczne, zapisywane jako K, G i H, ofitzjalnie wzajemnie wymieniają się. Podobnie dzieje się z dźwiękami zapisywanymi jako T, C, S, Z, Dz, J. W zależności od tego jaki dźwięk przechodzi w inny, takie wymiany dźwięków mogą być ofitzjalnie opisywane, jako tzw. palatalizacja lub satemizacja, czyli wtórne udźwięcznienie.

Wymiany takie można zauważyć w przykładach zamieszczonych pod koniec tego wpisu, gdzie przedstawiam postacie bałtyckie, indo-irańskie, starogreckie i staroceltyckie.

A i żeby było ciekawiej, to postacie starogreckie i staroceltyckie są zniekształcone jeszcze inaczej, choć podobnie do siebie…

To ofitzjalnie może się wydać dziwne, ponieważ podobne przejścia i zniekształcenia dźwięków nie występują, ani w postaciach Pra-Słowiańskich, ani we współczesnych postaciach słowiańskich!

Okazuje się, że te postacie znów są takie same, jak ofitzjalnie odtfoszone postacie tzw. PIE! Pozostają one niewzruszenie bezdźwięczne, w przeciwieństwie do np. wtórnie udźwięcznionych / zsatemizowanych / spalatalizowanych postaci bałtyckich i indo-irańskich…

…..

Okutać / o+Ko’Ta+C’

https://sjp.pwn.pl/sjp/okutac-sie;2494976.html

okutać się

pot. «zawinąć, okryć szczelnie samego siebie»

…..

Gać / GaC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/ga%C4%87#pl

gać (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) daw. materiał służący do gacenia chałupy na zimę

(1.2) gw. (Śląsk Cieszyński) wgłębienie przy progu na rzece^[1]

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	gać	gacie
dopełniacz	gaci	gaci
celownik	gaci	gaciom
biernik	gać	gacie
narzędnik	gacią	gaciami
miejscownik	gaci	gaciach
wołacz	gaci	gacie

hiperonimy:

(1.1) materiał

meronimy:

(1.1) mech, słoma, chrust, liście

wyrazy pokrewne:

rzecz. gacie nmos, gacenie n, ogacenie n, gaciowy m, Gać ż, gacica ż

czas. gacić ndk., ogacić dk.

przym. gaciowy

źródła:

1. ↑ Słownik gwarowy Śląska Cieszyńskiego, red. Jadwiga Wronicz, Ustroń, Galeria „Na Gojach”, 2010, ISBN 978-83-60551-28-8.

…..

Gacenie / GaCe+Nie

https://pl.wiktionary.org/wiki/gacenie#pl

gacenie (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od gacić

odmiana:

(1.1) blm,

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	gacenie
dopełniacz	gacenia
celownik	gaceniu
biernik	gacenie
narzędnik	gaceniem
miejscownik	gaceniu
wołacz	gacenie

antonimy:

(1.1) niegacenie

wyrazy pokrewne:

czas. gacić

rzecz. gacie nmos, gaciowy mos, Gać mos/ż

przym. gaciowy

…..

Gacić / GaCi+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/gaci%C4%87#pl

gacić (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈɡaʨ̑iʨ̑], AS: [gaćić], zjawiska fonetyczne: zmięk.

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. ogacić)

(1.1) przest. (także gw. (Śląsk Cieszyński)) okładać coś (np. ściany domu, kopiec, drzewko owocowe) mchem, słomą  itp.

(1.2) daw. (także gw. (Śląsk Cieszyński)) robić pomost, groblę na rzece z drewna i faszyny^[1]

(1.3) gw. (Śląsk Cieszyński) tamować obrót bębna w młockarni (o zbożu)^[2]

odmiana:

(1.1–2) koniugacja VIa

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		gacić
czas teraźniejszy		gacę	gacisz	gaci	gacimy	gacicie	gacą
czas przeszły	m	gaciłem	gaciłeś	gacił	gaciliśmy	gaciliście	gacili
	ż	gaciłam	gaciłaś	gaciła	gaciłyśmy	gaciłyście	gaciły
	n	gaciłom	gaciłoś	gaciło
tryb rozkazujący		niech gacę	gać	niech gaci	gaćmy	gaćcie	niech gacą
pozostałe formy czas przyszły m będę gacił, będę gacić będziesz gacił, będziesz gacić będzie gacił, będzie gacić będziemy gacili, będziemy gacić będziecie gacili, będziecie gacić będą gacili, będą gacić ż będę gaciła, będę gacić będziesz gaciła, będziesz gacić będzie gaciła, będzie gacić będziemy gaciły, będziemy gacić będziecie gaciły, będziecie gacić będą gaciły, będą gacić n będę gaciło, będę gacić będziesz gaciło, będziesz gacić będzie gaciło, będzie gacić czas zaprzeszły m gaciłem był gaciłeś był gacił był gaciliśmy byli gaciliście byli gacili byli ż gaciłam była gaciłaś była gaciła była gaciłyśmy były gaciłyście były gaciły były n gaciłom było gaciłoś było gaciło było forma bezosobowa czasu przeszłego gacono tryb przypuszczający m gaciłbym, byłbym gacił gaciłbyś, byłbyś gacił gaciłby, byłby gacił gacilibyśmy, bylibyśmy gacili gacilibyście, bylibyście gacili gaciliby, byliby gacili ż gaciłabym, byłabym gaciła gaciłabyś, byłabyś gaciła gaciłaby, byłaby gaciła gaciłybyśmy, byłybyśmy gaciły gaciłybyście, byłybyście gaciły gaciłyby, byłyby gaciły n gaciłobym, byłobym gaciło gaciłobyś, byłobyś gaciło gaciłoby, byłoby gaciło imiesłów przymiotnikowy czynny m gacący, niegacący ż gacąca, niegacąca gacące, niegacące n gacące, niegacące imiesłów przymiotnikowy bierny m gacony gaceni ż gacona gacone n gacone imiesłów przysłówkowy współczesny gacąc, nie gacąc rzeczownik odczasownikowy gacenie, niegacenie

przykłady:

(1.1) Idzie zima, trzeba by już gacić drzewka.

synonimy:

(1.1) ogacać

wyrazy pokrewne:

rzecz. gacenie n, gać ż, Gać ż, gacie nmos, gaciówka ż, gaciara ż, gaciarz m, gaty nmos, gatki nmos, gaciowy mos

czas. ogacić dk., ogacać ndk.

przym. gaciowy

źródła:

1. ↑  Hasło gać w: Zygmunt Gloger, Encyklopedia staropolska, 1900–1903.
2. ↑ Słownik gwarowy Śląska Cieszyńskiego, red. Jadwiga Wronicz, Ustroń, Galeria „Na Gojach”, 2010, ISBN 978-83-60551-28-8.

…..

Ogacać / o+GaCa+C’

https://sjp.pwn.pl/sjp/ogacic;2494254.html

ogacić — ogacać

pot. «ocieplić budynek przez obłożenie ścian mchem, słomą, ziemią itp.»

…..

A teraz dwie postacie, które odpowiadają pojawiającemu się i znikającemu ofitzjalnie odtfoszonemu z tzw. s-mobile…

…..

Zagacać / Za+GaCa+C’

https://pl.wikisource.org/wiki/M._Arcta_S%C5%82ownik_ilustrowany_j%C4%99zyka_polskiego/Zagaca%C4%87

M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego/Zagacać

Zagacać, dok. Zagacić; zagradzać gacią, okrywać gacią.

…..

Zagacić / Za+GaCi+C’

https://sjp.pl/zagaci%C4%87

zagacić

dawniej: okryć, zagrodzić mchem, słomą, ziemią itp.; ogacić

…..

Gacie / GaCie

https://pl.wiktionary.org/wiki/gacie#pl

gacie (język polski)

faceci w samych gaciach (1.1)

faceci w wiszących gaciach (1.2)

gacie (1.3)

wymowa:

IPA: [ˈɡaʨ̑ɛ], AS: [gaće], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

(1.1) pot. posp. majtki, kalesony, każda dolna bielizna męska lub kobieca

(1.2) pot. posp. spodnie

(1.3) daw. futro okrywające nogi niedźwiedzia^[1]

(1.4) gw. (Śląsk Cieszyński)^[2] gw. (Bukowina)^[3] kalesony

rzeczownik, forma fleksyjna

(2.1) lm od: gać

odmiana:

(1.1–2) blp,

przypadek	liczba mnoga
mianownik	gacie
dopełniacz	gaci
celownik	gaciom
biernik	gacie
narzędnik	gaciami
miejscownik	gaciach
wołacz	gacie

(2.1) zob. gać

synonimy:

(1.1) majtki, majtochy, slipy, kalesony, bielizna; daw. ineksprymable, niewymowne, napoleonki, pludry, famurały; reg. pozn. jegiery

(1.2) spodnie, portki, porcięta

wyrazy pokrewne:

rzecz. gać ż, gacenie n, gaciówka ż, gaciara ż, gaciarz m, gaciowy m, gaciodziej m, gacionosz m, gace nmos, gaty nmos, gatka ż

zdrobn. gatki nmos, gaczki nmos

zgrub. gaty nmos, gacina ż

czas. gacić, ogacić, ogacać

przym. gaciowy

związki frazeologiczne:

trząść gaciami • robić w gacie ze strachu • mieć pełne gacie • robić w gacie • wulg. srać w gacie • gacie po tacie na wacie • mądry jak salomonowe gacie • kręcić się jak smród po gaciach • dosyć gaciami nad nią potrząsnąć • gacie komuś opadły • puścić kogoś w samych gaciach

etymologia:

(1.4) por. gw. ukr. ґачі^[3], czes. gatě^[3]

tłumaczenia:(edytuj)

(1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: kalesony

• esperanto: (1.1) kalsono
• wilamowski: (1.1) gatkja lm

źródła:

1. ↑  Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. 1, s. 189, Warszawa 1900–1927.
2. ↑ Słowniczek trudniejszych wyrazów gwarowych, w: Alina Kopoczek, Śpiewnik Macierzy Ziemi Cieszyńskiej, Cieszyn 1988, s. 375-380.
3. ↑ ^{Skocz do:3,0 3,1 3,2} Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 76; dostęp: 9 listopada 2018.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/gacie

gacie

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *gaťe.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈɡa.t͡ɕɛ/

Noun

gacie pl (diminutive gatki)

1. (colloquial) panties, briefs, undies

   Synonym: majtki

2. (colloquial) trousers

Declension

declension of gacie

	plural
nominative	gacie
genitive	gaci
dative	gaciom
accusative	gacie
instrumental	gaciami
locative	gaciach
vocative	gacie

Noun

gacie

1. nominative/accusative/vocative plural of gać

Further reading

• gacie in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• gacie in Polish dictionaries at PWN
•  Słownik etymologiczny języka polskiego/gać on the Polish Wikisource.

…..

A teraz postać ciągle bezdźwięczna, czyli jakoś dziwnie wtórnie niespalatalizowana…

…..

Gatki / GaT+Ki

https://pl.wiktionary.org/wiki/gatki#pl

gatki (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈɡatʲci], AS: [gatʹḱi], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

(1.1) zdrobn. od gacie

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba mnoga
mianownik	gatki
dopełniacz	gatek
celownik	gatkom
biernik	gatki
narzędnik	gatkami
miejscownik	gatkach
wołacz	gatki

wyrazy pokrewne:

rzecz. gacie nmos, gaciowy mos

przym. gaciowy

czas. gacić

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/gatki

gatki

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈɡat.kʲi/

Noun

gatki pl

1. (colloquial) Diminutive of gacie

Declension

declension of gatki

	plural
nominative	gatki
genitive	gatek
dative	gatkom
accusative	gatki
instrumental	gatkami
locative	gatkach
vocative	gatki

Further reading

• gatki in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/ga%C5%A5e&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/gaťe.

…..

A teraz to samo słowo i znaczenie „s+kryć / s+krywać”, tyle że posiadające dźwięk zapisywany jako S, czyli zbudowane na rdzeniu GS…

…..

Gasić / GaSi+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/gasi%C4%87

gasić (język polski)

strażacy gaszą (1.1) ogień

wymowa:

IPA: [ˈɡaɕiʨ̑], AS: [gaśić], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)

(1.1) przerywać palenie

(1.2) zmniejszać blask

(1.3) techn. wyłączać urządzenie

(1.4) zaspokajać głód, pożądanie, potrzebę

(1.5) tłumić

(1.6) pot. speszyć, pozbawić pewności siebie

(1.7) sport. przyhamować piłkę

(1.8) o wapnie palonym: łączyć z wodą

odmiana:

(1) koniugacja VIa

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		gasić
czas teraźniejszy		gaszę	gasisz	gasi	gasimy	gasicie	gaszą
czas przeszły	m	gasiłem	gasiłeś	gasił	gasiliśmy	gasiliście	gasili
	ż	gasiłam	gasiłaś	gasiła	gasiłyśmy	gasiłyście	gasiły
	n	gasiłom	gasiłoś	gasiło
tryb rozkazujący		niech gaszę	gaś	niech gasi	gaśmy	gaście	niech gaszą
pozostałe formy czas przyszły m będę gasił, będę gasić będziesz gasił, będziesz gasić będzie gasił, będzie gasić będziemy gasili, będziemy gasić będziecie gasili, będziecie gasić będą gasili, będą gasić ż będę gasiła, będę gasić będziesz gasiła, będziesz gasić będzie gasiła, będzie gasić będziemy gasiły, będziemy gasić będziecie gasiły, będziecie gasić będą gasiły, będą gasić n będę gasiło, będę gasić będziesz gasiło, będziesz gasić będzie gasiło, będzie gasić czas zaprzeszły m gasiłem był gasiłeś był gasił był gasiliśmy byli gasiliście byli gasili byli ż gasiłam była gasiłaś była gasiła była gasiłyśmy były gasiłyście były gasiły były n gasiłom było gasiłoś było gasiło było forma bezosobowa czasu przeszłego gaszono tryb przypuszczający m gasiłbym, byłbym gasił gasiłbyś, byłbyś gasił gasiłby, byłby gasił gasilibyśmy, bylibyśmy gasili gasilibyście, bylibyście gasili gasiliby, byliby gasili ż gasiłabym, byłabym gasiła gasiłabyś, byłabyś gasiła gasiłaby, byłaby gasiła gasiłybyśmy, byłybyśmy gasiły gasiłybyście, byłybyście gasiły gasiłyby, byłyby gasiły n gasiłobym, byłobym gasiło gasiłobyś, byłobyś gasiło gasiłoby, byłoby gasiło imiesłów przymiotnikowy czynny m gaszący, niegaszący ż gasząca, niegasząca gaszące, niegaszące n gaszące, niegaszące imiesłów przymiotnikowy bierny m gaszony gaszeni ż gaszona gaszone n gaszone imiesłów przysłówkowy współczesny gasząc, nie gasząc rzeczownik odczasownikowy gaszenie, niegaszenie

przykłady:

(1.1) Strażacy dzielnie gaszą pożar.

(1.1) No, gaś tego papierosa!

(1.2) Czarne chmury gaszą blask księżyca.

(1.3) Gaś natychmiast to radio! Mały zasypia.

(1.4) Gasili swe pragnienie długo i namiętnie.

(1.5) Łącznik głowicy z ramą jest kluczowym elementem gaszącym wibracje motocykla Junak.

(1.6) Franek strasznie zapalił się do tego pomysłu, ale szef go gasił na każdym kroku.

wyrazy pokrewne:

rzecz. gasidło n, gaśnik mrz, gaśnica ż, gaszenie n, dogaszanie n, dogaszenie n, pogaszenie n, wygaszanie n, wygaszenie n, zagaszanie n, zagaszenie n, zgaszanie n, zgaszenie n

czas. dogaszać ndk., dogasić dk., pogasić dk., wygaszać ndk., wygasić dk., zagaszać ndk., zagasić dk., zgaszać ndk., zgasić dk.

przym. gaśniczy

związki frazeologiczne:

ostatni gasi światło

• angielski: (1.1) put out, extinguish, blow out; (1.3) turn off, switch off; (1.4) slake; (1.8) slake
• czeski: (1.1) zhasnout; (1.2) tlumit; (1.3) zhasnout; (1.5) tlumit
• esperanto: (1.1) estingi; (1.3) elŝalti
• kataloński: (1.1) extingir; (1.3) apagar
• niemiecki: (1.1) löschen; (1.3) ausmachen, ausschalten; (1.8) löschen

źródła:

Hasło gasić w: SJP.pl.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/gasi%C4%87

gasić

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *gasiti.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈɡa.ɕit͡ɕ/

Verb

gasić impf (perfective zgasić or ugasić)

1. (transitive) to put out, extinguish
2. (transitive) to quench
3. (transitive) to switch off, turn off

Conjugation

Conjugation of gasić impf

		singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		gasić
present tense	1st	gaszę			gasimy
	2nd	gasisz			gasicie
	3rd	gasi			gaszą
	impersonal	gasi się
past tense	1st	gasiłem	gasiłam		gasiliśmy	gasiłyśmy
	2nd	gasiłeś	gasiłaś		gasiliście	gasiłyście
	3rd	gasił	gasiła	gasiło	gasili	gasiły
	impersonal	gaszono
future tense	1st	będę gasił, będę gasić	będę gasiła, będę gasić		będziemy gasili, będziemy gasić	będziemy gasiły, będziemy gasić
	2nd	będziesz gasił, będziesz gasić	będziesz gasiła, będziesz gasić		będziecie gasili, będziecie gasić	będziecie gasiły, będziecie gasić
	3rd	będzie gasił, będzie gasić	będzie gasiła, będzie gasić	będzie gasiło, będzie gasić	będą gasili, będą gasić	będą gasiły, będą gasić
	impersonal	będzie gasić się
conditional	1st	gasiłbym	gasiłabym		gasilibyśmy	gasiłybyśmy
	2nd	gasiłbyś	gasiłabyś		gasilibyście	gasiłybyście
	3rd	gasiłby	gasiłaby	gasiłoby	gasiliby	gasiłyby
	impersonal	gaszono by
imperative	1st	niech gaszę			gaśmy
	2nd	gaś			gaście
	3rd	niech gasi			niech gaszą
active adjectival participle		gaszący	gasząca	gaszące	gaszący	gaszące
passive adjectival participle		gaszony	gaszona	gaszone	gaszeni	gaszone
contemporary adverbial participle		gasząc
verbal noun		gaszenie

Synonyms

• (to extinguish): tłumić
• (to switch/turn off): wyłączać

Related terms

• (noun) gaśnica
• (adjective) gaśniczy

Further reading

• gasić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• gasić in Polish dictionaries at PWN

…..

Gaszenie / GaS”e+Nie

https://pl.wiktionary.org/wiki/gaszenie#pl

gaszenie (język polski)

gaszenie (1.1) pożaru

wymowa:

IPA: [ɡaˈʃɛ̃ɲɛ], AS: [gašẽńe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• -ni…

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od gasić

odmiana:

(1.1) blm,

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	gaszenie
dopełniacz	gaszenia
celownik	gaszeniu
biernik	gaszenie
narzędnik	gaszeniem
miejscownik	gaszeniu
wołacz	gaszenie

przykłady:

(1.1) Za bohaterstwo podczas akcji gaszenia pożaru dostał medal.

wyrazy pokrewne:

rzecz. gasidło n, gaśnica ż, zgaszenie n, dogaszanie n, dogaszenie n

czas. gasić ndk., zgasić dk., dogaszać ndk., dogasić dk.

przym. gaśniczy

przysł. gaśniczo

tłumaczenia:(edytuj)

• hiszpański: (1.1) extinción ż
• szwedzki: (1.1) släckning w
• włoski: (1.1) spegnimento m

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/gaszenie

gaszenie

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /ɡaˈʂɛ.ɲɛ/

Noun

gaszenie n

1. verbal noun of gasić

Declension

declension of gaszenie

	singular
nominative	gaszenie
genitive	gaszenia
dative	gaszeniu
accusative	gaszenie
instrumental	gaszeniem
locative	gaszeniu
vocative	gaszenie

Further reading

• gaszenie in Polish dictionaries at PWN

…..

Kolejne dwie postacie, które odpowiadają pojawiającemu się i znikającemu ofitzjalnie odtfoszonemu z tzw. s-mobile…

…..

Zgaszenie / Z+GaS”e+Nie

https://pl.wiktionary.org/wiki/zgaszenie#pl

zgaszenie (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od zgasić

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	zgaszenie
dopełniacz	zgaszenia
celownik	zgaszeniu
biernik	zgaszenie
narzędnik	zgaszeniem
miejscownik	zgaszeniu
wołacz	zgaszenie

antonimy:

(1.1) niezgaszenie

wyrazy pokrewne:

czas. gasić, zgasić dk.

rzecz. gaszenie n

…..

Zgasić / Z+GaSi+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/zgasi%C4%87#pl

zgasić (język polski)

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: gasić

czasownik zwrotny zgasić się

(2.1) aspekt dokonany od: gasić się

wyrazy pokrewne:

czas. gasić ndk.

rzecz. gaszenie n, zgaszenie n, gasidło n, gaśnik mrz

związki frazeologiczne:

chciwości a ognia przykładając nie zgasisz^[1]

tłumaczenia:(edytuj)

(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: gasić

źródła:

1. ↑ Jan Tokarski, A ileż to kłopotu… ze spójnikiem „a”, „Poradnik Językowy” nr 2/1951, s. 14.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/gasiti

Reconstruction:Proto-Slavic/gasiti

Proto-Slavic

Etymology

Per Derksen, from Proto-Indo-European *gʷōs-eye-, lengthened causative of *(s)gʷes–. Baltic cognates include  Lithuanian gesýti (“to extinguish”), 1sg. gesaũ, gèsti (“to be extinguished, to go out”), 1sg. gestù, Latvian dzēst (“to extinguish”), dzist (“to be extinguished, to go out”). Indo-European cognates include Sanskrit जसते (jásate, “to be extinguished”), जासयति (jāsáyati, “to extinguish, to exhaust”), Ancient Greek σβέννῡμι (sbénnūmi, “to extinguish”).

Verb

*gasìti impf^[1][2][3]

1. to extinguish

Inflection

Conjugation of *gasiti (impf., -i-, s-aorist, accent paradigm b)

Suffix: *-iti
― iterative (*nositi⇐*nesti)
― causative (*pojiti⇐*piti)
― …

Verbal noun	Infinitive	Supine	L-participle
*gašenьje	*gasiti	*gasitъ	*gasilъ

	Participles
Tense	Past	Present
Passive	*gašenъ	*gasimъ
Active	*gašь	*gasę

	Aorist			Present
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*gasixъ	*gasi	*gasi	*gašǫ	*gasiši	*gasitь
Dual	*gasixově	*gasista	*gasiste	*gasivě	*gasita	*gasite
Plural	*gasixomъ	*gasiste	*gasišę	*gasimъ	*gasite	*gasętь
	Imperfect			Imperative
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*gašaaxъ	*gašaaše	*gašaaše	—	*gasi	*gasi
Dual	*gašaaxově	*gašaašeta	*gašaašete	*gasivě	*gasita	—
Plural	*gašaaxomъ	*gašaašete	*gašaaxǫ	*gasimъ	*gasite	—

Notes:
• (*)*gasivъ is a later doublet of the past active participle

Conjugation of *gasiti (impf., -i-, s-aorist, accent paradigm c)

Suffix: *-iti
― iterative (*nositi⇐*nesti)
― causative (*pojiti⇐*piti)
― …

Verbal noun	Infinitive	Supine	L-participle
*gašenьje	*gasiti	*gasitъ	*gasilъ

	Participles
Tense	Past	Present
Passive	*gašenъ	*gasimъ
Active	*gašь	*gasę

	Aorist			Present
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*gasixъ	*gasi	*gasi	*gašǫ	*gasiši	*gasitь
Dual	*gasixově	*gasista	*gasiste	*gasivě	*gasita	*gasite
Plural	*gasixomъ	*gasiste	*gasišę	*gasimъ	*gasite	*gasętь
	Imperfect			Imperative
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*gašaaxъ	*gašaaše	*gašaaše	—	*gasi	*gasi
Dual	*gašaaxově	*gašaašeta	*gašaašete	*gasivě	*gasita	—
Plural	*gašaaxomъ	*gašaašete	*gašaaxǫ	*gasimъ	*gasite	—

Notes:
• (*)*gasivъ is a later doublet of the past active participle

Related terms

• *gàsnǫti (“to be extinguished, to go out”)

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: ꙋгасити (ugasiti) (accent paradigm c)
    • Belarusian: гаси́ць (hasícʹ)
    • Russian: гаси́ть (gasítʹ)
    • Ukrainian: гаси́ти (hasýty)
• South Slavic:
  • Old Church Slavonic:

    Cyrillic: оугасити (ugasiti)

    Glagolitic: [Term?]

  • Bulgarian: гася́ (gasjá)
  • Macedonian: гаси (gasi)
  • Serbo-Croatian:

    Cyrillic: га́сити

    Latin: gásiti

    • Chakavian (Vrgada?): gå̄sȉti
    • Chakavian (Orbanići): gāsȉt
  • Slovene: gasīti (tonal orthography)
• West Slavic:
  • Czech: hasit
  • Polabian: gosĕ (3sg.)
  • Polish: gasić
  • Slovak: hasiť
  • Slovincian: gȧ̃sĕc
  • Sorbian:
    • Upper Sorbian: hasyć
    • Lower Sorbian: gasyś

Further reading

• Černyx, P. Ja. (1999) , “гаси́ть”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 1, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 182
• Vasmer, Max (1964–1973) , “гаси́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Oleg Trubačóv, Moscow: Progress
• Trubačóv, Oleg, editor (1979) , “*gasiti”, in Etimologičeskij slovarʹ slavjanskix jazykov [Etymological dictionary of Slavic languages] (in Russian), volume 06, Moscow: Nauka, page 104

References

1. ^ Derksen, Rick (2008) , “*gasìti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 161: “v. (b/c) ‘extinguish’”
2. ^ Olander, Thomas (2001) , “gasiti: gasjǫ gasitь”, in Common Slavic accentological word list, Copenhagen: Editiones Olander: “c slukke (SA 259; PR 139)”
3. ^ Snoj, Marko (2016) , “gasīti”, in Slovenski etimološki slovar, Ljubljana: Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, →ISBN: “*gasi̋ti”

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=%D0%BE%D1%83%D0%B3%D0%B0%D1%88%D1%AB&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for оугашѫ.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/gasn%C7%ABti

Reconstruction:Proto-Slavic/gasnǫti

Proto-Slavic

Etymology

From the root of *gasìti + *-nǫti, from Proto-Indo-European *(s)gʷes–. Baltic cognates include Lithuanian gesýti (“to extinguish”), 1sg. gesaũ, gèsti (“to be extinguished, to go out”), 1sg. gestù, Latvian dzēst (“to extinguish”), dzist (“to be extinguished, to go out”). Indo-European cognates include Sanskrit जसते  (jásate, “to be extinguished”), जासयति (jāsáyati, “to extinguish, to exhaust”), Ancient Greek σβέννῡμι (sbénnūmi, “to extinguish”).

Verb

*gàsnǫti impf^[1][2]

1. to be extinguished, to go out

Inflection

Accent paradigm a.

• 1sg. *gasnǫ

This verb needs an inflection-table template.

Related terms

• *gasìti (“to extinguish”)

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: ꙋгаснꙋти (ugasnuti)
    • Belarusian: га́снуць (hásnucʹ)
    • Russian: га́снуть (gásnutʹ)
    • Ukrainian: га́снути (hásnuty)
• South Slavic:
  • Bulgarian: га́сна (gásna)
  • Macedonian: гасне (gasne)
  • Serbo-Croatian:

    Cyrillic: га̏снути

    Latin: gȁsnuti

  • Slovene: gásniti (tonal orthography)
• West Slavic:
  • Czech: hasnout
  • Polish: gasnąć
  • Slovak: hasnúť
  • Slovincian: gȧ̃snȯu̯c
  • Sorbian:
    • Upper Sorbian: hasnyć
    • Lower Sorbian: gasnuś

Further reading

• Černyx, P. Ja. (1999) , “гаси́ть”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 1, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 182
• Vasmer, Max (1964–1973) , “гаси́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Oleg Trubačóv, Moscow: Progress
• Trubačóv, Oleg, editor (1979) , “*gasnǫti”, in Etimologičeskij slovarʹ slavjanskix jazykov [Etymological dictionary of Slavic languages] (in Russian), volume 06, Moscow: Nauka, page 104

References

1. ^ Derksen, Rick (2008) , “*gàsnǫti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 161: “v. (a) ‘be extinguished, go out’”
2. ^ Olander, Thomas (2001) , “gasnǫti: gasnǫ gasnetь”, in Common Slavic accentological word list, Copenhagen: Editiones Olander: “a (SA 211, 259; PR 133)”

…..

Gasnąć / GaS+Na”+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/gasn%C4%85%C4%87

gasnąć (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈɡasnɔ̃ɲʨ̑], AS: [gasnõńć], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ą  ​^?/i

znaczenia:

czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. zgasnąć)

(1.1) o źródle światła lub ciepła, o uczuciach zanikać, zmniejszać swoją moc, siłę

odmiana:

(1.1) koniugacja Vc

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		gasnąć
czas teraźniejszy		gasnę	gaśniesz	gaśnie	gaśniemy	gaśniecie	gasną
czas przeszły	m	gasnąłem	gasnąłeś	gasnął	gaśliśmy	gaśliście	gaśli
	ż	gasłam	gasłaś	gasła	gasłyśmy	gasłyście	gasły
	n	gasłom	gasłoś	gasło
tryb rozkazujący		niech gasnę	gaśnij	niech gaśnie	gaśnijmy	gaśnijcie	niech gasną
pozostałe formy czas przyszły m będę gasnął, będę gasnąć będziesz gasnął, będziesz gasnąć będzie gasnął, będzie gasnąć będziemy gaśli, będziemy gasnąć będziecie gaśli, będziecie gasnąć będą gaśli, będą gasnąć ż będę gasła, będę gasnąć będziesz gasła, będziesz gasnąć będzie gasła, będzie gasnąć będziemy gasły, będziemy gasnąć będziecie gasły, będziecie gasnąć będą gasły, będą gasnąć n będę gasło, będę gasnąć będziesz gasło, będziesz gasnąć będzie gasło, będzie gasnąć czas zaprzeszły m gasnąłem był gasnąłeś był gasnął był gaśliśmy byli gaśliście byli gaśli byli ż gasłam była gasłaś była gasła była gasłyśmy były gasłyście były gasły były n gasłom było gasłoś było gasło było forma bezosobowa czasu przeszłego gaśnięto tryb przypuszczający m gasnąłbym, byłbym gasnął gasnąłbyś, byłbyś gasnął gasnąłby, byłby gasnął gaślibyśmy, bylibyśmy gaśli gaślibyście, bylibyście gaśli gaśliby, byliby gaśli ż gasłabym, byłabym gasła gasłabyś, byłabyś gasła gasłaby, byłaby gasła gasłybyśmy, byłybyśmy gasły gasłybyście, byłybyście gasły gasłyby, byłyby gasły n gasłobym, byłobym gasło gasłobyś, byłobyś gasło gasłoby, byłoby gasło imiesłów przymiotnikowy czynny m gasnący, niegasnący ż gasnąca, niegasnąca gasnące, niegasnące n gasnące, niegasnące imiesłów przymiotnikowy bierny m gasnący gasnący ż gasnąca gasnące n gasnące imiesłów przysłówkowy współczesny gasnąc, nie gasnąc rzeczownik odczasownikowy gaśnięcie, niegaśnięcie

przykłady:

(1.1) Ognisko już gaśnie. Zaraz będzie można upiec ziemniaki.

wyrazy pokrewne:

czas. zgasnąć dk., przygasać ndk., przygasnąć dk., wygasać ndk., wygasnąć dk.

przym. gaśniczy

rzecz. gaśnięcie n, wygaśnięcie n

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) be extinguished, go out
• czeski: (1.1) hasnout
• esperanto: (1.1) estingiĝi
• francuski: (1.1) s’éteindre
• hiszpański: (1.1) apagarse
• japoński: (1.1) 消える (きえる, kieru)
• litewski: (1.1) gesti, užgesti
• niemiecki: (1.1) erlöschen
• nowogrecki: (1.1) σβήνω (svíno)
• rosyjski: (1.1) гаснуть
• ukraiński: (1.1) гаснути

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/gasn%C4%85%C4%87

gasnąć

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *gasnǫti.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈɡas.nɔɲt͡ɕ/

Verb

gasnąć impf (perfective zgasnąć)

1. (intransitive) to go out, extinguish
2. (intransitive) to fade, to wane

Conjugation

Conjugation of gasnąć impf

		singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		gasnąć
present tense	1st	gasnę			gaśniemy
	2nd	gaśniesz			gaśniecie
	3rd	gaśnie			gasną
	impersonal	gaśnie się
past tense	1st	gasnąłem	gasnęłam		gasnęliśmy	gasnęłyśmy
	2nd	gasnąłeś	gasnęłaś		gasnęliście	gasnęłyście
	3rd	gasnął	gasnęła	gasnęło	gasnęli	gasnęły
future tense	1st	będę gasnął, będę gasnąć	będę gasnęła, będę gasnąć		będziemy gasnęli, będziemy gasnąć	będziemy gasnęły, będziemy gasnąć
	2nd	będziesz gasnął, będziesz gasnąć	będziesz gasnęła, będziesz gasnąć		będziecie gasnęli, będziecie gasnąć	będziecie gasnęły, będziecie gasnąć
	3rd	będzie gasnął, będzie gasnąć	będzie gasnęła, będzie gasnąć	będzie gasnęło, będzie gasnąć	będą gasnęli, będą gasnąć	będą gasnęły, będą gasnąć
	impersonal	będzie gasnąć się
conditional	1st	gasnąłbym	gasnęłabym		gasnęlibyśmy	gasnęłybyśmy
	2nd	gasnąłbyś	gasnęłabyś		gasnęlibyście	gasnęłybyście
	3rd	gasnąłby	gasnęłaby	gasnęłoby	gasnęliby	gasnęłyby
imperative	1st	niech gasnę			gaśnijmy
	2nd	gaśnij			gaśnijcie
	3rd	niech gaśnie			niech gasną
active adjectival participle		gasnący	gasnąca	gasnące	gasnący	gasnące
contemporary adverbial participle		gasnąc
verbal noun		gaśnięcie

Synonyms

• (to go out): wygasać
• (to fade): blaknąć, blednąć, więdnąć
• (to wane): słabnąć, niknąć

Related terms

• (verb) gasić
• (noun) gaśnica
• (adjective) gaśniczy

Further reading

• gasnąć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• gasnąć in Polish dictionaries at PWN

…..

Gaśnięcie / GaS’+Nię+Cie

https://pl.wiktionary.org/wiki/ga%C5%9Bni%C4%99cie#pl

gaśnięcie (język polski)

wymowa:

IPA: [ɡaɕˈɲɛ̇̃ɲʨ̑ɛ], AS: [gaśńė̃ńće], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• asynch. ę 

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od gasnąć

odmiana:

(1.1) blm,

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	gaśnięcie
dopełniacz	gaśnięcia
celownik	gaśnięciu
biernik	gaśnięcie
narzędnik	gaśnięciem
miejscownik	gaśnięciu
wołacz	gaśnięcie

antonimy:

(1.1) niegaśnięcie

wyrazy pokrewne:

czas. gasnąć

przym. gaśniczy

rzecz. wygaśnięcie n

…..

Kolejne dwie postacie, które odpowiadają pojawiającemu się i znikającemu ofitzjalnie odtfoszonemu z tzw. s-mobile…

…..

Zgasnąć / Z+GaS+Na”+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/zgasn%C4%85%C4%87#pl

zgasnąć (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈzɡasnɔ̃ɲʨ̑], AS: [zgasnõńć], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ą 

znaczenia:

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. gasnąć)

(1.1) aspekt dokonany od: gasnąć

odmiana:

(1.1) koniugacja Va

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		zgasnąć
czas przyszły prosty		zgasnę	zgaśniesz	zgaśnie	zgaśniemy	zgaśniecie	zgasną
czas przeszły	m	zgasnąłem	zgasnąłeś	zgasnął	zgasnęliśmy	zgasnęliście	zgasnęli
	ż	zgasnęłam	zgasnęłaś	zgasnęła	zgasnęłyśmy	zgasnęłyście	zgasnęły
	n	zgasnęłom	zgasnęłoś	zgasnęło
tryb rozkazujący		niech zgasnę	zgaśnij	niech zgaśnie	zgaśnijmy	zgaśnijcie	niech zgasną
pozostałe formy czas zaprzeszły m zgasnąłem był zgasnąłeś był zgasnął był zgasnęliśmy byli zgasnęliście byli zgasnęli byli ż zgasnęłam była zgasnęłaś była zgasnęła była zgasnęłyśmy były zgasnęłyście były zgasnęły były n zgasnęłom było zgasnęłoś było zgasnęło było forma bezosobowa czasu przeszłego zgaśnięto tryb przypuszczający m zgasnąłbym, byłbym zgasnął zgasnąłbyś, byłbyś zgasnął zgasnąłby, byłby zgasnął zgasnęlibyśmy, bylibyśmy zgasnęli zgasnęlibyście, bylibyście zgasnęli zgasnęliby, byliby zgasnęli ż zgasnęłabym, byłabym zgasnęła zgasnęłabyś, byłabyś zgasnęła zgasnęłaby, byłaby zgasnęła zgasnęłybyśmy, byłybyśmy zgasnęły zgasnęłybyście, byłybyście zgasnęły zgasnęłyby, byłyby zgasnęły n zgasnęłobym, byłobym zgasnęło zgasnęłobyś, byłobyś zgasnęło zgasnęłoby, byłoby zgasnęło imiesłów przysłówkowy uprzedni zgasnąwszy rzeczownik odczasownikowy zgaśnięcie, niezgaśnięcie

przykłady:

(1.1) Tutaj kapłani palili kadzidła na ołtarzu, składali w ofierze święty chleb i czuwali, aby nigdy nie zgasły płomyki świeczników^[1].

wyrazy pokrewne:

czas. gasnąć

rzecz. zgaśnięcie n, zgasły mos

przym. zgasły

tłumaczenia:(edytuj)

(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: gasnąć

źródła:

1. ↑ Zenon Kosidowski, Opowieści biblijne, 1996, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

Zgaśnięcie / Z+GaS’+Nie”+Cie

https://pl.wiktionary.org/wiki/zga%C5%9Bni%C4%99cie#pl

zgaśnięcie (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od zgasnąć

odmiana:

(1.1) blm,

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	zgaśnięcie
dopełniacz	zgaśnięcia
celownik	zgaśnięciu
biernik	zgaśnięcie
narzędnik	zgaśnięciem
miejscownik	zgaśnięciu
wołacz	zgaśnięcie

antonimy:

(1.1) niezgaśnięcie

wyrazy pokrewne:

czas. zgasnąć

przym. zgasły

rzecz. zgasły mos

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/g%CA%B7%C5%8Dseye-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/gʷōseye-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/(s)g%CA%B7es-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/(s)gʷes-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=gesyti&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for gesyti.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=g%C4%99stu&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for gęstu.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=dzist&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for dzist.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/dz%C4%93st#Latvian

dzēst

Latvian

Etymology

From Proto-Indo-European *(s)gʷes–. Cognates include Lithuanian gèsti, Proto-Slavic *gasiti (whence Russian гаси́ть (gasítʹ), Polish gasić, Czech hasit).

Verb

dzēst tr., 1st conj., pres. dzēšu, dzēs, dzēš, past dzēsu

1. to extinguish, to put out

   dzēst ugunsgrēku ― to extinguish a fire

   dzēst sveci ― to put out a candle

2. to erase, to delete

   dzēst zīmi ― to erase a mark

3. to pay off, to pay back, to clear (a debt)

   dzēst aizdevumu ― to pay off a loan

   dzēst soda naudu ― to pay a fine

4. to slake

   dzēstie kaļķi ― slaked lime

Conjugation

conjugation of dzēst

	INDICATIVE (īstenības izteiksme)				IMPERATIVE (pavēles izteiksme)
		Present (tagadne)	Past (pagātne)	Future (nākotne)
1st pers. sg.	es	dzēšu	dzēsu	dzēsīšu	—
2nd pers. sg.	tu	dzēs	dzēsi	dzēsīsi	dzēs
3rd pers. sg.	viņš, viņa	dzēš	dzēsa	dzēsīs	lai dzēš
1st pers. pl.	mēs	dzēšam	dzēsām	dzēsīsim	dzēsīsim
2nd pers. pl.	jūs	dzēšat	dzēsāt	dzēsīsiet, dzēsīsit	dzēsiet
3rd pers. pl.	viņi, viņas	dzēš	dzēsa	dzēsīs	lai dzēš
RENARRATIVE (atstāstījuma izteiksme)			PARTICIPLES (divdabji)
Present	dzēšot		Present Active 1 (Adj.)		dzēsošs
Past	esot dzēsis		Present Active 2 (Adv.)		dzēsdams
Future	dzēsīšot		Present Active 3 (Adv.)		dzēšot
Imperative	lai dzēšot		Present Active 4 (Obj.)		dzēšam
CONDITIONAL (vēlējuma izteiksme)			Past Active		dzēsis
Present	dzēstu		Present Passive		dzēšams
Past	būtu dzēsis		Past Passive		dzēsts
DEBITIVE (vajadzības izteiksme)			NOMINAL FORMS
Indicative	(būt) jādzēš		Infinitive (nenoteiksme)		dzēst
Conjunctive 1	esot jādzēš		Negative Infinitive		nedzēst
Conjunctive 2	jādzēšot		Verbal noun		dzēšana

Derived terms

• dzēšgumija (“eraser”)
• ugunsdzēsējs (“firefighter”)

…..

Zanim przejdę do omawiania innej wtórnie udźwięcznionej postaci, w tym przypadku z j. indo-irańskich, najpierw przypomnę o wtórnie zniekształconych / udźwięcznionych postaciach z j. czeskiego, słowackiego, itd., patrz: Czech: hasit, Slovak: hasiť, Upper Sorbian: hasyć,.. from Proto-Slavic *gasiti…

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A4%AF%E0%A4%A4%E0%A4%BF#Sanskrit

जासयति

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *ȷ́āsáyati, from Proto-Indo-Iranian *ǰāsáyati, from Proto-Indo-European *(s)gʷes-éye-ti, from *(s)gʷes– (“to extinguish, put out”). Cognate with Ancient Greek σβέννυμι (sbénnumi), Lithuanian gęstù (“to go out”), Old Church Slavonic оугашѫ (ugašǫ), Old Irish bás (“death”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /d͡ʑɑː.s̪ɐ́.jɐ.t̪i/
• (Classical) IPA^(key): /ˈd͡ʑɑː.s̪ɐ.jɐ.t̪i/

Verb

जासयति • (jāsáyati) (root जस्)

1. to exhaust, weaken
2. to cause to expire

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/b%C3%A1s#Old_Irish

bás

Old Irish

Etymology

From Proto-Celtic *bāstom, bāssom, from either Proto-Indo-European *gʷeh₂- (“to go”) or *(s)gʷes– (“to extinguish”).^[1]

Pronunciation

• IPA^(key): /baːs/

Noun

bás n

1. verbal noun of baïd (“to die”): death

Inflection

Neuter o-stem
	Singular	Dual	Plural
Nominative	básN	básN	básL, bása
Vocative	básN	básN	básL, bása
Accusative	básN	básN	básL, bása
Genitive	báisL	bás	básN
Dative	básL	básaib	básaib
Initial mutations of a following adjective: H = triggers aspiration L = triggers lenition N = triggers nasalization

Derived terms

• úathbás (“horror”)

Descendants

• Middle Irish: bás
  • Irish: bás
  • Manx: baase
  • Scottish Gaelic: bàs

Mutation

Old Irish mutation
Radical	Lenition	Nasalization
bás	bás pronounced with /v(ʲ)-/	mbás
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

References

1. ^ Matasović, Ranko (2009) , “*bāsto-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, page 59

Further reading

• Gregory Toner, Maire Ní Mhaonaigh, Sharon Arbuthnot, Dagmar Wodtko, Maire-Luise Theuerkauf, editors (2019) , “1 bás”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%CF%83%CE%B2%CE%AD%CE%BD%CE%BD%CF%85%CE%BC%CE%B9#Ancient_Greek

σβέννυμι

Ancient Greek

Alternative forms

• σβεννύω (sbennúō)
• κατα-σβῶσαι (kata-sbôsai)

Etymology

Usually derived from Proto-Indo-European *(s)gʷes– (“extinguish, quell”).^[1] Cognates in this case include Sanskrit जासयति (jāsayati, “to exhaust”)^[1], Lithuanian gęstù (“to extinguish, to go out”), Irish bás (“death”) and Old Church Slavonic  оугасити (ugasiti, “to extinguish”).^[1]

However, Beekes argues that judging by the Hittite (kišt–, “to be extinguished, perish”), as well as by the aberrant σ- in the anlaut and the uncommonness of -σβ- in Greek inherited lexicon, the PIE root should be *ges–, and stem σβέσ- should be separated.

Pronunciation

• IPA^(key): /zbén.nyː.mi/ → /ˈzβen.ny.mi/ → /ˈzve.ni.mi/

Verb

σβέννῡμῐ • (sbénnūmi)

1. (transitive) I quench, extinguish, put out
   1. I dry up
   2. I quench, quell, check
2. (passive, intransitive) I am quenched, I go out
   1. I dry up
   2. I am quelled, lulled

Inflection

Present: σβέννῡμῐ, σβέννῠμαι

Present: σβεννύω, σβεννύομαι

Imperfect: ἐσβέννῡν, ἐσβεννῠ́μην

Imperfect: ἐσβέννυον, ἐσβεννυόμην

Future: σβέσω

Future: σβήσομαι, σβεσθήσομαι

Future: σβέσσω, σβέσσομαι (Epic)

Aorist: ἔσβεσᾰ, ἐσβεσᾰ́μην, ἐσβέσθην

Aorist: ἔσβεσσᾰ, ἐσβεσσᾰ́μην (Epic)

Aorist: ἔσβην (intransitive)

Perfect: ἔσβηκᾰ, ἔσβεσμαι (active is only intransitive)

Pluperfect: ἐσβήκειν (intransitive)

Derived terms

• ἀνᾰσβέννῡμῐ (anasbénnūmi)
• ἀποσβέννῡμῐ (aposbénnūmi)
• ἄσβεστος (ásbestos)
• ἐκσβέννῡμῐ (eksbénnūmi)
• ἐνσβέννῠμαι (ensbénnumai)
• ἐπῐσβέννῠμαι (episbénnumai)

• εὔσβεστος (eúsbestos)
• κᾰτᾰσβέννῡμῐ (katasbénnūmi)
• περισβέννῡμῐ (perisbénnūmi)
• συσβέννῡμῐ (susbénnūmi)
• κατασβέννῡμῐ (katasbénnūmi)

Related terms

• σβέσῐς (sbésis)
• σβεστήρ (sbestḗr)
• σβεστήρῐος (sbestḗrios)
• σβεστῐκός (sbestikós)
• σβεστός (sbestós)

References

1. ↑ ^{Jump up to:1.0 1.1 1.2} Derksen, Rick (2008) Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 161

Further reading

• σβέννυμι in Liddell & Scott (1940) A Greek–English Lexicon, Oxford: Clarendon Press
• σβέννυμι in Bailly, Anatole (1935) Le Grand Bailly: Dictionnaire grec-français, Paris: Hachette
• σβέννυμι in Cunliffe, Richard J. (1924) A Lexicon of the Homeric Dialect: Expanded Edition, Norman: University of Oklahoma Press, published 1963
• G4570 in Strong, James (1979) Strong’s Exhaustive Concordance to the Bible

---

UWAGA!

Hittite (kišt–, “to be extinguished, perish”) jest wtórnym zniekształceniem od Proto-Indo-European *(s)gʷes– (“extinguish, quell”)!

---

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/ges-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/ges-.

…..

cdn…