ojciec czuwa (1.2) przy dziecku
…..
Jak obiecałem poprzednio, zabieram się za rozbiór na części pierwsze ofitzjalnej „logiki” allo-allo dotyczącej tego, jak to niby powstały ofitzjalnie odtfoszone oboczne postacie Pra-Słowiańskich, jak i współczesne słowiańskich słów.
Wszystkie one zbudowane są na rdzeniach z lub bez tzw. s-mobile, jak KW lub (S)+KW, (c)HW lub (S/Z)+(c)HW, CW, (S/Z)+CW lub CD, (S/Z)+CD.
Przypominam, że wszystkie one, jak i słowa omawiane w kilku poprzednich wpisach, te widoczne poniżej, a także i te, które będą opisane we wpisach kolejnych, mają ofitzjalnie rzekomo pochodzić z Proto-Indo-European *(s)kewh₁– (“to heed, to perceive”).
Przypominam też, że ja jednak twierdzę, że logicznie muszą one pochodzić z pierwotniejszej postaci *(s)kew– (“to cover, hide”). To z niej,.. ale tak naprawdę to z tych powyższych jednocześnie obocznych Pra-Słowiańskich rdzeni, pochodzą słowa, jak: Chów / (c)Ho’W, Chować / (c)HoWa+C’, Schować / S/Z+(c)HoWa+C’, Kuwiek / Ko’Wie+K, Kuwiekać / Ko’Wie+K+aC’, Kuwikać / Ko’Wi+K+aC’, ale także i Skuwać / S/Z+Ko’Wa+C’, Kować / KoWa+C’,.. czy Czuwać / C”o’Wa+C’, itp.
Ofitzjalnie wytłumaczenia rzekomych przekształceń dźwięków rdzeni, jak np. KW lub (S)+KW > (c)HW lub (S/Z)+(c)HW Proto-Slavic *skovati > *xovati nie mają żadnego sensu, patrz powyżej. Przekształcenia takich samych rdzeni i dźwięków czasem nie zachodzą zupełnie, a czasem zachodzą w dokładnie odwrotne logicznie sposób, raz jako wtórne udźwięcznienie, a raz jako wtórne ubezdźwięcznienie. Żadne ofitzjalne prawa językowe nie tłumaczą logicznie i wiarygodnie takich przekształceń, patrz poniżej.
Myślę, że Sławomir Ambroziak i inni allo-allo powinni o tym wszystkim też choćby odrobinkę pomyśleć. Dobrze jednak wiem, ze nigdy tego nie zrobią, no bo i po co? Ja przecież nie mogę mieć racji, a wszystko to jest już rzekomo dokładnie wyjaśnione i opisane przez ich nieomylnych starszych fielko-germańskich kolegów…
Krótka piłka jest taka:
Ofitzjalne odtfoszenia i tfierdzenie dotyczące min. tzw. palatalizacji słowiańskich i rzekomego powstania dźwięków wysokoenergetycznych C, C’, C”, S, S’, S”, Z, Z’, Z”, Dz, Dz’, Dz”, jako wtórnych udźwięcznień rzekomo pierwotnych dźwięków nisko-energetycznych K, H, G, T, D są niewiarygodnie wręcz niespójne i nielogiczne.
Tzw. laryngały nawet jeśli rzeczywiście istniały i jakoś niby tam zmieniały brzmienie samogłosek, to logicznie nie mogły mieć żadnego wpływu na budowę i brzmienie żadnych rdzeni, które same są zbudowane tylko z spółgłosek.
Pisałem o tym znów ostatnio, więc teraz przypomnę coś, co było i nadal jest używane w j. słowiańskich, czyli tzw. przegłos, który jest niczym innym, jak zwykłą wymianą samogłosek. Wymiana tych mniej istotnych od spółgłosek dźwięków zachodzi naturalnie. Żadne tzw. laryngały, czy inna ofitzjalnie odtfoszona magia, wcale nie jest tu do niczego potrzebna, patrz:
https://en.wikipedia.org/wiki/Apophony
https://pl.wikipedia.org/wiki/Przeg%C5%82os
Przegłos, inaczej metafonia, apofonia (umlaut – z niem.) – uwarunkowana fonologicznie wymiana samogłosek w temacie (np. w języku niemieckim i praindoeuropejskim), powstała na skutek historycznych procesów fonetycznych[1], jak również proces fonetyczny, w wyniku którego pojawia się przegłos, np. przegłos lechicki. Apofonia dzieli się na jakościową, gdzie następuje alternacja całego dźwięku (np. łac. tego i toga) i ilościową, gdzie zmienia się długość samogłoski: lēgit – lĕgit[1]. Śladem przegłosu w języku praindoeuropejskim jest apofonia (pra)indoeuropejska. Podobne zjawisko występuje w językach semickich[1]. (…)
Dodatkowe problemy:
- pojawianie się i znikanie tzw. s-mobile, ale także i dźwięków zapisywanych jako W i R, co dzieje się zwyczajowo w ofitzjalnie odtfaszanych postaciach Pra-Słowiańskich, jak i we współczesnych postaciach słowiańskich,
- brak ofitzjalnie odtfoszonych postaci Proto-Balto-Slavic, a także bałtyckich postaci współczesnych…
Szczególnie to ostatnie jest ważne, ponieważ bez tych postaci tfierdzenia o rzekomej tzw. bałto-słowiańskiej, czy nawet i bałto-germano-słowiańskiej wspólnocie językowej są bezpodstawne.
Powtarzam pytanie na podsumowanie:
Jak to jest więc możliwe, że te same rdzenie i dźwięki KW lub (S)+KW, raz rzekomo ofitzjalnie przekształcają się przez wtórne ubezdźwięcznienie w (c)HW lub (S/Z)+(c)HW, a innym razem nie przekształcają się wcale, by jeszcze innym razem rzekomo wtórnie udźwięcznić się do postaci CW , (S/Z)+CW lub CD, (S/Z)+CD, hm?
Powrócę do tego zagadnienia w kolejnych wpisach. Najpierw jednak przypomnę trochę danych z poprzedniego wpisu. Potem zaczynem trochę od tyłu, ale tak znów nakazuje mi logika. Wytłumaczenie początku znajduje się na samym końcu.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/(s)kewh%E2%82%81-
Reconstruction:Proto-Indo-European/(s)kewh₁–
Proto-Indo-European
Root
Derived terms
- *(s)kewsḱ-
- Armenian:
- Old Armenian: ցոյց (cʿoycʿ)
- Armenian:
- *(s)kéwh₁-e-ti (thematic root present)
- *(s)kuh₁-é-ti (thematic „tudati”-type root present)
- *(s)kowh₁-éye-ti (causative)
- *(s)kewh₁-éh₁-(ye)-ti (stative)
- *(s)kowh₁-is
- Indo-Iranian: *káwHiš
- *(s)kowh₁-nis
- Germanic: *skauniz
- *(s)kowh₁-os
- Unsorted formations:
References
- ^ De Vaan, Michiel (2008) Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill
- ^ Philippa, Marlies; Debrabandere, Frans; Quak, Arend; Schoonheim, Tanneke; van der Sijs, Nicoline (2003–2009) Etymologisch woordenboek van het Nederlands (in Dutch), Amsterdam: Amsterdam University Press
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/skyvati.
UWAGA!
Ofitzjalnie odtfoszona Pra-Słowiańska postać *skyvati, jest taka sama jak słowo Skrywać / S/Z+KRy+Wa+C’, w którym pojawia się dźwięk zapisywany jako R. Ofitzjalnie nie jest to nic dziwnego, patrz custos, cutis, cassis > obscurus, o czym pisałem już we wpisie 268.
O zagadnieniu pojawiania się lub raczej odwrotnie zanikania Pra-Słowiańskiego dźwięku zapisywanego jako R, będę pisał w oddzielnym wpisie.
…..
Oto inne Pra-Słowiańskie słowa zbudowane na rdzeniu KW. Dziwnie magicznie wszystkie one są dokładnie takie same jak ofitzjalnie odtfoszona postać tzw. PIE *keh₁w–.
Równie dziwnie magicznie jakoś żadne z nich nie przekształciło się:
- ani do postaci wtórnie ubezdźwięcznionej (c)HW, (patrz rzekome *skovati > *xovati),
- ani do postaci wtórnie udźwięcznionej CW lub SW…
Twierdzę, że także i te dane dowodzą tego, że
- ofitzjalne odtfoszenia i tfierdzenia są nielogiczne, wzajemnie sprzeczne i wykluczające się, przez co są niewiarygodne i nie posiadają żadnej obiektywnej wartości, jako zwykła przeciw-słowiańska manipulacja,
- także i te Pra-Słowiańskie słowa i rdzenie były i nadal są pierwotnie oboczne.
Powtarzam, że ofitzjalnie odtfoszone tzw. laryngały, ofitzjalnie nie miały żadnego wpływu na dźwięk spółgłosek. To spółgłoski budują rdzenie słów, a nie samogłoski, na które to rzekomo miały niby jakoś oddziaływać te magiczne tzw. laryngały, czyli krtaniowce…
Jako pierwsze przedstawię postacie o dokładnie takim samym znaczeniu, ale w których dźwięk zapisywany jako W nie istnieje. Dopiero następnie opiszę te „właściwe”, ten dźwięk ciągle posiadające… Będą to postacie jednocześnie oboczne, czyli tzw. kentum i satem…
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/kymati&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/kymati.
UWAGA!
M=N. O Kumaniu / Ko’Ma+Nio’ pisałem już we wpisie 271. O Kinaniu / KiNa+Nio’, Skinięciu / S/Z+KiNie”+Cio’, itp. pisałem trochę we wpisie nr 260. Powtórzę to jeszcze raz, tym razem jednak rozszerzone o postacie z i bez tzw. s-mobile…
…..
Kinąć / KiNa”+C’
https://sjp.pwn.pl/doroszewski/kinac;5439401.html
kinąć
…..
M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego/Kinąć
Kinąć, rzucić, cisnąć, smyrgnąć; pchnąć, skinąć, dać znak, machnąć.
…..
https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kin%C4%85%C4%87
Słownik etymologiczny języka polskiego/kinąć
kinąć, p. kidać; u Czechów kynouti mówi się o ‘kiśnięciu ciasta’ (stąd kyn, ‘kiśnienie’, i kynal, o ‘nosie wzdętym’, nasze gwarowe kinał), ale dawniej i u nas to znano; jeszcze Mączyński (1564) prawi: »kinione albo kwaszone ciasto«. W czasowniku tym spłynęły dwa różne, p. kidać i kiwać (kinąć z *kidnąć i kiwnąć).
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/kin%C4%85%C4%87
kinąć (język polski)
- znaczenia:
czasownik nieprzechodni dokonany
- odmiana:
- (1.1–2)
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik kinąć czas przyszły prosty kinę kiniesz kinie kiniemy kiniecie kiną czas przeszły m kinąłem kinąłeś kinął kinęliśmy kinęliście kinęli ż kinęłam kinęłaś kinęła kinęłyśmy kinęłyście kinęły n kinęłom kinęłoś kinęło tryb rozkazujący niech kinę kiń niech kinie kińmy kińcie niech kiną pozostałe formy czas zaprzeszły m kinąłem był kinąłeś był kinął był kinęliśmy byli kinęliście byli kinęli byli ż kinęłam była kinęłaś była kinęła była kinęłyśmy były kinęłyście były kinęły były n kinęłom było kinęłoś było kinęło było forma bezosobowa czasu przeszłego kinięto tryb przypuszczający m kinąłbym,
byłbym kinąłkinąłbyś,
byłbyś kinąłkinąłby,
byłby kinąłkinęlibyśmy,
bylibyśmy kinęlikinęlibyście,
bylibyście kinęlikinęliby,
byliby kinęliż kinęłabym,
byłabym kinęłakinęłabyś,
byłabyś kinęłakinęłaby,
byłaby kinęłakinęłybyśmy,
byłybyśmy kinęłykinęłybyście,
byłybyście kinęłykinęłyby,
byłyby kinęłyn kinęłobym,
byłobym kinęłokinęłobyś,
byłobyś kinęłokinęłoby,
byłoby kinęłoimiesłów przysłówkowy uprzedni kinąwszy rzeczownik odczasownikowy kinięcie, niekinięcie
- synonimy:
- (1.1) skinąć
…..
Skinąć / S/Z+KiNa”+C’
https://sjp.pwn.pl/slowniki/skin%C4%85%C4%87.html
skinąć
«uczynić ruch głową lub ręką na znak czegoś»
…..
Skinienie / S/Z+KiNie+Nie
https://pl.wiktionary.org/wiki/skinienie
skinienie (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- związki frazeologiczne:
- być gotowym na każde czyjeś skinienie
…..
Kidać / KiDa+C’
https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kida%C4%87
Słownik etymologiczny języka polskiego/kidać
kidać, częstotliwe; jednorazowe: kinąć z *kidnąć; częstotliwe wyszło z używania (»gnój kidać«, »kidać kaczki na wodzie«, t. j. kamyki płaskie; »brzuch mu się sadłem przez pas kida«, Potocki); kinąć się, ‘rzucić, obrócić się’, perekińczyk (ruskie, ‘przerzucający się’); od pnia skud-. Prasłowiańskie; cerk. iskydati, ‘wyrzucać’, rus. kidat’, kinut’, ‘rzucać’, serb. kidati, ‘rwać’, łuż. kidaś, kidnuś, ‘lać’, czes. kydati hnuoj (toż i u innych Słowian).
…..
Kiwka / KiW+Ka
https://pl.wiktionary.org/wiki/kiwka#pl
kiwka (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) sport. środ. w siatkówce zmylenie przeciwnika poprzez delikatne przerzucenie piłki przez siatkę[1]
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik kiwka kiwki dopełniacz kiwki kiwek celownik kiwce kiwkom biernik kiwkę kiwki narzędnik kiwką kiwkami miejscownik kiwce kiwkach wołacz kiwko kiwki
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. kiwanie n, wykiwanie n, okiwanie n
- czas. kiwać ndk., kiwnąć dk., okiwać dk., wykiwać dk.
- źródła:
UWAGA!
Przypominam słowo Kawka / KaW+Ka, która też nie stała się ani wtórnie ubezdźwięcznioną Chawką / (c)HaW+Ka”, ani wtórnie udźwięcznioną Czawką / C”aW+Ka”, czy Szawką / S/Z”aW+Ka”. O słowach Kawka / KaW+Ka, Czkawka / C”Ka(W)+Ka, Czkać / C”Ka+C’ i Tkać / TKa+C’ napiszę oddzielne wpisy.
…..
Kiwanie / KiWa+Nie
https://pl.wiktionary.org/wiki/kiwanie#pl
kiwanie (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) rzecz. odczas. od kiwać
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik kiwanie kiwania dopełniacz kiwania kiwań celownik kiwaniu kiwaniom biernik kiwanie kiwania narzędnik kiwaniem kiwaniami miejscownik kiwaniu kiwaniach wołacz kiwanie kiwania
- synonimy:
- (1.1) sport. dryblowanie, sport. drybling
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. kiwka ż, wykiwanie n, okiwanie n
- czas. kiwać ndk., kiwnąć dk., okiwać dk., wykiwać dk.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/kiwanie
kiwanie
Polish
Pronunciation
Noun
kiwanie n
- verbal noun of kiwać
Declension
Further reading
- kiwanie in Polish dictionaries at PWN
…..
Kiwnąć / KiW+Na”+C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/kiwn%C4%85%C4%87#pl
kiwnąć (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni
- (1.1) aspekt dokonany od: kiwać
- odmiana:
- (1.1)
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik kiwnąć czas przyszły prosty kiwnę kiwniesz kiwnie kiwniemy kiwniecie kiwną czas przeszły m kiwnąłem kiwnąłeś kiwnął kiwnęliśmy kiwnęliście kiwnęli ż kiwnęłam kiwnęłaś kiwnęła kiwnęłyśmy kiwnęłyście kiwnęły n kiwnęłom kiwnęłoś kiwnęło tryb rozkazujący niech kiwnę kiwnij niech kiwnie kiwnijmy kiwnijcie niech kiwną pozostałe formy czas zaprzeszły m kiwnąłem był kiwnąłeś był kiwnął był kiwnęliśmy byli kiwnęliście byli kiwnęli byli ż kiwnęłam była kiwnęłaś była kiwnęła była kiwnęłyśmy były kiwnęłyście były kiwnęły były n kiwnęłom było kiwnęłoś było kiwnęło było forma bezosobowa czasu przeszłego kiwnięto tryb przypuszczający m kiwnąłbym,
byłbym kiwnąłkiwnąłbyś,
byłbyś kiwnąłkiwnąłby,
byłby kiwnąłkiwnęlibyśmy,
bylibyśmy kiwnęlikiwnęlibyście,
bylibyście kiwnęlikiwnęliby,
byliby kiwnęliż kiwnęłabym,
byłabym kiwnęłakiwnęłabyś,
byłabyś kiwnęłakiwnęłaby,
byłaby kiwnęłakiwnęłybyśmy,
byłybyśmy kiwnęłykiwnęłybyście,
byłybyście kiwnęłykiwnęłyby,
byłyby kiwnęłyn kiwnęłobym,
byłobym kiwnęłokiwnęłobyś,
byłobyś kiwnęłokiwnęłoby,
byłoby kiwnęłoimiesłów przymiotnikowy przeszły m kiwnięty kiwnięci ż kiwnięta kiwnięte n kiwnięte imiesłów przysłówkowy uprzedni kiwnąwszy rzeczownik odczasownikowy kiwnięcie, niekiwnięcie
- związki frazeologiczne:
- nie kiwnąć palcem w bucie • palcem nie kiwnąć
- tłumaczenia:
- (1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: kiwać
…..
Kiwać / KiWa+C’
https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/kiwa%C4%87
Słownik etymologiczny języka polskiego/kiwać
kiwać, kiwnąć (a pierwotnie kinąć, co się więc z kinąć od kid-ać zupełnie zeszło, tak że ich obu nie odróżnić), ze złożeniami; żartobliwe »święty kiwon« u koni, »nowy kiwon«, o żydach; jest to częstotliwe do nieistniejącego u nas kwać, cerkiewne kwaachą, ‘kiwali’, starorus. pokwanije.
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/kiwa%C4%87
kiwać (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany
- (1.1) machać np. ręką na pożegnanie lub powitanie
- (1.2) przen. oszukiwać
- (1.3) sport. pot. robiąc zmyłki, prowadzić piłkę tak, by ominąć zawodnika przeciwnika
czasownik zwrotny niedokonany kiwać się
- (2.1) nie zachowywać równowagi, być niestabilnym
- odmiana:
- (1.1–3) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik kiwać czas teraźniejszy kiwam kiwasz kiwa kiwamy kiwacie kiwają czas przeszły m kiwałem kiwałeś kiwał kiwaliśmy kiwaliście kiwali ż kiwałam kiwałaś kiwała kiwałyśmy kiwałyście kiwały n kiwałom kiwałoś kiwało tryb rozkazujący niech kiwam kiwaj niech kiwa kiwajmy kiwajcie niech kiwają pozostałe formy czas przyszły m będę kiwał,
będę kiwaćbędziesz kiwał,
będziesz kiwaćbędzie kiwał,
będzie kiwaćbędziemy kiwali,
będziemy kiwaćbędziecie kiwali,
będziecie kiwaćbędą kiwali,
będą kiwaćż będę kiwała,
będę kiwaćbędziesz kiwała,
będziesz kiwaćbędzie kiwała,
będzie kiwaćbędziemy kiwały,
będziemy kiwaćbędziecie kiwały,
będziecie kiwaćbędą kiwały,
będą kiwaćn będę kiwało,
będę kiwaćbędziesz kiwało,
będziesz kiwaćbędzie kiwało,
będzie kiwaćczas zaprzeszły m kiwałem był kiwałeś był kiwał był kiwaliśmy byli kiwaliście byli kiwali byli ż kiwałam była kiwałaś była kiwała była kiwałyśmy były kiwałyście były kiwały były n kiwałom było kiwałoś było kiwało było forma bezosobowa czasu przeszłego kiwano tryb przypuszczający m kiwałbym,
byłbym kiwałkiwałbyś,
byłbyś kiwałkiwałby,
byłby kiwałkiwalibyśmy,
bylibyśmy kiwalikiwalibyście,
bylibyście kiwalikiwaliby,
byliby kiwaliż kiwałabym,
byłabym kiwałakiwałabyś,
byłabyś kiwałakiwałaby,
byłaby kiwałakiwałybyśmy,
byłybyśmy kiwałykiwałybyście,
byłybyście kiwałykiwałyby,
byłyby kiwałyn kiwałobym,
byłobym kiwałokiwałobyś,
byłobyś kiwałokiwałoby,
byłoby kiwałoimiesłów przymiotnikowy czynny m kiwający, niekiwający ż kiwająca, niekiwająca kiwające, niekiwające n kiwające, niekiwające imiesłów przymiotnikowy bierny m kiwany kiwani ż kiwana kiwane n kiwane imiesłów przysłówkowy współczesny kiwając, nie kiwając rzeczownik odczasownikowy kiwanie, niekiwanie - (2.1) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik kiwać się czas teraźniejszy kiwam się kiwasz się kiwa się kiwamy się kiwacie się kiwają się czas przeszły m kiwałem się kiwałeś się kiwał się kiwaliśmy się kiwaliście się kiwali się ż kiwałam się kiwałaś się kiwała się kiwałyśmy się kiwałyście się kiwały się n kiwałom się kiwałoś się kiwało się tryb rozkazujący niech się kiwam kiwaj się niech się kiwa kiwajmy się kiwajcie się niech się kiwają pozostałe formy czas przyszły m będę się kiwał,
będę się kiwaćbędziesz się kiwał,
będziesz się kiwaćbędzie się kiwał,
będzie się kiwaćbędziemy się kiwali,
będziemy się kiwaćbędziecie się kiwali,
będziecie się kiwaćbędą się kiwali,
będą się kiwaćż będę się kiwała,
będę się kiwaćbędziesz się kiwała,
będziesz się kiwaćbędzie się kiwała,
będzie się kiwaćbędziemy się kiwały,
będziemy się kiwaćbędziecie się kiwały,
będziecie się kiwaćbędą się kiwały,
będą się kiwaćn będę się kiwało,
będę się kiwaćbędziesz się kiwało,
będziesz się kiwaćbędzie się kiwało,
będzie się kiwaćczas zaprzeszły m kiwałem się był kiwałeś się był kiwał się był kiwaliśmy się byli kiwaliście się byli kiwali się byli ż kiwałam się była kiwałaś się była kiwała się była kiwałyśmy się były kiwałyście się były kiwały się były n kiwałom się było kiwałoś się było kiwało się było forma bezosobowa czasu przeszłego kiwano się tryb przypuszczający m kiwałbym się,
byłbym się kiwałkiwałbyś się,
byłbyś się kiwałkiwałby się,
byłby się kiwałkiwalibyśmy się,
bylibyśmy się kiwalikiwalibyście się,
bylibyście się kiwalikiwaliby się,
byliby się kiwaliż kiwałabym się,
byłabym się kiwałakiwałabyś się,
byłabyś się kiwałakiwałaby się,
byłaby się kiwałakiwałybyśmy się,
byłybyśmy się kiwałykiwałybyście się,
byłybyście się kiwałykiwałyby się,
byłyby się kiwałyn kiwałobym się,
byłobym się kiwałokiwałobyś się,
byłobyś się kiwałokiwałoby się,
byłoby się kiwałoimiesłów przymiotnikowy czynny m kiwający się, niekiwający się ż kiwająca się, niekiwająca się kiwające się, niekiwające się n kiwające się, niekiwające się imiesłów przysłówkowy współczesny kiwając się, nie kiwając się rzeczownik odczasownikowy kiwanie się, niekiwanie się
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/kiwa%C4%87#Polish
kiwać
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *kyvati, from Proto-Indo-European *kh₁uyéti, from *keh₁w– (“to wobble, to swing”).
Pronunciation
Verb
kiwać impf (perfective kiwnąć)
- (intransitive) to beckon, to noddle, to bob
- (intransitive) to waggle, to totter
- (transitive) to fool
- (reflexive) to wobble
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |
infinitive | kiwać | |||||
present tense | 1st | kiwam | kiwamy | |||
2nd | kiwasz | kiwacie | ||||
3rd | kiwa | kiwają | ||||
impersonal | kiwa się | |||||
past tense | 1st | kiwałem | kiwałam | kiwaliśmy | kiwałyśmy | |
2nd | kiwałeś | kiwałaś | kiwaliście | kiwałyście | ||
3rd | kiwał | kiwała | kiwało | kiwali | kiwały | |
impersonal | kiwano | |||||
future tense | 1st | będę kiwał, będę kiwać |
będę kiwała, będę kiwać |
będziemy kiwali, będziemy kiwać |
będziemy kiwały, będziemy kiwać |
|
2nd | będziesz kiwał, będziesz kiwać |
będziesz kiwała, będziesz kiwać |
będziecie kiwali, będziecie kiwać |
będziecie kiwały, będziecie kiwać |
||
3rd | będzie kiwał, będzie kiwać |
będzie kiwała, będzie kiwać |
będzie kiwało, będzie kiwać |
będą kiwali, będą kiwać |
będą kiwały, będą kiwać |
|
impersonal | będzie kiwać się | |||||
conditional | 1st | kiwałbym | kiwałabym | kiwalibyśmy | kiwałybyśmy | |
2nd | kiwałbyś | kiwałabyś | kiwalibyście | kiwałybyście | ||
3rd | kiwałby | kiwałaby | kiwałoby | kiwaliby | kiwałyby | |
impersonal | kiwano by | |||||
imperative | 1st | niech kiwam | kiwajmy | |||
2nd | kiwaj | kiwajcie | ||||
3rd | niech kiwa | niech kiwają | ||||
active adjectival participle | kiwający | kiwająca | kiwające | kiwający | kiwające | |
passive adjectival participle | kiwany | kiwana | kiwane | kiwani | kiwane | |
contemporary adverbial participle | kiwając | |||||
verbal noun | kiwanie |
Related terms
Further reading
- kiwać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- kiwać in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/kyvati
Reconstruction:Proto-Slavic/kyvati
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Indo-European *kh₁u-, from the root *keh₁w–. Cognate with Latin cēveō (“to move the backside in a lewd manner, to twerk”). Vasmer suggests a possible additional cognate in Gothic 𐍃𐌺𐌴𐍅𐌾𐌰𐌽 (skēwjan, “to wander”), while Chernykh adds as possibilities Ossetian чи́уын (ḱíwyn, “to stagger, to stumble”) (also кеун (kewn)), Kurdish (keyan, “to waver, to wobble”).
Verb
*kyvati impf[1]
- to nod
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*kyvanьje | *kyvati | *kyvatъ | *kyvalъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *kyvanъ | *kyvajemъ |
Active | *kyvavъ | *kyvaję |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *kyvaxъ | *kyva | *kyva | *kyvajǫ | *kyvaješi | *kyvajetь |
Dual | *kyvaxově | *kyvasta | *kyvaste | *kyvajevě | *kyvajeta | *kyvajete |
Plural | *kyvaxomъ | *kyvaste | *kyvašę | *kyvajemъ | *kyvajete | *kyvajǫtь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *kyvaaxъ | *kyvaaše | *kyvaaše | — | *kyvaji | *kyvaji |
Dual | *kyvaaxově | *kyvaašeta | *kyvaašete | *kyvajivě | *kyvajita | — |
Plural | *kyvaaxomъ | *kyvaašete | *kyvaaxǫ | *kyvajimъ | *kyvajite | — |
Derived terms
- *kyvъkъ (“nod”)
Related terms
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- Old Church Slavonic:
- Cyrillic: кывати (kyvati)
- Glagolitic: [Term?]
- Bulgarian: ки́вам (kívam) (dialectal)
- Slovene: kívati (tonal orthography) (obsolete, dialectal)
- Old Church Slavonic:
- West Slavic:
Further reading
- Černyx, P. Ja. (1999) , “кива́ть”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 1, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 394
- Vasmer, Max (1964–1973) , “кива́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Oleg Trubačóv, Moscow: Progress
- Rix, Helmut, editor (2001) , “*keh₁u̯-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 343
- Trubačóv, Oleg, editor (1987) , “*kyvati”, in Etimologičeskij slovarʹ slavjanskix jazykov [Etymological dictionary of Slavic languages] (in Russian), volume 13, Moscow: Nauka, page 283
Reference
- ^ Derksen, Rick (2008) , “*kyvati”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 267: “v. ‘nod’”
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/kh₁uyéti.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/kh₁u-.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/keh%E2%82%81w-
Reconstruction:Proto-Indo-European/keh₁w–
Proto-Indo-European
Root
Derived terms
References
- ^ Pokorny, Julius (1959) , “k̑ēu-”, in Indogermanisches etymologisches Wörterbuch [Indo-European Etymological Dictionary] (in German), volume II, Bern, München: Francke Verlag, page 595
- ^ Rix, Helmut, editor (2001) , “?*keh₁u-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 343
- ^ De Vaan, Michiel (2008) , “cēveō”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, page 112
- ^ Derksen, Rick (2008) , “*kyvati”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 267
…..
Jak widać Pra-Słowiańskie słowo Kiwać / KiWa+C’ i rdzeń KW były i są ciągle niezmiennie takie same i nie zaszły w nich żadne przekształcenia, jak to ofitzjalnie rzekomo niby nastąpiło w przypadku *skovati > *xovati. Kiwać / KiWa+C’ i rdzeń KW nie ubezdźwięczniło się ani do postaci Chiwać / (c)HiWa+C’, ani nie udźwięczniło się do postaci Cziwać / C”iWa+C’, czy Sziwać / S”iWa+C’, itp.
Przypominam, że ofitzjalnie nie istnieją żadne postacie bałtyckie, które są odpowiednikami tego słowa. A oto jedyny ofitzjalnie znany odpowiednik Pra-Słowiańskiego / Proto-Slavic *kyvati…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/ceveo#Latin
ceveo
Latin
Etymology
From Proto-Italic *kēweō, from Proto-Indo-European *keh₁w-éye-ti, the *e-grade iterative of *keh₁w– (“to swing”). Cognate with Czech kývat (“swing”).[1][2]
Pronunciation
Verb
cēveō (present infinitive cēvēre, perfect active cēvī); second conjugation, no passive, no supine stem
- I move my haunches; I am penetrated anally.
- (figurative) I fawn, flatter.
Usage notes
Conjugation
References
- ^ Rix, Helmut, editor (2001) , “?*keh₁u-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, page 343
- ^ De Vaan, Michiel (2008) , “cēveō”, in Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill, page 112
- ceveo in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
- ceveo in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
- ceveo in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire Illustré Latin-Français, Hachette
…..
A teraz kolejne nieprzekształcone Pra-Słowiańskie słowa, zarówno w postaciach z jak i bez tzw. s-mobile… Pisałem już o nich częściowo we wpisach 145 i 144.
…..
Kować / KoWa+C’
https://sjp.pwn.pl/doroszewski/kowac;5443053.html
kować
…..
kować
dawniej: kuć
…..
https://pl.wikisource.org/wiki/M._Arcta_S%C5%82ownik_ilustrowany_j%C4%99zyka_polskiego/Kowa%C4%87
M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego/Kować
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/kowa%C4%87
kować
…..
Jak widać dawniej dźwięk zapisywany jako W był, ale obecnie się zbył…
Mam też wielka wątpliwość, co do poprawności logicznej współcześnie używanego tzw. otwartego / zwykłego u. Logicznie skoro słowo Kować / KoWa+C’ było pierwotne, no to postać współczesna Kuć / Ko’C’ też powinna być zapisywana zgodnie z pierwotnym dźwiękiem, czyli jako Kóć / Ko’C’, czy z tzw. s-mobile jako Skówać / S/Z+Ko’Wa+C’…
Aż prosi się o porównanie powyższego do Koła / KoL”a, Kółka / Ko’L”+Ka, Kolca / KoL+Ca, Kołka / Ko’L”+Ka, czy Kłucia / KL”o’+Cia…
…..
Skuwać / S/Z+Ko’Wa+C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/skuwa%C4%87
skuwać (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany
- odmiana:
- (1.1–3) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik skuwać czas teraźniejszy skuwam skuwasz skuwa skuwamy skuwacie skuwają czas przeszły m skuwałem skuwałeś skuwał skuwaliśmy skuwaliście skuwali ż skuwałam skuwałaś skuwała skuwałyśmy skuwałyście skuwały n skuwałom skuwałoś skuwało tryb rozkazujący niech skuwam skuwaj niech skuwa skuwajmy skuwajcie niech skuwają pozostałe formy czas przyszły m będę skuwał,
będę skuwaćbędziesz skuwał,
będziesz skuwaćbędzie skuwał,
będzie skuwaćbędziemy skuwali,
będziemy skuwaćbędziecie skuwali,
będziecie skuwaćbędą skuwali,
będą skuwaćż będę skuwała,
będę skuwaćbędziesz skuwała,
będziesz skuwaćbędzie skuwała,
będzie skuwaćbędziemy skuwały,
będziemy skuwaćbędziecie skuwały,
będziecie skuwaćbędą skuwały,
będą skuwaćn będę skuwało,
będę skuwaćbędziesz skuwało,
będziesz skuwaćbędzie skuwało,
będzie skuwaćczas zaprzeszły m skuwałem był skuwałeś był skuwał był skuwaliśmy byli skuwaliście byli skuwali byli ż skuwałam była skuwałaś była skuwała była skuwałyśmy były skuwałyście były skuwały były n skuwałom było skuwałoś było skuwało było forma bezosobowa czasu przeszłego skuwano tryb przypuszczający m skuwałbym,
byłbym skuwałskuwałbyś,
byłbyś skuwałskuwałby,
byłby skuwałskuwalibyśmy,
bylibyśmy skuwaliskuwalibyście,
bylibyście skuwaliskuwaliby,
byliby skuwaliż skuwałabym,
byłabym skuwałaskuwałabyś,
byłabyś skuwałaskuwałaby,
byłaby skuwałaskuwałybyśmy,
byłybyśmy skuwałyskuwałybyście,
byłybyście skuwałyskuwałyby,
byłyby skuwałyn skuwałobym,
byłobym skuwałoskuwałobyś,
byłobyś skuwałoskuwałoby,
byłoby skuwałoimiesłów przymiotnikowy czynny m skuwający, nieskuwający ż skuwająca, nieskuwająca skuwające, nieskuwające n skuwające, nieskuwające imiesłów przymiotnikowy bierny m skuwany skuwani ż skuwana skuwane n skuwane imiesłów przysłówkowy współczesny skuwając, nie skuwając rzeczownik odczasownikowy skuwanie, nieskuwanie
- synonimy:
- (1.2) zakuwać
- źródła:
- ↑ Krystyna Pisarkowa, Składnia rozmowy telefonicznej, 1975, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
…..
Skuwanie / S/Z+Ko’Wa+Nie
https://pl.wiktionary.org/wiki/skuwanie#pl
skuwanie (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) rzecz. odczas. od skuwać
- odmiana:
- (1.1) blm,
przypadek liczba pojedyncza mianownik skuwanie dopełniacz skuwania celownik skuwaniu biernik skuwanie narzędnik skuwaniem miejscownik skuwaniu wołacz skuwanie
- antonimy:
- (1.1) nieskuwanie
…..
Skuwka / S/Z+Ko’W+Ka
https://pl.wiktionary.org/wiki/skuwka#pl
skuwka (język polski)
skuwki (1.1) pędzli
skuwki (1.1) sznurowadeł
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) blaszka zawinięta w tuleję, która coś wzmacnia, łączy jakieś części lub zabezpiecza[1]
- (1.2) cylindryczna nasadka na wieczne pióro zabezpieczająca je przed wyschnięciem atramentu
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik skuwka skuwki dopełniacz skuwki skuwek celownik skuwce skuwkom biernik skuwkę skuwki narzędnik skuwką skuwkami miejscownik skuwce skuwkach wołacz skuwko skuwki
- przykłady:
- (1.1) Odleciały mi skuwki w sznurowadłach i teraz strzępią się.
- kolokacje:
- (1.1) skuwka (od) wiecznego pióra / sznurowadła / wędki / liny / pędzla
- hiponimy:
- (1.1) aglet
- uwagi:
- (1.1) słowo jest jednym z wyjątków ortograficznych od reguły, która mówi, że wyrazy zakończone na „-ów” i „-ówka” pisane są przez „ó”
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) ferrule
- źródła:
…..
Zakuwać / Z/Sa+Ko’Wa+C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/zakuwa%C4%87#pl
zakuwać (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni
- odmiana:
- (1.1–2) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik zakuwać czas teraźniejszy zakuwam zakuwasz zakuwa zakuwamy zakuwacie zakuwają czas przeszły m zakuwałem zakuwałeś zakuwał zakuwaliśmy zakuwaliście zakuwali ż zakuwałam zakuwałaś zakuwała zakuwałyśmy zakuwałyście zakuwały n zakuwałom zakuwałoś zakuwało tryb rozkazujący niech zakuwam zakuwaj niech zakuwa zakuwajmy zakuwajcie niech zakuwają pozostałe formy czas przyszły m będę zakuwał,
będę zakuwaćbędziesz zakuwał,
będziesz zakuwaćbędzie zakuwał,
będzie zakuwaćbędziemy zakuwali,
będziemy zakuwaćbędziecie zakuwali,
będziecie zakuwaćbędą zakuwali,
będą zakuwaćż będę zakuwała,
będę zakuwaćbędziesz zakuwała,
będziesz zakuwaćbędzie zakuwała,
będzie zakuwaćbędziemy zakuwały,
będziemy zakuwaćbędziecie zakuwały,
będziecie zakuwaćbędą zakuwały,
będą zakuwaćn będę zakuwało,
będę zakuwaćbędziesz zakuwało,
będziesz zakuwaćbędzie zakuwało,
będzie zakuwaćczas zaprzeszły m zakuwałem był zakuwałeś był zakuwał był zakuwaliśmy byli zakuwaliście byli zakuwali byli ż zakuwałam była zakuwałaś była zakuwała była zakuwałyśmy były zakuwałyście były zakuwały były n zakuwałom było zakuwałoś było zakuwało było forma bezosobowa czasu przeszłego zakuwano tryb przypuszczający m zakuwałbym,
byłbym zakuwałzakuwałbyś,
byłbyś zakuwałzakuwałby,
byłby zakuwałzakuwalibyśmy,
bylibyśmy zakuwalizakuwalibyście,
bylibyście zakuwalizakuwaliby,
byliby zakuwaliż zakuwałabym,
byłabym zakuwałazakuwałabyś,
byłabyś zakuwałazakuwałaby,
byłaby zakuwałazakuwałybyśmy,
byłybyśmy zakuwałyzakuwałybyście,
byłybyście zakuwałyzakuwałyby,
byłyby zakuwałyn zakuwałobym,
byłobym zakuwałozakuwałobyś,
byłobyś zakuwałozakuwałoby,
byłoby zakuwałoimiesłów przymiotnikowy czynny m zakuwający, niezakuwający ż zakuwająca, niezakuwająca zakuwające, niezakuwające n zakuwające, niezakuwające imiesłów przymiotnikowy bierny m zakuwany zakuwani ż zakuwana zakuwane n zakuwane imiesłów przysłówkowy współczesny zakuwając, nie zakuwając rzeczownik odczasownikowy zakuwanie, niezakuwanie
- tłumaczenia:(edytuj)
- angielski: (1.1) hit the books
- baskijski: (1.1) gogotik ikasi, gogor ikasi
- hiszpański: (1.1) empollar
- szwedzki: (1.1) plugga
…..
Zakuwanie / Z/Sa+Ko’Wa+Nie
https://pl.wiktionary.org/wiki/zakuwanie#pl
zakuwanie (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) rzecz. odczas. od zakuwać
- odmiana:
- (1.1) blm,
przypadek liczba pojedyncza mianownik zakuwanie dopełniacz zakuwania celownik zakuwaniu biernik zakuwanie narzędnik zakuwaniem miejscownik zakuwaniu wołacz zakuwanie
- antonimy:
- (1.1) niezakuwanie
…..
A teraz postać wysokoenergetyczna, czyli tzw. satem, która jakoś dziwnie magicznie powstała ofitzjalnie nie wiadomo jak i skąd…
Z pewną taka nieśmiałością, ośmielam się podpowiedzieć ofitzjalnym jęsykosnaftzom istnienie pierwotnie obocznych Pra-Słowiańskich rdzeni. Wiem jednak, że jest to zbyt oczywisty i zbyt logiczny, a przez to zbyt prostacki pomysł, by ktokolwiek z nich uznał go za wystarczająco prawdopodobny i godny ich uwagi.
Muszą oni więc znaleźć jakieś dwu lub najlepiej trzykrotnie zakręcone wytłumaczenie tych ofitzjalnie jeszcze niewytłumaczalnych niespójności. Fielko-germańskiej tradycji musi stać się zadość i nie może zdarzyć się jej najmniejsza nawet krzywda…
O jakże przepiękny to temat i na jakiś tłusty niemiecki grancik i powód by stworzyć jakieś kolejne prawo jęsykowe, ma się rozumieć zupełnie od czapy…
…..
Czuwanie / C”o’Wa+Nie
https://pl.wiktionary.org/wiki/czuwanie#pl
czuwanie (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) rzecz. odczas. od czuwać
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. czujność ż, czuwak mrz
- czas. wyczuwać, czuwać ndk.
- przym. czujny
- przysł. czujnie
…..
Czuwać / C”o’Wa+C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/czuwa%C4%87
czuwać (język polski)
- znaczenia:
czasownik
- odmiana:
- (1.1–3) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik czuwać czas teraźniejszy czuwam czuwasz czuwa czuwamy czuwacie czuwają czas przeszły m czuwałem czuwałeś czuwał czuwaliśmy czuwaliście czuwali ż czuwałam czuwałaś czuwała czuwałyśmy czuwałyście czuwały n czuwałom czuwałoś czuwało tryb rozkazujący niech czuwam czuwaj niech czuwa czuwajmy czuwajcie niech czuwają pozostałe formy czas przyszły m będę czuwał,
będę czuwaćbędziesz czuwał,
będziesz czuwaćbędzie czuwał,
będzie czuwaćbędziemy czuwali,
będziemy czuwaćbędziecie czuwali,
będziecie czuwaćbędą czuwali,
będą czuwaćż będę czuwała,
będę czuwaćbędziesz czuwała,
będziesz czuwaćbędzie czuwała,
będzie czuwaćbędziemy czuwały,
będziemy czuwaćbędziecie czuwały,
będziecie czuwaćbędą czuwały,
będą czuwaćn będę czuwało,
będę czuwaćbędziesz czuwało,
będziesz czuwaćbędzie czuwało,
będzie czuwaćczas zaprzeszły m czuwałem był czuwałeś był czuwał był czuwaliśmy byli czuwaliście byli czuwali byli ż czuwałam była czuwałaś była czuwała była czuwałyśmy były czuwałyście były czuwały były n czuwałom było czuwałoś było czuwało było forma bezosobowa czasu przeszłego czuwano tryb przypuszczający m czuwałbym,
byłbym czuwałczuwałbyś,
byłbyś czuwałczuwałby,
byłby czuwałczuwalibyśmy,
bylibyśmy czuwaliczuwalibyście,
bylibyście czuwaliczuwaliby,
byliby czuwaliż czuwałabym,
byłabym czuwałaczuwałabyś,
byłabyś czuwałaczuwałaby,
byłaby czuwałaczuwałybyśmy,
byłybyśmy czuwałyczuwałybyście,
byłybyście czuwałyczuwałyby,
byłyby czuwałyn czuwałobym,
byłobym czuwałoczuwałobyś,
byłobyś czuwałoczuwałoby,
byłoby czuwałoimiesłów przymiotnikowy czynny m czuwający, nieczuwający ż czuwająca, nieczuwająca czuwające, nieczuwające n czuwające, nieczuwające imiesłów przysłówkowy współczesny czuwając, nie czuwając rzeczownik odczasownikowy czuwanie, nieczuwanie
- przykłady:
- (1.1) Kierownik czuwał, aby wszystko odbyło się zgodnie z harmonogramem.
- (1.2) Matka czuwa nad swym dzieckiem przez całe życie.
- (1.3) Dziecko czuwało do rana, aby zobaczyć się ze świętym mikołajem.
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. czuwanie n, czujność ż, czuwajka ż, czujka ż, czuwak mrz
- czas. czuć
- wykrz. czuwaj!
- przysł. czujnie
- tłumaczenia:
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/czuwa%C4%87
czuwać
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *čuvati.
Pronunciation
Verb
czuwać impf
- (intransitive) to keep vigil, to watch over
- (intransitive) to stay awake
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |
infinitive | czuwać | |||||
present tense | 1st | czuwam | czuwamy | |||
2nd | czuwasz | czuwacie | ||||
3rd | czuwa | czuwają | ||||
impersonal | czuwa się | |||||
past tense | 1st | czuwałem | czuwałam | czuwaliśmy | czuwałyśmy | |
2nd | czuwałeś | czuwałaś | czuwaliście | czuwałyście | ||
3rd | czuwał | czuwała | czuwało | czuwali | czuwały | |
impersonal | czuwano | |||||
future tense | 1st | będę czuwał, będę czuwać |
będę czuwała, będę czuwać |
będziemy czuwali, będziemy czuwać |
będziemy czuwały, będziemy czuwać |
|
2nd | będziesz czuwał, będziesz czuwać |
będziesz czuwała, będziesz czuwać |
będziecie czuwali, będziecie czuwać |
będziecie czuwały, będziecie czuwać |
||
3rd | będzie czuwał, będzie czuwać |
będzie czuwała, będzie czuwać |
będzie czuwało, będzie czuwać |
będą czuwali, będą czuwać |
będą czuwały, będą czuwać |
|
impersonal | będzie czuwać się | |||||
conditional | 1st | czuwałbym | czuwałabym | czuwalibyśmy | czuwałybyśmy | |
2nd | czuwałbyś | czuwałabyś | czuwalibyście | czuwałybyście | ||
3rd | czuwałby | czuwałaby | czuwałoby | czuwaliby | czuwałyby | |
impersonal | czuwano by | |||||
imperative | 1st | niech czuwam | czuwajmy | |||
2nd | czuwaj | czuwajcie | ||||
3rd | niech czuwa | niech czuwają | ||||
active adjectival participle | czuwający | czuwająca | czuwające | czuwający | czuwające | |
contemporary adverbial participle | czuwając | |||||
verbal noun | czuwanie |
Further reading
- czuwać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- czuwać in Polish dictionaries at PWN
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/čuvati.
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/%D1%87%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BC
чувам (język bułgarski)
- transliteracja:
- čuvam
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%87%D1%83%D0%B2%D0%B0%D0%BC#Bulgarian
чувам
Bulgarian
Pronunciation
Verb
чу́вам • (čúvam) impf (perfective чу́я)
- (transitive) to hear (to perceive with the ear)
(…)
UWAGA!
W j. bułgarskim, który jest najmłodszym i najbardziej kreolskim z języków słowiańskich, nastąpiła zmiana znaczenia dokładnie taka sama, jak np. w j. germańskich! Powrócę do tego zagadnienia w kolejnych wpisach.
…..
A teraz postać, która nie posiada dźwięku zapisywanego jako W,.. do której powrócę w następnej części…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/%C4%8Duti
Reconstruction:Proto-Slavic/čuti
Proto-Slavic
Etymology
Continuing Proto-Indo-European *(s)kéwh₁eti, from Proto-Indo-European *(s)kewh₁– (“to perceive”). Akin to Lithuanian kavoti (“to ward, to tend”), Proto-Indo-Iranian *kuHáti, Ancient Greek κοέω (koéō, “to be aware, to know”), Latin caveō (“to be aware, to watch over”), Proto-Germanic *skawwōną (“to look, to display”).
Probably related (via other extensions) to verbs denoting swinging, flashing such as *kyvati (“to nod”), *kuti (“to forge”), *kymati (“to wing, to blink”).
Verb
*čùti impf (perfective *čuvati)[1][2]
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*čutьje | *čuti | *čutъ | *čulъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *čutъ | *čujemъ |
Active | *čuvъ | *čuję |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *čuxъ | *ču | *ču | *čujǫ | *čuješi | *čujetь |
Dual | *čuxově | *čusta | *čuste | *čujevě | *čujeta | *čujete |
Plural | *čuxomъ | *čuste | *čušę | *čujemъ | *čujete | *čujǫtь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *čujaaxъ | *čujaaše | *čujaaše | — | *čuji | *čuji |
Dual | *čujaaxově | *čujaašeta | *čujaašete | *čujivě | *čujita | — |
Plural | *čujaaxomъ | *čujaašete | *čujaaxǫ | *čujimъ | *čujite | — |
Derived terms
- *čudlo (“sense”)
- *čuvьstvo (“feeling, sense”)
- *čutьje (“perception”)
- *čutъkъ (“attentive, careful”)
- *čutъka (“indication, something perceived”)
- *čutьnъ (“sensual, amazing”)
Related terms
- *čuxati (“to grasp, to get a sense of”)
- *čujati (“to comprehend (with the senses)”)
- *čujьnъ (“sensible, sensuous”)
Descendants
- Old East Slavic:
- South Slavic:
- West Slavic:
Further reading
- Vasmer, Max (1964–1973) , “чу́ю”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Oleg Trubačóv, Moscow: Progress
- Černyx, P. Ja. (1999) , “чуять”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 397
- Cejtlin, R.M.; Večerka, R.; Blagova, E., editors (1994) , “чоути”, in Staroslavjanskij slovarʹ (po rukopisjam X—XI vekov) [Old Church Slavonic Dictionary (Based on 10–11th Century Manuscripts)], Moscow: Russkij jazyk, page 786
- Trubačóv, Oleg, editor (1977) , “*čuti”, in Etimologičeskij slovarʹ slavjanskix jazykov [Etymological dictionary of Slavic languages] (in Russian), volume 04, Moscow: Nauka, page 134
References
- ^ Derksen, Rick (2008) , “*čùti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 91: “v. (a) ‘sense, feel, notice’”
- ^ Olander, Thomas (2001) , “čuti: čujǫ čujetь”, in Common Slavic accentological word list, Copenhagen: Editiones Olander: “a (SA 204, 246; PR 133; MP 23, 27)”
UWAGA!
A jak to jest wszystko niby możliwe, skoro powyższe postacie jakoś były i nie spalatalizowały się, hm? Patrz:
Probably related (via other extensions) to verbs denoting swinging, flashing such as *kyvati (“to nod”), *kuti (“to forge”), *kymati (“to wing, to blink”).
A jak i skąd powstały postacie jak Czuwać / C”o’Wa+C’, czy Czuć / C”o’C’, itp., skoro w tym rzekomo pierwotnym odtfoszonym Proto-Indo-European *(s)kewh₁– (“to perceive”), nie występuje ani dźwięk ofitzjalnie odtfoszony jak tzw. miękkie k, zapisywane jako *ḱ/K’, ani dźwięk T, a tylko dźwięk zapisywany jako *k/K, hm?
Czy ofitzjalne zasady dotyczące tzw. palatalizacji są już nieważne i dźwięki mogą sobie powstawać, jak ofitzjalnie dowolnie wygodnie?
A co na to Sławomir Ambroziak z tym jako kuper allo-allo miękkim k, co to wszystko co dźwięczne i wysokoenergetyczne miało niby się być i wziąć, hm?
A żeby było jeszcze zabawniej to przypomnę słowa jak Szczuć / S”+C”o’C’ i Zaszczuwać / Za+S”+C”o’Wa+C’, czy Szyć / i S”yC’ i Zszywać / Z/S+S”yWa+C’. O tych pierwszych pisałem już we wpisach 212, 142, 141. Do tych ostatnich powrócę jeszcze we wpisach kończących serię o Strzale / S/Z+TRa+Le…
…..
cdn…
Pingback: 274 Czuć, čuti, чуять, чути, чуть, ciut-ciut, czucie, чутьё, uczucie, wyczucie, wyczuć, wyczuwać, чувство, čuvstvo, відчувати i inne logiczne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa | SKRBH