Obocznie rozczuliły się pszczółki.
Czują kojące uczucie czułość.
Czujnie czuwając wyczuwają przeczucia kucia i kłucia.
Kołki ich czułków goją się w całości.
…..
Oto ciąg dalszy wpisu 273. W kilku ostatnich wpisach zajmowałem się omawianiem słów zbudowanych na rdzeniu tzw. Proto-Indo-European, ofitzjalnie odtfoszonych jako *(s)kewh₁– (“to perceive”) i jego pierwotniejszej postaci *(s)kew– (“to cover, hide”).
To z nich mają rzekomo pochodzić Pra-Słowiańskie słowa i te nisko-energetyczne, tzw. kentum, jak np. Chów / (c)Ho’W, Chować / (c)HoWa+C’, Schować / S/Z+(c)HoWa+C’, itp,.. ale także i te wysokoenergetyczne tzw. satem, jak np. Czuwać / C”o’+Wa+C’, czy Czuć / C”o’+C’, itp.
Ofitzjalne jęsykosnaftzfo i jego prawa jęsykowe jednak nie tłumaczą jednoznacznie i logicznie, jak, kiedy, w jaki sposób wszystkie te wzajemnie oboczne Pra-Słowiańskie postacie mogły powstać.
Ofitzjalnie odtfoszyło ono sobie nawet inny rdzeń *(s)ḱew– (“to heed, look, feel, take note of”), który posiada w sobie dźwięk tzw. miękkie k, zapisywany jako *ḱ/K’. To z niego teoretycznie mogłyby jakoś powstać, przynajmniej niektóre rzekomo wtórnie udźwięcznione wysokoenergetyczne postacie Pra-Słowiańskie.
Wg kuper allo-allo tfierdzeń Sławomira Ambroziaka, to z tego dźwięku miałyby powstać wszystkie Pra-Słowiańskie dźwięki wysokoenergetyczne, jak C, C’, C”, S, S’, S”, Z, Z’, Z”, Dz, Dz’, Dz”… Tyle tylko, że jakoś dane które porównuję nie potwierdzają tego, ale ciągle uparcie wskazują na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni.
Przypomnienie pytań, a następnie najważniejszych danych z poprzedniego wpisu:
Jak to jest wszystko niby możliwe, skoro poniższe postacie jakoś były i nie spalatalizowały się, hm? Patrz:
Probably related (via other extensions) to verbs denoting swinging, flashing such as *kyvati (“to nod”), *kuti (“to forge”), *kymati (“to wing, to blink”).
A jak i skąd powstały postacie jak Czuwać / C”o’+Wa+C’, czy Czuć / C”o’+C’, itp., skoro w tym rzekomo pierwotnym odtfoszonym Proto-Indo-European *(s)kewh₁– (“to perceive”), nie występuje ani dźwięk ofitzjalnie odtfoszony jak tzw. miękkie k, zapisywane jako *ḱ/K’, ani dźwięk T, a tylko dźwięk zapisywany jako *k/K, hm?
Dlaczego postacie indo-irańskie, jak Proto-Indo-Aryan *kawHíṣ, from Proto-Indo-Iranian *káwHiš (“seer, saint, poet”), Sanskrit कवि (kaví, “wise, poet, seer, sage”), Avestan kauui wtórnie nie zsatemizowały / spalatalizowały / udźwięczniły się,.. skoro tak rzekomo zrobiły postacie jak np. Polish cześć (“glory”), czy cud (“miracle”)?
Czy ofitzjalne zasady dotyczące tzw. palatalizacji są już nieważne i dźwięki mogą sobie powstawać, jak ofitzjalnie dowolnie wygodnie?
A co na to Sławomir Ambroziak z tym jako kuper allo-allo miękkim k, co to wszystko co dźwięczne i wysokoenergetyczne miało niby się być i wziąć, hm?
A żeby było jeszcze zabawniej to przypomnę słowa jak Szczuć / S”+C”o’+C’ i Zaszczuwać / Za+S”+C”o’+Wa+C’, czy Szyć / i S”y+C’ i Zszywać / Z/S+S”y+Wa+C’. O tych pierwszych pisałem już we wpisach 212, 142, 141. Do tych ostatnich powrócę jeszcze we wpisach kończących serię o Strzale / S/Z+TRa+Le…
To jeszcze nie wszystko…
Jakby tego było mało, do tego wszystkiego dochodzi jeszcze pojawiający się i znikający dźwięk zapisywany jako W… (Tym razem nie będę pisał o innym pojawiającym się i znikającym dźwięku, czyli o tzw. s-mobile).
Wygląda na to, że w językach słowiańskich, także i w Pra-Słowiańskim / Proto-Slavic / PIE, dźwięk zapisywany jako W dodawany jako przedrostek lub bezpośrednio do rdzenia, zamieniał i nadal zmienia znaczenie danego słowa, patrz:
- rzeczowniki: np. Czucie / C”o’+Cie, Czuwanie / C”o’+Wa+Nie, Wyczuwanie / Wy+C”o’+Wa+Nie, itp.,
- czasowniki: np. Czuć / C”o’+C’, Wyczuć / Wy+C”o’+C’, Czuwać / C”o’+Wa+C’, Wyczuwać / Wy+C”o’+Wa+C’, itp.
Wygląda na to, że dźwięk zapisywany jako W zmieniał i nadal zmienia tzw. postać / aspekt rdzenia czasownika z dokonanego np. C+C/T, na niedokonany C+W+C/T. Rozróżnianie i używanie postaci / aspektów dokonanych i niedokonanych jest, jest cechą wyróżniającą języki słowiańskie od innych języków, jak np. j. germańskie, jak np. j. angielski.
A i przypominam, że brak jest zarówno współczesnych słów bałtyckich, jak i ofitzjalnie nie odtfoszono żadnych rzekomo wcześniejszych postaci tzw. Proto-Balto -Slavic. Nawet Brückner to zauważył, choć nie wyciągnął z tego oczywiście żadnych wniosków… Zrobię to zatem za niego…
Logicznie oznacza to, że wszystkie te Pra-Słowiańskie słowa pojawiły się jakoś tak same z siebie na Słowiańszczyźnie. Pewno zwyczajnie były i spadły tam jak meteoryty z kosmosu i to pewno z tego bardzo, bardzo głębokiego…
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/čuvati.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/%C4%8Duti
Reconstruction:Proto-Slavic/čuti
Proto-Slavic
Etymology
Continuing Proto-Indo-European *(s)kéwh₁eti, from Proto-Indo-European *(s)kewh₁– (“to perceive”). Akin to Lithuanian kavoti (“to ward, to tend”), Proto-Indo-Iranian *kuHáti, Ancient Greek κοέω (koéō, “to be aware, to know”), Latin caveō (“to be aware, to watch over”), Proto-Germanic *skawwōną (“to look, to display”).
Probably related (via other extensions) to verbs denoting swinging, flashing such as *kyvati (“to nod”), *kuti (“to forge”), *kymati (“to wing, to blink”).
Verb
*čùti impf (perfective *čuvati)[1][2]
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*čutьje | *čuti | *čutъ | *čulъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *čutъ | *čujemъ |
Active | *čuvъ | *čuję |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *čuxъ | *ču | *ču | *čujǫ | *čuješi | *čujetь |
Dual | *čuxově | *čusta | *čuste | *čujevě | *čujeta | *čujete |
Plural | *čuxomъ | *čuste | *čušę | *čujemъ | *čujete | *čujǫtь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *čujaaxъ | *čujaaše | *čujaaše | — | *čuji | *čuji |
Dual | *čujaaxově | *čujaašeta | *čujaašete | *čujivě | *čujita | — |
Plural | *čujaaxomъ | *čujaašete | *čujaaxǫ | *čujimъ | *čujite | — |
Derived terms
- *čudlo (“sense”)
- *čuvьstvo (“feeling, sense”)
- *čutьje (“perception”)
- *čutъkъ (“attentive, careful”)
- *čutъka (“indication, something perceived”)
- *čutьnъ (“sensual, amazing”)
Related terms
- *čuxati (“to grasp, to get a sense of”)
- *čujati (“to comprehend (with the senses)”)
- *čujьnъ (“sensible, sensuous”)
Descendants
- Old East Slavic:
- South Slavic:
- West Slavic:
Further reading
- Vasmer, Max (1964–1973) , “чу́ю”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Oleg Trubačóv, Moscow: Progress
- Černyx, P. Ja. (1999) , “чуять”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 397
- Cejtlin, R.M.; Večerka, R.; Blagova, E., editors (1994) , “чоути”, in Staroslavjanskij slovarʹ (po rukopisjam X—XI vekov) [Old Church Slavonic Dictionary (Based on 10–11th Century Manuscripts)], Moscow: Russkij jazyk, page 786
- Trubačóv, Oleg, editor (1977) , “*čuti”, in Etimologičeskij slovarʹ slavjanskix jazykov [Etymological dictionary of Slavic languages] (in Russian), volume 04, Moscow: Nauka, page 134
References
- ^ Derksen, Rick (2008) , “*čùti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 91: “v. (a) ‘sense, feel, notice’”
- ^ Olander, Thomas (2001) , “čuti: čujǫ čujetь”, in Common Slavic accentological word list, Copenhagen: Editiones Olander: “a (SA 204, 246; PR 133; MP 23, 27)”
…..
Czuć / C”o’+C’
https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/czu%C4%87
Słownik etymologiczny języka polskiego/czuć
czuć dawniej i ‘czuwać’ znaczyło; czuć i o ‘zapachu’ (por. cuch, cuchnąć; »czuć z ust«);
Litewszczyźnie brak tego pnia.
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/czu%C4%87
czuć (język polski)
- znaczenia:
czasownik nieprzechodni niedokonany (dk. poczuć)
- (1.1) odbierać wrażenia za pomocą zmysłu dotyku
- (1.2) odbierać wrażenia za pomocą zmysłu węchu
- (1.3) odbierać wrażenia psychiczne lub odbierać wrażenia za pomocą zmysłów
- (1.4) gw. lwow. słyszeć
- (1.5) st.pol. czuwać, pilnować[1]
- (1.6) gw. (Bukowina) śmierdzieć[2]
czasownik zwrotny czuć się
- (2.1) mieć jakieś samopoczucie, nastrój, odczucie
- odmiana:
- (1.1–3)[3] koniugacja Xa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik czuć czas teraźniejszy czuję czujesz czuje czujemy czujecie czują czas przeszły m czułem czułeś czuł czuliśmy czuliście czuli ż czułam czułaś czuła czułyśmy czułyście czuły n czułom czułoś czuło tryb rozkazujący niech czuję czuj niech czuje czujmy czujcie niech czują pozostałe formy czas przyszły m będę czuł,
będę czućbędziesz czuł,
będziesz czućbędzie czuł,
będzie czućbędziemy czuli,
będziemy czućbędziecie czuli,
będziecie czućbędą czuli,
będą czućż będę czuła,
będę czućbędziesz czuła,
będziesz czućbędzie czuła,
będzie czućbędziemy czuły,
będziemy czućbędziecie czuły,
będziecie czućbędą czuły,
będą czućn będę czuło,
będę czućbędziesz czuło,
będziesz czućbędzie czuło,
będzie czućczas zaprzeszły m czułem był czułeś był czuł był czuliśmy byli czuliście byli czuli byli ż czułam była czułaś była czuła była czułyśmy były czułyście były czuły były n czułom było czułoś było czuło było forma bezosobowa czasu przeszłego czuto tryb przypuszczający m czułbym,
byłbym czułczułbyś,
byłbyś czułczułby,
byłby czułczulibyśmy,
bylibyśmy czuliczulibyście,
bylibyście czuliczuliby,
byliby czuliż czułabym,
byłabym czułaczułabyś,
byłabyś czułaczułaby,
byłaby czułaczułybyśmy,
byłybyśmy czułyczułybyście,
byłybyście czułyczułyby,
byłyby czułyn czułobym,
byłobym czułoczułobyś,
byłobyś czułoczułoby,
byłoby czułoimiesłów przymiotnikowy czynny m czujący, nieczujący ż czująca, nieczująca czujące, nieczujące n czujące, nieczujące imiesłów przymiotnikowy bierny m czuty czuci ż czuta czute n czute imiesłów przysłówkowy współczesny czując, nie czując rzeczownik odczasownikowy czucie, nieczucie - (2.1) koniugacja Xa
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik czuć się czas teraźniejszy czuję się czujesz się czuje się czujemy się czujecie się czują się czas przeszły m czułem się czułeś się czuł się czuliśmy się czuliście się czuli się ż czułam się czułaś się czuła się czułyśmy się czułyście się czuły się n czułom się czułoś się czuło się tryb rozkazujący niech się czuję czuj się niech się czuje czujmy się czujcie się niech się czują pozostałe formy czas przyszły m będę się czuł,
będę się czućbędziesz się czuł,
będziesz się czućbędzie się czuł,
będzie się czućbędziemy się czuli,
będziemy się czućbędziecie się czuli,
będziecie się czućbędą się czuli,
będą się czućż będę się czuła,
będę się czućbędziesz się czuła,
będziesz się czućbędzie się czuła,
będzie się czućbędziemy się czuły,
będziemy się czućbędziecie się czuły,
będziecie się czućbędą się czuły,
będą się czućn będę się czuło,
będę się czućbędziesz się czuło,
będziesz się czućbędzie się czuło,
będzie się czućczas zaprzeszły m czułem się był czułeś się był czuł się był czuliśmy się byli czuliście się byli czuli się byli ż czułam się była czułaś się była czuła się była czułyśmy się były czułyście się były czuły się były n czułom się było czułoś się było czuło się było forma bezosobowa czasu przeszłego czuto się tryb przypuszczający m czułbym się,
byłbym się czułczułbyś się,
byłbyś się czułczułby się,
byłby się czułczulibyśmy się,
bylibyśmy się czuliczulibyście się,
bylibyście się czuliczuliby się,
byliby się czuliż czułabym się,
byłabym się czułaczułabyś się,
byłabyś się czułaczułaby się,
byłaby się czułaczułybyśmy się,
byłybyśmy się czułyczułybyście się,
byłybyście się czułyczułyby się,
byłyby się czułyn czułobym się,
byłobym się czułoczułobyś się,
byłobyś się czułoczułoby się,
byłoby się czułoimiesłów przymiotnikowy czynny m czujący się, nieczujący się ż czująca się, nieczująca się czujące się, nieczujące się n czujące się, nieczujące się imiesłów przymiotnikowy bierny m czuty czuci ż czuta czute n czute imiesłów przysłówkowy współczesny czując się, nie czując się rzeczownik odczasownikowy czucie się, nieczucie się
- przykłady:
- (1.1) Kiedy się zbudziłem, to poczułem mrowienie na karku.
- (1.2) Gotujesz coś? Bo czuję spaleniznę…
- (1.3) Wyczuliśmy wroga znajdującego się w pobliżu – to te dudnienia bębnów go zdradziły.
- (2.1) Kiedy wstałem z łóżka, czułem się jak nowo narodzony.
- (2.1) Przy nim czuję się jak idiota.
- (2.1) Źle się czuję, boli mnie głowa. Chyba będę chory.
- (2.1) Nie czuję się dobrze z tym, że mu to powiedziałem.
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. wyczuwanie n, odczucie n, poczucie n, czucie n, uczucie n, przeczucie n, wyczucie n, czułość ż, czuwak mrz
- czas. poczuć, uczuć, czuwać, odczuwać, wyczuwać, przeczuwać
- przym. czuły, czujny, czuciowy
- przysł. czule
- związki frazeologiczne:
- bosy Hryć czuje się Ukraińcem • czuć bluesa • czuć coś przez skórę • czuć miętę • czuć się jak ryba w wodzie • czuć się jak u siebie w domu • czuć się jak zbity pies • czuć wilka w życie • czuć, że coś śmierdzi • nie czuć nóg
- etymologia:
- czuć dawniej znaczyło także czuwać • czuć zapach (por. cuch, cuchnąć, „ czuć z ust”) prasł. *čuti < praindoeur. *kow–
- uwagi:
- u Słowian rdzeń czu- (z skju-, dlatego wahania w nagłosie) służy słuchowi i węchowi, podczas gdy u Greków i Niemców wzrokowi: np. niem. schauen; por. łac. caveo → „czuwam, strzegę się”, n.gr. ἀκούω (akaouō) → „słyszę” (zob. akustyka), niem. hören → „słyszeć” (z gockiego 𐌷𐌰𐌿𐍃𐌾𐌰𐌽 (hausjan)), n.gr. κοέω (koeo) → „miarkuję”, sanskr. कवि (kawi-) → „wieszczy”. Litewszczyźnie brak tego pnia.[4]
- tłumaczenia:
- (1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: słyszeć
- angielski: (1.1) feel; (1.2) smell; (1.3) feel; (2.1) feel
- arabski: (1.2) شعر, حس; (1.3) تشمم ,شم
- czeski: (1.1) cítit; (1.3) cítit
- duński: (1.1) føle; (2.1) føle sig
- esperanto: (2.1) farti
- fenicki: (1.1) 𐤇𐤎
- hiszpański: (1.1) sentir; (1.2) oler; (1.3) presentir; (2.1) sentirse
- islandzki: (1.1) finna fyrir; (1.2) lykta; (2.1) hafa, segja, líða
- kataloński: (1.1) sentir
- niemiecki: (1.1) fühlen, spüren; (1.2) riechen; (1.3) fühlen, spüren
- ormiański: (1.2) հոտ գալ
- rosyjski: (1.1) чувствовать; (1.3) чувствовать
- sanskryt: (1.2) उपघ्ना; (1.3) विद्
- szwedzki: (1.3) känna, må
- ukraiński: (1.1) відчувати
- włoski: (1.1) sentire
- źródła:
- ↑ Radosław Grześkowiak, Ewa Nawrocka, Bolesław Oleksowicz, Stanisław Rosiek, Między tekstami 2. Renesans. Barok. Oświecenie (echa współczesne), wyd. III, wyd. słowo / obraz terytoria, Gdańsk 2005, s. 35.
- ↑ Zbigniew Greń, Helena Krasowska, Słownik górali polskich na Bukowinie, SOW, Warszawa 2008, s. 58; dostęp: 27 października 2018.
- ↑ Zygmunt Saloni, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Włodzimierz Gruszczyński, Danuta Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego na płycie CD, Warszawa, 2012, ISBN 978-83-927277-2-9.
- ↑
Hasło czuć w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Kraków, Krakowska Spółka Wydawnicza, 1927.
UWAGA!
Postaciom jak np. czeski cítit, poświęcę następny wpis. Do zagadnienia Czucia / C”o’+Cia, jako związanego ze zmysłami węchu, słuchu i wzroku, także jeszcze powrócę. Zaznaczam od razu, że będę podważał powyższe twierdzenia Brücknera, ale szczególnie to: „u Słowian rdzeń czu- (z skju-, dlatego wahania w nagłosie)”…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/czu%C4%87
czuć
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *čuti, from Proto-Indo-European *kow–, from Proto-Indo-European *(s)kewh₁– (“to perceive”), whence English show and caution.
Pronunciation
Verb
czuć impf (perfective poczuć)
- (transitive) to feel (sense using touch or neurons)
- (transitive) to smell
- (reflexive) to feel (experience an emotion or other mental state)
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |
infinitive | czuć | |||||
present tense | 1st | czuję | czujemy | |||
2nd | czujesz | czujecie | ||||
3rd | czuje | czują | ||||
impersonal | czuje się | |||||
past tense | 1st | czułem | czułam | czuliśmy | czułyśmy | |
2nd | czułeś | czułaś | czuliście | czułyście | ||
3rd | czuł | czuła | czuło | czuli | czuły | |
impersonal | czuto | |||||
future tense | 1st | będę czuł, będę czuć |
będę czuła, będę czuć |
będziemy czuli, będziemy czuć |
będziemy czuły, będziemy czuć |
|
2nd | będziesz czuł, będziesz czuć |
będziesz czuła, będziesz czuć |
będziecie czuli, będziecie czuć |
będziecie czuły, będziecie czuć |
||
3rd | będzie czuł, będzie czuć |
będzie czuła, będzie czuć |
będzie czuło, będzie czuć |
będą czuli, będą czuć |
będą czuły, będą czuć |
|
impersonal | będzie czuć się | |||||
conditional | 1st | czułbym | czułabym | czulibyśmy | czułybyśmy | |
2nd | czułbyś | czułabyś | czulibyście | czułybyście | ||
3rd | czułby | czułaby | czułoby | czuliby | czułyby | |
impersonal | czuto by | |||||
imperative | 1st | niech czuję | czujmy | |||
2nd | czuj | czujcie | ||||
3rd | niech czuje | niech czują | ||||
active adjectival participle | czujący | czująca | czujące | czujący | czujące | |
passive adjectival participle | czuty | czuta | czute | czuci | czute | |
contemporary adverbial participle | czując | |||||
verbal noun | czucie |
Derived terms
Further reading
- czuć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- czuć in Polish dictionaries at PWN
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/kow-.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%C4%8Duti
čuti
Serbo-Croatian
Etymology
From Proto-Slavic *čuti.
Pronunciation
Verb
čȕti impf or pf (Cyrillic spelling чу̏ти)
- (transitive, intransitive) to hear
-
Čujem vas. ― I hear you.
-
- (reflexive) to hear from
-
On i ja se nismo čuli godinama.
- He and I haven’t heard from each other in years.
-
- (transitive, regional) to smell
Conjugation
Infinitive: čuti | Present verbal adverb: čuvši | Past verbal adverb: čȗvši | Verbal noun: čùvēnje | ||||
Number | Singular | Plural | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd | |
Verbal forms | ja | ti | on / ona / ono | mi | vi | oni / one / ona | |
Present | čujem | čuješ | čuje | čujemo | čujete | čuju | |
Future | Future I | čut ću1 čuću |
čut ćeš1 čućeš |
čut će1 čuće |
čut ćemo1 čućemo |
čut ćete1 čućete |
čut će1 čuće |
Future II | bȕdēm čuo2 | bȕdēš čuo2 | bȕdē čuo2 | bȕdēmo čuli2 | bȕdēte čuli2 | bȕdū čuli2 | |
Past | Perfect | čuo sam2 | čuo si2 | čuo je2 | čuli smo2 | čuli ste2 | čuli su2 |
Pluperfect3 | bio sam čuo2 | bio si čuo2 | bio je čuo2 | bili smo čuli2 | bili ste čuli2 | bili su čuli2 | |
Aorist | čuh | ču | ču | čusmo | čuste | čuše | |
Imperfect | čujah | čujaše | čujaše | čujasmo | čujaste | čujahu | |
Conditional I | čuo bih2 | čuo bi2 | čuo bi2 | čuli bismo2 | čuli biste2 | čuli bi2 | |
Conditional II4 | bio bih čuo2 | bio bi čuo2 | bio bi čuo2 | bili bismo čuli2 | bili biste čuli2 | bili bi čuli2 | |
Imperative | — | čuj | — | čujmo | čujte | — | |
Active past participle | čuo m / čula f / čulo n | čuli m / čule f / čula n | |||||
Passive past participle | čuven m / čuvena f / čuveno n | čuveni m / čuvene f / čuvena n | |||||
1 Croatian spelling: others omit the infinitive suffix completely and bind the clitic. 2 For masculine nouns; a feminine or neuter agent would use the feminine and neuter gender forms of the active past participle and auxiliary verb, respectively. 3 Often replaced by the past perfect in colloquial speech, i.e. the auxiliary verb biti (to be) is routinely dropped.4 Often replaced by the conditional I in colloquial speech, i.e. the auxiliary verb biti (to be) is routinely dropped. * Note: The aorist and imperfect have nowadays fallen into disuse in many dialects and therefore they are routinely replaced by the past perfect in both formal and colloquial speech. |
Derived terms
See also
- (hear): slušati
Slovene
Etymology
From Proto-Slavic *čuti.
Pronunciation
Verb
čúti impf or pf
Inflection
Vowel + -ti -jem | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | čúti | čȗt, čȕt | ||||
supine | čȗt | |||||
verbal noun | čūtje | |||||
participle | converb | |||||
present | čujọ̄č, čujȅč | — | ||||
past | čȗt | čȗvši | ||||
l-participle | masculine | feminine | neuter | |||
singular | čȗł, čȕł | čúla | čūlo | |||
dual | čūla | čūli | čūli | |||
plural | čūli | čūle | čūla | |||
present | imperative | |||||
1st singular | čȗjem | — | ||||
2nd singular | čȗješ | čūj | ||||
3rd singular | čȗje | — | ||||
1st dual | čȗjeva | čȗjva | ||||
2nd dual | čȗjeta | čȗjta | ||||
3rd dual | čȗjeta | — | ||||
1st plural | čȗjemo | čȗjmo | ||||
2nd plural | čȗjete | čȗjte | ||||
3rd plural | čȗjejo | — |
Derived terms
Further reading
- “čuti”, in Slovarji Inštituta za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, portal Fran
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/%D1%87%D1%83%D1%8F%D1%82%D1%8C
чуять (język rosyjski)
- transliteracja:
- čuâtʹ
- wymowa:
-
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany
- (1.1) czuć
- (1.2) przen. przeczuwać
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%87%D1%83%D1%8F%D1%82%D1%8C#Russian
чуять
Russian
Etymology
From Proto-Slavic *čùti, from Proto-Indo-European *(s)kewh₁– (“to perceive”), whence English show and caution, as well as German schauen (“to look”), thereby English anschauung and weltanschauung (“sense of the world, worldview”).
Pronunciation
Verb
чу́ять • (čújatʹ) impf (perfective почу́ять or учу́ять)
- to smell
- to feel, to sense
- (regional, colloquial) to hear
Conjugation
imperfective aspect | ||
---|---|---|
infinitive | чу́ять čújatʹ |
|
participles | present tense | past tense |
active | чу́ющий čújuščij |
чу́явший čújavšij |
passive | — | — |
adverbial | чу́я čúja |
чу́яв čújav, чу́явши čújavši |
present tense | future tense | |
1st singular (я) | чу́ю čúju |
бу́ду чу́ять búdu čújatʹ |
2nd singular (ты) | чу́ешь čúješʹ |
бу́дешь чу́ять búdešʹ čújatʹ |
3rd singular (он/она́/оно́) | чу́ет čújet |
бу́дет чу́ять búdet čújatʹ |
1st plural (мы) | чу́ем čújem |
бу́дем чу́ять búdem čújatʹ |
2nd plural (вы) | чу́ете čújete |
бу́дете чу́ять búdete čújatʹ |
3rd plural (они́) | чу́ют čújut |
бу́дут чу́ять búdut čújatʹ |
imperative | singular | plural |
чу́й čúj |
чу́йте čújte |
|
past tense | singular | plural (мы/вы/они́) |
masculine (я/ты/он) | чу́ял čújal |
чу́яли čújali |
feminine (я/ты/она́) | чу́яла čújala |
|
neuter (оно́) | чу́яло čújalo |
Derived terms
imperfective
- чу́яться (čújatʹsja)
- (no equivalent)
- (no equivalent)
- (no equivalent)
- (no equivalent)
- учу́ивать (učúivatʹ)
perfective
- (no equivalent)
- зачу́ять (začújatʹ)
- почу́ять (počújatʹ)
- почу́яться (počújatʹsja)
- прочу́ять (pročújatʹ)
- учу́ять (učújatʹ)
Related terms
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%87%D1%83%D1%82%D0%B8#Old_Church_Slavonic
чути
Bulgarian
Pronunciation
Participle
чу́ти • (čúti)
- indefinite plural past passive participle of чу́я (čúja)
Serbo-Croatian
Etymology
From Proto-Slavic *čuti. Cognate with Bulgarian чувам (čuvam), Slovak čuť, Russian чуять (čujatʹ, “to sense”).
Pronunciation
Verb
чу̏ти impf or pf (Latin spelling čȕti)
- (transitive, intransitive) to hear
- (reflexive) to hear from
- (transitive, regional) to smell
Conjugation
Infinitive: чути | Present verbal adverb: чувши | Past verbal adverb: чу̑вши | Verbal noun: чу̀ве̄ње | ||||
Number | Singular | Plural | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd | |
Verbal forms | ја | ти | он / она / оно | ми | ви | они / оне / она | |
Present | чујем | чујеш | чује | чујемо | чујете | чују | |
Future | Future I | чут ћу1 чућу |
чут ћеш1 чућеш |
чут ће1 чуће |
чут ћемо1 чућемо |
чут ћете1 чућете |
чут ће1 чуће |
Future II | бу̏де̄м чуо2 | бу̏де̄ш чуо2 | бу̏де̄ чуо2 | бу̏де̄мо чули2 | бу̏де̄те чули2 | бу̏дӯ чули2 | |
Past | Perfect | чуо сам2 | чуо си2 | чуо je2 | чули смо2 | чули сте2 | чули су2 |
Pluperfect3 | био сам чуо2 | био си чуо2 | био је чуо2 | били смо чули2 | били сте чули2 | били су чули2 | |
Aorist | чух | чу | чу | чусмо | чусте | чуше | |
Imperfect | чујах | чујаше | чујаше | чујасмо | чујасте | чујаху | |
Conditional I | чуо бих2 | чуо би2 | чуо би2 | чули бисмо2 | чули бисте2 | чули би2 | |
Conditional II4 | био бих чуо2 | био би чуо2 | био би чуо2 | били бисмо чули2 | били бисте чули2 | били би чули2 | |
Imperative | — | чуј | — | чујмо | чујте | — | |
Active past participle | чуо m / чула f / чуло n | чули m / чуле f / чула n | |||||
Passive past participle | чувен m / чувена f / чувено n | чувени m / чувене f / чувена n | |||||
1 Croatian spelling: others omit the infinitive suffix completely and bind the clitic. 2 For masculine nouns; a feminine or neuter agent would use the feminine and neuter gender forms of the active past participle and auxiliary verb, respectively. 3 Often replaced by the past perfect in colloquial speech, i.e. the auxiliary verb biti (to be) is routinely dropped.4 Often replaced by the conditional I in colloquial speech, i.e. the auxiliary verb biti (to be) is routinely dropped. * Note: The aorist and imperfect have nowadays fallen into disuse in many dialects and therefore they are routinely replaced by the past perfect in both formal and colloquial speech. |
Derived terms
Ukrainian
Etymology
From Old East Slavic чути (čuti), from Proto-Slavic *čuti, from Proto-Indo-European *(s)kewh₁– (“to perceive”), whence English show and caution. Cognate with Serbo-Croatian чути.
Pronunciation
Verb
чу́ти • (čúty) impf (perfective почу́ти)
Conjugation
imperfective aspect | ||
---|---|---|
infinitive | чу́ти, чуть čúty, čutʹ |
|
participles | present tense | past tense |
active | — | — |
passive | — | чу́тий čútyj impersonal: чу́то čúto |
adverbial | чу́ючи čújučy |
чу́вши čúvšy |
present tense | future tense | |
1st singular я |
чу́ю čúju |
бу́ду чу́ти, бу́ду чу́ть, чу́тиму búdu čúty, búdu čútʹ, čútymu |
2nd singular ти |
чу́єш čúješ |
бу́деш чу́ти, бу́деш чу́ть, чу́тимеш búdeš čúty, búdeš čútʹ, čútymeš |
3rd singular він / вона / воно |
чу́є čúje |
бу́де чу́ти, бу́де чу́ть, чу́тиме búde čúty, búde čútʹ, čútyme |
1st plural ми |
чу́єм, чу́ємо čújem, čújemo |
бу́демо чу́ти, бу́демо чу́ть, чу́тимемо, чу́тимем búdemo čúty, búdemo čútʹ, čútymemo, čútymem |
2nd plural ви |
чу́єте čújete |
бу́дете чу́ти, бу́дете чу́ть, чу́тимете búdete čúty, búdete čútʹ, čútymete |
3rd plural вони |
чу́ють čújutʹ |
бу́дуть чу́ти, бу́дуть чу́ть, чу́тимуть búdutʹ čúty, búdutʹ čútʹ, čútymutʹ |
imperative | singular | plural |
first-person | — | чу́ймо čújmo |
second-person | чуй čuj |
чу́йте čújte |
past tense | singular | plural ми / ви / вони |
masculine я / ти / він |
чув čuv |
чу́ли čúly |
feminine я / ти / вона |
чу́ла čúla |
|
neuter воно |
чу́ло čúlo |
References
- Melʹnyčuk O. S., editor (2012) , “чути”, in Etymolohičnyj slovnyk ukrajinsʹkoji movy [Etymological Dictionary of the Ukrainian Language] (in Ukrainian), volume VI, Kyjiv: Naukova Dumka, page 359
- чути in Bilodid, I. K., editor (1970–1980) Slovnyk ukrajinsʹkoji movy, Kiev: Naukova Dumka
- чути in Horox (slovozmina)
- чути in Slovnyk – portal ukrajinsʹkoji movy ta kulʹtury
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%87%D1%83%D1%82%D1%8C#Russian
чуть
Russian
Etymology
From чу́ять (čújatʹ, “to scent, to feel”).
Pronunciation
Adverb
чуть • (čutʹ)
- a little, slightly
- hardly, barely
-
чуть слы́шный ― čutʹ slýšnyj ― barely audible
-
- (with не) almost, nearly
Synonyms
- едва́ (jedvá)
- едва́-едва́ (jedvá-jedvá)
- е́ле (jéle)
- е́ле-е́ле (jéle-jéle)
- ма́ленько (málenʹko)
- немно́го (nemnógo)
- чуто́к (čutók)
- чу́точку (čútočku)
Derived terms
- чуть ли не (čutʹ li ne)
- чуть не (čutʹ ne)
- чуть что (čutʹ što)
- чуть-чу́ть (čutʹ-čútʹ)
….
https://sjp.pwn.pl/doroszewski/ciut-ciut;5417935.html
ciut–ciut
…..
Czucie / C”o’+Cie
https://pl.wiktionary.org/wiki/czucie#pl
czucie (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) odbiór poprzez zmysły, reakcja na odbierane aspekty rzeczywistości
- (1.2) rzecz. odczas. od czuć
- odmiana:
- (1.2) blm,
przypadek liczba pojedyncza mianownik czucie dopełniacz czucia celownik czuciu biernik czucie narzędnik czuciem miejscownik czuciu wołacz czucie
- przykłady:
- (1.1) Czucie i wiara silniej mówi do mnie niż mędrca szkiełko i oko.[1]
- (1.1) Po wypadku Jacek stracił czucie w lewej ręce.
- synonimy:
- (1.1) zmysł
- antonimy:
- (1.2) nieczucie
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. uczucie n, poczucie n, wyczucie n, przeczucie n, odczucie n, uczulenie n
- czas. czuć ndk., odczuwać ndk., poczuć dk., uczuć dk., wyczuwać ndk., wyczuć dk., przeczuwać ndk., przeczuć dk., odczuć dk.
- przym. czuły, czuciowy
- przysł. czuciowo, czule
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) feeling
- arabski: (1.1) شعور, حاسة, حس
- esperanto: (1.1) senso, sento
- niemiecki: (1.1) Gefühl m
- rosyjski: (1.1) ощущение n
- węgierski: (1.1) érzés
- źródła:
- ↑ Adam Mickiewicz Romantyczność
UWAGA!
O rosyjskim słowie ощущение napiszę oddzielny wpis!
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/czucie
czucie
Polish
Pronunciation
Noun
czucie n
- verbal noun of czuć
- feeling, sensation (ability to feel)
Declension
Further reading
- czucie in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%87%D1%83%D1%82%D1%8C%D1%91#Russian
чутьё
Russian
Pronunciation
Noun
чутьё • (čutʹjó) n inan (genitive чутья́, uncountable)
Declension
…..
Uczucie / o’+C”o’+Cie
https://pl.wiktionary.org/wiki/uczucie#pl
uczucie (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) stan psychiczny odzwierciedlający stosunek emocjonalny podmiotu do osób, rzeczy, zdarzeń zewnętrznych lub do samego podmiotu
- (1.2) miłość, przyjaźń
- (1.3) przest. rzecz. odczas. od uczuć
- odmiana:
- (1.1–2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik uczucie uczucia dopełniacz uczucia uczuć celownik uczuciu uczuciom biernik uczucie uczucia narzędnik uczuciem uczuciami miejscownik uczuciu uczuciach wołacz uczucie uczucia - (1.3)
przypadek liczba pojedyncza mianownik uczucie dopełniacz uczucia celownik uczuciu biernik uczucie narzędnik uczuciem miejscownik uczuciu wołacz uczucie
- przykłady:
- (1.1) Po tym, co mi zrobił, miałem do niego uczucie żalu.
- (1.2) Łączyło nas wielkie uczucie.
- (1.2) Czy uczucie można kupić?
- składnia:
- (1) uczucie + D.
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. poczucie n, odczucie n, przeczucie n, czucie n
- czas. czuć ndk., odczuwać ndk., poczuć dk., uczuć
- przym. czuły, uczuciowy
- przysł. uczuciowo
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) feeling; (1.2) affection
- arabski: (1) عاطفة, وجدان ż; (1.2) ود
- baskijski: (1.1) sentimendu; (1.2) sentimendu
- białoruski: (1.1) пачуццё n
- chiński standardowy: (1.1) 感觉
- duński: (1.1) følelse w
- esperanto: (1.1) sento
- fiński: (1.2) tunne
- francuski: (1.1) sentiment m; (1.2) sentiment m
- friulski: (1.2) sintiment
- hiszpański: (1.1) sentimiento m; (1.2) sentimiento m
- holenderski: (1.1) gevoel n
- interlingua: (1.2) affecto
- islandzki: (1.1) tilfinning ż
- kazachski: (1.1) сезім
- łaciński: (1.1) affectus
- niemiecki: (1.1) Gefühl n; (1.2) Liebe ż
- nowogrecki: (1.1) αίσθημα n; (1.2) αίσθημα n
- portugalski: (1.1) sensação; (1.2) sentimento
- rosyjski: (1.1) чувство n
- szwedzki: (1.1) känsla w
- tybetański: (1.2) བརྩེ་དུང་
- ukraiński: (1.1) почуття n; (1.2) почуття n
- wenecki: (1.1) sensassion, sensathion; (1.2) sentiménto
- węgierski: (1.1) érzés; (1.2) érzelem
- włoski: (1.1) sensazione; (1.2) sentimento
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/uczucie
uczucie
Polish
Pronunciation
Noun
uczucie n
Declension
Derived terms
Further reading
- uczucie in Polish dictionaries at PWN
…..
A teraz postacie z j. polskiego, które zawierają w sobie dźwięk zapisywany jako W, jako przedrostek, jako część rdzenia danego słowa, patrz tzw. postać / aspekt dokonany i niedokonany… i i to i to jednocześnie…
…..
Wyczucie / Wy+C”o’+Cie
https://pl.wiktionary.org/wiki/wyczucie#pl
wyczucie (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) umiejętność intuicyjnego odbierania czegoś
- (1.2) umiejętność stosownego zachowania się w zależności od okoliczności
- kolokacje:
- (1.1) mieć wyczucie / na wyczucie
- synonimy:
- (1.1) intuicja, przeczuwanie
- (1.2) ogłada, smak, takt
- wyrazy pokrewne:
- czas. uczuć, poczuć, odczuwać, czuły, czuć, wyczuć dk., wyczuwać ndk.
- rzecz. czucie n
- przym. czuły
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) feel, sense, sensing, intuiting; (1.2) tact
- francuski: (1.1) sens m, sensibilité ż
- hiszpański: (1.1) sentido m, intuición ż
- kaszubski: (1.1) wëczëcé n; (1.2) wëczëcé n
- niemiecki: (1.1) Gefühl n
- włoski: (1.1) senso m
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/wyczucie
wyczucie
Polish
Pronunciation
Noun
wyczucie n
Declension
Further reading
- wyczucie in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- wyczucie in Polish dictionaries at PWN
…..
Wyczuć / Wy+C”o’+C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/wyczu%C4%87#pl
wyczuć (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni
- (1.1) aspekt dokonany od: wyczuwać
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. wyczuwanie n, wyczucie n, czucie n, poczucie n
- czas. uczuć, poczuć, wyczuwać ndk.
- przym. czujny
- tłumaczenia:
- (1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: wyczuwać
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/wyczu%C4%87
wyczuć
Polish
Etymology
Pronunciation
Verb
wyczuć pf (imperfective wyczuwać)
- (transitive) to sense, to intuit
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |
infinitive | wyczuć | |||||
future tense | 1st | wyczuję | wyczujemy | |||
2nd | wyczujesz | wyczujecie | ||||
3rd | wyczuje | wyczują | ||||
impersonal | wyczuje się | |||||
past tense | 1st | wyczułem | wyczułam | wyczuliśmy | wyczułyśmy | |
2nd | wyczułeś | wyczułaś | wyczuliście | wyczułyście | ||
3rd | wyczuł | wyczuła | wyczuło | wyczuli | wyczuły | |
impersonal | wyczuto | |||||
conditional | 1st | wyczułbym | wyczułabym | wyczulibyśmy | wyczułybyśmy | |
2nd | wyczułbyś | wyczułabyś | wyczulibyście | wyczułybyście | ||
3rd | wyczułby | wyczułaby | wyczułoby | wyczuliby | wyczułyby | |
impersonal | wyczuto by | |||||
imperative | 1st | niech wyczuję | wyczujmy | |||
2nd | wyczuj | wyczujcie | ||||
3rd | niech wyczuje | niech wyczują | ||||
passive adjectival participle | wyczuty | wyczuta | wyczute | wyczuci | wyczute | |
anterior adverbial participle | wyczuwszy | |||||
verbal noun | wyczucie |
Further reading
- wyczuć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- wyczuć in Polish dictionaries at PWN
…..
Wyczuwać / Wy+C”o’+Wa+C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/wyczuwa%C4%87
wyczuwać (język polski)
- znaczenia:
czasownik niedokonany
- (1.1) rozpoznać coś za pomocą węchu lub dotyku
- (1.2) zdawać sobie sprawę z czegoś, domyślać się
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. wyczucie n, wyczuwanie n, czucie n, czuwanie n
- czas. uczuć, przeczuwać, poczuć, odczuwać, wyczuć dk., czuć ndk.
- przym. wyczuwalny
- przysł. wyczuwalnie
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/wyczuwa%C4%87
wyczuwać
Polish
Pronunciation
Verb
wyczuwać impf (perfective wyczuć)
- (transitive) to sense, to intuit
Conjugation
Further reading
- wyczuwać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- wyczuwać in Polish dictionaries at PWN
…..
A teraz do porównania postacie południowo i wschodniosłowiańskie…
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/%D1%87%D1%83%D0%B2%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE
чувство (język bułgarski)
- transliteracja:
- čuvstvo
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. чувстване n, чувственост ż, чувствителност ż
- czas. чувствам ndk.
- przym. чувствен, чувствителен
- przysł. чувствено, чувствително
чувство (język rosyjski)
- transliteracja:
- čuvstvo
- wymowa:
- [‚ʨustvə],
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- odmiana:
- (1.1–5)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik чу́вство чу́вства dopełniacz чу́вства чу́вств celownik чу́вству чу́вствам biernik чу́вство чу́вства narzędnik чу́вством чу́вствами miejscownik чу́встве чу́вствах
- kolokacje:
- (1.2) органы чувств → narządy zmysłowe; чувство вкуса → zmysł smaku
- (1.3) упасть без чувств → stracić przytomność, paść bez czucia
- (1.4) чувство юмора → poczucie humoru
- związki frazeologiczne:
- шестое чувство → szósty zmysł • чувство локтя → poczucie solidarności, wspólnoty
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%87%D1%83%D0%B2%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE#Russian
чувство
Bulgarian
Etymology
From Proto-Slavic *čuvьstvo, from *čuti (“to sense, feel, notice”) + *-ьstvo.
Pronunciation
Noun
чу́вство • (čúvstvo) n
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
indefinite | чу́вство čúvstvo |
чу́вства čúvstva |
definite | чу́вството čúvstvoto |
чу́вствата čúvstvata |
References
- чувство in Rečnik na bǎlgarskija ezik (Institut za bǎlgarski ezik)
- чувство in Rečnik na bǎlgarskija ezik (Čitanka.Info)
Macedonian
Etymology
From Proto-Slavic *čuvьstvo, from *čuti (“to sense, feel, notice”) + *-ьstvo.
Noun
чувство • (čuvstvo) n
Declension
Russian
Etymology
From Proto-Slavic *čuvьstvo, from *čuti (“to sense, feel, notice”) + *-ьstvo. Cognate to чу́ять (čújatʹ), чутьё (čutʹjó).
Pronunciation
Noun
чу́вство • (čúvstvo) n inan (genitive чу́вства, nominative plural чу́вства, genitive plural чувств)
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | чу́вство čúvstvo |
чу́вства čúvstva |
genitive | чу́вства čúvstva |
чу́вствъ čúvstv |
dative | чу́вству čúvstvu |
чу́вствамъ čúvstvam |
accusative | чу́вство čúvstvo |
чу́вства čúvstva |
instrumental | чу́вствомъ čúvstvom |
чу́вствами čúvstvami |
prepositional | чу́вствѣ čúvstvě |
чу́вствахъ čúvstvax |
Synonyms
Related terms
- чу́вствование (čúvstvovanije), чувстви́тельность (čuvstvítelʹnostʹ), чу́вственность (čúvstvennostʹ), сочу́вствие (sočúvstvije), предчу́вствие (predčúvstvije), очувствление (očuvstvlenije)
- чу́вственный (čúvstvennyj), чувстви́тельный (čuvstvítelʹnyj)
- чу́вствовать (čúvstvovatʹ), сочу́вствовать (sočúvstvovatʹ), очувствлять (očuvstvljatʹ)
- чувственно (čuvstvenno), чувстви́тельно (čuvstvítelʹno)
References
- Vasmer, Max (1964–1973) , “чувство”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Oleg Trubačóv, Moscow: Progress
- Vasmer, Max (1964–1973) , “чу́ю”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Oleg Trubačóv, Moscow: Progress
Serbo-Croatian
Etymology
From Proto-Slavic *čuvьstvo, from *čuti (“to sense, feel, notice”) + *-ьstvo.
Pronunciation
Noun
чу́вство n (Latin spelling čúvstvo)
Declension
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/%D0%B2%D1%96%D0%B4%D1%87%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8#uk
відчувати (język ukraiński)
- transliteracja:
- vìdčuvati
- wymowa:
-
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. відчути)
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. відчування n, відчуття n, відчутність ż
- czas. відчуватися ndk., відчути dk.
- przym. відчутний
- przysł. відчутно
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D0%B2%D1%96%D0%B4%D1%87%D1%83%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B8
відчувати
Ukrainian
Pronunciation
Verb
відчува́ти • (vidčuváty) impf (perfective відчу́ти)
- (transitive) to feel
Conjugation
imperfective aspect | ||
---|---|---|
infinitive | відчува́ти, відчува́ть vidčuváty, vidčuvátʹ |
|
participles | present tense | past tense |
active | — | — |
passive | — | — |
adverbial | відчува́ючи vidčuvájučy |
відчува́вши vidčuvávšy |
present tense | future tense | |
1st singular я |
відчува́ю vidčuváju |
бу́ду відчува́ти, бу́ду відчува́ть, відчува́тиму búdu vidčuváty, búdu vidčuvátʹ, vidčuvátymu |
2nd singular ти |
відчува́єш vidčuváješ |
бу́деш відчува́ти, бу́деш відчува́ть, відчува́тимеш búdeš vidčuváty, búdeš vidčuvátʹ, vidčuvátymeš |
3rd singular він / вона / воно |
відчува́є vidčuváje |
бу́де відчува́ти, бу́де відчува́ть, відчува́тиме búde vidčuváty, búde vidčuvátʹ, vidčuvátyme |
1st plural ми |
відчува́єм, відчува́ємо vidčuvájem, vidčuvájemo |
бу́демо відчува́ти, бу́демо відчува́ть, відчува́тимемо, відчува́тимем búdemo vidčuváty, búdemo vidčuvátʹ, vidčuvátymemo, vidčuvátymem |
2nd plural ви |
відчува́єте vidčuvájete |
бу́дете відчува́ти, бу́дете відчува́ть, відчува́тимете búdete vidčuváty, búdete vidčuvátʹ, vidčuvátymete |
3rd plural вони |
відчува́ють vidčuvájutʹ |
бу́дуть відчува́ти, бу́дуть відчува́ть, відчува́тимуть búdutʹ vidčuváty, búdutʹ vidčuvátʹ, vidčuvátymutʹ |
imperative | singular | plural |
first-person | — | відчува́ймо vidčuvájmo |
second-person | відчува́й vidčuváj |
відчува́йте vidčuvájte |
past tense | singular | plural ми / ви / вони |
masculine я / ти / він |
відчува́в vidčuváv |
відчува́ли vidčuvály |
feminine я / ти / вона |
відчува́ла vidčuvála |
|
neuter воно |
відчува́ло vidčuválo |
References
- відчувати in Bilodid, I. K., editor (1970–1980) Slovnyk ukrajinsʹkoji movy, Kiev: Naukova Dumka
- відчувати in Horox (slovozmina)
- відчувати in Slovnyk – portal ukrajinsʹkoji movy ta kulʹtury
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/čuvьstvo.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/čutьje.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/čutъkъ.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/čutъka.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/čutьnъ.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/čuxati.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/čujati.
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/čujьnъ.
…..
cdn…
Pingback: 275 Kita, cit, cítit, cítím, cítíme, ciťme, cítíš, cítíte, ciť, ciťte, cítí, cítil, cítila, cítilo, cítili, cítily, cítěn, cítěna, cítěno, cítěni, cítěny, cítě, cítíc, cítíce, citový, citlivý, citlivost, pocit, pocít
Pingback: 292 Końcówka Proto-Slavic *-liko, *toliko, tyle, ile, ilość, ili, tylko, *koliko, *kolikъ, kilka, kilkoro, bezlik, bez liku, lik, *likъ, *laikaz, *laikaną, *līkāną, *-līkaz, *līką, *leyg-, *leyǵ-, ligo, religo, religio, religia i inne probl