…..
Bądź Czujna / C”o’J+Na,.. o lub albo bądź Czujny / C”o’J+Ny…
Oto była i nadciągła druga część wpisu poprzedniego, a wraz z nią jeszcze więcej niewłaściwych pytań i zestawień wrażych danych. A to wszystko jedynie qu fietznej kfale ofitzjalnego jęsykosnaftzfa i jego fielko-indo-germańskich tfurtsuf…
Twierdzę, że ciągle jednocześnie oboczne Czulić / C”o’Li+C’ i Tulić / To’Li+C’, to jedno i to samo, co Kulić / Ko’Li+C’…
Słowo Czulić / C”o’Li+C’, itp., nie ma żadnej ofitzjalnej etymologii. Ofitzjalnie ma niby nie mieć nic wspólnego z Proto-Slavic *čuti,.. choć jednocześnie jest ofitzjalnie łączone ze słowami „niedokonanymi”, jak czuwanie, czuwak, czuwać, czy „dokonanymi”, jak czuć, wyczuć, odczuć, przeczuć…
Ot taki kolejny, ale pierwszy w tym wpisie ofitzjalny paradox…
Słowo Tulić / To’Li+C’, itp., a także jego postacie z tzw. s-mobile, jak „dokonane” Stulić / S/Z+To’Li+C’, czy „niedokonane” Stulać / S/Z+To’La+C’, mają wszystkie ofitzjalnie pochodzić z Proto-Slavic *toliti, a ono samo z tzw. Proto-Balto-Slavic *talˀ-, from Proto-Indo-European *tolH-éye-ti, from *(s)telH– (“to still”)…
Ciekawostką jest to, że także i w tym przypadku nie ma żadnych istniejących, ani ofitzjalnie odtfoszonych postaci bałtyckich, czy Proto-Balto-Slavic…
Podobnie jak *obťutiti i *občutiti wspomniane poprzednio, także i Czulić / C”o’Li+C’ i Tulić / To’Li+C’ ofitzjalnie nie mają prawa jednocześnie istnieć. Tulić / To’Li+C’ powinno było zgodnie z ofitzjalną logiką spalatalizować się do postaci Czulić / C”o’Li+C’, tyle że tego nie zrobiło!
Oto drugi tu ofitzjalny paradox…..
Także i te dane zaprzeczają logice powstania rzekomych tzw. palatalizacji słowiańskich, a szczególnie tej drugiej, patrz:
https://en.wikipedia.org/wiki/Slavic_second_palatalization
(…)
The inherited velars *k (< PIE *k, *kʷ) and *g (< PIE *g, *gʰ, *gʷ, *gʷʰ) change before the Proto-Slavic diphthong *aj/āj (< PIE *oy, *h₂ey/ay), which itself must have become *ē by the time the second palatalization started to occur:[2]
*k > *t > c
(…)
Przy okazji zapytam ponownie o dźwięk, który miał rzekomo rozpocząć tę rzekomą palatalizację, patrz:
A gdzie w Czulić / C”o’Li+C’ i Tulić / To’Li+C’ występuje „Proto-Slavic diphthong *aj/āj (< PIE *oy, *h₂ey/ay), which itself must have become *ē„, hm?
Na sam koniec wstępu przypomnę jeszcze, że ofitzjalnie zgodnie z powyższym, dźwięk zapisywany jako K istniał wcześniej, niż dźwięk zapisywany jako T.. To oznacza, że ciągle jakoś niespalatalizowana postać Kulić / Ko’Li+C’ była jeszcze wcześniejsza…
Oto i trzeci ofitzjalny paradox,.. choć wcale jeszcze nie ostatni…
…..
Czujność / C”o’J+No+S’C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/czujno%C5%9B%C4%87
czujność (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik czujność czujności dopełniacz czujności czujności celownik czujności czujnościom biernik czujność czujności narzędnik czujnością czujnościami miejscownik czujności czujnościach wołacz czujności czujności
- przykłady:
- (1.1) Takie nieoczekiwane odświeżania załogi statku zdarzały się widocznie zbyt często, aby jeszcze wzmóc czujność.
- synonimy:
- (1.1) baczność, uwaga; przest. baczenie, przytomność
- antonimy:
- (1.1) nieuwaga, roztargnienie, senność
- uwagi:
- Formy potencjalne liczby mnogiej w tabeli odmiany zostały podane za Słownikiem gramatycznym języka polskiego[1]. Inne słowniki (np.: Uniwersalny słownik języka polskiego[2]) odnotowują, że rzeczownik ten nie tworzy liczby mnogiej.
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) vigilance, watchfulness, alertness
- arabski: (1.1) انتباه m
- czeski: (1.1) bdělost ż, pozornost ż
- francuski: (1.1) surveillance ż, vigilance ż
- hindi: (1.1) होशियारी ż
- lombardzki: (1.1) atenziun ż
- niemiecki: (1.1) Wachsamkeit ż
- pali: (1.1) gutti ż
- rosyjski: (1.1) бдительность ż
- sanskryt: (1.1) जागर m, प्रतिजागर m, अनिद्र ż
- słowacki: (1.1) bedlivosť ż
- słowiński: (1.1) baczlävôsc
- węgierski: (1.1) óvatosság
- włoski: (1.1) attenzione ż, vigilanza ż
- źródła:
- ↑
Hasło czujność w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
- ↑
Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/czujno%C5%9B%C4%87
czujność
Polish
Etymology
Pronunciation
Noun
czujność f
Declension
Further reading
- czujność in Polish dictionaries at PWN
…..
Czujny / C”o’J+Ny
https://pl.wiktionary.org/wiki/czujny
czujny (język polski)
- znaczenia:
przymiotnik
- (1.1) zachowujący czujność, zwracający uwagę na wszelkie podejrzane sygnały
- (1.2) gw. śmierdzący, odczuwany[1]
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik czujny czujna czujne czujni czujne dopełniacz czujnego czujnej czujnego czujnych celownik czujnemu czujnej czujnemu czujnym biernik czujnego czujny czujną czujne czujnych czujne narzędnik czujnym czujną czujnym czujnymi miejscownik czujnym czujnej czujnym czujnych wołacz czujny czujna czujne czujni czujne stopień wyższy czujniejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik czujniejszy czujniejsza czujniejsze czujniejsi czujniejsze dopełniacz czujniejszego czujniejszej czujniejszego czujniejszych celownik czujniejszemu czujniejszej czujniejszemu czujniejszym biernik czujniejszego czujniejszy czujniejszą czujniejsze czujniejszych czujniejsze narzędnik czujniejszym czujniejszą czujniejszym czujniejszymi miejscownik czujniejszym czujniejszej czujniejszym czujniejszych wołacz czujniejszy czujniejsza czujniejsze czujniejsi czujniejsze stopień najwyższy najczujniejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najczujniejszy najczujniejsza najczujniejsze najczujniejsi najczujniejsze dopełniacz najczujniejszego najczujniejszej najczujniejszego najczujniejszych celownik najczujniejszemu najczujniejszej najczujniejszemu najczujniejszym biernik najczujniejszego najczujniejszy najczujniejszą najczujniejsze najczujniejszych najczujniejsze narzędnik najczujniejszym najczujniejszą najczujniejszym najczujniejszymi miejscownik najczujniejszym najczujniejszej najczujniejszym najczujniejszych wołacz najczujniejszy najczujniejsza najczujniejsze najczujniejsi najczujniejsze
- antonimy:
- (1.1) nieuważny
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) alert, vigilant, watchful, wakeful
- arabski: (1.1) واع, صاح, منتبه
- bułgarski: (1.1) бдителен
- czeski: (1.1) bdělý, ostražitý
- fiński: (1.1) valpas
- francuski: (1.1) alerte, attentif, présent
- hiszpański: (1.1) atento, alerto
- niemiecki: (1.1) wachsam
- pali: (1.1) jāgara
- perski: (1.1) مواظب
- rosyjski: (1.1) бдительный
- sanskryt: (1.1) जागर, जागरक, जागरितृ, जागृवि, अनिद्र
- węgierski: (1.1) óvatos
- włoski: (1.1) vigile
- źródła:
- ↑ Halina Kurkowska, Z historii wyrazów, „Poradnik Językowy” nr 1/1950, s. 24.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/czujny#Polish
czujny
Polish
Pronunciation
Adjective
czujny (comparative czujniejszy, superlative najczujniejszy, adverb czujnie)
Declension
case | singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
masculine personal/animate | masculine inanimate | neuter | feminine | virile | nonvirile | ||
nominative, vocative | czujny | czujne | czujna | czujni | czujne | ||
genitive | czujnego | czujnej | czujnych | ||||
dative | czujnemu | czujnym | |||||
accusative | czujnego | czujny | czujne | czujną | czujnych | czujne | |
instrumental | czujnym | czujnymi | |||||
locative | czujnej | czujnych |
Further reading
- czujny in Polish dictionaries at PWN
…..
Czujnie / C”o’J+Nie
https://pl.wiktionary.org/wiki/czujnie#pl
czujnie (język polski)
- znaczenia:
przysłówek
- tłumaczenia:
UWAGA!
Nie znalazłem podobnie brzmiących odpowiedników powyższych słów w innych językach, poza j. polskim!!! Przypominam o słowie Tajny / TaJ+Ny, itp., o których napiszę kiedyś oddzielny wpis.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/%C4%8Dudlo
Reconstruction:Proto-Slavic/čudlo
Proto-Slavic
Etymology
From *čuti (“to sense, feel, notice”) + *-dlo.
Noun
*čudlo n
Declension
Singular | Dual | Plural | |
---|---|---|---|
Nominative | *čudlo | *čudlě | *čudla |
Accusative | *čudlo | *čudlě | *čudla |
Genitive | *čudla | *čudlu | *čudlъ |
Locative | *čudlě | *čudlu | *čudlěxъ |
Dative | *čudlu | *čudloma | *čudlomъ |
Instrumental | *čudlъmь, *čudlomь* | *čudloma | *čudly |
Vocative | *čudlo | *čudlě | *čudla |
Descendants
- East Slavic:
- Old East Slavic:
- Russian: чуло (čulo, “sense organ”)
- Old East Slavic:
- South Slavic:
References
- Trubačóv, Oleg, editor (1977) , “*čudlo”, in Etimologičeskij slovarʹ slavjanskix jazykov [Etymological dictionary of Slavic languages] (in Russian), volume 04, Moscow: Nauka, page 128
…..
Szczudło / S”+C”o’D+Lo
https://sjp.pwn.pl/szukaj/szczud%C5%82o.html
szczudło
1. «kij z podpórką na stopę, używany do stawiania kroków bez dotykania ziemi stopą»
2. zob. II kula w zn. 1.
Podobne wyszukiwania
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/szczud%C5%82o
szczudło
Polish
Pronunciation
Noun
szczudło n
Declension
Further reading
- szczudło in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/%D1%87%D1%83%D0%BB%D0%BE#Russian
чуло
Bulgarian
Pronunciation
Participle
чу́ло • (čúlo)
- indefinite neuter singular past active aorist participle of чу́я (čúja)
Serbo-Croatian
Pronunciation
Noun
чу́ло n (Latin spelling čúlo)
- sense (of sight, smell, hearing, touch, taste)
Declension
UWAGA!
O jednocześnie obocznych słowach jak Czoło / C”oL”o, Czółno / C”o’L”+No, Koło / KoL”o, Kolano / Ko’La+No, Soła / SoL”a, Słona / S/Z+L”aNa, Słonina / S/Z+L”oNi+Na+, itp napiszę oddzielne wpisy.
…..
Czułość / C”o’L+oS’C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/czu%C5%82o%C5%9B%C4%87#pl
czułość (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj żeński
- (1.1) cecha kogoś, kto jest czuły
- (1.2) uczuciowość, wrażliwość
- (1.3) cecha mechanizmów polegająca na ich precyzyjnym działaniu
- (1.4) fot. wielkość określająca stopień reagowania filmu fotograficznego na światło
- odmiana:
- (1.1–4)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik czułość czułości dopełniacz czułości czułości celownik czułości czułościom biernik czułość czułości narzędnik czułością czułościami miejscownik czułości czułościach wołacz czułości czułości
- kolokacje:
- (1.4) czułość błony fotograficznej
- synonimy:
- (1.1–2) pieszczotliwość, tkliwość
- (1.3) precyzja, precyzyjność
- antonimy:
- (1.1–2) czułostkowość
- (1.1) nieczułość, znieczulica
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. lm czułości nmos, czułostkowość ż
- przym. czuły
- przysł. czule
- czas. czuły, czuć
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) sensitivity; (1.2) tenderness; (1.4) speed
- arabski: (1.1) لطف m, لين m, غضارة ż, نعومة ż; (1.2) غرام m
- esperanto: (1.1) tenero, tenereco, sentemo
- włoski: (1.4) velocità ż (della pellicola), sensibilità ż, rapidità ż
UWAGA!
O obocznych słowach, jak Ckliwość / CKLiW+oS’C’ i Tkliwość / TKLiW+oS’C’ napiszę oddzielny wpis.
…..
Czułek / C”o’L”+eK
https://pl.wiktionary.org/wiki/czu%C5%82ek
czułek (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/czu%C5%82ek
czułek
Polish
Etymology
Pronunciation
Noun
czułek m inan
Declension
Further reading
- czułek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- czułek in Polish dictionaries at PWN
UWAGA!
O jednocześnie obocznych słowach jak Kołek / KoL”+eK, Kolec / Ko’L+eC, itp napiszę oddzielny wpis.
…..
Czuły / C”o’L”y
https://pl.wiktionary.org/wiki/czu%C5%82y#pl
czuły (język polski)
- znaczenia:
przymiotnik
- (1.1) dokonywany z czułością, uczuciem, miłością, serdecznością
- (1.2) o urządzeniach: łatwo reagujący, potrzebujący niewielkiego impulsu do zareagowania
- (1.3) o częściach ciała: wrażliwy na bodźce zewnętrzne
- (1.4) o osobie: wrażliwy na punkcie czegoś, silnie na coś wyczulony
czasownik
- odmiana:
- (1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik czuły czuła czułe czuli czułe dopełniacz czułego czułej czułego czułych celownik czułemu czułej czułemu czułym biernik czułego czuły czułą czułe czułych czułe narzędnik czułym czułą czułym czułymi miejscownik czułym czułej czułym czułych wołacz czuły czuła czułe czuli czułe stopień wyższy czulszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik czulszy czulsza czulsze czulsi czulsze dopełniacz czulszego czulszej czulszego czulszych celownik czulszemu czulszej czulszemu czulszym biernik czulszego czulszy czulszą czulsze czulszych czulsze narzędnik czulszym czulszą czulszym czulszymi miejscownik czulszym czulszej czulszym czulszych wołacz czulszy czulsza czulsze czulsi czulsze stopień najwyższy najczulszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najczulszy najczulsza najczulsze najczulsi najczulsze dopełniacz najczulszego najczulszej najczulszego najczulszych celownik najczulszemu najczulszej najczulszemu najczulszym biernik najczulszego najczulszy najczulszą najczulsze najczulszych najczulsze narzędnik najczulszym najczulszą najczulszym najczulszymi miejscownik najczulszym najczulszej najczulszym najczulszych wołacz najczulszy najczulsza najczulsze najczulsi najczulsze
- przykłady:
- (1.2) Uczeń dowie się, że komputer to czułe urządzenie elektroniczne i należy się z nim obchodzić ostrożnie. (z Internetu)
- (1.4) Jest bardzo czuły na punkcie swojej męskości, łatwo go urazić. (z Internetu)
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. czułość ż, czułostkowość ż, czułostka ż, czułek m, uczucie n, wyczucie n, uczulenie n, czucie n, czułości nmos
- czas. czuć, uczulić, odczuwać, przeczuwać
- przym. czułostkowy, czuciowy
- przysł. czule, czułostkowo
- związki frazeologiczne:
- czułe słówka • dotknąć czułego punktu • kopnąć w czułe miejsce • uderzać w czułą strunę • znaleźć czuły punkt
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) tender, loving, affectionate
- arabski: (1.1) حساس (1.3) ;حنان ,رقيق
- czeski: (1.1) něžný
- esperanto: (1.1) tenera
- francuski: (1.1) affectueux; (1.3) vulnérable
- interlingua: (1.1) affectionate
- niemiecki: (1.1) zärtlich, liebevoll, gefühlvoll; (1.2) empfindlich; (1.3) empfindlich
- włoski: (1.1) sensitivo
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/czu%C5%82y
czuły
Polish
Pronunciation
Adjective
czuły (comparative czulszy, superlative najczulszy, adverb czule)
- affectionate
- tender, sensitive
- sensitive (of a measuring instrument)
Declension
case | singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
masculine personal/animate | masculine inanimate | neuter | feminine | virile | nonvirile | ||
nominative, vocative | czuły | czułe | czuła | czuli | czułe | ||
genitive | czułego | czułej | czułych | ||||
dative | czułemu | czułym | |||||
accusative | czułego | czuły | czułe | czułą | czułych | czułe | |
instrumental | czułym | czułymi | |||||
locative | czułej | czułych |
Verb
czuły
Further reading
- czuły in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- czuły in Polish dictionaries at PWN
…..
Czule / C”o’Le
https://pl.wiktionary.org/wiki/czule#pl
czule (język polski)
- znaczenia:
przysłówek
- (1.1) w sposób czuły, przepełniony czułością
- antonimy:
- (1.1) nieczule
- tłumaczenia:(edytuj)
- angielski: (1.1) tenderly, fondly, affectionately
- francuski: (1.1) tendrement, affectueusement
- włoski: (1.1) affettuosamente
- źródła:
- ↑ Katarzyna Stachowiak, W kolorze krwi. Wieczna miłość, Wydawnictwo Miasto Książek, 2013.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/czule
czule
Polish
Pronunciation
Adverb
czule (comparative czulej, superlative najczulej)
Antonyms
Related terms
Further reading
- czule in Polish dictionaries at PWN
…..
Czulić / C”o’Li+C’
czulić się
okazywać czułość, tkliwość; przymilać się
UWAGA!
O jednocześnie obocznych słowach jak Kula / Ko’La, Kuleć / Ko’Le+C’, Kulić / Ko’Li+C’, itp napiszę oddzielny wpis.
…..
Uczulanie / o’+C”o’La+Nie
https://pl.wiktionary.org/wiki/uczulanie#pl
uczulanie (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) wzbudzanie w kimś wrażliwości na coś
- (1.2) med. wywoływanie uczulenia, alergii
- odmiana:
- (1.1–2)
przypadek liczba pojedyncza mianownik uczulanie dopełniacz uczulania celownik uczulaniu biernik uczulanie narzędnik uczulaniem miejscownik uczulaniu wołacz uczulanie
- synonimy:
- (1.1) uwrażliwianie
- (1.2) alergizowanie
- etymologia:
- rzecz. odczas. od uczulać
…..
Uczulenie / o’+C”o’Le+Nie
https://pl.wiktionary.org/wiki/uczulenie#pl
uczulenie (język polski)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj nijaki
- (1.1) med. nadmierna wrażliwość organizmu na pewne czynniki, polegająca na nieprawidłowej reakcji immunologicznej po zetknięciu się z alergenem
- (1.2) pot. odczuwanie niechęci, dezaprobaty w stosunku do czegoś lub kogoś
- hiperonimy:
- (1.1) nadwrażliwość
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. uczuleniowiec mos, uczulanie n, czucie n
- czas. czuły, uczulać ndk., uczulić dk.
- przym. uczuleniowy, czuły
- tłumaczenia:(edytuj)
- afrykanerski: (1.1) allergie
- albański: (1.1) alergji ż
- angielski: (1.1) allergy
- arabski: (1.1) حساسية ż
- asturyjski: (1.1) alerxa ż
- azerski: (1.1) allergiya
- białoruski: (1.1) алергія ż
- bułgarski: (1.1) алергия ż
- chiński standardowy: (1.1) tradycyjny 過敏 / uproszczony 过敏 (guòmǐn)
- chorwacki: (1.1) alergija ż
- czeski: (1.1) alergie ż
- duński: (1.1) allergi w
- esperanto: (1.1) alergio
- estoński: (1.1) allergia
- fiński: (1.1) allergia
- francuski: (1.1) allergie ż
- galicyjski: (1.1) alerxia ż
- gruziński: (1.1) ალერგია (alergia)
- gudźarati: (1.1) એલર્જી
- hebrajski: (1.1) אלרגיה ż (alergiya)
- hindi: (1.1) एलर्जी ż (elarjī)
- hiszpański: (1.1) alergia ż
- holenderski: (1.1) allergie ż
- ido: (1.1) alergio
- indonezyjski: (1.1) alergi
- irlandzki: (1.1) ailléirge ż
- islandzki: (1.1) ofnæmi n
- japoński: (1.1) アレルギー
- jidysz: (1.1) אַלערגיע ż (alergye)
- kataloński: (1.1) al·lèrgia ż
- kazachski: (1.1) аллергия (allergïya)
- kirgiski: (1.1) аллергия (allergiya)
- koreański: (1.1) 알레르기 (allereugi)
- litewski: (1.1) alergija ż
- łaciński: (1.1) allergia ż
- łotewski: (1.1) alerģija ż
- macedoński: (1.1) алергија ż (alergija)
- malajski: (1.1) alahan
- maltański: (1.1) allerġija ż
- mongolski: (1.1) харшил (haršil)
- niemiecki: (1.1) Allergie ż
- norweski: (1.1) allergi m
- nowogrecki: (1.1) αλλεργία ż (allergía)
- ormiański: (1.1) ալերգիա (alergia)
- perski: (1.1) حساسیت (hassâsiyat)
- portugalski: (1.1) alergia ż
- rosyjski: (1.1) аллергия ż
- rumuński: (1.1) alergie ż
- serbski: (1.1) алергија ż (alergija)
- słowacki: (1.1) alergia ż, precitlivenosť ż
- słoweński: (1.1) alergija ż
- suahili: (1.1) mzio
- szwedzki: (1.1) allergi w
- tagalski: (1.1) alerdye
- tajski: (1.1) ภูมิแพ้
- turecki: (1.1) alerji
- ukraiński: (1.1) алергія ż
- urdu: (1.1) الرجی ż (elarjī)
- uzbecki: (1.1) allergiya
- walijski: (1.1) alergedd
- węgierski: (1.1) allergia
- wietnamski: (1.1) dị ứng
- włoski: (1.1) allergia ż
UWAGA!
W j. słowackim istnieje odpowiednik – precitlivenosť, patrz:
https://slovnik.aktuality.sk/pravopis/slovnik-sj/?q=precitlivenos%C5%A5
precitlivelý i precitlivený príd. m. veľmi, príliš citlivý, citlivo reagujúci: p. človek, p-á žena, p-á pokožka;
precitlivele i precitlivelo i precitlivene prísl.: p. reagovať na niečo;
precitlivelosť i precitlivenosť, -ti žen. r.
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/uczulenie
uczulenie
Polish
Pronunciation
Noun
uczulenie n
Declension
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | uczulenie | uczulenia |
genitive | uczulenia | uczuleń |
dative | uczuleniu | uczuleniom |
accusative | uczulenie | uczulenia |
instrumental | uczuleniem | uczuleniami |
locative | uczuleniu | uczuleniach |
vocative | uczulenie | uczulenia |
…..
Uczulać / o’+C”o’La+C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/uczula%C4%87#pl
uczulać (język polski)
- znaczenia:
czasownik
- odmiana:
- (1.1–2) koniugacja I
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik uczulać czas teraźniejszy uczulam uczulasz uczula uczulamy uczulacie uczulają czas przeszły m uczulałem uczulałeś uczulał uczulaliśmy uczulaliście uczulali ż uczulałam uczulałaś uczulała uczulałyśmy uczulałyście uczulały n uczulałom uczulałoś uczulało tryb rozkazujący niech uczulam uczulaj niech uczula uczulajmy uczulajcie niech uczulają pozostałe formy czas przyszły m będę uczulał,
będę uczulaćbędziesz uczulał,
będziesz uczulaćbędzie uczulał,
będzie uczulaćbędziemy uczulali,
będziemy uczulaćbędziecie uczulali,
będziecie uczulaćbędą uczulali,
będą uczulaćż będę uczulała,
będę uczulaćbędziesz uczulała,
będziesz uczulaćbędzie uczulała,
będzie uczulaćbędziemy uczulały,
będziemy uczulaćbędziecie uczulały,
będziecie uczulaćbędą uczulały,
będą uczulaćn będę uczulało,
będę uczulaćbędziesz uczulało,
będziesz uczulaćbędzie uczulało,
będzie uczulaćczas zaprzeszły m uczulałem był uczulałeś był uczulał był uczulaliśmy byli uczulaliście byli uczulali byli ż uczulałam była uczulałaś była uczulała była uczulałyśmy były uczulałyście były uczulały były n uczulałom było uczulałoś było uczulało było forma bezosobowa czasu przeszłego uczulano tryb przypuszczający m uczulałbym,
byłbym uczulałuczulałbyś,
byłbyś uczulałuczulałby,
byłby uczulałuczulalibyśmy,
bylibyśmy uczulaliuczulalibyście,
bylibyście uczulaliuczulaliby,
byliby uczulaliż uczulałabym,
byłabym uczulałauczulałabyś,
byłabyś uczulałauczulałaby,
byłaby uczulałauczulałybyśmy,
byłybyśmy uczulałyuczulałybyście,
byłybyście uczulałyuczulałyby,
byłyby uczulałyn uczulałobym,
byłobym uczulałouczulałobyś,
byłobyś uczulałouczulałoby,
byłoby uczulałoimiesłów przymiotnikowy czynny m uczulający, nieuczulający ż uczulająca, nieuczulająca uczulające, nieuczulające n uczulające, nieuczulające imiesłów przymiotnikowy bierny m uczulany uczulani ż uczulana uczulane n uczulane imiesłów przysłówkowy współczesny uczulając, nie uczulając rzeczownik odczasownikowy uczulanie, nieuczulanie
- tłumaczenia:
- esperanto: (1.1) alergiigi
…..
Uczulić / o’+C”o’Li+C’
https://sjp.pwn.pl/sjp/uczulic;2532016.html
uczulić — uczulać
…..
A teraz to samo co powyżej,.. tyle że ciągle bezdźwięczne i niespalatalizowane…
…..
Tulić / To’Li+C’
https://pl.wiktionary.org/wiki/tuli%C4%87
tulić (język polski)
- znaczenia:
czasownik niedokonany
- (1.1) pieszczotliwie przyciskać do siebie
czasownik zwrotny tulić się
- (2.1) pieszczotliwie przyciskać się do kogoś
- przykłady:
- (1.1) Jedną ręką tuliła do siebie wystraszonego psa, drugą mierzyła z rewolweru w stronę drzwi[1].
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. tulenie n, przytulenie n, przytulanie n, przytulanka ż, przytulność ż
- czas. przytulić dk., przytulać ndk.
- przym. przytulny
- przysł. przytulnie
- tłumaczenia:
- źródła:
- ↑ Bartłomiej Rychter, Złoty wilk, 2009
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/tuli%C4%87
tulić
Polish
Etymology
From Proto-Slavic *toliti. Compare Slovak túliť, Czech tulit.
Pronunciation
Verb
tulić impf (perfective utulić)
- (transitive) to cuddle
- (transitive) to nestle
Conjugation
singular | plural | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
person | masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |
infinitive | tulić | |||||
present tense | 1st | tulę | tulimy | |||
2nd | tulisz | tulicie | ||||
3rd | tuli | tulą | ||||
impersonal | tuli się | |||||
past tense | 1st | tuliłem | tuliłam | tuliliśmy | tuliłyśmy | |
2nd | tuliłeś | tuliłaś | tuliliście | tuliłyście | ||
3rd | tulił | tuliła | tuliło | tulili | tuliły | |
impersonal | tulono | |||||
future tense | 1st | będę tulił, będę tulić |
będę tuliła, będę tulić |
będziemy tulili, będziemy tulić |
będziemy tuliły, będziemy tulić |
|
2nd | będziesz tulił, będziesz tulić |
będziesz tuliła, będziesz tulić |
będziecie tulili, będziecie tulić |
będziecie tuliły, będziecie tulić |
||
3rd | będzie tulił, będzie tulić |
będzie tuliła, będzie tulić |
będzie tuliło, będzie tulić |
będą tulili, będą tulić |
będą tuliły, będą tulić |
|
impersonal | będzie tulić się | |||||
conditional | 1st | tuliłbym | tuliłabym | tulilibyśmy | tuliłybyśmy | |
2nd | tuliłbyś | tuliłabyś | tulilibyście | tuliłybyście | ||
3rd | tuliłby | tuliłaby | tuliłoby | tuliliby | tuliłyby | |
impersonal | tulono by | |||||
imperative | 1st | niech tulę | tulmy | |||
2nd | tul | tulcie | ||||
3rd | niech tuli | niech tulą | ||||
active adjectival participle | tulący | tuląca | tulące | tulący | tulące | |
passive adjectival participle | tulony | tulona | tulone | tuleni | tulone | |
contemporary adverbial participle | tuląc | |||||
verbal noun | tulenie |
Further reading
- tulić in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- tulić in Polish dictionaries at PWN
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/tulit
tulit
Czech
Etymology
From Proto-Slavic *toliti. Compare Slovak túliť, Polish tulić.
Pronunciation
Verb
tulit impf
Conjugation
Present forms | indicative | imperative | ||
singular | plural | singular | plural | |
1st person | tulím | tulíme | — | tulme |
2nd person | tulíš | tulíte | tul | tulte |
3rd person | tulí | tulí | — | — |
The future tense: a combination of a future form of být + infinitive tulit. |
Participles | Past participles | Passive participles | ||
singular | plural | singular | plural | |
masculine animate | tulil | tulili | — | — |
masculine inanimate | tulily | — | ||
feminine | tulila | tulily | — | — |
neuter | tulilo | tulila | — | — |
Transgressives | present | past |
masculine singular | tule | — |
feminine + neuter singular | tulíc | — |
plural | tulíce | — |
Derived terms
Further reading
- tuliti in Příruční slovník jazyka českého, 1935–1957
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=t%C3%BAli%C5%A5&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for túliť.
…..
Utulić / o’+To’Li+C’
https://sjp.pwn.pl/sjp/;2533873
utulić — utulać
…..
A teraz to samo co powyżej, ale już z tzw. s-mobile…
…..
Stul / S/Z+To’L
https://pl.wiktionary.org/wiki/stul
stul (język polski)
- znaczenia:
czasownik, forma fleksyjna
- tłumaczenia:(edytuj)
- zobacz listę tłumaczeń w haśle: stulić
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/stul
stul
Polish
Pronunciation
Verb
stul
…..
Stulić / S/Z+To’Li+C’
Stulać / S/Z+To’La+C’
https://sjp.pwn.pl/slowniki/stuli%C4%87.html
stulić — stulać
«delikatnie zewrzeć coś, zbliżyć do siebie, powodując zamknięcie się lub zmniejszenie powierzchni czegoś»
stulić się — stulać się
«zamknąć się, zewrzeć się»
…..
https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=stuli%C4%87&action=edit&redlink=1
Wiktionary does not yet have an entry for stulić.
…..
Stulony / S/Z+To’L+oNy
https://sjp.pwn.pl/sjp/stulony;2524924
stulony
«o kwiecie, pąku itp.: zamknięty, nierozwinięty»
UWAGA!
O jednocześnie obocznych słowach jak Skulony / S/Z+Ko’L+oNy, Zgolony / Z/S+Go’L+oNy, Zchlany / Z/S+(c)HaL+oNy, Zachłanny / Z/S+(c)HL”aN+Ny, Zasłany / Z/Sa+S/ZL”aNy, Zasłony / Z/Sa+S/ZL”oNy, itp napiszę oddzielny wpis.
…..
A teraz to samo co powyżej, ale już ofitzjalnie odtfoszone…
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/toliti
Reconstruction:Proto-Slavic/toliti
Proto-Slavic
Etymology
From Proto-Balto-Slavic *talˀ-, from Proto-Indo-European *tolH-éye-ti, from *(s)telH– (“to still”). Baltic cognates include Lithuanian táldyti (“to silence, to soothe”) (dialectal), tìlti (“to become silent”) (1sg. tylù), tylė́ti (“to become silent”) (1sg. tyliù), Latvian tilinât (“to spoil (a child)”). Other Indo-European cognates include Old Irish tuilim (“to sleep”), Old Armenian թողում (tʿołum, “to leave”), possibly Old High German stilli (“quiet”).
Verb
*toliti
Inflection
Verbal noun | Infinitive | Supine | L-participle |
---|---|---|---|
*toľenьje | *toliti | *tolitъ | *tolilъ |
Participles | ||
---|---|---|
Tense | Past | Present |
Passive | *toľenъ | *tolimъ |
Active | *toľь | *tolę |
Aorist | Present | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *tolixъ | *toli | *toli | *toľǫ | *toliši | *tolitь |
Dual | *tolixově | *tolista | *toliste | *tolivě | *tolita | *tolite |
Plural | *tolixomъ | *toliste | *tolišę | *tolimъ | *tolite | *tolętь |
Imperfect | Imperative | |||||
Person | 1st | 2nd | 3rd | 1st | 2nd | 3rd |
Singular | *toľaaxъ | *toľaaše | *toľaaše | — | *toli | *toli |
Dual | *toľaaxově | *toľaašeta | *toľaašete | *tolivě | *tolita | — |
Plural | *toľaaxomъ | *toľaašete | *toľaaxǫ | *tolimъ | *tolite | — |
-
- Notes:
- (*)*tolivъ is a later doublet of the past active participle
Descendants
- East Slavic:
- South Slavic:
- Old Church Slavonic:
- Bulgarian: утоля́ (utoljá)
- Serbo-Croatian:
- Slovene: tóliti (“to calm, to soothe, to quench”) (tonal orthography), 1sg. tọ́lim (tonal orthography)
- West Slavic: —
References
- Černyx, P. Ja. (1999) , “утоли́ть”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 295
- Derksen, Rick (2008) , “*toliti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 495
- Vasmer, Max (1964–1973) , “толи́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Oleg Trubačóv, Moscow: Progress
UWAGA!
Ofitzjalne jęsyksnaftzfo jak widać powyżej, nie zna jakoś żadnych odpowiedników tego słowa używanego w j. zachodniosłowiańskich / West Slavic: —. Jak to dobrze, że podałem je powyżej, nieprawdaż? 🙂
…..
Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/talˀ-.
…..
UWAGA!
Jestem świadomy istnienia obocznych słów jak Tlić / TLi+C’, Clić / Cli+C‚, Tło / TL”o, Ciało / CiaL”o, Kał / KaL”, Kalać / Kala+C’, itp. Porównam je w nieodległej przyszłości, ale wcześniej zajmę się tym tzw. PIE *(s)telH– (“to still”)…
…..
A na koniec coś co może (bo nie tylko podobnie brzmi) być powiązane z powyższym ofitzjalnie odtfoszonym tzw. Proto-Slavic *čudlo…
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/cuddle
cuddle (język angielski)
- znaczenia:
czasownik
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/cuddle
cuddle
English
Etymology
Origin uncertain, but probably from a frequentative form of Middle English *cudden, cuththen, keththen (“to embrace”), a variant of cuthen, kuthen, kithen (“to be familiar with, make known”), from Middle English cuth, couth (“known, familiar”), equivalent to couth + -le. Cognate with Middle Dutch kudden (“to come together, flock together”). More at couth.
Pronunciation
Noun
cuddle (plural cuddles)
Translations
Verb
cuddle (third-person singular simple present cuddles, present participle cuddling, simple past and past participle cuddled)
- (intransitive) To embrace affectionately, lie together snugly.
- The young lovers cuddled on the couch.
- (transitive) To cradle in one’s arms so as to give comfort, warmth.
- She cuddled the infant before bedtime.
- I’m cold; can you roll over here and cuddle me, honey?
- To lie close or snug; to crouch; to nestle.
Derived terms
…..
https://pl.wiktionary.org/wiki/couth
couth (język angielski)
- znaczenia:
przymiotnik
- (1.1) dobrze ułożony, dobrze wychowany
…..
https://en.wiktionary.org/wiki/couth#English
couth
English
Pronunciation
- (Received Pronunciation) IPA(key): /kuːθ/
- (General American) IPA(key): /kuθ/
- Rhymes: -uːθ
Etymology 1
From Middle English cǒuth (“familiar, known; evident, true; famous, respected, well-known; genteel, having good manners”), from Old English cūþ (“familiar, intimate, known, usual; certain, plain, manifest; famous, noted, well-known; excellent; friendly; related”), past participle of cunnan (“to be familiar with, know; can, to be able, know how”),[1][2] from Proto-Germanic *kunnaną (“to be familiar with, know, recognize; to be able, know how”) (compare *kunþaz (“known”)), ultimately from Proto-Indo-European *ǵneh₃– (“to know”).
The word is cognate with Dutch kond (“known”), Saterland Frisian cut (“known”), Gothic 𐌺𐌿𐌽𐌸𐍃 (kunþs, “known”), Icelandic kuðr, kunnur (“known”), Latin gnosco (“to know”), Old High German kund, chund, chunt, Middle High German kunt (modern German kund (“known”)), Old Saxon kūth, cûth, cuð (“known; famous, renowned”), Scots couth (“familiar, known”);[1] and is a doublet of could.
Adjective
couth (comparative more couth, superlative most couth)
- (obsolete) Familiar, known; well-known, renowned.
- Antonym: uncouth (obsolete)
- (Scotland) Variant of couthie.
Related terms
Verb
couth
- (obsolete except in adjective use) past participle of can
(…)
…..
Jak widać powyżej, wg ofitzjalnej logiki, dźwięk zapisywany jako N spadł był z kosmosu, albo raczej wyparował i uleciał w kosmos,.. ale kto by się tym ofitzjalnie przejmował, nieprawdaż? Cdn…
Pingback: 278 Tkliwość, tkliwy, ckliwość, ckliwy, utyskliwy, utyskiwanie, utyskiwać, ucisk, uciskanie, uciskać, ucisnąć, ścisk, ściskanie, ściśle, ścisły, ściskać, ścisnąć, uścisk, uściskać, uścisnąć, zaciskanie, zaciskać, zacisnąć i in
Pingback: 280 Ciśnienie, cieśnina, ciasny, ciasnota, ciasto, cesto, pasta, pásta, pastós, pássō i inne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa | SKRBH
Pingback: 292 Końcówka Proto-Slavic *-liko, *toliko, tyle, ile, ilość, ili, tylko, *koliko, *kolikъ, kilka, kilkoro, bezlik, bez liku, lik, *likъ, *laikaz, *laikaną, *līkāną, *-līkaz, *līką, *leyg-, *leyǵ-, ligo, religo, religio, religia i inne probl