293 Końcówka Proto-Slavic *-liko, lico, *līcè, oblicze, obliczać, obliczyć, policzyć, policzek, žandas, liczyć, liczba, liczebnik, liczydło, liczny, Liczyrzepa i inne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 02

Reconstruction:Proto-Slavic/lice

…..

A oto obiecana druga część wpisu poprzedniego. Zestawiłem w niej postacie dźwięczne słów i rdzeni jednocześnie istniejące w j. polskim z opisanymi już poprzednio postaciami bezdźwięcznymi.

UWAGA!!! – Postacie dźwięczne i bezdźwięczne występujące jednocześnie razem w j. polskim tzw. satem!!!

Jak to jest ofitzjalnie w ogóle możliwe?!! Ano tak to!!! Tyle że tak, czy srak, ta ofitzjalnie zamilczana pierwotna oboczność, podważa  ofitzjalne prafty wiary religii jęsykofych odtfaszaczy.

  • Skąd w ogóle ta rzekoma palatalizacja wzięła się w poniższych przypadkach?
  • Niby, że dźwięki zapisywane jako ъ/o’ i o/o ją były i jakoś zrobiły?!!
  • A jak i dlaczego wzięła się była ona ta palatalizacja tylko w poniższych przypadkach, a w tych opisanych poprzednio już nie, hm?!!

Oto czego ofitzjalne mondrale i naukaftze ani nie znajo, ani nie rozumio, no chyba, że jedynie udajo, że tego nie robio. Tym razem zwracam uwagę już na wszystkie cztery główne problemy występujące poniżej:

1

2

  • jednoczesne występowanie polskich słów w postaci bezdźwięcznej, jak Lik / LiK quantityamountnumber, itp.,
  • jak i postaci dźwięcznej, jak polskie i połabskie Lico / LiCo i Licko / LiC+Ko cheek (soft skin on each side of the face, below the eyes), (poetic) face, Licz / LiC”, Liczyć / LiC”y+C’ „to count (to enumerate or determine number), to compute, to matter, Liczba / LiC”+Ba number (abstract entity), (grammar) number, Liczebnik / LiC”e+B+NiK numeral (part of speech)”, Liczydło / LiC”y+DL”o abacus (device for performing arithmetical calculations)”, Liczny / LiC”+Ny numerous, itp.,
  • Obliczyć / oB+LiC”y+C’, Oblicze / oB+LiC”e face, character,
  • Policzyć / Po+LiC”y+C’ „to count (recite numbers in sequence), to enumerate (determine the amount of something), to get even, to even the score, Policzek / Po+LiC”+eK cheek (part of face), slap in the face”, itp.,
  • a wszystkie one ofitzjalnie są powiązane lub pochodzące od Proto-Slavic *likъ, patrz: „Related terms *likъ„!!!

3

4

  • odpowiednikami bałtyckimi słowiańskiego słowa Policzek / Po+LiC”+eK są Lithuanian žandas („cheek”), Latvian zods (chin)Old Prussian żauna (jaw),
  • wszystkie one pochodzą z innego rdzenia i znaczenia, patrz: „Ultimately from Proto-Indo-European *ǵénu-*ǵénus. Compare the roots *ǵ(o)nH₂dhos, *ǵnH₂dh, Ancient Greek  γνάθος (gthos).”,
  • w j. polskim istnieją oboczne odpowiedniki dla powyższych słów, jak np. Gnieść / G+NieS’+C’, Zanieść / Za+NieS’+C’, Gnat / G+NaT, Gnat / G+Na+C’, Gnić / G+Ni+C’, Znać / Z+Na+C’, czy Proto-Slavic *gnatъ,.. czy też Żuć / Z”o’+C’, Żyć / Z”y+C’, Kuć / Ko’+C’, itd.

Jak to wszystko objąć umysłem i wytłumaczyć logicznie,.. ale i jednocześnie ofitzjalnie, no to ponownie ni wim…

Ponownie zwracam uwagę na nijakość logiczną wzajemnie wykluczających się ofitzjalnych wyjaśnień, patrz ofitzjalne utraty pamięci i fygibaski umysłowe z wpisu poprzedniego. W kolejnym wpisie lub wpisach omówię je dokładniej.

Przypominam, że tak po prawdzie, to piję cały czas do ofitzjalnych prób wytłumaczenia powstania rzekomych tzw. palatalizacji słowiańskich, jak i tego wszystkiego, co ma niby z nich wynikać.

Przypominam, że ofitzjalnie 2 (lub 3) palatalizacje słowiańskie miały powstać w następstwie sąsiedztwa niektórych spółgłosek z następującymi po nich samogłoskami zmiękczającymi. Jakoś w śród tych ostatnich nie widać dźwięków zapisywane jako ъ/o’ i o/o, patrz poniżej…

https://en.wikipedia.org/wiki/Palatalization_(sound_change)#Slavic_languages

In the Slavic languages, two palatalizations took place. Both affected the Proto-Slavic velars *k *g *x. In the first palatalization, the velars before the front vowels *e *ē *i *ī and the palatal approximant *j changed to *č *ž *š. In the second palatalization, the velars changed to cdz or z, and s or š before the Proto-Slavic diphthongs *aj *āj, which must have been monophthongized to  by this time.

https://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Glossary#slavic_first_palatalization

Slavic first palatalization – A specific occurrence of palatalization that occurred in the Proto-Slavic language, in which the velar consonants  *k *g *x when followed by any of the front vowels *e *ě *ь *i became the sounds *č *ž *š, respectively. The Slavic first palatalization is still an active process in many modern Slavic languages. For example, before certain suffixes in Russian, the consonants к г х ц become ч ж ш ч respectively. Other Slavic languages behave similarly. (See Wikipedia-logo-v2.svg Slavic first palatalization on Wikipedia.)

https://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Glossary#slavic_progressive_palatalization

Slavic progressive palatalization – A specific occurrence of palatalization that occurred in the Proto-Slavic language, in which the velar  consonants *k *g *x when preceded by either of the front vowels *ь *i (possibly with an intervening n) became the sounds *c dz s/š, respectively, with s occurring in East and South Slavic but š occurring in West Slavic. (See Wikipedia-logo-v2.svg Slavic progressive palatalization on Wikipedia.)

https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Proto-Slavic#First_regressive_palatalization

https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Proto-Slavic#Second_regressive_palatalization

https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Proto-Slavic#Progressive_palatalization

I tak po kolei i ofitzjalnie:

  1. Nie wiadomo skąd pochodzi końcówka Proto-Slavic *-liko. Na wikipedii nie ma obecnie dostępnych żadnych danych dotyczących jej, czy rzekomo wcześniejszych postaci z Proto-Balto-Slavic i Proto-Indo-European.
  2. Istnieją różne słowa Proto-Slavic posiadające tę końcówkę, jak *koliko*jeliko*onoliko*seliko, *toliko, jednak tylko to ostatnie jest podane jako przykład jej istnienia, (także i opisane, jak to pierwsze).
  3. Proto-Slavic *toliko this much, manyma pochodzić od *to +‎ *-liko, „neuter of *tolikъ„, który niestety też nie został opisany. Od nich mają pochodzić Polish: tylkotyle.
  4. Proto-Slavic *koliko how muchhow many, neuter of *kolikъ niestety nie mają oba opisanej żadnej etymologii. Od nich mają pochodzić Polish: kilkakielko (dialectal).
  5. Zarówno polski lik itp. z jego odmianami, jak likowi, likomlików quantityamountnumber, jak i serbsko-chorwacki k m  (Cyrillic spelling ли̑к), z jego odmianami, jak likomlikovalikovekovilikovima form, shape, figureappearanceimageeffigy, characterpersona (in a work of art)”, mają pochodzić od Proto-Slavic *likъ.
  6. Proto-Slavic *likъ face i jego odmiany, jak np: *liko, *lȋko, *likò, itp., ma ofitzjalnie rzekomo być zapożyczeniem od-fielkogermańskim, patrz: „Borrowed from Proto-Germanic *laikaz„.
  7. Proto-Germanic *laikazdance, gamesport, hymn, itp. i jego odmiany, jak np: *laikōz*laikōs*laikǫ̂*laikō, ma ofitzjalnie rzekomo pochodzić od Proto-Indo-European *leyg to bounce, shake, tremble”, “to jump around”, image, likeness; similar, like.
  8. Polskie i połabskie lico i licko cheek (soft skin on each side of the face, below the eyes)”, itp. i jego odmiany, jak np: licolicojulicom, licomalicowlicowu, itp., mają ofitzjalnie rzekomo pochodzić od Proto-Slavic *lice.
  9. W językach bałtyckich brak jest jakichkolwiek odpowiedników ww. słów, brzmiących podobnie, czyli zbudowanych na tym samym rdzeniu, czy rdzeniach, jak ich słowiańskie odpowiedniki.

…..

Lico / LiC”o

https://pl.wiktionary.org/wiki/lico

lico (język polski)

wymowa:
IPA[ˈlʲiʦ̑ɔ]AS[lʹico], zjawiska fonetyczne: zmięk.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) książk. anat. twarzobliczepoliczek
(1.2) bud. zewnętrzna powierzchnia niektórych przedmiotów
(1.3) bud. zewnętrzna powierzchnia ściany albo bryły budynku
odmiana:
(1.1–3)

synonimy:
(1.1–3) war. lice
wyrazy pokrewne:
rzecz. licówka ż
czas. licować ndk.
tłumaczenia:
  • rumuński: (1.1) obraz m
  • slovio: (1.1) lico (лицо)
źródła:
  1.  Hasło lico w: Słownik języka polskiego, red. Mieczysław Szymczak, t. II, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1978–1981, ISBN 83-01-00281-6s. 32.
  2. ↑ Skocz do:2,0 2,1 Hasło lice a. lico w: Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Witold Doroszewski, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980, ISBN 83-01-03811-Xs. 296.
  3.  publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Hasło lico w: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  4.  publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło lico w: Wielki słownik ortograficzny, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/lico

lico

Lower Sorbian

Etymology

From Proto-Slavic *lice.

Pronunciation
  • IPA(key)/ˈlit͡sɔ/[ˈlʲit͡sɔ]
Noun

lico n (diminutive licko)

  1. cheek (soft skin on each side of the face, below the eyes)
Declension
Further reading
  • lico in Ernst Muka/Mucke (St. Petersburg and Prague 1911–28): Słownik dolnoserbskeje rěcy a jeje narěcow / Wörterbuch der nieder-wendischen Sprache und ihrer Dialekte. Reprinted 2008, Bautzen: Domowina-Verlag.
  • lico in Manfred Starosta (1999): Dolnoserbsko-nimski słownik / Niedersorbisch-deutsches Wörterbuch. Bautzen: Domowina-Verlag.

Polish

Polish Wikipedia has an article on: lico

Etymology

From Proto-Slavic *lice.

Pronunciation
Noun

lico n

  1. (poetic) face
    Synonyms: twarzoblicze
Declension
Derived terms
Further reading
  • lico in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • lico in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=licko&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for licko.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/lice

Reconstruction:Proto-Slavic/lice

Proto-Slavic

Proto-Slavic/lice

*tělo
Etymology

From early *liko, from Proto-Balto-Slavic *léika, from Proto-Indo-European *léykom. Baltic cognates include Old Prussian laygnan (cheek). Indo-European cognates include Old Irish lecca (jaw, cheek).

Noun

*līcè n[1][2]

  1. cheek
  2. face
Inflection
Derived terms
Related terms
Descendants
Further reading
References
  1. Derksen, Rick (2008) , “*līcè”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 278: “n. jo (b) ‘cheek, face’”
  2. Olander, Thomas (2001) , “?lice”, in Common Slavic accentological word list, Copenhagen: Editiones Olander: “b ansigt, person (PR 135; MP 24)”

UWAGA!

To Old Irish lecca (jaw, cheek)., przenosi na tę stronę:

https://en.wiktionary.org/wiki/lecca

Italian

Verb

lecca

  1. third-person singular present indicative of leccare
  2. second-person singular imperative of leccare

(…)

To leccare pochodzi od Lizać / LiZ+aC’, patrz:

https://pl.wiktionary.org/wiki/leccare

https://en.wiktionary.org/wiki/leccare#Italian

(…) Possibly of Germanic origin; cf. Frankish *lekkon, from Proto-Germanic *likkōną, whence Old English liccian (Modern English lick). Compare French lécher. Alternatively, perhaps fromVulgar Latin root *ligicāre, from Latin lingere, lingō. (…)

https://en.wiktionary.org/wiki/lingere#Latin

https://en.wiktionary.org/wiki/lingo#Latin

From Proto-Indo-European *leyǵʰ. Cognate to English lick.

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/likk%C5%8Dn%C4%85

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/ley%C7%B5%CA%B0-

Tradycyjnie, oczywiście w wiki nie ma wymienionych żadnych przykładów słów pochodzących z j. słowiańskich…


…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=laygnan&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for laygnan.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Balto-Slavic/l%C3%A9ika&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/léika.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/l%C3%A9ykom&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/léykom.

…..

Oblicze / oB+LiC”e

https://pl.wiktionary.org/wiki/oblicze

oblicze (język polski)

oblicze (1.1)

oblicze (1.3)

wymowa:
IPA[ɔbˈlʲiʧ̑ɛ]AS[oblʹiče], zjawiska fonetyczne: zmięk. ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) książk. twarz jakiejś osoby i jej wyraz
(1.2) przen. charakter czegośzaryspostać czegoś
(1.3) twarz zwierzęcia
odmiana:
(1.1–3)

przykłady:
(1.1) Był człowiekiem o wysokim czole i poważnym obliczu.
kolokacje:
(1.1) ponure / surowe / posępne / marsowe oblicze • ludzkie oblicze
(1.2) znaleźć się w obliczu czegoś • oblicze kulturalne • oblicze rozwoju turystyki • prawdziwe oblicze
synonimy:
(1.1) fizjonomiatwarzbuzialico
(1.2) esencja
związki frazeologiczne:
Janusowe oblicze • w obliczu śmierci
tłumaczenia:
źródła:
  1.  Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Andrzej Markowski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-0113111-Xs. 536.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/oblicze

oblicze

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *ob-lice (compare Lower Sorbian woblicoCzech obličejSlovak obličaj, Russian  обличье (obličʹje, image, character, look)Ukrainian обличчя (oblyččja)Belarusian аблі́чча (ablíčča)), from Proto-Slavic *lice.

Pronunciation
Noun

oblicze n

  1. face
  2. character
Declension
Further reading
  • oblicze in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • oblicze in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/oblice&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/oblice.

…..

Obliczać / oB+LiC”a+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/oblicza%C4%87#pl

obliczać (język polski)

wymowa:
IPA[ɔbˈlʲiʧ̑aʨ̑]AS[oblʹičać], zjawiska fonetyczne: zmięk. ?/i
znaczenia:

czasownik

(1.1) licząc ustalać wielkość lub wartość czegoś[1]
odmiana:
(1) koniugacja I

wyrazy pokrewne:
rzecz. obliczanie nobliczenie n
czas. policzyć
przym. obliczeniowy
tłumaczenia:
źródła:
  1.  Hasło obliczać w: SJP.pl.

…..

Obliczyć / oB+LiC”y+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/obliczy%C4%87

obliczyć (język polski)

wymowa:
IPA[ɔbˈlʲiʧ̑ɨʨ̑]AS[oblʹičyć], zjawiska fonetyczne: zmięk. ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: obliczać
odmiana:
(1.1) koniugacja VIb

przykłady:
(1.1) Wartość azymutu boku PK obliczymy uwzględniając faktże w każdej ćwiartce układu współrzędnych prostokątnych znaki przyrostów tworzą inną kombinację[1].
wyrazy pokrewne:
czas. liczyćpoliczyć
rzecz. obliczanie nobliczenie n
przym. obliczeniowy
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: obliczać
źródła:
  1.  Stefan Przewłocki, Geodezja dla inżynierii środowiska, 1998, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

Policzyć / Po+LiC”y+C’ 

https://pl.wiktionary.org/wiki/policzy%C4%87#pl

policzyć (język polski)

wymowa:
IPA[pɔˈlʲiʧ̑ɨʨ̑]AS[polʹičyć], zjawiska fonetyczne: zmięk.
znaczenia:

czasownik

(1.1) sprawdzićile czegoś jestdodając do siebie poszczególne jednostki[1]
(1.2) wymienić kolejno liczby[2]
(1.3) pot. określić pewną cenę za coś[2]
(1.4) daw. uznać za cośzaliczyć do czegoś[2]

czasownik zwrotny policzyć się

(2.1) sprawdzić liczbę osób wewnątrz grupy
(2.2) załatwić z kimś porachunki
(2.3) ustalić wzajemne zobowiązania pieniężne
odmiana:
(1.1) koniugacja VIb

wyrazy pokrewne:
rzecz. liczba żliczenie nliczydło nliczebnik mlicznik mrozliczenie nliczebność żliczność żobliczenie nzliczenie nliczbówka żpoliczenie nzliczanie n
czas. liczyćodliczyćodliczaćwyliczyćwyliczaćzliczyćzliczaćnaliczyćnaliczaćrozliczyćrozliczaćobliczyćobliczać
przym. policzalnyliczebnikowyliczebnylicznyliczbowyobliczeniowy
związki frazeologiczne:
można policzyć na palcach jednej ręki
tłumaczenia:
źródła:
  1.  Hasło policzyć w: SJP.pl.
  2. ↑ Skocz do:2,0 2,1 2,2 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło policzyć w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/policzy%C4%87

policz

Polish

Etymology

From po- +‎ licz.

Pronunciation
  • IPA(key)/pɔˈlʲi.t͡ʂɨt͡ɕ/
Verb

policzyć pf

  1. (intransitive) to count (recite numbers in sequence)
  2. (transitive) to count, to enumerate (determine the amount of something)
  3. (reflexive) to get even, to even the score
Conjugation
Further reading
  • policzyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • policzyć in Polish dictionaries at PWN

…..

Policzek / Po+LiC”+eK

https://pl.wiktionary.org/wiki/policzek

policzek (język polski)

policzek (1.1)

policzek (1.2)

wymowa:
?/iIPA[pɔˈlʲiʧ̑ɛk]AS[polʹiček], zjawiska fonetyczne: zmięk.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) anat. każde z dwóch miejsc na twarzy pod okiemobok nosa
(1.2) uderzenie otwartą dłonią w policzek (1.1)
(1.3) przen. obraza
(1.4) archit. rodzaj konstrukcjina której opierają się stopnie schodów
(1.5) środ. sport. strzelectwo część broni (kolbydo opierania policzka (1.1)[1]
odmiana:
(1.1–2)

przykłady:
(1.1) Na policzku wyskoczył jej czerwony pryszcz.
(1.2) Policzek był tak silnyże ofiara zachwiała się.
(1.3) Napis „Precz z komuną!” na gmachu PZPR byłby prawdziwym policzkiem dla każdego działacza partyjnego.
synonimy:
(1.1) reg. śl. facka
(1.3) obrazaafront
(1.4) belka policzkowa
antonimy:
(1.5) ostroga
wyrazy pokrewne:
rzecz. polik mrz
przym. policzkowy
czas. policzkować ndk.spoliczkować dk.
związki frazeologiczne:
nadstawić drugi policzek
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski – Części ciała
tłumaczenia:
źródła:
  1.  Monika Sobolewska, Słownictwo z zakresu strzelectwa sportowego w polszczyźnie współczesnej – wybrane zagadnienia, w: Socjolekt, idiolekt, idiostyl. Historia i współczesność pod red. Urszuli Sokólskiej, Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2017, s. 333.

UWAGA!

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%BEandas#lt

žandas (język litewski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) policzek
(1.2) pośladek
odmiana:
lp žandas, žando, žandui, žandą, žandu, žande, žande; lm žandai, žandų, žandams, žandus, žandais, žanduose, žandai

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%C5%BEandas

žandas

Lithuanian

Etymology

Ultimately from Proto-Indo-European *ǵénu-*ǵénus. Compare the roots *ǵ(o)nH₂dhos, *ǵnH₂dh, Ancient Greek  γνάθος (gthos). Compare also Latvian zods (chin)Old Prussian żauna (jaw).

Noun

žándas m (plural žandaĩ)

  1. (anatomy) cheek
Declension

W j. polskim istnieją słowa identyczne, jak np: Żądać / Z”a”Da+C’, Żądło / Z”a”D+L”o, Żądlić / Z”a”D+Li+C’, Gęby / Ge”By, Zęby / Ze”By, Dziąsło / Dzia”S+L”o, itp.


…..

https://en.wiktionary.org/wiki/policzek

policzek

Polish

Etymology

Probably from *pół-liczek (pół + lico – half of a face).

Pronunciation
  • IPA(key)/pɔˈlʲi.t͡ʂɛk/
  • Hyphenation: po‧li‧czek
Noun

policzek m inan

  1. cheek (part of face)
  2. slap in the face
Declension
Related terms
Further reading
  • policzek in Polish dictionaries at PWN

…..

Liczyć / LiC”y+C’ 

https://pl.wiktionary.org/wiki/liczy%C4%87

liczyć (język polski)

kasjer liczy (1.1) pieniądze

ktoś coś liczy (1.4)

wymowa:
IPA[ˈlʲiʧ̑ɨʨ̑]AS[lʹičyć], zjawiska fonetyczne: zmięk. ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) określać liczbę elementów składających się na dany zbiór
(1.2) włączać do zbioru
(1.3) zawierać w sobie określoną ilość elementów
(1.4) wykonywać działania matematyczneprzetwarzać dane numeryczne

czasownik nieprzechodni

(2.1) wymawiać liczby
(2.2) spodziewać się
(2.3) pokładać swoje zaufanie

czasownik zwrotny

(3.1) brać pod uwagęrespektować
(3.2) mieć duże znaczenie
odmiana:
(1–3) koniugacja VIb

przykłady:
(1.1) Zawsze liczę pieniądzektóre wypłacam z bankużeby być pewnymże dostałem tyleile trzeba.
(1.2) – Trzy osoby jadą. – Licz mnie też. – Czyli czteryktoś jeszcze?
(1.3) Ta grupa liczy sześć osób.
(1.4) Ten komputer liczy dwa razy szybciej niż poprzedni.
(1.4) Księgowy siedział przy biurku zawalonym papierami i liczył zawzięcie.
(2.1) Gramy w chowanegoAdam liczy na głos do dziesięciua my się chowamy
(2.1) Licz do dziesięciu i powiedz „szukam”!
(2.2) Musisz zrobić to sam i nie licz na moją pomoc!
(2.3) Wiemże moja mama mnie kocha i zawsze mogę na nią liczyć.
(3.1) Licz się ze zdaniem ojca!
(3.2) Dobrze wieszże liczy się dla mnie tylko zdanie ojcaTo on zadecydujeczy mam wyjechaćczy nie.
składnia:
(1.1–4) liczyć + B.
(2.2–3) liczyć na + B.
(3.1) liczyć się z + N.
synonimy:
(1.4) kalkulowaćrachować
(2.1) odliczaćrachować
(2.2) czekaćnastawiać sięprzewidywać
(2.3) polegaćpokładać nadziejęufaćwierzyćżywić zaufanie
hiponimy:
(1.4) dodawaćodejmowaćmnożyćdzielićpierwiastkowaćpotęgować
wyrazy pokrewne:
rzecz. liczebność żlicznik mrzzliczenie nzliczanie npoliczenie nliczenie nliczbaliczydło
czas. naliczyćobliczyćpodliczyćprzeliczyćrozliczyćwyliczyćzaliczyćzliczyćpoliczyćprzeliczaćzaliczać
przym. licznypoliczalnyobliczeniowy
przysł. licznie
związki frazeologiczne:
liczyć się ze słowami • kto liczy na losy, będzie nagi i bosy • kto się z groszem nie liczy, tego bieda wyćwiczy
uwagi:
w czasownikach wtórnie niedokonanych, które utworzono poprzez dodanie przedrostka temat -liczyć przechodzi w -liczać
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/liczy%C4%87

licz

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *ličiti.

Pronunciation
  • IPA(key)/ˈlʲi.t͡ʂɨt͡ɕ/
Verb

liczyć impf (perfective policzyć)

  1. (transitive) to count (to enumerate or determine number)
  2. (transitive) to compute
  3. (reflexive) to count, to matter
Conjugation
Related terms
Derived terms
Further reading
  • liczyć in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/li%C4%8Diti&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/ličiti.

…..

Liczba / LiC”+Ba 

https://pl.wiktionary.org/wiki/liczba

liczba (język polski)

liczby (1.2)
wymowa:
?/iIPA[ˈlʲiʤ̑ba]AS[lʹiǯba], zjawiska fonetyczne: zmięk.• udźw.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) mat. pojęcie będące w najprostszym przypadku abstrakcyjną reprezentacją liczebności zbioru lub poziomu jakiejś wielkości (np. fizycznej); zob. też liczba w Wikipedii
(1.2) zapis liczby (1.1)
(1.3) jęz. gram. w deklinacjikategoria gramatyczna wynikająca z liczności elementówktóre dany wyraz określa
(1.4) grupa o określonej liczebności
(1.5) st.pol. rachunekliczenie[1]
odmiana:
(1.1–5)

przykłady:
(1.1) Dział matematykiktóry zajmuje się podzielnością liczb to teoria liczb.
(1.1) Liczba 235 jest większa od liczby 129.
(1.2) Ta czerwona liczba oznacza stratę na koniec kwartału.
(1.3) Większość polskich rzeczowników ma zarówno liczbę pojedyncząjak i mnogą.
(1.4) Duża liczba ludzi w Afryce to analfabeci.
kolokacje:
(1.1) liczba naturalna • liczba parzysta • liczba nieparzysta • liczba całkowita • liczba pierwsza • liczba złożona • liczba wymierna • liczba niewymierna • liczba rzeczywista • liczba dodatnia • liczba ujemna • liczba zespolona • liczba kardynalna • liczba atomowa • liczba Avogadro • liczba binarna
(1.3) liczba pojedyncza • liczba mnoga • liczba podwójna
synonimy:
(1.1) wielkość
(1.2) numer
wyrazy pokrewne:
rzecz. liczebność żliczydło nliczenie npoliczenie nlicznik mliczebnik mzliczanie nzliczenie nliczman mliczność żnieliczność żodliczanie nodliczenie nniedoliczanie nniedoliczenie npoliczalność żniepoliczalność ż
czas. liczyć ndk.policzyć dk.zliczać ndk.zliczyć dk.odliczać ndk.odliczyć dk.niedoliczać ndk.niedoliczyć dk.
przym. liczbowyliczebnylicznypoliczalnyniepoliczalny
przysł. liczbowoliczebnielicznie
etymologia:
(1.1) < (1.5)
(1.5) pol. licz + -ba[2]
uwagi:
(1.1) Wyraz bywa często używany zamiennie z wyrazem ilość, co czasem uważane jest za błąd, natomiast dopuszczalne jest w użyciu potocznym. Za bardziej poprawne uważa się użycie wyrazu „liczba” tylko w stosunku do rzeczowników policzalnych, w pewnych sytuacjach nie jest to jednak takie jednoznaczne[3][4][5].
tłumaczenia:
źródła:
  1.  Halina Koneczna, Czysło, poczet, liczba, ilość, „Poradnik Językowy” nr 1/1950, s. 13.
  2.  Henryk Gaertner, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Część III, 1. Słowotwórstwo, Książnica – Atlas, Warszawa – Lwów 1934, s. 248.
  3.  publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „plastik – plastyk, ilość – liczba” w: Poradnia językowa PWN.
  4.  publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „ilość czy liczba?” w: Poradnia językowa PWN.
  5.  publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „ilość i liczba” w: Poradnia językowa PWN.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/liczba#Polish

liczba

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *ličьba.

Pronunciation
Noun

liczba f

  1. number (abstract entity)
  2. (grammar) number
Declension
Derived terms
Related terms
Further reading
  • liczba in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/li%C4%8D%D1%8Cba&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/ličьba.

…..

Liczebnik / LiC”e+B+NiK 

https://pl.wiktionary.org/wiki/liczebnik

liczebnik (język polski)

wymowa:
IPA[lʲiˈʧ̑ɛbʲɲik]AS[lʹičebʹńik], zjawiska fonetyczne: zmięk. ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) gram. nazwa liczby
(1.2) daw. techn. przyrząd do mierzenia obrotów maszyny[1]

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) daw. tenkto liczyrachmistrz[1][2]
odmiana:
(1.1)

(2.1)

przykłady:
(1.1) Znajomość liczebników jest podstawą nauki każdego języka obcego.
hiperonimy:
(1.1) część mowy
(1.2) miernik
hiponimy:
(1.1) liczebnik głównyliczebnik porządkowyliczebnik zbiorowy
wyrazy pokrewne:
rzecz. liczba żlicznik mrzliczebność ż
przym. liczebnikowyliczny
czas. policzyć
etymologia:
pol. liczba
uwagi:
liczebniki odpowiadają na pytania: ilektóry
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Skocz do:1,0 1,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło Liczebnik w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. II, Warszawa 1900–1927, s. 737.
  2.  publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło liczebnik w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.

UWAGA!

https://pl.wiktionary.org/wiki/skaitvardis#lt

https://en.wiktionary.org/wiki/skaitvardis

https://en.wiktionary.org/wiki/skai%C4%8Dius#Lithuanian

https://pl.wiktionary.org/wiki/skait%C4%BCa_v%C4%81rds

https://en.wiktionary.org/wiki/skait%C4%BCa_v%C4%81rds

skaitļa vārds

(…) Literally “number word,” calque of German Zahlwort coined by Juris Neikens in 1850 as skaitļa vārdiņš; later changed by Andrejs Stērste to skaitļa vārds, which became the standard form.[1] (…)

Ile podobnych zapożyczeń i wtrętów z j. germańskich istnieje obecnie w rzekomo prastarych j. bałtyckich, hm?!!


…..

https://en.wiktionary.org/wiki/liczebnik#Polish

liczebnik

Polish

Etymology

From liczba +‎ -nikCalque of Latin numerāle.

Pronunciation
  • IPA(key)/lʲiˈt͡ʂɛb.ɲik/
Noun

liczebnik m inan

  1. (grammar) numeral (part of speech)
Declension
Derived terms
Related terms
Further reading

…..

Liczydło / LiC”y+DL”o

https://pl.wiktionary.org/wiki/liczyd%C5%82o

liczydło (język polski)

liczydło (1.1)

wskazówka liczydła (1.2)
wymowa:
IPA[lʲiˈʧ̑ɨdwɔ]AS[lʹičydu̯o], zjawiska fonetyczne: zmięk. ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) mat. przyrząd w postaci ramy z pręcikamina których umieszczone  ruchome koralikiwspomagający wykonywanie  prostych obliczeńzob. też liczydło w Wikipedii
(1.2) techn. mot. mechanizm wskazujący licznika
odmiana:
(1.1–2)

przykłady:
(1.1) W pierwszej klasie posługiwaliśmy się liczydłem.
składnia:
(1.1) zwykle używa się w lm
wyrazy pokrewne:
rzecz. liczba żliczenie nliczman m

zdrobn. liczydełko
przym. liczydłowyliczny
czas. policzyćliczyć ndk.
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/liczyd%C5%82o#Polish

liczydło

Polish

Polish Wikipedia has an article on: liczydło

Etymology

From Proto-Slavic *ličьdlo.

Pronunciation
  • IPA(key)/lʲiˈt͡ʂɨ.dwɔ/
Noun

liczydło n (diminutive liczydełko)

  1. abacus (device for performing arithmetical calculations)
  2. twistedstalk, any plant of the genus Streptopus
Declension
Further reading
  • liczydło in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • liczydło in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/li%C4%8D%D1%8Cdlo&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/ličьdlo.

…..

Liczny / LiC”+Ny

https://pl.wiktionary.org/wiki/liczny

liczny (język polski)

wymowa:
IPA[ˈlʲiʧ̑nɨ]AS[lʹičny], zjawiska fonetyczne: zmięk. ?/i
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) (o rzeczownikach zbiorowych) składający się z wielu jednostek
(1.2) (tylko w lm.) występujący w dużej liczbie
odmiana:
(1.1)

przykłady:
(1.1) Do miasta zbliżała się liczna armia.
(1.2) Liczni żołnierze gromadzili się przy ogniskach.
synonimy:
(1.1–2) książk. mnogirozliczny
wyrazy pokrewne:
rzecz. licznik mliczenie nprzeliczenie nliczba żliczebnik mliczarka żliczebność żliczność żliczydło nliczydełko nzliczarka żprzelicznik mwyliczanka żwyliczenie n
czas. liczyćpoliczyćzliczaćzliczyćprzeliczaćprzeliczyćwyliczaćwyliczyćliczbować
przym. liczebnyliczbowypoliczalnyprzeliczalnyliczebnikowylicznikowyliczydłowyprzelicznikowyrozliczny
przysł. liczbowoliczebnieliczebnikowolicznie
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/liczny#Polish

liczny

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *ličьnъ.

Pronunciation
  • IPA(key)/ˈlʲit͡ʂ.nɨ/
Adjective

liczny (comparative liczniejszysuperlative najliczniejszyadverb licznie)

  1. numerous
Declension
Further reading
  • liczny in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/li%C4%8D%D1%8Cn%D1%8A&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/ličьnъ.

…..

https://pl.wikipedia.org/wiki/Liczyrzepa

Liczyrzepa (Duch GórKarkonoszRzepiórRzepoliczniemRübezahlczes. KrakonošKrkonoš) – postać fantastyczna, bohater licznych legend związany z obszarem Karkonoszy. (…)

…..

cdn…

11 uwag do wpisu “293 Końcówka Proto-Slavic *-liko, lico, *līcè, oblicze, obliczać, obliczyć, policzyć, policzek, žandas, liczyć, liczba, liczebnik, liczydło, liczny, Liczyrzepa i inne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 02

  1. Pingback: 294 Końcówki Proto-Slavic *-nьcь, *-nikъ, *-ьnica, *-ьnikъ, -ница, -ник, помазанник, pomazaniec, избранник, wybraniec, wybranek, wybranka, избранница, *bedrьnьcь, *bedrьnikъ, *bedrьnica, biedrzeniec, bolni

Skomentuj

Wprowadź swoje dane lub kliknij jedną z tych ikon, aby się zalogować:

Logo WordPress.com

Komentujesz korzystając z konta WordPress.com. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Facebooku

Komentujesz korzystając z konta Facebook. Wyloguj /  Zmień )

Połączenie z %s

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.