119 Ja”/oND+aR lub Ja”/oN+Dar J/Z”a”/oNDzi, czyli Je”D+RNe Ja”/oND+Ra JiNDRy, czyli PRa-SL”oW+iaN’+SKie+Go Je”/eND+RuSia 07

Dar / DaR Trzeba / TR”eBa Dać / DaC’

Oto kolejna część tego samego wpisu dotyczącego wywiedzenia znaczenia źródłosłowu Pra-Słowiańskiego słowa Jantar / Ja”/oN+DaR. Jak to zwykle bywa, kiedy tylko poskrobie się jakiś Pra-Słowiański rdzeń, czy słowo na nim oparte, to od razu zapada się po szyję, czy jeszcze głębiej w studnię bez dna, czyli z taką niezmierzoną otchłań zagadnień i znaczeń.

Nie inaczej jest z ilością słów związanych z Dawaniem / DaW+aNieM, czyli Darowaniem / DaR+oWaNieM. W j. polskim jest ich „dziwnie” baaardzo baaardzo dużo, „dziwnie” wielokrotnie więcej, niż w jakimkolwiek innym z porównywanych tu języków, patrz np. j. angielski, czy inne tzw. germańskie, itd. Piję tu do tego, co wg Mię jest naukową podstawą słowiańskiego językoznawstwa.

Zamiast jakoś tam sobie odtfaszać zapis, tego jak ktoś niby rzekomo gdzieś tam kiedyś mówił,.. ja porównuję już istniejące dane,.. a do tego dochodzi także statystyka. Wystarczy bowiem policzyć rdzenie  i słowa na nich zbudowane, aby jasno i wyraźnie wykazać, że PIE=PS (Proto-Slavic / Pra-Słowiański).

Tylko tego z oczywistych względów dla wielu nie jest ani wygodnie, ani poprawnie politycznie dostrzegać… No cóż allo-allo przeciw-logiczne i przeciw-słowiańskie ślepaki, kij wam w oczi i wasz bul… 🙂

Zwracam uwagę, na powiązanie Dawania i Dążenia, patrz Podążać / Po+Da”/oNZ”/R”+aC’, Udać / o”+DaC‚, Drug / DRo”G, Droga / DRoGa, Drogo / DRoGo, itp.

Zwracam także uwagę, że postać słowo Datek / DaT+eK zgodnie z ofitzjalną logiką powinno brzmieć jak Dać / DaC’, czyli Daciek / DaC’+(i)eK… Piję tu do tzw. palatalizacji słowiańskich, co to niby zaszły gdzieś jakoś w średniowieczu, tyle że jakoś nie zawsze, patrz np. Ciec / CieC, Ciecz / CieC” i Ciek / CieK,.. itp.

O i znów materiał na 2 kolejne wpisy sam trafił się… Kurcze tego normalnie nie daje się skończyć!!! 🙂

Zwracam też uwagę, że Dać / DaC’, Dąć / Da”/oNC’, Doć / DoC’, Doić / DoiC’, czy Duch / Do”H, itp, to jeden i ten sam rdzeń… D+… i będzie o tym w następnych wpisach…

Wygląda na to, że tradycja darowania, dawania, itp, jest baaardzo, baaardzo stara i pierwotna. Zachowała się ona nie tylko w naszym wspaniałym wysokoenergetycznym języku, ale także w naszych prastarych słowiańskich obyczajach, sposobie widzenia rzeczywistości, myślenia, odczuwania, itp.

Wyraźnie różni to Nas Słowian, (wg Mię potomków Łowców z Północy i Wyznawców Tradycji Północy, Tradycji Pra-Słowiańskiej),.. od wyznawców jej zniekształconej i zdeformowanej pokracznej postaci, czyli tzw. tradycji pustynnej, patrz wszystko w dół od tzw. Zaratusztry, itp.

Różnica polega na tym, że My Słowianie Dajemy, zgodnie z Prastarą Tradycja Naszych Pra-Słowiańskich Przodków,.. a oni TYLKO BIORĄ,.. zgodnie z ich niewolniczą tradycją, jej niewolniczą logika i przykazaniami, jak np.  „czyńcie sobie ziemię poddaną„, itp…

UWAGA! Jeśli ktoś uważa, że jest inaczej niż twierdzę, to przypominam, że to na nim ciąży udowodnienie, że gdzieś mylę się… Samo nadymanie się nie wystarcza…

I znów słów powiązanych z pojęciem Dać / DaC’, (tzw. postać dokonana / pojedyncza / jednorazowa), czy też z Dawać / DaWaC’, (postać tzw. niedokonana / podwójna / wielokrotna) jest tyle, że muszę także i ten wpis podzielić na dwa lub trzy kolejne…

Dać / DaC’ – Postać dokonana / pojedyncza / jednorazowa

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/S%C5%82ownik_etymologiczny_j%C4%99zyka_polskiego/da%C4%87

Słownik etymologiczny języka polskiego/dać

dać, dam z *dadm, dadzą (zdwojone, jak grec. didōmi, ind. dadāti, lit. duodu); imiesłowy: dany  (dań, dannik, ‘płacący haracz’) i *daty (datek, dodatek; podatek, daca na Pomorzu, wydatek, zadatek, przydatek; dodatni, przydatny, wydatny obok wydajny); częstotliwe dawać, dawam i  dajać, daję (dziś: dawać, daję, w biblji zawsze dawam); w licznych złożeniach nieraz o cale odmiennych znaczeniach: przedaj, sprzedaj, sprzedajny  (niegdyś wyłącznie niemal używane, dziś zastąpione przez sprzedaż, urobioną wedle rzeczowników na -ż, jak  kradzież), jako termin pierwotnego handlu wymiennego; wydać (za mąż, jak greck, ekdidōmi; »panna na wydaniu«, por. czes. oddawki, ‘ślub’); dziś, jak w niem., o ‘wydawaniu książek’, wydawca, wydawnictwo; udać się, udały, jak rus. udałoj, ‘dzielny’, Walcerz Udały w powieści 14. w. (nie »Walgierz Wdały«, jak mylnie odczytywano); nadawać, nadawca; oddawać, oddawca; »zdawać się na sąd czyjś«, zdaje  (wydaje) mi  się; zdanie, zdaniowy, dawca, dawka, przedawczyk;  poddany,  poddaństwo;  zadawać (w kartach), zadanie, por. niem. Aufgabe. Pierwotny rozkaźnik od zdwojonego pnia brzmiał dadz (później daj); ocalał w imieniu Daćbog  (zamiast Dadzbog), od głównego bóstwa Słowian, słońca, na ludzi przenoszonem. P. dar. — Z języków pokrewnych:  dawać — łotew. dawāt, lit. dawiau, ‘dałem’, dowana, ‘dar’; przedaj — prus. dāja, ‘dar’; dany — łac. donum, ‘dar’ (stąd donacja, pardon); *daty — lit. duotas, duotina, ‘co ją wydają’, niby ‘datna, zdatna’, prus. dāts, łac. datus (stąd datum, data, datować), grec. dotos, dosis  (stąd  doza, dozys), awest. dāiti-, ‘dar’. Wyliczanie odpowiedników słowiańskich zbędne; wszędzie się powtarzają, np.  dawati, dawam, cerk. dajati (razdajati), dają (dajati dziś zaginęło niemal ogólnie); rusk.  prodaża  (z *prodadja) inne niż nasza przedaż.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/da%C4%87

dać (język polski)

żołnierz dał (1.1) coścywilom

wymowa:
IPA: [daʨ̑], AS: [dać] wymowa ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk.dawać)

(1.1) wręczyć, ofiarować coś (także przenośnie) komuś
(1.2) pozwolić, umożliwić coś

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk.dawać)

(2.1) pot.o kobiecie:umożliwić odbycie z sobą stosunku seksualnego, por. dać dupy

czasownik zwrotny dokonany dać się (ndk.dawać się)

(3.1) umożliwić komuś pokonanie się lub oszukanie
(3.2) być możliwym do wykonania
odmiana:
koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1.os. 2.os. 3.os. 1.os. 2.os. 3.os.
bezokolicznik dać
czas przyszły prosty dam dasz da damy dacie dadzą
czas przeszły m dałem dałeś dał daliśmy daliście dali
f dałam dałaś dała dałyśmy dałyście dały
n dałom dałoś dało
tryb rozkazujący niech dam daj niech da dajmy dajcie niech dadzą
przykłady:
(1.1) Tata dał mi na urodziny kolejkę elektryczną.
(1.2) Poszedłem do urzędu, ale nie dali mi nic powiedzieć, tylko od razu wysłali do innego biura.
(2.1) Wszyscy we wsi wiedzą, że Czesia chętnie da każdemu.
(3.1) Było ciężko, ale nie daliśmy się.
(3.2) Zobaczę, co się da z tym zrobić.
składnia:
(1.1–2) dać + B. + C. • nie dać + D. + C.
(2.1) dać + C.
kolokacje:
(1.1) dać prezent / kwiaty / długopis / samochód / posadę komuś • dać córkę za żonę komuś
(1.2) dać komuś coś zrobić
synonimy:
(1.1) wręczyć, darować, użyczyć, przekazać, obdarować
(1.2) pozwolić, zezwolić, umożliwić
(2.1) puścić się
antonimy:
(1.1) oddać, zabrać
wyrazy pokrewne:
rzecz. podanie n, danie n, dawanie n, dawca m, dawczyni f, wydawka f, podawanie n, rozdanie n
czas. dawać, zdawać, dodać dk., dodawać ndk., oddaćdk., oddawać ndk., podać dk., podawać ndk.
przym. podawczy
związki frazeologiczne:
ciemno, choć w pysk daj • dać arbuza • dać ciała • dać dyla • wulg.dać dupy • dać drapaka • dać szkołę • dać kosza / dać czarną polewkę • dać plamę • dać po garach • dać po hamulcach • dać spokój / dać sobie spokój • dać sobie siana / dać se siana • dać w łapę • dać wolną rękę • dać wyraz czemuś • dać znać • osiołkowi w żłoby dano • pies nie weźmie, jak suka nie da
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/da%C4%87

dać

Polish

Etymology

From Proto-Slavic*dati, from Proto-Balto-Slavic*dōˀtei, from Proto-Indo-European*dédeh₃ti (“to be giving”), from *deh₃- (“to give”). Cognates include Lithuanian dúoti, Latin dō (“I give”), Ancient Greek δίδωμι (dídōmi, “I give, I grant”), Avestan (daδāiti), Sanskrit ददाति (dádāti)  and Persian دادن‎ (dâdan, “to give”).

UWAGA! Powyższe słowa będą omówione dokładnie w następnych częściach tego wpisu, poświęconych wywodzeniu znaczenia różnych słów Od-Pra-Słowiańskich!. 

Wiki w j. polskim nie daje żadnych wywiedzeń, do postaci tzw. Pra-Słowiańskich, czy tzw. PIE, a w wersji anglojęzycznej nie łączy znaczeń słów Dar / DaR, Darować / DaR+oWaC’, Podarować / Po+DaR+oWaC’, itp., z Dać / DaC’, Dodać / Do+DaC’, Dawać / DaWaC’, Dodawać / Do+DaWaC’, itp!

Myślicie, że uny som takie niemondre, czy raczy robiom, to co robiom celowo…? Tak se pytam…

A tak przy okazji, ktoś gdzieś widział niby te rzekome dowody na tzw. słowiańską palatalizację, czyli zmiękczenie rzekomo pierwotnego dźwięku zapisywanego znakiem T, który rzekomo w średniowieczu jakoś przeszedł w dżwięk zapisywany znakiem C?

Dlaczego, np. w j. polskim ciągle istnieją obie postacie tego rdzenia, patrz DC / Dać / DaC’ i DT / Datek / DaT+eK,.. a nie ma Daćka / DaC’+C/S/Z/Ja,.. hm? 

Pronunciation

Verb

daćpf (imperfective dawać)

  1. (transitive) to give
    Dałeś dzieciom obiad?

    Did you give lunch to the children?
  2. to let; to allow; to permit
    Daj mi posłuchać.

    Let me listen.
  3. (intransitive, vulgar) to put out; to consent to sex (used mainly of women)
    Jak było u niego? Dałaś mu?

    How was it at his place? Did you put out?

Conjugation

Conjugation of daćpf
singular plural
person m f n m pers m anim, m inan, n, f
infinitive dać
future tense 1st dam damy
2nd dasz dacie
3rd da dadzą
past tense 1st dałem dałam daliśmy dałyśmy
2nd dałeś dałaś daliście dałyście
3rd dał dała dało dali dały
conditional 1st dałbym dałabym dalibyśmy dałybyśmy
2nd dałbyś dałabyś dalibyście dałybyście
3rd dałby dałaby dałoby daliby dałyby
imperative 1st niech dam dajmy
2nd daj dajcie
3rd niech da niech dadzą
passive adjectival participle dany dana dane dani dane
anterior adverbial participle dawszy
impersonal past dano
verbal noun danie

Derived terms

verbs derived from dać

Related terms

Further reading

  • dać in Polish dictionaries at PWN

UWAGA! Proszę porównać ilość słów pokrewnych ciągle używanych np. w j. polskim / lechickim / zachodniosłowiańskim w zestawieniu z ilością podobnych słów odnajdywanych np. w tzw. j. łacińskim, tzw. grece, czy sanskrycie, j. irańskich, czy innych, jak tzw. języki germańskie…

…..

https://pl.wikipedia.org/wiki/Da%C5%BCb%C3%B3g

M. Priesniakow. Dażbóg. 1998

Dażbóg, Dadźbóg, Dabóg – bóstwo Słowian wschodnich. Często określany jako syn Swaroga. Według części badaczy Swarożyc i Dadźbóg to jeden i ten sam bóg, a różnica miała wynikać z regionalnych różnic kultu. Nie brak też opinii utożsamiających Dadźboga z samym Swarogiem, gdyż w źródłach ruskich Dadźbóg często utożsamiany jest ze słońcem, zaś w Powieści minionych lat w katalogu bóstw czczonych przez Włodzimierza Wielkiego widnieje Dadźbóg, a nie Swaróg. Według Słowa o wyprawie Igora książęta ruscy uważali się za „wnuków Dażboga”.

Dadźboga uważa się za bóstwo dostatku, na podstawie teonimu wywodzonego od dati-, „dać”. Drugi człon teonimu, bog, może tutaj odnosić się nie do słowa „bóg”, ale do bogactwa.

W późniejszym folklorze serbskim występuje będący prawdopodobnie reminiscencją ruskiego bóstwa Dabóg, władca ziemi i bóg zła[1].

Według hipotezy R. Jakobsona przekształceniem Dażboga było wzmiankowane przez Helmolda połabskie bóstwo Podaga.

Etymologia

Od prasłowiańskiego Dad’ьbogъ (Dad’ьboga), południowosłowiańskie Dabogъ (Daboga).

Wprowadzenie chrześcijaństwa zdegradowało pierwotną nazwę bóstwa i stąd serbochorwackie (z mitologii ludowej) Dȃbōg (Dȃbog), też Dȃjbog i Dȃjbōg oraz hipotetyczne Daba, Dabo, rzadko  Dàžbog „zły duch panujący nad ziemią, szatan (silan kao Gospod Bog na nebesima); bóstwo np. wilków, drobnego bydła, duch opiekuńczy kopalni”.

Nazwa osobowa Dadzbog notowana od XIII wieku (według Brücknera do XVII w.), nazwa miejscowa: Daćbogi istnieje do dzisiaj, w XVI wieku Dzadźbogi na Białostocczyźnie.  Staropolskie  (XV wiek) patronimicum: Dabogowięta i staroukraińskie (z XIV wieku) Дажбоговичъ.

Morfologia oraz semantyka przemawia za pierwotną formą Da-bogъ, gdzie człon pierwszy to część czasownika dati, człon drugi to bogъ „bogactwo, szczęście, dola„. Pierwotnym znaczeniem byłoby więc „dający szczęście, dolę, bogactwo, divitias dans, deus dator”[2].

Dażbóg w źródłach

Wspomnienie o Dażbogu zachowało się w glosach do słowiańskiego przekładu kroniki Jana Malali z X lub XI wieku. Pod koniec księgi pierwszej opowiada tam tłumacz, jak po potopie i rozproszeniu ludów panował w Egipcie najpierw Mestrom , po nim Jeremija (Hermes) następnie Feosta (Hefajstos), którego Egipcjanie nazywali bogiem, a następnie w początku księgi drugiej tłumacz interpolował nazwy: Dażbóg i Swaróg prawdopodobnie, by przybliżyć znaczenie słowiańskiemu czytelnikowi:

Tekst s-c-s (transliteracja):
Po umr-tvii že Feostově, egož i
Svaroga naričit’ [zam. naričut’] i carstvova Egiptjanom-
syn- ego Solnce imenem-, egož- naričjut’
Daž’bog-. Solnce že car’
syn- Svarogov- eže est’ Dažd’bog-
bě muž’ silen…
chotja Svarože otca svoego zakona rassypati.
Jakož- reče Omir- tvorec’ o
nem-, aky Daž’bog- reče obliči Afroditu
bludjašču s- Ariem-.
Po umertviiž- Daž’bož’i, syna Svarogova,
carstvova Egiptjanom…		 Polskie tłumaczenie:
Po śmierci Hefajstosa, którego i
Swarogiem zowią, panował Egipcjanom
syn jego Słońce (Helios), którego nazywają
i Dażbogiem… Słońce zaś car,
syn Swarogów, który jest Dażbóg
był silny mąż…
nie chciał naruszyć zakonu swego ojca Swaroga…
Jakoż powiedział Homer poeta o
nim, że Dażbóg oskarżył Afrodytę
o cudzołóstwo z Aresem…
Po śmierci zaś Dażboga
syna Swarogowego panował
Egipcjanom Sosis[3].

Nazwa Dażboga dwukrotnie występuje w Słowie o wyprawie Igora podczas reminiscencji. Jeden z fragmentów brzmi następująco:

Tekst staroruski

Были вечи Трояни, минула лета Ярославля;
были полци Олговы, Ольга Святославличя.
Той бо Олег мечем крамолу коваше и стрелы по земли сеяше;
ступает в злат стремень в граде Тьмуторокане,
– той же звон слыша давный великый Ярославль сын Всеволод,
а Владимир по вся утра уши закладаше в Чернигове.
Бориса же Вячеславлича слава на суд приведе
и на ковыле зелену паполому постла
за обиду Олгову, – -храбра и млада князя.
С тоя же Каялы Святополкь полелея отца своего
междю угорьскими иноходьцы ко святей Софии к Киеву.
Тогда при Олзе Гориславличи сеяшется и растяшеть усобицами,
погибашеть жизнь Даждьбожа внука,
в княжих крамолах веци человекомь скратишась.
Тогда по Руской земли ретко ратаеве кикахуть,
но часто врани граяхуть, трупиа себе деляче,
а галици свою речь гозоряхуть, хотять полетети на уедие.
То было в ты рати и в ты полкы, а сицеи рати не слышано.

 Przekład rosyjski

Были века Трояновы, прошли лета Ярославовы;
были походы Олеговы, Олега Святославича
Тот ведь Олег мечом крамолу ковал и стрелы по земле сеял;
ступит в золотое стремя в городе Тмутаракани
– звон тот слышит старый великий Ярославов сын Всеволод,
а Владимир каждое утро уши себе закладывает в Чернигове.
Бориса же Вячеславича похвальба на суд привела
и на ковыль-траве покров смертный зеленый постлала
за обиду Олегову – храброго и юного князя.
С той же Каялы Святополк прилелеял отца своего
между угорскими иноходцами ко святой Софии к Киеву.
Тогда при Олеге Гориславиче засевалась и росла усобицами,
погибала отчина Даждьбожьего внука
в крамолах княжих век человечий сокращался.
Тогда по Русской земле редко пахари покрикивали,
но часто вороны граяли, трупы себе деля,
а галки свою речь говорили, лететь собираясь на поживу.
То было в те рати и в те походы, а такой рати не слыхано.[4]

 Przekład polski Juliana Tuwima

Były boje trojańskie, minęły dni Jarosława
Były wojny Olega, Olega Swiatosławica.
Kuł on mieczem niezgodę, strzały po ziemi rozsiewał.
W złote strzemię wstępował w tmutorokańskimgrodziszczu
W tenże dźwięk się wsłuchiwał wielki Jarosław przed laty,
Uszy przed nim zatykał Włodzimierz, kniaź w Czernichowie,
Śmiercią chwalbę okupił Borys Wiaczesławowic:
Padł[a], bo skrzywdził Olega, dorodnego wiciądza,
Pościeliła mu sława gzło śmiertelne na łące,
I z tej łąki zielonej na węgierskich rumakach
Wiózł Światopełk rodzica do Świętej Zofii w Kijowie.
Oleg waśnie zasiewał – i zbierał plon, Biadosławic[b]
Bo marnęło, ginęło dobro wnuków Dadźboga[c]
I w książęcych rozterkach wiek się skracał człowieczy.
Rzadko wtedy na Rusi wołali w polu rataje,
Ale kruki żarłoczne często na trupach krakały
Po wroniemu skrzeczały wrony, węszące padlinę.
Tak to ongi bywało, za dawnych bitew i wojen[5].

Zobacz też

Zobacz w Wikiźródłach hasło Dadźbóg w Encyklopedii staropolskiej

Bibliografia

  • Gieysztor A., Mitologia Słowian, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006. ​ISBN 83-235-0234-X​
  • Strzelczyk J., Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Wydawnictwo Rebis, Poznań 2007. ​ISBN 978-83-7301-973-7​

Linki zewnętrzne

Uwagi

  1. Skocz do góry↑ Bitwa na Niżatinej Niwie/Битва на Нежатиной Ниве w 1078
  2. Skocz do góry↑ W oryginale Гориславич/Gorisławic, przydomek Olega od „приносящий горе/przynoszący nieszczęście”, Tuwim zastąpił oryginalną grę słów taką, która byłaby zrozumiała dla polskiego czytelnika.
  3. Skocz do góry↑ W oryginale w liczbie pojedynczej: погибала отчина Даждьбожьего внука/ginęła ojcowizna Dażbożego wnuka. Staroruskie отчина („dobro dziedziczne”), zobacz: Samuel Bogumił Linde, jẹzyka polskiego, Tom I, Warszawa 1807, s. 588

Przypisy

  1. Skocz do góry↑ Александар Лома, Неке српске паралеле источнословенском Вију (tłum. Niektóre serbskie paralele wschodniosłowiańskiego Wija; Gogola/Waju) [w:] „Balcanica” nr XXXII-XXXIII 2001-2002, s.123, (serb.)
  2. Skocz do góry↑ Franciszek Sławski (pod red.), Słownik prasłowiański, Tom II C-D, Warszawa 1976, s. 327
  3. Skocz do góry↑ Henryk Łowmiański, Religia Słowian i jej upadek, Warszawa 1986, s. 92, ​ISBN 83-01-000-33-3​.
  4. Skocz do góry↑ Pełny tekst i przekład na współczesny rosyjski: Слово о полку Игореве, Игоря сына Святославля, внука Ольгова (ros.)
  5. Skocz do góry↑ Julian Tuwim, Tłumaczenia poetyckie, Wrocław 2006, s. 42, ​ISBN 83-0404489-7​.

…..

https://en.wikipedia.org/wiki/Da%C5%BEbog

Dažbog (Proto-Slavic: *dadjьbogъ,[1] Serbo-Croatian: Dabog, Daždbog, Dajbog; Belarusian,  Ukraininan and  Bulgarian: Даждбог, Polish: Dadźbóg, Russian: Даж(д)ьбог), alternatively  Daždźboh (Belarusian: Даждзьбог), Dazhbog, Dajbog, Dazhdbog, or Dadzbóg, was one of the major gods of Slavic mythology, most likely a solar deity and possibly a cultural hero. He is one of several authentic Slavic gods, mentioned by a number of medieval manuscripts, and one of the few Slavic gods for which evidence of worship can be found in all Slavic nations.

Sources

Dažbog (or Dažboh) is mentioned in the Primary Chronicle, a history of early Kievan Rus’ as one of seven gods whose statues Prince Vladimir the Great erected in front of his palace in Kiev in 980, when he came to the throne. The name is also mentioned in the Hypatian Codex, as well as in the medieval Russian epic The Tale of Igor’s Campaign.

Etymology

The Proto-Slavic reconstruction is *dadjьbogъ,[1] and is composed of *dadjь, imperative of the verb *dati „to give„, and the noun *bogъ „god„. The original meaning of Dažbog would thus, according to Dubenskij, Ognovskij and Niderle, be „giving god„, „god-giver, „god-donor„.

Morphologically this word is an old compound, that is particularly interesting because it retains the old meaning of the Proto-Slavic *bogъ „earthly wealth/well-being; fortune„, with a semantic shift to „dispenser of wealth/fortune” and finally „god”.[2] Due to the absence of convincing cognates in other Indo-European languages, Proto-Slavic *bogъ is often considered to be an Iranian borrowing, being related to Indo-Iranian words such as Old Persian  baga and Sanskrit bhaga, or at least being semantically influenced by them; in both Slavic and Indo-Iranian cognate forms mean both „deity” and „wealth, share„.[3] Thus, translated literally, Dažbog  would be „dispenser of fortune„. Similar formations such as Belobog and  Chernobog furthermore prove an existence of Iranian dualism in Proto-Slavic mythology.[2]  (…)

UWAGA!

(…) Due to the absence of convincing cognates in other Indo-European languages, Proto-Slavic *bogъ is often considered to be an Iranian borrowing, being related to Indo-Iranian words such as Old Persian  baga and Sanskrit bhaga, or at least being semantically influenced by them; in both Slavic and Indo-Iranian cognate forms mean both „deity” and „wealth, share„. (…)

A dlaczego niby nie może być dokładnie odwrotnie, bo co,.. bo komuś tak wydaje się, wygląda, jest wygodniej, itp?!!

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/Da%C4%8F%D1%8Cbog%D1%8A

Reconstruction:Proto-Slavic/Daďьbogъ

Proto-Slavic

Etymology

A compound of *daďь, imperative form of *dati (“to give”), and *bogъ (“god”).

Proper noun

*Daďьbogъ m

  1. Dažbog

Declension

*Daďьbogъ (hard o-stem, uncountable)
Singular
Nominative *Daďьbogъ
Accusative *Daďьbogъ
Genitive *Daďьboga
Locative *Daďьbodzě
Dative *Daďьbogu
Instrumental *Daďьbogъmь, *Daďьbogomь*
Vocative *Daďьbože
* -ъmь in North Slavic, -omь in South Slavic.

Descendants

References

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/dati

Reconstruction:Proto-Slavic/dati

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Balto-Slavic *dōˀtei, from Proto-Indo-European *deh₃- (“to give”). Cognate with Lithuanian dúoti, Latin dō (“I give”), Ancient Greek δῶρον  (dôron,  “gift”), δίδωμι (dídōmi, “give”), Sanskrit ददाति (dádāti), Persian دادن‎ (dâdan, “to give”).

Verb

*dati pf (imperfective *davati)

  1. to give

Conjugation

Conjugation of *dati (athematic, reduplicated present)
infinitive *dati
supine *datъ
verbal noun *danьje
participles present past
active *dady *davъ
passive — *danъ
resultative — *dalъ
present imperative
1st singular *damь —
2nd singular *dasi *daďь
3rd singular *dastь, *dastъ *daďь
1st dual *davě *dadivě
2nd dual *dasta *dadita
3rd dual *daste —
1st plural *damъ *dadimъ
2nd plural *daste *dadite
3rd plural *dadętь, *dadętъ —
imperfect aorist
1st singular *daděaxъ *daxъ
2nd singular *daděaše *dastъ, *da
3rd singular *daděaše *dastъ, *da
1st dual *daděaxově *daxově
2nd dual *daděašeta *dasta
3rd dual *daděašete *daste
1st plural *daděaxomъ *daxomъ
2nd plural *daděašete *daste
3rd plural *daděaxǫ *dašę

Derived terms

Related terms

Descendants

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/doda%C4%87

dodać (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈdɔdaʨ̑], AS: [dodać] wymowa ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: dodawać

spójnik[1]

(2.1) mat. plus (spójnik łączący dodawane składniki)
odmiana:
(1.1)

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik dodać
czas przyszły prosty dodam dodasz doda dodamy dodacie dodadzą
czas przeszły m dodałem dodałeś dodał dodaliśmy dodaliście dodali
f dodałam dodałaś dodała dodałyśmy dodałyście dodały
n dodałom dodałoś dodało
tryb rozkazujący niech dodam dodaj niech doda dodajmy dodajcie niech dodadzą
przykłady:
(2.1) Dwa dodać dwa równa się cztery.
synonimy:
(2.1) plus
antonimy:
(2.1) odjąć, minus
wyrazy pokrewne:
czas. dodawać ndk.
rzecz. dodatek mrz, dodanie n
przym. dodatkowy
przysł. dodatkowo
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: dodawać
źródła:
  1. Skocz do góry↑ Analogicznie do spójnika razy: publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „” w: Poradnia Językowa PWN.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/doda%C4%87

dodać

Polish

Pronunciation

Verb

dodać pf (imperfective dodawać)

  1. (transitive) to add (something to something else)
  2. to add (to take the sum)

Conjugation

Conjugation of dodać pf
singular plural
person m f n m pers m anim, m inan, n, f
infinitive dodać
future tense 1st dodam dodamy
2nd dodasz dodacie
3rd doda dodadzą
past tense 1st dodałem dodałam dodaliśmy dodałyśmy
2nd dodałeś dodałaś dodaliście dodałyście
3rd dodał dodała dodało dodali dodały
conditional 1st dodałbym dodałabym dodalibyśmy dodałybyśmy
2nd dodałbyś dodałabyś dodalibyście dodałybyście
3rd dodałby dodałaby dodałoby dodaliby dodałyby
imperative 1st niech dodam dodajmy
2nd dodaj dodajcie
3rd niech doda niech dodadzą
passive adjectival participle dodany dodana dodane dodani dodane
anterior adverbial participle dodawszy
impersonal past dodano
verbal noun dodanie

Further reading

  • dodać in Polish dictionaries at PWN

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/nada%C4%87

nadać (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈnadaʨ̑], AS: [nadać] wymowa ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: nadawać
odmiana:
(1.1) zob. nadawać
wyrazy pokrewne:
rzecz. nadanie n, nadawanie n, nadawca m, nadawczyni f, nadajnik m, nadawnictwo n, nadawacz m
czas. nadawać ndk.
przym. nadawczy
związki frazeologiczne:
diabli nadali
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: nadawać

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/odda%C4%87

oddać (język polski)

wymowa:
wymowa ?/i, IPA: [ˈɔdːaʨ̑], AS: [o•dać], zjawiska fonetyczne: gemin.
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. oddawać)

(1.1) dać coś komuś z powrotem, zwrócić właścicielowi
(1.2) odzwierciedlić, przedstawić coś w odpowiedni sposób
(1.3) przekazać, dostarczyć coś komuś
(1.4) umieścić coś lub kogoś w jakimś miejscu

czasownik zwrotny oddać się

(2.1) zaangażować się w coś, zrobić coś z pełnym zaangażowaniem
(2.2) podporządkować się komuś
(2.3) przen. o kobiecie odbyć stosunek seksualny z kimś
odmiana:
(1.1–4) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik oddać
czas przyszły prosty oddam oddasz odda oddamy oddacie oddadzą
czas przeszły m oddałem oddałeś oddał oddaliśmy oddaliście oddali
f oddałam oddałaś oddała oddałyśmy oddałyście oddały
n oddałom oddałoś oddało
tryb rozkazujący niech oddam oddaj niech odda oddajmy oddajcie niech oddadzą
(2.1–3) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik oddać się
czas przyszły prosty oddam się oddasz się odda się oddamy się oddacie się oddadzą się
czas przeszły m oddałem się oddałeś się oddał się oddaliśmy się oddaliście się oddali się
f oddałam się oddałaś się oddała się oddałyśmy się oddałyście się oddały się
n oddałom się oddałoś się oddało się
tryb rozkazujący niech się oddam oddaj się niech się odda oddajmy się oddajcie się niech się oddadzą
przykłady:
(1.1) Wczoraj prosiłem cię, żebyś oddał mi książkę.
synonimy:
(1.1) zwrócić
wyrazy pokrewne:
rzecz. oddawca m, oddawczyni f, oddawiny nmos, oddawanie n, oddanie n
czas. oddawać ndk.
przym. oddany
związki frazeologiczne:
oddać duszę Bogu • oddać honory
tłumaczenia:
dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: oddawać

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/odda%C4%87

oddać

Polish

Etymology

od- +‎ dać

Pronunciation

Verb

oddać pf (imperfective oddawać)

  1. give back
  2. donate
  3. pay back
  4. convey
    Jej słowa doskonale oddały jej stan umysłu.

    Her words perfectly conveyed her state of mind.

Conjugation

Conjugation of oddać pf
singular plural
person m f n m pers m anim, m inan, n, f
infinitive oddać
future tense 1st oddam oddamy
2nd oddasz oddacie
3rd odda oddadzą
past tense 1st oddałem oddałam oddaliśmy oddałyśmy
2nd oddałeś oddałaś oddaliście oddałyście
3rd oddał oddała oddało oddali oddały
conditional 1st oddałbym oddałabym oddalibyśmy oddałybyśmy
2nd oddałbyś oddałabyś oddalibyście oddałybyście
3rd oddałby oddałaby oddałoby oddaliby oddałyby
imperative 1st niech oddam oddajmy
2nd oddaj oddajcie
3rd niech odda niech oddadzą
passive adjectival participle oddany oddana oddane oddani oddane
anterior adverbial participle oddawszy
impersonal past oddano
verbal noun oddanie

Further reading

  • oddać in Polish dictionaries at PWN

…..

UWAGA! Padać / PaD+aC’, Napadać / Na+PaD+aC’, Odpadać / oD+PaD+aC’, Upadać / o”+PaD+aC’, Rozpadać / RoZ+PaD+aC’, Zapadać / Za+PaD+aC’, itp, bo Padł / Pa+DL”, Padół / Pa+Do”L”, itp, patrz: 

https://pl.wiktionary.org/wiki/pada%C4%87

https://en.wiktionary.org/wiki/pada%C4%87

padać

Polish

Etymology

paść +‎ -adać

Pronunciation

Verb

padać impf (perfective paść)

  1. to fall (move downwards under the effect of gravity)
  2. to fall, to be defeated
  3. to rain
    Dziś będzie padało.

    It will rain today.
  4. to be mentioned, to be brought up, to be asked
  5. (chiefly of animals) to die
  6. (hyperbolic, informal) to be very tired
  7. (colloquial) to break (stop fuctionning)

Conjugation

Conjugation of padać impf
singular plural
person m f n m pers m anim, m inan, f, n
infinitive padać
present tense 1st padam padamy
2nd padasz padacie
3rd pada padają
past tense 1st padałem padałam padaliśmy padałyśmy
2nd padałeś padałaś padaliście padałyście
3rd padał padała padało padali padały
future tense 1st będę padał1 będę padała1 będziemy padali1 będziemy padały1
2nd będziesz padał1 będziesz padała1 będziecie padali1 będziecie padały1
3rd będzie padał1 będzie padała1 będzie padało1 będą padali1 będą padały1
conditional 1st padałbym padałabym padalibyśmy padałybyśmy
2nd padałbyś padałabyś padalibyście padałybyście
3rd padałby padałaby padałoby padaliby padałyby
imperative 1st — padajmy
2nd padaj padajcie
3rd niech pada niech padają
active adjectival participle padający padająca padające padający padające
contemporary adverbial participle padając
impersonal past padano
verbal noun padanie
1 or: będę padać, będziesz padać etc.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/poda%C4%87

podać (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈpɔdaʨ̑], AS: [podać]
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. podawać)

(1.1) przekazać coś komuś do rąk
(1.2) przekazać informacje
(1.3) kulin. postawić jedzenie na stole
(1.4) sport. przekazać piłkę innemu graczowi

czasownik zwrotny dokonany podać się (ndk. podawać się)

(2.1) przedstawić się jako ktoś
(2.2) gw. gór.[1] reg. częst. przejąć czyjeś cechy, być do kogoś podobnym, wdać się w kogoś
odmiana:
(1–2) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik podać
czas przyszły prosty podam podasz poda podamy podacie podadzą
czas przeszły m podałem podałeś podał podaliśmy podaliście podali
f podałam podałaś podała podałyśmy podałyście podały
n podałom podałoś podało
tryb rozkazujący niech podam podaj niech poda podajmy podajcie niech podadzą
przykłady:
(1.1) Czy możesz podać mi młotek?
(1.2) Radio podało wyniki totolotka.
(1.3) Za chwilę podamy do stołu.
(1.4) Zawodnik podał piłkę do kolegi po drugiej stronie boiska, po czym ten strzelił bramkę.
(2.1) Ten człowiek podał się za dziennikarza i wypytywał się o ciebie.
(2.2) On podał się do ojca.
składnia:
(1) podać + B. (coś) • podać + C. (komuś)
(2.1) podać za + B.
(2.2) podać do + D.[1]
synonimy:
(1.1) przekazać, wręczyć, dać
(1.2) przekazać, oznajmić
(1.3) zaserwować
(2.2) wdać się
wyrazy pokrewne:
forma niedokonana podawać
rzecz. podanie, podawanie
czas. dać dk., dawać ndk.
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Skocz do:1,0 1,1 Hasło podać w: Jan Karłowicz, Słownik gwar polskich, t. IV, s. 164, Kraków, Akademia Umiejętności, 1900.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/poda%C4%87

podać

Polish

Etymology

po- +‎ dać

Pronunciation

Verb

podać pf (imperfective podawać)

  1. (transitive) to pass, to hand
  2. (transitive, soccer, basketball) to pass
  3. (transitive) to serve (bring food to be eaten)
  4. (transitive, tennis, volleyball) to serve
  5. (transitive) to give, to tell (address, conditions, example etc.)

Conjugation

Conjugation of podać pf
singular plural
person m f n m pers m anim, m inan, n, f
infinitive podać
future tense 1st podam podamy
2nd podasz podacie
3rd poda podadzą
past tense 1st podałem podałam podaliśmy podałyśmy
2nd podałeś podałaś podaliście podałyście
3rd podał podała podało podali podały
conditional 1st podałbym podałabym podalibyśmy podałybyśmy
2nd podałbyś podałabyś podalibyście podałybyście
3rd podałby podałaby podałoby podaliby podałyby
imperative 1st niech podam podajmy
2nd podaj podajcie
3rd niech poda niech podadzą
passive adjectival participle podany podana podane podani podane
anterior adverbial participle podawszy
impersonal past podano
verbal noun podanie

Synonyms

Further reading

  • podać in Polish dictionaries at PWN

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/poddanie#pl

poddanie (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od: poddać
odmiana:
(1.1) blm,

przypadek liczba pojedyncza
mianownik poddanie
dopełniacz poddania
celownik poddaniu
biernik poddanie
narzędnik poddaniem
miejscownik poddaniu
wołacz poddanie
antonimy:
(1.1) niepoddanie
wyrazy pokrewne:
czas. poddać, poddawać
rzecz. poddawanie n, poddany m

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/poddany#pl

poddany (język polski)

znaczenia:

czasownik, forma fleksyjna

(1.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od czasownika: poddać

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(2.1) osoba urodzona lub osiadła na terenie należącym do władcy
(2.2) daw. chłop pańszczyźniany
odmiana:
(2.1–2)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik poddany poddani
dopełniacz poddanego poddanych
celownik poddanemu poddanym
biernik poddanego poddanych
narzędnik poddanym poddanymi
miejscownik poddanym poddanych
wołacz poddany poddani
przykłady:
(1.1) Konsekwencją tego, kto ma być poddany badaniom przesiewowym, jest właściwa procedura, testy i pytania.[1]
synonimy:
(2.1) pejzan, podwładny
antonimy:
(2.1) monarcha, władca, król
wyrazy pokrewne:
rzecz. poddanie n, poddawanie n

forma żeńska poddana f
czas. poddać dk., poddawać ndk.
związki frazeologiczne:
gdy króla skóra świerzbi, to poddani się drapią
tłumaczenia:
źródła:
  1. Skocz do góry↑ Klemens Budzowski, Bezpieczeństwo. Teoria i praktyka 2013/1, str. 23.

…..

https://sjp.pl/podda%C4%87

poddać

1. uznać kogoś lub coś za pokonanego; oddać pod czyjeś panowanie; podporządkować komuś;
2. podpowiedzieć, podsunąć;
3. zrealizować na czymś jakiś proces (np.: obróbki, uszlachetniania, oceny); wykonać na kimś lub na czymś jakieś działanie (np.: zabieg, kurację itp.)

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/podda%C4%87

poddać (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈpɔdːaʨ̑], AS: [po•dać], zjawiska fonetyczne: gemin. wymowa ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. poddawać)

(1.1) uznać kogoś lub coś za pokonanego
(1.2) podpowiedzieć, zaproponować, podsunąć
(1.3) zrealizować na czymś jakiś proces

czasownik zwrotny dokonany poddać się (ndk. poddawać się)

(2.1) uznać swoją porażkę wobec drugiej strony
(2.2) podporządkować się czemuś, pozwolić dokonać coś na sobie
odmiana:
koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik poddać
czas przyszły prosty poddam poddasz podda poddamy poddacie poddadzą
czas przeszły m poddałem poddałeś poddał poddaliśmy poddaliście poddali
f poddałam poddałaś poddała poddałyśmy poddałyście poddały
n poddałom poddałoś poddało
tryb rozkazujący niech poddam poddaj niech podda poddajmy poddajcie niech poddadzą
składnia:
(1.1–3) poddać + B. + C.
(2.1–2) poddać się + C.
kolokacje:
(1.3) poddać obróbce, poddać krytyce
(2.2) poddać się badaniom / operacji
synonimy:
(2.1) skapitulować, dać za wygraną
wyrazy pokrewne:
rzecz. poddany m, poddanka f, poddaństwo n, poddawanie n, poddanie n
przym. poddańczy
tłumaczenia:
źródła:
Hasło poddać w: SJP.pl.

…..

https://sjp.pwn.pl/doroszewski/przedac;5483044.html

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/perdati

Reconstruction:Proto-Slavic/perdati

Proto-Slavic

Etymology

From *per- (“over, through”) +‎ *dati (“to give”)

Verb

*perdati?

  1. to hand over

Conjugation

This verb needs an inflection-table template.

Conjugation of *dati (athematic, reduplicated present)
infinitive *dati
supine *datъ
verbal noun *danьje
participles present past
active *dady *davъ
passive — *danъ
resultative — *dalъ
present imperative
1st singular *damь —
2nd singular *dasi *daďь
3rd singular *dastь, *dastъ *daďь
1st dual *davě *dadivě
2nd dual *dasta *dadita
3rd dual *daste —
1st plural *damъ *dadimъ
2nd plural *daste *dadite
3rd plural *dadętь, *dadętъ —
imperfect aorist
1st singular *daděaxъ *daxъ
2nd singular *daděaše *dastъ, *da
3rd singular *daděaše *dastъ, *da
1st dual *daděaxově *daxově
2nd dual *daděašeta *dasta
3rd dual *daděašete *daste
1st plural *daděaxomъ *daxomъ
2nd plural *daděašete *daste
3rd plural *daděaxǫ *dašę

Descendants

References

  • Sreznevskij, I. I. (1902), “передати”, in Materialy dlja slovarja drevne-russkago jazyka po pisʹmennym pamjatnikam [Materials for the Dictionary of the Old Russian Language According to Written Monuments] (in Russian), volume 2, Saint Petersburg: Imperial Academy of Sciences, page 903

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/sprzeda%C5%BC

sprzedaż (język polski)

sprzedaż (1.1)
wymowa:
IPA: [ˈspʃɛdaʃ], AS: [spšedaš], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• wygł. wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) ekon. zbycie towaru lub usługi w zamian za pieniądze lub inny towar
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik sprzedaż sprzedaże
dopełniacz sprzedaży sprzedaży
celownik sprzedaży sprzedażom
biernik sprzedaż sprzedaże
narzędnik sprzedażą sprzedażami
miejscownik sprzedaży sprzedażach
wołacz sprzedaży sprzedaże
antonimy:
(1.1) kupno, zakup
wyrazy pokrewne:
rzecz.sprzedawcam, sprzedawczynif, sprzedawczykm, sprzedanien, sprzedawanien, sprzedajnośćf, wyprzedażf
czas.sprzedawać, sprzedać
przym.sprzedażny, sprzedajny
związki frazeologiczne:
wszystko jest na sprzedaż
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/sprzeda%C5%BC

sprzedaż

Polish

Pronunciation

Noun

sprzedażf

  1. (usually in singular)sale (exchange of goods or services for currency or credit)

Declension

declension of sprzedaż
singular plural
nominative sprzedaż sprzedaże
genitive sprzedaży sprzedaży
dative sprzedaży sprzedażom
accusative sprzedaż sprzedaże
instrumental sprzedażą sprzedażami
locative sprzedaży sprzedażach
vocative sprzedaży sprzedaże

Antonyms

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/sprzeda%C4%87

sprzedać (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈspʃɛdaʨ̑], AS: [spšedać], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. sprzedawać)

(1.1) zob. sprzedawać
odmiana:
(1.1) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1.os. 2.os. 3.os. 1.os. 2.os. 3.os.
bezokolicznik sprzedać
czas przyszły prosty sprzedam sprzedasz sprzeda sprzedamy sprzedacie sprzedadzą
czas przeszły m sprzedałem sprzedałeś sprzedał sprzedaliśmy sprzedaliście sprzedali
f sprzedałam sprzedałaś sprzedała sprzedałyśmy sprzedałyście sprzedały
n sprzedałom sprzedałoś sprzedało
tryb rozkazujący niech sprzedam sprzedaj niech sprzeda sprzedajmy sprzedajcie niech sprzedadzą
przykłady:
(1.1) Sprzedawałem te fałszywki dwa miesiące, ale w końcu wszystkie sprzedałem.
antonimy:
(1.1) kupić, nabyć
wyrazy pokrewne:
rzecz.sprzedawanien, sprzedażf, sprzedawcam, sprzedawczynif, sprzedawczykm, sprzedanien, sprzedajnośćf, wyprzedażf
czas.sprzedawać
przym.sprzedajny, sprzedażny
związki frazeologiczne:
drogo sprzedać swoją skórę • nie sprzedać tanio swojej skóry • sprzedać spod lady
etymologia:
zob. sprzedawać
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektówzobacz listę tłumaczeń w haśle:sprzedawać

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/sprzeda%C4%87

sprzedać

Polish

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈspʂɛ.dat͡ɕ/

Verb

sprzedaćpf (imperfective sprzedawać)

  1. (transitive) to sell

Conjugation

Conjugation of sprzedaćpf
singular plural
person m f n m pers m anim, m inan, n, f
infinitive sprzedać
future tense 1st sprzedam sprzedamy
2nd sprzedasz sprzedacie
3rd sprzeda sprzedadzą
past tense 1st sprzedałem sprzedałam sprzedaliśmy sprzedałyśmy
2nd sprzedałeś sprzedałaś sprzedaliście sprzedałyście
3rd sprzedał sprzedała sprzedało sprzedali sprzedały
conditional 1st sprzedałbym sprzedałabym sprzedalibyśmy sprzedałybyśmy
2nd sprzedałbyś sprzedałabyś sprzedalibyście sprzedałybyście
3rd sprzedałby sprzedałaby sprzedałoby sprzedaliby sprzedałyby
imperative 1st niech sprzedam sprzedajmy
2nd sprzedaj sprzedajcie
3rd niech sprzeda niech sprzedadzą
passive adjectival participle sprzedany sprzedana sprzedane sprzedani sprzedane
anterior adverbial participle sprzedawszy
impersonal past sprzedano
verbal noun sprzedanie

Related terms

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/przyda%C4%87_si%C4%99

przydać się (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈpʃɨdaʨ̑‿ɕɛ], AS: [pšydać‿śe], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• denazal.• zestr. akc.
znaczenia:

czasownik (ndk. przydawać się)

(1.1) okazać się przydatnym, użytecznym
(1.2) st.pol. zdarzyć się
(1.3) reg. śl. przydarzyć się[1]
przykłady:
(1.1) Informacja o intrygach Abwehry i próbach nawiązania kontaktu z Amerykanami przyda się centrali[2].
wyrazy pokrewne:
rzecz. przydatność
przym. przydatny
tłumaczenia:
źródła:
  1. Skocz do góry↑ Barbara Bartnicka, Język i my. 4, WSiP, Warszawa 1994, s. 43.
  2. Skocz do góry↑ Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan), Stawka większa niż życie, 2000, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/rozda%C4%87#pl

rozdać (język polski)

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: rozdawać
wyrazy pokrewne:
rzecz. rozdanie n
czas. rozdawać
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: rozdawać

…..

https://sjp.pwn.pl/slowniki/uda%C4%87.html

udać

udać udam, udadzą; udaj•cie
udały (jaki?)
udanie (jak?)
udać — udawać
1. «postąpić, zachować się nieszczerze, inaczej, niż się myśli lub czuje»
2. «postarać się wyglądać i zachowywać jak ktoś inny, żeby być za niego uważanym»
3. udawać «wyglądać jak coś innego»

• udawacz • udawaczka

udać się — udawać się
1. «odbyć się lub zakończyć zgodnie z oczekiwaniami lub być takim, jak oczekiwano»
2. «pójść lub pojechać do kogoś lub dokądś»
3. pot. «o roślinach, owocach: dobrze wyrosnąć, wydać duży plon»
4. pot. «zwykle o dzieciach: wyrosnąć na człowieka zyskującego akceptację otoczenia»
udany «taki, który się udał»
• udanie

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/uda%C4%87

udać (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈudaʨ̑], AS: [udać] wymowa ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany

(1.1) aspekt dokonany od: udawać

czasownik zwrotny dokonany udać się

(2.1) aspekt dokonany od: udawać się
odmiana:
(1.1) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik udać
czas przyszły prosty udam udasz uda udamy udacie udadzą
czas przeszły m udałem udałeś udał udaliśmy udaliście udali
f udałam udałaś udała udałyśmy udałyście udały
n udałom udałoś udało
tryb rozkazujący niech udam udaj niech uda udajmy udajcie niech udadzą
(2.1) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik udać się
czas przyszły prosty udam się udasz się uda się udamy się udacie się udadzą się
czas przeszły m udałem się udałeś się udał się udaliśmy się udaliście się udali się
f udałam się udałaś się udała się udałyśmy się udałyście się udały się
n udałom się udałoś się udało się
tryb rozkazujący niech się udam udaj się niech się uda udajmy się udajcie się niech się udadzą
wyrazy pokrewne:
rzecz. udanie n, udawacz, udawaczka
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: udawać

…..

https://sjp.pl/wda%C4%87

wdać

1. szyjąc, przymarszczyć dłuższą część tkaniny w celu równego zszycia jej z drugą częścią;
2. wdać się:
a) wziąć w czymś udział, przyłączyć się do czegoś;
b) wmieszać się do czegoś;
c) zająć się czymś przez dłuższy okres;
d) być podobnym do kogoś, odziedziczyć po kimś jakieś cechy; wrodzić się;
e) o czymś niepożądanym, np. zjawisku: zaistnieć

…..

https://sjp.pl/wyda%C4%87

wydać

1. zapłacić
2. zaopatrzyć
3. zdradzić kogoś
4. uchwalić, powiadomić o czymś
5. ogłosić drukiem

POWIĄZANE HASŁA:

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/wyda%C4%87

wydać (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈvɨdaʨ̑], AS: [vydać] wymowa ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: wydawać
wyrazy pokrewne:
rzecz. wydanie n, wydatek m, wydawanie n, wydawka f, wydawnictwo n
czas. wydatkować, wydawać
związki frazeologiczne:
wydać na świat
uwagi:
nie mylić z widać i wydąć
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: wydawać

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/wyda%C4%87

wydać

Polish

Etymology

wy- +‎ dać

Pronunciation

Verb

wydać pf (imperfective wydawać)

  1. to spend
    Wydałam na ten samochód połowę oszczędności.

    I have spent half of my savings on this car.
  2. to release, to publish
    Książkę wydano w 2005.

    The book has been published in 2005.
  3. to hand over (fulfilling a request)
    Sprzedawca wydał mi resztę.

    The shop assistant gave me my change.
    Podejrzany został wydany władzom Szwecji.

    The suspect has been handed over to Swedish authorities.
  4. to betray

Conjugation

Conjugation of wydać pf
singular plural
person m f n m pers m anim, m inan, n, f
infinitive wydać
future tense 1st wydam wydamy
2nd wydasz wydacie
3rd wyda wydają
past tense 1st wydałem wydałam wydaliśmy wydałyśmy
2nd wydałeś wydałaś wydaliście wydałyście
3rd wydał wydała wydało wydali wydały
conditional 1st wydałbym wydałabym wydalibyśmy wydałybyśmy
2nd wydałbyś wydałabyś wydalibyście wydałybyście
3rd wydałby wydałaby wydałoby wydaliby wydałyby
imperative 1st niech wydam wydajmy
2nd wydaj wydajcie
3rd niech wyda niech wydają
anterior adverbial participle wydawszy
impersonal past wydano
verbal noun wydanie

Further reading

  • wydać in Polish dictionaries at PWN

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/zda%C4%87

zdać (język polski)

wymowa:
IPA: [zdaʨ̑], AS: [zdać]
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: zdawać
(1.2) st.pol. potępić
odmiana:
(1.1)

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik zdać
czas przyszły prosty zdam zdasz zda zdamy zdacie zdadzą
czas przeszły m zdałem zdałeś zdał zdaliśmy zdaliście zdali
f zdałam zdałaś zdała zdałyśmy zdałyście zdały
n zdałom zdałoś zdało
tryb rozkazujący niech zdam zdaj niech zda zdajmy zdajcie niech zdadzą
wyrazy pokrewne:
czas. zdawać
związki frazeologiczne:
kto zdaje się na łaskę bałwanów, utonąć musi
tłumaczenia:
dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: zdawać

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/zada%C4%87

zadać (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈzadaʨ̑], AS: [zadać] wymowa ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: zadawać
odmiana:
(1.1) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik zadać
czas przyszły prosty zadam zadasz zada zadamy zadacie zadadzą
czas przeszły m zadałem zadałeś zadał zadaliśmy zadaliście zadali
f zadałam zadałaś zadała zadałyśmy zadałyście zadały
n zadałom zadałoś zadało
tryb rozkazujący niech zadam zadaj niech zada zadajmy zadajcie niech zadadzą
wyrazy pokrewne:
czas. zadawać ndk.
rzecz. zadanie n, zadanko n
związki frazeologiczne:
zadać bobu • zadać chleba • zadać kłam • zadać sobie trud
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: zadawać

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/zada%C4%87

zadać

Polish

Pronunciation

Verb

zadać pf (imperfective zadawać)

  1. to give
  2. (mathematics) to fix, to set (to assign a particular fixed value)

Usage notes

  • The „give” sense is predominantly used in set expressions like zadać pytanie (“to raise a question”), zadać cios (“to punch”) or zadać pracę domową (“to give homework”).

Conjugation

Conjugation of zadać pf
singular plural
person m f n m pers m anim, m inan, n, f
infinitive zadać
future tense 1st zadam zadamy
2nd zadasz zadacie
3rd zada zadadzą
past tense 1st zadałem zadałam zadaliśmy zadałyśmy
2nd zadałeś zadałaś zadaliście zadałyście
3rd zadał zadała zadało zadali zadały
conditional 1st zadałbym zadałabym zadalibyśmy zadałybyśmy
2nd zadałbyś zadałabyś zadalibyście zadałybyście
3rd zadałby zadałaby zadałoby zadaliby zadałyby
imperative 1st niech zadam zadajmy
2nd zadaj zadajcie
3rd niech zada niech zadadzą
passive adjectival participle zadany zadana zadane zadani zadane
anterior adverbial participle zadawszy
impersonal past zadano
verbal noun zadanie

Further reading

  • zadać in Polish dictionaries at PWN

…..

UWAGA! Żądać / Z”/R”a”/oND+aC’ a nie Z”/R”a”/oN+DaC’. 

Następna część słów będzie Dana / DaNa jako Dodatek / Do+DaT+eK w następnym wpisie…

 

 

 

5 uwag do wpisu “119 Ja”/oND+aR lub Ja”/oN+Dar J/Z”a”/oNDzi, czyli Je”D+RNe Ja”/oND+Ra JiNDRy, czyli PRa-SL”oW+iaN’+SKie+Go Je”/eND+RuSia 07”

  2. Pingback: 128 Giermański Drag / DRaG i jego pierwotne Pra-Słowiańskie źródłosłowy i znaczenia, czyli tragiczne targnięcie się na najświętsze świętości ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 01 | SKRBH

  3. Pingback: 736 SKRBH: 128 Giermański Drag / DRaG i jego pierwotne Pra-Słowiańskie źródłosłowy i znaczenia, czyli tragiczne targnięcie się na najświętsze świętości ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 01-04 | Białczyński

Dodaj komentarz

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.