129 Giermański Drag / DRaG i jego pierwotne Pra-Słowiańskie źródłosłowy i znaczenia, czyli tragiczne targnięcie się na najświętsze świętości ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 02


Uwaga aktualizacja 12.06.2018.

Zdecydowałem się jednak dopisać tu na samym początku wywodzenia kilku dodatkowych słów, tak żeby utrzymać ciąg logiczny i nie mieszać tego z treścią kolejnej części.


W poprzedniej części tego wpisu, na podstawie przykładów ofitzjalnych odtfoszeń i etymologii giermańskiego słowa Drag / DRaG, wykazałem że:

Przypomnę teraz założenia z części pierwszej, które zamierzam teraz udowadniać jedno po drugim:

Po pierwsze udowodnię, że Pra-Słowiański dźwięk zapisywany znakiem T, (a jeszcze wcześniej dźwięk zapisywany znakiem C), w wielu przypadkach był i nadal jest pierwotny względem dźwięku zapisywanego znakiem D. Ten trzykrotnie zniekształcony dźwięk obecnie występujący w słowach w tzw. j. germańskich. Wg ofitzjalnego jęsykosnaftzfa te dźwięki i słowa są i tak starsze, od rzekomo późniejszych (i np. zapożyczonych) ich odpowiedników słowiańskich, których dźwięki zniekształcone jednak nie są,.. czyli mówić po ludzku są DOKŁADNIE TAKIE SAME, jak rzekome wzorce tzw. PIE. Bardzo dziwne,.. ale tako rzecze ofitzjalne jęsykosnaftzfo…

Po drugie w kolejnych wpisach ponownie udowodnię, że było i jest DOKŁADNIE ODWROTNIE, czyli że ofitzjalna wykładnia naukowa, to zwyczajne kłamstwo jest, a Pra-Słowiańskie rdzenie i słowa były i nadal są bezpośrednimi źródłosłowami dla słów istniejących w językach germańskich i nie tylko zresztą w nich.

Po trzecie wykażę, że ofitzjalne jęsykosnaftzfo celowo zupełnie pomija słowiańskie odpowiedniki zniekształconych np. germańskich słów kreolskich w swoich ofitzjalnych etymologiach i fyfotzeniach… bo dojczland, dojczland zawsze musi być uber alles… 

A oto poniżej pierwotne źródłosłowy dla słów Drag / DRaG i Draw / DRaW. Najpierw skupię się TYLKO NA PRA-SŁOWIAŃSKICH SŁOWACH, KTÓRE W NAGŁOSIE ZAWIERAJĄ DŹWIĘK ZAPISYWANY ZNAKIEM T. Następnie upowszechnię inne Pra-Słowiańskie słowa, które w nagłosie zawierają dźwięk zapisywany znakiem D… Trochę tego jest, więc podzielę to na kilka części…


Twierdzę, że istnienie Pra-Słowiańskich rdzeni i słów zawierających zarówno dźwięk D, jak i T dowodzi pierwotności języka słowiańskiego, względem rzekomego odtfoszonego języka Pra-Germańskiego, patrz tzw. PIE=PS.


Ponadto ten stan jest doskonale logicznym wytłumaczeniem dlaczego w słowach j. germańskiego, jak Tragen / TRaG+eN, rzekomo nie zaszła tzw. pierwsza niemiecka przesuwka spółgłoskowa,.. ani żadna inna, patrz tzw. prawo Grimma, inaczej reguła Raska. czy tzw. prawo Vernera

Napisałem rzekomo, bo… logicznie wygląda, że to wszystko zaszło i działa,.. ale nie tak, jak to sobie ofitzjalni jęsykosnaftzy fyfietli i odtfoszyli… Wytłumaczenie tych nielogiczności jest bardzo proste i nie trzeba tu wyginać się i łamać sobie przy tym wielokrotnie kręgosłupa, albo udawać, że problemu nie ma, jak to ofitzjalni jęsykosnaftzy robiom właśnie.


UWAGA!

Twierdzę że niemi Giermańcy raz zapożyczyli sobie Pra-Słowiańskie rdzenie i słowa zaczynające się dźwięk zapisywany znakiem D, a innym razem te zaczynające się dźwiękiem zapisywanym znakiem T,.. by w drodze tych trzech niemieckich zniekształceń otrzymać wszystkie te niemieckie postacie, patrz D>T i T>D… Proste? Pewno, że proste…

A jak by tego było mało, to część poniższych Pra-Słowiańskich rdzeni i słów ma postać tzw. satem,.. a część tzw. kentum, więc jeśli któryś a allo-allo ma już jakiś „bul” głowy, no to teraz dopiero zacznie go łeb boleć, a właściwie pusta bania napierdalać! 🙂

Wg Mię wynika to stąd, że pierwotny wzorzec dźwięków tego tzw. PIE=PS posiadał obie te postacie, które w następstwie kontaktów z innymi ludami i ich językami, zniekształciły się przez uproszczenie, czyli ubezdźwięczniły się, czyli utraciły pierwotną dźwięczność, czyli zkentumizowały się, patrz tzw. rough breathing. Nie dotyczy to jednak Słowian i Naszego Słowiańskiego Języka!

Pisałem już o tym podstawowym zagadnieniu wielokrotnie, a ostatnio udowodniłem jego działanie na przykładzie innego giermańskiego słowa Darstellen / Dar+STeLL+eN, patrz:

https://skrbh.wordpress.com/2018/05/29/125-zrodloslow-niemieckiego-slowa-darstellen-jako-dowod-na-powszechna-wtorna-kentumizacje-czyli-utrate-dzwiecznosci-czyli-ubezdzwiecznienie-pierwotnych-pra-slowianskich-dzwiekow-wysokoenergetycz/

https://skrbh.wordpress.com/2018/06/03/126-zrodloslow-niemieckiego-slowa-darstellen-jako-dowod-na-powszechna-wtorna-kentumizacje-czyli-utrate-dzwiecznosci-czyli-ubezdzwiecznienie-pierwotnych-pra-slowianskich-dzwiekow-wysokoener/

Podpowiadam, żeby jeszcze przeczytać sobie i ten wpis, a zwłaszcza komentarze pod nim, patrz:

https://skrbh.wordpress.com/2017/12/29/91-katarzyna-jasinska-dziedzictwo-praindoeuropejskie-w-polszczyznie-czyli-zagadnienie-dzwieku-zapisywanego-znakiem-c-lub-t/

No to zaczynam, ale po trochu, bo tyle tego dobra jest…

…..

https://sjp.pwn.pl/sjp/targowac-sie;2528826.html

targować się

1. «spierać się o cenę czegoś»
2. pot. «wykłócać się»
…..

targowanie (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od: targować
odmiana:
(1.1) blm,

antonimy:
(1.1) nietargowanie
wyrazy pokrewne:
rzecz. wytargowanie nutargowanie ntarg mtargi nmostargowe ntargowisko ntargowica żTargowica żtargowiczanin m
czas. targować ndk.wytargować dk.utargować dk.
przym. targowytargowiskowytargowicki
etymologia:
(1.1) pol. targować + -anie
tłumaczenia:

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/targ

targ (język polski)

targ (1.2)

targ (1.3)
wymowa:
IPA[tark]AS[tark], zjawiska fonetyczne: wygł.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) kupno i sprzedaż towarów mająca miejsce w wydzielonym miejscu w określone dni tygodnia
(1.2) miejscegdzie dokonuje się transakcji kupna i sprzedaży
(1.3) spór między sprzedającymktóremu zależy na jak największym zyskua kupującymktóry chce uzyskać jak najniższą cenę
(1.4) przen. spórw którym obie strony przekonują się nawzajem do czegoś
(1.5) zob. targi → hand. wystawa różnych produktów
odmiana:
(1.1–4)

przykłady:
(1.2) Poszedłemnatargpokartofle.
kolokacje:
(1.2) kupić na targu • odbywa się targ • pojechać na targ • targ niewolników • targ rybny • targ staroci
synonimy:
(1.1) jarmark
(1.2) rynekbazartargowiskobazar
wyrazy pokrewne:
rzecz. targowe ntargowisko mtargi nmostargowanie nwytargowanie nutargowanie ntargowica żTargowica żtargowiczanin m
czas. targować ndk.wytargować dk.utargować dk.
przym. targowytargowiskowytargowicki
związki frazeologiczne:
dobić targu • krakowskim targiem • pchli targ • targ w targu
uwagi:
(1.3–4) najczęściej w lmpor. spór
(1.5) por. stoisko • ekspozycja • wystawa
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/targ

targ

Polish

Etymology

From Proto-Slavic*tъrgъ.

Pronunciation

Noun

targ minan

  1. market (spacious site where trading takes place)

Declension

Synonyms

Derived terms

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/t%D1%8Arg%D1%8A

Reconstruction:Proto-Slavic/tъrgъ

Proto-Slavic

Etymology

Of unclear origin. According to some, connected with the word *toržìti (to seek, look for). For a semantic parallel compare Hungarian keres (to seek, look for) : kereskedelem (trade, commerce).

The Latin place-name Tergeste (whence Italian Trieste), first attested around 100 BC (by the Greek geographer Artemidorus of Ephesus), possibly from Venetic, but with the typically Illyrian suffix -est-, has often been derived from a *terg- which is speculated to mean „market” or „marketplace” and to be cognate with the Slavic lexeme.

Noun

*tъ̑rgъ m

  1. merchandisecommoditywares
  2. (by extension) a place were trade is being done; market

Declension

Descendants

References

  • Gluhak, Alemko (1993) Hrvatski etimološki rječnik (in Serbo-Croatian), Zagreb: August Cesarec, page 637f
  • Vasmer, Max (1964–1973), “торг”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačev O. N., Moscow: Progress
  • Verweij, Arno (1994), “Quantity Patterns of Substantives in Czech and Slovak”, in Dutch Contributions to the Eleventh International Congress of Slavists, Bratislava (Studies in Slavic and General Linguistics), volume 22, Editions Rodopi

UWAGA! 

„Of unclear origin. According to some, connected with the word *toržìti (to seek, look for). For a semantic parallel compare Hungarian keres (to seek, look for) : kereskedelem (trade, commerce).”

Jak widać ofitzjalne jęsykosnaftzfo jest bezradne, jak dziecko we mgle, jeśli chodzi o dobrą drogę wywiedzenia Pra-Słowiańskiego słowa Targ / TaRG. Nie szkodzi, bo poniżej podaję źródłosłowy dla także i tego słowa, ale tylko te, które mają w nagłosie, czyli zaczynają się dźwiękiem zapisywanym znakiem T. Jeszcze głębsze i starsze źródłosłowy i znaczenia przytoczone zostaną w tej części, w której zacznę podawać Pra-Słowiańskie słowa zaczynające się dźwiękiem zapisywanym znakiem D.

„The Latin place-name Tergeste (whence Italian Trieste), first attested around 100 BC (by the Greek geographer Artemidorus of Ephesus), possibly from Venetic, but with the typically Illyrian suffix -est-, has often been derived from a *terg- which is speculated to mean „market” or „marketplace” and to be cognate with the Slavic lexeme.”

Czyli nazwa miasta Tergeste / Trieste jest pochodzenia Pra-Słowiańskiego! 🙂

Czy już widać, kto i co od kogo i kiedy zapożyczał, hm?

Dla niedowiarków: Old NorsetorgDanishtorvFaroesetorgIcelandictorgNorwegiantorgSwedishtorgFinnishtoriFinnishturkuLatviantirgusLithuaniantur̃gusEstonianturg


…..

https://en.wiktionary.org/wiki/tragarz

tragarz

Polish

Pronunciation

Noun

tragarz mpers

  1. porter (person who carries luggage)

Declension

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/tragarz

tragarz (język polski)

tragarz (1.1)

tragarz (1.1)

nepalscy tragarze (1.2)
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) osobaktórej profesją jest noszenie lub ręczne przewożenienp. towarówciężkiego ekwipunkulektyki
(1.2) turyst. uczestnik wyprawy wysokogórskiej lub podróżniczej wynajęty do noszenia ekwipunku

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(2.1) reg. bud. gruba belka stropowa biegnąca wzdłuż całej powały
odmiana:
(1.1–2)

(2.1)

synonimy:
(1.1) st.pol. dźwigoń
(2.1) dźwigarsosrąbsosrębsiestrzansiostrzan
hiperonimy:
(2.1) belka stropowa
hiponimy:
(1.1) kulisbagażowysztauernosiwoda
etymologia:
(1.1–2) odśwn.trager (od tego równieżwspółcz. niem.Träger)[2]
tłumaczenia:
źródła:
  1. Skocz do góry publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło tragarz w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
  2. Skocz do góry Hasło tragarz w: Witold Mańczak, Polski słownik etymologiczny, s. 202, Kraków, Polska Akademia Umiejętności, 2017, ISBN 978–83–7676–265–4.

UWAGA! 

Wg ofitzjalnego jęsykoznaftzfa etymologia dla Pra-Słowianskiego słowa Targ / TaRG to: odśwn.trager (od tego równieżwspółcz. niem.Träger)[2]… Przy czym strona dla tego śwn.tragerNIE ISTNIEJE… A oto poniżej mój komentarz i to, co istnieje dla tegowspółcz. niem.Träger


https://en.wiktionary.org/wiki/Tr%C3%A4ger

Träger

German

Etymology

From tragen +‎ -er.

Pronunciation

Noun

Träger m (genitive Trägersplural Trägerfeminine Trägerin)

  1. agent noun of tragencarriersupport
  2. girderbeam
  3. strap (of a dress)
  4. (mathematics) support

Declension

Derived terms

Further reading

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/tragen#German

tragen

German

Etymology

From Middle High German tragen, from Old High German tragan, from Proto-Germanic  *draganą (to draw, drag), from Proto-Indo-European *dʰreǵ-*dʰerāgʰ- (to draw, pull, drag). Cognate with Dutch dragen, English drawdrag, Danish drage.

Pronunciation

  • IPA(key)/ˈtʁaːɡən//ˈtʁaːɡŋ̩/
  • Hyphenation: tra‧gen
  • Rhymes: -aːɡn̩

Verb

tragen (class 6 strongthird-person singular simple present trägtpast tense trugpast participle getragenpast subjunctive trügeauxiliary haben)

  1. (transitive) to carry, to take
  2. (transitive) to hold
  3. (transitive or intransitive,fashion) to wear (clothing)
  4. (transitive, agriculture) to produce, to bear, to yield
  5. (transitive) to support, to maintain
  6. (intransitive, agriculture) to crop
  7. (reflexive,finance) to pay for itself

Conjugation

Derived terms

Related terms

Further reading


UWAGA! 

Ofitzjalni jęsykosnaftzy i inni allo-allo, jesteście jak widać tak tragiczni, że szkoda na was i wasz mondrości słów. Słowem Tragiczni / TRaG+iC”Ni, itp zajmę się w kolejnej części tego wpisu. A tym czasem,.. oto mój dźwiękowy komentarz:

Image result for targać

🙂


…..

https://sjp.pwn.pl/doroszewski/targac;5506774.html

targać

Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego

…..

https://sjp.pl/targa%C4%87

targać

1. czochrać, wprowadzać nieład we włosach;
2. nieść coś lub wlec z wysiłkiem;
3. szarpać, pociągać

…..

https://pl.wikisource.org/wiki/M._Arcta_S%C5%82ownik_ilustrowany_j%C4%99zyka_polskiego/Targa%C4%87

M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego/Targać

Targaćdok. Targnąć, szarpać, rwać; doprowadzać do nieładut. włosy, ubranie, słomę; rozrywać, rozdzierać, łamać; wstrząsać, wzruszać; poniewierać, lekceważyć, łamać, znieważaćt. prawa, obowiązki, przymierze, przysięgę; niszczyć, znieważać, nadwerężać, psućt. zdrowie, nerwy; t. ś. = szarpać ś., rzucać ś.; szamotać ś.; szarpać jeden drugiego; porywać ś., rzucać ś. na kogo, na co, odważać ś. na co zuchwale; targnąć ś. na swoje życie = popełnić samobójstwo.

…..

https://sjp.pwn.pl/slowniki/targa%C4%87.html

targać

tar•gać -am, -ają

targnąć — targać

1. «szarpnąć»
2. «zwichrzyć włosy, brodę»
3.  targać «drzeć coś na strzępy»
4.  targać pot. «nieść z trudem»
5.  targać «o uczuciach lub dolegliwościach: dręczyć kogoś»
6.  targać «mieszać, oczyszczać, rozluźniać bele bawełny na specjalnych maszynach»

targnąć się — targać się

1. «szarpnąć się za coś»
2. «szarpnąć siebie wzajemnie»
3. pot. «poruszyć się gwałtownie»
4. «wystąpić agresywnie przeciw komuś lub czemuś»
5. «spróbować zrobić, osiągnąć coś trudnego»
słoma targana «rodzaj pakuł uzyskiwanych wskutek szarpania podczas młocki słomy lnianej lub lnu trzepanego»

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/targa%C4%87

targać

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *tъrgati.

Pronunciation

IPA(key)/ˈtar.ɡat͡ɕ/

Verb

targać impf (perfective potargać)

  1. (transitive) to lug, to jerk, to pull about

Conjugation


UWAGA!

Targati / TaR+GaTi lub TaRG+aTi to postać tzw. kentum. Twierdzę, że postać ta jest wtórna do postaci tzw. satem. Wskazuje na to pierwotny znaczenie rdzenia TeR”/Z„, co zostanie wykazane i dokładnie wytłumaczone na przykładach, w kolejnych częściach tego wpisu.


…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/t%D1%8Argati

Reconstruction:Proto-Slavic/tъrgati

Proto-Slavic

Etymology

Verb

*tъrgati ?

  1. to tear

Inflection

Descendants

  • West Slavic:
    • Czech: trhat (to tear, to pull)
    • Polish: targać (to tear, to pull)
    • Slovak: trhať (to tear, to pull)
    • Sorbian:

References

  • Černyx, P. Ja. (1999), “терза́ть”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 238
  • Derksen, Rick (2008), “*tъrgati”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 502
  • Vasmer, Max (1964–1973), “торга́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačev O. N., Moscow: Progress

UWAGA! 

„Per Derksen, possibly cognate with Latin tergō (to wipe), with semantic distortion by influence of *dьrgati (to tear).”

„Prawdopodobnie pokrewne”,.. No iście niemożliwe, nieprawdaż?! Słowo łacińskie Tergo / Ter+Go zostanie omówione poniżej. Słowem *dьrgati (to tear) zajmę się w kolejnych częściach tego wpisu.

„Sanskrit स्तृहति (stṛhátito crush)तृणेढि (tṛṇéḍhishattered, broken), perfect ततर्ह  (tatarha), perf. pass. part. तृढ (tṛḍhá).”

Wg Mię, to Strhati / S+TR+HaTi, to nic innego jak Szturchać / S”+To’R+(c)HaC’, patrz:

https://sjp.pwn.pl/slowniki/szturcha%C4%87.html

szturchnąć — szturchać

«lekko uderzyć kogoś lub coś, pchnąć łokciem, końcem kija itp.»
«szturchnąć siebie nawzajem»

Synonimy

szturchać

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/szturcha%C4%87

szturchać

Polish

Pronunciation

IPA(key)/ˈʂtur.xat͡ɕ/

Verb

szturchać impf (perfective szturchnąć)

  1. (transitive) to nudgejostle

Conjugation

Related terms


UWAGA!

Polskiej strony poświęconej temu słowu, jak i jakiegokolwiek źródłosłowu brak! 😦


…..

„Doubtfully connected with Latin trahō (to drag)Gothic 𐌰𐌹𐍂𐌺𐍉 (þairkōhole).”

Zwracam uwagę, że jak coś jakoś ofitzjalnym jęsykosnaftzom nie pasuje,.. no to mogą to sobie opisać, jako np. „Doubtfully connected„, czyli wątpliwie łączone… A że jeden ofitzjalny jęsykosnaftza przeczy innemu… Kto tam przejmowałby się takim drobiazgiem… Prawda, jak uroczo?

Zobaczmy więc sami, co wynika z tego łacińskiego Tergo / TeR+Go, czy Traho / TRaHo.

Zwracam jeszcze uwagę, że dźwięk zapisywany znakiem G był pierwotny wobec dźwięku zapisywanego znakiem H, czyli G>H, patrz np. Gala / GaLa > Hala / HaLa. Jest to też ubezdźwięcznienie, czyli utrata dźwięczności, czyli tzw. kentumizacja, z tym że w obrębie i tak ubezdźwięcznionych dźwięków!


…..

https://en.wiktionary.org/wiki/tergo#Latin

tergo

Italian

Verb

tergo

  1. first-person singular present indicative of tergere

Noun

tergo m (plural terghi)

  1. back
  2. reverse (coin or medal)

Anagrams


Latin

Alternative forms

Pronunciation

Verb

tergō (present infinitive tergereperfect active tersīsupine tersum); third conjugation

  1. Alternative form of tergeō

Inflection

Conjugation of tergo (third conjugation)
indicative singular plural
first second third first second third
active present tergō tergis tergit tergimus tergitis tergunt
imperfect tergēbam tergēbās tergēbat tergēbāmus tergēbātis tergēbant
future tergam tergēs terget tergēmus tergētis tergent
perfect tersī tersistī tersit tersimus tersistis tersērunttersēre
pluperfect terseram terserās terserat terserāmus terserātis terserant
future perfect terserō terseris terserit terserimus terseritis terserint
passive present tergor tergeristergere tergitur tergimur tergiminī terguntur
imperfect tergēbar tergēbāristergēbāre tergēbātur tergēbāmur tergēbāminī tergēbantur
future tergar tergēristergēre tergētur tergēmur tergēminī tergentur
perfect tersus + present active indicative of sum
pluperfect tersus + imperfect active indicative of sum
future perfect tersus + future active indicative of sum
subjunctive singular plural
first second third first second third
active present tergam tergās tergat tergāmus tergātis tergant
imperfect tergerem tergerēs tergeret tergerēmus tergerētis tergerent
perfect terserim terserīs terserit terserīmus terserītis terserint
pluperfect tersissem tersissēs tersisset tersissēmus tersissētis tersissent
passive present tergar tergāristergāre tergātur tergāmur tergāminī tergantur
imperfect tergerer tergerēristergerēre tergerētur tergerēmur tergerēminī tergerentur
perfect tersus + present active subjunctive of sum
pluperfect tersus + imperfect active subjunctive of sum
imperative singular plural
first second third first second third
active present terge tergite
future tergitō tergitō tergitōte terguntō
passive present tergere tergiminī
future tergitor tergitor terguntor
non-finite forms active passive
present perfect future present perfect future
infinitives tergere tersisse tersūrus esse tergī tersus esse tersum īrī
participles tergēns tersūrus tersus tergendus
verbal nouns gerund supine
nominative genitive dative/ablative accusative accusative ablative
tergere tergendī tergendō tergendum tersum tersū

Descendants

Noun

tergō

  1. ablative singular of tergum

References

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/tergeo#Latin

tergeo

Latin

Alternative forms

Etymology

From Proto-Indo-European *terg-, extended from *terh₁- (to rub) (whence terō).

Pronunciation

Verb

tergeō (present infinitive tergēreperfect active tersīsupine tersum); second conjugation

  1. rubwipewipe offcleancleanse
  2. polishburnish

Inflection

  • In surviving Classical sources, the passive voice is limited to the third-person forms.
Conjugation of tergeo (second conjugation)
indicative singular plural
first second third first second third
active present tergeō tergēs terget tergēmus tergētis tergent
imperfect tergēbam tergēbās tergēbat tergēbāmus tergēbātis tergēbant
future tergēbō tergēbis tergēbit tergēbimus tergēbitis tergēbunt
perfect tersī tersistī tersit tersimus tersistis tersērunttersēre
pluperfect terseram terserās terserat terserāmus terserātis terserant
future perfect terserō terseris terserit terserimus terseritis terserint
passive present tergeor tergēristergēre tergētur tergēmur tergēminī tergentur
imperfect tergēbar tergēbāristergēbāre tergēbātur tergēbāmur tergēbāminī tergēbantur
future tergēbor tergēberistergēbere tergēbitur tergēbimur tergēbiminī tergēbuntur
perfect tersus + present active indicative of sum
pluperfect tersus + imperfect active indicative of sum
future perfect tersus + future active indicative of sum
subjunctive singular plural
first second third first second third
active present tergeam tergeās tergeat tergeāmus tergeātis tergeant
imperfect tergērem tergērēs tergēret tergērēmus tergērētis tergērent
perfect terserim terserīs terserit terserīmus terserītis terserint
pluperfect tersissem tersissēs tersisset tersissēmus tersissētis tersissent
passive present tergear tergeāristergeāre tergeātur tergeāmur tergeāminī tergeantur
imperfect tergērer tergērēristergērēre tergērētur tergērēmur tergērēminī tergērentur
perfect tersus + present active subjunctive of sum
pluperfect tersus + imperfect active subjunctive of sum
imperative singular plural
first second third first second third
active present tergē tergēte
future tergētō tergētō tergētōte tergentō
passive present tergēre tergēminī
future tergētor tergētor tergentor
non-finite forms active passive
present perfect future present perfect future
infinitives tergēre tersisse tersūrus esse tergērī tersus esse tersum īrī
participles tergēns tersūrus tersus tergendus
verbal nouns gerund supine
nominative genitive dative/ablative accusative accusative ablative
tergēre tergendī tergendō tergendum tersum tersū

Derived terms

Descendants

References


UWAGA! 

From Proto-Indo-European *terg-, extended from *terh₁- (to rub(whence terō).

Czyli wg ofitzjalnej odwrotnej logiki *terh₁- > *terg-terō,.. czyli od nie wiadomo jakiego dźwięku do dźwięku zapisywanego znakiem G, który potem jakoś zanikł… To i tak jeszcze nic… Przyjrzyjmy się dalej kolejnym dowolnym ofitzjalnym fyfotzeniom…

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/traho#Latin

traho

Latin

Alternative forms

Etymology


From Proto-Indo-European *tragʰ- (to draw, drag) or Proto-Indo-European *dʰregʰ-. Related to Ancient Greek τρέχω (trékhō), English dragdrawtriggertrack [1].


Pronunciation

Verb

trahō (present infinitive trahereperfect active trāxīsupine tractum); third conjugation

  1. drag.
  2. trail.
  3. extractwithdraw.
  4. plundersquander.
  5. draw outprolong.
  6. (figuratively) I attractdraw (someone; their attention)
    1. (by extension) I attract the support of, win over.

Inflection

Conjugation of traho (third conjugation)
indicative singular plural
first second third first second third
active present trahō trahis trahit trahimus trahitis trahunt
imperfect trahēbam trahēbās trahēbat trahēbāmus trahēbātis trahēbant
future traham trahēs trahet trahēmus trahētis trahent
perfect trāxī trāxistī trāxit trāximus trāxistis trāxērunttrāxēre
pluperfect trāxeram trāxerās trāxerat trāxerāmus trāxerātis trāxerant
future perfect trāxerō trāxeris trāxerit trāxerimus trāxeritis trāxerint
passive present trahor traheristrahere trahitur trahimur trahiminī trahuntur
imperfect trahēbar trahēbāristrahēbāre trahēbātur trahēbāmur trahēbāminī trahēbantur
future trahar trahēristrahēre trahētur trahēmur trahēminī trahentur
perfect tractus + present active indicative of sum
pluperfect tractus + imperfect active indicative of sum
future perfect tractus + future active indicative of sum
subjunctive singular plural
first second third first second third
active present traham trahās trahat trahāmus trahātis trahant
imperfect traherem traherēs traheret traherēmus traherētis traherent
perfect trāxerim trāxerīs trāxerit trāxerīmus trāxerītis trāxerint
pluperfect trāxissem trāxissēs trāxisset trāxissēmus trāxissētis trāxissent
passive present trahar trahāristrahāre trahātur trahāmur trahāminī trahantur
imperfect traherer traherēristraherēre traherētur traherēmur traherēminī traherentur
perfect tractus + present active subjunctive of sum
pluperfect tractus + imperfect active subjunctive of sum
imperative singular plural
first second third first second third
active present trahe trahite
future trahitō trahitō trahitōte trahuntō
passive present trahere trahiminī
future trahitor trahitor trahuntor
non-finite forms active passive
present perfect future present perfect future
infinitives trahere trāxisse tractūrus esse trahī tractus esse tractum īrī
participles trahēns tractūrus tractus trahendus
verbal nouns gerund supine
nominative genitive dative/ablative accusative accusative ablative
trahere trahendī trahendō trahendum tractum tractū

Derived terms

Related terms

Descendants

References

  1. tract” in Douglas Harper, Online Etymology Dictionary, 2001–2018.

UWAGA!

Czyli wg ofitzjalnego jęsykosnaftzfa nie wiadomo, czy to łacińskie słowo Traho / TRaHo pochodzi od From Proto-Indo-European *tragʰ- (to draw, drag) or Proto-Indo-European  *dʰregʰ-

Przypominam, że jest różnica między dźwiękami i ich późniejszym zniekształceniami, patrz: D>T =/= T>D


…..

https://en.wiktionary.org/wiki/tero#Latin

tero

Latin

Etymology

From Proto-Indo-European *terh₁- (to rub, rub by twisting, twist, turn).

See also Scots thraw (to twist, turn, throw), Dutch draaien (to turn)Low German  draiendreien (to turn (in a lathe)), German drehen (to turn)Danish dreje (to turn)Swedish dreja (to turn)Albanian dredh (to turn, twist, tremble), Russian тереть  (teretʹto rub).

Pronunciation

Verb

terō (present infinitive terereperfect active trīvīsupine trītum); third conjugation

  1. rub or triturate
  2. wear away or wear out
  3. tread

Inflection

Conjugation of tero (third conjugation)
indicative singular plural
first second third first second third
active present terō teris terit terimus teritis terunt
imperfect terēbam terēbās terēbat terēbāmus terēbātis terēbant
future teram terēs teret terēmus terētis terent
perfect trīvī trīvistī trīvit trīvimus trīvistis trīvērunttrīvēre
pluperfect trīveram trīverās trīverat trīverāmus trīverātis trīverant
future perfect trīverō trīveris trīverit trīverimus trīveritis trīverint
passive present teror tereristerere teritur terimur teriminī teruntur
imperfect terēbar terēbāristerēbāre terēbātur terēbāmur terēbāminī terēbantur
future terar terēristerēre terētur terēmur terēminī terentur
perfect trītus + present active indicative of sum
pluperfect trītus + imperfect active indicative of sum
future perfect trītus + future active indicative of sum
subjunctive singular plural
first second third first second third
active present teram terās terat terāmus terātis terant
imperfect tererem tererēs tereret tererēmus tererētis tererent
perfect trīverim trīverīs trīverit trīverīmus trīverītis trīverint
pluperfect trīvissem trīvissēs trīvisset trīvissēmus trīvissētis trīvissent
passive present terar terāristerāre terātur terāmur terāminī terantur
imperfect tererer tererēristererēre tererētur tererēmur tererēminī tererentur
perfect trītus + present active subjunctive of sum
pluperfect trītus + imperfect active subjunctive of sum
imperative singular plural
first second third first second third
active present tere terite
future teritō teritō teritōte teruntō
passive present terere teriminī
future teritor teritor teruntor
non-finite forms active passive
present perfect future present perfect future
infinitives terere trīvisse trītūrus esse terī trītus esse trītum īrī
participles terēns trītūrus trītus terendus
verbal nouns gerund supine
nominative genitive dative/ablative accusative accusative ablative
terere terendī terendō terendum trītum trītū

Derived terms

References


UWAGA! 

Scots thraw (to twist, turn, throw), Dutch draaien (to turn)Low German draiendreien  (to turn (in a lathe)), German drehen (to turn)Danish dreje (to turn)Swedish dreja  (to turn)Albanian dredh (to turn, twist, tremble), Russian тереть (teretʹto rub).

Widać, że w tych giermańskich słowach zaszły jednak te wszystkie trzy zniekształcenia, patrz: prawo Grimma, reguła Raska, prawo Vernera, itp! Ciekawostką jest jednak samo słowo Turn / To’RN,.. bo i ono pochodzi z tego samego rdzenia, co te pozostałe słowa. Ponieważ znalazłem w nim jeszcze coś ciekawszego, to jestem zmuszony omówić to w oddzielnym wpisie.


…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/terg-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/terg-.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/terh%E2%82%81-

Reconstruction:Proto-Indo-European/terh₁-

Proto-Indo-European

Root

*terh₁-[1]

  1. to rubturn

Derived terms

Some forms reflect a metathesized form *treh₁-.

References

  1. De Vaan, Michiel (2008) Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 7), Leiden, Boston: Brill
  2. Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 382

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/%C3%BEr%C4%93duz

Reconstruction:Proto-Germanic/þrēduz

Proto-Germanic

Etymology

From *þrēaną +‎ *-þuz. Also corresponds to a hypothetical Proto-Indo-European*treh₁-tu-*treh₁tus.

Pronunciation

Noun

*þrēduz m

  1. threadtwisted fibre

Inflection

Descendants

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/%C3%BEr%C4%93an%C4%85

Reconstruction:Proto-Germanic/þrēaną

Proto-Germanic

Etymology

From Proto-Indo-European*terh₁-

Pronunciation

  • IPA(key)/ˈθrɛː.ɑ.nɑ̃/

Verb

*þrēaną

  1. to twist, to turn

Inflection

Related terms

Descendants

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/throw#English

throw

English

Pronunciation

Etymology 1

From Middle English throwenthrawen, from Old English þrāwan (to turn, twist, curl, rack, torture, turn around), from Proto-Germanic *þrēaną (to turn), from Proto-Indo-European  *terh₁-‎ (to rub, rub by twisting, twist, turn). Cognate with Scots thraw (to twist, turn, throw)West Frisian triuwe (to push)Dutch draaien (to turn)Low German draiendreien  (to turn (in a lathe))German drehen (to turn)Danish dreje (to turn)Swedish dreja (to turn)Albanian dredh (to turn, twist, tremble).

Verb

throw (third-person singular simple present throwspresent participle throwingsimple past threwpast participle thrown)

  1. (obsolete,Scotland,Northern England) To twist or turn.
    A thrown nail.
  2. (transitive) To hurl; to cause an object to move rapidly through the air.
    throw a shoe;   throw a javelin;   the horse threw its rider
  3. (transitive) To eject or cause to fall off.
  4. (transitive) To move to another position or condition; to displace.
    throw the switch
  5. (ceramics) To make (a pot) by shaping clay as it turns on a wheel.
  6. (transitive, cricket) Of a bowler, to deliver (the ball) illegally by straightening the bowling arm during delivery.
  7. (transitive,computing) To send (an error) to an exception-handling mechanism in order to interrupt normal processing.
    If the file is read-only, the method throws an invalid operation exception.
  8. (sports) To intentionally lose a game.
    The tennis player was accused of taking bribes to throw the match.
  9. (transitive,informal) To confuse or mislead.
    The deliberate red herring threw me at first.
  10. (figuratively) To send desperately.
    Their sergeant threw the troops into pitched battle.
  11. (transitive) To imprison.
    The magistrate ordered the suspect to be thrown into jail.
  12. To organize an event, especially a party.
  13. To roll (a die or dice).
  14. (transitive) To cause a certain number on the die or dice to be shown after rolling it.
  15. (transitive, bridge) To discard.
  16. (martial arts) To lift the opponent off the ground and bring him back down, especially into a position behind the thrower.
  17. (transitive, said of one’s voice) To change in order to give the illusion that the voice is that of someone else.
  18. (transitive) To show sudden emotion, especially anger.
  19. (transitive) To project or send forth.
  20. To put on hastily; to spread carelessly.
  21. To twist two or more filaments of (silk, etc.) so as to form one thread; to twist together, as singles, in a direction contrary to the twist of the singles themselves; sometimes applied to the whole class of operations by which silk is prepared for the weaver.
    (Can we find and add a quotation of Tomlinson to this entry?)
  22. (baseball,slang, of a team, a manager, etc.) To select (a pitcher); to assign a pitcher to a given role (such as starter or reliever).
  23. (transitive) To install a bridge.

Synonyms

Derived terms

Derived terms

References

  • Krueger, Dennis (December 1982). „Why On Earth Do They Call It Throwing?” Studio Potter Vol. 11, Number 1.[2]

Etymology 2

From Middle English throwe, alteration of thrawe, from Old English þrāwu (labor pang, agony in childbirth or death), akin to Old English þrēa (affliction, pang)þrōwan (to suffer). More at  throe.

Noun

throw (plural throws)

  1. Pain, especially pain associated with childbirth; throe.
    (Can we find and add a quotation of Spenser to this entry?)
    (Can we find and add a quotation of Dryden to this entry?)
  2. (veterinary) The act of giving birth in animals, especially in cows.

Verb

throw (third-person singular simple present throwspresent participle throwingsimple past threwpast participle thrown)

  1. (transitive, said of animals) To give birth to.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/throe#English

throe

English

Etymology

From Middle English throwe, perhaps from Old English þrēaþrówian (suffer).

Pronunciation

Noun

throe (plural throes)

  1. pangspasm.
  2. A hard struggle.
  3. tool for splitting wood into shingles; a frow.

Synonyms

Derived terms

Verb

throe (third-person singular simple present throespresent participle throeingsimple past and past participle throed)

  1. (transitive) To put in agony.
  2. (intransitive) To struggle in extreme pain; to be in agony; to agonize.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%C3%BErea#Old_English

þrea

Old English

Etymology

From Proto-Germanic *þrawō. Cognate with Old High German drō, Old Norse þrá.

Pronunciation

Noun

þrēa f (unchanged except in dative plural þrēawum)

  1. threatrebuke
  2. oppressiondisastertorment
  3. afflictionseverity

Derived terms

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%C3%BEr%C3%A1

þrá

Icelandic

Etymology

From Old Norse þrá (a throe; struggle; longing), from Proto-Germanic *þrawō (grief; pain; threat). More at throe.

Pronunciation

Noun

þrá f (genitive singular þrárnominative plural þrár)

  1. desire, a yearning

Declension

Derived terms

Verb

þrá (weak verbthird-person singular past indicative þráðisupine þráð)

  1. to desire, to yearn, to long
  2. to want or to desire sexually
    Ég þrái þig.

    want you.

Adjective

þrá

  1. strong femininenominativesingular of þrár
  2. strong neuternominativeplural of þrár
  3. strong neuteraccusativeplural of þrár

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Germanic/%C3%BEraw%C5%8D&action=edit&redlink=1

Creating Reconstruction:Proto-Germanic/þrawō

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Germanic/þrawō.

…..

UWAGA! Wiki nie posiada żadnej etymologii dla tego słowa, dlatego w następnej części tego wpisu podam także i jego Pra-Słowiańskie źródłosłowy,.. ale tylko te, które zaczynają się dźwiękiem zapisywanym znakiem T. Na inne, te które zaczynają się dźwiękiem zapisywanym znakiem D,.. trzeba będzie jeszcze trochę poczekać…

 

21 uwag do wpisu “129 Giermański Drag / DRaG i jego pierwotne Pra-Słowiańskie źródłosłowy i znaczenia, czyli tragiczne targnięcie się na najświętsze świętości ofitzjalnego jęsykosnaftzfa 02

  1. Szturchać nie ma w „etymologiach”, bo by jeszcze wyszło, że „szt” nie jest wcale takie niemieckie.
    S”TuRCHaC’
    S”o” Tu Ru S”a C’
    żę tu ruszać, czyli: dziobać, zębać, żądlić, szydlić, sztychać.

    Polubienie

      • To’R, to raczej przypadkowe skojarzenie i znaczy chyba „czarny” w rozumieniu „ciemny”.

        Przy szturchaniu „trzeć” może się kojarzyć, bo występuje czasownik „Ru”, oznaczający najpewniej ogólne działanie, czyli ruch. „Tu” potraktować należy jak „tu” i tu się chyba nic nie zmieniło od zarania.

        Na 123 już nie daje mi się pisać . Ania pisała o srebrze.
        SReBRo
        Z Re BRo – z ruszanego brane, czyli opis techniki pozyskiwania samorodków.
        Ale zastanawia południowa wymowa przez L. Zmiękczenie czy inne kojarzenie?
        S’LeBRo – zmiękczone „ś” wskazuje na pierwszą opcję. Ale
        Z Le BRo – z palenia brane, opisuje już technologię uzyskiwania wytopków albo stopków. podobnie jak przy żelazie, szkle, glasie, złocie.

        Polubienie

        • (…) To’R, to raczej przypadkowe skojarzenie i znaczy chyba „czarny” w rozumieniu „ciemny”.(…)

          To’R nie jest przypadkowe. W następnym wpisie będzie więcej o TR”eC’, ale i o TRyK+aC’ także. To’R też trykał…

          (…) Przy szturchaniu „trzeć” może się kojarzyć, bo występuje czasownik „Ru”, oznaczający najpewniej ogólne działanie, czyli ruch. „Tu” potraktować należy jak „tu” i tu się chyba nic nie zmieniło od zarania. (…)

          Wiele zmieniało się, patrz np. Ku, jako Do… itd. Nie leciałbym w sensualne morfemy i o srebrze pisałbym tam, gdzie to zostało zaczęte.

          Polubienie

          • . „Nie leciałbym w sensualne morfemy”
            Nawet nie wiem, co to jest.😉 Ale sens, to podstawa mowy.

            „i o srebrze pisałbym tam, gdzie to zostało zaczęte”
            Tu mi trudno cokolwiek napisać A tam, to po prostu rycie w kamieniu.

            „To’R nie jest przypadkowe”
            Niefortunne sformułowanie. Obaj wiemy, o co chodzi .

            Polubienie

            • (…) . „Nie leciałbym w sensualne morfemy” Nawet nie wiem, co to jest.😉 Ale sens, to podstawa mowy. (…)

              Sensualny, to raczej ucuciowy i zaprzeczenie logiki, morfemy to wiadomo co, czyli w sumie nie wiadomo nic sensownego, ale za to wiele sensualnego. Adam może Ci zechce wytłumaczyć, bo na Mię nie licz w tej sprawie.

              Polubienie

              • Sens rozumiem tak, jak standard logiki wskazuje. Nonsens też. Odbiega to „nieco” od ogólnego, pospolitego rozumienia.
                Przy minizdaniach faktycznie logiczny sens trudno zobaczyć, bo brak w nich fleksji. On jednak jest i stanowi o nich.

                Polubienie

                • Nie zrozumiałeś, patrz:

                  (…) Przy szturchaniu „trzeć” może się kojarzyć, bo występuje czasownik „Ru”, oznaczający najpewniej ogólne działanie, czyli ruch. „Tu” potraktować należy jak „tu” i tu się chyba nic nie zmieniło od zarania. (…)

                  Nie znam czasownika Ro’, a To’, w j. rosyjskim to np. ZDJeS, o ile pamiętam… Jest jeszcze Sio’Da, To’Da, itp.

                  https://pl.wiktionary.org/wiki/tu

                  (…)
                  chorwacki: (1.1) tu, ovdje
                  czeski: (1.1) tady
                  dolnołużycki: (1.1) how
                  rosyjski: (1.1) здесь, тут
                  (…)

                  Nie bawię się w takie domniemania. Ja tylko porównuję rdzenie, a nie morfemy i tym bardziej nie wymyślam ich rzekomego znaczenia.

                  https://en.wikipedia.org/wiki/Morpheme
                  https://pl.wikipedia.org/wiki/Morfem

                  A i na psychologiczeskie fonemy też sram, patrz:

                  https://pl.wikipedia.org/wiki/Fonem

                  Fonem – podstawowa jednostka struktury fonologicznej mowy. Jest różnorodnie definiowany, ale zwykle o jego wyróżnianiu ma decydować rozróżnianie dzięki niemu znaczenia wyrazów. Fonem jest pojęciem abstrakcyjnym, realizowanym w rzeczywistej mowie przez głoski. Różne głoski będące realizacjami jednego fonemu to allofony[1].

                  W literaturze językoznawczej przyjęto konwencję, w której fonemy zapisywane są między tworzącymi nawias ukośnikami, np. /t/, a allofony, czyli rzeczywiste głoski w nawiasach kwadratowych, np. [t][2].

                  W różnych teoriach językoznawczych zarówno sam termin fonem, jak i pojęcie podstawowej jednostki fonologicznej były definiowane w różny sposób[1]. Rozbudowany system pojęć związanych z fonemem funkcjonował w strukturalizmie, podczas gdy w modelach generatywnych reprezentacja fonemiczna została zastąpiona przez reprezentację fonologiczną[3].

                  Jedno z ujęć przedstawia fonem jako grupę podobnych do siebie głosek, która jest odróżnialna od pozostałych grup[2]. Za psychologicznym i abstrakcyjnym ujęciem fonemu przemawia fakt, że użytkownicy języka zwykle nie zdają sobie sprawy ze zróżnicowania allofonów, które wymawiają, i są przeświadczeni, że są to te same głoski. Jest to związane również z pismem alfabetycznym, gdzie zwykle jedna litera odpowiada kilku podobnym głoskom, z reguły będącym allofonami jednego fonemu. Przykładowo w polskim alfabecie istnieją odrębne litery dla fonemów /t/ i /d/, nie ma natomiast zróżnicowania w piśmie dla głoski d wymawianej zębowo czy dziąsłowo[4]. Tymczasem fonemy intuicyjnie bywają kojarzone z grafemami[5]. Cechy odróżniające od siebie fonemy nazywane są cechami dystynktywnymi, a różnica charakteryzująca te cechy nazywana jest opozycją[6].

                  Ponieważ fonem jest bytem abstrakcyjnym realizowanym przez zbiór allofonów, nie można go wymówić, gdyż wymagałoby to równoczesnego wymówienia wielu głosek naraz[2].

                  Oprócz zestawów fonemów typowych dla danego języka mogą pojawić się w nim, na skutek procesów fonostylistycznych fonemy rezerwowe (potencjalne). Za taki fonem w języku polskim może być w niektórych modelach fonologicznych uznana szwa, nieuznawana za fonem typowy dla tego języka, ale pojawiająca się w nim w mowie szybkiej[7].

                  Historyczne ujęcia

                  Samo słowo fonem ma źródłosłów grecki od słowa φωνή, czyli ‘głos’[8], a ukuł je we francuskiej formie phonème Antoni Dufriche-Desgenettes około 1865 roku[9]. Szerzej znane stało się, gdy wygłosił referat na konferencji językoznawczej w 1873 roku. U niego był to przekład funkcjonującego terminu niemieckiego Sprachlaut i oznaczało mniej więcej to, co głoska. Termin ten upowszechnił Louis Havet, a następnie, w 1879 roku, przejął Ferdinand de Saussure, zmieniając znaczenie na bardziej abstrakcyjne. Jego ujęcie było diachroniczne, związane z fonologiczną ewolucją języków[10], przy czym nie było w pełni konsekwentne[11].

                  W językoznawstwie utrwaliło się znaczenie synchroniczne, które pojęciu fonem nadał Mikołaj Kruszewski[10], ostatecznie odróżniając je od głoski w roku 1879 lub 1880[12] i rozpowszechnił Jan Baudouin de Courtenay. U tego ostatniego fonem oznacza najmniejszą jednostkę foniczną będącą podstawą regularnych alternacji[10], choć z czasem przyjął on podejście psychologistyczne. Zgodnie z nim fonem[a] ma być psychologicznym ekwiwalentem głoski, czyli jej psychicznym wyobrażeniem, które może być realizowane przez różne głoski, w zależności od zmienności diachronicznej i synchronicznej języka[13]. Obaj ci naukowcy byli przedstawicielami tzw. szkoły kazańskiej. Baudouin de Courtenay jest uważany za prekursora mentalizmu. W ich pracach podkreślono, że głoski mają pewne akustyczne cechy fizyczne, podczas gdy fonemy są bytami abstrakcyjnymi, które należy rozróżniać przez te cechy, które zmieniają znaczenie[12].

                  Wraz z rozwojem fonologii i jej rozdziałem z fonetyką wzmocniło się powyższe podejście[12], przy jednoczesnym odrzuceniu roli psychologicznej na rzecz cech strukturalnych[14]. Jeden z przedstawicieli szkoły praskiejRoman Jakobson, zdefiniował fonem jako wiązkę cech dystynktywnych. W definiowaniu fonemu zatem zgodnie z tą szkołą należy zestawiać pary minimalne, takie jak prać i brać, gdzie różnica między p a b przesądza o różnym znaczeniu całych słów. Różnice te to może być dźwięczność (jak w parze kra i gra) czy miejsce artykulacji (jak w przypadku słów porytory i kory). Nikołaj Trubieckoj jako trzy główne warunki wyróżniania fonemów podał:

                  • jeżeli dwie głoski w tym samym kontekście fonologicznym można wzajemnie zastąpić, nie zmieniając znaczenia, są to fakultatywne warianty tego samego fonemu;
                  • jeżeli zamiana dwóch głosek powoduje zmianę znaczenia lub powstanie nieistniejącego słowa, głoski te są realizacjami różnych fonemów;
                  • jeżeli dwie głoski o podobnych cechach artykulacyjnych i akustycznych nigdy nie występują w tym samym kontekście, są to kombinatoryczne warianty tego samego fonemu. Warunek podobieństwa eliminuje uznanie za wariantywne realizacje tego samego fonemu głosek [h] i [ŋ] w języku angielskim, których dystrybucja jest wzajemnie wykluczająca się[12].

                  Zatem w strukturalizmie przyjmowano definicję mówiącą, że fonem jest najmniejszą segmentalną (linearną) jednostką dystynktywną mowy. W świetle tego, niektórzy przedstawiciele tego nurtu dyftongi, długie samogłoski i afrykaty traktowali jako zestawienia dwóch fonemów[15].

                  Powyższe ujęcie fonemu rodzi problemy interpretacyjne, gdy cecha dystynktywna między dwoma fonemami zanika w pewnym kontekście. Przykładowo, w słowie chleb fonem /b/ jest realizowany jako [p][12]. Zasada „raz fonemem – zawsze fonemem”[15], mówiąca, że coś, co jest fonemem w jednym przypadku, musi być fonemem w innych, jest typowa dla strukturalizmu. Skoro nie ma wątpliwości, że w języku polskim fonemy /p/ i /b/ są odrębne, w tym przypadku w strukturalizmie przyjmowano, że w tym słowie w istocie występuje fonem /p/. Aby uniknąć problemów wynikających z tego, że w słowie chleb fonem zapisywany przez literę „b” jest inny niż analogiczny fonem w słowie chlebek, gdzie występuje fonem /b/, Trubieckoj wprowadził pojęcie archifonem. W podanym przykładzie zgodnie z tą definicją występuje archifonem P charakteryzowany tylko przez dwie cechy – spółgłoska zwarta i spółgłoska wargowa. Archifonem taki reprezentuje neutralizację cechy dźwięczności, która tworzy kontrast między fonemami /p/ i /b/. Neutralizacja taka może zachodzić tylko wobec cech przybierających dwie wartości (np. dźwięczna – bezdźwięczna), natomiast nie wobec cech przybierających więcej wartości (np. wargowa, zębowa, welarna), zatem nie ma archifonemu łączącego fonemy /p/ i /k/[12].

                  Kolejnym pojęciem postulowanym przez szkołę praską jest morfofonem, czyli jednostka bardziej złożona, składająca się z fonemów podlegających alternacji w danym morfemie, wraz z ich kontekstami. Przykładowo, w morfemie mrok ostatnim fonemem może być [k], [k’] lub [č][12].

                  Inną próbą rozwiązania tego problemu na gruncie strukturalizmu było przyjęcie przez Bernarda Blocha koncepcji częściowego nakładania się fonemów. Co prawda, co do zasady allofon może reprezentować tylko jeden fonem, ale pewnych przypadkach dopuszczalne jest częściowe nakładanie się fonemów, tj. jeden z allofonów danego fonemu może być identyczny z jednym z allofonów innego, jeżeli występują w odmiennych kontekstach[12].

                  Stosunkowo podobne do mentalnego podejścia szkoły praskiej reprezentował Edward Sapir. W jego ujęciu również dany fonem ma podłoże w psychice i może być realizowany różnie w zależności od kontekstu. Zatem angielskie /t/ jest zwykle realizowane jako spółgłoska dziąsłowa (spółgłoska zwarta dziąsłowa bezdźwięczna), ale zawsze jest wymawiane jako spółgłoska zębowa przed frykatywami zębowymi (np. w słowie eighth), jako zadziąsłowa przed zadziąsłowymi (np. w country) czy podniebienno-dziąsłowa przed podniebienno-dziąsłowymi (np. w zbitce that chair). Mimo to, zawsze są to allofony tego samego /t/, pojawiające się w ściśle określonych kontekstach, wzajemnie się wykluczających, a więc komplementarnych. Natomiast mogą wystąpić również allofony fakultatywne, w tym samym kontekście, co ma miejsce, gdy /t/ na końcu wyrazu może być wymawiane jako [t] lub [ʔ][12].

                  Odmienne od fonologicznego podejście przyjął Daniel Jones, dla którego o wyróżnianiu fonemu decydują podobieństwa fonetyczne dźwięków, a nie cechy fonologiczne (dystynktywne)[16]. W amerykańskim strukturalizmie ukształtowanym przez Leonarda Bloomfielda, również przeważało podejście odrzucające mentalizm i definiujące fonemy na podstawie klas cech dźwiękowych, jednak także podkreślające abstrakcyjny ich charakter. Wyjątkiem były poglądy Sapira[12]. Amerykańscy strukturaliści odrzucali również koncepcję archifonemu[3].

                  Podejście Jonesa było krytykowane przez innych strukturalistów, którzy twierdzili, że część z wyróżnianych przez niego fonemów to w istocie zbitki kilku fonemów, a za ich wyróżnianiem przemawia jedynie tradycja związana z pisownią. W tym modelu występuje hierarchia jednostek dystynktywnych: fonem – jednostka minimalna, centrem jednostka dystynktywna zbudowana z jednego lub kilku fonemów, tworząca centrum sylabymarginem jednostka dystynktywna zbudowana z jednego lub kilku fonemów, tworząca margines sylaby, sylabem jednostka dystynktywna zbudowana z jednego lub kilku fonemów, tworząca całą sylabę. W tym systemie zaproponowane przez Jonesa i Gimsona 20 fonemów samogłoskowych Received Pronunciation, to w istocie centremy[17].

                  Zupełnie odmienne podejście od językoznawstwa strukturalistycznego przyjęto w modelu  generatywnym. W celu uniknięcia sprzecznych z intuicją wniosków, że pary polskich słów takie jak grad i grat, będąc homofonami, mają dokładnie taką samą reprezentację fonemiczną, tj. /grat/, pojęcie to zastąpiono przez reprezentację fonologiczną[3]. W tej reprezentacji słowa te wyglądają odmiennie: /grad/ i /grat/ i dopiero fonologiczna reguła ubezdźwięczniania spółgłosek przed pauzą powoduje, że reprezentacja fonetyczna w obu przypadkach wygląda tak samo: [grat][18]. W praktyce oznacza to, że fonemy w rozumieniu fonologii generatywnej często odpowiadają morfofonemom w rozumieniu szkoły praskiej[19].

                  językoznawstwie kognitywnym niektórzy badacze postulują wyróżnianie dystynktywnych klas dla dźwięków zbliżonych do tradycyjnego pojęcia fonemu, podczas gdy inni twierdzą, że głoski podporządkowane są ich znaczeniu w całych słowach. Związane jest to z zacieraniem różnic między współczesną fonologią a fonetyką w takich modelach, jak exemplar phonology, zatem skoro dźwięki mowy tworzą akustyczne kontinuum, zgodnie z tym podejściem również ich fonologiczne reprezentacje powinna charakteryzować ciągłość. Modele zachowujące wyróżnianie fonemów zakładają, że użytkownicy języka przechowują w umyśle fonemy jako abstrakcyjne, schematyczne reprezentacje wszystkich ich allofonów, przy czym w mowie są one modyfikowane przez kontekst fonetyczny. Taki wyabstrahowany od rzeczywistych głosek fonem jest prototypem, a poszczególne rzeczywiste allofony są do niego porównywane. W exemplar phonology zakładane jest, że fonem odpowiada najczęstszym zachowywanym w umyśle przykładom dźwięków[20].

                  Fonemy języka polskiego

                  W zależności od przyjętych kryteriów, w języku polskim liczba fonemów bywa określana od 31 do 42. Kontrowersje dotyczą głównie statusu spółgłosek wargowych miękkich, które mogą być uznawane za fonemy (np. /p’/) lub zbitki fonemów (np. /p/+/j/) i samogłosek nosowych, a nawet spółgłosek zwarto-szczelinowych[21]. Od czasów Baudouina de Courtenay istnieje również spór, czy w języku polskim i oraz y są odrębnymi fonemami, czy też różnymi allofonami tego samego fonemu, a ich wymowa zależy od miękkości spółgłoski poprzedzającej[10].

                  Jan Baudouin de Courtenay wyróżniał następujące fonemy języka polskiego: p, b, m, f, w, t, d, n, s, z, c, dz, ł, sz, ż, cz, dż, r, k, g, ch, j, p’, b’, m’, f’, w’, (t’), (d’), ń, ś, ź, ć, dź, l, k’, g’, ch’, u, o, ą wymawiane õ, a, ą wymawiane ã, i, e, ę, rz odróżniające się od ż lub sz tylko w gwarach[22].

                  …..

                  Tak przy okazji, to jest jeden z najbardziej zdebilałych tekstów, jakie w życiu czytałem. Także powtórzę. Sram na morfemy, fonemy i ich przemondrzałych wynalazców i wyznawców i badam tylko Pra-Słowiańskie rdzenie, a żadem żabojad nie będzie mi tu nauczał Mię, jak coś jest lub nie jest po słowiańsku, kapisz? 🙂

                  Polubienie

                • Albo żartujesz, albo faktycznie nie zrozumiałeś.

                  Naprawdę nie znasz czasownika Ro”? Przecież już o tym mówiliśmy.

                  Polubienie

                • Rą bać,
                  Ro bić,
                  t Rą bić
                  p Rą d
                  Rę ka
                  Ra b
                  o Ra ć
                  p Ra ć
                  s Ra ć
                  b Ra ć
                  g Ra ć
                  Ry ć
                  Ra d.
                  Czasownik Li też już w polszczyźnie samodzielnie nie występuje.

                  Polubienie

                • A gdzie tu jest czasownik Ro’, hm?

                  Idźmy dalej, zgodnie z tą logikąm to czasownikiem jest sam dźwięk zapisywany znakiem R, czyli np. słowo RoD i rdzeń RD,.. to 2 czasowniki. Jeden to czasownik R, a drugi to czasownik D… 😉

                  Polubienie

                • Czemu przypinasz mi fonemy? Pierwszy o nich wspomniałeś. Potem do nich nawiązywałeś a teraz chcesz dyskutować. Zwykłe przypinanie łatki.
                  Mnie one nie interesują. Pomijają celowość wypowiedzi, więc ignorują siłę sprawczą. Zajmują się „trzeszczeniem głośnika” .

                  Już lepiej zwrócić uwagę na muzykę. Utrzymanie tonacji. Wynika ono z celowości i stanowi o melodii języka.

                  Znaczenie sylab/minisłów jest jednak najważniejsze bo stanowi o wypowiedzi. I to jest właśnie podstawa rdzeniowania. Znaczenia najstarszych rdzeni możemy się jedynie domyślać a pomocnym w tym narzędziem jest inżynieria wsteczna.

                  Polubienie

                • (…) Czemu przypinasz mi fonemy?(…)

                  A niby gdzie, hm?

                  (…) Pierwszy o nich wspomniałeś. (…)

                  Fakt.

                  (…) Potem do nich nawiązywałeś a teraz chcesz dyskutować. (…)

                  A niby gdzie chcę np. o nich dyskutować, hm?

                  (…) Zwykłe przypinanie łatki. (…)

                  A niby gdzie i jak? Fonemy, są jak morfemy, a to, co zaczynasz pisać jest jak sensualne morfemy… To jedynie zestawienie tych danych. Boli? Pewno, że boli, dlatego oszczegam, żeby nie iść tą drogą, bo to sensualna lipa jest…

                  (…) Mnie one nie interesują. Pomijają celowość wypowiedzi, więc ignorują siłę sprawczą. Zajmują się „trzeszczeniem głośnika” . (..)

                  Dokładnie, ale to nie one zajmują się, a sensualni naukaftzy, którzy o nich rozprawiają…

                  (…) Już lepiej zwrócić uwagę na muzykę. Utrzymanie tonacji. Wynika ono z celowości i stanowi o melodii języka. (…)

                  Prawda, i to dlatego ja badam rdzenie Pra-Słowiańskie, o czym już wielokrotnie pisałem.

                  (…) Znaczenie sylab/minisłów jest jednak najważniejsze bo stanowi o wypowiedzi. I to jest właśnie podstawa rdzeniowania.(…)

                  Nieprawa, patrz np. KRK, SMRT, HRSTK, GRD, itp. To są słowa w j. słowackim, chorwackim, itp. Powtarzam, rdzenie to samogłoski, a sylaby to spółgłoski.

                  (…) Znaczenia najstarszych rdzeni możemy się jedynie domyślać a pomocnym w tym narzędziem jest inżynieria wsteczna. (…)

                  Ja nie domyślam się, ja porównuję i wyciągam wnioski. Nie wiem, co to jest „inżynieria wsteczna”…

                  Polubienie

                • „Nieprawa, patrz np. KRK, SMRT, HRSTK, GRD, itp. To są słowa w j. słowackim, chorwackim, itp. Powtarzam, rdzeń to samogłoski, a sylaby to spółgłoski.”
                  A co, jeśli to obecnie utrwalony błąd odczytu wcześniejszego zapisu? Wszak w polskim języku takie rzeczy się dzieją.
                  Rozumiem, że traktujesz tutaj K jako samogłoskę a Ka jako sylabę?

                  „Fonemy, są jak morfemy, a to, co zaczynasz pisać jest jak sensualne morfemy… ”
                  Spójrz na to inaczej: coś musi być na rzeczy, skoro już ktoś wcześniej próbował to zrozumieć.
                  Próbujemy zatem i my. (p Ro’ ba)😉

                  „oszczegam, żeby nie iść tą drogą, bo to sensualna lipa jest…”
                  Sprawdź, czy minizdania poddają się rozbiorowi logicznemu. Ja sprawdzałem na szybko i były prawdziwe.

                  „Ja nie domyślam się, ja porównuję i wyciągam wnioski”
                  Czyli się właśnie domyślasz, gdyż na tym to polega.

                  „nie one zajmują się, a sensualni naukaftzy, którzy o nich rozprawiają”
                  Święta racja.😂

                  „Boli? Pewno, że boli”
                  Niby czemu? Najwyżej się zdziwię a prędzej zaciekawię. Po to tu jestem.

                  Polubienie

                • (…) A co, jeśli to obecnie utrwalony błąd odczytu wcześniejszego zapisu? (…)

                  Nie rozumiem, jaki błąd i jaki wcześniejszy zapis?

                  (…) Wszak w polskim języku takie rzeczy się dzieją. (…)

                  Jakie rzeczy?

                  (…) Rozumiem, że traktujesz tutaj K jako samogłoskę a Ka jako sylabę? (…)

                  A czy Ty traktujesz K jako sylabę, a Ka, jako samogłoskę, albo spółgłoskę? O czym tu jest mowa, bo nie rozumiem?

                  (…) Spójrz na to inaczej: coś musi być na rzeczy, skoro już ktoś wcześniej próbował to zrozumieć. Próbujemy zatem i my. (p Ro’ ba)😉 (…)

                  Zrozumieć, co i jak, przez sensualizowanie filozofivzne niewiadomo czego? Powtarzam, jak próbuję zrozumieć Pra-Słowiańskie rdzenie. Nie znam rdzenia Ro’, ani takiego czasownika…

                  (…) Sprawdź, czy minizdania poddają się rozbiorowi logicznemu. Ja sprawdzałem na szybko i były prawdziwe. (…)

                  Przepraszam, ale mnie zajmują rdzenie Pra-Słowiańskie. Jeśli chcesz poddawać zbiorowi logicznemu te tzw. minizadania, ok, ale mnie to nie zajmuje, cokolwiek to jest.

                  (…) Czyli się właśnie domyślasz, gdyż na tym to polega.(…)

                  Powtarzam: „Ja nie domyślam się, ja porównuję i wyciągam wnioski”

                  (…) „nie one zajmują się, a sensualni naukaftzy, którzy o nich rozprawiają” Święta racja.😂 (…)

                  No właśnie, no to nie idź tą drogą…

                  (…) „Boli? Pewno, że boli” Niby czemu? Najwyżej się zdziwię a prędzej zaciekawię. Po to tu jestem. (…)

                  I oto chodzi! 🙂

                  Polubienie

                • „Zrozumieć, co i jak, przez sensualizowanie filozofivzne niewiadomo czego? ”
                  Sorki ale już nie wiem, o co Ci chodzi.

                  „Powtarzam, jak próbuję zrozumieć Pra-Słowiańskie rdzenie. Nie znam rdzenia Ro’, ani takiego czasownika…”
                  A jaki znasz rdzeń z samogłoską R?

                  „A czy Ty traktujesz K jako sylabę, a Ka, jako samogłoskę, albo spółgłoskę? O czym tu jest mowa, bo nie rozumiem?”
                  Oj, zamotałeś a teraz udajesz Greka . Jeśli nie, to wytłumacz. Nie tylko ja chcę wiedzieć.

                  „Nie rozumiem, jaki błąd i jaki wcześniejszy zapis?”
                  Dobrze rozumiesz. Niedawno sam to wykazywałeś a teraz to walisz w …

                  „Jakie rzeczy?”
                  Mój ulubiony przykład:
                  dżdż- taki zapis i taka wymowa hiperpoprawnych bąbkonosych. A powinna być:
                  dyżdż ew. deżdż, tudzież d żdż, czyli bardziej po chorwacku.
                  To samo z d
                  żdżownicą.

                  Zapisy samych spółgłosek były w przeszłości stosowane. I w wincza I w Egipcie. Samogłoski trzeba było sobie dośpiewać. To samo trzeba zrobić przy KRK. Nie dośpiewasz? Sens pozostaje ten sam .

                  Polubienie

                • (…) Sorki ale już nie wiem, o co Ci chodzi. (…)

                  O to o czym piszesz, patrz np. czasownik Ro’, czyli sensualne morfemy (co wg Mię = inne fonemy)

                  (…) A jaki znasz rdzeń z samogłoską R?(…)

                  Znam. A Ty znasz odmianę czasownika Ro’? Czy to coś takiego, patrz:

                  Ja Ro’+Mie”/eM
                  Ty Ro’+MieS”
                  On, Ona, Ono Ro’
                  My Ro’+MieMy
                  Wy Ro’+MieCie
                  Oni, One Ro’+Mia”/oM

                  A co ten czasownik oznacza, hm?

                  (…) Oj, zamotałeś a teraz udajesz Greka . Jeśli nie, to wytłumacz. Nie tylko ja chcę wiedzieć. (…)

                  Zamotałeś co, czy kogo i jak? Ile razy mam pisać, rdzeń to samogłoski, patrz MR, MRC/T, S+MRC/T, itd

                  (…)Dobrze rozumiesz. (…)

                  Aha…

                  (…) Niedawno sam to wykazywałeś a teraz to walisz w … (…)

                  Aha…

                  (…) Mój ulubiony przykład:
                  dżdż- taki zapis i taka wymowa hiperpoprawnych bąbkonosych. A powinna być:
                  dyżdż ew. deżdż, tudzież d żdż, czyli bardziej po chorwacku.
                  To samo z dżdżownicą. (…)

                  A teraz zrób to samo z cyrylicą i głagolicą. Zapis jest wtórny wobec wymowy, ale o tym zapomniałam, hm?

                  (…) Zapisy samych spółgłosek były w przeszłości stosowane. I w wincza I w Egipcie. Samogłoski trzeba było sobie dośpiewać. To samo trzeba zrobić przy KRK. Nie dośpiewasz? Sens pozostaje ten sam . (…)

                  O Egipcie i jego piśmie, a tym bardziej o Vinca i znakach tej kultury mam wiedzę niewielką, więc ja na ten temat rozmawiać nie będę. Uważam, że odlatujesz w kolejne rejony, gdzie sensualność jest jedyną miarą wszechrzeczy. Mię tam nie znajdziesz.

                  https://pl.wikipedia.org/wiki/Pismo_hieroglificzne

                  Co do Krk, to chyba jesteś jedyny, który sobie coś tu dośpiewuje, patrz:

                  https://en.wikipedia.org/wiki/Krk
                  https://en.wikipedia.org/wiki/Krk_(town)
                  https://en.wikipedia.org/wiki/Vrbnik

                  Powtarzam, zejdźmy na ziemię i porównujmy, a nie odtfaszajmy, czy sensualistycznie dywagujmy domniemując…

                  Polubienie

                • Jedyny?
                  Czyli prekursor, awangarda, pionier, badacz, odkrywca…😄
                  Tak trzymać!😉

                  Polubienie

Dodaj komentarz

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.