286 Końcówki Proto-Slavic *-ta, *-ti, *-tь, *-tьje, *-tъ, *-ťa, *-ja, *-ťi, *-ťь (i te brakujące), a także *broščь, *bъrščь, *moťь, *peťь, *dolto, *věščь, *tós, *tus, *tis i inne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa

…..

We wpisach 285, 284 i 283 opisałem końcówki Proto-Slavic, zawierające dźwięki:

• wysokoenergetyczne / „spalatalizowane” / dźwięczne / tzw. satem, zapisywane jako *č/C” i *c/C,
• niskoenergetyczny / niespalatalizowany / bezdźwięczny/ tzw. centum, zapisywany jako *k/K.

Powtórzę to znów, żeby nikomu nie umkło, że:

---

Już w Proto-Slavic jednocześnie istniały i końcówki i dźwięki wysokoenergetyczne / „spalatalizowane” / dźwięczne / tzw. satem, zapisywany jako *č/C” i *c/C, a także i niskoenergetyczne / niespalatalizowane / bezdźwięczne / tzw. centum, zapisywane jako *k/K, *t/T itd…

---

Nadszedł teraz czas bym porównał postacie końcówek Proto-Slavic, zawierające dźwięk ciągle niespalatalizowany / bezdźwięczny / niskoenergetyczny / tzw. centum, zapisywany jako *t/T.

W tej części opiszę jedynie te końcówki, które nie zawierają w sobie przed dźwiękiem głównym żadnego innego dźwięku, ani nie zawierają po nim żadnej innej spółgłoski. Końcówkami niespełniającymi tych założeń zajmę się w oddzielnych wpisach.

Podstawą do wszystkich porównań są dwa ofitzjalne zestawienie danych, patrz:

https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Proto-Slavic_suffixes

The following 95 pages are in this category, out of 95 total.

https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Proto-Slavic_words_by_suffix

This category has the following 176 subcategories, out of 176 total.

---

UWAGA!

Część końcówek Proto-Slavic występuje jedynie na jednej z powyższych stron. Oznacza to, że czasem jakaś końcówka ofitzjalnie jest:

• opisana i posiada późniejsze, a nawet współcześnie istniejące odpowiedniki, wraz z zaznaczonymi odpowiednimi dźwiękami, a także odnośnik na przykłady słów, gdzie rzekomo była użyta, patrz: *-ti, *-tьje, ,
• opisana, ale brakuje jej jakiejś części wyżej wymienionych danych, patrz: *-tь, *-tъ, *-ťi, *-ťь,
• nieopisana, ale występują przykłady słów, gdzie rzekomo była użyta, patrz: *-ta, *-ťa,
• niewymieniona i nieopisana, choć występują przykłady słów, gdzie rzekomo była użyta, patrz: *-tà, *-tą, *-tě, *těxъ ,*-tę, *-to, *-tò, *-tòma, *-tòmь, *-tъ̀mь, *-tù, *-ty,..

Wg Mię, logicznie oznacza to, że końcówek Proto-Slavic jest dużo więcej, niż ofitzjalnie wymienione 176! Choć pominięte i nie opisane, to jednak zostały one ofitzjalnie wymienione w odmianach innych końcówek Proto-Slavic, np. *-tъ!

---

Wszystkie te nielogiczności, czy zwykłe błędy i przekłamania wypisałem odpowiednio pod każdą z omawianych końcówek Proto-Slavic. Trochę tam tego jest…

W nawiązaniu do ww. błędów, niedomówień, przemilczeń i przekłamań, powtórzę pytania, które zadałem już poprzednio:

Czyżby tzw. palatalizacje słowiańskie raz działały, a innym razem nie działały,.. nie tylko wobec rdzeni Pra-Słowiańskich, ale także i wobec końcówek Proto-Slavic, hm?!

Jak dźwięki zapisywane jako Proto-Slavic *a/a, *o/o, *ó,u/o’, *y/y mogły „wywołać / spowodować” rzekomą palatalizację dźwięku wysokoenergetycznego / (już niby) spalatalizowanego / tzw. satem, zapisywanego jako *c/C , *č/C lub innego, np. niskoenergetycznego / tzw. centum, zapisywanego jako *k/K, (ale także i) *t/T, *d/D, *h/H, *g/G,.. lub jednocześnie tego nie „wywołać / spowodować”, patrz np. *dьrcati, *dьrčati, *dьrkàti, hm?!

Co spowodowało wybiórczą palatalizację tych i podobnych końcówek Proto-Slavic (szczególnie patrz dźwięki zapisywane jako Proto-Slavic *a/a, *o/o, *ó,u/o’, *y/y,.. ale nie spowodowało palatalizacji w inny przypadkach, gdzie ona powinna była ofitzjalnie nastąpić, hm?!

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Proto-Slavic_words_suffixed_with_*-ta

Category:Proto-Slavic words suffixed with *-ta

Proto-Slavic words ending with the suffix *-ta.

Pages in category „Proto-Slavic words suffixed with *-ta„

P

• Reconstruction:Proto-Slavic/pęta

---

UWAGA!

Twierdzę, że w przypadku słowa Proto-Slavic Pęta / Pe”Ta, nie może być mowy o istnieniu końcówki Proto-Slavic *-ta!

Jak widać poniżej, dźwięk zapisywany jako T, jest częścią Pra-Słowiańskiego rdzenia PT, a nie częścią dołączonej do niego końcówki Proto-Slavic *-ta!

Patrz:

Declension of *pętà (hard a-stem, accent paradigm c)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*pętà	*pę̑tě	*pę̑ty
Accusative	*pę̑tǫ	*pę̑tě	*pę̑ty
Genitive	*pętý	*pętù	*pę̃tъ
Locative	*pę̑tě	*pętù	*pętàsъ, *pętàxъ*
Dative	*pętě̀	*pętàma	*pętàmъ
Instrumental	*pętojǫ́	*pętàma	*pętàmi
Vocative	*pęto	*pę̑tě	*pę̑ty

---

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/-ta&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/-ta.

---

UWAGA!

Powtarzam, dźwięk zapisywany jako *a/a, rzekomo powodował palatalizację, patrz *dьrcati, *dьrčati,.. jaki jej nie powodował, patrz *dьrkàti,.. co opisałem we wpisie 285…

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Proto-Slavic_words_suffixed_with_*-ti

Category:Proto-Slavic words suffixed with *-ti

Proto-Slavic words ending with the suffix *-ti.

Pages in category „Proto-Slavic words suffixed with *-ti„

D

• Reconstruction:Proto-Slavic/dybati

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/-ti

Reconstruction:Proto-Slavic/–ti

Proto-Slavic

Alternative forms

• (palatalized form when the infinitive stem ends in velar consonant): *-ťi

Etymology

From Proto-Balto-Slavic *-tei, from the dialectal Proto-Indo-European *-tey, the dative or locative singular of *-tis (as opposed to the regular dative *-tey-ey, with a suffix *-tey- in e-grade and the dative singular ending *-ey).

E.g. Late Proto-Slavic *dàti (“to give”) < Early Proto-Slavic *dā́ˀtei < Proto-Balto-Slavic *dṓˀtei < earlier *deh₃téy < Proto-Indo-European *dh₃téy (and not *deh₃tey-ey), nominative *déh₃tis, from the root *deh₃-.

Suffix

*-ti

1. The ending of the infinitive. Not productive by itself; new verbs were created with a variety of stem-forming suffixes before the ending.

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: -ти (-ti)
    • Belarusian: -ць (-cʹ)
    • Russian: –ть (–tʹ)
    • Ukrainian: -ти (-ty)

• South Slavic:
  • Old Church Slavonic:

    Cyrillic: –ти (–ti)

    Glagolitic: –ⱅⰹ (–ti)

  • Bulgarian: — (infinitive has been lost)
  • Macedonian: — (infinitive has been lost)
  • Serbo-Croatian:

    Cyrillic: -ти

    Latin: -ti

  • Slovene: -ti

• West Slavic:
  • Czech: –t
  • Lower Sorbian: -ś
  • Polish: –ć
  • Slovak: –ť
  • Upper Sorbian: -ć

References

• Ranko Matasović (2008), Poredbenopovijesna gramatika hrvatskog jezika, Matica hrvatska: Zagreb, page 300

---

UWAGA!

Jak widać powyżej, wysokoenergetyczny dźwięk zapisywany jako Polish: ć/C’, ofitzjalnie powstał z niezmiękczonego / niespalatalizowanego dźwięku niskoenergetycznego, tzw. centum, zapisywanego jako Proto-Slavic *t/T, patrz: Proto-Slavic *ti, podczas gdy: „(palatalized form when the infinitive stem ends in velar consonant: *-ťi)”,.. a wcześniej z „Proto-Balto-Slavic *-tei, from the dialectal Proto-Indo-European *-tey, the dative or locative singular of *-tis„.

Tyle tylko, że dźwięk zapisywany jako Polish: ć/C’, jest zmiękczoną / spalatalizowaną postacią innego wysokoenergetycznego dźwięku, zapisywanego jako Polish: c/C,.. który to dźwięk istniał już w Proto-Slavic, patrz wpis 283!

https://pl.wikipedia.org/wiki/%C4%86

https://en.wikipedia.org/wiki/%C4%86

O „Late Proto-Slavic *dàti (“to give”) < Early Proto-Slavic *dā́ˀtei < Proto-Balto-Slavic *dṓˀtei < earlier *deh₃téy < Proto-Indo-European *dh₃téy (and not *deh₃tey-ey), nominative *déh₃tis, from the root *deh₃-” napiszę oddzielny wpis.

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Proto-Slavic_words_suffixed_with_*-t%D1%8C

Category:Proto-Slavic words suffixed with *-tь

Proto-Slavic words ending with the suffix *-tь.

Pages in category „Proto-Slavic words suffixed with *-tь„

The following 16 pages are in this category, out of 16 total.

B

• Reconstruction:Proto-Slavic/broščь
• Reconstruction:Proto-Slavic/bъrščь

M

• Reconstruction:Proto-Slavic/mastь
• Reconstruction:Proto-Slavic/moťь

O

• Reconstruction:Proto-Slavic/ortь

P

• Reconstruction:Proto-Slavic/paportь
• Reconstruction:Proto-Slavic/pastь
• Reconstruction:Proto-Slavic/peťь
• Reconstruction:Proto-Slavic/pьrtь

S

• Reconstruction:Proto-Slavic/sьrstь
• Reconstruction:Proto-Slavic/strastь

T

• Reconstruction:Proto-Slavic/tatь
• Reconstruction:Proto-Slavic/tьstь

V

• Reconstruction:Proto-Slavic/věstь
• Reconstruction:Proto-Slavic/volstь

Z

• Reconstruction:Proto-Slavic/zętь

---

UWAGA!

Końcówka  *-tь nie występuje ani w poniższych słowach, ani w ich odmianach, a tłumaczenia ich rzekomych etymologii nic nie wyjaśniają, patrz:

• Reconstruction:Proto-Slavic/broščь

(…)

Alternative reconstructions

• *broťь

Of uncertain origin. Per Trubachev, from an unattested *broskati +‎ *-tь. Both i-stem and yo-stem declension are attested among descendants.

Based on semantic similarities, may reflect pre-Slavic *bro(z)gtь from the sparsely attested Proto-Slavic  *brьzgati (“to burst”) / *bražiti (“to decompose, to disintegrate (for organic materials)”) + *-ťь, akin to East Slavic *braga (“pre-distilled alcohol mixture, must”). Possibly ultimately from Proto-Indo-European *bʰreHg- (“to stink”).

(…)

Declension of *bròščь (i-stem, accent paradigm b)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*bròščь	*broščì	*bròščьjē, *bròščē*
Accusative	*bròščь	*broščì	*broščì
Genitive	*bròšči	*bròščьju, *brošču*	*broščь̀jь, *bròšči*
Locative	*bròšči	*bròščьju, *brošču*	*broščь̀xъ
Dative	*broščì	*bròščьma	*broščь̀mъ
Instrumental	*broščь̀mь	*bròščьma	*bròščьmī
Vocative	*brošči	*broščì	*bròščьjē, *bròščē*

^* The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).

Declension of *bròščь (soft o-stem, accent paradigm b)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*bròščь	*broščà	*broščì
Accusative	*bròščь	*broščà	*broščę̇̀
Genitive	*broščà	*broščù	*bròščь
Locative	*broščì	*broščù	*bròščixъ
Dative	*broščù	*broščèma	*bròščemъ
Instrumental	*broščь̀mь, *broščèmь*	*broščèma	*bròšči
Vocative	*brošču	*broščà	*broščì

^* -ьmь in North Slavic, -emь in South Slavic.

(…) Old Polish: broszcz, Polish: brocz (obsolete) (…)

• Reconstruction:Proto-Slavic/bъrščь

(…)

Likely formed as *bъrzgati (“to grind, to slash”) +‎ *-tь (or from another related verb), from Proto-Balto-Slavic *bursktis, from Proto-Indo-European *bʰers- (“to prickle, to spike”). Akin to Proto-Germanic *burstiz  (“bristle”), Proto-Germanic *bruskaz (“tuft, thicket, underbrush”), Proto-Indo-Iranian *bʰr̥štíš (“top, point”).

(…)

Declension of *bъ̃rščь (soft o-stem, accent paradigm b)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*bъ̃rščь	*bъrščà	*bъrščì
Accusative	*bъ̃rščь	*bъrščà	*bъrščę̇̀
Genitive	*bъrščà	*bъrščù	*bъ̃rščь
Locative	*bъrščì	*bъrščù	*bъ̃rščixъ
Dative	*bъrščù	*bъrščèma	*bъ̃rščemъ
Instrumental	*bъrščь̀mь, *bъrščèmь*	*bъrščèma	*bъ̃ršči
Vocative	*bъršču	*bъrščà	*bъrščì

^* -ьmь in North Slavic, -emь in South Slavic.

(…)

Przy okazji, a co to niby było, to „pre-Slavic”, czyżby rzekomy tzw. Proto-Balto-Slavic, czy niby coś innego, hm?

• Reconstruction:Proto-Slavic/moťь

(…)

From Proto-Indo-European *mogʰtis (from *megʰ–), whence also Proto-Germanic *mahtiz (Gothic 𐌼𐌰𐌷𐍄𐍃 (mahts,  “power, might”), Old English miht). Equivalent to *moťi +‎ *-tь.

Noun

*mȍťь f^[1][2]

1. power

Declension

Declension of *mȍťь (i-stem, accent paradigm c)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*mȍťь	*mȍťi	*mȍťi
Accusative	*mȍťь	*mȍťi	*mȍťi
Genitive	*moťí	*moťьjù, *moťu*	*moťь̀jь
Locative	*moťí	*moťьjù, *moťu*	*mȍťьxъ
Dative	*mȍťi	*moťьmà	*mȍťьmъ
Instrumental	*moťьjǫ́	*moťьmà	*moťьmì
Vocative	*moťi	*mȍťi	*mȍťi

^* The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).

Derived terms

• *pomoťь

Related terms

• *moťi

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: мочь (močĭ)
    • Russian: мочь (močʹ)
    • Ukrainian: міч (mič) (dated)
• South Slavic:
  • Old Church Slavonic: мощь (moštĭ)
    • → Russian: мощь (moščʹ)
  • Bulgarian: мощ (mošt)
  • Macedonian: моќ (moḱ)
  • Serbo-Croatian:

    Cyrillic: мо̑ћ

    Latin: mȏć

  • Slovene: mọ̑č (tonal orthography)
• West Slavic:
  • Czech: moc
  • Old Polish: [Term?]
    • Polish: moc
    • → Belarusian: моц (moc)
    • → Ukrainian: міць (micʹ)
  • Slovak: moc

(…)

• Reconstruction:Proto-Slavic/peťь

(…)

From earlier *pektь, from Proto-Balto-Slavic *pektis, from Proto-Indo-European *pékʷ–tis, from *pekʷ– (“to cook”). Equivalent to *peťi +‎ *-tь.

Noun

*pȅťь f^[1]

1. oven

Inflection

Declension of *pȅťь (i-stem, accent paradigm c)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*pȅťь	*pȅťi	*pȅťi
Accusative	*pȅťь	*pȅťi	*pȅťi
Genitive	*peťí	*peťьjù, *peťu*	*peťь̀jь
Locative	*peťí	*peťьjù, *peťu*	*pȅťьxъ
Dative	*pȅťi	*peťьmà	*pȅťьmъ
Instrumental	*peťьjǫ́	*peťьmà	*peťьmì
Vocative	*peťi	*pȅťi	*pȅťi

^* The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: печь (pečĭ)
    • Belarusian: печ (pječ)
    • Russian: печь (pečʹ)
    • Ukrainian: піч (pič)
• South Slavic:
  • Bulgarian: пещ (pešt)
  • Old Church Slavonic:

    Old Cyrillic: пещь (peštĭ)

    Glagolitic: ⱂⰵⱋⱐ (peštĭ)

    • → Russian: пещь (peščʹ) (obsolete)
  • Old Church Slavonic:

    Cyrillic: пе̑ћ

    Latin: pȇć

    • Chakavian: pȇć
    • Kajkavian: peč
    • Slavomolisano: peč
  • Slovene: pẹ̑č (tonal orthography)
• West Slavic:
  • Czech: pec
  • Polabian: pic
  • Polish: piec
  • Pomeranian:
    • Kashubian: piec
  • Slovak: pec
  • Sorbian:
    • Lower Sorbian: pjac
    • Upper Sorbian: pěc

Widoczne wtórne ubezdźwięcznienia w OCS / SCS, patrz poniżej, a także dźwięki zapisywane jako C, C’, C”, C”+’!!!

A oto zniekształcenia widoczne / słyszalne tylko w OCS / SCS, wynikające z jego wtórnie ubezdźwięcznionego zapisu:

• Old Church Slavonic: мощь (moštĭ)
  • → Russian: мощь (moščʹ)
• Bulgarian: мощ (mošt)
• Macedonian: моќ (moḱ)

• Old Church Slavonic:

  Old Cyrillic: пещь (peštĭ)

  Glagolitic: ⱂⰵⱋⱐ (peštĭ)

• Bulgarian: пещ (pešt)

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/-t%D1%8C

Reconstruction:Proto-Slavic/–tь

Proto-Slavic

Alternative forms

• (palatalized form when the verbal root ends in velar consonant): *-ťь

Etymology

From Proto-Indo-European *-tis.

Suffix

*-tь f

1. Deverbative, creates nouns denoting act, state, objects or tools.

   *merti (“to die”) → *sъmьrtь (“death”)

   *mogti > *moťi (“to be able to, can”) → *mogtь > *moťь (“power, strength”)

   *pekti > *peťi (“to bake”) → *pektь > *peťь (“furnace”)

   *padti > *pasti (“to fall”) → *padtь >*pastь (“trap”)

   *mazati (“to grease”) → *maztь > *mastь (“ointment”)

   *dē- (“to suck”) > *dětь (“child”)

Declension

Declension of *-tь (i-stem)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*-tь	*-ti	*-ti
Accusative	*-tь	*-ti	*-ti
Genitive	*-ti	*-tьju, *-ťu*	*-tьjь, *-ti*
Locative	*-ti	*-tьju, *-ťu*	*-tьxъ
Dative	*-ti	*-tьma	*-tьmъ
Instrumental	*-tьjǫ, *-ťǫ*	*-tьma	*-tьmi
Vocative	*-ti	*-ti	*-ti

^* The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).

Derived terms

► Proto-Slavic words suffixed with *-tь

References

• Šekli, Matej (2012) , “Besedotvorni pomeni samostalniških izpeljank v praslovanščini”, in Philological Studies‎^[1] (in Slovene), volume 10, issue 1, Skopje, Perm, Ljubljana, Zagreb, pages 115–32

---

UWAGA!

Tzw. Proto-Slavic *-ь, ofitzjalnie odpowiada dźwiękowi samogłoski (raczej krótkiej), zapisywanej jako i/i, patrz:

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/-%D1%8C

Ofitzjalnie nie ma podanych żadnych odpowiedników końcówki Proto-Slavic *-tь (i jej dźwięków), używanych w przeszłości lub współcześnie.

Dźwiękiem głównym końcówka Proto-Slavic *-tь jest dźwięk niezmiękczony / niespalatalizowany dźwięk niskoenergetyczny, tzw. centum, zapisywany jako *t/T, patrz: „(palatalized form when the verbal root ends in velar consonant: *-ťь)”, który powstał bezpośrednio z „Proto-Indo-European *-tis„, z pominięciem ofitzjalnie nieistniejącej postaci Proto-Balto-Slavic!

Zgodnie z jedną ofitzjalną logiką, (odmiana końcówki Proto-Slavic *-ti, patrz powyżej), w j. polskim wymowa dźwięku końcówki Proto-Slavic *-tь powinna być zapisywana jako ć/C’.

Tyle tylko, że zgodnie z inną ofitzjalną logiką, (*-t– and *-ьje, patrz poniżej), w j. polskim wymowa tego samego dźwięku powinna być jednocześnie zapisywana też jako c/C!

Co spowodowało zaniknięcie dźwięków zapisywanych jako *g/G i *k/K i rzekomą palatalizację dźwięku zapisywanego jako *t/T?

Patrz:

*mogti > *moťi (“to be able to, can”) → *mogtь > *moťь (“power, strength”)

*pekti > *peťi (“to bake”) → *pektь > *peťь (“furnace”)

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/-t%D1%8Cje

Reconstruction:Proto-Slavic/–tьje

Proto-Slavic

Etymology

Compounded from the past participle suffix *-t– and *-ьje. Originally it is therefore a deadjectival variant of *-ьje, denoting a state, condition, or property.

Suffix

*-tьje n

1. Deverbal, forming action nouns.

   *žiti (“to live”) → *žitьje (“life”)

   *byti (“to be”) → *bytьje (“being”)

   *bez (“witout”) + *sъmerti (“to die naturally”) → *bezsъmьrtьje (“immortality”)

2. Deverbal, forming resultant nouns.

   *ěsti (“to eat”) → *ěstьje (“dish, food”)

   *dati (“to give”) → *datьje (“task, assignment”)

   *začęti (“to beget”) → *začętьje (“conception”)

Declension

Declension of *-tьje (soft o-stem)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*-tьje	*-tьji	*-tьja
Accusative	*-tьje	*-tьji	*-tьja
Genitive	*-tьja	*-tьju	*-tьjь
Locative	*-tьji	*-tьju	*-tьjixъ
Dative	*-tьju	*-tьjema	*-tьjemъ
Instrumental	*-tьjьmь, *-tьjemь*	*-tьjema	*-tьji
Vocative	*-tьje	*-tьji	*-tьja

^* -ьmь in North Slavic, -emь in South Slavic.

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: -тие (-tie), -тиѥ (-tije)
    • Belarusian: -ццё (-ccjo), -цце (-ccje), -це (-cje)
    • Russian: -тие (-tije), -тье (-tʹje), -тьё (-tʹjó)
    • Ukrainian: -ття (-ttja), -тя (-tja)
• South Slavic:
  • Old Church Slavonic:

    Cyrillic: -тиѥ (-tije)

    Glagolitic: -ⱅⰹⱑ (-tiě)

  • Bulgarian: -тие (-tie)
  • Macedonian: -тие (-tie)
  • Serbo-Croatian:

    Cyrillic: -ће

    Latin: –će

  • Slovene: -tje
• West Slavic:
  • Old Czech: -tie
    • Czech: -tí
  • Kashubian: -cié
  • Polish: –cie
  • Slovak: -tie
  • Slovincian: -cė
  • Sorbian:
    • Lower Sorbian: -śe
    • Upper Sorbian: -će

References

• Šekli, Matej (2012) , “Besedotvorni pomeni samostalniških izpeljank v praslovanščini”, in Philological Studies‎^[1] (in Slovene), volume 10, issue 1, Skopje, Perm, Ljubljana, Zagreb, pages 115–32
• Halla-aho, Jussi (2006) Problems of Proto-Slavic Historical Nominal Morphology: On the Basis of Old Church Slavic (Slavica Helsingiensia; 26)‎^[2], Helsinki: University of Helsinki, page 75f

---

UWAGA!

Jak dźwięk ofitzjalnie ciągle niskoenergetyczny / niespalatalizowany / tzw. centum, zapisywany jako *t/T, miał niby w obecności stojącego za nim dźwięku Proto-Slavic *-ь, ofitzjalnie odpowiadającemu dźwiękowi samogłoski (raczej krótkiej), zapisywanej jako *i/i, raz przekształcić się w dźwięk wysokoenergetyczny / spalatalizowany, tzw. satem, zapisywany jako ć/C’, a raz w c/C, hm?

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Proto-Slavic_words_suffixed_with_*-t%D1%8A

Category:Proto-Slavic words suffixed with *-tъ

Proto-Slavic words ending with the suffix *-tъ.

Pages in category „Proto-Slavic words suffixed with *-tъ„

The following 9 pages are in this category, out of 9 total.

C

• Reconstruction:Proto-Slavic/čęstъ

D

• Reconstruction:Proto-Slavic/dьrtъ
• Reconstruction:Proto-Slavic/dolto

M

• Reconstruction:Proto-Slavic/mitъ
• Reconstruction:Proto-Slavic/moltъ
• Reconstruction:Proto-Slavic/mostъ

P

• Reconstruction:Proto-Slavic/plotъ
• Reconstruction:Proto-Slavic/potъ

R

• Reconstruction:Proto-Slavic/rota

---

UWAGA!

Brak końcówek Proto-Slavic *-tà, *-tą, *-tě, *těxъ ,*-tę, *-to, *-tò, *-tòma, *-tòmь, *-tъ̀mь, *-tù, *-ty, patrz:

Reconstruction:Proto-Slavic/dolto

Declension of *dōltò (hard o-stem, accent paradigm b)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*dōltò	*dõltě	*dōltà
Accusative	*dōltò	*dõltě	*dōltà
Genitive	*dōltà	*dōltù	*dõltъ
Locative	*dōltě̀	*dōltù	*dõltěxъ
Dative	*dōltù	*dōltòma	*dōltòmъ
Instrumental	*dōltъ̀mь, *dōltòmь*	*dōltòma	*dõlty
Vocative	*dōltò	*dõltě	*dōltà

Współczesne postacie do porównania:

Błoto / BL”o+To

Złoto / ZL”o+To, Słoto / SL”o+To

Złotą / ZL”o+Ta”, Słoto / SL”o+Ta”

Słotę / SL”o+Te”

Słoty / SL”o+Ty

…..

Jestem świadomy ofitzjalnych tłumaczeń rzekomego powstania podwójnych przekształceń samogłosek nosowych w Proto-Slavic i jakoś gdzieś później. Po rzekomym rozłączeniu się, zlaniu i ponownym rozłączeniu, odpowiednio:

• dźwięk zapisywany jako o/o, miał rzekomo przekształcić się w dźwięk zapisywany jako ą/a”,
• dźwięk zapisywany jako e/e miał rzekomo przekształcić się w dźwięk zapisywany jako ę/e”…

… by następnie znów zaniknąć we wszystkich innych językach słowiańskich, za wyjątkiem języka polskiego…

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/-t%D1%8A

Reconstruction:Proto-Slavic/–tъ

Proto-Slavic

Etymology

The suffix continues both Proto-Indo-European *-tós and *-tus. A distinguishing feature between the two is that lemmas formed with the u-stem suffix, later were extended with *-kъ, e.g. Serbo-Croatian podátak (“datum”) < *datъ (“load, something given”).

Suffix

*-tъ m

1. Deverbal from mono-syllabic simple stems, forms passive participles

   Synonym: *-nъ

   From ū-grade root:

   *obutъ (“footwear put on”) ← *obuti (“to put on footwear”)

   *nadutъ (“swelled”) (+ *na-) ← *duti (“to blow up”)

   From ī-grade root:

   *šitъ (“sewed”) ← *šiti (“to sew”)

   *bitъ (“beaten”) ← *biti (“to beat”)

   From nasal-grade root:

   *klętъ (“pitiable, damned”) ← *klęti (“to curse”)

   *vъzętъ (“taken”) ← *vъzęti (“to take, to acquire”)

2. Deverbal, forms nouns (usually with o-grade)

   *potъ (“sweat”) ← *peťi (“to bake”)

   *letъ (“flight”) ← Pre-Slavic *lekti (“to spring, to hop”)

   *moltъ (“hammer”) ← *melti (“to mold”)

   *datъkъ (“levy”) ← **datъ ← *dati (“to give”)

   *vitъkъ (“coil”) ← **vitъ ← *viti (“to wind, to curve”)

   *ostatъkъ (“remainder”) ← **ostatъ ← *ostati (“to remain”)

Declension

Declension of *-tъ (hard o-stem)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*-tъ	*-ta	*-ti
Accusative	*-tъ	*-ta	*-ty
Genitive	*-ta	*-tu	*-tъ
Locative	*-tě	*-tu	*-těxъ
Dative	*-tu	*-toma	*-tomъ
Instrumental	*-tъmь, *-tomь*	*-toma	*-ty
Vocative	*-te	*-ta	*-ti

^* -ъmь in North Slavic, -omь in South Slavic.

See also

• *-kъ
• *-slo
• *-atъ, *-itъ, *-ьnъ

Derived terms

► Proto-Slavic words suffixed with *-tъ

---

UWAGA!

Ofitzjalnie nie ma podanych żadnych odpowiedników końcówki *-tъ (i jej dźwięków), używanych w przeszłości lub współcześnie.

Zgodnie ofitzjalną logiką, (Proto-Slavic *-ъ, patrz powyżej), w j. polskim dźwięk ten powinien być zapisywany jako o/o,  ó,u/o’, albo coś jakoś tak, czy raczej inaczej,.. patrz:

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/-%D1%8A

Odmiana końcówki Proto-Slavic *-tъ (i jej dźwięków) wskazuje na przechodzenie w postacie innych końcówek i dźwięków, jak: *-ta, *-tě, *-těxъ, *-te, *-ti, *-tomь, *-toma, *-ty, patrz powyżej!

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Proto-Slavic_words_suffixed_with_*-%C5%A5a

Category:Proto-Slavic words suffixed with *-ťa

Proto-Slavic words ending with the suffix *-ťa.

Pages in category „Proto-Slavic words suffixed with *-ťa„

This category contains only the following page.

P

• Reconstruction:Proto-Slavic/porťa

…..

(Redirected from Reconstruction:Proto-Slavic/–ťa)

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/-ja

Reconstruction:Proto-Slavic/-ja

Proto-Slavic

Alternative forms

• *-ťa (verbs ending in -V-)

Etymology

From Proto-Indo-European *-yeh₂. Cognate with Lithuanian -ia and -ja.

Suffix

*-ja f

1. Suffix creating feminine action nouns, usually concretized in nomina instrumenti and nomina acti.
   1. Deverbal, from the present stem.

      Synonyms: *-ělь, *-ъkъ

      *sěťi (“to cut, mow, chop”) → *sěča (“chopping, cutting”)

      *žędati (“to be thirsty”) → *žęďa (“thirst”)

      *pręsti (“to spin”) → *pręďa (“yarn”)

   2. Deverbal, from -i- verbs.

      *loviti → *lovľa

      *grabiti → *grabľa

      *gorditi → *gorďa

      *xoditi → *xoďa

   3. Deadjectival.

      Synonyms: *-ědь, *-ina, *-yni, *-ota, *-ostь

      *suxъ (“dry”) → *suša (“drought”)

      *gǫstъ (“dense”) → *gǫšča (“thicket; slurry, sludge; something dense or densely arranged”)

      *mok- (“wet”) → *moča (“wetness”)

   4. Denominal.

      *světъ (“light, brightness”) → *svěťa (“candle”)

      *koza (“goat”) → *koža (“skin, leather”)

      *duxъ (“spirit”) → *duša (“soul”)

   5. Denominal, from i-stem.

      Synonym: *-i

      *tьstь (“father in law”) → *tьšča (“mother in law”)

      *gospodь (“lord, master”) → *gospoďa (“lady, mistress”)

      *zemь → *zemľa

Declension

Declension of *-ja (soft a-stem)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*-ja	*-ji	*-ję̇
Accusative	*-jǫ	*-ji	*-ję̇
Genitive	*-ję̇	*-ju	*-jь
Locative	*-ji	*-ju	*-jasъ, *-jaxъ*
Dative	*-ji	*-jama	*-jamъ
Instrumental	*-jejǫ, *-jǫ**	*-jama	*-jami
Vocative	*-je	*-ji	*-ję̇

^* -asъ is the expected Balto-Slavic form but is found only in some Old Czech documents; -axъ is found everywhere else and is formed by analogy with other locative plurals in -xъ.
^** The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).

See also

• *-ělь
• *-ědь
• *-jь \ *-ьjь (“possessive suffix”)

Derived terms

► Proto-Slavic words suffixed with *-ja

References

• Sławski, Franciszek, editor (1974) Słownik prasłowiański (in Polish), volume 1, Wrocław: Polska Akademia Nauk, page 81ff
• Šekli, Matej (2012) , “Besedotvorni pomeni samostalniških izpeljank v praslovanščini”, in Philological Studies‎^[1] (in Slovene), volume 10, issue 1, Skopje, Perm, Ljubljana, Zagreb, pages 115–32

---

UWAGA!

Nie mam pojęcia o co chodzi z tą zamianą dźwięku niskoenergetycznego, ale spalatalizowanego Proto-Slavic, zapisywanego jako *ť/T’>*J! Podejrzewam, że może chodzi o coś jakby *T’+*Ja…, czyli coś jak to:

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/-t%D1%8Cje

Reconstruction:Proto-Slavic/–tьje

Proto-Slavic

Etymology

Compounded from the past participle suffix *-t– and *-ьje. Originally it is therefore a deadjectival variant of *-ьje, denoting a state, condition, or property. (…)

Dźwięk Proto-Slavic zapisywany jako *a/a, wcale nie spalatalizował dźwięku Proto-Slavic, zapisywanego jako *ť/T’, patrz końcówka Proto-Slavic *-ťa!!!

Musiało to zrobić coś innego… Pytanie tylko co?

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/-%C5%A5i

Reconstruction:Proto-Slavic/–ťi

Proto-Slavic

Etymology

---

When the stem ended in a velar the cluster *-kt– became palatalized before front vowels during the Common Slavic period which yielded this variant ending: *-kti > *-k’t’i > *-ťi.

---

Suffix

*-ťi

1. Form of *-ti, used with root-stem verbs ending in *k or *g.

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: -чи (–či)
    • Belarusian: -чы (–čy)
    • Russian: -чь (–čʹ)
    • Ukrainian: -чи (–čy)

• South Slavic:
  • Old Church Slavonic:

    Cyrillic: -щи (–šti)

    Glagolitic: -ⱋⰹ (–šti)

  • Bulgarian: — (infinitive has been lost)
  • Macedonian: — (infinitive has been lost)
  • Serbo-Croatian:

    Cyrillic: -ћи

    Latin: –ći

  • Slovene: –či

• West Slavic:
  • Czech: –ci
  • Polish: –c
  • Slovak: –ť

References

• Ranko Matasović (2008), Poredbenopovijesna gramatika hrvatskog jezika, Matica hrvatska: Zagreb, page 300f

---

UWAGA!

Nie na żadnych przykładów słów zawierających końcówką końcówki Proto-Slavic z

Jak widać powyżej, ofitzjalnie dźwięk wysokoenergetyczny / spalatalizowany / tzw. satem, zapisywany jako Polish: c/C, miał niby powstać z końcówki Proto-Slavic zapisywanej jako *-ťi,.. której niskoenergetyczny / niespalatalizowany / tzw. centum dźwięk główny jest ofitzjalnie spalatalizowaną postacią innego niskoenergetycznego / niespalatalizowanego / tzw. centum dźwięku głównego końcówki Proto-Slavic *-ti, patrz: „(palatalized form when the infinitive stem ends in velar consonant): *-ťi„…

Jak widać powyżej, to nie dźwięk Proto-Slavic zapisywany jako *i/i, spalatalizował główny dźwięk końcówki Proto-Slavic zapisywanej jako *-ťi!!! Pytanie co to zrobiło?

Dodatkowo w niektórych językach słowiańskich, końcówki i dźwięki, które rzekomo powstały z Proto-Slavic *-ťi, są różne, patrz: Old East Slavic: –чи (–či), Russian: –чь (–čʹ), Slovene: –či, Serbo-Croatian: Latin: –ći, Slovene: –či, Czech: –ci, Polish: –c, Slovak: –ť…

Jest to w dwójnasób dziwne i odwrotne logicznie, ponieważ dźwięk zapisywany jako tzw. Polish: ć/C’, jest zmiękczoną / spalatalizowaną postacią Polish: c/C, a nie odwrotnie!

Dodatkowo ofitzjalnie wygląda na to, że te zmiękczenia / spalatalizowania nastąpiły później niż w czasie tzw. Proto-Slavic, podczas tzw. Common Slavic period,.. cokolwiek to ofitzjalnie niby oznacza, patrz:

https://en.wiktionary.org/wiki/Common_Slavic

(…) The term Proto-Slavic is often used synonymously with the term Common Slavic, denoting a proto-language stage after the loss of quantitive oppositions and monophthongisations, but more proper linguistic use prescribes the usage of the term Proto-Slavic as synonymous with Early Proto-Slavic (c. 600 C.E.), and Common Slavic as synonymous with Late Proto-Slavic (ca. 8th–9th centuries C.E.). In its attributive usage, the noun denotes a historical period when Slavic sound changes occurred in all or almost all Slavic dialects (ca. 7th–10th centuries). (…)

Wygląda na to, że ofitzjalne jęsykosnaftzfo wynalazło tu pętlę czasoprzestrzenną i zagięło nią nie tylko czas i przestrzeń, ale i swoją własną logikę, dotycząca min. tzw. palatalizacji słowiańskich…

Dodatkowo końcówka Proto-Slavic *-ťi ofitzjalnie pochodzi od wcześniejszej końcówki *-kti, której dźwięk zapisywany jako *k/K, niby następnie spalatalizował się do tzw. miękkiego k, zapisywanego jako *k’/K’, by w końcu i tak zaniknąć zupełnie, patrz:

„When the stem ended in a velar the cluster *-kt– became palatalized before front vowels during the Common Slavic period which yielded this variant ending: *-kti > *-k’t’i > *-ťi.”

Czyżby więc to dźwięk zapisywany jako *t’/T’spalatalizował dźwięk zapisywany jako *k’/K’,.. skoro nie zrobił tego dźwięk zapisywany jako *i/i, hm?!!

Dziwne jest to, że ten spalatalizowany dźwięk zanikł, a nie przekształcił się z dźwięk zapisywany jako S, jak to sobie Sławomir Ambroziak i inni allo-allo wydumali!!!

A oto do porównania inne końcówki Proto-Slavic *-stъ, *-estь, *-ostь, *-ьstvo, *-ьskъ, *-išče, *-isko. Zajmę się nimi dokładniej w następnych wpisach.

Przypominam, że dźwięk zapisywany jako *c/C, istniał już w Proto-Slavic, patrz wpis 283!

A oto zniekształcenia widoczne / słyszalne tylko w OCS / SCS, wynikające z jego wtórnie ubezdźwięcznionego zapisu:

• South Slavic:
  • Old Church Slavonic:

    Cyrillic: -щи (–šti)

    Glagolitic: -ⱋⰹ (–šti)

  • Bulgarian: — (infinitive has been lost)
  • Macedonian: — (infinitive has been lost)

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Proto-Slavic_words_suffixed_with_*-%C5%A5%D1%8C

Category:Proto-Slavic words suffixed with *-ťь

Proto-Slavic words ending with the suffix *-ťь.

Pages in category „Proto-Slavic words suffixed with *-ťь„

The following 2 pages are in this category, out of 2 total.

B

• Reconstruction:Proto-Slavic/broščь

V

• Reconstruction:Proto-Slavic/věščь

---

UWAGA!

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/v%C4%9B%C5%A1%C4%8D%D1%8C

Reconstruction:Proto-Slavic/věščь

Proto-Slavic

Etymology

From *věděti (“to foresee, to know”) +‎ *-ťь.

Adjective

*věščь

1. proficient, skilled
2. oracular

Inflection

Indefinite declension of *věščь (soft)

Singular	Masculine	Feminine	Neuter
Nominative	*věščь	*věšča	*věšče
Accusative	*věščь	*věščǫ	*věšče
Genitive	*věšča	*věščę	*věšča
Locative	*věšči	*věšči	*věšči
Dative	*věšču	*věšči	*věšču
Instrumental	*věščemь	*věščejǫ	*věščemь
Vocative	*věšču	*věšče	*věšče
Dual	Masculine	Feminine	Neuter
Nominative	*věšča	*věšči	*věšči
Accusative	*věšča	*věšči	*věšči
Genitive	*věšču	*věšču	*věšču
Locative	*věšču	*věšču	*věšču
Dative	*věščema	*věščama	*věščema
Instrumental	*věščema	*věščama	*věščema
Vocative	*věšča	*věšči	*věšči
Plural	Masculine	Feminine	Neuter
Nominative	*věšči	*věščę	*věšča
Accusative	*věščę	*věščę	*věšča
Genitive	*věščь	*věščь	*věščь
Locative	*věščixъ	*věščaxъ	*věščixъ
Dative	*věščemъ	*věščamъ	*věščemъ
Instrumental	*věšči	*věščami	*věšči
Vocative	*věšči	*věščę	*věšča

Definite declension of *věščь (soft)

Singular	Masculine	Feminine	Neuter
Nominative	*věščьjь	*věščaja	*věščeje
Accusative	*věščьjь	*věščǫjǫ	*věščeje
Genitive	*věščajego	*věščęję	*věščajego
Locative	*věščijemь	*věščiji	*věščijemь
Dative	*věščujemu	*věščiji	*věščujemu
Instrumental	*věščijimi	*věščǫjǫ	*věščijimi
Vocative	*věščьjь	*věščaja	*věščeje
Dual	Masculine	Feminine	Neuter
Nominative	*věščaja	*věščiji	*věščiji
Accusative	*věščaja	*věščiji	*věščiji
Genitive	*věščuju	*věščuju	*věščuju
Locative	*věščuju	*věščuju	*věščuju
Dative	*věščijima	*věščijima	*věščijima
Instrumental	*věščijima	*věščijima	*věščijima
Vocative	*věščaja	*věščiji	*věščiji
Plural	Masculine	Feminine	Neuter
Nominative	*věščiji	*věščęję	*věščaja
Accusative	*věščęję	*věščęję	*věščaja
Genitive	*věščьjixъ	*věščьjixъ	*věščьjixъ
Locative	*věščijixъ	*věščijixъ	*věščijixъ
Dative	*věščijimъ	*věščijimъ	*věščijimъ
Instrumental	*věščijimi	*věščijimi	*věščijimi
Vocative	*věščiji	*věščęję	*věščaja

Derived terms

• *věščati (“to foretell, to prophesy”)
• *věščina (“proficiency”)
• *věščьba (“prophecy; practice, drill”)
• *věščеrъ (“wizard (male)”), *věščica (“witch (female)”)

Related terms

• *věďa (“knowledge”)
• *věděti (“to know”)
• *vědьma (“witch”)

• *věstъ (“known”)
• *věstь (“message”)
• *nevěsta (“bride”)

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: вѣщь (věščĭ)
  • Russian: ве́щий (véščij)
  • ⇒ Ukrainian: віщу́н (viščún)

• South Slavic:
  • Old Church Slavonic: вѣщь (věštĭ)
  • Bulgarian: вещ (vešt)
  • Macedonian: вешт (vešt)
  • Serbo-Croatian: ве̏шт
  • Slovene: véšč
• West Slavic:
  • Czech: věští
  • Polish: wieszczy

Further reading

• Vasmer, Max (1964–1973) , “вещий”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Oleg Trubačóv, Moscow: Progress

…..

Występują jednocześnie oboczne postacie wysokoenergetyczne i niskoenergetyczne, patrz:

• *věščati (“to foretell, to prophesy”)
• *věščina (“proficiency”)
• *věščьba (“prophecy; practice, drill”)
• *věščеrъ (“wizard (male)”), *věščica (“witch (female)”)
• *věstъ (“known”)
• *věstь (“message”)
• *nevěsta (“bride”)

Dlaczego w ofitzjalnie wywiedzionym źródłosłowie słowa *věščь, zanikł dźwięk zapisywany jako D, patrz: „From *věděti (“to foresee, to know”) +‎ *-ťь.”?!!

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/-%C5%A5%D1%8C

Reconstruction:Proto-Slavic/–ťь

Proto-Slavic

Suffix

*-ťь f

1. (when the verbal root ends in velar consonant) Alternative form of *-tь

Declension

Declension of *-ťь (i-stem)

	Singular	Dual	Plural
Nominative	*-ťь	*-ťi	*-ťi
Accusative	*-ťь	*-ťi	*-ťi
Genitive	*-ťi	*-ťьju, *-ťu*	*-ťьjь, *-ťi*
Locative	*-ťi	*-ťьju, *-ťu*	*-ťьxъ
Dative	*-ťi	*-ťьma	*-ťьmъ
Instrumental	*-ťьjǫ, *-ťǫ*	*-ťьma	*-ťьmi
Vocative	*-ťi	*-ťi	*-ťi

^* The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).

---

UWAGA!

Ofitzjalnie nie ma podanych żadnych odpowiedników końcówki *-ťь (i dźwięków), używanych w przeszłości lub współcześnie.

Zgodnie z powyższymi ofitzjalnymi przykładami i logiką, ten podwójnie spalatalizowany dźwięk, w j. polskim powinien być zapisywany coś jako ć’/C’+’,.. czyli najpewniej zwyczajnie jako c/C…

Dźwięk zapisywany jako *c/C, istniał już w Proto-Slavic, patrz wpis 283!

---

…..

A teraz ciągle nieopisane postacie Proto-Balto-Slavic i Proto-Indo-European…

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Balto-Slavic/-tas&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/-tas.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Balto-Slavic/-tus&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/-tus.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Balto-Slavic/-tis&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/-tis.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Balto-Slavic/-tei&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/-tei.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/-t%C3%B3s

Reconstruction:Proto-Indo-European/–tós

Proto-Indo-European

Suffix

*(Ø)-tós^[1]

1. Creates verbal adjectives from verb stems.

Inflection

Thematic
masculine	singular	dual	plural
nominative	*(Ø)-tós	*(Ø)-tóh₁	*(Ø)-tóes
vocative	*(Ø)-té	*(Ø)-tóh₁	*(Ø)-tóes
accusative	*(Ø)-tóm	*(Ø)-tóh₁	*(Ø)-tóms
genitive	*(Ø)-tósyo	*?	*(Ø)-tóoHom
ablative	*(Ø)-téad	*?	*(Ø)-tómos
dative	*(Ø)-tóey	*?	*(Ø)-tómos
locative	*(Ø)-téy, *(Ø)-tóy	*?	*(Ø)-tóysu
instrumental	*(Ø)-tóh₁	*?	*(Ø)-tṓys
feminine	singular	dual	plural
nominative	*(Ø)-téh₂	*(Ø)-téh₂h₁(e)	*(Ø)-téh₂es
vocative	*(Ø)-téh₂	*(Ø)-téh₂h₁(e)	*(Ø)-téh₂es
accusative	*(Ø)-tā́m	*(Ø)-téh₂h₁(e)	*(Ø)-téh₂m̥s
genitive	*(Ø)-téh₂s	*?	*(Ø)-téh₂oHom
ablative	*(Ø)-téh₂s	*?	*(Ø)-téh₂mos
dative	*(Ø)-téh₂ey	*?	*(Ø)-téh₂mos
locative	*(Ø)-téh₂, *(Ø)-téh₂i	*?	*(Ø)-téh₂su
instrumental	*(Ø)-téh₂h₁	*?	*(Ø)-téh₂bʰi
neuter	singular	dual	plural
nominative	*(Ø)-tóm	*(Ø)-tóy(h₁)	*(Ø)-téh₂
vocative	*(Ø)-tóm	*(Ø)-tóy(h₁)	*(Ø)-téh₂
accusative	*(Ø)-tóm	*(Ø)-tóy(h₁)	*(Ø)-téh₂
genitive	*(Ø)-tósyo	*?	*(Ø)-tóoHom
ablative	*(Ø)-téad	*?	*(Ø)-tómos
dative	*(Ø)-tóey	*?	*(Ø)-tómos
locative	*(Ø)-téy, *(Ø)-tóy	*?	*(Ø)-tóysu
instrumental	*(Ø)-tóh₁	*?	*(Ø)-tṓys

Synonyms

• *-nós

Derived terms

► Proto-Indo-European words suffixed with *-tós

Descendants

• Balto-Slavic: *-tas
  • Slavic: *-tъ (some past passive participles)
• Hellenic: *-tós
  • Ancient Greek: -τός (-tós)
• Germanic: *-daz (all weak past participles, a few adjectives), *-taz, *-þaz, *-saz (post-consonantal allomorphs)
• Indo-Iranian: *-tás, *-dás 
• Italic: *-tos
  • Latin: -tus (all perfect past participles)

References

1. ^ Ringe, Donald (2006) From Proto-Indo-European to Proto-Germanic (A Linguistic History of English; 1), Oxford: Oxford University Press, →ISBN

---

UWAGA!

Widoczne wtórnie zniekształcone / ubezdźwięcznione i udźwięcznione postacie tzw. (Proto)-Germanic, jak: *-daz, *-taz, *-þaz, *-saz, jak i Indo-Iranian: *-tás, *-dás… i Balto-Slavic: *-tas…

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/-tus

Reconstruction:Proto-Indo-European/–tus

Proto-Indo-European

Suffix

*(é)-tus m

1. Derives action nouns from verb roots.

Inflection

Athematic, proterokinetic
	singular	dual	plural
nominative	*(é)-tus	*(é)-tuh₁(e)	*(é)-tewes
vocative	*(é)-tu	*(é)-tuh₁(e)	*(é)-tewes
accusative	*(é)-tum	*(é)-tuh₁(e)	*(é)-tums
genitive	*(Ø)-téws	*?	*(Ø)-téwoHom
ablative	*(Ø)-téws	*?	*(Ø)-túmos
dative	*(Ø)-téwey	*?	*(Ø)-túmos
locative	*(Ø)-téw, *(Ø)-téwi	*?	*(Ø)-túsu
instrumental	*(Ø)-túh₁	*?	*(Ø)-túbʰi

Derived terms

Category Proto-Indo-European nouns suffixed with *-tus not found

• *-tu-no- (with *-no-)
  • Hellenic:
    • Ancient Greek: -συνος (-sunos), -σύνη (-súnē)
• *-tew-d-h₃onh₂- (with *-h₃onh₂-)
  • Italic:
    • Latin: -tūdō
• *-tweh₂ (*-tu-eh₂ (feminine))

Descendants

• Balto-Slavic: *-tus
  • Latvian: -tus
  • Lithuanian: -tus
  • Slavic: *-tъ (partially, regularly extended with Proto-Slavic *-ъkъ)
• Germanic: *-þuz
• Hellenic: *-tús
  • Ancient Greek: -τύς (-tús)
• Italic: *-tus
  • Latin: -tum (the supine; exists only in accusative and ablative)
  • Latin: -tus

---

UWAGA!

Widoczne wtórnie zniekształcone / ubezdźwięcznione i udźwięcznione postacie tzw. (Proto)-Germanic, jak Germanic:*-þuz…

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/-tis

Reconstruction:Proto-Indo-European/–tis

Proto-Indo-European

Suffix

*(é)-tis f

1. Derives abstract/action nouns from verb roots.

Inflection

Athematic, proterokinetic
	singular	dual	plural
nominative	*(é)-tis	*(é)-tih₁(e)	*(é)-teyes
vocative	*(é)-ti	*(é)-tih₁(e)	*(é)-teyes
accusative	*(é)-tim	*(é)-tih₁(e)	*(é)-tims
genitive	*(Ø)-téys	*?	*(Ø)-téyoHom
ablative	*(Ø)-téys	*?	*(Ø)-tímos
dative	*(Ø)-téyey	*?	*(Ø)-tímos
locative	*(Ø)-téy, *(Ø)-tḗy	*?	*(Ø)-tísu
instrumental	*(Ø)-tíh₁	*?	*(Ø)-tíbʰi

Frequent hysterokinetic/mesostatic pattern:

Athematic, hysterokinetic
	singular	dual	plural
nominative	*(Ø)-tís	*(Ø)-tíh₁(e)	*(Ø)-téyes
vocative	*(Ø)-tí	*(Ø)-tíh₁(e)	*(Ø)-téyes
accusative	*(Ø)-tím	*(Ø)-tíh₁(e)	*(Ø)-tíms
genitive	*(Ø)-téys	*?	*(Ø)-téyoHom
ablative	*(Ø)-téys	*?	*(Ø)-téymos
dative	*(Ø)-téyey	*?	*(Ø)-téymos
locative	*(Ø)-téy, *(Ø)-tḗy	*?	*(Ø)-téysu
instrumental	*(Ø)-téyh₁	*?	*(Ø)-téybʰi

Derived terms

► Proto-Indo-European words suffixed with *-tis

• *-ti-Hō
  • Celtic: *-tiū
    • Old Irish: -tiu
  • Italic:
    • Latin: -tiō

Descendants

• Balto-Slavic: *-tis, *-tei (infinitive suffix)
  • Latvian: -tis, -t
  • Lithuanian: -tis, -ti
  • Slavic: *-tь; *-ti
• Celtic: *-tis
• Germanic: *-þiz (also the variant forms *–diz, *–tiz, *–siz)
• Hellenic: *-tis
  • Ancient Greek: -τις (-tis)
    • Attic Greek: -σις (-sis)
• Indo-Iranian: *-tiš
  • Indo-Aryan: *-tiṣ
    • Sanskrit: -ति (–ti)
  • Iranian: *-tiš
    • Avestan: -𐬙𐬌‎ (–ti)
• Italic: *-tis
  • Latin: -tim

---

UWAGA!

Widoczne wtórnie zniekształcone / ubezdźwięcznione i udźwięcznione postacie tzw. (Proto)-Germanic, jak Germanic: *-þiz (also the variant forms *–diz, *–tiz, *–siz)!

Dlaczego w przeciwieństwie do powyższego, końcówki Proto-Slavic *-tь, *-ti nie spalatalizowały się do postaci czegoś jak *-čь, czy *C, *C’, *C”+’/i i pozostały identyczne, jak rzekomy pierwowzór z tzw. PIE, patrz *-tis?

Czyżby dlatego, że jednocześnie istniała już też w Proto-Slavic pierwotnie obocznie „spalatalizowane” postacie jak *-čь, *-cь, itp?

Dźwięk zapisywany jako *c/C, istniał już w Proto-Slavic, patrz wpis 283!

Proto-Slavic words suffixed with *-cati‎ (1 e)

Proto-Slavic words suffixed with *-cь‎ (1 e)

Proto-Slavic words suffixed with *-ica‎ (23 e)

Proto-Slavic words suffixed with *-ьca‎ (1 e)

Proto-Slavic words suffixed with *-ьce‎ (3 e)

Proto-Slavic words suffixed with *-ьcь‎ (17 e)

---

…..

cdn…