262 Schade, Scathe, Scado, ἀσκηθής, Cut, Kat, Katowanie, Katusza, Katowski, Katować i inne logiczne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa

kat (1.1)

…..

Ten i następne wpisy będą traktowały o zapożyczeniach od-fielko-germańskich, które są odnajdywane w j. słowiańskich, ale też i o Pra-Słowiańskich źródłosłowach tych wtórnych od-fielko-germańskich zapożyczeń. Polecam to uwadze szczególnie zakompleksionym wyznawcom pustynno-prusko-nazistowskich przeciw-słowiańskich kłamstw…

Jak napisałem w poprzednim wpisie, w trakcje opracowywania ostatnich danych natrafiłem na wiele ciekawostek. Jedna z nich nieoczekiwanie, na jeden wieczór, zabiła mi tęgiego ćwieka w głowę. Nie ukrywam, że trochę kwiczałem kwikiem żałośnie obocznym, ale do czasu…

Chodzi o słowo Szkoda / Z/S”+KoDa i jego pochodne, które ofitzjalnie mają rzekomo być zapożyczeniem od-fielko-germańskim, ale jednak pochodzącym od tzw. PIE, patrz: From Old High German scado, from Proto-Germanic  *skaþô, from Proto-Indo-European *(s)kēt– (“damage, harm”).

Sprawdziłem jak to wygląda i twierdzę, że:

Tak, tak! 🙂 Co ciekawe są one jednocześnie i współcześnie używane, jak i oboczne, czyli występują zarówno jako postacie:

  • pierwotnie niespalatalizowane / bezdźwięczne, (nie wtórnie ubezdźwięcznione), czyli tzw. kentum,
  • pierwotnie dźwięczne, (nie wtórnie spalatalizowane / udźwięcznione), czyli tzw. satem.

Te pierwsze przedstawię poniżej. Tymi drugimi zajmę się w części następnej…

Tak, czy srak piję do tzw. palatalizacji słowiańskich, do pierwotności zachowanych jedynie w j. polskim samogłosek nosowych, a także do wtórności rzekomo pierwotnych postaci słowiańskich słów, „atestowanych” w tzw. SCS / OCS. Przypominam wpisy 250, 246, itp.

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/schade#de

schade (język niemiecki)

wymowa:
IPA: [ˈʃaːdə] ​?/i
znaczenia:

przymiotnik

(1.1) szkoda
odmiana:
(1.1) nieodm.[1]
wyrazy pokrewne:
rzecz. Schaden n/m, Schade m, Schädigung ż
czas. schaden, schädigen
przym. schädlich
źródła:
  1. ↑ Wikibooks.pl, Przymiotniki nieodmienne w języku niemieckim, 2018

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/schade

schade

German

Pronunciation
Etymology 1

From Schade, the obsolete nominative singular of Schaden (“damage”). The sense “too good to waste” from a conditional construction es wäre zu schade… (“it would be a pity to…”), but now usually construed with an indicative verb.

Alternative forms
Adjective

schade (predicative only)

  1. a pity; bummer; unfortunate; disappointing

    Schade!

    What a pity!

    Das ist aber schade!

    That’s such a pity!

    Es ist zu schade, dass er nicht kommen konnte.

    It’s a pity that he couldn’t make it.
  2. (usually with zu) too good to waste

    Meine neuen Schuhe sind zu schade, um damit durch den Wald zu laufen.

    My new shoes are too good to wear them for a walk through the forest.

    Ich bin mir fürs Kloputzen nicht zu schade.

    I don’t consider myself too good for cleaning the loo.
Related terms
See also
Etymology 2
Verb

schade

  1. First-person singular present of schaden.
  2. First-person singular subjunctive I of schaden.
  3. Third-person singular subjunctive I of schaden.
  4. Imperative singular of schaden.
Further reading

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/Schaden#de

Schaden (język niemiecki)

wymowa:
lp IPA: [ˈʃaːdn̩] lm IPA: [ˈʃɛːdn̩]
​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) szkoda
(1.2) strata
(1.3) med. uraz

rzeczownik odczasownikowy, rodzaj nijaki

(2.1) szkodzenie
odmiana:
(1.1–3)[1]

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik der Schaden die Schäden
dopełniacz des Schadens der Schäden
celownik dem Schaden den Schäden
biernik den Schaden die Schäden
(2.1)[2] blm

przypadek liczba pojedyncza
mianownik das Schaden
dopełniacz des Schadens
celownik dem Schaden
biernik das Schaden
kolokacje:
(1.1) Bauschaden • Blechschaden • Brandschaden • Dachschaden • Hochwasserschaden • Personenschaden • Sachschaden • Schadenersatz • Schadenfreude • Schadensbegrenzung • Schadensbeseitugung • Schadensersatz • Schadensfall • Überspannungsschaden • Wasserschaden • Zinsschaden
wyrazy pokrewne:
rzecz. Schade m, Schädigung ż
czas. schaden, schädigen
przym. schade, schädlich
związki frazeologiczne:
durch Schaden wird man klug
źródła:
  1. ↑ Deklinacja rzeczowników w jęz. niemieckim
  2. ↑ Deklinacja rzeczowników w jęz. niemieckim

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Schaden

Schaden

German

Alternative forms
Etymology

From Middle High German [Term?], from Old High German scado, from Proto-Germanic *skaþô. Confer Dutch schade,  English scathe, Swedish skada.

Pronunciation
Noun

Schaden m (genitive Schadens, plural Schäden)

  1. damage; harm

    Das Auto hat einen Schaden.

    The car is damaged.

    Er hat seiner Frau nie Schaden zugefügt.

    He has never done any harm to his wife.
  2. (colloquial, informal) mental problem (in the sense of “crazy”)

    Der hat doch ’n Schaden.

    He must be out of his mind.
Declension
Declension of Schaden
singular plural
indef. def. noun def. noun
nominative ein der Schaden die Schäden
genitive eines des Schadens der Schäden
dative einem dem Schaden den Schäden
accusative einen den Schaden die Schäden
Antonyms
Derived terms
Related terms
Descendants
Further reading

Low German

Etymology

From Old Saxon skatho, from Proto-Germanic *skaþô, ultimately from Proto-Indo-European *(s)kēt– (“damage, harm”). Compare Dutch schade, English scathe, German Schaden.

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈʃɒːdən/, /sxaːðən/
Noun

Schaden m (plural Schadens)

  1. damage
  2. harm
  3. (en Schaden hebben) (colloquial, derogative): to be mentally deficient
Derived terms
See also

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/scathe#Middle_English

scathe

English

Alternative forms
Etymology 1

From Middle English scathe, from Old English sceaþa (also sceaþu (“scathe, harm, injury”), from Proto-Germanic *skaþô  (“damage, scathe”), from Proto-Indo-European *(s)kēt– (“damage, harm”). Cognate with Scots skaith.

Noun

scathe (countable and uncountable, plural scathes)

  1. (archaic or dialect) Harm; damage; injury; hurt; misfortune; waste.
Derived terms

For quotations of use of this term, see Citations:scathe.

Etymology 2

From Middle English scathen, skathen, from Old English sceaþian, scaþan (“to scathe, hurt, harm, injure”) and Old Norse  skaða (“to hurt”), both from Proto-Germanic *skaþōną (“to injure”). Cognate with Scots skaith, Danish skade, Dutch  schaden, German schaden, Swedish skada; compare Gothic 𐍃𐌺𐌰𐌸𐌾𐌰𐌽 (skaþjan), Old Norse skeðja (“to hurt”). Compare  Ancient Greek ἀσκηθής (askēthḗs, “unhurt”), Albanian shkathët (“skillful, adept, clever”).

Pronunciation
Verb

scathe (third-person singular simple present scathes, present participle scathing, simple past and past participle scathed)

  1. To injure or harm.
  2. To blast; scorch; wither.
Derived terms
References

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/scado#Old_High_German

scado

Old High German

Etymology

From Proto-Germanic *skaþô, from Proto-Indo-European *(s)kēt– (“damage, harm”).

Noun

scado m

  1. damage
Descendants

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/ska%C3%BE%C3%B4

Reconstruction:Proto-Germanic/skaþô

Proto-Germanic

Etymology

From Proto-Indo-European *(s)kēt– (“damage, harm”). Cognate with Ancient Greek ἀσκηθής (askēthḗs, “intact, safe, sound”, literally “without damage”).

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈskɑ.θɔːː/
Noun

*skaþô m

  1. damage, scathe
  2. one who causes damage; injurer
Inflection
Declension of *skaþô (masculine an-stem)
singular plural
nominative *skaþô *skaþaniz
vocative *skaþô *skaþaniz
accusative *skaþanų *skaþanunz
genitive *skaþiniz *skaþanǫ̂
dative *skaþini *skaþammaz
instrumental *skaþinē *skaþammiz
Derived terms
Related terms
Descendants

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/ska%C3%BE%C5%8Dn%C4%85

Reconstruction:Proto-Germanic/skaþōną

Proto-Germanic

Etymology

From *skaþô (“injury, harm, damage”).

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈskɑ.θɔː.nɑ̃/
Verb

*skaþōną

  1. to injure, harm, damage
Inflection
Conjugation of *skaþōną (weak class 2)

(…)

Derived terms
Related terms
Descendants

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/ska%C3%BEjan%C4%85

Reconstruction:Proto-Germanic/skaþjaną

Proto-Germanic

Etymology

From Pre-Germanic *skh₁tH–, from Proto-Indo-European *(s)keh₁t– (“damage, harm”).[1] Cognate with Ancient Greek  ἀσκηθής (askēthḗs, “intact, safe, sound”, literally “without damage”).

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈskɑθ.jɑ.nɑ̃/
Verb

*skaþjaną

  1. To mar; damage
  2. To injure; hurt
Inflection
Conjugation of *skaþjaną (strong class 6 j-present)

(…)

Related terms
Descendants
References
  1. ^ Kroonen, Guus (2013) Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, →ISBN

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/sk%C5%8Ddiz

Reconstruction:Proto-Germanic/skōdiz

Proto-Germanic

Etymology

A long-grade verbal adjective derived from *skaþjaną.

Pronunciation
Adjective

*skōdiz

  1. harmful
Inflection
Declension of *skōdiz (i-stem)

(…)

Descendants
References
  • Kroonen, Guus (2013) Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, →ISBN

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%E1%BC%80%CF%83%CE%BA%CE%B7%CE%B8%CE%AE%CF%82#Ancient_Greek

ἀσκηθής

Ancient Greek

Etymology

Uncertain. Apparently from ἀ- (a-, “not”) +‎ *σκῆθος (*skêthos, “damage”) +‎ -ής (-ḗs, adjective suffix). Attempts have been made to connect the latter with Gothic 𐍃𐌺𐌰𐌸𐌾𐌰𐌽 (skaþjan), but are unconvincing as Gothic 𐌸 (þ) does not match with Ancient Greek θ (th) per Grimm’s law. However, the Gothic term is apparently connected to Proto-Indo-European *(s)kēt– (“damage, harm”), so the Greek term could ultimately be of PIE origin, albeit inherited through an intermediary source.

Pronunciation

  • IPA(key): /as.kɛː.tʰɛ̌ːs/ → /as.kiˈθis/ → /as.ciˈθis/
Adjective

ἀσκηθής • (askēthḗs) m or f (neuter ἀσκηθές); third declension

  1. unhurt, unscathed, sound, healthy, unblemished
Inflection
Third declension of ἀσκηθής; ἀσκηθές (contracted, Attic)
Third declension of ἀσκηθής; ἀσκηθές (uncontracted, Epic)
References

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/(s)keh%E2%82%81t-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/(s)keh₁t-.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/(s)k%C4%93t-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/(s)kēt-.

…..

A teraz inne podobne fielko-germańskie słowa. Trochę poniżej pokażę ich Pra-Słowiańskie oboczne źródłosłowy… Na pierwszy ogień pójdą te bezdźwięczne, a potem te dźwięczne,.. ale to już w następnej części…

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/cut

cut (język angielski)

wymowa:
IPA: /kʌt/, SAMPA: /”kVt/
wymowa amerykańska?/i
​?/i ​?/i
znaczenia:

czasownik

(1.1) ciąć
(1.2) wycinać
(1.3) rąbać
(1.4) kroić

rzeczownik

(2.1) krój
(2.2) obcięcie (np. kosztów)
(2.3) cięcie
odmiana:
(1) cut, cut, cut; he cuts; be cuting
(2) lm cuts
przykłady:
(1.1) Show your child how to cut paper with scissors. → Pokaż swojemu dziecku, jak ciąć papier nożyczkami.
(1.3) An axe is a tool to cut wood. → Siekiera jest narzędziem do rąbania drewna.
(1.4) I can’t cut bread, this knife is too blunt. → Nie mogę ukroić chleba, ten nóż jest zbyt tępy.
wyrazy pokrewne:
rzecz. cutter, uncut, cutting
przym. cutting
czas. cut back, cut down, cut down on, cut in, cut off, cut out, cut short, cut up
uwagi:
zobacz też: czasowniki nieregularne w języku angielskim

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/cut

cut

English

Etymology

From Middle English cutten, kitten, kytten, ketten (“to cut”) (compare Scots kut, kit (“to cut”)), probably of North Germanic  origin, from Old Norse *kytja, *kutta, from Proto-Germanic *kutjaną, *kuttaną (“to cut”), of uncertain origin, perhaps related to Proto-Germanic *kwetwą (“meat, flesh”) (compare Old Norse kvett (“meat”)).

Akin to Middle Swedish kotta (“to cut or carve with a knife”) (compare dialectal Swedish kåta, kuta (“to cut or chip with a knife”), Swedish kuta, kytti (“a knife”)), Norwegian kutte (“to cut”), Icelandic kuta (“to cut with a knife”), Old Norse kuti (“small knife”), Norwegian kyttel, kytel, kjutul (“pointed slip of wood used to strip bark”).

Displaced native Middle English snithen (from Old English snīþan; compare German schneiden), which still survives in some dialects as snithe.

Pronunciation
Verb

cut (third-person singular simple present cuts, present participle cutting, simple past and past participle cut)

  1. (heading, transitive) To incise, to cut into the surface of something.
    1. To perform an incision on, for example with a knife.
    2. To divide with a knife, scissors, or another sharp instrument.
      Would you please cut the cake?
    3. To form or shape by cutting.
      I have three diamonds to cut today.
    4. (slang) To wound with a knife.
    5. (intransitive) To engage in self-harm by making cuts in one’s own skin.
      The patient said she had been cutting since the age of thirteen.
    6. To deliver a stroke with a whip or like instrument to.
    7. To wound or hurt deeply the sensibilities of; to pierce.
      Sarcasm cuts to the quick.
    8. To castrate or geld.
      to cut a horse
    9. To interfere, as a horse; to strike one foot against the opposite foot or ankle in using the legs.
  2. (intransitive) To admit of incision or severance; to yield to a cutting instrument.
  3. (transitive, heading, social) To separate, remove, reject or reduce.
    1. To separate from prior association; to remove a portion of a recording during editing.
      Travis was cut from the team.
    2. To abridge a piece of printed or written work.
    3. To reduce, especially intentionally.
      They’re going to cut salaries by fifteen percent.
    4. To absent oneself from (a class, an appointment, etc.).
      I cut fifth period to hang out with Angela.
    5. To ignore as a social snub.
      After the incident at the dinner party, people started to cut him on the street.
  4. (intransitive, film, audio, usually as imperative) To cease recording activities.
    After the actors read their lines, the director yelled, „Cut!”
  5. (intransitive, film) To make an abrupt transition from one scene or image to another.
    The camera then cut to the woman on the front row who was clearly overcome and crying tears of joy.
  6. (transitive, film) To edit a film by selecting takes from original footage.
  7. (transitive, computing) To remove and place in memory for later use.
    Select the text, cut it, and then paste it in the other application.
  8. (intransitive) To enter a queue in the wrong place.
    One student kept trying to cut in front of the line.
  9. (intransitive) To intersect or cross in such a way as to divide in half or nearly so.
    This road cuts right through downtown.
  10. (transitive, cricket) To make the ball spin sideways by running one’s fingers down the side of the ball while bowling it. (Can we add an example for this sense?)
  11. (transitive, cricket) To deflect (a bowled ball) to the off, with a chopping movement of the bat.
  12. (intransitive) To change direction suddenly.
    The football player cut to his left to evade a tackle.
  13. (transitive, intransitive) To divide a pack of playing cards into two.
    If you cut then I’ll deal.
  14. (transitive, slang) To write.
    cut orders;  cut a check
  15. (transitive, slang) To dilute or adulterate something, especially a recreational drug.
    The best malt whiskies are improved if they are cut with a dash of water.
    The bartender cuts his beer to save money and now it’s all watery.
    Drug dealers sometimes cut cocaine with lidocaine.
  16. (transitive) To exhibit (a quality).
  17. (transitive) To stop or disengage.
    Cut the engines when the plane comes to a halt!
  18. (sports) To drive (a ball) to one side, as by (in billiards or croquet) hitting it fine with another ball, or (in tennis) striking it with the racket inclined.
  19. (bodybuilding) To lose body mass after bulking, aiming to keep the additional muscle but lose the fat.
  20. To perform (a dancing movement etc.).
    to cut a caper
Synonyms
Troponyms
Derived terms
Related terms
See also
Adjective

cut (comparative more cut, superlative most cut)

  1. (participial adjective) Having been cut.
  2. Reduced.
    The pitcher threw a cut fastball that was slower than his usual pitch.
    Cut brandy is a liquor made of brandy and hard grain liquor.
  3. Omitted from a literary, musical or other work.
    My favourite song had been cut from the show.
  4. (of a gem) Carved into a shape; not raw.
  5. (Can we clean up(+) this sense?) (cricket, of a shot) Played with a horizontal bat to hit the ball backward of point.
  6. (bodybuilding) Having muscular definition in which individual groups of muscle fibers stand out among larger muscles.
  7. (informal) Circumcised or having been the subject of female genital mutilation
  8. (Australia, New Zealand, slang) Emotionally hurt.
  9. Eliminated from consideration during a recruitment drive.
  10. Removed from a team roster.
  11. (New Zealand) Intoxicated as a result of drugs or alcohol.
Synonyms
Derived terms
Related terms
Terms related to cut (adjective)
Noun

cut (countable and uncountable, plural cuts)

A cut (graph theory sense) in a graph with five vertices, which partitioned it into two subgroups (one with white vertices and another with black vertices).

  1. The act of cutting.
    He made a fine cut with his sword.
  2. The result of cutting.
    a smooth or clear cut
  3. An opening resulting from cutting; an incision or wound.
    Look at this cut on my finger!
  4. A notch, passage, or channel made by cutting or digging; a furrow; a groove.
    a cut for a railroad
    1. An artificial navigation as distinguished from a navigable river
  5. A share or portion.
    The lawyer took a cut of the profits.
  6. (cricket) A batsman‚s shot played with a swinging motion of the bat, to hit the ball backward of point.
  7. (cricket) Sideways movement of the ball through the air caused by a fast bowler imparting spin to the ball.
  8. (sports) In lawn tennis, etc., a slanting stroke causing the ball to spin and bound irregularly; also, the spin thus given to the ball.
  9. (golf) In a strokeplay competition, the early elimination of those players who have not then attained a preannounced score, so that the rest of the competition is less pressed for time and more entertaining for spectators.
  10. (theater) A passage omitted or to be omitted from a play.
    The director asked the cast to note down the following cuts.
  11. (film) A particular version or edit of a film.
  12. (card games) The act or right of dividing a deck of playing cards.
    The player next to the dealer makes a cut by placing the bottom half on top.
  13. (card games) The card obtained by dividing the pack.
  14. The manner or style a garment etc. is fashioned in.
    I like the cut of that suit.
  15. A slab, especially of meat.
    That’s our finest cut of meat.
  16. (fencing) An attack made with a chopping motion of the blade, landing with its edge or point.
  17. A deliberate snub, typically a refusal to return a bow or other acknowledgement of acquaintance.
  18. An unkind act; a cruelty.
  19. A definable part, such as an individual song, of a recording, particularly of commercial records, audio tapes, CDs, etc.
    The drummer on the last cut of their CD is not identified.
  20. (archaeology) A truncation, a context that represents a moment in time when other archaeological deposits were removed for the creation of some feature such as a ditch or pit.
  21. A haircut.
  22. (graph theory) The partition of a graph’s vertices into two subgroups.
  23. A string of railway cars coupled together.
  24. An engraved block or plate; the impression from such an engraving.
    a book illustrated with fine cuts
  25. (obsolete) A common workhorse; a gelding.
  26. (slang, dated) The failure of a college officer or student to be present at any appointed exercise.
  27. A skein of yarn.
    (Can we find and add a quotation of Wright to this entry?)
  28. (slang, uncountable) That which is used to dilute or adulterate a recreational drug.
    Don’t buy his coke: it’s full of cut.
  29. (fashion) A notch shaved into an eyebrow.
  30. (bodybuilding) A time period when one tries to lose fat while retaining muscle mass.
  31. (slang) A hidden or secure place.
Derived terms
Terms derived from cut (noun)

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/kutjan%C4%85

Reconstruction:Proto-Germanic/kutjaną

Proto-Germanic

Etymology

Possibly related to *ketwą (“meat”). Also compare *kwetwą (“flesh”).

Verb

*kutjaną

  1. to cut
Inflection

Conjugation of *kutjaną (weak class 1)

(…)

Descendants
Further reading
  • Kroonen, Guus (2013), “ketwa-”, in Etymological Dictionary of Proto-Germanic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 11), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 286

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Germanic/kuttan%C4%85&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Germanic/kuttaną.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/kwetw%C4%85

Reconstruction:Proto-Germanic/kwetwą

Proto-Germanic

Etymology

Unknown. Possibly related to Proto-Germanic *kutjaną (“to cut”) and *ketwą (“meat”).

Pronunciation
Noun

*kwetwą n

  1. flesh; meat
Inflection
Declension of *kwetwą (neuter a-stem)
singular plural
nominative *kwetwą *kwetwō
vocative *kwetwą *kwetwō
accusative *kwetwą *kwetwō
genitive *kwetwas, *kwitwis *kwetwǫ̂
dative *kwitwai *kwetwamaz
instrumental *kwetwō *kwetwamiz
Descendants

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Germanic/ketw%C4%85

Reconstruction:Proto-Germanic/ketwą

Proto-Germanic

Alternative forms
Pronunciation
Etymology

Unknown.

Noun

*ketwą n

  1. meat; flesh
Inflection
Declension of *ketwą (neuter a-stem)
singular plural
nominative *ketwą *ketwō
vocative *ketwą *ketwō
accusative *ketwą *ketwō
genitive *ketwas, *kitwis *ketwǫ̂
dative *kitwai *ketwamaz
instrumental *ketwō *ketwamiz
Related terms
Descendants

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Germanic/k%C5%ABtiz&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Germanic/kūtiz.

…..

Czy nie chodzi tu przypadkiem o słowa jak np. Kat / KaT, Katować / KaT+oW+aC’, Skatować / Z/S+KaT+oW+aC’, Kuć / Ko’C’, Skuć / Z/S+Ko’C’, Ciąć / Cia”C’, Ściąć / Z’/S’+Cia”C’,itp?

…..

Kat / KaT

https://pl.wiktionary.org/wiki/kat

kat (język polski)

kat (1.1)

wymowa:
​?/i, IPA: [kat], AS: [kat]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) osoba wykonująca wyroki sądowe skazujące na chłostę, tortury lub śmierć; zob. też kat w Wikipedii
(1.2) przen. ktoś, kto katował, znęcał się nad kimś

rzeczownik, forma fleksyjna

(2.1) D. lm od: kata
odmiana:
(1.1–2)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik kat kaci
dopełniacz kata katów
celownik katu katom
biernik kata katów
narzędnik katem katami
miejscownik kacie katach
wołacz kacie kaci
przykłady:
(1.1) Ku rozczarowaniu tłumu egzekucję na rynku odwołano z powodu choroby kata.
(1.2) […] Polacy dojrzeli do europejskiego myślenia i własnej gorzkiej świadomości, że byli nie tylko ofiarami, ale i katami w tej wojnie.[1]
synonimy:
(1.1) oprawca; daw. ceklarz, małodobry
(1.2) oprawca, siepacz
antonimy:
(1.1) skazaniec
(1.2) ofiara
wyrazy pokrewne:
rzecz. kacica, katowa, katownia, katówka, katownik, katowczyk, katusza, katusz, podkaci, kaciapa

zdrobn. kacik, kacię
zgrub. kacisko
czas. katować, zakatować
przym. katowski, kaci, zakatowany
związki frazeologiczne:
stać jak kat nad dobrą duszą • dać go katu • niech mu kat świeci • do kata! • idź do kata!
etymologia:
(1.1) dial. prasł. *katъ; por. czes. kat, dłuż. kat, głuż. kat[2]
(1.2) od (1.1)
tłumaczenia:(edytuj)
źródła:
  1. ↑ Mariusz Sieniewicz, Czwarte niebo, 2003, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
  2. ↑ Heinz Schuster-Šewc, Historisch-etymologisches Wörterbuch der ober- und niedersorbischen Sprache, Budziszyn, Ludowe nakładnistwo Domowina, 1980–1989.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/kat

kat

Czech

Etymology

From Proto-Slavic *katъ.

Pronunciation
Noun

kat m anim

  1. executioner
    Synonym: popravčí
Declension
Declension
singular plural
nominative kat kati, katové
genitive kata katů
dative katu, katovi katům
accusative kata katy
vocative kate kati, katové
locative katu, katovi katech
instrumental katem katy
Derived terms
Further reading

Polish

Etymology

From dialectal Proto-Slavic *katъ. Cognate to Czech kat, Slovak kat, Upper Sorbian kat and Lower Sorbian kat.

Pronunciation
Noun

kat m pers

  1. executioner, hangman, headsman
    Ku rozczarowaniu tłumu egzekucję na rynku odwołano z powodu choroby kata. ― To the disappointment of the crowd, the execution was cancelled due to the executioner’s illness.
  2. (figuratively) torturer, tormentor
Declension
declension of kat
singular plural
nominative kat kaci/katy/katowie
genitive kata katów
dative katu/katowi katom
accusative kata katów
instrumental katem katami
locative kacie katach
vocative kacie kaci/katy/katowie
Derived terms
Synonyms
Noun

kat m anim

  1. three-spined stickleback (Gasterosteus aculeatus)
    Synonyms: ciernik, kolka, czart
Declension
declension of kat
singular plural
nominative kat katy
genitive kata katów
dative katowi katom
accusative kata katy
instrumental katem katami
locative kacie katach
vocative kacie katy
Further reading
  • kat in Polish dictionaries at PWN

…..

Katowanie / KaT+oW+aNie

https://pl.wiktionary.org/wiki/katowanie#pl

katowanie (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od: katować
odmiana:
(1.1) blm,

przypadek liczba pojedyncza
mianownik katowanie
dopełniacz katowania
celownik katowaniu
biernik katowanie
narzędnik katowaniem
miejscownik katowaniu
wołacz katowanie
antonimy:
(1.1) niekatowanie
wyrazy pokrewne:
rzecz. kat m, katownia ż
czas. katować ndk.
przym. katowski
etymologia:
(1.1) pol. katować + -anie

…..

Katusza / KaT+o’S”a

https://pl.wiktionary.org/wiki/katusza#pl

katusza (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) cierpienie, męczarnia
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik katusza katusze
dopełniacz katuszy katuszy
celownik katuszy katuszom
biernik katuszę katusze
narzędnik katuszą katuszami
miejscownik katuszy katuszach
wołacz katuszo katusze
wyrazy pokrewne:
rzecz. kat mos
przym. katowski
uwagi:
nie mylić z: katiusza

…..

Katowski / KaT+oW+SKi

https://pl.wiktionary.org/wiki/katowski#pl

katowski (język polski)

znaczenia:

przymiotnik relacyjny

(1.1) związany z katem lub rzemiosłem kata
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mos/mzw mrz ż n mos nmos
mianownik katowski katowska katowskie katowscy katowskie
dopełniacz katowskiego katowskiej katowskiego katowskich
celownik katowskiemu katowskiej katowskiemu katowskim
biernik katowskiego katowski katowską katowskie katowskich katowskie
narzędnik katowskim katowską katowskim katowskimi
miejscownik katowskim katowskiej katowskim katowskich
wołacz katowski katowska katowskie katowscy katowskie
 nie stopniuje się
kolokacje:
(1.1) miecz katowski • topór katowski • rzemiosło katowskie • po katowsku
wyrazy pokrewne:
rzecz. katowanie n, kat mos, katusza ż, katownia ż
czas. katować ndk., zakatować dk.
tłumaczenia:(edytuj)

…..

Katować / KaT+oWa+C’

https://sjp.pwn.pl/sjp/katowac;2470264.html

katować

1. «bić w bestialski sposób»
2. «zamęczać kogoś psychicznie lub fizycznie»

…..

Czy ktoś umie udowodnić, że Pra-Słowiański Kat / KaT, itp., nie mógł być źródłosłowem dla powyższych fielko-germańskich słów, hm? W następnej części przedstawię dalsze bezdźwięczne, ale także i dźwięczne i Pra-Słowiańskie źródłosłowy… Pra-Słowiańska pierwotna oboczność rządzi!

Jedna uwaga do wpisu “262 Schade, Scathe, Scado, ἀσκηθής, Cut, Kat, Katowanie, Katusza, Katowski, Katować i inne logiczne problemy ofitzjalnego jęsykosnaftzfa”

  1. Pingback: 264 Cięcie, Cięty, Ciętość, Cieśla, Ciąć, *tęti , Tít, Stít, Tnout, Tinti, Tinte, Odcinek, Odciąć, Odcięcie, Odcinać, Ściąć, Ścinać, Ścięcie, Cięciwa, цеціва, Tętent, Tętno, Tętnica – dowody wtórność ubezdźwięcz

Dodaj komentarz

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.