264 Cięcie, Cięty, Ciętość, Cieśla, Ciąć, *tęti , Tít, Stít, Tnout, Tinti, Tinte, Odcinek, Odciąć, Odcięcie, Odcinać, Ściąć, Ścinać, Ścięcie, Cięciwa, цеціва, Tętent, Tętno, Tętnica – dowody na wtórność ubezdźwięcznień

cięcie (1.1) deski

…..

A teraz obocznie Tnij Cięciwo!

Oto w końcu ciąg dalszy wpisu 262 i wcześniejszych, szczególnie tych poświęconych słowom, jak Strumień / Z/S+TRo’+MieN’, Struna / Z/S+TRo’+Na, Strzała / Z/S+TR”a+L”a, itp., ale nie tylko ich, patrz poniżej.

A oto o co na podstawie zebranych w niem danych Mię rozchodzi się… 🙂

Twierdzę, że:

• ofitzjalne jęsykosnaftzfo nie rozróżnia znaczeń Ciąć / Cia”C’ i Ciąg / Cia”G, a na ich podstawie dowolnie wywodzi źródłosłowy innych słów,
• poniższe postacie bałtyckie i ich znaczenia, logicznie w żaden sposób nie mogły być pierwotne wobec postacie Pra-Słowiańskich / Proto-Slavic, patrz: Proto-Balto-Slavic *tinˀtei,
• brak jest „atestowanej” postaci słowa Ciąć / Cia”C’ w SCS / OSC,
• a nawet jeśli ona istniała, nie może ona być dowodem na rzekomą pierwotność postaci bezdźwięcznych i wtórność palatalizacji słowiańskich, patrz zachowane w j. polskim oboczne postacie jak np. Tnij / TNiJ, Tnę / TNe”, Tnie / TNie, Tną / TNa”, itp. (Przypominam wpisy 250, 246, itp.),
• brak jest obecnie używanych postaci wschodnio i południowo-słowiańskich słowa Ciąć / Cia”C’,
• postacie tego słowa w j. polskim są oboczne, czyli zarówno dźwięczne, jak i bezdźwięczne,
• wymowa w j. czeskim zachowała dźwięki wysokoenergetyczne, mino tego, że zapis ich nie zachował, patrz: tít [ˈciːt], stít [ˈsciːt], tnout [ˈtnou̯t],
• ofitzjalne odtfoszenie postaci Pra-Słowiańskich z użyciem samogłoski nosowej ę/e”, dowodzi pierwotności postaci zachodnio-słowiańskich / lechickich / polskich,
• postacie z j. polskiego, jak np. Tną / TNa”, Tnij / TNij, Tnie / TNie, Tnę / TNe”, itp., są identyczne jak postacie tzw. PIE, patrz: Proto-Slavic *tęti  (stem *tьn-), from Proto-Indo-European  *tn̥-e–,
• wymiana samogłosek w rdzeniu, czyli tzw. przegłos, tzw. przegłos lechicki, czyli tzw. apofonia indoeuropejska nie zmienia znaczenia słów Ściąć / Z/S’+Cia”C’, Ścinać / Z/S’+CiNa+C’, Ścięcie / Z/S’+Cie”Cie, Ścięty / Z/S’+Cie”Ty, Zetnij, / Ze+TNij, itp..
• w j. polskim istnieją inne podobnie brzmiące słowa, które jakoś wtórnie nie udźwięczniły / spalatalizowały się, patrz Tętent / Te”Te+NT, Tętno / Te”T+No, Tętnica / Te”T+Ni+Ca, Tętnić / Te”T+Ni+C’, itp.

W tej części zestawię ze sobą Pra-Słowiańskie słowa odnoszące się do pojęcia Ciąć / Cia”C’. Podobnymi słowami z innych języków, a także słowami związanymi z pojęciem Ciąg, zajmę się w częściach kolejnych.

Przypominam o pierwotności dźwięków nosowych ofitzjalnie odtfaszonych w Proto-Slavic i „atestowanych” w OCS / SCS, a obecnie zachowanych jedynie w j. polskim. Wobec powyższego nie będę dodatkowo zapisywał tu ułomnych postaci, które nie zawierają tych dźwięków!

Pisałem już o podobnych zagadnieniach i niektórych słowach min. w tej serii wpisów, które ostatnio poprawiłem, patrz:

https://skrbh.wordpress.com/2018/12/26/156-zrodloslowy-pra-slowianskiego-slowa-szczodry-scodry-jako-dowody-na-wielokrotne-wtorne-ubezdzwiecznienie-patrz-proto-slavic-scedr%d1%8a-itp-01/

Słowami jak Cny / CNy, Ciemno / CieM+No zajmę się w oddzielnych wpisach.

Już dziś na podstawie porównanych tu danych twierdzę, że zarówno te jak i inne podobne słowa, jak np. Tnij / TNiJ, itp. logicznie zaprzeczają kuper allo-allo twierdzeniom S. Ambroziaka, o rzekomym pierwszeństwie dźwięku tzw. PIE, ofitzjalnie odtfoszonego jako tzw. miękkie k, zapisywanego jako *ḱ/K’.

…..

Cięcie / Cie”Cie

https://pl.wiktionary.org/wiki/ci%C4%99cie

cięcie (język polski)

cięcie (1.1) deski

cyrkonia z widocznymi cięciami (1.3)

cięcie (1.4) na klatce piersiowej

cięcie (1.6)

wymowa:

IPA: [ˈʨ̑ɛ̇̃ɲʨ̑ɛ], AS: [ćė̃ńće], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• asynch. ę  ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od: ciąć

(1.2) cios zadany ostrym, tnącym narzędziem

(1.3) miejsce przecięcia, nacięcia powierzchni przedmiotu

(1.4) przecięte miejsce na ciele, rana cięta

(1.5) leśn. wycinka chorych, zbędnych drzew

(1.6) ogrod. przycinanie gałęzi roślin uprawnych, zwłaszcza owocowych, w celu ich wzmocnienia lub pozbycia się gałęzi chorych, wybrakowanych

(1.7) zarz. ograniczenie środków przeznaczanych, planowanych na jakieś cele

(1.8) techn. proces dzielenia materiałów na kilka części

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	cięcie
dopełniacz	cięcia
celownik	cięciu
biernik	cięcie
narzędnik	cięciem
miejscownik	cięciu
wołacz	cięcie

(1.2–8)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	cięcie	cięcia
dopełniacz	cięcia	cięć
celownik	cięciu	cięciom
biernik	cięcie	cięcia
narzędnik	cięciem	cięciami
miejscownik	cięciu	cięciach
wołacz	cięcie	cięcia

przykłady:

(1.1) Wielka precyzja cięcia skłania do podejrzenia, że zrobił to specjalista.

kolokacje:

(1.1) cesarskie cięcie

(1.2) cięcie szpady / miecza • otrzymać / odeprzeć cięcie • cięcie dzika

(1.3) cięcie kryształu

(1.6) cięcie na owoc • cięcie odmładzające

(1.7) cięcia budżetowe

(1.8) cięcie termiczne

synonimy:

(1.4) skaleczenie, blizna, szrama

(1.5) wyrąb

wyrazy pokrewne:

czas. odcinać, obcinać, ciąć ndk., wyciąć dk., przyciąć dk., naciąć dk., uciąć dk., zaciąć dk., dociąć dk.

przym. cięty

rzecz. przycięcie n, ciętość ż, obcinacz mrz, obcinaczka ż, nacinanie n

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) cutting; (1.2) cut; (1.3) cut; (1.4) cut, slash; (1.5) felling; (1.6) pruning; (1.7) cost-cutting; (1.8) cutting
• arabski: (1.1) بضع m
• esperanto: (1.1) tranĉo
• hiszpański: (1.7) recorte m
• nowogrecki: (1.7) περικοπή ż

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/ci%C4%99cie

cięcie

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈt͡ɕɛɲ.t͡ɕɛ/

Noun

cięcie n

1. verbal noun of ciąć
2. cutting

Declension

declension of cięcie

	singular	plural
nominative	cięcie	cięcia
genitive	cięcia	cięć
dative	cięciu	cięciom
accusative	cięcie	cięcia
instrumental	cięciem	cięciami
locative	cięciu	cięciach
vocative	cięcie	cięcia

Further reading

• cięcie in Polish dictionaries at PWN

…..

Cięty / Cie”Ty

https://pl.wiktionary.org/wiki/ci%C4%99ty#pl

cięty (język polski)

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) potrafiący atakować

(1.2) pot. okazujący złość

(1.3) pot. oddający się czemuś z pasją

(1.4) o kwiatach o przerwanej łodydze, przeznaczony do bukietu, wazonu

(1.5) med., o ranie zadany ostrym przedmiotem

czasownik, forma fleksyjna

(2.1) imiesłów przymiotnikowy bierny od ciąć

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	cięty		cięta	cięte	cięci	cięte
dopełniacz	ciętego		ciętej	ciętego	ciętych
celownik	ciętemu		ciętej	ciętemu	ciętym
biernik	ciętego	cięty	ciętą	cięte	ciętych	cięte
narzędnik	ciętym		ciętą	ciętym	ciętymi
miejscownik	ciętym		ciętej	ciętym	ciętych
wołacz	cięty		cięta	cięte	cięci	cięte

kolokacje:

(1.1) pies cięty

synonimy:

(1.1) kostyczny, ostry, zjadliwy, złośliwy

(1.2) krytykancki, rozgniewany, zły

(1.3) zacięty, zawzięty

wyrazy pokrewne:

rzecz. ciętość ż, cięcie n

czas. ciąć ndk.

związki frazeologiczne:

cięty jak osa • mieć cięty język

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) biting, cutting, pointed, scathing, searing; (1.2) hard, tough; (1.3) fierce; (1.4) cut; (1.5) cut, incised, slash
• hiszpański: (1.1) mordaz
• niemiecki: (1.1) bissig, scharf, spitz; (1.2) bissig, scharfzüngig; (1.4) Schnitt-; (1.5) Schnitt-
• szwedzki: (1.1) skarp, bitande, snärtig; (1.2) ilsken, förargad, hätsk

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/ci%C4%99ty

cięty

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈt͡ɕɛn.tɨ/

Participle

cięty

1. masculine singular passive adjectival participle of ciąć

Declension

declension of cięty

case	singular				plural
	masculine personal/animate	masculine inanimate	neuter	feminine	virile	nonvirile
nominative, vocative	cięty		cięte	cięta	cięci	cięte
genitive	ciętego			ciętej	ciętych
dative	ciętemu				ciętym
accusative	ciętego	cięty	cięte	ciętą	ciętych	cięte
instrumental	ciętym				ciętymi
locative				ciętej	ciętych

Further reading

• cięty in Polish dictionaries at PWN

---

UWAGA!

Widzisz oboczne postacie, jak np. Cięty / Cie”Ty i Cięci / Cie”Ci, itp?

---

…..

Ciętość / Cie”T+oS’C’

https://sjp.pwn.pl/doroszewski/cietosc;5417811.html

ciętość

…..

Zaciętość / Za+Cie”T+oS’C’

https://sjp.pwn.pl/doroszewski/zacietosc;5524074.html

zaciętość

…..

Cieśla / CieS’+La

https://pl.wiktionary.org/wiki/cie%C5%9Bla

cieśla (język polski)

cieśla (1.1)

wymowa:

IPA: [ˈʨ̑ɛ̇ɕla], AS: [ćėśla], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) rzem. osoba profesjonalnie zajmująca się wykonywaniem drewnianych konstrukcji budowlanych oraz  drewnianych domów

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	cieśla	cieśle
dopełniacz	cieśli	cieśli / cieślów
celownik	cieśli	cieślom
biernik	cieślę	cieśli / cieślów
narzędnik	cieślą	cieślami
miejscownik	cieśli	cieślach
wołacz	cieślo	cieśle
depr. M. i W. lm: (te) cieśle

przykłady:

(1.1) Ponoć święty Józef był cieślą w Nazarecie i ciosał stropy domów.

synonimy:

(1.1) reg. śl. tesarz, stolarz

hiperonimy:

(1.1) rzemieślnik

wyrazy pokrewne:

rzecz. ciosła ż, ciesielka ż, ciesielstwo n, cieślictwo n, ciesiołka ż, cieślarnia ż, cieślica ż, cieśliczka ż

przym. ciesielski

związki frazeologiczne:

jeździec na koniu, cieśla na domu, rybak w czółnie – mają krzepko stać • żeby nie klin i mech, to by cieśla zdechł • tycz cieśla

uwagi:

zobacz też: Indeks:Polski – Zawody

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) carpenter
• esperanto: (1.1) ĉarpentisto
• francuski: (1.1) charpentier m
• niemiecki: (1.1) Zimmermann m, Zimmerer m
• rosyjski: (1.1) плотник m
• ukraiński: (1.1) тесля m, тесляр m
• wilamowski: (1.1) boümon m
• włoski: (1.1) falegname m

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/cie%C5%9Bla

cieśla

Polish

Etymology

---

From dialectal Proto-Slavic *tesľa.

---

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈt͡ɕɛɕ.la/

Noun

cieśla m pers

1. carpenter

Declension

declension of cieśla

	singular	plural
nominative	cieśla	cieśle
genitive	cieśli	cieśli/cieślów
dative	cieśli	cieślom
accusative	cieślę	cieśli/cieślów
instrumental	cieślą	cieślami
locative	cieśli	cieślach
vocative	cieślo	cieśle

Related terms

• (adjective) ciesielski
• (nouns) ciesielstwo, ciesiołka, cieślarnia, cieślica, cieślictwo, cieśliczka, ciosła

Further reading

• cieśla in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• cieśla in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/tes%C4%BEa&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/tesľa.

…..

Ciąć / Cia”C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/ci%C4%85%C4%87

ciąć (język polski)

cieśla tnie (1.1) deski

mężczyzna tnie (1.1) metal

wymowa:

IPA: [ʨ̑ɔ̇̃ɲʨ̑], AS: [ćo̊̃ńć], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• asynch. ą  ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany

(1.1) dzielić na części ostrym narzędziem

czasownik nieprzechodni niedokonany

(2.1) pot. żądlić

czasownik zwrotny niedokonany ciąć się

(3.1) slang. kaleczyć się umyślnie

odmiana:

(1.1, 2.1) koniugacja Xc

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		ciąć
czas teraźniejszy		tnę	tniesz	tnie	tniemy	tniecie	tną
czas przeszły	m	ciąłem	ciąłeś	ciął	cięliśmy	cięliście	cięli
	ż	cięłam	cięłaś	cięła	cięłyśmy	cięłyście	cięły
	n	cięłom	cięłoś	cięło
tryb rozkazujący		niech tnę	tnij	niech tnie	tnijmy	tnijcie	niech tną
pozostałe formy czas przyszły m będę ciął, będę ciąć będziesz ciął, będziesz ciąć będzie ciął, będzie ciąć będziemy cięli, będziemy ciąć będziecie cięli, będziecie ciąć będą cięli, będą ciąć ż będę cięła, będę ciąć będziesz cięła, będziesz ciąć będzie cięła, będzie ciąć będziemy cięły, będziemy ciąć będziecie cięły, będziecie ciąć będą cięły, będą ciąć n będę cięło, będę ciąć będziesz cięło, będziesz ciąć będzie cięło, będzie ciąć czas zaprzeszły m ciąłem był ciąłeś był ciął był cięliśmy byli cięliście byli cięli byli ż cięłam była cięłaś była cięła była cięłyśmy były cięłyście były cięły były n cięłom było cięłoś było cięło było forma bezosobowa czasu przeszłego cięto tryb przypuszczający m ciąłbym, byłbym ciął ciąłbyś, byłbyś ciął ciąłby, byłby ciął cięlibyśmy, bylibyśmy cięli cięlibyście, bylibyście cięli cięliby, byliby cięli ż cięłabym, byłabym cięła cięłabyś, byłabyś cięła cięłaby, byłaby cięła cięłybyśmy, byłybyśmy cięły cięłybyście, byłybyście cięły cięłyby, byłyby cięły n cięłobym, byłobym cięło cięłobyś, byłobyś cięło cięłoby, byłoby cięło imiesłów przymiotnikowy czynny m tnący, nietnący ż tnąca, nietnąca tnące, nietnące n tnące, nietnące imiesłów przymiotnikowy bierny m cięty cięci ż cięta cięte n cięte imiesłów przysłówkowy współczesny tnąc, nie tnąc rzeczownik odczasownikowy cięcie, niecięcie

(3.1) koniugacja Xc

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		ciąć się
czas teraźniejszy		tnę się	tniesz się	tnie się	tniemy się	tniecie się	tną się
czas przeszły	m	ciąłem się	ciąłeś się	ciął się	cięliśmy się	cięliście się	cięli się
	ż	cięłam się	cięłaś się	cięła się	cięłyśmy się	cięłyście się	cięły się
	n	cięłom się	cięłoś się	cięło się
tryb rozkazujący		niech się tnę	tnij się	niech się tnie	tnijmy się	tnijcie się	niech się tną
pozostałe formy czas przyszły m będę się ciął, będę się ciąć będziesz się ciął, będziesz się ciąć będzie się ciął, będzie się ciąć będziemy się cięli, będziemy się ciąć będziecie się cięli, będziecie się ciąć będą się cięli, będą się ciąć ż będę się cięła, będę się ciąć będziesz się cięła, będziesz się ciąć będzie się cięła, będzie się ciąć będziemy się cięły, będziemy się ciąć będziecie się cięły, będziecie się ciąć będą się cięły, będą się ciąć n będę się cięło, będę się ciąć będziesz się cięło, będziesz się ciąć będzie się cięło, będzie się ciąć czas zaprzeszły m ciąłem się był ciąłeś się był ciął się był cięliśmy się byli cięliście się byli cięli się byli ż cięłam się była cięłaś się była cięła się była cięłyśmy się były cięłyście się były cięły się były n cięłom się było cięłoś się było cięło się było forma bezosobowa czasu przeszłego cięto się tryb przypuszczający m ciąłbym się, byłbym się ciął ciąłbyś się, byłbyś się ciął ciąłby się, byłby się ciął cięlibyśmy się, bylibyśmy się cięli cięlibyście się, bylibyście się cięli cięliby się, byliby się cięli ż cięłabym się, byłabym się cięła cięłabyś się, byłabyś się cięła cięłaby się, byłaby się cięła cięłybyśmy się, byłybyśmy się cięły cięłybyście się, byłybyście się cięły cięłyby się, byłyby się cięły n cięłobym się, byłobym się cięło cięłobyś się, byłobyś się cięło cięłoby się, byłoby się cięło imiesłów przymiotnikowy czynny m tnący się, nietnący się ż tnąca się, nietnąca się tnące się, nietnące się n tnące się, nietnące się imiesłów przysłówkowy współczesny tnąc się, nie tnąc się rzeczownik odczasownikowy cięcie się, niecięcie się

przykłady:

(1.1) Laserem można ciąć diament.

(2.1) Osy cięły na łące, więc poszliśmy na spacer do lasu.

synonimy:

(1.1) reg. pozn. bzybzać

wyrazy pokrewne:

rzecz. cięcie n, ścięcie n, przecinka ż, odcinek m, ścinek m, cięciwa ż, wycinanka ż, nacinanie n

czas. uciąć, ucinać, naciąć, nacinać, przeciąć, przecinać, rozciąć, rozcinać, wyciąć, wycinać, zaciąć, zacinać, dociąć, docinać, odciąć, odcinać, pociąć, ściąć, ścinać, przycinać, wcinać, przyciąć

przym. cięty

związki frazeologiczne:

ciąć koszty

uwagi:

mówiąc o jedzeniu najczęściej używa się kroić

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) cut
• arabski: (1.1) قطع ,قلم, بضع
• baskijski: (1.1) ebaki, moztu
• białoruski: (1.1) рэзаць
• czeski: (1.1) řezat
• duński: (1.1) skære; (3.1) skære
• esperanto: (1.1) haki, tondi, tranĉi
• fiński: (1.1) leikata
• francuski: (1.1) couper; (2.1) piquer; (3.1) fouetter
• hiszpański: (1.1) cortar
• japoński: (1.1) 切る
• koreański: (1.1) 자르다
• niemiecki: (1.1) schneiden
• nowogrecki: (1.1) κόβω; (2.1) κεντρίζω, κεντώ, τσιμπώ
• rosyjski: (1.1) резать
• słowacki: (1.1) rezať
• staroegipski: (1.1)  (sš) (tylko odnośnie płótna)
• starogrecki: (1.1) τέμνω
• suahili: (1.1) kata
• szwedzki: (1.1) klippa
• tajski: (1.1) ตัด
• tamilski: (1.1) வெட்டு
• tuvalu: (1.1) ˈkati
• ukraiński: (1.1) різати
• węgierski: (1.1) vág

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/ci%C4%85%C4%87

ciąć

Polish

Etymology

---

From Proto-Slavic *tęti (stem *tьn-), from Proto-Indo-European *tn̥-e–. Cognates include Lithuanian tìnti and  Latvian tît.

---

Pronunciation

• IPA^(key): /t͡ɕɔɲt͡ɕ/

Verb

ciąć impf

1. (transitive) to cut (to perform an incision)

Conjugation

Conjugation of ciąć impf

		singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		ciąć
present tense	1st	tnę			tniemy
	2nd	tniesz			tniecie
	3rd	tnie			tną
	impersonal	tnie się
past tense	1st	ciąłem	cięłam		cięliśmy	cięłyśmy
	2nd	ciąłeś	cięłaś		cięliście	cięłyście
	3rd	ciął	cięła	cięło	cięli	cięły
	impersonal	cięto
future tense	1st	będę ciął, będę ciąć	będę cięła, będę ciąć		będziemy cięli, będziemy ciąć	będziemy cięły, będziemy ciąć
	2nd	będziesz ciął, będziesz ciąć	będziesz cięła, będziesz ciąć		będziecie cięli, będziecie ciąć	będziecie cięły, będziecie ciąć
	3rd	będzie ciął, będzie ciąć	będzie cięła, będzie ciąć	będzie cięło, będzie ciąć	będą cięli, będą ciąć	będą cięły, będą ciąć
	impersonal	będzie ciąć się
conditional	1st	ciąłbym	cięłabym		cięlibyśmy	cięłybyśmy
	2nd	ciąłbyś	cięłabyś		cięlibyście	cięłybyście
	3rd	ciąłby	cięłaby	cięłoby	cięliby	cięłyby
	impersonal	cięto by
imperative	1st	niech tnę			tnijmy
	2nd	tnij			tnijcie
	3rd	niech tnie			niech tną
active adjectival participle		tnący	tnąca	tnące	tnący	tnące
passive adjectival participle		cięty	cięta	cięte	cięci	cięte
contemporary adverbial participle		tnąc
verbal noun		cięcie

Derived terms

verbs derived from ciąć

• docinać impf, dociąć pf
• nacinać impf, naciąć pf
• nadcinać impf, nadciąć pf
• obcinać impf, obciąć pf
• odcinać impf, odciąć pf
• pocinać impf, pociąć pf
• podcinać impf, podciąć pf
• przecinać impf, przeciąć pf
• przycinać impf, przyciąć pf
• rozcinać impf, rozciąć pf
• ścinać impf, ściąć pf
• ucinać impf, uciąć pf
• wycinać impf, wyciąć pf
• zacinać impf, zaciąć pf

• (nouns) docinka, odcinek, przecinek, wycinek, wycinanka, wycinka

Related terms

• (noun) cięciwa

Synonyms

• (to cut): kroić, rzezać

Further reading

• ciąć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• ciąć in Polish dictionaries at PWN

---

UWAGA!

To Proto-Indo-European *tn̥-e– przenosi tu:

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/ten-

(…)

*ten- (perfective)^[1][2][3]

1. to stretch, to extend

   Synonym: *temp-

(…)

Wynika z tego logicznie, że pojęcie Ciąć / Cia”C’… jest ofitzjalnie wywodzone z pojęcia Ciąg / Cia”G! Omówię to zagadnienie w następnych częściach tego wpisu…

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/t%C4%99ti

Reconstruction:Proto-Slavic/tęti

Proto-Slavic

Etymology

---

From Proto-Balto-Slavic *tinˀtei, from Proto-Indo-European *temh₁–.

---

Verb

*tęti impf

1. to cut, chop, beat

Declension

Conjugation of *tęti (impf., -V/C-, s-aorist, accent paradigm ?)

Verbal noun	Infinitive	Supine	L-participle
*tętьje	*tęti	*tętъ	*tęlъ

	Participles
Tense	Past	Present
Passive	*tętъ	*tьnomъ
Active	*tьnъ	*tьny

	Aorist			Present
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*tęsъ	*tę	*tę	*tьnǫ	*tьneši	*tьnetь
Dual	*tęsově	*tęsta	*tęste	*tьnevě	*tьneta	*tьnete
Plural	*tęsomъ	*tęste	*tęsę	*tьnemъ	*tьnete	*tьnǫtь
	Imperfect			Imperative
Person	1st	2nd	3rd	1st	2nd	3rd
Singular	*tьněaxъ	*tьněaše	*tьněaše	—	*tьni	*tьni
Dual	*tьněaxově	*tьněašeta	*tьněašete	*tьněvě	*tьněta	—
Plural	*tьněaxomъ	*tьněašete	*tьněaxǫ	*tьněmъ	*tьněte	—

Derived terms

• *potęti

Descendants

• East Slavic:
  • Old East Slavic: тѧти (tęti)
    • Belarusian: цяць (cjacʹ)
    • Russian: тять (tjatʹ) (archaic)
    • Ukrainian: тя́ти (tjáty)
• South Slavic:
  • Slovene: tẹ́ti (tonal orthography) (dialectal)
• West Slavic:
  • Czech: tít
  • Polish: ciąć
  • Sorbian:
    • Lower Sorbian: śěś
    • Upper Sorbian: ćeć

References

• Derksen, Rick (2008), “*tęti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 494
• Vasmer, Max (1964–1973), “тну”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Oleg Trubačóv, Moscow: Progress

---

UWAGA!

Brak jest postaci z tzw. SCS / OCS, co może oznaczać, że:

• taka postać nie istniała we wtórnie ubezdźwięcznionych gwarach bułgarskich, które były podstawą do utworzenia rzekomo pierwotnego języka tzw. SCS / OCS,
• postacie z j. wschodnio-słowiańskich, jak Old East Slavic: тѧти (tęti), Belarusian: цяць (cjacʹ), Russian: тять (tjatʹ) (archaic), Ukrainian: тя́ти (tjáty), LOGICZNIE MUSZĄ BYĆ PIERWOTNIEJSZE I POCHODZIĆ Z JĘZYKA PRA-SŁOWIAŃSKIEGO, KTÓREGO BEZPOŚREDNIM POTOMKIEM JEST JĘZYK POLSKI, KTÓRY ZACHOWAŁ PIERWOTNE ZNACZENIE SŁOWA CIĄĆ!!!

Tym Proto-Indo-European *temh₁– zajmę się w następnej części tego wpisu.

Tym Proto-Slavic *potęti, itp., zajmę się przy okazji omawiania obocznych słów, jak:  Poczęcie / Po+C”e”Cie, Poczęty / Po+C”e”Ty, Począć / Po+C”a”C’, Początek / Po+C”a”T+eK, Czyn / C”yN, itp.

Już dziś jednak przypominam, że dźwięk zapisywany znakiem Cz/C” ofitzjalnie istniał w tzw. Proto-Slavic!

Oto inne podobnie brzmiące oboczne Pra-Słowiańskie słowa, powiązane ze znaczeniem Ciąć / Cia”C’:

Kęs / Ke”S, Kąsać / Ka”Sa+C’, Siec / SieC, Siekać / SieKa+C’, Siekiera / SieKie+Ra, Siekacz / SieK+aC”, Sierp / SieRP, itp.

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/t%C3%ADt#Czech

tít

Czech

Alternative forms

• títi (archaic)

Etymology

---

From Proto-Slavic *tęti.

---

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈciːt]

Verb

tít impf

1. Synonym of tnout.

Derived terms

• stít

Further reading

• títi in Příruční slovník jazyka českého, 1935–1957
• títi in Slovník spisovného jazyka českého, 1960–1971, 1989

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/st%C3%ADt#Czech

stít

Czech

Alternative forms

• stíti (archaic)

Etymology

---

From s- +‎ tít.

---

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈsciːt]

Verb

stít pf

1. to behead (to remove the head)

Conjugation

Conjugation

Present forms	indicative		imperative
	singular	plural	singular	plural
1st person	setnu	setneme	—	setněme
2nd person	setneš	setnete	setni	setněte
3rd person	setne	setnou	—	—

The verb stít does not have present tense and the present forms are used to express future only.

Participles	Past participles		Passive participles
	singular	plural	singular	plural
masculine animate	setnul, sťal	setnuli, sťali	setnut, sťat	setnuti, sťati
masculine inanimate		setnuly, sťaly		setnuty, sťaty
feminine	setnula, sťala	setnuly, sťaly	setnuta, sťata	setnuty, sťaty
neuter	setnulo, sťalo	setnula, sťala	setnuto, sťato	setnuta, sťata

Transgressives	present	past
masculine singular	—	setnuv, sťav
feminine + neuter singular	—	setnuvši, sťavši
plural	—	setnuvše, sťavše

Further reading

• stíti in Příruční slovník jazyka českého, 1935–1957
• stíti in Slovník spisovného jazyka českého, 1960–1971, 1989

---

UWAGA!

Czy widzisz wysokoenergetyczną wymowę tych czeskich słów, mimo że do ich zapisu używa się znaków odpowiadających dźwiękom nisko-energetycznym, patrz: tít [ˈciːt], stít [ˈsciːt]?!!

Jak taka wymowa jest w ogóle możliwa i jak można ten fakt wytłumaczyć, jeśli jednocześnie ofitzjalnie odrzuca się możliwość pierwotnego istnienia postaci wysokoenergetycznych!??

Dlaczego w j. polskim istnieją oboczne postacie jak Stać / STa+C’ i Szczać / S”C”a+C’, itp?

Poniżej do porównania wymowa słowa tnout [ˈtnou̯t]. Przy okazji przypominam o słowach jak Szczyt / S”C”y+T, Szczać / S”C”a+C’, Szczy / S”C”y, itp.

---

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/tnout#Czech

tnout

Czech

Alternative forms

• tnouti

Pronunciation

• IPA^(key): [ˈtnou̯t]

Verb

tnout

1. to cut

Derived terms

• odetnout
• přetnout
• protnout
• setnout
• utnout
• zatnout

See also

• seknout

Further reading

• tnouti in Příruční slovník jazyka českého, 1935–1957
• tnouti in Slovník spisovného jazyka českého, 1960–1971, 1989

…..

A teraz dla porównania postacie bałtyckie, rzekomo ofitzjalnie pierwotne wobec postaci Pra-Słowiańskich / Proto-Slavic…

Ciekawe, jak to możliwe? Czyżby późno zapożyczone pojęcia jak np. „tusz”, były pierwotniejsze od Pra-Słowiańskiego Cięcia? Doprawdy,.. a kfa jak, hm?

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/t%C4%ABt#Latvian

tīt

Latvian

Pronunciation

Verb

tīt tr., 1st conj., pres. tinu, tin, tin, past tinu

1. to wind
2. to reel
3. to coil
4. to wrap
5. to swaddle
6. to swathe

Conjugation

conjugation of tīt

	INDICATIVE (īstenības izteiksme)				IMPERATIVE (pavēles izteiksme)
		Present (tagadne)	Past (pagātne)	Future (nākotne)
1st pers. sg.	es	tinu	tinu	tīšu	—
2nd pers. sg.	tu	tin	tini	tīsi	tin
3rd pers. sg.	viņš, viņa	tin	tina	tīs	lai tin
1st pers. pl.	mēs	tinam	tinām	tīsim	tīsim
2nd pers. pl.	jūs	tinat	tināt	tīsiet, tīsit	tiniet
3rd pers. pl.	viņi, viņas	tin	tina	tīs	lai tin
RENARRATIVE (atstāstījuma izteiksme)			PARTICIPLES (divdabji)
Present	tinot		Present Active 1 (Adj.)		tinošs
Past	esot tinis		Present Active 2 (Adv.)		tīdams
Future	tīšot		Present Active 3 (Adv.)		tinot
Imperative	lai tinot		Present Active 4 (Obj.)		tinam
CONDITIONAL (vēlējuma izteiksme)			Past Active		tinis
Present	tītu		Present Passive		tinams
Past	būtu tinis		Past Passive		tīts
DEBITIVE (vajadzības izteiksme)			NOMINAL FORMS
Indicative	(būt) jātin		Infinitive (nenoteiksme)		tīt
Conjunctive 1	esot jātin		Negative Infinitive		netīt
Conjunctive 2	jātinot		Verbal noun		tīšana

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/tinti#Lithuanian

tinti

Latvian

Noun

tinti f

1. accusative singular form of tinte

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/tinte

tinte (język łotewski)

wymowa:

IPA: [tinte]

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) atrament

kolokacje:

(1.1) tintes kārtridžs

wyrazy pokrewne:

rzecz. tintnīca ż

etymologia:

niem. Tinte

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/tinte#Latvian

tinte

Latvian

Tinte

Etymology

---

Borrowed from German Tinte, itself a borrowing from Latin tincta (aqua) (“colored water, liquid”). This word is first mentioned in the early 19th century. It replaced an earlier borrowing blaka, from Middle Low German blak, black (“black ink”). An attempt to introduce a neologism melne (from melns (“black”); compare Russian черни́ла (černíla, “ink”), from  чёрный (čórnyj, “black”)) also failed.^[1]

---

Pronunciation

• IPA^(key): [tīnte]

Noun

tinte f (5th declension)

1. ink (a colored liquid used for writing)

   zilā, sarkanā, melnā tinte ― blue, red, black ink

   parastā, speciālā tinte ― normal, special ink

2. (biology, anatomy) ink (dark liquid produced by certain animals or plants)

   gliemju tintes dziedzeri ― mollusk ink glands

Declension

Declension of tinte (5th declension)

	singular (vienskaitlis)	plural (daudzskaitlis)
nominative (nominatīvs)	tinte	tintes
accusative (akuzatīvs)	tinti	tintes
genitive (ģenitīvs)	tintes	tinšu
dative (datīvs)	tintei	tintēm
instrumental (instrumentālis)	tinti	tintēm
locative (lokatīvs)	tintē	tintēs
vocative (vokatīvs)	tinte	tintes

Derived terms

• tintes pildspalva
• tintnīca

References

1. ^ Karulis, Konstantīns (1992), “tinte”, in Latviešu Etimoloģijas Vārdnīca (in Latvian), Rīga: AVOTS, →ISBN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Balto-Slavic/tin%CB%80tei&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Balto-Slavic/tinˀtei.

…..

I to byłoby na tyle ofitzjalnych dowodóf potfierdzających rzekome pierwszeństwo postaci bałtyckich, nad rzekomo wtórnymi postaciami Pra-Słowiańskimi / Proto-Slavic.

Długa piłka na dziś jest taka:

Skąd do licha w postaciach Proto-Slavic i wszystkich tych powstałych z niej postaci słowiańskich / zachodnio-słowiańskich / lechickich / polskich, rzekomo wtórnych i wobec postaci Proto-Indo-European *temh₁–, jak i postaci Proto-Balto-Slavic *tinˀtei, czy postaci bałtyckich jak tīt, tinti, tinte, w ogóle mogły wziąć się samogłoski nosowe zapisywane jako ą/a”, ę/e”, czy samogłoska i,.. albo odwrotnie, hm?

Teraz do porównania trochę słów i rdzeni i dźwięków nosowych i ich braku, czyli witam w tajemnicach ofitzjalnej logiki i tzw. apofonii indoeuropejskiej, czyli tzw. przegłosu…

…..

Odcinek / oD+CiN+eK

https://pl.wiktionary.org/wiki/odcinek#pl

odcinek (język polski)

odcinek (1.2)

wymowa:

IPA: [ɔtʲˈʨ̑ĩnɛk], AS: [otʹćĩnek], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• nazal. ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) jeden fragment powieści, filmu itp., należący do większej całości, publikowany lub emitowany osobno

(1.2) mat. zbiór wszystkich punktów leżących pomiędzy dwoma punktami krzywej (w domyśle: prostej), włącznie z tymi punktami; zob. też odcinek w Wikipedii

(1.3) fragment czegoś podłużnego, na podobieństwo odcinka (1.2)

(1.4) fragment większej całości, odcięty od niej

odmiana:

(1.1–4)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	odcinek	odcinki
dopełniacz	odcinka	odcinków
celownik	odcinkowi	odcinkom
biernik	odcinek	odcinki
narzędnik	odcinkiem	odcinkami
miejscownik	odcinku	odcinkach
wołacz	odcinku	odcinki

przykłady:

(1.1) Telewizja nadała tylko niektóre odcinki serialu.

(1.2) Odcinek łączący dwa punkty na okręgu to cięciwa.

(1.3) Ten odcinek drogi jest bardzo niebezpieczny.

(1.4) Po wypełnieniu polecenia przelewu otrzymasz odcinek, który jest twoim dowodem wpłaty.

kolokacje:

(1.1) odcinek serialu • powieść w odcinkach

(1.2) odcinek prostej • odcinek krzywej (por. łuk) • narysować odcinek • długość odcinka

synonimy:

(1.1) urywek

(1.3) fragment

(1.4) skrawek, urywek

wyrazy pokrewne:

przym. odcinkowy

czas. ciąć, odcinać, odciąć

etymologia:

(1.1) z (1.4)

(1.2) z (1.3)

(1.3) z (1.4)

(1.4) od odcinać

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) episode, instalment; (1.2) segment; (1.3) section; (1.4) section
• arabski: (1.4) مقطع
• baskijski: (1.1) pasarte; (1.2) zuzenki
• esperanto: (1.1) elsendo; (1.2) streko, segmento; (1.3) segmento; (1.4) segmento
• hiszpański: (1.1) fragmento m; (1.2) segmento m; (1.3) tramo m; (1.4) recorte m, trozo m, fragmento m
• niemiecki: (1.1) Serie, ż Folge ż; (1.2) Strecke ż, Segment m; (1.3) Strecke ż; (1.4) Abschnitt m
• rosyjski: (1.1) серия ż; (1.2) отрезок m, сегмент m; (1.3) отрезок m, сегмент m; (1.4) отрезок m, квитанция ż, талон m
• włoski: (1.1) puntata ż; (1.2) segmento m; (1.3) tratto m, tronco m; (1.4) tagliando m, cedola ż

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/odcinek

odcinek

Polish

Polish Wikipedia has an article on: odcinek

Pronunciation

• IPA^(key): /ɔtˈt͡ɕi.nɛk/

Noun

odcinek m inan

1. stretch, section (segment of a road, a river, etc.)
2. (geometry) line segment
3. episode (program in a television series)

Declension

declension of odcinek

	singular	plural
nominative	odcinek	odcinki
genitive	odcinka	odcinków
dative	odcinkowi	odcinkom
accusative	odcinek	odcinki
instrumental	odcinkiem	odcinkami
locative	odcinku	odcinkach
vocative	odcinku	odcinki

Further reading

• odcinek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• odcinek in Polish dictionaries at PWN

…..

Odciąć / oD+Cia”C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/odci%C4%85%C4%87#pl

odciąć (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈɔtʲʨ̑ɔ̇̃ɲʨ̑], AS: [otʹćo̊̃ńć], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• podw. art.• nazal.• asynch. ą 

znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. odcinać)

(1.1) aspekt dokonany od: odcinać

(1.2) przerwać dopływ czegoś dostarczanego rurociągiem lub przewodem

czasownik zwrotny odciąć się (ndk. odcinać się)

(2.1) aspekt dokonany od: odcinać się

przykłady:

(1.2) Nie zapłaciłem rachunku, więc odcięli mi internet.

kolokacje:

(1.2) odciąć gaz / internet / prąd / telefon / wodę

wyrazy pokrewne:

rzecz. odcinanie n, odcięcie n, odcinek m

czas. ciąć ndk., odcinać ndk.

tłumaczenia:(edytuj)

(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: odcinać

• rosyjski: (1.2) обесточить dk.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/odci%C4%85%C4%87

odciąć

Polish

Etymology

---

From od- +‎ ciąć.

---

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈɔt.t͡ɕɔɲt͡ɕ/

Verb

odciąć pf (imperfective odcinać)

1. (transitive) to cut off, to sever, to detach
2. (transitive) to cut off, to isolate

Conjugation

Conjugation of odciąć pf

		singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		odciąć
future tense	1st	odetnę			odetniemy
	2nd	odetniesz			odetniecie
	3rd	odetnie			odetną
	impersonal	odetnie się
past tense	1st	odciąłem	odcięłam		odcięliśmy	odcięłyśmy
	2nd	odciąłeś	odcięłaś		odcięliście	odcięłyście
	3rd	odciął	odcięła	odcięło	odcięli	odcięły
	impersonal	odcięto
conditional	1st	odciąłbym	odcięłabym		odcięlibyśmy	odcięłybyśmy
	2nd	odciąłbyś	odcięłabyś		odcięlibyście	odcięłybyście
	3rd	odciąłby	odcięłaby	odcięłoby	odcięliby	odcięłyby
	impersonal	odcięto by
imperative	1st	niech odetnę			odetnijmy
	2nd	odetnij			odetnijcie
	3rd	niech odetnie			niech odetną
passive adjectival participle		odcięty	odcięta	odcięte	odcięci	odcięte
anterior adverbial participle		odciąwszy
verbal noun		odcięcie

Related terms

• (nouns) odcinek

Further reading

• odciąć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• odciąć in Polish dictionaries at PWN

…..

Odcięcie / oD+Cie”Cie

https://pl.wiktionary.org/wiki/odci%C4%99cie#pl

odcięcie (język polski)

wymowa:

IPA: [ɔtʲˈʨ̑ɛ̇̃ɲʨ̑ɛ], AS: [otʹćė̃ńće], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• podw. art.• nazal.• asynch. ę 

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) oddzielenie czegoś od pewnej całości cięciem

(1.2) techn. przerwanie dopływu czegoś

(1.3) sport. w szermierce: szybkie uderzenie natychmiast po odparowaniu ciosu przeciwnika^[1]

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	odcięcie
dopełniacz	odcięcia
celownik	odcięciu
biernik	odcięcie
narzędnik	odcięciem
miejscownik	odcięciu
wołacz	odcięcie

kolokacje:

(1.2) kolej. odcięcie hamulca • mot. odcięcie wtrysku / zapłonu

wyrazy pokrewne:

czas. odciąć, odcinąć dk., odcinać ndk.

rzecz. odcinanie n

etymologia:

pol. rzecz. odczas. od: odciąć

tłumaczenia:(edytuj)

źródła:

1. ↑  Hasło odcięcie w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.

…..

Odcinać / oD+CiNa+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/odcina%C4%87#pl

odcinać (język polski)

mężczyzna odcina (1.1) kawałek deski

wymowa:

IPA: [ɔtʲˈʨ̑ĩnaʨ̑], AS: [otʹćĩnać], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• nazal. ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. odciąć)

(1.1) tnąc, oddzielać coś od jakiejś całości^[1]

(1.2) tnąc, uwalniać coś lub kogoś

(1.3) przerywać dopływ czegoś^[1]

(1.4) przen. uniemożliwiać komuś osiągnięcie czegoś^[1]

(1.5) przen. uniemożliwiać kontakt z kimś lub z czymś^[1]

czasownik zwrotny niedokonany odcinać się (dk. odciąć się)

(2.1) tnąc coś, uwalniać siebie samego^[2]

(2.2) przen. zrywać z czymś lub z kimś^[2]

(2.3) przen. zajmować odrębne stanowisko w jakiejś sprawie lub nie brać w czymś udziału^[2]

(2.4) przen. trafnie i szybko odpowiadać na postawiony zarzut, na krytykę itp.^[2]

(2.5) przen. wyraźnie zarysować się na jakimś tle^[2]

odmiana:

(1.1–5) koniugacja I

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		odcinać
czas teraźniejszy		odcinam	odcinasz	odcina	odcinamy	odcinacie	odcinają
czas przeszły	m	odcinałem	odcinałeś	odcinał	odcinaliśmy	odcinaliście	odcinali
	ż	odcinałam	odcinałaś	odcinała	odcinałyśmy	odcinałyście	odcinały
	n	odcinałom	odcinałoś	odcinało
tryb rozkazujący		niech odcinam	odcinaj	niech odcina	odcinajmy	odcinajcie	niech odcinają
pozostałe formy czas przyszły m będę odcinał, będę odcinać będziesz odcinał, będziesz odcinać będzie odcinał, będzie odcinać będziemy odcinali, będziemy odcinać będziecie odcinali, będziecie odcinać będą odcinali, będą odcinać ż będę odcinała, będę odcinać będziesz odcinała, będziesz odcinać będzie odcinała, będzie odcinać będziemy odcinały, będziemy odcinać będziecie odcinały, będziecie odcinać będą odcinały, będą odcinać n będę odcinało, będę odcinać będziesz odcinało, będziesz odcinać będzie odcinało, będzie odcinać czas zaprzeszły m odcinałem był odcinałeś był odcinał był odcinaliśmy byli odcinaliście byli odcinali byli ż odcinałam była odcinałaś była odcinała była odcinałyśmy były odcinałyście były odcinały były n odcinałom było odcinałoś było odcinało było forma bezosobowa czasu przeszłego odcinano tryb przypuszczający m odcinałbym, byłbym odcinał odcinałbyś, byłbyś odcinał odcinałby, byłby odcinał odcinalibyśmy, bylibyśmy odcinali odcinalibyście, bylibyście odcinali odcinaliby, byliby odcinali ż odcinałabym, byłabym odcinała odcinałabyś, byłabyś odcinała odcinałaby, byłaby odcinała odcinałybyśmy, byłybyśmy odcinały odcinałybyście, byłybyście odcinały odcinałyby, byłyby odcinały n odcinałobym, byłobym odcinało odcinałobyś, byłobyś odcinało odcinałoby, byłoby odcinało imiesłów przymiotnikowy czynny m odcinający, nieodcinający ż odcinająca, nieodcinająca odcinające, nieodcinające n odcinające, nieodcinające imiesłów przymiotnikowy bierny m odcinany odcinani ż odcinana odcinane n odcinane imiesłów przysłówkowy współczesny odcinając, nie odcinając rzeczownik odczasownikowy odcinanie, nieodcinanie

(2.1–5) koniugacja I

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		odcinać się
czas teraźniejszy		odcinam się	odcinasz się	odcina się	odcinamy się	odcinacie się	odcinają się
czas przeszły	m	odcinałem się	odcinałeś się	odcinał się	odcinaliśmy się	odcinaliście się	odcinali się
	ż	odcinałam się	odcinałaś się	odcinała się	odcinałyśmy się	odcinałyście się	odcinały się
	n	odcinałom się	odcinałoś się	odcinało się
tryb rozkazujący		niech się odcinam	odcinaj się	niech się odcina	odcinajmy się	odcinajcie się	niech się odcinają
pozostałe formy czas przyszły m będę się odcinał, będę się odcinać będziesz się odcinał, będziesz się odcinać będzie się odcinał, będzie się odcinać będziemy się odcinali, będziemy się odcinać będziecie się odcinali, będziecie się odcinać będą się odcinali, będą się odcinać ż będę się odcinała, będę się odcinać będziesz się odcinała, będziesz się odcinać będzie się odcinała, będzie się odcinać będziemy się odcinały, będziemy się odcinać będziecie się odcinały, będziecie się odcinać będą się odcinały, będą się odcinać n będę się odcinało, będę się odcinać będziesz się odcinało, będziesz się odcinać będzie się odcinało, będzie się odcinać czas zaprzeszły m odcinałem się był odcinałeś się był odcinał się był odcinaliśmy się byli odcinaliście się byli odcinali się byli ż odcinałam się była odcinałaś się była odcinała się była odcinałyśmy się były odcinałyście się były odcinały się były n odcinałom się było odcinałoś się było odcinało się było forma bezosobowa czasu przeszłego odcinano się tryb przypuszczający m odcinałbym się, byłbym się odcinał odcinałbyś się, byłbyś się odcinał odcinałby się, byłby się odcinał odcinalibyśmy się, bylibyśmy się odcinali odcinalibyście się, bylibyście się odcinali odcinaliby się, byliby się odcinali ż odcinałabym się, byłabym się odcinała odcinałabyś się, byłabyś się odcinała odcinałaby się, byłaby się odcinała odcinałybyśmy się, byłybyśmy się odcinały odcinałybyście się, byłybyście się odcinały odcinałyby się, byłyby się odcinały n odcinałobym się, byłobym się odcinało odcinałobyś się, byłobyś się odcinało odcinałoby się, byłoby się odcinało imiesłów przymiotnikowy czynny m odcinający się, nieodcinający się ż odcinająca się, nieodcinająca się odcinające się, nieodcinające się n odcinające się, nieodcinające się imiesłów przymiotnikowy bierny m odcinany odcinani ż odcinana odcinane n odcinane imiesłów przysłówkowy współczesny odcinając się, nie odcinając się rzeczownik odczasownikowy odcinanie się, nieodcinanie się

przykłady:

(2.5) Przedwczesna siwizna na skroniach jasnym srebrem odcina się od ciemnej twarzy^[3].

wyrazy pokrewne:

rzecz. odcięcie n, odcinanie n, cięcie n, odcinek m

czas. odciąć, ciąć ndk.

przym. odcinkowy

przysł. odcinkowo

związki frazeologiczne:

odcinać kupony

tłumaczenia:(edytuj)

• esperanto: (1.1) trunki
• jidysz: (1.1) אָפּהאַקן (ophakn)

źródła:

1. ↑ ^{Skocz do:1,0 1,1 1,2 1,3}  Hasło odciąć – odcinać w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
2. ↑ ^{Skocz do:2,0 2,1 2,2 2,3 2,4}  Hasło odciąć się – odcinać się w: Słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
3. ↑ Halina Rudnicka, Uczniowie Spartakusa, 1951, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/odcina%C4%87

odcinać

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /ɔtˈt͡ɕi.nat͡ɕ/

Verb

odcinać impf (perfective odciąć)

1. (transitive) to cut off, to sever, to detach
2. (transitive) to cut off, to isolate

Conjugation

Conjugation of odcinać impf

		singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		odcinać
present tense	1st	odcinam			odcinamy
	2nd	odcinasz			odcinacie
	3rd	odcina			odcinają
	impersonal	odcina się
past tense	1st	odcinałem	odcinałam		odcinaliśmy	odcinałyśmy
	2nd	odcinałeś	odcinałaś		odcinaliście	odcinałyście
	3rd	odcinał	odcinała	odcinało	odcinali	odcinały
	impersonal	odcinano
future tense	1st	będę odcinał, będę odcinać	będę odcinała, będę odcinać		będziemy odcinali, będziemy odcinać	będziemy odcinały, będziemy odcinać
	2nd	będziesz odcinał, będziesz odcinać	będziesz odcinała, będziesz odcinać		będziecie odcinali, będziecie odcinać	będziecie odcinały, będziecie odcinać
	3rd	będzie odcinał, będzie odcinać	będzie odcinała, będzie odcinać	będzie odcinało, będzie odcinać	będą odcinali, będą odcinać	będą odcinały, będą odcinać
	impersonal	będzie odcinać się
conditional	1st	odcinałbym	odcinałabym		odcinalibyśmy	odcinałybyśmy
	2nd	odcinałbyś	odcinałabyś		odcinalibyście	odcinałybyście
	3rd	odcinałby	odcinałaby	odcinałoby	odcinaliby	odcinałyby
	impersonal	odcinano by
imperative	1st	niech odcinam			odcinajmy
	2nd	odcinaj			odcinajcie
	3rd	niech odcina			niech odcinają
active adjectival participle		odcinający	odcinająca	odcinające	odcinający	odcinające
passive adjectival participle		odcinany	odcinana	odcinane	odcinani	odcinane
contemporary adverbial participle		odcinając
verbal noun		odcinanie

Related terms

• (nouns) odcinek

Further reading

• odcinać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• odcinać in Polish dictionaries at PWN

…..

Ściąć / Z/S’+Cia”C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bci%C4%85%C4%87#pl

ściąć (język polski)

wymowa:

IPA: [ɕʨ̑ɔ̇̃ɲʨ̑], AS: [śćo̊̃ńć], zjawiska fonetyczne: zmięk.• podw. art.• nazal.• asynch. ą  ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. ścinać)

(1.1) aspekt dokonany od: ścinać

przykłady:

(1.1) Świątynię wznoszono na wzgórzu Ofel, którego wierzchołek ścięto i wyrównano^[1].

wyrazy pokrewne:

czas. ciąć, ścinać

rzecz. ścinanie n

tłumaczenia:(edytuj)

(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: ścinać

źródła:

1. ↑ Zenon Kosidowski, Opowieści biblijne, 1996, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bci%C4%85%C4%87

ściąć

Polish

Etymology

---

From ś- +‎ ciąć.

---

Pronunciation

• IPA^(key): /ɕt͡ɕɔɲt͡ɕ/

Verb

ściąć pf (imperfective ścinać)

1. (transitive) to cut off (to remove by cutting)

   Ścięli mu głowę. ― They cut off his head.

2. (transitive) to cut down; to fell

   Ścięto wszystkie drzewa. ― All the trees were cut down.

3. (transitive) to truncate

Conjugation

Conjugation of ściąć pf

		singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		ściąć
future tense	1st	zetnę			zetniemy
	2nd	zetniesz			zetniecie
	3rd	zetnie			zetną
	impersonal	zetnie się
past tense	1st	ściąłem	ścięłam		ścięliśmy	ścięłyśmy
	2nd	ściąłeś	ścięłaś		ścięliście	ścięłyście
	3rd	ściął	ścięła	ścięło	ścięli	ścięły
	impersonal	ścięto
conditional	1st	ściąłbym	ścięłabym		ścięlibyśmy	ścięłybyśmy
	2nd	ściąłbyś	ścięłabyś		ścięlibyście	ścięłybyście
	3rd	ściąłby	ścięłaby	ścięłoby	ścięliby	ścięłyby
	impersonal	ścięto by
imperative	1st	niech zetnę			zetnijmy
	2nd	zetnij			zetnijcie
	3rd	niech zetnie			niech zetną
passive adjectival participle		ścięty	ścięta	ścięte	ścięci	ścięte
anterior adverbial participle		ściąwszy
verbal noun		ścięcie

Further reading

• ściąć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• ściąć in Polish dictionaries at PWN

…..

Ścinać / Z/S’+CiNa+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bcina%C4%87#pl

ścinać (język polski)

mężczyzna ścina (1.1) drzewo

wymowa:

IPA: [ˈɕʨ̑ĩnaʨ̑], AS: [śćĩnać], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal. ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. ściąć)

(1.1) oddzielać coś od całości lub od podstawy za pomocą ostrego narzędzia

(1.2) doprowadzić do krzepnięcia

(1.3) doprowadzić do koagulacji

(1.4) dokonywać egzekucji poprzez dekapitację

(1.5) sport. w tenisie i siatkówce posyłać piłkę nad siatką szybko i stromo w dół

(1.6) mot. o zakręcie: pokonywać skracając sobie drogę przez wewnętrzny pas

czasownik zwrotny niedokonany ścinać się (dk. ściąć się)

(2.1) o cieczy: przechodzić ze stanu ciekłego do stałego, krzepnąć

(2.2) sprzeczać się, kłócić się, konfrontować się

(2.3) dostawać na egzaminie ocenę niedostateczną

odmiana:

(1.1–6) koniugacja I

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		ścinać
czas teraźniejszy		ścinam	ścinasz	ścina	ścinamy	ścinacie	ścinają
czas przeszły	m	ścinałem	ścinałeś	ścinał	ścinaliśmy	ścinaliście	ścinali
	ż	ścinałam	ścinałaś	ścinała	ścinałyśmy	ścinałyście	ścinały
	n	ścinałom	ścinałoś	ścinało
tryb rozkazujący		niech ścinam	ścinaj	niech ścina	ścinajmy	ścinajcie	niech ścinają
pozostałe formy czas przyszły m będę ścinał, będę ścinać będziesz ścinał, będziesz ścinać będzie ścinał, będzie ścinać będziemy ścinali, będziemy ścinać będziecie ścinali, będziecie ścinać będą ścinali, będą ścinać ż będę ścinała, będę ścinać będziesz ścinała, będziesz ścinać będzie ścinała, będzie ścinać będziemy ścinały, będziemy ścinać będziecie ścinały, będziecie ścinać będą ścinały, będą ścinać n będę ścinało, będę ścinać będziesz ścinało, będziesz ścinać będzie ścinało, będzie ścinać czas zaprzeszły m ścinałem był ścinałeś był ścinał był ścinaliśmy byli ścinaliście byli ścinali byli ż ścinałam była ścinałaś była ścinała była ścinałyśmy były ścinałyście były ścinały były n ścinałom było ścinałoś było ścinało było forma bezosobowa czasu przeszłego ścinano tryb przypuszczający m ścinałbym, byłbym ścinał ścinałbyś, byłbyś ścinał ścinałby, byłby ścinał ścinalibyśmy, bylibyśmy ścinali ścinalibyście, bylibyście ścinali ścinaliby, byliby ścinali ż ścinałabym, byłabym ścinała ścinałabyś, byłabyś ścinała ścinałaby, byłaby ścinała ścinałybyśmy, byłybyśmy ścinały ścinałybyście, byłybyście ścinały ścinałyby, byłyby ścinały n ścinałobym, byłobym ścinało ścinałobyś, byłobyś ścinało ścinałoby, byłoby ścinało imiesłów przymiotnikowy czynny m ścinający, nieścinający ż ścinająca, nieścinająca ścinające, nieścinające n ścinające, nieścinające imiesłów przymiotnikowy bierny m ścinany ścinani ż ścinana ścinane n ścinane imiesłów przysłówkowy współczesny ścinając, nie ścinając rzeczownik odczasownikowy ścinanie, nieścinanie

(2.1–3) koniugacja I

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		ścinać się
czas teraźniejszy		ścinam się	ścinasz się	ścina się	ścinamy się	ścinacie się	ścinają się
czas przeszły	m	ścinałem się	ścinałeś się	ścinał się	ścinaliśmy się	ścinaliście się	ścinali się
	ż	ścinałam się	ścinałaś się	ścinała się	ścinałyśmy się	ścinałyście się	ścinały się
	n	ścinałom się	ścinałoś się	ścinało się
tryb rozkazujący		niech się ścinam	ścinaj się	niech się ścina	ścinajmy się	ścinajcie się	niech się ścinają
pozostałe formy czas przyszły m będę się ścinał, będę się ścinać będziesz się ścinał, będziesz się ścinać będzie się ścinał, będzie się ścinać będziemy się ścinali, będziemy się ścinać będziecie się ścinali, będziecie się ścinać będą się ścinali, będą się ścinać ż będę się ścinała, będę się ścinać będziesz się ścinała, będziesz się ścinać będzie się ścinała, będzie się ścinać będziemy się ścinały, będziemy się ścinać będziecie się ścinały, będziecie się ścinać będą się ścinały, będą się ścinać n będę się ścinało, będę się ścinać będziesz się ścinało, będziesz się ścinać będzie się ścinało, będzie się ścinać czas zaprzeszły m ścinałem się był ścinałeś się był ścinał się był ścinaliśmy się byli ścinaliście się byli ścinali się byli ż ścinałam się była ścinałaś się była ścinała się była ścinałyśmy się były ścinałyście się były ścinały się były n ścinałom się było ścinałoś się było ścinało się było forma bezosobowa czasu przeszłego ścinano się tryb przypuszczający m ścinałbym się, byłbym się ścinał ścinałbyś się, byłbyś się ścinał ścinałby się, byłby się ścinał ścinalibyśmy się, bylibyśmy się ścinali ścinalibyście się, bylibyście się ścinali ścinaliby się, byliby się ścinali ż ścinałabym się, byłabym się ścinała ścinałabyś się, byłabyś się ścinała ścinałaby się, byłaby się ścinała ścinałybyśmy się, byłybyśmy się ścinały ścinałybyście się, byłybyście się ścinały ścinałyby się, byłyby się ścinały n ścinałobym się, byłobym się ścinało ścinałobyś się, byłobyś się ścinało ścinałoby się, byłoby się ścinało imiesłów przymiotnikowy czynny m ścinający się, nieścinający się ż ścinająca się, nieścinająca się ścinające się, nieścinające się n ścinające się, nieścinające się imiesłów przymiotnikowy bierny m ścinany ścinani ż ścinana ścinane n ścinane imiesłów przysłówkowy współczesny ścinając się, nie ścinając się rzeczownik odczasownikowy ścinanie się, nieścinanie się

przykłady:

(1.1) Mówił pan, że dosłownie lada tydzień nastąpi koniec świata, że zstąpią archaniołowie z ognistymi mieczami i będą ścinać głowy grzeszników^[1].

kolokacje:

(1.1) ścinać drzewa / gałęzie / trawę • ścinać piłą

synonimy:

(1.3) koagulować

wyrazy pokrewne:

rzecz. ścinka ż, ścinanie n, ścięcie n, ścinek m

czas. ciąć ndk., ściąć dk.

związki frazeologiczne:

ścinać z nóg • posła nie ścinają ani nie wieszają

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) drzewo: cut down, chop down, fell, włosy: cut; (1.3) coagulate; (1.4) behead; (1.5)smash; (1.6) cut (a corner)
• hiszpański: (1.1) cortar, (drzewa) talar, (gałęzie) podar; (2.1) cuajar(se), coagular(se); (2.2)enfrentarse; (2.3) suspender, catear
• jidysz: (1.1) אָפּהאַקן (ophakn)
• niemiecki: (1.1) drzewo: fällen, abschlagen, włosy: schneiden; (1.4) köpfen, enthaupten; (1.5)schmettern; (1.6) eine Kurve schneiden
• wilamowski: (1.1) fełła

źródła:

1. ↑ Piotr Krawczyk, Plamka światła, 1997, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bcina%C4%87

ścinać

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈɕt͡ɕi.nat͡ɕ/

Verb

ścinać impf (perfective ściąć)

1. (transitive) to cut off
2. (transitive) to cut down, to fell
3. (transitive) to truncate

Conjugation

Conjugation of ścinać impf

		singular			plural
	person	masculine	feminine	neuter	virile	nonvirile
infinitive		ścinać
present tense	1st	ścinam			ścinamy
	2nd	ścinasz			ścinacie
	3rd	ścina			ścinają
	impersonal	ścina się
past tense	1st	ścinałem	ścinałam		ścinaliśmy	ścinałyśmy
	2nd	ścinałeś	ścinałaś		ścinaliście	ścinałyście
	3rd	ścinał	ścinała	ścinało	ścinali	ścinały
	impersonal	ścinano
future tense	1st	będę ścinał, będę ścinać	będę ścinała, będę ścinać		będziemy ścinali, będziemy ścinać	będziemy ścinały, będziemy ścinać
	2nd	będziesz ścinał, będziesz ścinać	będziesz ścinała, będziesz ścinać		będziecie ścinali, będziecie ścinać	będziecie ścinały, będziecie ścinać
	3rd	będzie ścinał, będzie ścinać	będzie ścinała, będzie ścinać	będzie ścinało, będzie ścinać	będą ścinali, będą ścinać	będą ścinały, będą ścinać
	impersonal	będzie ścinać się
conditional	1st	ścinałbym	ścinałabym		ścinalibyśmy	ścinałybyśmy
	2nd	ścinałbyś	ścinałabyś		ścinalibyście	ścinałybyście
	3rd	ścinałby	ścinałaby	ścinałoby	ścinaliby	ścinałyby
	impersonal	ścinano by
imperative	1st	niech ścinam			ścinajmy
	2nd	ścinaj			ścinajcie
	3rd	niech ścina			niech ścinają
active adjectival participle		ścinający	ścinająca	ścinające	ścinający	ścinające
passive adjectival participle		ścinany	ścinana	ścinane	ścinani	ścinane
contemporary adverbial participle		ścinając
verbal noun		ścinanie

Further reading

• ścinać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• ścinać in Polish dictionaries at PWN

…..

Ścięcie / Z/S’+Cie”Cie

https://pl.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bci%C4%99cie#pl

ścięcie (język polski)

wymowa:

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od: ściąć

kolokacje:

(1.1) ścięcie włosów / drzewa

wyrazy pokrewne:

czas. ścinać, ciąć

rzecz. ścinanie n

związki frazeologiczne:

iść jak na ścięcie

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/%C5%9Bci%C4%99cie

ścięcie

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈɕt͡ɕɛɲ.t͡ɕɛ/

Noun

ścięcie n

1. verbal noun of ściąć

Declension

declension of ścięcie

	singular	plural
nominative	ścięcie	ścięcia
genitive	ścięcia	ścięć
dative	ścięciu	ścięciom
accusative	ścięcie	ścięcia
instrumental	ścięciem	ścięciami
locative	ścięciu	ścięciach
vocative	ścięcie	ścięcia

Further reading

• ścięcie in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• ścięcie in Polish dictionaries at PWN

…..

Cięciwa / Cie”Ci+Wa

https://pl.wiktionary.org/wiki/ci%C4%99ciwa

cięciwa (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) linka łącząca końce łuku albo kuszy

(1.2) mat. odcinek łączący dwa dowolne punkty krzywej lub powierzchni, który nie ma innych punktów wspólnych z daną krzywą czy powierzchnią

(1.3) archit. największa szerokość wewnętrzna sklepienia

hiperonimy:

(1.1) linka, struna

wyrazy pokrewne:

rzecz.

zdrobn. cięciwka ż

czas. obcinać, ciąć

przym. cięciwowy

etymologia:

pol. ciąć + -iwa

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) bowstring; (1.2) chord
• baskijski: (1.2) korda
• białoruski: (1.1) цеціва ż
• francuski: (1.1) corde ż
• hiszpański: (1.1) cuerda ż; (1.2) cuerda ż
• kaszubski: (1.1) strënówka ż
• kazachski: (1.1) адырна
• niemiecki: (1.1) Sehne ż; (1.2) Kreissehne ż, Sehne ż
• rosyjski: (1.1) тетива ż
• szwedzki: (1.1) bågsträng w; (1.2) korda w
• ukraiński: (1.1) тятива ż
• włoski: (1.1) corda ż

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/ci%C4%99ciwa

cięciwa

Polish

Etymology

---

From Proto-Slavic *tętiva.

---

Pronunciation

• IPA^(key): /t͡ɕɛɲˈt͡ɕi.va/

Noun

cięciwa f

1. bowstring (string of an archer’s bow)
2. (geometry) chord

Declension

declension of cięciwa

	singular	plural
nominative	cięciwa	cięciwy
genitive	cięciwy	cięciw
dative	cięciwie	cięciwom
accusative	cięciwę	cięciwy
instrumental	cięciwą	cięciwami
locative	cięciwie	cięciwach
vocative	cięciwo	cięciwy

Further reading

• cięciwa in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• cięciwa in Polish dictionaries at PWN

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/%D1%86%D0%B5%D1%86%D1%96%D0%B2%D0%B0#be

цеціва (język białoruski)

transliteracja:

cecìva

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) cięciwa (część łuku)

holonimy:

(1.1) лук

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/t%C4%99tiva&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/tętiva.

…..

Tętent / Te”Te+NT

https://pl.wiktionary.org/wiki/t%C4%99tent

tętent (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈtɛ̃ntɛ̃nt], AS: [tẽntẽnt], zjawiska fonetyczne: nazal.• asynch. ę 

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) odgłos uderzających o ziemię kopyt biegnącego zwierzęcia

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza
mianownik	tętent
dopełniacz	tętentu
celownik	tętentowi
biernik	tętent
narzędnik	tętentem
miejscownik	tętencie
wołacz	tętencie

przykłady:

(1.1) Stanęliśmy i przez chwilę zaległa taka cisza, że słychać było tętent siwej klaczy dopędzającego nas adiutanta.^[1]

(1.1) Na przodzie orszaku smyczki dotąd w powietrzu sterczące na struny opadły; z dźwiękami skrzypiec i basetli wygrywających marsza zmieszał się turkot kół i tętent koni.^[2]

składnia:

(1.1) tętent + D.

kolokacje:

(1.1) tętent koni • tętent końskich kopyt

wyrazy pokrewne:

czas. tętnić ndk.

rzecz. tętno n

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) clop
• hiszpański: (1.1) trápala ż
• rosyjski: (1.1) топот m
• ukraiński: (1.1) тупіт m

źródła:

1. ↑ B. Prus: Lalka
2. ↑ E. Orzeszkowa: Nad Niemnem

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/t%C4%99tent

tętent

Polish

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈtɛn.tɛnt/

Noun

tętent m inan

1. clop (sound of a horse’s hoof striking the ground)

Conjugation

declension of tętent

	singular
nominative	tętent
genitive	tętentu
dative	tętentowi
accusative	tętent
instrumental	tętentem
locative	tętencie
vocative	tętencie

Related terms

• tętnić
• tętno

Further reading

• tętent in Wielki słownik języka polskiego, I

…..

Tętno / Te”T+No

https://pl.wiktionary.org/wiki/t%C4%99tno

tętno (język polski)

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) med. biol. falisty, powtarzający się ruch naczyń krwionośnych wywoływany akcją serca; zob. też tętno w Wikipedii

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	tętno	tętna
dopełniacz	tętna	tętn
celownik	tętnu	tętnom
biernik	tętno	tętna
narzędnik	tętnem	tętnami
miejscownik	tętnie	tętnach
wołacz	tętno	tętna

kolokacje:

(1.1) pomiar tętna • brak tętna • tętno spowolnione / normalne / przyspieszone • wyczuwać / wyczuć tętno • nie wyczuwać / nie wyczuć tętna

synonimy:

(1.1) puls

wyrazy pokrewne:

rzecz. tętnica ż, tętniczka ż, tętniak m, tętent m, tętnienie n

czas. tętnić ndk., zatętnić dk.

przym. tętniczy

przysł. tętniczo

tłumaczenia:(edytuj)

• angielski: (1.1) pulse
• rosyjski: (1.1) пульс m

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/t%C4%99tno

tętno

Polish

Polish Wikipedia has an article on: tętno

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈtɛn.tnɔ/

Noun

tętno n

1. (physiology) pulse

Declension

declension of tętno

	singular	plural
nominative	tętno	tętna
genitive	tętna	tętn
dative	tętnu	tętnom
accusative	tętno	tętna
instrumental	tętnem	tętnami
locative	tętnie	tętnach
vocative	tętno	tętna

Related terms

• (verbs) tętnić, zatętnić
• (nouns) tętnica, tętniczka, tętniak, tętent, tętnienie
• (adjective) tętniczy
• (adverb) tętniczo

Further reading

• tętno in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• tętno in Polish dictionaries at PWN

…..

Tętnica / Te”T+Ni+Ca

https://pl.wiktionary.org/wiki/t%C4%99tnica#pl

tętnica (język polski)

tętnice (1.1) człowieka

wymowa:

IPA: [tɛ̃ntʲˈɲiʦ̑a], AS: [tẽntʹńica], zjawiska fonetyczne: zmięk.• nazal.• asynch. ę 

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) anat. naczynie krwionośne, w którym krew płynie z serca; zob. też tętnica w Wikipedii

odmiana:

(1.1)

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	tętnica	tętnice
dopełniacz	tętnicy	tętnic
celownik	tętnicy	tętnicom
biernik	tętnicę	tętnice
narzędnik	tętnicą	tętnicami
miejscownik	tętnicy	tętnicach
wołacz	tętnico	tętnice

synonimy:

(1.1) arteria

wyrazy pokrewne:

rzecz. tętniak m, tętnienie n

zdrobn. tętniczka ż

czas. tętnić, zatętnić

przym. tętniczy

uwagi:

• zobacz też: Indeks:Polski – Części ciała
• por. żyła

tłumaczenia:(edytuj)

(1.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: arteria

• duński: (1.1) pulsåre w
• niemiecki: (1.1) Pulsader ż, Schlagader ż

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/t%C4%99tnica

tętnica

Polish

Etymology

---

tętno +‎ -ica

---

 

Pronunciation

• IPA^(key): /tɛnˈtɲi.t͡sa/

Noun

tętnica f

1. artery

Declension

declension of tętnica

	singular	plural
nominative	tętnica	tętnice
genitive	tętnicy	tętnic
dative	tętnicy	tętnicom
accusative	tętnicę	tętnice
instrumental	tętnicą	tętnicami
locative	tętnicy	tętnicach
vocative	tętnico	tętnice

Further reading

• tętnica in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• tętnica in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=t%C4%99tni%C4%87&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have an entry for tętnić.

…..

cdn.