196 Wtórnie ubezdźwięcznione liczebniki indogermańskie i ich wysokoenergetyczne PieRwotne PRa-Słowiańskie rdzenie, PieR+WS”y, PRW, PR 07


motorówka pruje (1.4) po wodzie

…..

Witam wszystkich po wakacyjnej przerwie.

Podczas wakacjach pracowałem ile mogłem i napisałem wstęp i część pierwszego rozdziału mojej PieRWszej książki i nie tylko. Mam nadzieję, że to, co przygotowuję nieodwracalnie wstrząśnie nie tylko Wami.

Zgodnie z obietnicą upowszechnię to tu wkrótce, bo ciekaw jestem Waszej opinii, czy idzie to w dobrym kierunku. Przygotuję też coś w rodzaju konkursu z podarkami. Zasady ogłoszę jak spłyną do Mię PieRWsze opinie od tych osób, które pomogły mi w gromadzeniu danych i ich zrozumieniu. Z góry Im wszystkim dziękuję. Oczekujcie nagród, a będą one Wam podarowane. Obiecuję.

Wszystkim, którzy chcą otrzymać dalsze części radzę zakasać rękawy i w ten, czy inny sposób pomóc mi w dokończeniu PieRWszej części tego mam nadzieję wiekopomnego działa. Tak, działa, bo zamierzam wystrzelać nim te i tych, których wystrzelać należy…  co do nogi! 🙂

Wszystkie i wszystkich allo-allo i innych słowianofobów, itp, wyzywam na bój śmiertelny! Będziecie mieć odwagę, by bronić tych waszych Fielko-Germańskich okopów Reichstagu, zbudowanego na słowiańskich kościach!?

Oczekujcie Mię, bo w końcu, jak dawno już obiecywałem idę na was! Słowa staną się ciałami, ale raczej takimi bardziej martwymi… A będą ich nieprzeliczone stosy… Taką miałem wizję.

…..

Tymczasem przechodzę do rzeczy, czyli do dalszego poszukiwania ubezdźwięcznionego Pra-Słowiańskiego kfiadu fafroki.

Wpis ten jest dalszą częścią wpisów poprzednich, jak te poniżej, czy wcześniejszych.

https://skrbh.wordpress.com/2019/07/22/195-wtornie-ubezdzwiecznione-liczebniki-indogermanskie-i-ich-wysokoenergetyczne-pierwotne-pra-slowianskie-rdzenie-pierwsy-prw-pr-06/

https://skrbh.wordpress.com/2019/07/18/194-wtornie-ubezdzwiecznione-liczebniki-indogermanskie-i-ich-wysokoenergetyczne-pierwotne-pra-slowianskie-rdzenie-pierwsy-prw-pr-05/

https://skrbh.wordpress.com/2019/07/12/193-wtornie-ubezdzwiecznione-liczebniki-indogermanskie-i-ich-wysokoenergetyczne-pierwotne-pra-slowianskie-rdzenie-pierwsy-prw-pr-04/

Przyznaję się, że znów danych potwierdzających PieRWotne PieRWszeństwo języka Pra-Słowiańskiego, w porównaniu do wtórności postaci np. tzw. Pra-Germańskich jest tyle, że podobnych wpisów napiszę pewno jeszcze przynajmniej z pięć.

Zwracam uwagę na nielogiczności polskiej pisowni, patrz: Pruć / PRo’C’, pochodzące od tzw. staropolskiego Próć / PRo’C‚, czy wcześniej ,*pьrtь, *porti , *perti, *per, itp…

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/prze-

prze- (język polski)

wymowa:
IPA: [pʃɛ], AS: [pše], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.
znaczenia:

przedrostek w wyrazach złożonych…

(1.1) …potęgujący znaczenie, nasilenie czegoś
przykłady:
(1.1) przeciekawy, przemiły
synonimy:
(1.1) arcy-
etymologia:
prasł. *prě- < prasł. *per[1]
źródła:
  1. ↑ Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 343.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/prze-

prze-

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *per-.

Prefix

prze-

  1. Intensifier prefix; over-
  2. re- (again)

Usage notes

  • Intensified adverbs and adjectives formed with this prefix are usually incomparable.

Derived terms

Polish words prefixed with prze-
  przeczytać
  przegrać
  przejechać
  przekładać
  przekopać
  przelecieć
  przemyśleć
  przeogromny
  przepić
  przepierdolić
  przepięknie
  przepiękny
  przepisać
  przepłacać
  przepłacić
  przereklamowany
  przesąd
  przetrwać
  przeżuć

Further reading

  • prze- in Polish dictionaries at PWN

UWAGA!

Brakuje tu np. Przebić / PR”e+BiC’, Przebłagać / PR”e+BL”aG+aC’, Przedrzeć / PR”e+DR”eC’, Przetrzeć / PR”e+TR”eC’, Przekręcić / PR”e+KRe”C+iC’, itp!

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/per-

Reconstruction:Proto-Slavic/per-

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Indo-European *per-.

Prefix

*per-

  1. over-
  2. re-

Related terms

Descendants

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Category:Proto-Slavic_terms_derived_from_the_PIE_root_*per-

Category:Proto-Slavic terms derived from the PIE root *per-

Proto-Slavic terms that originate ultimately from the Proto-Indo-European root *per-.

Pages in category „Proto-Slavic terms derived from the PIE root *per-„

The following 6 pages are in this category, out of 6 total.

P

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Indo-European/per-

Reconstruction:Proto-Indo-European/per-

Proto-Indo-European

Root

*per-

  1. before, in front
  2. first

Derived terms

▼ Terms derived from the PIE root *per-
► Terms derived from the PIE root *per- (before)
► Terms derived from the PIE root *per- (fare)
► Terms derived from the PIE root *per- (risk)
► Terms derived from the PIE root *per- (sell)
► Ancient Greek terms derived from the PIE root *per-
► Dutch terms derived from the PIE root *per-
► English terms derived from the PIE root *per-
► French terms derived from the PIE root *per-
► Gothic terms derived from the PIE root *per-
► Greek terms derived from the PIE root *per-
► Italian terms derived from the PIE root *per-
► Latin terms derived from the PIE root *per-
► Ligurian terms derived from the PIE root *per-
► Old Norse terms derived from the PIE root *per-
► Proto-Germanic terms derived from the PIE root *per-
► Proto-Indo-European terms derived from the PIE root *per-
► Proto-Indo-Iranian terms derived from the PIE root *per-
► Proto-Iranian terms derived from the PIE root *per-
► Proto-Slavic terms derived from the PIE root *per-
► Russian terms derived from the PIE root *per-
► Sanskrit terms derived from the PIE root *per-
► Yola terms derived from the PIE root *per-
  • *pr-eh₂-
  • *pér-wr̥ ~ *pr̥-wén-s
  • *pr-ó, *pr-óH (allative)
  • *pér-i (locative)
    • Armenian: [Term?]
    • Balto-Slavic: *per
      • Lithuanian: per, per-
      • Slavic: *per, *per- (see there for further descendants)
    • Germanic: *firi- (see there for further descendants)
    • Hellenic: [Term?]
      • Ancient Greek: περί (perí), πέρ (pér) (see there for further descendants)
    • Indo-Iranian: *pári
    • Italic: [Term?]
  • *pr-é-ti, *pr-ó-ti
    • Hellenic: [Term?]
      • Ancient Greek: προτί (protí), πρός (prós) (see there for further descendants)
    • Indo-Iranian: *práti
    • Tocharian: [Term?]
      • Tocharian B: pere
  • *pr-e-ti-o-
    • Italic: [Term?]
      • Latin: pretium (see there for further descendants)
  • *prh₂és, *prh₂ós (genitive/ablative)
  • *pr-éy (dative)
    • Anatolian: [Term?]
    • Italic: [Term?]
    • Balto-Slavic: *prei
      • Slavic: *pri (see there for further descendants)
  • *pr-ey-wo-
  • *pr-i-yōs
    • Italic: *priōs
      • Latin: prior (see there for further descendants)
  • *pr-i-is
  • *pr-i-is-m̥mos
  • *pr-i-is-ḱo-
  • *pr-i-is-tn̥-o- (with *ten-)
    • Italic: [Term?]
      • Latin: prīstinus (see there for further descendants)
  • *pr-i-n-
    • Hellenic: [Term?]
      • Ancient Greek: πρίν (prín), πρείν (preín) (see there for further descendants)
  • *per-nóy
    • Germanic: *ferrai (see there for further descendants)
  • *pér-o-
  • *pr̥-
    • Hellenic: [Term?]
      • Ancient Greek: πάρ (pár)
    • Italic: *por-
  • *pŕ̥-to-
    • Germanic: *furþa- (see there for further descendants)
  • *pr̥-tero-
    • Germanic: *furþeraz (see there for further descendants)
  • *pr̥s- ~ *pors-V́-
    • Armenian: [Term?]
      • Old Armenian: առ (aṙ)
  • *pr-is-to-
    • Germanic: *furistaz (see there for further descendants)
  • *pr-u-
  • *por-so-
  • *pér-uti (“last year”) (with *wet- (“year”))
Unsorted formations
  • Germanic: *frumô (see there for further descendants)
  • Indo-Iranian: *pratʰamás (see there for further descendants)

Root

*per- (perhaps related to previous root)

  1. to go through
  2. to carry forth, fare

Derived terms

▼ Terms derived from the PIE root *per- (fare)
► English terms derived from the PIE root *per- (fare)

Root

*per- (possible relation to previous root)

  1. to try, dare, risk

Derived terms

▼ Terms derived from the PIE root *per- (risk)
► Ancient Greek terms derived from the PIE root *per- (risk)
► English terms derived from the PIE root *per- (risk)
  • *per-ih₂
    • Hellenic: [Term?]
  • *per-ih₂-ye-
  • *per-ih₂-to-
  • *per-ih₂-tlo-
    • Italic: [Term?]
      • Latin: perīculum (see there for further descendants)
  • *per-h₃-
    • Germanic: *fērō, *fērą (“danger”) (see there for further descendants)

Root

*per- (or *perH-)

  1. to sell

Derived terms

▼ Terms derived from the PIE root *per- (sell)
► English terms derived from the PIE root *per- (sell)
  • *per-eh₂-yé-ti
    • Hellenic: [Term?]
  • *por-neh₂
    • Hellenic: [Term?]

Unsorted formations:

  • Hellenic: [Term?]
  • Italic: [Term?]
    • Latin: pars (see there for further descendants)
    • Latin: portiō (see there for further descendants)
    •  ? Latin: pār (see there for further descendants)

References

  1. ^ Kloekhorst, Alwin (2008) Etymological Dictionary of the Hittite Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 5), Leiden, Boston: Brill, →ISBN

UWAGA!

Sprzedać / S+PR”e+DaC’, Sprzedaż / S+PR”e+DaZ”/R”. Jak widać słowo Sprzedaż jest pisane oficjalnie nielogicznie, ponieważ pochodzi od słowa DaR, więc powinno być pisane jako Sprzedarz / S+PR”e+DaR”!

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/przeć

przeć (język polski)

wymowa:
IPA: [pʃɛʨ̑], AS: [pšeć], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) posuwać się z wysiłkiem, gwałtownie naprzód lub w górę
(1.2) przen. usilnie do czegoś dążyć, forsować coś
(1.3) med. napinać mięśnie, wywołując ucisk na odpowiednie narządy jamy brzusznej, najczęściej podczas porodu
(1.4) st.pol. zapierać się, nie przyznawać się do czegoś
odmiana:
(1) koniugacja XI

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przeć
czas teraźniejszy prę przesz prze przemy przecie prą
czas przeszły m parłem parłeś parł parliśmy parliście parli
ż parłam parłaś parła parłyśmy parłyście parły
n parłom parłoś parło
tryb rozkazujący niech prę przyj niech prze przyjmy przyjcie niech prą
przykłady:
(1.1) Statek parł niestrudzenie naprzód, prując dziobem fale.
składnia:
(1.1) przeć na + B.
wyrazy pokrewne:
czas. naprzeć, poprzeć, wyprzeć, zaprzeć, przyprzeć, wesprzeć, uprzeć się, podeprzeć, odeprzeć, opierać
rzecz. zapora ż, parcie
etymologia:
prasł. прти
uwagi:
rzadko używany
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przeć

przeć

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *perti (stem *pьr-).

Pronunciation

Verb

przeć impf

  1. (intransitive) to push (during labour)
  2. (intransitive) to press ahead, press on, push forward, strive

Conjugation

Conjugation of przeć impf
singular plural
person m f n m pers m anim or m inan or f or n
infinitive przeć
present tense 1st prę przemy
2nd przesz przecie
3rd prze prą
past tense 1st parłem parłam parliśmy parłyśmy
2nd parłeś parłaś parliście parłyście
3rd parł parła parło parli parły
future tense 1st będę parł1 będę parła1 będziemy parli1 będziemy parły1
2nd będziesz parł1 będziesz parła1 będziecie parli1 będziecie parły1
3rd będzie parł1 będzie parła1 będzie parło1 będą parli1 będą parły1
conditional 1st parłbym parłabym parlibyśmy parłybyśmy
2nd parłbyś parłabyś parlibyście parłybyście
3rd parłby parłaby parłoby parliby parłyby
imperative 1st — przyjmy
2nd przyj przyjcie
3rd niech prze niech prą
active adjectival participle prący prąca prące prący prące
passive adjectival participle party parta parte parci parte
contemporary adverbial participle prąc
impersonal past parto
verbal noun parcie
1 or: będę przeć, będziesz przeć etc.

Derived terms

verbs derived from przeć

Related terms

Further reading

  • przeć in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/perti

Reconstruction:Proto-Slavic/perti

Proto-Slavic

Etymology

Vasmer treats the Russian meanings „to move, to travel” as belonging to an entirely separate homophonous verb, also found in Old Church Slavonic перѫтъ (perǫtŭ, “they fly”), but this form more correctly stems from the Proto-Slavic verb *pьrati (“to fly”), and the Russian meanings are colloquial and likely to be extensions of the underlying meaning „to drag”.

Verb

*pérti impf[1][2][3]

  1. to push, to press
  2. to oppose
    → to quarrel, deny, renounce

Inflection

Conjugation of *perti (impf., -C-, s-aorist, accent paradigm c)
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*pьrtьje *perti *pertъ *pьrlъ
Participles
Tense Past Present
Passive *pьrtъ *pьromъ
Active *pьrъ *pьry
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *perxъ *per *per *pьrǫ *pьreši *pьretь
Dual *perxově *persta *perste *pьrevě *pьreta *pьrete
Plural *perxomъ *perste *peršę *pьremъ *pьrete *pьrǫtь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pьrěaxъ *pьrěaše *pьrěaše — *pьri *pьri
Dual *pьrěaxově *pьrěašeta *pьrěašete *pьrěvě *pьrěta —
Plural *pьrěaxomъ *pьrěašete *pьrěaxǫ *pьrěmъ *pьrěte —
    Notes:

  • (*)*pьrenъ is doublet of past passive participle
  • Intensive derivative: *-pirati

Related terms

  • *pьrati (“to beat, to trample, to wash”)
  • *pьrěti (“to quarrel, to deny, to renounce”)
  • *pertiti (“to order, to forbid, to threaten”)
  • *pъrtiti (“to expire”)
  • *portiti (“to propel, to send”)

Derived terms

Descendants

Further reading

  • Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пере́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
  • Duridanov I., Račeva M., Todorov T., editors (1996), “пръ се”, in Български етимологичен речник [Bulgarian Etymological Dictionary] (in Bulgarian), volume 5, Sofia: Bulgarian Academy of Sciences, page 812

References

  1. ^ Derksen, Rick (2008), “*perti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, ISBN 978 90 04 15504 6, page 396: “v. (c)”
  2. ^ Snoj, Marko (2016), “-prẹ́ti”, in Slovenski etimološki slovar, Ljubljana: Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, ISBN 978 961 254 825 4: “*pérti”
  3. ^ Olander, Thomas (2001), “perti: pьrǫ pьretь”, in Common Slavic accentological word list, Copenhagen: Editiones Olander: “c låse, lukke (SA 203, 235, 251; PR 139)”

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/przeczyć

przeczyć (język polski)

znaczenia:

czasownik niedokonany

(1.1) odrzucać dane twierdzenie
synonimy:
(1.1) negować
antonimy:
(1.1) aprobować, przytakiwać, przyjmować, zgadzać się
wyrazy pokrewne:
rzecz. zaprzeczenie n, przeczenie n
czas. zaprzeczać ndk., zaprzeczyć dk.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przeczyć

przeczyć

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *perčiti, from *perkъ (“transverse”).

Pronunciation

IPA(key): /ˈpʂɛ.t͡ʂɨt͡ɕ/

Verb

przeczyć impf (perfective zaprzeczyć)

  1. to contradict, defy, belie
  2. to deny, negate
    Synonym: zaprzeczać

Conjugation

Conjugation of przeczyć impf
singular plural
person m f n m pers m anim or m inan or f or n
infinitive przeczyć
present tense 1st przeczę przeczymy
2nd przeczysz przeczycie
3rd przeczy przeczą
past tense 1st przeczyłem przeczyłam przeczyliśmy przeczyłyśmy
2nd przeczyłeś przeczyłaś przeczyliście przeczyłyście
3rd przeczył przeczyła przeczyło przeczyli przeczyły
future tense 1st będę przeczył1 będę przeczyła1 będziemy przeczyli1 będziemy przeczyły1
2nd będziesz przeczył1 będziesz przeczyła1 będziecie przeczyli1 będziecie przeczyły1
3rd będzie przeczył1 będzie przeczyła1 będzie przeczyło1 będą przeczyli1 będą przeczyły1
conditional 1st przeczyłbym przeczyłabym przeczylibyśmy przeczyłybyśmy
2nd przeczyłbyś przeczyłabyś przeczylibyście przeczyłybyście
3rd przeczyłby przeczyłaby przeczyłoby przeczyliby przeczyłyby
imperative 1st — przeczmy
2nd przecz przeczcie
3rd niech przeczy niech przeczą
active adjectival participle przeczący przecząca przeczące przeczący przeczące
contemporary adverbial participle przecząc
impersonal past przeczono
verbal noun przeczenie
1 or: będę przeczyć, będziesz przeczyć etc.

Derived terms

Related terms

Further reading

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/per%C4%8Diti

Reconstruction:Proto-Slavic/perčiti

Proto-Slavic

Etymology

Causative derivative of *perkъ (“transverse, direct”) +‎ *-iti, commonly viewed as a k-extension of Proto-Indo-European *per- (“to propel, forwards”).

Verb

*perčìti impf (perfective *perknǫti)[1]

  1. to interfere with
  2. to deny, to negate

Inflection

Conjugation of *perčiti (impf., -i-, s-aorist, accent paradigm a)
Suffix: *-iti
― iterative (*nositi⇐*nesti)
― causative (*pojiti⇐*piti)
― …
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*perčenьje *perčiti *perčitъ *perčilъ
Participles
Tense Past Present
Passive *perčenъ *perčimъ
Active *perčь *perčę
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *perčixъ *perči *perči *perčǫ *perčiši *perčitь
Dual *perčixově *perčista *perčiste *perčivě *perčita *perčite
Plural *perčixomъ *perčiste *perčišę *perčimъ *perčite *perčętь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *perčaaxъ *perčaaše *perčaaše — *perči *perči
Dual *perčaaxově *perčaašeta *perčaašete *perčivě *perčita —
Plural *perčaaxomъ *perčaašete *perčaaxǫ *perčimъ *perčite —
    Notes:

  • (*)*perčivъ is later doublet of past active participle

Related terms

Derived terms

Descendants

Further reading

  • Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пере́чить”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress
  • Duridanov I., Račeva M., Todorov T., editors (1996), “преча”, in Български етимологичен речник [Bulgarian Etymological Dictionary] (in Bulgarian), volume 5, Sofia: Bulgarian Academy of Sciences, page 685

References

  1. ^ Snoj, Marko (2016), “prẹ́čiti”, in Slovenski etimološki slovar, Ljubljana: Inštitut za slovenski jezik Frana Ramovša ZRC SAZU, ISBN 978 961 254 825 4: “*perči̋ti”

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/perk%D1%8A&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/perkъ.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/pariti#Proto-Slavic

Reconstruction:Proto-Slavic/pariti

Proto-Slavic

Etymology 1

From Proto-Indo-European *pōr-, from the root *per- (reconstructed by Derksen as *perH-, although a laryngeal is not normally assumed).

Verb

*pariti

  1. to fly, to glide?

Inflection

Conjugation of *pariti (?, -i-, s-aorist, accent paradigm ?)
Suffix: *-iti
― iterative (*nositi⇐*nesti)
― causative (*pojiti⇐*piti)
― …
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*pařenьje *pariti *paritъ *parilъ
Participles
Tense Past Present
Passive *pařenъ *parimъ
Active *pařь *parę
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *parixъ *pari *pari *pařǫ *pariši *paritь
Dual *parixově *parista *pariste *parivě *parita *parite
Plural *parixomъ *pariste *parišę *parimъ *parite *parętь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pařaaxъ *pařaaše *pařaaše — *pari *pari
Dual *pařaaxově *pařaašeta *pařaašete *parivě *parita —
Plural *pařaaxomъ *pařaašete *pařaaxǫ *parimъ *parite —
    Notes:

  • (*)*parivъ is later doublet of past active participle

Related terms

Descendants

  • South Slavic:
    • Old Church Slavonic: парѧщѧ (paręštę, “which flew”, fem. acc. pl. pres. act. part.)
  • West Slavic: —

References

  • Černyx, P. Ja. (1999), “пари́ть”, in Istoriko-etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Historical-Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), volume 2, 3rd reprint edition, Moscow: Russkij jazyk, page 6
  • Derksen, Rick (2008), “*pariti”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, ISBN 978 90 04 15504 6, page 391
  • Vasmer (Fasmer), Max (Maks) (1964–1973), “пари́ть”, in Etimologičeskij slovarʹ russkovo jazyka [Etymological Dictionary of the Russian Language] (in Russian), translated from German and supplemented by Trubačóv Oleg, Moscow: Progress

Etymology 2

Verb

*pariti

  1. This term needs a translation to English. Please help out and add a translation, then remove the text {{rfdef}}.

Inflection

Conjugation of *pariti (?, -i-, s-aorist, accent paradigm ?)
Suffix: *-iti
― iterative (*nositi⇐*nesti)
― causative (*pojiti⇐*piti)
― …
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*pařenьje *pariti *paritъ *parilъ
Participles
Tense Past Present
Passive *pařenъ *parimъ
Active *pařь *parę
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *parixъ *pari *pari *pařǫ *pariši *paritь
Dual *parixově *parista *pariste *parivě *parita *parite
Plural *parixomъ *pariste *parišę *parimъ *parite *parętь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pařaaxъ *pařaaše *pařaaše — *pari *pari
Dual *pařaaxově *pařaašeta *pařaašete *parivě *parita —
Plural *pařaaxomъ *pařaašete *pařaaxǫ *parimъ *parite —
    Notes:

  • (*)*parivъ is later doublet of past active participle

Related terms

Descendants

References

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/p%C5%8Dr-&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/pōr-.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/p%D1%8Crt%D1%8C#Proto-Slavic

Reconstruction:Proto-Slavic/pьrtь

Proto-Slavic

Etymology 1

From Proto-Balto-Slavic *pirtis, from Proto-Indo-European *pr̥tis, from *per- +‎ *-tis. Equivalent to *perti +‎ *-tь. Cognate with Lithuanian pirtìs (: per̃ti, periù,  periaũ), Latvian pìrts (: pḕrt, peru). Finnish pirtii, Eastern Mari pört (pört), Chuvash pört (pört) are borrowed from Baltic.

Noun

*pьrtь f[1]

  1. bathhouse

Inflection

Declension of *pьrtь (i-stem)
Singular Dual Plural
Nominative *pьrtь *pьrti *pьrti
Accusative *pьrtь *pьrti *pьrti
Genitive *pьrti *pьrtьju, *pьrťu* *pьrtьjь, *pьrti*
Locative *pьrti *pьrtьju, *pьrťu* *pьrtьxъ
Dative *pьrti *pьrtьma *pьrtьmъ
Instrumental *pьrtьjǫ, *pьrťǫ* *pьrtьma *pьrtьmi
Vocative *pьrti *pьrti *pьrti
* The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).

See also

Derived terms

Descendants

Further reading

Etymology 2

Action noun of *perti (“to propel, to oppose”), technically also from Proto-Indo-European *pr̥tis.

Noun

*pьrtь f

  1. trail, corridor (for stock to follow)

Inflection

Declension of *pьrtь (i-stem)
Singular Dual Plural
Nominative *pьrtь *pьrti *pьrti
Accusative *pьrtь *pьrti *pьrti
Genitive *pьrti *pьrtьju, *pьrťu* *pьrtьjь, *pьrti*
Locative *pьrti *pьrtьju, *pьrťu* *pьrtьxъ
Dative *pьrti *pьrtьma *pьrtьmъ
Instrumental *pьrtьjǫ, *pьrťǫ* *pьrtьma *pьrtьmi
Vocative *pьrti *pьrti *pьrti
* The second form occurs in languages that contract early across /j/ (e.g. Czech), while the first form occurs in languages that do not (e.g. Russian).

See also

Descendants

Further reading

References

  1. ^ Derksen, Rick (2008), “*pьrtь”, in Etymological Dictionary of the Slavic Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 4), Leiden, Boston: Brill, ISBN 978 90 04 15504 6, page 430: “f. i ‘bath-house’”

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/Reconstruction:Proto-Slavic/porti#Proto-Slavic

Reconstruction:Proto-Slavic/porti

Proto-Slavic

Etymology

From Proto-Indo-European *per-. Cognate with Ancient Greek πείρω (peírō, “to pierce”), πόρος (póros).

Verb

*porti impf

  1. to unstitch

Inflection

Conjugation of *porti (impf., tr., -C/j-, s-aorist, accent paradigm b)
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*portьje *porti *portъ *porlъ
Participles
Tense Past Present
Passive *portъ *pořemъ
Active *porvъ *pořę
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *porxъ *por *por *pořǫ *pořeši *pořetь
Dual *porxově *porsta *porste *pořevě *pořeta *pořete
Plural *porxomъ *porste *poršę *pořemъ *pořete *pořǫtь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pořaaxъ *pořaaše *pořaaše — *poři *poři
Dual *pořaaxově *pořaašeta *pořaašete *pořivě *pořita —
Plural *pořaaxomъ *pořaašete *pořaaxǫ *pořimъ *pořite —
    Notes:

  • (*)*porjenъ is doublet of past passive participle
Conjugation of *poriti (impf., tr., -i-, s-aorist, accent paradigm ?)
Suffix: *-iti
― iterative (*nositi⇐*nesti)
― causative (*pojiti⇐*piti)
― …
Verbal noun Infinitive Supine L-participle
*pořenьje *poriti *poritъ *porilъ
Participles
Tense Past Present
Passive *pořenъ *porimъ
Active *pořь *porę
Aorist Present
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *porixъ *pori *pori *pořǫ *poriši *poritь
Dual *porixově *porista *poriste *porivě *porita *porite
Plural *porixomъ *poriste *porišę *porimъ *porite *porętь
Imperfect Imperative
Person 1st 2nd 3rd 1st 2nd 3rd
Singular *pořaaxъ *pořaaše *pořaaše — *pori *pori
Dual *pořaaxově *pořaašeta *pořaašete *porivě *porita —
Plural *pořaaxomъ *pořaašete *pořaaxǫ *porimъ *porite —
    Notes:

  • (*)*porivъ is later doublet of past active participle

Alternative forms

See also

Related terms

Derived terms

Descendants

Further reading

…..

https://pl.wiktionary.org/wiki/pruć

pruć (język polski)

motorówka pruje (1.4) po wodzie

wymowa:
IPA: [pruʨ̑], AS: [pruć]
znaczenia:

czasownik

(1.1) usuwać szwy; rozdzielać dwa materiały (tkaniny)
(1.2) odczepiać rzeczy przyszyte do materiału (tkaniny)
(1.3) wysnuwać nić z dzianiny
(1.4) pot. jechać, płynąć czymś z dużą szybkością
odmiana:
(1–1-4) koniugacja Xa, aspekt dokonany odpruć, popruć
przykłady:
(1.1) Gdy skoczyłem popruły mi się spodnie w kroku.
(1.2) Odpruł mi się guzik. Będę musiał go przyszyć.
(1.3) Źle wzięłam miarę i musiałam pruć pół gotowego swetra.
(1.4) Widziałeś to auto. Kierowca pruł ze dwieście na godzinę.
składnia:
(1.1–3) pruć + M.
(1.4) pruć + N. • pruć po + N.
synonimy:
drzeć, rozrywać, wyrywać
antonimy:
szyć, cerować
wyrazy pokrewne:
rzecz. prucie n
czas. wypruwać, wypruć, odpruwać, odpruć, spruć, spruwać, popruć
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/pruć#Polish

pruć

Polish

Etymology

From Old Polish próć, from Proto-Slavic *porti (stem *poř-).

Pronunciation

Verb

pruć impf (perfective popruć or rozpruć)

  1. (transitive) to unstitch, to rip

Conjugation

Conjugation of pruć impf
singular plural
person m f n m pers m anim or m inan or f or n
infinitive pruć
present tense 1st pruję prujemy
2nd prujesz prujecie
3rd pruje prują
past tense 1st prułem prułam pruliśmy prułyśmy
2nd prułeś prułaś pruliście prułyście
3rd pruł pruła pruło pruli pruły
future tense 1st będę pruł1 będę pruła1 będziemy pruli1 będziemy pruły1
2nd będziesz pruł1 będziesz pruła1 będziecie pruli1 będziecie pruły1
3rd będzie pruł1 będzie pruła1 będzie pruło1 będą pruli1 będą pruły1
conditional 1st prułbym prułabym prulibyśmy prułybyśmy
2nd prułbyś prułabyś prulibyście prułybyście
3rd prułby prułaby prułoby pruliby prułyby
imperative 1st — prujmy
2nd pruj prujcie
3rd niech pruje niech prują
active adjectival participle prujący prująca prujące prujący prujące
passive adjectival participle pruty pruta prute pruci prute
contemporary adverbial participle prując
impersonal past pruto
verbal noun prucie
1 or: będę pruć, będziesz pruć etc.

Further reading

  • pruć in Polish dictionaries at PWN

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/próć#Polish

próć

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *porti (stem *poř-).

Pronunciation

Verb

próć impf (perfective popróć or rozpróć)

  1. (transitive, obsolete) to unstitch

Conjugation

Conjugation of próć impf
singular plural
person m f n m pers m anim or m inan or f or n
infinitive próć
present tense 1st porzę porzemy
2nd porzesz porzecie
3rd porze porzą
past tense 1st prółem prółam próliśmy prółyśmy
2nd prółeś prółaś próliście prółyście
3rd prół próła próło próli próły
future tense 1st będę prół1 będę próła1 będziemy próli1 będziemy próły1
2nd będziesz prół1 będziesz próła1 będziecie próli1 będziecie próły1
3rd będzie prół1 będzie próła1 będzie próło1 będą próli1 będą próły1
conditional 1st prółbym prółabym prólibyśmy prółybyśmy
2nd prółbyś prółabyś prólibyście prółybyście
3rd prółby prółaby prółoby próliby prółyby
imperative 1st — pórzmy
2nd pórz pórzcie
3rd niech porze niech porzą
active adjectival participle porzący porząca porzące porzący porzące
passive adjectival participle próty próta próte próci próte
contemporary adverbial participle porząc
impersonal past próto
verbal noun prócie
1 or: będę próć, będziesz próć etc.

Synonyms

Further reading

  • próć in Polish dictionaries at PWN

…..

Jak dobrze widać, ofitzjalna wykładnia rzeczywistości „próje” się jak stare zapierdziałe portki, a to wcale nie jest koniec. Przeoczyłem coś i ktoś już może znalazł jakiś Pra-Słowiański kfiad fafroki? 😈😈😈

2 uwagi do wpisu “196 Wtórnie ubezdźwięcznione liczebniki indogermańskie i ich wysokoenergetyczne PieRwotne PRa-Słowiańskie rdzenie, PieR+WS”y, PRW, PR 07”

  1. Pingback: 225 Sport, Port, Precz, Perć, czyli śmierć palatalizacji słowiańskich, tzw. Proto-Germanic i wszystkiego, co ma związek z tym nigdy nie istniejącym czymś | SKRBH

  2. Pingback: 228 Przeprawiać, Przeprowadzać, Przewodzić, Przewidzieć, Przebrnąć, Przepływać i inne dowody na pierwotność Pra-Słowiańskich rdzenie i słów | SKRBH

Dodaj komentarz

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.