229 Przejść, Przejazd, Przejeżdżać, Przejechać, Przenieść, Przebiec, Przebiegać, Przelecieć, Przeciągać, Przeciążać, Przetaczać, Przeciw i inne dowody na pierwotność i oboczność Pra-Słowiańskich rdzenie i słów

przejście (1.2)

…..

W tym odcinku Przedstawiam kilka kolejnych słów, nawiązujących do znaczenia ‚Przemieszczanie się‚ i zaczynających się Przedrostkiem Prze+ / PR”e. Tym razem nie chodzi mi tylko o Przemieszczanie kogoś lub czegoś przez Wodę / WoDe” lub zawieranie rdzenia WD, o czym pisałem w poprzednim wpisie.

Zaznaczam, że podobnych słów jest dużo więcej. Zestawiam je sobie tak, bym mógł w następnym odcinku pokazać w większości te same słowa, ale już zaczynające się Przedrostkiem Przy+ / PR”y,.. który Przy okazji oznacza coś dokładnie Przeciwnego od Prze+ / PR”e.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Przedrostek

Przedrostek, prefiks (od łac. praefixus „przymocowany na przedzie”) – w językoznawstwie jest to fragment wyrazu (tzw. morfem) dodawany do początku słowa podstawowego lub jego rdzenia (czyli do podstawy słowotwórczej), służący tworzeniu wyrazów pochodnych. Wyraz może nie posiadać żadnego prefiksu, może posiadać jeden lub więcej prefiksów.

Prefiksy razem z wrostkami (infiksami) i przyrostkami (sufiksami) wchodzą w skład zrostków (afiksów), czyli tych morfemów słowotwórczych, które odpowiadają za tworzenie wyrazów pochodnych. (…)

Inne tytuły tego wpisu:

229 Peys, Piasta, Pieścić, Pizda, Pięść, Pięć, Piędź, Pięta, Pętać i inne dowody na pierwotną oboczność Pra-Słowiańskich rdzeni 24

229 Wtórnie ubezdźwięcznione liczebniki indogermańskie i ich wysokoenergetyczne PieRwotne PRa-Słowiańskie rdzenie, PieR+WS”y, PRW, PR 36

…..

Przejść / PR”e+J+S’+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/przejść

przejść (język polski)

wymowa:
IPA: [pʃɛjɕʨ̑], AS: [pšei ̯ść], zjawiska fonetyczne: utr. dźw. wymowa ?/i
znaczenia:

czasownik nieprzechodni dokonany (ndk. przechodzić)

(1.1) zob. przechodzić
odmiana:
(1.1)

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przejść
czas przyszły prosty przejdę przejdziesz przejdzie przejdziemy przejdziecie przejdą
czas przeszły m przeszedłem przeszedłeś przeszedł przeszliśmy przeszliście przeszli
ż przeszłam przeszłaś przeszła przeszłyśmy przeszłyście przeszły
n przeszłom przeszłoś przeszło
tryb rozkazujący niech przejdę przejdź niech przejdzie przejdźmy przejdźcie niech przejdą
wyrazy pokrewne:
rzecz. przejściówka ż, przejściowość ż, przechodniość ż, przechadzka ż, przechodzień m, przechodzenie n, przejście n
czas. przechodzić ndk., przechadzać się ndk.
przym. przejściowy, przechodni
przysł. przejściowo
związki frazeologiczne:
przejść do porządku dziennego • przejść koło nosa • przejść bez echa
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: przechodzić

…..

Przejście / PR”e+J+S’+Cie

https://pl.wiktionary.org/wiki/przejście

przejście (język polski)

przejście (1.2)
przejście (1.2)
przejście (1.2)
wymowa:
IPA: [ˈpʃɛjɕʨ̑ɛ], AS: [pšei ̯śće], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw. wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) rzecz. odczas. od: przejść
(1.2) miejsce, przez które można przejść
(1.3) książk. zwykle przykre zdarzenie, doświadczenie; także przeżycie spowodowane tym zdarzeniem
(1.4) książk. faza pośrednia między dwoma elementami, zjawiskami, okresami itp.
(1.5) muz. wstawka między dwiema częściami utworu
(1.6) sport. w siatkówce: zmiana ustawienia drużyny na boisku, po zdobyciu prawa do wykonywania zagrywki, polegająca naprzesunięciu zawodników o jedną pozycję, zgodnie z ruchem wskazówek zegara
odmiana:
(1.1)

przypadek liczba pojedyncza
mianownik przejście
dopełniacz przejścia
celownik przejściu
biernik przejście
narzędnik przejściem
miejscownik przejściu
wołacz przejście
(1.2–6)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik przejście przejścia
dopełniacz przejścia przejść
celownik przejściu przejściom
biernik przejście przejścia
narzędnik przejściem przejściami
miejscownik przejściu przejściach
wołacz przejście przejścia
przykłady:
(1.1) Tym razem fala protestów musi zmusić rządy do przejścia od słów do czynów.
(1.2) Zróbcie przejście dla niepełnosprawnego.
kolokacje:
(1.2) przejście dla pieszych • przejście graniczne
(1.3) kobieta po przejściach
synonimy:
(1.6) rotacja
wyrazy pokrewne:
rzecz. przejściówka ż, przejściowość ż, przechodniość ż, przechadzka ż, przechodzień m, przechodzenie n
czas. przejść dk., przechodzić ndk., przechadzać się ndk.
przym. przejściowy, przechodni
przysł. przejściowo, przechodnio
uwagi:
(1.3) zwykle w lm
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przejście

przejście

Polish

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈpʂɛj.ɕt͡ɕɛ/
Noun

przejście n

  1. crossing
    przejście dla pieszych – pedestrian crossing, zebra crossing
    przejście graniczne – border crossing, border checkpoint
  2. passage, alley
    przejście podziemne – subway, underpass
  3. aisle
  4. interlude
  5. ordeal
Declension
declension of przejście
singular plural
nominative przejście przejścia
genitive przejścia przejść
dative przejściu przejściom
accusative przejście przejścia
instrumental przejściem przejściami
locative przejściu przejściach
vocative przejście przejścia

UWAGA!

Przypominam o Przechodzić / PR”e+(c)HoDz+iC’, jako pochodzące od Przesiadać / PR”e+SiaD+aC’. Pisałem o tym np. tu:

https://skrbh.wordpress.com/2019/02/02/167-seite-czyli-sciana-czyli-dzieza-czyli-zad-czyli-siad-itd-czyli-dowody-na-wtorne-ubezdzwiecznienia-w-tzw-greckich-hedra-i-katedra-01/

https://skrbh.wordpress.com/2019/03/28/178-katedra-i-hedra-jako-dowody-na-wtorne-ubezdzwiecznienie-czyli-kentumizacje-pra-slowianskiego-rdzenia-sd/

https://skrbh.wordpress.com/2019/04/20/182-sadza-osad-osada-osadzac-osiadac-dosiadac-dosiasc-zsiasc-zsiadac-siac-czyli-inne-znaczenia-pra-slowianskiego-rdzenia-sd/

…..

Przejazd / PR”e+JaZD

https://pl.wiktionary.org/wiki/przejazd

przejazd (język polski)

przejazd (1.1)

przejazd (1.2)

wymowa:
IPA: [ˈpʃɛjast], AS: [pšei ̯ast], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• wygł. wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) przebywanie jakiejś drogi pojazdem lub konno[1]
(1.2) miejsce, gdzie można przejechać w poprzek jakąś trasę, drogę, zwłaszcza tor kolejowy[1]
(1.3) zezwolenie na przejechanie
odmiana:
(1.1–3)

przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga
mianownik przejazd przejazdy
dopełniacz przejazdu przejazdów
celownik przejazdowi przejazdom
biernik przejazd przejazdy
narzędnik przejazdem przejazdami
miejscownik przejeździe przejazdach
wołacz przejeździe przejazdy
składnia:
(1.3) dać komuś przejazd
kolokacje:
(1.1) przejazd koleją / taksówką
(1.3) pierwszeństwo przejazdu
synonimy:
(1.1) przejście, przelot
(1.2) przejście, skrzyżowanie
(1.3) droga wolna
wyrazy pokrewne:
rzecz. przejazdówka ż, przejezdność ż, przejażdżka ż, przejechanie n, przejeżdżanie n, jazda ż, jezdnia ż, Przejazd m, jezdny mos
czas. przejeżdżać ndk., przejechać dk., jechać ndk., przyjechać dk.
przym. przejazdowy, jezdny
przysł. przejazdem
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Skocz do:1,0 1,1 SJP.pl.

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przejazd

przejazd

Polish

Pronunciation
Noun

przejazd m inan

  1. ride (instance of riding); drive (in a car), passage (on a boat)
Declension
declension of przejazd
singular plural
nominative przejazd przejazdy
genitive przejazdu przejazdów
dative przejazdowi przejazdom
accusative przejazd przejazdy
instrumental przejazdem przejazdami
locative przejaździe przejazdach
vocative przejaździe przejazdy
Derived terms
Related terms
Further reading
  • przejazd in Polish dictionaries at PWN

…..

Przejeżdżać / PR”e+Je+Z”+Dz”+aC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/przeje%C5%BCd%C5%BCa%C4%87#pl

przejeżdżać (język polski)

pociąg przejeżdża (1.2)

wymowa:
IPA: [pʃɛˈjɛʒʤ̑aʨ̑], AS: [pšei ̯ežǯać], zjawiska fonetyczne: utr. dźw. wymowa ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) przebywać jakąś drogę lądowym środkiem lokomocji
(1.2) o lądowym środku lokomocji: przebywać jakąś drogę
(1.3) dostawać się na drugą stronę czegoś jadąc, przekraczać coś w czasie jazdy
(1.4) ranić lub zabijać istotę żywą na skutek najechania na nią, lub potrącenia jej

czasownik nieprzechodni

(2.1) jadąc, mijać określone miejsce
(2.2) przesunąć coś po czymś innym
(2.3) zostać przesuniętym po czymś innym

czasownik zwrotny

(3.1) jechać dla własnej przyjemności
(3.2) pot. ostro wyśmiać lub skrytykować kogoś
(3.3) pot. zawieść się
(3.4) pot. umierać
odmiana:
koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przejeżdżać
czas teraźniejszy przejeżdżam przejeżdżasz przejeżdża przejeżdżamy przejeżdżacie przejeżdżają
czas przeszły m przejeżdżałem przejeżdżałeś przejeżdżał przejeżdżaliśmy przejeżdżaliście przejeżdżali
ż przejeżdżałam przejeżdżałaś przejeżdżała przejeżdżałyśmy przejeżdżałyście przejeżdżały
n przejeżdżałom przejeżdżałoś przejeżdżało
tryb rozkazujący niech przejeżdżam przejeżdżaj niech przejeżdża przejeżdżajmy przejeżdżajcie niech przejeżdżają
przykłady:
(1.1) Przejeżdżaliśmy tę trasę już wielokrotnie.
(1.2) W ramach testów każdy samochód przejeżdża pewien odcinek.
(1.3) Przejeżdżamy właśnie Wisłę.
(1.4) O Boże, na tym filmie ze wszystkich stron widać jak przejeżdżam człowieka!
(2.1) Ciągle ktoś przejeżdża ten zakazu wjazdu.
(2.2) Przejeżdżając metalem po szkle uzyskasz niezbyt miły dźwięk.
(2.3) Patrzyli z zapartym tchem, jak palec nauczyciela przejeżdża wzdłuż listy w dzienniku.
(3.1) […] najbardziej urocza uliczka Krakowa, po której zaczarowanymi dorożkami przejeżdżali się bohaterowie wiersza Gałczyńskiego. Internet
(3.2) Przejeżdżał się po nim nie raz i nie dwa.
(3.3) Przejeżdżałem się na kobietach wielokrotnie, ale ciągle łapię się w te same sidła.
wyrazy pokrewne:
rzecz. Przejazd mrz, przejezdność ż, przejechanie n, przejeżdżanie n, przejazd, przejażdżka
przym. przejezdny
czas. dojeżdżać, najeżdżać, nadjeżdżać, nazjeżdżać, objeżdżać, odjeżdżać, podjeżdżać, poodjeżdżać, poprzyjeżdżać, porozjeżdżać, powjeżdżać, powyjeżdżać, pozjeżdżać, przyjeżdżać, rozjeżdżać, ujeżdżać, wyjeżdżać, zajeżdżać, zjeżdżać, przejechać, jechać
tłumaczenia:

…..

Przejażdżka / PR”e+Ja+Z”+Dz”+Ka

https://pl.wiktionary.org/wiki/przeja%C5%BCd%C5%BCka#pl

przejażdżka (język polski)

przejażdżka (1.1) po plaży

wymowa:
IPA: [pʃɛˈjaʃʧ̑ka], AS: [pšei ̯aščka], zjawiska fonetyczne: utr. dźw. wymowa ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) krótka jazda, zwykle dla przyjemności, np. samochodem, konno
wyrazy pokrewne:
rzecz. przejezdny mos, przejazd m, przejezdność ż, przejeżdżanie n, przejeżdżenie n, przejechanie n, Przejazd mrz
czas. przejeżdżać ndk., przejeździć dk., przejechać dk.
przym. przejezdny
przysł. przejezdnie

…..

Przejechać / PR”e+Je(c)H+aC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/przejecha%C4%87

przejechać (język polski)

wymowa:
IPA: [pʃɛˈjɛxaʨ̑], AS: [pšei ̯eχać], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.
znaczenia:

czasownik dokonany

(1.1) jadąc, przebyć jakąś trasę, odcinek drogi
(1.2) potrącić kogoś, jadąc pojazdem

czasownik zwrotny przejechać się

(2.1) zawieść się, zostać oszukanym
przykłady:
(1.2) Przechodzień nie miał żadnego pomysłu którędy uciekać, więc go przejechałem. (z Internetu)
wyrazy pokrewne:
rzecz. przejazd m, przejezdność ż, przejażdżka ż, przejeżdżanie n, przejeżdżenie n, przejechanie n, Przejazd mrz
czas. przejeżdżać ndk., przejeździć dk.
przym. przejezdny
przysł. przejezdnie
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przejecha%C4%87

przejechać

Polish

Etymology

From prze- +‎ jechać.

Pronunciation
  • IPA(key): /pʂɛˈjɛ.xat͡ɕ/
Verb

przejechać pf (imperfective przejeżdżać)

  1. (transitive) to cover some distance by driving
  2. (transitive) to run over (drive over, causing injury or death)
    Synonym: rozjechać
  3. (transitive) to overshoot, drive too far (e.g. miss a bus or train stop)
Conjugation
Conjugation of przejechać pf
singular plural
person m f n m pers m anim or m inan or n or f
infinitive przejechać
future tense 1st przejadę przejedziemy
2nd przejedziesz przejedziecie
3rd przejedzie przejadą
past tense 1st przejechałem przejechałam przejechaliśmy przejechałyśmy
2nd przejechałeś przejechałaś przejechaliście przejechałyście
3rd przejechał przejechała przejechało przejechali przejechały
conditional 1st przejechałbym przejechałabym przejechalibyśmy przejechałybyśmy
2nd przejechałbyś przejechałabyś przejechalibyście przejechałybyście
3rd przejechałby przejechałaby przejechałoby przejechaliby przejechałyby
imperative 1st niech przejadę przejedźmy
2nd przejedź przejedźcie
3rd niech przejedzie niech przejadą
passive adjectival participle przejechany przejechana przejechane przejechani przejechane
anterior adverbial participle przejechawszy
impersonal past przejechano
verbal noun przejechanie
Further reading
  • przejechać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • przejechać in Polish dictionaries at PWN

UWAGA!

Czy widać oboczność rdzeni, patrz: Przejazd / PR”e+JaZD, Przejeżdżać / PR”e+Je+Z”+Dz”+aC’, Przejechać / PR”e+Je(c)H+aC’?

…..

Przenieść / PR”e+NieS’+C’

https://pl.wiktionary.org/wiki/przenie%C5%9B%C4%87

przenieść (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈpʃɛ̃ɲɛ̇ɕʨ̑], AS: [pšẽńėść], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• podw. art.• nazal. wymowa ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: przenosić

czasownik zwrotny

(2.1) aspekt dokonany od: przenosić się
odmiana:
(1.1) koniugacja XI

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przenieść
czas przyszły prosty przeniosę przeniesiesz przeniesie przeniesiemy przeniesiecie przeniosą
czas przeszły m przeniosłem przeniosłeś przeniósł przenieśliśmy przenieśliście przenieśli
ż przeniosłam przeniosłaś przeniosła przeniosłyśmy przeniosłyście przeniosły
n przeniosłom przeniosłoś przeniosło
tryb rozkazujący niech przeniosę przenieś niech przeniesie przenieśmy przenieście niech przeniosą
przykłady:
(1.1) (u2026) po wypędzeniu najeźdźców rodowici faraonowie XVIII dynastii przenieśli stolicę do Teb[1].
wyrazy pokrewne:
czas. nieść, przenosić
rzecz. przenoszenie n, nosze nmos, noszowy mos
przym. przenośny, noszowy
źródła:
  1. ↑ Zenon Kosidowski, Opowieści biblijne, 1996, Narodowy Korpus Języka Polskiego.

…..

Przenosić / PR”e+NoS+iC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/przenosi%C4%87#pl

przenosić (język polski)

oni przenoszą (1.1) pudła

ona przenosi (1.3) rysunek na papier

cyfry dziesiątek są przenoszone (1.19) do sumy kolejnych

wymowa:
IPA: [pʃɛ̃ˈnɔɕiʨ̑], AS: [pšẽnośić], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• nazal. wymowa ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. przenieść)

(1.1) przemieszczać coś niosąc
(1.2) umieszczać coś lub kogoś w innym miejscu lub warunkach
(1.3) kopiować z jednego egzemplarza, lub nośnika na inny
(1.4) zmieniać wyznaczoną datę
(1.5) jęz. umieszczać część wyrazu w kolejnej linijce
(1.6) inform. kopiować, następnie usuwając z poprzedniej lokalizacji
(1.7) biol. rozszerzać obszar występowania danego gatunku, przemieszczając jego osobniki
(1.8) praw. udzielać komuś swoich praw, jednocześnie samemu je tracąc
(1.9) ekon. lokować środki w innym miejscu
(1.10) med. w odniesieniu do ciąży: być w niej dłużej niż wynikałoby z daty poczęcia
(1.11) med. w odniesieniu do dziecka: urodzić je później, niż wynikałoby z daty poczęcia
(1.12) fiz. w odniesieniu do oddziaływania: być kwantem jego pola
(1.13) fiz. posiadać określoną właściwość, podlegającą prawom zachowania
(1.14) elektron. przetwarzać, wzmacniać, lub odtwarzać dane pasmo częstotliwości
(1.15) chem. fiz. elektron. transportować przy udziale pewnego nośnika (substancji, fali nośnej, itp.).
(1.16) w odniesieniu do uczuć: zmieniać obiekt uczucia
(1.17) psych. rzutować nieuświadomione myśli, uczucia i wzorce zachowania na psychoterapeutę; zob. też przeniesienie (psychologia) w Wikipedii
(1.18) w odniesieniu do rozumowania, schematu zachowania: stosować w nowym kontekście
(1.19) mat. stosować przy obliczaniu kolejnej cyfry wartość zapamiętaną przy obliczaniu cyfry poprzedniej (np. podczas dodawania lub odejmowania)
(1.20) mat. przekształcać równanie lub nierówność tak, aby określone wyrażenie znalazło się po drugiej stronie
(1.21) ekon. przemieszczać zapis księgowy do innej kolumny, strony, konta, lub księgi
(1.22) med. o chorobie: rozprzestrzeniać
(1.23) o wzroku, spojrzeniu: zmieniać obiekt, na który się patrzy
(1.24) daw. wywyższać
(1.25) daw. przekraczać (nadal jest używany w języku prawniczym)
(1.26) daw. preferować
(1.27) daw. przewyższać
(1.28) książk. skłaniać kogoś do wyobrażania sobie lub przypominania innych czasów lub miejsc

czasownik nieprzechodni niedokonany

(2.1) wojsk. łow. o pocisku: przelatywać dalej niż wyznaczony cel
(2.2) wojsk. łow. o broni lub strzelcu: strzelać dalej niż wyznaczony cel

czasownik przechodni dokonany (ndk. brak)

(3.1) rzad. ponosić jakiś czas[1]

czasownik zwrotny niedokonany przenosić się (dk. przenieść się)

(4.1) zmieniać miejsce pobytu
(4.2) zmieniać szkołę, pracę, lub inne miejsce, do którego regularnie się uczęszcza
(4.3) zostać umieszczonym w innym miejscu lub warunkach
(4.4) rozprzestrzeniać się
(4.5) biol. o gatunku: zmieniać obszar występowania
(4.6) elektron. o sygnale lub paśmie: być przetwarzanym, wzmacnianym lub odtwarzanym
(4.7) o uczuciach: zmieniać obiekt
(4.8) w odniesieniu do rozumowania, schematu zachowania: dawać się zastosować w innym kontekście
(4.9) o wzroku, spojrzeniu: zmieniać obiekt, na który jest skierowane
(4.10) daw. zmieniać pana
(4.11) książk. wyobrażać sobie lub przypominać inne czasy lub miejsca

czasownik zwrotny niedokonany przenosić się (dk. brak)

(5.1) daw. stawiać siebie wyżej od innych[1]
odmiana:
(1.1–28) koniugacja VIa

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przenosić
czas teraźniejszy przenoszę przenosisz przenosi przenosimy przenosicie przenoszą
czas przeszły m przenosiłem przenosiłeś przenosił przenosiliśmy przenosiliście przenosili
ż przenosiłam przenosiłaś przenosiła przenosiłyśmy przenosiłyście przenosiły
n przenosiłom przenosiłoś przenosiło
tryb rozkazujący niech przenoszę przenoś niech przenosi przenośmy przenoście niech przenoszą
(2.1–2)

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przenosić
czas teraźniejszy przenoszę przenosisz przenosi przenosimy przenosicie przenoszą
czas przeszły m przenosiłem przenosiłeś przenosił przenosiliśmy przenosiliście przenosili
ż przenosiłam przenosiłaś przenosiła przenosiłyśmy przenosiłyście przenosiły
n przenosiłom przenosiłoś przenosiło
tryb rozkazujący niech przenoszę przenoś niech przenosi przenośmy przenoście niech przenoszą
(4.1–11, 5.1)

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przenosić się
czas teraźniejszy przenoszę się przenosisz się przenosi się przenosimy się przenosicie się przenoszą się
czas przeszły m przenosiłem się przenosiłeś się przenosił się przenosiliśmy się przenosiliście się przenosili się
ż przenosiłam się przenosiłaś się przenosiła się przenosiłyśmy się przenosiłyście się przenosiły się
n przenosiłom się przenosiłoś się przenosiło się
tryb rozkazujący niech się przenoszę przenoś się niech się przenosi przenośmy się przenoście się niech się przenoszą
przykłady:
(1.1) Przenoście tę wazę ostrożnie, jest krucha i cenna.
(1.2) Przenoszę Mariusza do twojego zespołu, niech nie marnuje doświadczenia przy testach.
(1.3) Teraz będziemy przenosili rysunek ze szkicu na płótno.
(1.4) Przenosimy projekt na przyszły tydzień.
(1.5) Nie wolno przenosić słów, dzieląc sylabę na pół.
(1.6) Przenoszę aplikację na nowy serwer.
(1.7) To człowiek przenosił królika do Australii.
(1.8) O ile wiem, dzień przed śmiercią dziadek przenosił prawa do domu na wnuczka.
(1.9) Przenoszę oszczędności do innego banku.
(1.10) Magda przenosiła ciążę o dwa tygodnie.
(1.11) Noworodek przenoszony to noworodek urodzony po czternastu lub więcej dniach po przewidzianym terminie.
(1.12) Foton przenosi oddziaływanie elektromagnetyczne.
(1.13) Elektron przenosi ładunek ujemny.
(1.14) Ten wzmacniacz przenosi pasmo 80-12000 Hz.
(1.15) Cząstki katalizatora są przenoszone w strumieniu gazu.
(1.15) Do przeniesienia informacji wystarczy tylko jedna wstęga boczna, więc druga wstęga i fala nośna mogą zostać z sygnału usunięte, co spowoduje, że całość wypromieniowanej mocy przenosi sygnał.[2]
(1.16) Ilekroć dostawał kosza, przenosił swą miłość na kolejną dziewczynę.
(1.17) Szkoła freudowska zakłada, że pacjent przenosi swoje dziecięce, negatywne doświadczenia i konflikty na terapeutę, sprawiając, iż dochodzi do powstania tzw. „fantazji przeniesieniowej”.
(1.18) Niektórzy uważają, że nie należy przenosić rozumowania o kapitalizmie w XIX w. na współczesne realia.[3]
(1.19) Dodając sześć i pięć przenosisz jeden do cyfry dziesiątek.
(1.20) Przenosząc zmieniamy znak wyrażenia.
(1.21) Przenoszę ten zapis do nowej księgi.
(1.22) Jeden chory przenosi chorobę na następnych.
(1.23) Przenosił wzrok między jednym a drugim, ciężko zdziwiony.
(1.24) Skutkiem tego powinno go się przenosić nad inne osoby, nad biskupa nawet[4]
(1.25) Tyle trudności i przeszkód w robotach […] zaczęły przenosić nad zysk wydatki i przymusiły opuścić kopalnię.[5]
(1.25) Jan Walezy, król francuski, założył kawaleryą, w roku 1352, których liczba nie powinna była przenosić nad pięćdziesiąt.[6]
(1.25) … Żądanie odszkodowania przenoszącego wysokość zastrzeżonej kary nie jest dopuszczalne, chyba że strony inaczej postanowiły.[7]
(1.26) Inflanty zaczęły wkrótce przenosić rząd szwedzki nad polski, głównie z téj przyczyny, że się uwolniły od Jezuitów i ustało prześladowanie ich wyznania.[8]
(1.27) Dawny towarzysz pancerny o pół głowy go przenosił.[9]
(1.28) Lektura przenosi czytelnika w magiczny świat dzieciństwa.
(2.1) Ech, zawsze jak widzę dorodnego odyńca, to mi breneka przenosi.
(2.2) Ta strzelba przenosi, trzeba brać poprawkę.
(4.1) Przenosimy się do własnego mieszkania!
(4.2) Przenoszę się do nowej firmy, będę tam kierownikiem.
(4.3) Mariusz przenosi się do mojego zespołu.
(4.4) Gdy jest około 3000 obr/min (trzech tysięcy obrotów na minutę) i więcej to wtedy te basy przenoszą się na całą karoserię.[10]
(4.5) Coraz więcej gatunków ptaków przenosi się do miast.
(4.6) Basy kiepsko przenoszą się przez mój wzmacniacz.
(4.7) Jej uczucia przeniosły się na Włodka.
(4.8) Ten dowód przenosi się na przypadek dowolnych pierścieni przemiennych.
(4.9) Spojrzenie przenosiło się to w górę to w dół.
(4.10) Kodeks francuski […] ogłosił włościan za wolnych, to jest dał im wolność przenosić się s pod jednego pana pod drugiego.[11]
(4.11) Ilekroć czuł zniechęcenie, przenosił się myślą do domu, do swej kochanej Anusi.
(5.1) Żadna nie przenosi się nad drugą, nie ma lekkomyślności, próżnowania, fałszu, obmowy, ale przeciwnie rządność, praca i inne cnoty są ich rozumem, urodą i posagiem.[12]
kolokacje:
(1.1) przenosić ciężary
(1.2) przenosić numer
(1.5) przenosić wyraz
(1.10) ciąża przenoszona
(1.12) przenosić oddziaływanie
(1.13) przenosić energię / pęd / ładunek
(1.14) pasmo przenoszenia • charakterystyka przenoszenia
(1.17) fantazja przeniesieniowa
(3.1) przenosić się z miejsca na miejsce
synonimy:
(1.1) przestawiać, przemieszczać, dźwigać, reg. śl. kludzić
(1.3) kopiować
(1.4) odkładać, odraczać, opóźniać, przeciągać, przesuwać, zwlekać
(1.5) dzielić
(1.7) rozprzestrzeniać, roznosić, introdukować
(1.15) transportować
(1.17) projektować, rzutować
(1.18) adaptować, uogólniać, generalizować
(1.22) rozprzestrzeniać
(1.24) wywyższać
(1.25) przekraczać, wynieść więcej
(1.26) preferować, woleć
(2.1–2) przestrzelać
(4.1) przeprowadzać się
(4.2–3) przechodzić
(4.4–5) rozprzestrzeniać się, roznosić się
(5.1) wywyższać się
antonimy:
(1.1–2) zostawać, nie ruszać
(1.10–11, 2.1–2) niedonosić
wyrazy pokrewne:
rzecz. noszowy mos, nosze nmos, przenoszenie, przenosiny, przenośnia, nośnia, przenośnik, nośnik, nośna, przenośność, nośność
czas. przenieść, przenaszać, donosić, nanosić, naprzynosić, naznosić, nosić, obnosić, odnosić, podnosić, ponanosić, ponosić, poodnosić, popodnosić, poprzenosić, poprzynosić, poroznosić, powynosić, pozanosić, poznosić, przynosić, roznosić, unosić, wnosić, wynosić, wznosić, zanosić, znosić
przym. przenoszony, przenośny, przenoszeniowy, przeniesieniowy, noszowy
przysł. przenośnie
związki frazeologiczne:
przenosić góry • przenosić się na łono Abrahama • przenosić się do wieczności • przenosić się na tamten świat • przenosić się na emeryturę • przenosić na ekran • dwa razy się przenosić tyle znaczy, co raz się spalić
etymologia:
prze- + nosić
tłumaczenia:
źródła:
  1. ↑ Skocz do:1,0 1,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło przenosić w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
  2. ↑ z Wikipedii
  3. ↑ z internetu
  4. ↑ Kwartalnik historyczny, Tom 20; Tom 1906 – Strona 650
  5. ↑ Roczniki, Tom 6, Towarzystwo Warszawskie Przyjaciół Nauk, 1810
  6. ↑ Kasper Niesiecki, Jan Nepomucew Bobrowicz: Herbarz polski Kaspra Niesieckiego S.J., wyd. Breitkopf i Haertel, 1839
  7. ↑ Kodeks cywilny, art. 484, § 1
  8. ↑ Jędrzej Moraczewski: Dzieje Rzeczypospolitej Polskiej, wyd. N. Kamieński, 1865
  9. ↑ Klementyna Tańska-Hoffmanowa: Jan Kochanowski w Czarnolesie: obrazy z końca szesnastego wieku, s. 99
  10. ↑ z internetu
  11. ↑ Adam Mickiewicz: Pisma, tom 8
  12. ↑ Michał Dymitr Krajewski: Woyciech Zdarzynski zycie i przypadki swoie opisujący, tom 1, str. 129

…..

Przebiegać / PR”e+BieG+aC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/przebiega%C4%87

przebiegać (język polski)

wymowa:
IPA: [pʃɛˈbʲjɛɡaʨ̑], AS: [pšebʹi ̯egać], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• i → j 
znaczenia:

czasownik niedokonany (dk. przebiec, przebiegnąć)

(1.1) przebywać daną drogę biegiem
(1.2) postępować, rozwijać się w czasie, odbywać się
(1.3) będąc w ruchu, biegiem przemieścić się z jednego punktu na drugi
(1.4) o linii, trasie: prowadzić przez coś, być wytyczonym gdzieś, ciągnąć się dokądś
odmiana:
(1.1–4) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przebiegać
czas teraźniejszy przebiegam przebiegasz przebiega przebiegamy przebiegacie przebiegają
czas przeszły m przebiegałem przebiegałeś przebiegał przebiegaliśmy przebiegaliście przebiegali
ż przebiegałam przebiegałaś przebiegała przebiegałyśmy przebiegałyście przebiegały
n przebiegałom przebiegałoś przebiegało
tryb rozkazujący niech przebiegam przebiegaj niech przebiega przebiegajmy przebiegajcie niech przebiegają
przykłady:
(1.1) Codziennie przebiegam dwa kilometry.
(1.2) Jak zazwyczaj przebiegają demonstracje górników?
(1.3) Nie powinieneś tak przebiegać przez ulicę, to niebezpieczne.
(1.4) Trasa przebiega przez malownicze zakątki Mazowsza.
wyrazy pokrewne:
czas. przebiec, przebiegnąć
rzecz. przebieg m, przebieganie n, przebiegnięcie n
uwagi:
por. dziać się
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przebiega%C4%87

przebiegać

Polish

Etymology

From prze- +‎ biegać.

Pronunciation
  • IPA(key): /pʂɛˈbʲɛ.ɡat͡ɕ/
Verb

przebiegać impf (perfective przebiec)

  1. (intransitive) to run, to proceed, to flow
  2. (intransitive) to flit, to dash
Conjugation
Conjugation of przebiegać impf
singular plural
person m f n m pers m anim or m inan or f or n
infinitive przebiegać
present tense 1st przebiegam przebiegamy
2nd przebiegasz przebiegacie
3rd przebiega przebiegają
impersonal przebiega się
past tense 1st przebiegałem przebiegałam przebiegaliśmy przebiegałyśmy
2nd przebiegałeś przebiegałaś przebiegaliście przebiegałyście
3rd przebiegał przebiegała przebiegało przebiegali przebiegały
impersonal przebiegano
future tense 1st będę przebiegał1 będę przebiegała1 będziemy przebiegali1 będziemy przebiegały1
2nd będziesz przebiegał1 będziesz przebiegała1 będziecie przebiegali1 będziecie przebiegały1
3rd będzie przebiegał1 będzie przebiegała1 będzie przebiegało1 będą przebiegali1 będą przebiegały1
impersonal będzie przebiegać się
conditional 1st przebiegałbym przebiegałabym przebiegalibyśmy przebiegałybyśmy
2nd przebiegałbyś przebiegałabyś przebiegalibyście przebiegałybyście
3rd przebiegałby przebiegałaby przebiegałoby przebiegaliby przebiegałyby
impersonal przebieganoby
imperative 1st — przebiegajmy
2nd przebiegaj przebiegajcie
3rd niech przebiega niech przebiegają
active adjectival participle przebiegający przebiegająca przebiegające przebiegający przebiegające
passive adjectival participle przebiegany przebiegana przebiegane przebiegani przebiegane
contemporary adverbial participle przebiegając
verbal noun przebieganie
1 or: będę przebiegać, będziesz przebiegać etc.
Further reading
  • przebiegać in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • przebiegać in Polish dictionaries at PWN

…..

Przebiec / PR”e+BieC

https://pl.wiktionary.org/wiki/przebiec

przebiec (język polski)

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: przebiegać
wyrazy pokrewne:
rzecz. przebieganie n, przebiegnięcie n, przebieg mrz
czas. przebiegać
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: przebiegać

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przebiec#Polish

przebiec

Polish

Alternative forms
Etymology

From prze- +‎ biec.

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈpʂɛ.bʲɛt͡s/
Verb

przebiec pf (imperfective przebiegać)

  1. (intransitive) to run, to proceed, to flow
  2. (intransitive) to flit, to dash
Conjugation
Conjugation of przebiec pf
singular plural
person m f n m pers m anim or m inan or n or f
infinitive przebiec
future tense 1st przebiegnę przebiegniemy
2nd przebiegniesz przebiegniecie
3rd przebiegnie przebiegną
impersonal przebiegnie się
past tense 1st przebiegłem przebiegłam przebiegliśmy przebiegłyśmy
2nd przebiegłeś przebiegłaś przebiegliście przebiegłyście
3rd przebiegł przebiegła przebiegło przebiegli przebiegły
impersonal przebiegnięto
conditional 1st przebiegłbym przebiegłabym przebieglibyśmy przebiegłybyśmy
2nd przebiegłbyś przebiegłabyś przebieglibyście przebiegłybyście
3rd przebiegłby przebiegłaby przebiegłoby przebiegliby przebiegłyby
impersonal przebiegniętoby
imperative 1st niech przebiegnę przebiegnijmy
2nd przebiegnij przebiegnijcie
3rd niech przebiegnie niech przebiegną
passive adjectival participle przebiegnięty przebiegnięta przebiegnięte przebiegnięci przebiegnięte
anterior adverbial participle przebiegłszy
verbal noun przebiegnięcie
Further reading
  • przebiec in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN

UWAGA!

Istnieje takie słowo, jak np. Bieżeć / BieZ”+eC’.

https://pl.wiktionary.org/wiki/bie%C5%BCe%C4%87

Podaję to po to, żeby zwrócić uwagę na oboczność rdzeni BC, BG, BZ”, itp. Zajmę się tym zagadnieniem w innym wpisie.

…..

Przelecieć / PR”e+LeC+ieC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/przelecie%C4%87

przelecieć (język polski)

znaczenia:

czasownik nieprzechodni dokonany

(1.1) o czasie lub przestrzeni: minąć, przebyć

czasownik przechodni dokonany

(2.1) przeczytać szybko i pobieżnie
(2.2) wulg. odbyć stosunek seksualny z kimś
przykłady:
(2.1) […] niech przeleci tekst, żeby wiedział, o czym jest, a potem czyta szczegóły.
(2.2) […] jesteśmy sami, jest pięknie, romantycznie, a ty zamiast rzucić się na mnie i przelecieć tu na piachu, gapisz się na horyzont.
wyrazy pokrewne:
rzecz. przelatywanie n, przelot mrz
czas. latać
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przelecie%C4%87

przelecieć

Polish

Etymology

prze- +‎ lecieć

Pronunciation
  • IPA(key): /pʂɛˈlɛ.t͡ɕɛt͡ɕ/
Verb

przelecieć pf

  1. to fly from one place to another [+instrumental = on some machine]
  2. (slang) to do; to have sex [+accusative = with someone]
Conjugation
Conjugation of przelecieć pf
singular plural
person m f n m pers m anim or m inan or n or f
infinitive przelecieć
future tense 1st przelecę przelecimy
2nd przelecisz przelecicie
3rd przeleci przelecą
impersonal przeleci się
past tense 1st przeleciałem przeleciałam przelecieliśmy przeleciałyśmy
2nd przeleciałeś przeleciałaś przelecieliście przeleciałyście
3rd przeleciał przeleciała przeleciało przelecieli przeleciały
impersonal przeleciano
conditional 1st przeleciałbym przeleciałabym przelecielibyśmy przeleciałybyśmy
2nd przeleciałbyś przeleciałabyś przelecielibyście przeleciałybyście
3rd przeleciałby przeleciałaby przeleciałoby przelecieliby przeleciałyby
impersonal przelecianoby
imperative 1st niech przelecę przelećmy
2nd przeleć przelećcie
3rd niech przeleci niech przelecą
passive adjectival participle przeleciany przeleciana przeleciane przeleceni przeleciane
anterior adverbial participle przeleciwszy
verbal noun przelecenie
Synonyms
Related terms
Further reading

…..

Przeciągać / PR”e+Cia”G+aC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/przeci%C4%85ga%C4%87

przeciągać (język polski)

oni przeciągają (1.1) linę

wymowa:
IPA: [pʃɛˈʨ̑ɔ̃ŋɡaʨ̑], AS: [pšećõŋgać], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• nazal.• asynch. ą 
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. przeciągnąć)

(1.1) powodować za pomocą ciągnięcia, że coś przedostaje się, przechodzi przez coś na inną stronę
(1.2) zmieniać położenie czegoś, ciągnąc to
(1.3) przedłużać czas trwania czegoś

czasownik zwrotny niedokonany przeciągać się (dk. przeciągnąć się)

(2.1) wyciągać swoje członki w boki lub do góry
odmiana:
(1.1–3) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przeciągać
czas teraźniejszy przeciągam przeciągasz przeciąga przeciągamy przeciągacie przeciągają
czas przeszły m przeciągałem przeciągałeś przeciągał przeciągaliśmy przeciągaliście przeciągali
ż przeciągałam przeciągałaś przeciągała przeciągałyśmy przeciągałyście przeciągały
n przeciągałom przeciągałoś przeciągało
tryb rozkazujący niech przeciągam przeciągaj niech przeciąga przeciągajmy przeciągajcie niech przeciągają
(2.1) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przeciągać się
czas teraźniejszy przeciągam się przeciągasz się przeciąga się przeciągamy się przeciągacie się przeciągają się
czas przeszły m przeciągałem się przeciągałeś się przeciągał się przeciągaliśmy się przeciągaliście się przeciągali się
ż przeciągałam się przeciągałaś się przeciągała się przeciągałyśmy się przeciągałyście się przeciągały się
n przeciągałom się przeciągałoś się przeciągało się
tryb rozkazujący niech się przeciągam przeciągaj się niech się przeciąga przeciągajmy się przeciągajcie się niech się przeciągają
synonimy:
(1.2) przenosić
(1.3) przedłużać
wyrazy pokrewne:
rzecz. przeciąg m, przeciąganie n, przeciągnięcie n
czas. ciągnąć ndk., przeciągnąć
przym. przeciągły
związki frazeologiczne:
przeciągnąć kogoś na swoją stronę • przeciągać strunę
tłumaczenia:

…..

A teraz znów kolejna oboczna Pra-Słowiańska postać rdzenia i słowa, powiązana z tym samym znaczeniem… Od razu zaznaczam, że powróce do tego zagadnienia w oddzielnej serii wpisów.

…..

Przeciążyć / PR”e+Cia”Z”+yC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/przeci%C4%85%C5%BCy%C4%87

przeciążyć (język polski)

znaczenia:

czasownik przechodni

(1.1) aspekt dokonany od: przeciążać
odmiana:
(1.1) zob. przeciążać
wyrazy pokrewne:
rzecz. przeciążanie n, przeciążenie n, ciążenie n
czas. przeciążać ndk.
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających aspektów zobacz listę tłumaczeń w haśle: przeciążać

…..

https://sjp.pwn.pl/sjp/przeciazyc-sie;2509556.html

przeciążyć się — przeciążać się

1. «zbytnio się czymś obładować»
2. «wziąć na siebie zbyt wiele obowiązków»
3. «ulec nadmiernemu obciążeniu»

…..

Przetaczać / PR”e+TaC”+aC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/przetacza%C4%87#pl

przetaczać (język polski)

mężczyzna przetacza (1.1) wózek
wymowa:
IPA: [pʃɛˈtaʧ̑aʨ̑], AS: [pšetačać], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. przetoczyć)

(1.1) przesuwać coś tocząc, obracając, turlając
(1.2) przesuwać coś tocząc, pchając lub ciągnąc coś znajdującego się na kołach
(1.3) przepompowywać płyn
(1.4) med. wprowadzać do układu krwionośnego krew lub jej składniki

czasownik zwrotny niedokonany przetaczać się (dk. przetoczyć się)

(2.1) przesuwać się powoli tocząc się na kołach
(2.2) przen. dziać się przez jakiś czas (i skończyć)
odmiana:
(1–2) koniugacja I

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przetaczać
czas teraźniejszy przetaczam przetaczasz przetacza przetaczamy przetaczacie przetaczają
czas przeszły m przetaczałem przetaczałeś przetaczał przetaczaliśmy przetaczaliście przetaczali
ż przetaczałam przetaczałaś przetaczała przetaczałyśmy przetaczałyście przetaczały
n przetaczałom przetaczałoś przetaczało
tryb rozkazujący niech przetaczam przetaczaj niech przetacza przetaczajmy przetaczajcie niech przetaczają
przykłady:
(2.2) Burza obecnie przetacza się nad doliną.
wyrazy pokrewne:
czas. przetoczyć dk.
rzecz. przetaczanie ndk., przetoczenie dk.

…..

Przetoczyć / PR”e+ToC”+yC’

https://pl.wiktionary.org/wiki/przetoczy%C4%87

przetoczyć (język polski)

wymowa:
IPA: [pʃɛˈtɔʧ̑ɨʨ̑], AS: [pšetočyć], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.
znaczenia:

czasownik przechodni dokonany (ndk. przetaczać)

(1.1) zob. przetaczać

czasownik zwrotny dokonany przetoczyć się (ndk. przetaczać się)

(2.1) zob. przetaczać się
odmiana:
(1.1) koniugacja VIb

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przetoczyć
czas przyszły prosty przetoczę przetoczysz przetoczy przetoczymy przetoczycie przetoczą
czas przeszły m przetoczyłem przetoczyłeś przetoczył przetoczyliśmy przetoczyliście przetoczyli
ż przetoczyłam przetoczyłaś przetoczyła przetoczyłyśmy przetoczyłyście przetoczyły
n przetoczyłom przetoczyłoś przetoczyło
tryb rozkazujący niech przetoczę przetocz niech przetoczy przetoczmy przetoczcie niech przetoczą
(2.1) koniugacja VIb

forma liczba pojedyncza liczba mnoga
1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os.
bezokolicznik przetoczyć się
czas przyszły prosty przetoczę się przetoczysz się przetoczy się przetoczymy się przetoczycie się przetoczą się
czas przeszły m przetoczyłem się przetoczyłeś się przetoczył się przetoczyliśmy się przetoczyliście się przetoczyli się
ż przetoczyłam się przetoczyłaś się przetoczyła się przetoczyłyśmy się przetoczyłyście się przetoczyły się
n przetoczyłom się przetoczyłoś się przetoczyło się
tryb rozkazujący niech się przetoczę przetocz się niech się przetoczy przetoczmy się przetoczcie się niech się przetoczą
wyrazy pokrewne:
czas. przetaczać ndk.
rzecz. przetoczenie dk., przetaczanie ndk.

…..

A teraz słowo opisujące znaczenie kogoś lub czegoś, co jest / znajduje się po ‚drugiej stronie’..

…..

Przeciw / PR”e+C+iW

https://pl.wiktionary.org/wiki/przeciw

przeciw (język polski)

wymowa:
IPA: [ˈpʃɛʨ̑if], AS: [pšećif], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw.• wygł. wymowa ?/i
znaczenia:

przyimek

(1.1) … używany do określenia celu czynności lub stanów związanych z walką lub grą z wyrażeniem stojącym za przyimkiem
(1.2) … używany do określenia celu działania czegoś
(1.3) … używany do wyrażenia poglądów lub stanowisk odmiennych wobec wyrażenia za przyimkiem
odmiana:
(1) nieodm.
przykłady:
(1.1) Walczyli przeciw najeźdźcom.
(1.1) Tenisista grał przeciw wielu znanym zawodnikom.
(1.2) Lekarz zalecił zastrzyk przeciw tężcowi.
(1.3) Jestem przeciw uznaniu pana wniosku.
składnia:
(1) przeciw + C.
kolokacje:
(1.1) grać / walczyć / występować / protestować / strajkować / procesować się / demonstrować / podżegać / … przeciw komuś/czemuś
(1.3) być przeciw wojnie / rządowi / czyimś poglądom / …; nie mam nic przeciw(ko) temu
synonimy:
(1) = przeciwko
(1.1) z
(1.2) na, wobec
antonimy:
(1.3) za
wyrazy pokrewne:
przyim. naprzeciw
przym. przeciwny
rzecz. przeciwieństwo, przeciwnik, przeciwniczka, przeciwność, sprzeciw
przysł. naprzeciw
związki frazeologiczne:
postawić dolary przeciw orzechom
etymologia:
prasł. *protivъ
tłumaczenia:

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przeciw

przeciw

Polish

Etymology

From Proto-Slavic *pretivъ, *protivъ, *protivo, *protivǫ, *proti, from Proto-Indo-European *preti, *proti.

Pronunciation
  • IPA(key): /ˈpʂɛ.t͡ɕif/
Preposition

przeciw (+ dative)

  1. against (in competition with something, as a protection from something)
    Synonym: przeciwko
Further reading
  • przeciw in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • przeciw in Polish dictionaries at PWN

…..

Przeciwko / PR”e+C+iW+Ko

https://pl.wiktionary.org/wiki/przeciwko

przeciwko (język polski)

wymowa:
IPA: [pʃɛˈʨ̑ifkɔ], AS: [pšećifko], zjawiska fonetyczne: zmięk.• utr. dźw. wymowa ?/i
znaczenia:

przyimek

(1.1) zob. przeciw
odmiana:
(1.1) nieodm.
przykłady:
(1.1) Trafiłam do Związku Radzieckiego akurat w okresie walk wewnątrzpartyjnych. Młodzież szalenie się w nie angażowała, występując przeciwko Stalinowi.[1]
tłumaczenia:
zobacz listę tłumaczeń w haśle: przeciw
źródła:
  1. ↑ Torańska Teresa, Oni, 1985

…..

https://en.wiktionary.org/wiki/przeciwko

przeciwko

Polish

Pronunciation
  • IPA(key): /pʂɛˈt͡ɕif.kɔ/
Preposition

przeciwko (+ dative)

  1. against
    Synonym: przeciw
Further reading
  • przeciwko in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Slavic/pretiv%D1%8A&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Slavic/pretivъ.

…..

https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=Reconstruction:Proto-Indo-European/preti&action=edit&redlink=1

Wiktionary does not yet have a reconstruction page for Proto-Indo-European/preti.

…..

W kolejnym wpisie to samo, tyle że z przedrostkiem Przy+ / PR”y+.

2 uwagi do wpisu “229 Przejść, Przejazd, Przejeżdżać, Przejechać, Przenieść, Przebiec, Przebiegać, Przelecieć, Przeciągać, Przeciążać, Przetaczać, Przeciw i inne dowody na pierwotność i oboczność Pra-Słowiańskich rdzenie i słów”

  1. Pingback: 230 Przy, Przydać, Przyprawić, Przyprowadzić, Przywieźć, Przywozić, Przywodzić, Przywidywać, Przybrnąć, Przypływać i inne dowody na pierwotność Pra-Słowiańskich rdzenie i słów | SKRBH

  2. Pingback: 230 Przy, Przydać, Przyprawić, Przyprowadzić, Przywieźć, Przywozić, Przywodzić, Przywidywać, Przybrnąć, Przypływać i inne dowody na pierwotność Pra-Słowiańskich rdzenie i słów | SKRBH

Dodaj komentarz

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.